Onderzoeksontwerp (wo 16 sept 2015) Jac Christis
Interventie projecten Praktijkstroom: interventies bij bedrijven 1 2 3 4 E D V O
Standaard werkwijze Empirisch onderzoek Kwantitatief Kwalitatief (Survey) (Gevalsstudie) veel cases/weinig variabelen * weinig cases/veel variabelen gestandaardiseerde vragenlijst * open interview generaliseringsmogelijkheden * generaliseringsproblemen 3
Wat doen studenten? Onderzoek bij bedrijf X: 1. Wat zijn de problemen? 2. Wat zijn daar de oorzaken van? 3. Hoe kunnen de problemen opgelost worden? Onderzoek bij een bedrijf (n = 1) dus kwalitatieve gevalsstudie: Voordeel: in de diepte onderzoeken Nadeel: generaliseringsproblemen Klopt dit (vergelijk het met een bezoek aan de huisarts)? 4
Diagnostisch onderzoek Werkdrukonderzoek bij TB met gestandaardiseerde vragenlijst Alhoewel een case (TB als probleemgeval), geen kwalitatieve gevalsstudie, want Survey: veel waarnemingseenheden en weinig variabelen Geen generaliseringsproblemen: je toetst geen nieuwe theorie Gerring (2007): diagnostisch onderzoek is geen gevalsstudie. Het verschil tussen: Fundamenteel onderzoek: nieuwe theorie bewijzen Toegepast onderzoek: bewezen theorie toepassen op probleem geval 5
Ontwerp fundamenteel onderzoek 6
Onderscheidingen De praktijkgerichte wetenschappen (kundes) beoefen je als Onderzoeker Professional Kennisprobleem wetenschap * Handelingsprobleem praktijk Genereert nieuwe kennis * Past bestaande kennis toe Fundamenteel onderzoek * Toegepast onderzoek Productdefinitie wetenschap * Procesdefinitie Empirische cyclus * Interventiecyclus (Herintrede binnen de kundes van het onderscheid tussen wetenschap en praktijk: de AIDS onderzoeker versus de huisarts) 7
Interventiecyclus (DOVE) Diagnose Evaluatie Ontwerp Verandering/ Implementatie Interveniëren vereist zowel ontwerpkundige (wat) als veranderingskundige (hoe) kennis en vaardigheden 8
DOVE en PDCA
Praktijkstroom en kennisstroom Kennisproducten Praktijkproducten Onderwijsproducten
Diagnostisch onderzoek Diagnostisch onderzoek heeft altijd 2 delen: 1. Beschrijvend gedeelte: wat zijn de problemen (probleeminventarisatie)? 2. Verklarend gedeelte: wat zijn de oorzaken daarvan? Verklaren: welke van alle mogelijke oorzaken zijn in dit geval aanwezig? 11
Beschrijvend gedeelte Probleem: ongewenste toestand (en doel: gewenste toestand) Waarde Toestand Ongewenst: probleem Gewenst: doel
Waarde complexiteit Wat is waarom voor wie een probleem (stakeholder analyse)? 1. Strategische doelconflicten (PPP) 2. Operationele doelconflicten (MT vergadering)
Value Stream Map (VSM) 15-10-2015 Competentiemanagement 14
Green map: bedrijf als geheel
Lean and green VSM: proces Aan VSM toegevoegde groene KPI s (3) Energie verbruik tijdens process, transport en opslag (2) Grondstof toegevoegd en verwijderd (1) Proces water nodig, gebruikt, verloren
Lean and green VSM: proces stap
Verklarend onderzoek ( causes of effects ) Feiten Waarden Oorzaak Gevolg/Toestand Ongewenst: probleem Onderzoeksmodel is altijd: Mogelijke oorzaken Problemen X1 X2 X3.. Xn Y1 Y2 Y3.. Yn
Causale complexiteit Meerdere mogelijke oorzaken Onafhankelijk van elkaar Afhankelijk van elkaar (combinaties van oorzaken) Meerdere problemen Onafhankelijke oorzaken Gemeenschappelijke oorzaken
Design diagnostisch onderzoek 1. Aanleiding, doelstelling en probleemstelling: handelingsprobleem 2. Onderzoeksopzet: diagnostisch onderzoek, dus 3. Theoretische verantwoording: selectie van theoretische benadering(en) 4. Onderzoeksmodel: waarover informatie verzamelen 5. Methode van data constructie en analyse: hoe informatie verzamelen (en analyseren) 5.1 Inventariseren problemen 5.2 Inventariseren oorzaken 6. Onderzoek en resultaten 7. Conclusies en aanbevelingen 20
Ontwerpen en verklaren Feiten Waarden Oorzaak/ Gevolg/Toestand Gewenst: doel Middel Probleem: meerdere oorzaken/middelen voor verschillende doelen Mogelijke oorzaken Doelen X1 X2 X3.. Xn Y1 Y2 Y3.. Yn
Ontwerpen 1. Bepalen functionele vereisten, bv zowel afval als materiaal gebruik reduceren 2. Genereren alternatieve oplossingen: verschillende oorzaken van hetzelfde gewenste gevolg (doel). Dus: op zoek naar functioneel equivalente middelen 3. Selecteren oplossing: dezelfde oorzaak met verschillende gevolgen (nevengevolgen). Dus: opzoek naar multifunctionele middelen
Genereren oplossingen: een gevolg met meerdere oorzaken Functionele vereisten zijn constraints voor oplossing. Kies een constraint (afval reduceren) en zoek naar oplossingen O1 Y1 O2 O3 Functioneel equivalente middelen: verschillende oplossingen/middelen voor hetzelfde probleem/doel
Selecteren oplossing: een oorzaak met meerdere gevolgen Nu niet op zoek naar oorzaken van gevolgen, maar naar nevengevolgen van oorzaken: O1 Y1 (afval reductie) Y2 (reductie materiaal gebruik) Y3 ( ) Herhaal dit voor O2, O3 tot On Selectie van multifunctioneel middel: een oplossing/middel voor meerdere problemen/doelen tegelijkertijd
Design ontwerp onderzoek 1. Aanleiding, doelstelling en probleemstelling 2. Design: ontwerp dus; 3. Bepalen van functionele vereisten (stakeholder analyse) 4. Genereren oplossingen 5. Selecteren oplossing 6. Conclusies en aanbevelingen
www.hanze.nl
Praktijkgericht en toegepast onderzoek Praktijkgericht onderzoek: kan fundamenteel en toegepast zijn. Vergelijk fundamenteel AIDS onderzoek: Beschrijvend: hoeveel mensen hebben aids, welke mensen, waar komt het voor, enzovoort? Verklarend: wordt het veroorzaakt door een bacterie, leefstijl of virus (concurrerende onderzoeksprogramma s) Toegepast onderzoek: nooit fundamenteel, want toepassen bestaande kennis in bv diagnostisch onderzoek symptom-based : set van symptomen cause-based : symptomen plus oorzaak/virus Dus: alleen toegepast onderzoek heeft eigen methodologie 27
De empirische cyclus De empirische cyclus (dialoog tussen idee en bewijs): Theorie abductie deductie Patronen Hypothesen inductie toetsing Empirie 28
Vormen van onderzoek Conceptueel Theoretisch Empirisch Genereren nieuwe kennis (empirische cyclus) Toepassen bestaande kennis (interventiecyclus) Beschrijvend Verklarend Diagnostisch Ontwerpgericht Implementatie Evaluatie 29
5. Blijf continu verbeteren Lean is geen project, regelmatige kaizen hoort bij het werk! Lean verbeteren behoort in de genen van de medewerkers zitten en moet je leren door te doen! A3 techniek kan hierbij helpen. Cultuur, eigenaarschap en leiderschap spelen een cruciale rol 31