College Week 1 Grondprincipes van de Wetenschap
|
|
- Fedde de Ruiter
- 7 jaren geleden
- Aantal bezoeken:
Transcriptie
1 College Week 1 Grondprincipes van de Wetenschap Inleiding in de Methoden & Technieken Hemmo Smit
2 Overzicht van dit college Korte inleiding in het vakgebied Praktische informatie over het vak Wat is wetenschap? De empirische cyclus Variabiliteit verklaren: variantie Hiervoor lezen: Leary: Hoofdstuk 1 &
3 Psychologie = een wetenschappelijke discipline die gedrag en mentale processen (emotie, denken) bestudeert met wetenschappelijke methoden.
4 Geschiedenis methodologie Buddha ( v.chr.) en Aristoteles (384-3 v.chr.) stelden al vragen over oorzaken van gedrag, denken en emotie. Ca. 1875: geboorte van de wetenschappelijke psychologie (Wundt, James, Watson) James McKeen Cattell: methodologie in onderwijs.
5 Waarom M&T? Universiteit = wetenschappelijk onderwijs Wetenschap = gebaseerd op onderzoek M&T = hoe je goed onderzoek doet Voor Wie? Voor iedereen: om onderzoek te kunnen begrijpen Voor velen: om onderzoek te kunnen doen Voor weinigen: om een masters M&T te behalen
6 M&T en Statistiek in de Bachelor Eerste jaar 1. Inleiding in de Methoden en Technieken. Toetsende Statistiek 3. Experimenteel en Correlationeel Onderzoek (ECO) Tweede jaar 4. Psychometrie 5. MultiVariate DataAnalyse (MVDA) Derde jaar Bachelorproject
7 Organisatie Eerstejaarscursussen Colleges Werkgroepen Huiswerkopdrachten BlackBoard Extra werkgroepen
8 Studiestof Collegesheets (via Blackboard) Werkboek Inleiding Methoden & Technieken Leary (011) Introduction to Behavioral Research Methods, 6 th edition. Howell (01/013). Statistical Methods for Psychology, 8 th edition. SPSS 1 (software incl. digitale handleidingen)
9 Eindcijfer (voor 5 ECTS) Tentamen (70%) - week MC-vragen met 4 alternatieven - Zelfgemaakte spiekbrief SPSS-vaardigheidstoets (30%) Aanwezigheid + actieve deelname Lees de inleiding van het werkboek!
10 Overzicht van deze Cursus 1. Grondprincipes van de Wetenschap. Observeren en Meten 3. Kwaliteit van Meetinstrumenten; Inleiding SPSS 4. Inspecteren van Data: Verdelingen 5. Oefentoets 6. Normaalverdeling en z-scores 7. Samenhang tussen Variabelen 8. Experimenteel Onderzoek en Experimentele Controle 9. (Quasi-)Experimentele Proefopzetten 10. Tentamen + SPSS-vaardigheidstoets
11 De wetenschappelijke benadering 1. Systematisch empirisme. Publieke verificatie 3. Oplosbare problemen Wetenschappers doen feitelijk dingen: 1. Ontdekken en beschrijven van verschijnselen, patronen en relaties.. Verklaringen/theorieën opstellen, toetsen en evalueren
12 Categorieën van (gedrags)onderzoek Descriptief: beschrijven, inventariseren Correlationeel: relaties tussen verschijnselen Experimenteel: oorzaak-gevolg (causale) relaties aantonen. Kenmerken: manipulatie, random toewijzing en experimentele controle Quasi-experimenteel: als experimenteel, maar met minder strenge controle en/of geen random toewijzing
13 De empirische cyclus (De Groot, 1961) Evaluatie Observatie Toetsing Inductie. Deductie
14 1. Observatiefase Er ontstaat een idee voor een onderzoeksvraag Kan overal vandaan komen = vrijheid van ontwerp (zie Leary p ) Specifieke observatie
15 . Inductiefase Idee uitwerken tot (zeer) algemene hypothese/theorie leap of faith Theorie = verzameling uitspraken (proposities) die de relatie beschrijft tussen een aantal begrippen (concepten). Specifieke observatie Algemene theorie
16 3. Deductiefase Uit algemene hypothese/theorie wordt een toetsbare werkhypothese (onderzoeksvraag) afgeleid. Deductie = logica Het is een voorspelling die uit de theorie volgt. Algemene theorie Werkhypothese
17 soorten definities 1) Conceptuele definitie = wat wordt met een begrip bedoeld (abstract) ) Operationele definitie = hoe wordt het begrip waargenomen, gemeten of gemanipuleerd (concreet).
18 4. Toetsingsfase Werkhypothese toetsen door onderzoek daadwerkelijk uit te voeren. Data verzamelen Analyseren van verzamelde data Conclusies trekken op basis van analyse naar aanleiding van de onderzoeksvraag over correctheid van hypothesen
19 5. Evaluatiefase Wat zegt het resultaat over de algemene hypothese/theorie? Bevestigen of verwerpen? Theorie aanpassen, uitbreiden of verbeteren? Tekortkomingen aan ons onderzoek?
20 Kan een theorie worden bewezen? Positief bewijs ( waar ): logisch onmogelijk Negatief bewijs ( niet waar ): praktisch onmogelijk. Waar zijn we dan mee bezig? Bewijs verzamelen om theorie te ondersteunen Kwaliteit van bewijs hangt af van: -Strengheid van de tests -Aantal bevestigingen -Methodologisch pluralisme = Gevarieerdheid methoden
21 Doel van onderzoek Beschrijven, voorspellen en verklaren van verschillen in gedrag en mentale processen tussen mensen (= variabiliteit). Variabele = iets dat kan variëren. - tussen personen (sekse, wel/niet depressief) - tussen situaties (werk vs. privé) - in de loop van de tijd (van kind naar volwassene)
22 ( y y) ) Variantie als maat voor variabiliteit Bekijkt scores t.o.v. een standaard (het gemiddelde). Variantie s y ( y ij n 1 y) y het groot gemiddelde y ij de score van een bepaald individu (i) uit een bepaalde groep sommatieteken (optellen) n het aantal waarnemingen (personen) ( y ij y) kwadratensom (Sum of Squares) (j)
23 Opsplitsen van variantie Total Variance = Systematic + Variance Error Variance Totale ~ = systematische ~ + fouten~ (te verklaren) (verklaarde) (onverklaarde) (totaal) (tussengroeps) (binnengroeps) Totale variantie = alle verschillen tussen individuen. Systematische variantie = verschillen door (samenhang met) bepaalde variabele. Foutenvariantie = de onverklaarde verschillen.
24 Voorbeeld (gebasseerd op Tryon, 194) Group # Error i j Bright Bright 17 1 Bright Dull 90 1 Dull 74 Dull Is er een (systematisch) verschil tussen de twee groepen ratten wat betreft het aantal fouten dat ze maken in het doolhof?
25 ( y y) ) Totale (te verklaren) variantie Hoeveel variabiliteit in aantal fouten? Totale Variantie s y ( y ij n 1 y) 1. Bereken het groot gemiddelde. Bereken afwijkingen van het groot gemiddelde 3. Kwadrateer die afwijkingen 4. Tel de afwijkingen bij elkaar op SS(totaal) 5. Deel door n-1
26 Totale Variantie in beeld y
27 Stap 4: Tel de afwijkingen bij elkaar op Totale variantie s ( y y) ij yij 336 y y 56 n 1 n 6 Group #Error Bright Bright Bright Dull Dull Dull Σ Var ( y ij y) ( y ij y) y ( y j y) ( y j y) y y ) j ( ij j ( yij y j )
28 Stap 5: Deel door n-1 Totale variantie s y ( y ij n 1 y) Dit is een maat voor de totale mate van variabiliteit in het aantal fouten van de 6 ratten. y y n ij
29 ( y y) ) Systematische variantie (verklaarde ~) Hoeveel variabiliteit is er TUSSEN de groepen? n j ( y j Systematische variantie n 1 y) 1. Bereken de groepsgemiddelden (en het groot gemiddelde). Bereken afwijkingen van het groot gemiddelde 3. Kwadrateer die afwijkingen 4. Vermenigvuldig met aantal observaties per groep 5. Tel de uitkomsten bij elkaar op SS(tussen) 6. Deel door n-1
30 Systematische variantie in beeld y j y y j
31 Stap 1 = Bereken de groepsgemiddelden Systematische variantie n j ( y j n 1 y) y BRIGHT y DULL
32 Stap = Bereken afwijkingen van groot gem. Systematische variantie n j ( y j n 1 y) ( y BRIGHT y) ( y DULL y)
33 Stap 3 = Kwadrateer die afwijkingen Systematische variantie n j ( y j n 1 y) ( y BRIGHT y) ( 33) 1089 ( y DULL y) ( 33) 1089
34 Stap 4 = Vermenigvuldig met het aantal observaties in die groep Systematische variantie n j ( y j n 1 y) n BRIGHT ( y BRIGHT y) n DULL ( y DULL y)
35 ( y y) ) Stap 5 Tel de uitkomsten bij elkaar op Stap 6 Deel door n-1 Systematische variantie ( n j y j n 1 y) Dit is een maat voor het variabiliteit in aantal fouten TUSSEN de twee groepen.
36 Systematische variantie in tabel Systematische variantie n j ( y j n 1 y) Group #Error ( y ij y) ( y ij y) y ( y j y) ( y j y) y y ) Bright Bright Bright Dull Dull Dull Σ Var j ( ij j ( yij y j )
37 ( y y) ) Foutenvariantie (onverklaarde ~) Hoeveel variabiliteit in eindcijfers is er BINNEN de groepen? Foutenvariantie ( y n ij y 1 j ) 1. Bereken de groepsgemiddelden. Trek van iedere score het groepsgemiddelde af 3. Kwadrateer die afwijkingen 4. Tel alle uitkomsten bij elkaar op SS(binnen) 5. Deel door n-1
38 Foutenvariantie in beeld y j y y j
39 Stap 4: Tel alle afwijkingen bij elkaar op Foutenvariantie ( y n ij y 1 j ) Group #Error ( y ij y) ( y ij y) y ( y j y) ( y j y) y y ) Bright Bright Bright Dull Dull Dull Σ Var j ( ij j ( yij y j )
40 Stap 5: Deel door n-1 Foutenvariantie ( y n ij y 1 j ) Dit is een maat van de variabiliteit BINNEN groepen.
41 Foutenvariantie (onverklaarde ~) Totale Variantie = Systematische + Variantie Foutenvariantie = Foutenvar. Dus: Foutenvariantie = = 109.6
42 Effect size = maat voor sterkte van relaties Berekend als proportie verklaarde variantie (ook wel Variance Accounted For = VAF) VAF Systematische variantie Totale variantie VAF = 0 geen relatie, niets verklaard VAF = 1 perfecte relatie, alles verklaard
43 Vuistregels voor Effect Size (Cohen, 1988) Small Medium Large >0.15 In ons voorbeeld: VAF
44 Van Variantie naar Kwadratensom Variantie s SS n 1 SS s ( n 1)
45 Wat heb je vandaag geleerd? Wat is de wetenschappelijke benadering? Wat zijn de verschillende vormen van onderzoek? Wat zijn de fasen van de Empirische Cyclus? Wat zijn conceptuele en operationele definities? Wat is variabiliteit / variantie? Wat zijn de verschillende soorten variantie? Wat is een effect size? Hoe bereken je de verschillende soorten variantie? Hoe bereken en evalueer je een effect size?
46 Volgende week Observeren en Meten Hiervoor lezen: Leary: Hoofdstuk 3 (p.49-5), 4 en 5
College 1 Grondprincipes van de Wetenschap
College 1 Grondprincipes van de Wetenschap Inleiding M&T 01 013 Hemmo Smit Overzicht van dit college Korte inleiding in het vakgebied Praktische informatie over het vak Wat is wetenschap? De empirische
Nadere informatieAuteurs SlimStuderen is altijd op zoek naar auteurs! Stuur je motivatie en cv naar info@slimstuderen.nl als je interesse hebt!
Voorwoord Dit is het overzicht van de hoorcollegestof Inleiding in de Methoden en Technieken. De stof die tijdens de hoorcolleges is behandeld, wordt samengevat in dit verslag. Ten tijde van het printen
Nadere informatieExperimenteel en Correlationeel Onderzoek
Experimenteel en Correlationeel Onderzoek In veel onderzoek is het doel: Het vaststellen van oorzaak-gevolg (causale) relaties Criteria voor causaliteit 1. Samenhang (correlatie, covariantie) 2. Opeenvolging
Nadere informatieExperimenteel en Correlationeel Onderzoek (ECO)
Experimenteel en Correlationeel Onderzoek (ECO) In veel onderzoek is het ultieme doel: Het vaststellen van oorzaak-gevolg (causale) relaties Rode draad ECO: Met behulp van onderzoek zo goed mogelijk uitspraken
Nadere informatieCollege Week 3 Kwaliteit meetinstrumenten; Inleiding SPSS
College Week 3 Kwaliteit meetinstrumenten; Inleiding SPSS Inleiding in de Methoden & Technieken 2013 2014 Hemmo Smit Overzicht van dit college Kwaliteit van een meetinstrument Inleiding SPSS Hiervoor lezen:
Nadere informatieExperimenteel Onderzoek en Experimentele Controle
Experimenteel Onderzoek en Experimentele Controle ECO 2011-2012 Hemmo Smit Wilhelm Wundt en William James 3 criteria voor Causaliteit (herhaling) 1. Covariantie: samenhang tussen variabelen aantonen 2.
Nadere informatieCollege 6. Samenhang tussen variabelen. Inleiding M&T Hemmo Smit
College 6 Samenhang tussen variabelen Inleiding M&T 2012 2013 Hemmo Smit Overzicht van deze cursus 1. Grondprincipes van de wetenschap 2. Observeren en meten 3. Interne consistentie; Beschrijvend onderzoek
Nadere informatieToetsende Statistiek Week 5. De F-toets & Onderscheidend Vermogen
M, M & C 7.3 Optional Topics in Comparing Distributions: F-toets 6.4 Power & Inference as a Decision 7.1 The power of the t-test 7.3 The power of the sample t- Toetsende Statistiek Week 5. De F-toets &
Nadere informatiewerkcollege 8 correlatie, regressie - D&P5: Summarizing Bivariate Data relatie tussen variabelen scattergram cursus Statistiek
cursus 23 mei 2012 werkcollege 8 correlatie, regressie - D&P5: Summarizing Bivariate Data relatie tussen variabelen onderzoek streeft naar inzicht in relatie tussen variabelen bv. tussen onafhankelijke
Nadere informatie1. Reductie van error variantie en dus verhogen van power op F-test
Werkboek 2013-2014 ANCOVA Covariantie analyse bestaat uit regressieanalyse en variantieanalyse. Er wordt een afhankelijke variabele (intervalniveau) voorspeld uit meerdere onafhankelijke variabelen. De
Nadere informatieCollege 3 Interne consistentie; Beschrijvend onderzoek
College 3 Interne consistentie; Beschrijvend onderzoek Inleiding M&T 2012 2013 Hemmo Smit Overzicht van dit college Kwaliteit van een meetinstrument (herhaling) Interne consistentie: Cronbach s alpha Voorbeeld:
Nadere informatieCollege 2 Enkelvoudige Lineaire Regressie
College Enkelvoudige Lineaire Regressie - Leary: Hoofdstuk 7 tot p. 170 (Advanced Correlational Strategies) - MM&C: Hoofdstuk 10 (Inference for Regression) - Aanvullende tekst 3 Jolien Pas ECO 011-01 Correlatie:
Nadere informatieBerekenen en gebruik van Cohen s d Cohen s d is een veelgebruikte manier om de effectgrootte te berekenen en wordt
A. Effect & het onderscheidingsvermogen Effectgrootte (ES) De effectgrootte (effect size) vertelt ons iets over hoe relevant de relatie tussen twee variabelen is in de praktijk. Er zijn twee soorten effectgrootten:
Nadere informatieCollege 7. Regressie-analyse en Variantie verklaren. Inleiding M&T Hemmo Smit
College 7 Regressie-analyse en Variantie verklaren Inleiding M&T 2012 2013 Hemmo Smit Neem mee naar tentamen Geslepen potlood + gum Collegekaart (alternatief: rijbewijs, ID-kaart, paspoort) (Grafische)
Nadere informatieBijlage 1: het wetenschappelijk denk- en handelingsproces in het basisonderwijs 1
Bijlage 1: het wetenschappelijk denk- en handelingsproces in het basisonderwijs 1 Bijlage 1: Het wetenschappelijk denk- en handelingsproces in het basisonderwijs: Stadium van het instructie model Oriëntatiefase
Nadere informatieD) Alle drie de variabelen kunnen zowel afhankelijke als onafhankelijke variabelen zijn.
Oefententamen 2012 1. In een onderzoek wordt gekeken naar het verband tussen sekse, leeftijd en sociale vaardigheden. Welke van deze variabelen kunnen in psychologisch onderzoek uitsluitend een rol spelen
Nadere informatieFilosofie voor de Wetenschappen
Date 15-10-2013 1 Filosofie voor de Wetenschappen Presentatie voor de Honours-studenten van de Rijksuniversiteit Gent Jan-Willem Romeijn Faculteit Wijsbegeerte Rijksuniversiteit Groningen Date 15-10-2013
Nadere informatieCollege 6 Eenweg Variantie-Analyse
College 6 Eenweg Variantie-Analyse - Leary: Hoofdstuk 11, 1 (t/m p. 55) - MM&C: Hoofdstuk 1 (t/m p. 617), p. 63 t/m p. 66 - Aanvullende tekst 6, 7 en 8 Jolien Pas ECO 01-013 Het Experiment: een voorbeeld
Nadere informatieAanpassingen takenboek! Statistische toetsen. Deze persoon in een verdeling. Iedereen in een verdeling
Kwantitatieve Data Analyse (KDA) Onderzoekspracticum Sessie 2 11 Aanpassingen takenboek! Check studienet om eventuele verbeteringen te downloaden! Huidige versie takenboek: 09 Gjalt-Jorn Peters gjp@ou.nl
Nadere informatieOnderzoeksmethodologie van praktijkgericht en toegepast onderzoek. Jac Christis, 29 januari 2014
Onderzoeksmethodologie van praktijkgericht en toegepast onderzoek Jac Christis, 29 januari 2014 Onderzoeksopzet 1. Formuleer je onderzoeksvraag 2. Bepaal welke gegevens je nodig hebt 3. Bepaal hoe je die
Nadere informatieHoorcollege 1: Onderzoeksmethoden 06-01-13!!
Hoorcollege 1: Onderzoeksmethoden 06-01-13 Stof hoorcollege Hennie Boeije, Harm t Hart, Joop Hox (2009). Onderzoeksmethoden, Boom onderwijs, achtste geheel herziene druk, ISBN 978-90-473-0111-0. Hoofdstuk
Nadere informatieOnderzoeksontwerp. Module 1 (29 sept 2015) Jac Christis en Annet Jantien Smit
Onderzoeksontwerp Module 1 (29 sept 2015) Jac Christis en Annet Jantien Smit De cursus Module 1: Overzicht plus empirische cyclus Module 2: Interventiecyclus (beroepsproducten) Diagnostisch onderzoek Ontwerpgericht
Nadere informatieintroductie populatie- steekproef- steekproevenverdeling pauze parameters aannames ten slotte
toetsende statistiek week 1: kansen en random variabelen week 2: de steekproevenverdeling Moore, McCabe, and Craig. Introduction to the Practice of Statistics Chapter 5: Sampling Distributions 5.1: The
Nadere informatieMeervoudige ANOVA Onderzoeksvraag Voorwaarden
Er is onderzoek gedaan naar rouw na het overlijden van een huisdier (contactpersoon: Karolijne van der Houwen (Klinische Psychologie)). Mensen konden op internet een vragenlijst invullen. Daarin werd gevraagd
Nadere informatieCollege 4 Inspecteren van Data: Verdelingen
College Inspecteren van Data: Verdelingen Inleiding M&T 01 013 Hemmo Smit Overzicht van deze cursus 1. Grondprincipes van de wetenschap. Observeren en meten 3. Interne consistentie; Beschrijvend onderzoek.
Nadere informatieOnderzoeksmethodologie van praktijkgericht en toegepast onderzoek. Jac Christis, 14 februari 2013
Onderzoeksmethodologie van praktijkgericht en toegepast onderzoek Jac Christis, 14 februari 2013 Onderzoeksopzet 1. Formuleer je onderzoeksvraag 2. Bepaal welke gegevens je nodig hebt 3. Bepaal hoe je
Nadere informatieHoofdstuk 10: Regressie
Hoofdstuk 10: Regressie Inleiding In dit deel zal uitgelegd worden hoe we statistische berekeningen kunnen maken als sprake is van één kwantitatieve responsvariabele en één kwantitatieve verklarende variabele.
Nadere informatieLes 5: Analysis of variance
Les 5: Analysis of variance 2de bachelor in de chemie en biologie 14/11/2018 Jeroen Gilis Gebaseerd op slides Caroline De Tender Testen die we tot nu toe gezien hebben: Toetsen van één gemiddelde ten opzichte
Nadere informatieintroductie kansen pauze meer kansen random variabelen transformaties ten slotte
toetsende statistiek week 1: kansen en random variabelen Moore, McCabe, and Craig. Introduction to the Practice of Statistics Chapter 4: Probability: The Study of Randomness 4.1: Randomness 4.2: Probability
Nadere informatieEnkelvoudige ANOVA Onderzoeksvraag Voorwaarden
Er is onderzoek gedaan naar rouw na het overlijden van een huisdier (contactpersoon: Karolijne van der Houwen (Klinische Psychologie)). Mensen konden op internet een vragenlijst invullen. Daarin werd gevraagd
Nadere informatieHoofdstuk 12: Eenweg ANOVA
Hoofdstuk 12: Eenweg ANOVA 12.1 Eenweg analyse van variantie Eenweg en tweeweg ANOVA Wanneer we verschillende populaties of behandelingen met elkaar vergelijken, dan zal er binnen de data altijd sprake
Nadere informatieBij herhaalde metingen ANOVA komt het effect van het experiment naar voren bij de variantie binnen participanten. Bij de gewone ANOVA is dit de SS R
14. Herhaalde metingen Introductie Bij herhaalde metingen worden er bij verschillende condities in een experiment dezelfde proefpersonen gebruikt of waarbij dezelfde proefpersonen op verschillende momenten
Nadere informatieMethodologie. NWO promotiebeurs leraren. dr Frits van Engeldorp Gastelaars docent Hora est! Promoveren kun je leren (Erasmus Academie)
Methodologie NWO promotiebeurs leraren dr Frits van Engeldorp Gastelaars docent Hora est! Promoveren kun je leren (Erasmus Academie) Introductie Wetenschap: Een systematisch geheel van kennis verworven
Nadere informatie11. Multipele Regressie en Correlatie
11. Multipele Regressie en Correlatie Meervoudig regressie model Nu gaan we kijken naar een relatie tussen een responsvariabele en meerdere verklarende variabelen. Een bivariate regressielijn ziet er in
Nadere informatieBij factor ANOVA is er een tweede onafhankelijke variabele in de analyse bij gekomen. Er zijn drie soorten designs mogelijk:
13. Factor ANOVA De theorie achter factor ANOVA (tussengroep) Bij factor ANOVA is er een tweede onafhankelijke variabele in de analyse bij gekomen. Er zijn drie soorten designs mogelijk: 1. Onafhankelijke
Nadere informatieOnderzoekswegen voor pedagogisch onderzoek
Onderzoekswegen voor pedagogisch onderzoek 1.De empirisch analytische onderzoeksweg van A. De Groot 2.De onderzoeksweg van Segers 3.De regulatieve onderzoeksweg van Van Strien 4.De onderzoeksweg voor pedagogisch
Nadere informatieMethoden Week 1, 2, 4. College 2. Eerst: stukje wetenschapsfilosofie. Empirisch-analytisch onderzoek. Onderzoeksbenaderingen (wetenschapsparadigma s)
College 2 Wetenschappelijke Onderzoeksmethoden 2009-2010 Methoden Week 1, 2, 4 Methoden Onderzoek en onderzoeksplan Onderzoeksbenaderingen Theorieën en Operationaliseren Rapporteren/communiceren 1 2 Eerst:
Nadere informatieOPLEIDING PSYCHOLOGIE INFORMATIE WISKUNDECURSUS
OPLEIDING PSYCHOLOGIE INFORMATIE WISKUNDECURSUS 2018 FACULTEIT SOCIALE WETENSCHAPPEN OPLEIDING PSYCHOLOGIE Wassenaarseweg 52 Postbus 9555 2300 RB Leiden oktober 2017 Inleiding Psychologie is een wetenschap.
Nadere informatieCollege Week 4 Inspecteren van Data: Verdelingen
College Week 4 Inspecteren van Data: Verdelingen Inleiding in de Methoden & Technieken 2013 2014 Hemmo Smit Dus volgende week Geen college en werkgroepen Maar Oefententamen on-line (BB) Data invoeren voor
Nadere informatieOPLEIDING PSYCHOLOGIE INFORMATIE WISKUNDECURSUS
OPLEIDING PSYCHOLOGIE INFORMATIE WISKUNDECURSUS 2017 FACULTEIT SOCIALE WETENSCHAPPEN OPLEIDING PSYCHOLOGIE Wassenaarseweg 52 Postbus 9555 2300 RB Leiden oktober 2016 Inleiding Psychologie is een wetenschap.
Nadere informatiewerkcollege 6 - D&P10: Hypothesis testing using a single sample
cursus huiswerk opgaven Ch.9: 1, 8, 11, 12, 20, 26, 36, 37, 71 werkcollege 6 - D&P10: Hypothesis testing using a single sample Activities 9.3 en 9.4 van schatting naar toetsing vorige bijeenkomst: populatie-kenmerk
Nadere informatie11. Meerdere gemiddelden vergelijken, ANOVA
11. Meerdere gemiddelden vergelijken, ANOVA Analyse van variantie (ANOVA) wordt gebruikt wanneer er situaties zijn waarbij er meer dan twee condities vergeleken worden. In dit hoofdstuk wordt de onafhankelijke
Nadere informatieCollege 4 Experimenteel Onderzoek en Experimentele Controle
College 4 Experimenteel Onderzoek en Experimentele Controle - Leary: Hoofdstuk 9 en 10 - MM&C: Hoofdstuk 2.4 (p.129-130), 2.6 en 3.1 - Aanvullende tekst 4 Jolien Pas ECO 2012-2013 Doel experimenteel onderzoek:
Nadere informatieCursus TEO: Theorie en Empirisch Onderzoek. Practicum 2: Herhaling BIS 11 februari 2015
Cursus TEO: Theorie en Empirisch Onderzoek Practicum 2: Herhaling BIS 11 februari 2015 Centrale tendentie Centrale tendentie wordt meestal afgemeten aan twee maten: Mediaan: de middelste waarneming, 50%
Nadere informatieHoofdstuk 5: Steekproevendistributies
Hoofdstuk 5: Steekproevendistributies Inleiding Statistische gevolgtrekkingen worden gebruikt om conclusies over een populatie of proces te trekken op basis van data. Deze data wordt samengevat door middel
Nadere informatieHoorcollege 2: Onderzoeksmethoden 08-01-13!!
Hoorcollege 2: Onderzoeksmethoden 08-01-13 Stof hoorcollege Hennie Boeije, Harm t Hart, Joop Hox (2009). Onderzoeksmethoden, Boom onderwijs, achtste geheel herziene druk, ISBN 978-90-473-0111-0. Hoofdstuk
Nadere informatiewerkcollege 7 - D&P10: Hypothesis testing using a single sample
cursus 11 mei 2012 werkcollege 7 - D&P10: Hypothesis testing using a single sample huiswerk opgaven Ch.9: 1, 8, 11, 12, 20, 26, 36, 37, 71 Activities 9.3 en 9.4 experimenten zelf deelnemen als proefpersoon
Nadere informatieOntwerpgericht onderzoek in het HBO: onderzoeken door te adviseren
Management, finance en recht Ontwerpgericht onderzoek in het HBO: onderzoeken door te adviseren KWALON Conferentie Kwalitatief onderzoek in het hoger onderwijs: lessen leren van elkaar 13 december 2012
Nadere informatieToetsende Statistiek, Week 2. Van Steekproef naar Populatie: De Steekproevenverdeling
Toetsende Statistiek, Week 2. Van Steekproef naar Populatie: De Steekproevenverdeling Moore, McCabe & Craig: 3.3 Toward Statistical Inference From Probability to Inference 5.1 Sampling Distributions for
Nadere informatieHoofdstuk 5 Een populatie: parametrische toetsen
Hoofdstuk 5 Een populatie: parametrische toetsen 5.1 Gemiddelde, variantie, standaardafwijking: De variantie is als het ware de gemiddelde gekwadrateerde afwijking van het gemiddelde. Hoe groter de variantie
Nadere informatieOnderzoeksontwerp. (wo 16 sept 2015) Jac Christis
Onderzoeksontwerp (wo 16 sept 2015) Jac Christis Interventie projecten Praktijkstroom: interventies bij bedrijven 1 2 3 4 E D V O Standaard werkwijze Empirisch onderzoek Kwantitatief Kwalitatief (Survey)
Nadere informatieONDERZOEK DOEN. HENK LINDEMAN h.lindeman@aps.nl. Naam Datum
ONDERZOEK DOEN HENK LINDEMAN h.lindeman@aps.nl Naam Datum Onderzoeksvragen; uw keuze voor deze workshop Wat zijn de verschillen en overeenkomsten tussen onderzoek doen en gedocumenteerd schrijven? Welke
Nadere informatieCulture, Organization and Management Vrije Universiteit Amsterdam - Faculteit der Sociale Wetenschappen - P Culture Organization and Management -
Culture, Organization and Management Vrije Universiteit Amsterdam - der Sociale Wetenschappen - P Culture Organization and Management - 2014-2015 Vrije Universiteit Amsterdam - der Sociale Wetenschappen
Nadere informatieStatistiek in de alfa en gamma studies. Aansluiting wiskunde VWO-WO 16 april 2018
Statistiek in de alfa en gamma studies Aansluiting wiskunde VWO-WO 16 april 2018 Wie ben ik? Marieke Westeneng Docent bij afdeling Methoden en Statistiek Faculteit Sociale Wetenschappen Universiteit Utrecht
Nadere informatieInleiding tot het wetenschappelijk werk
3de bach FBE Inleiding tot het wetenschappelijk werk WEW / notities Q www.quickprinter.be uickprinter Koningstraat 13 2000 Antwerpen 178 3,20 1 2 Samenvatting Wetenschappelijk economisch werk (WEW) Research
Nadere informatieDIFFERENTIELE PSYCHOLOGIE: INHOUDSTAFEL
DIFFERENTIELE PSYCHOLOGIE: INHOUDSTAFEL INLEIDING DEEL I: DIFFERENTIELE PSYCHOLOGIE: WAT EN HOE? 1. Doelstelling en Geschiedenis a. Doelstelling i. Wat? 1. Beschrijven van verschillen 2. Beschrijven van
Nadere informatieExamen Statistische Modellen en Data-analyse. Derde Bachelor Wiskunde. 14 januari 2008
Examen Statistische Modellen en Data-analyse Derde Bachelor Wiskunde 14 januari 2008 Vraag 1 1. Stel dat ɛ N 3 (0, σ 2 I 3 ) en dat Y 0 N(0, σ 2 0) onafhankelijk is van ɛ = (ɛ 1, ɛ 2, ɛ 3 ). Definieer
Nadere informatieData analyse Inleiding statistiek
Data analyse Inleiding statistiek Terugblik - Inductieve statistiek Afleiden van eigenschappen van een populatie op basis van een beperkt aantal metingen (steekproef) Kennis gemaakt met kans & kansverdelingen
Nadere informatieintroductie Wilcoxon s rank sum toets Wilcoxon s signed rank toets introductie Wilcoxon s rank sum toets Wilcoxon s signed rank toets
toetsende statistiek week 1: kansen en random variabelen week : de steekproevenverdeling week 3: schatten en toetsen: de z-toets week : het toetsen van gemiddelden: de t-toets week 5: het toetsen van varianties:
Nadere informatie1. Woorden-Boek.nl, geraadpleegd op 3 juni 2015.
In deze presentatie wordt het basisprincipe van het uitvoeren van wetenschappelijk onderzoek getoond: De empirische cyclus. De empirische cyclus beschrijft de stappen die genomen moeten worden om kennis
Nadere informatieMethodologie voor onderzoek in de verpleegkunde. Foeke van der Zee
Methodologie voor onderzoek in de verpleegkunde Foeke van der Zee Inhoudsopgave 1. Onderzoek, wat is dat eigenlijk... 1 1.1 Hoe is onderzoek te omschrijven... 1 1.2 Is de onderzoeker een probleemoplosser
Nadere informatiec Voorbeeldvragen, Methoden & Technieken, Universiteit Leiden TS: versie 1 1 van 6
c Voorbeeldvragen, Methoden & Technieken, Universiteit Leiden TS: versie 1 1 van 6 1. Iemand kiest geblinddoekt 4 paaseitjes uit een mand met oneindig veel paaseitjes. De helft is melkchocolade, de andere
Nadere informatie1c Relatie tussen x en y hoeft niet perfect te zijn om een oorzaak van y te laten zijn.
MTO A tentamen 1 e gelegenheid 1c Relatie tussen x en y hoeft niet perfect te zijn om een oorzaak van y te laten zijn. 2d Stap empirische cyclus. Volgens Heiman. Afleiden van empirische predicties uit
Nadere informatieA. Business en Management Onderzoek
A. Business en Management Onderzoek Concepten definiëren Een concept (concept) is een algemeen geaccepteerde verzameling van betekenissen of kenmerken die geassocieerd worden met gebeurtenissen, situaties
Nadere informatieBestuurskunde Vrije Universiteit Amsterdam - Faculteit der Sociale Wetenschappen - P Bestuurskunde - 2013-2014
Bestuurskunde Vrije Universiteit Amsterdam - - P Bestuurskunde - 2013-2014 Vrije Universiteit Amsterdam - - P Bestuurskunde - 2013-2014 I In het premasterprogramma Bestuurskunde staat het aanleren van
Nadere informatieHoofdstuk 8: Multipele regressie Vragen
Hoofdstuk 8: Multipele regressie Vragen 1. Wat is het verschil tussen de pearson correlatie en de multipele correlatie R? 2. Voor twee modellen berekenen we de adjusted R2 : Model 1 heeft een adjusted
Nadere informatiePremasterprogramma Psychologie 10 november Jan van Rooij Eva Bezemer Heleen Oostebrink
Premasterprogramma Psychologie 10 november 2017 Jan van Rooij Eva Bezemer Heleen Oostebrink huishoudelijke mededelingen - voorlichting duurt tot 13.00 uur - vragen: 13.30 14.15 uur (centrale hal) - zaal
Nadere informatieTentamen Biostatistiek 2 voor BMT (2DM50), op woensdag 22 april uur
Faculteit der Wiskunde en Informatica Tentamen Biostatistiek 2 voor BMT (2DM50), op woensdag 22 april 2009 9.00-12.00 uur Bij het tentamen mag alleen gebruik worden gemaakt van een zakrekenmachine. Het
Nadere informatieVoorbeeldtentamen Statistiek voor Psychologie
Voorbeeldtentamen Statistiek voor Psychologie 1) Vul de volgende uitspraak aan, zodat er een juiste bewering ontstaat: De verdeling van een variabele geeft een opsomming van de categorieën en geeft daarbij
Nadere informatieBEGRIJPEN EPISTEMISCH SIGNIFICANT?
BEGRIJPEN EPISTEMISCH SIGNIFICANT? CASUS BEHAVIORISME Kai Eigner Faculteit Wijsbegeerte, Vrije Universiteit Amsterdam NVWF Najaarssymposium SPUI25, Amsterdam, 17 december 2012 Opzet Understanding Scientific
Nadere informatieintroductie toetsen power pauze hypothesen schatten ten slotte introductie toetsen power pauze hypothesen schatten ten slotte
toetsende statistiek week 1: kansen en random variabelen week 2: de steekproevenverdeling week 3: schatten en toetsen: de z-toets Moore, McCabe, and Craig. Introduction to the Practice of Statistics Chapter
Nadere informatiegegevens analyseren Welk onderzoekmodel gebruik je? Quasiexperiment ( 5.5) zonder controle achtergronden
een handreiking 71 hoofdstuk 8 gegevens analyseren Door middel van analyse vat je de verzamelde gegevens samen, zodat een overzichtelijk beeld van het geheel ontstaat. Richt de analyse in de eerste plaats
Nadere informatieCulture, Organization and Management Vrije Universiteit Amsterdam - Faculteit der Sociale Wetenschappen - P Culture Organization and Management -
Culture, Organization and Management Vrije Universiteit Amsterdam - - P Culture Organization and Management - 2013-2014 Vrije Universiteit Amsterdam - - P Culture Organization and Management - 2013-2014
Nadere informatieINSCHRIJFWIJZER VOOR DE POSTPROPEDEUSE (TWEEDE EN DERDEJAARS STUDENTEN PSYCHOLOGIE)
INSCHRIJFWIJZER VOOR DE POSTPROPEDEUSE (TWEEDE EN DERDEJAARS STUDENTEN PSYCHOLOGIE) Aanmelding vakken eerste semester Vanaf dinsdag 6 juli (24.00 uur) tot maandag 30 augustus (24.00 uur) 2010 kunt u zich
Nadere informatieMinor Goede doelen, filantropie en non-profits
Minor Goede doelen, filantropie en non-profits I Inhoudsopgave Vak: Geschiedenis van de filantropie 1 Vak: Inleiding Filantropie 1 Vak: Non-Profit and Charity Marketing 2 Vak: Verklaringen voor prosociaal
Nadere informatieEindexamen Filosofie vwo II
3 Antwoordmodel Opgave 1 De empirische werkelijkheid 1 Een goed antwoord bevat de volgende elementen: een goede uitleg van wat het verificatie- en het confirmatieprincipe inhouden 2 een goede uitleg dat
Nadere informatieINSCHRIJFWIJZER VOOR DE POSTPROPEDEUSE (TWEEDE EN DERDEJAARS STUDENTEN PSYCHOLOGIE)
INSCHRIJFWIJZER VOOR DE POSTPROPEDEUSE (TWEEDE EN DERDEJAARS STUDENTEN PSYCHOLOGIE) Aanmelding vakken tweede semester Vanaf maandag 17 januari (00.00 uur) t/m dinsdag 25 januari (24.00 uur) 2011 kunt u
Nadere informatie9. Lineaire Regressie en Correlatie
9. Lineaire Regressie en Correlatie Lineaire verbanden In dit hoofdstuk worden methoden gepresenteerd waarmee je kwantitatieve respons variabelen (afhankelijk) en verklarende variabelen (onafhankelijk)
Nadere informatieMinor Goede doelen, filantropie en non-profits Vrije Universiteit Amsterdam - Onderwijscentrum VU - Minoren - 2012-2013
Minor Goede doelen, filantropie en non-profits Vrije Universiteit Amsterdam - Onderwijscentrum VU - Minoren - 2012-2013 Vrije Universiteit Amsterdam - Onderwijscentrum VU - Minoren - 2012-2013 I Inhoudsopgave
Nadere informatiePremasterprogramma Psychologie 16 maart Jan van Rooij Eva Bezemer Heleen Oostebrink
Premasterprogramma Psychologie 16 maart 2018 Jan van Rooij Eva Bezemer Heleen Oostebrink huishoudelijke mededelingen - voorlichting duurt tot 13.00 uur - vragen: 13.00 13.45 uur (centrale hal) - zaal verlaten
Nadere informatiePremasterprogramma Psychologie 4 november Jan van Rooij Serena Verdonk Evelien Nienhuis
Premasterprogramma Psychologie 4 november 2016 Jan van Rooij Serena Verdonk Evelien Nienhuis huishoudelijke mededelingen - voorlichting duurt tot 12.00 uur - 12.15 13.00 in deze zaal: Plan your master
Nadere informatieslides2.pdf 2 nov 2001 1
Opbouw Inleiding Algemeen 2 Wetenschap Informatica Studeren Wetenschap en Techniek Informatica als wetenschap Informatica studie Wetenschappelijke aanpak Organisatie Universiteit Instituut Piet van Oostrum
Nadere informatieZelfstudiefiches M&T: Deel 2 (H6-7)
Zelfstudiefiches M&T: Deel 2 (H6-7) Hoofdstuk 6 1. Bekijk figuur 6.2. Het meetproces (p. 133 cursus). Dit schema en bijhorende tekst moet je heel goed begrijpen, heel vaak komen tijdens de colleges termen
Nadere informatieSociologie Vrije Universiteit Amsterdam - Faculteit der Sociale Wetenschappen - P Sociologie - 2012-2013
Sociologie Vrije Universiteit Amsterdam - - P Sociologie - 2012-2013 Vrije Universiteit Amsterdam - - P Sociologie - 2012-2013 I Inhoudsopgave Premasterprogramma Sociologie 1 Vak: Beschrijvende en inferentiële
Nadere informatieDocument A2 De NVO eis voor de niet-klinische basisregistratie met de genummerde eindtermen en ingevuld per cursus per 2012-2013.
Document A2 De NVO eis voor de niet-klinische basisregistratie met de genummerde eindtermen en ingevuld per cursus per 2012-2013. Universiteit: Universiteit Utrecht, Master Maatschappelijke Opvoedings
Nadere informatieCollege 3 Meervoudige Lineaire Regressie
College 3 Meervoudige Lineaire Regressie - Leary: Hoofdstuk 8 p. 165-169 - MM&C: Hoofdstuk 11 - Aanvullende tekst 3 (alinea 2) Jolien Pas ECO 2012-2013 'Computerprogramma voorspelt Top 40-hits Bron: http://www.nu.nl/internet/2696133/computerprogramma-voorspelt-top-40-hits.html
Nadere informatieCollege 2 Observeren en Meten
College 2 Observeren en Meten Inleiding M&T 2012 2013 Hemmo Smit Overzicht van dit college Observeren en Meten van Variabelen Betrouwbaarheid en Validiteit Dataverzamelingsmethoden Observeren en Meten
Nadere informatie! " " # $ % & ' ( ) * +, -. / 0 " ' " 1 ' 2 0 ' )
! # $ % & ' ( ) ' * +, -. / 0 ' 1 ' 2 0 ' ) ! # ' 3-4 53 ' 6 0 $# - 4 6 $ 7 4 4 ' 8 ' 9 :,0 4 9 :, 60 3 8 4 ' 6 6 ' 6 ' 6 ;!8 4 - ( 8 4 ' 6 - ( 8 6 # $ % 4 : ) $# 8 4 ' # $ %
Nadere informatieBestuurskunde Vrije Universiteit Amsterdam - Faculteit der Sociale Wetenschappen - P Bestuurskunde - 2012-2013
Bestuurskunde Vrije Universiteit Amsterdam - - P Bestuurskunde - 2012-2013 Vrije Universiteit Amsterdam - - P Bestuurskunde - 2012-2013 I Inhoudsopgave Premasterprogramma Bestuurskunde 1 Vak: Beleid en
Nadere informatieHoofdstuk 3 Statistiek: het toetsen
Hoofdstuk 3 Statistiek: het toetsen 3.1 Schatten: Er moet een verbinding worden gelegd tussen de steekproefgrootheden en populatieparameters, willen we op basis van de een iets kunnen zeggen over de ander.
Nadere informatieANOVA in SPSS. Hugo Quené. opleiding Taalwetenschap Universiteit Utrecht Trans 10, 3512 JK Utrecht 12 maart 2003
ANOVA in SPSS Hugo Quené hugo.quene@let.uu.nl opleiding Taalwetenschap Universiteit Utrecht Trans 10, 3512 JK Utrecht 12 maart 2003 1 vooraf In dit voorbeeld gebruik ik fictieve gegevens, ontleend aan
Nadere informatieTECHNISCHE UNIVERSITEIT EINDHOVEN Faculteit Wiskunde en Informatica. Tentamen Statistiek 2 voor TeMa (2S195) op dinsdag , uur.
TECHNISCHE UNIVERSITEIT EINDHOVEN Faculteit Wiskunde en Informatica Tentamen Statistiek voor TeMa (S95) op dinsdag 3-03-00, 9- uur. Bij het tentamen mag gebruik worden gemaakt van een zakrekenmachine en
Nadere informatiemlw stroom 2.2 Biostatistiek en Epidemiologie College 9: Herhaalde metingen (2) Syllabus Afhankelijke Data Hoofdstuk 4, 5.1, 5.2
mlw stroom 2.2 Biostatistiek en Epidemiologie College 9: Herhaalde metingen (2) Syllabus Afhankelijke Data Hoofdstuk 4, 5.1, 5.2 Bjorn Winkens Methodologie en Statistiek Universiteit Maastricht 21 maart
Nadere informatie2.9 Het adolescentieonderzoek 69 2.10 Opgaven 72
Inhoud Hoofdstuk 1 Design en analyse 11 1.1 Specificatie van designs 13 1.2 Definities 14 1.3 Het verschil tussen een afhankelijke variabele en een niveau van een within-subjectfactor 19 1.4 Kiezen van
Nadere informatieOp zoek naar een bijbaan?
Op zoek naar een bijbaan? Combineer studie en werk! SlimStuderen is op zoek naar getalenteerde auteurs voor de studies Economie en Rechten aan de Universiteit Utrecht. Als auteur maak je een samenvatting
Nadere informatieHoofdstuk 2: Verbanden
Hoofdstuk 2: Verbanden Inleiding In het gebruik van statistiek komen we vaak relaties tussen variabelen tegen. De focus van dit hoofdstuk ligt op het leren hoe deze relaties op grafische en numerieke wijze
Nadere informatie1. De volgende gemiddelden zijn gevonden in een experiment met de factor Conditie en de factor Sekse.
Oefentoets 1 1. De volgende gemiddelden zijn gevonden in een experiment met de factor Conditie en de factor Sekse. Conditie = experimenteel Conditie = controle Sekse = Vrouw 23 33 Sekse = Man 20 36 Van
Nadere informatieMethodologie voor de sociale wetenschappen. Voorwoord. Deel 1 Algemeen: basisbegrippen 1. H1 Waarom sociaalwetenschappelijk onderzoek?
Methodologie voor de sociale wetenschappen Voorwoord XI Deel 1 Algemeen: basisbegrippen 1 H1 Waarom sociaalwetenschappelijk onderzoek? 3 1.1. Inleiding 4 1.2. Enkele voorbeelden 6 1.2.1. De opwarming van
Nadere informatieTheorie en Empirisch Onderzoek. Werkcollege 4.3 Experimenteel onderzoek Rijken & Merz. 2014
Theorie en Empirisch Onderzoek Werkcollege 4.3 Experimenteel onderzoek Rijken & Merz. 2014 Te bespreken Rijken & Merz Wat is hier de hoofdvraag? Wat is een double standard en hoe is het hier gemodelleerd?
Nadere informatieGegevensverwerving en verwerking
Gegevensverwerving en verwerking Staalname - aantal stalen/replicaten - grootte staal - apparatuur Experimentele setup Bibliotheek Statistiek - beschrijvend - variantie-analyse - correlatie - regressie
Nadere informatie