Kleine ondernemingen bieden Peruviaanse jongeren een weg uit de armoede Vorming van jonge ondernemers in het Centrum 'Politécnico Salesiano' in Lima De Peruviaanse hoofdstad Lima telt 11 miljoen inwoners, waarvan 12% in armoede leeft. 65% van de ondernemingen is niet geregistreerd. De school Centro Politécnico Salesiano organiseert elk jaar een technische opleiding voor 2407 leerlingen, van wie 30% een eigen onderneming wil oprichten. De nodige stappen om dit te doen maken echter geen deel uit van de opleiding. Dit project wil de komende twee jaar 2.288 jongens en 119 meisjes helpen om een klein bedrijfje op te richten en hun businessplan uit te werken. De jongeren worden geselecteerd op basis van hun motivatie. Ze krijgen een praktische inleiding in het ondernemerschap, het project helpt hen ook om een lening af te sluiten. Het tewerkstellingsbureau wordt in alle stappen van het proces betrokken zodat het op zijn beurt andere onderwijsinstellingen kan begeleiden. Verder worden de raadgevingen en tips om te leren ondernemen zorgvuldig gedocumenteerd zodat andere opleidingscentra in het land ze kunnen gebruiken. Thema: Ondernemerschap en Opleiding NGO: VIA Don Bosco Lokale Partners: Bureau Salésien de Projet (Fundación Don Bosco); CETPRO (Centros de Educación Técnico- Productiva de Brena); OIL (Oficina de Inserción Laboral) Locatie: Lima, Peru. Projectduur: 2014 2016 Cofinanciering: DGD (80%) Gezocht Budget: 2015: 49 000 euro 2016: 49 000 euro Aarzel niet en investeer ook in deze kansarme jongeren, stort nu uw bijdrage op: BE50 4310 7565 5118 - BIC KREDBEBB BE12 2300 0606 0092 - BIC GEBABEBB Met vermelding: Peru Via Don Bosco Of contacteer anne-lise@ondernemersvoorondernemers.be of bel haar op het nr. 016 33 27 20. Kernwoorden: Jongeren Vorming Tewerkstelling Mini onderneming Duurzaamheid
1. CONTEXT: 1.1. Projectlocatie Peru, het derde grootste land van Latijns-Amerika is het een zeer divers land met 3 grote regio s: het kustgebied, de Andesregio en het Amazonegebied. Ook de bevolking is vrij gevarieerd 45% behoort tot inheemse groepen, 37% is mesties en 15% is blank. Dit land heeft bovendien een jonge bevolking. Zo is 27,6% is jonger dan 15 jaar en de gemiddelde leeftijd van de bevolking is 26 jaar. 1.2. Situering context Het laatste decennium heeft Peru op politiek vlak een lange weg afgelegd. Terwijl het vroegere bewind nog bekend stond om zijn beperking van de persvrijheid en vervolging van ngo s en mensenrechtenorganisaties heeft het land een positieve evolutie doorgemaakt. Zo kent dit land recentelijk vrije en eerlijke verkiezingen, bestaan er rechten er om zich politiek te organiseren en is er persvrijheid. Het aanhoudende en vaak druggerelateerde geweld tussen het leger en rebellenbewegingen blijft evenwel problematisch. Bovendien plegen zowel politie als leger in hun strijd tegen drugs straffeloos gewelddaden waarbij ook onschuldige slachtoffers vallen. Uit onderzoek blijkt dat de bevolking de legitimiteit van overheidsinstellingen sterk in twijfel trekt door aanhoudende corruptie. Dit alles zorgt voor een groot onveiligheidsgevoel. Op economisch vlak heeft Peru het op het eerste zicht goed gedaan de afgelopen 10 jaar. Het BNP groeit jaarlijks met ongeveer 6%. Die groei komt vooral door de ontginning van natuurlijke rijkdommen (petroleum, gas, goud en zilver). De economische groei heeft als positief gevolg dat het aantal mensen dat onder de nationale armoedegrens leeft afneemt. Helaas leven voornamelijk in de dichtbevolkte rurale gebieden nog steeds 1,8 miljoen mensen in extreme armoede. Ook in de steden is het aantal mensen dat in sloppenwijken leeft erg hoog vergeleken met andere landen in Latijns-Amerika. Alleenstaande vrouwen, inheemse en Afro-Peruviaanse bevolking worden meer getroffen dan anderen. Opvallend is dat 35% van de jongeren tussen 10-14 jaar in armoede leeft. De rijkste groep van 10% in de Peruviaanse samenleving bezit 36% van het inkomen terwijl de 10% van de armste groep 1,4% van het inkomen verwerft. 1.3. Kerncijfers Country profile Peru België Oppervlakte (km²) 1 285 316 km² 30.528 km² Aantal inwoners (2013) 30 500 000 11.195.138 # Bevolkingsdichtheid (2013) 24 p/km² 367 p/km² Aantal inwoners in de steden 78.3 % 97,6 % Levensverwachting 73 jaar 80 jaar Human development index (2013) 77ste /187 21 ste /187 Inkomensniveau High Mid Income level Very High income level Gemiddeld gezinsinkomen? 45.210 USD per capita BBP per capita (2014) 11 817 USD per capita 47 030 USD per capita Werkzaamheidsgraad (2012) 3,6 % 49% actieve bevolking 7,5% werkloos Gemiddelde jaarlijkse inflatievoet 3,2 % 0,5% (2014) Percentage mensen beneden de 6 % 4% armoedegraad < 1.25 $ / dag Eerste en tweede taal Spaans 84.1%, Quechua 13% Nederlands, Frans Handelsmunt Nuevo Sol Euro (EUR)
1.4. Probleemstelling De sociale ongelijkheid hangt samen met de onderwijs-ongelijkheid die Peru kenmerkt. Hoewel het analfabetisme steeds meer wordt teruggedrongen blijft het onderwijs toch met structurele problemen kampen. Peru spendeert te weinig budget aan onderwijs; 2.6% van het BNP in 2011. In 2009 was dit nog 3.1%. De gemaakte kosten per leerling behoren tot de laagste in Latijns-Amerika (ongeveer 1/3 van wat Colombia, Brazilië of Chili spenderen) zonder duidelijke verklaring. Ook de lonen van de leerkrachten zijn laag. Dit alles heeft een negatieve impact op de slaagkansen van de meest kansarmen: 8.7% van de leerlingen haalt nooit zijn diploma basisonderwijs en voor 19.7% van de leerlingen vormt het basisonderwijs het hoogste niveau dat ze behalen. Kijken we naar de jongeren die leven onder de armoedegrens, dan vormt voor 48.7% van hen het basisonderwijs het hoogst behaalde diploma. Bij jongeren die niet in armoede leven is dat 19.9%. Op de arbeidsmarkt hebben jongeren het dan ook moeilijk om een job te vinden. De jeugdwerkloosheid bedraagt 16.2%. De informele sector in het Peruviaanse arbeidslandschap verschaft 51% van alle jobs. Van alle werkkrachten werkt 65.4% in bedrijfjes met minder dan 5 personeelsleden en hun arbeiders hebben geen toegang tot de sociale zekerheid. Toch zijn er de voorbije jaren ook vorderingen gemaakt op vlak van de bescherming van werknemers en de strijd tegen dwangarbeid en kinderarbeid. Daarom engageert VIA Don Bosco zich voor diegenen die niet meegenieten van de toegenomen economische welvaart in het land door blijvend te investeren in pertinent en kwalitatief TVET 1. 2. DOELSTELLING Gemotiveerde jongeren krijgen een praktijkgerichte introductie in het ondernemen en worden gesuperviseerd bij het aangaan van een lening. Gedurende dit traject wordt het tewerkstellingsbureau constant nauw betrokken. Deze intensieve samenwerking levert een scala aan praktische knowhow op die van onschatbare waarde is voor andere opleidingscentra in het land. Het opleidingscentrum werkt met 38 onderwijzers en beoogt de opleiding van 2288 jongens en 119 meisjes in het ondernemerschap. 3. EFFECT/IMPACT 3.1. Socio-economisch & maatschappelijk impact Het CFP (Centre de Formation Professionnelle) coacht een eerste ondernemerservaring voor het tewerkstellingsbureau. Het tewerkstellingsbureau wordt betrokken bij het volledige traject en bouwt expertise op waaruit andere centra kunnen putten. Een gedetailleerde documentatie van de opleidingen in ondernemerschap zal op punt worden gesteld en toegankelijk gemaakt voor alle opleidingscentra van Peru. 3.2. Hefboomwerking Hoewel discriminatie op basis van het geslacht bij grondwet verboden is, krijgen vrouwen op vele gebieden in de Peruviaanse maatschappij een tweederangspositie toebedeeld. Vrouwen leven vaker dan mannen in armoede en hebben een hogere kans op werkloosheid. Gemiddeld verdienen vrouwen 46% minder dan tewerkgestelde mannen. Armoede en woonplaats zijn de determinerende factoren die bepalen of een jongere al dan niet van onderwijs kan genieten. 1 Technical and Vocational Education and Training UNESCO
De partners van VIA Don Bosco willen er vooral voor zorgen dat meisjes én een betere toegang krijgen tot hun opleidingscentra én dat het voor hen gemakkelijker is om deze studie ook daadwerkelijk af te ronden. Hoe? 1- voorzien in opleidingen die zich eerder richten op meisjes of die gender-neutraal zijn. 2- de meisjes beter ruggensteunen zodat het aantal drop-outs beperkt wordt. 3- de toegang vergemakkelijken door een positief discriminatiebeleid te voeren bij het toekennen van beurzen en andere maatregelen. 4- extra focussen op begeleiding van meisjes naar de arbeidsmarkt. 5- gelijke kansen creëren voor meisjes bij de voorbereiding en selectie voor het ondernemerschapstraject. 6- sensibiliseren van de lokale gemeenschappen en potentiële werkgevers om de toegang tot een opleiding en tot een baan voor meisjes beter te garanderen. 3.3. Duurzaamheidsaspect Peru haalt een belangrijk deel van zijn inkomsten uit de exploitatie van gas- en olievelden en uit de mijnbouw. Een schaduwkant hiervan is een immense bodem- en watervervuiling en een voortschrijdende ontbossing. Binnen het maatschappelijk middenveld groeit er steeds meer verzet tegen deze milieuschadelijke ontginning. Niettegenstaande het bestaan van een wetgevend kader op dit vlak is milieuzorg niet bepaald een prioriteit binnen de Peruviaanse samenleving. Onze partners organiseren activiteiten en sensibiliseringscampagnes voor de leerlingen en lokale gemeenschappen waardoor milieueducatie een expliciete plaats krijgt en reeds van jongs af aan een bewust omgaan met de omgeving wordt gepromoot. 4. AANPAK 4.1. Financieringsbronnen en gezocht budget 2014 2015 2016 '14 -'16 Totaalbudget 234000 250000 250000 733000 DGD financiering (80%) 188000 201000 201000 589000 Ondernemers voor ondernemers (20%) 46000 49000 49000 144000 4.2. Strategische lokale partnerschappen VIA Don Bosco werkt samen met 1 ontwikkelingsbureau (sinds 2006), 1 opleidingscentrum (sinds 2006), en 1 tewerkstellingsbureau (sinds 2014). 1. Ontwikkelingsbureau: Fundación Don Bosco a. Dit ontwikkelingsbureau o.l.v. directeur P. Raùl Acuña coördineert voor Via Don Bosco de werking van de opleidingscentra door middel van uitgewerkte programma s en treedt op als zijn vertegenwoordiger bij besprekingen in het kader van ontwikkelingssamenwerking georganiseerd door de Belgische Ambassade in Lima. b. De Fundación Don Bosco regelt de samenwerking met het tewerkstellingsbureau OIL (Oficina Inspectorial de Colocación Laboral) en het opleidingscentrum CETPRO Politécnico Salesiano. Verder coördineert de Fundación ook de projecten van andere NGO s en andere opleidingscentra uit het SDB-netwerk. 2. Opleidingscentrum: CETPRO Politécnico Salesiano
o Opgericht: in 1969 o Het opleidingscentrum is gevestigd op drukke verkeersas de Avenida Brasil in Lima. o Het biedt opleidingskansen op vlak van grafische kunsten, meubelmakerij, industriële elektronica, elektriciteit, mechanica en informatica. In deze modulaire cursussen die 3 keer per jaar opstarten bereiden de jongeren zich voor op het behalen van het diploma Auxiliar Técnico. Het opleidingscentrum is erkend door de Peruviaanse overheid. 3. Tewerkstellingsbureau: Oficina Inspectorial de Colocación Laboral (OIL). Het OIL is opgericht in 2014 en bevindt zich in het CETPRO Santo Domingo Savio. De Fundación Don Bosco regelt de samenwerking met het OIL. 4.3. Enkele concrete acties De formele economie is niet in staat om de jaarlijkse instroom van jonge Peruvianen op te vangen en de bedrijven in de informele sector zijn vaak zo klein dat ze zich geen gesalarieerde medewerkers en stagiairs kunnen veroorloven. Met gebundelde krachten willen de opleidingscentra en de tewerkstellingsdiensten deze situatie het hoofd bieden door over te schakelen van een tot nu toe eerder ad hoc aanpak naar een allesomvattende werkwijze waardoor aan de jongeren meer toekomstperspectief kan geboden worden. Hiertoe zijn volgende concrete acties gepland: afsluiten van strategische partnerschappen met werkgevers en organisaties gespecialiseerd in het ondersteunen van beginnende ondernemers. in de kaart brengen van mogelijke actoren optimaliseren van contactmomenten met werkgevers bewaken van de kwaliteit en eerlijke arbeidsvoorwaarden op de stageplaatsen en grondige evaluatie na afloop jongeren laten proeven van het ondernemerschap door het aanbieden van korte modules bv. het opzetten van door de studenten geleide minibedrijfjes