Distributieovereenkomsten in het mededingingsrecht. Frank



Vergelijkbare documenten
Verticale overeenkomsten

Europees distributierecht: Uitdagingen voor uw onderneming

(Niet-wetgevingshandelingen) VERORDENINGEN

COMMISSIE VAN DE EUROPESE GEMEENSCHAPPEN. ONTWERP-VERORDENING (EG) Nr.../.. VAN DE COMMISSIE. van

Mededingingsrecht bij licentiecontracten: a devil in disguise or a girl s next best FRAND? Joost Fanoy BK seminar 3 oktober 2013

(Mededelingen) EUROPESE COMMISSIE. Richtsnoeren inzake verticale beperkingen. (Voor de EER relevante tekst) (2010/C 130/01) INHOUD I.

HET VERNIEUWD REGIME VOOR VERTICALE OVEREENKOMSTEN IN HET MEDEDINGINSRECHT

MEDEDELING VAN DE COMMISSIE

RAAD VAN DE EUROPESE UNIE. Brussel, 12 mei 2010 (17.05) (OR. en) 9776/10 RC 1

Beleid inzake verticale overeenkomsten

e-commerce en mededinging Congresmiddag Fashion & IE 12 februari 2015 Martijn van de Hel

INHOUDSOPGAVE HOOFDSTUK II. HORIZONTALE OVEREENKOMSTEN RELATIES MET CONCURRENTEN JULES STUYCK...47

Instelling. Onderwerp. Datum

Masterclass 'Praktisch Mededingingsrecht'

Publicatieblad van de Europese Unie L 93/17

Knipperlichten Mededingingsrecht. Karolien Francken 14 maart 2018

relevante markt waar de contractproducten of -diensten worden gekocht of verkocht.

Verticale overeenkomsten en het mededingingsrecht, via zes boeien op weg naar de veilige haven van de Groepsvrijstelling

Europees distributierecht: uitdagingen voor uw onderneming

INHOUDSOPGAVE. WOORD VOORAF... v. TEN GELEIDE... vii DEEL 1. HET BEGRIP FRANCHISING...1

ONTWERPBEKENDMAKING VAN DE COMMISSIE. Richtsnoeren inzake verticale beperkingen. (Voor de EER relevante tekst) INHOUD I.

ONTWERP. VERORDENING (EU) nr. /.. VAN DE COMMISSIE. van

NGB Bijeenkomst Verticale samenwerking

Knipperlichten. EU Mededingingsrecht. Frank Wijckmans Sofie De Keer 2 februari 2012

Publicatieblad van de Europese Gemeenschappen

MEDEDINGINGSRECHT SPREKER MR. T. RAATS, ADVOCAAT BARENTSKRANS N.V. 9 SEPTEMBER :00 11:15 UUR

Publicatieblad van de Europese Unie L 335/43

L 129/52 Publicatieblad van de Europese Unie

Flexibele verkoop. Jurgen van Asten Simone Fijneman. 4 april K r o o n + P a r t n e r s A d v o c a t e n

Het beoogd toekomstig mededingingsrechtelijk kader voor de motorvoertuigensector

De nieuwe groepsvrijstelling verticale overeenkomsten: de contractspraktijk op de schop?

M.S. Wirtz, 'Collisie tussen CAO's en mededingingsrecht' Voorwoord. 1 Inleiding 1

VERKLARENDE BROCHURE

Selectieve distributie: mogelijkheden en onmogelijkheden

ONTWERPVERORDENING (EU) Nr. /.. VAN DE COMMISSIE. van XXX

C 138/16 Publicatieblad van de Europese Unie

Hierbij gaat voor de delegaties Commissiedocument SEC(2009) 1053 definitief

Auteur. Onderwerp. Datum

VERORDENING (EG) Nr.../... VAN DE COMMISSIE

Een nieuw beleid ten aanzien van verticalen

Afspraken tussen leveranciers en afnemers

Groepsvrijstelling technologieoverdracht

Leveranciers en afnemers mogen samenwerken, maar er zijn grenzen

DAGELIJKS WERKBOEK DEEL #1

Ontwerp. VERORDENING (EU) nr. /.. VAN DE COMMISSIE

Franchise en mededingingsrecht: een bijzondere verhouding

Samenwerking tussen fabrikanten, importeurs en dealers, het dealercontract

Prijszetting in de relatie leveranciers - afnemers

2010-Crash course mededingingsrecht

MEDEDELING VAN DE COMMISSIE. Richtsnoeren betreffende het begrip beïnvloeding van de handel in de artikelen 81 en 82 van het Verdrag (2004/C 101/07)

De voor- en nadelen van distributie, franchise en agentuur

NL 1 NL INHOUDSOPGAVE

FAIR TRADE AUTHORITY CURACAO - WAAR ONDERNEMINGEN OP MOETEN LETTEN IN DE STRIJD VOOR EERLIJKE CONCURRENTIE

De Bibliotheek Handelsrecht Larcier... Voorwoord bij de Reeks Mededinging, Handelspraktijken en Intellectuele Rechten... Inleiding...

Lijst van belangrijkste afkortingen. Deel I: Inleiding 1 Algemene situering en onderzoeksopzet 3 Onderzoeksmethode 12

Ins & outs van distributiecontracten

Verklaringen voor de Raadsnotulen

Beknopte inhoudsopgave

L 335/36 Publicatieblad van de Europese Unie

73. Mededingingsrechtelijke aspecten van online verkoopbeperkingen selectieve distributiestelsels

Signalen internetverkoop

De Landsverordening inzake Concurrentie. De regels uit de Landsverordening inzake concurrentie uitgelegd

Ontwerp. VERORDENING (EU) nr. / VAN DE COMMISSIE

Prijszetting: interactie marktpraktijken en mededinging. 10 Maart 2016

Monti Regeling VOORWOORD TOELICHTING MONTI-REGELING

Domeinnamen: een juridische analyse van een nieuw onderscheidingsteken

Knipperlichten. EU Mededingingsrecht. Filip Tuytschaever 20 februari 2013

Inhoudsopgave 1. MEDEDINGINGSREGELS: DE ACTOREN MEDEDINGINGSREGELS GERICHT TOT ONDERNEMINGEN: HET BEREIK... 39

Vragen over de verkoop van nieuwe motorvoertuigen

Groenboek betreffende. verticale afspraken in het. concurrentiebeleid van de. Europese Unie

HET ONDERNEMINGSBEGRIP

Publicatieblad van de Europese Gemeenschappen

ONTWERPMEDEDELING VAN DE COMMISSIE

Herziening van de Groepsvrijstellingsverordening een verbetering voor de markt of niet?

UITGEBREIDE INHOUDSOPGAVE

De ontwerp groepsvrijstelling verticale beperkingen een stap vooruit?

Knipperlichten. Mededingingsrecht. Milena Varga 20 februari 2014

Mededingingsrecht. Beginselen van Europees en Nederlands Mededingingsrecht mr. J.F. Appeldoorn, mr. H.H.B. Vedder

De weigeringsgronden bij uitlevering en overlevering

Inhoudstafel. Opzet van het onderzoek en centrale onderzoeksvraag... 21

Zaak T-228/97. Irish Sugar plc tegen Commissie van de Europese Gemeenschappen

Over TQL - The Question Library

MEDEDELING VAN DE COMMISSIE

Dos & don ts in het kader van prijszetting

Copyright: Auteurs: Hoofdbedrijfschap Detailhandel. 2 Raad voor het Zelfstandig Ondernemerschap

DEEL I INLEIDENDE TEKST Handelsrecht, economisch en financieel recht: begripsbepaling Aanknopingspunten van het economisch recht 24

HOE OMGAAN MET E-COMMERCE?

Tweede Kamer der Staten-Generaal

Ja (de activiteiten richten zich hoofdzakelijk op het leveren van goederen)

Mededinging in de zorg. Mr. N. van den Burg 6 oktober 2011

Don ts in horizontale en verticale relaties

STAPPENPLAN BIJDE RICHTSNOEREN VOOR DE ZORGSECTOR: WAT MAG WEL EN WAT MAG NIET?

4. ARTIKEL 2 WEM ARTIKEL 101 VWEU 4.3. Systeem van wettelijke uitzondering. lid 1, worden beperkingen van zowel intermerk- als intramerk-concurrentie

Industriële toeleveringsovereenkomsten: de nieuwe beoordeling van de Commissie

MEDEDELING VAN DE COMMISSIE

Het Beneluxmodel. Hendrik VANHEES Hoogleraar Universiteit Antwerpen Hoofddocent Universiteit Gent LARGER

Koppelen wonen en zorg

Het Kartelverbod. De regels uit de Landsverordening inzake concurrentie over het kartelverbod uitgelegd

Zaak T-65/98. Van den Bergh Foods Ltd tegen Commissie van de Europese Gemeenschappen

Besluit van de directeur-generaal van de Nederlandse mededingingsautoriteit als bedoeld in artikel 37, eerste lid, van de Mededingingswet.

Transcriptie:

Distributieovereenkomsten in het mededingingsrecht Frank

VII INHOUDSTAFEL De Bibliotheek Handelsrecht Voorwoord bij de Reeks Mededinging, Marktpraktijken en Intellectuele Rechten DEEL I. INLEIDING Afdeling 1. Toepassingsgebied en methodologie 3 1. Toepassingsgebied 3 S 2. Methodologie 5 Afdeling 2. Verbod op mededingingsbeperkende afspraken 7 1. Algemeen 7 2. Verhouding tussen artikelen 2 en 3 WBEM enerzijds, en artikel 101 en 102 VWEU anderzijds 9 Afdeling 3. Toepassing van het verbod op mededingingsbeperkende afspraken. A. Directe werking van artikel 101 VWEU en de bewijslast B. Geen aanmeldingsplicht C. Gedecentraliseerde toepassing van het Europese mededingingsrecht.. 1. Gedecentraliseerde toepassing door NMA's 2. Gedecentraliseerde toepassing door nationale rechterlijke instanties D. Belang van het begrip "beïnvloeding van de handel" E. De verhouding tussen het Europese en het nationale mededingingsrecht 1. Convergentieregel 2. Convergentie en artikel 101 VWEU 3. Convergentie en eenzijdige gedragingen (met inbegrip van artikel 102 VWEU) F. Uniforme toepassing van het Europese mededingingsrecht Afdeling 4. Handhaving van het verbod op mededingingsbeperkende afspraken 20 S 1. Publieke handhaving S 2. Private handhaving Afdeling S. versus "soft" mededingingsrecht 1. Algemeen 2. Juridische aard van soft law 3. De gevolgen van soft law A. Voor de Commissie B. Voor derden 1. EU rechterlijke instanties

VIII INHOUDSTAFEL 2. NMAs en nationale rechterlijke instanties 29 3. Ondernemingen HOOFDSTUK 1. DISTRIBUTIEOVEREENKOMSTEN BINNEN VERORDENING 330/2010 33 DISTRIBUTIEOVEREENKOMSTEN BINNEN HET TOEPASSINGSGEBIED VAN ARTIKEL LID 1 VWEU Afdeling 1. Inleiding 35 Afdeling 2. Methodologie 1. Eerste vraag: Beïnvloeding van de handel tussen lidstaten 2. Tweede vraag: Verticale overeenkomsten 3. Derde vraag: Verticale beperkingen 37 4. Het resultaat van de evaluatie 38 Afdeling 3. Eerste vraag: Beïnvloeding van de handel 39 1. Inleiding 39 2. Toepassingsgebied van het Europese mededingingsrecht 39 A. Territoriaal toepassingsgebied 39 B. Distributieovereenkomsten die de handel tussen lidstaten (kunnen) beïnvloeden 40 1. Effecten gemeten op het niveau van de overeenkomst in haar geheel 40 2. Geen verband met een mededingingsbeperking vereist 3. Het begrip "kunnen beïnvloeden" 4. Verticale overeenkomsten inzake invoer in de EU, export buiten de EU of wederinvoer in de EU 44 C. Verticale overeenkomsten die de handel tussen merkbaar beïnvloeden 47 1. Kwantificering van merkbaarheid: KMO's 47 2. Kwantificering van merkbaarheid: vermoedens 48 3. Kwantificering van merkbaarheid: negatief vermoeden 49 4. Kwantificering van merkbaarheid: positief vermoeden 50 D. Samenvatting 50 3. Toepassingsgebied van het Belgische mededingingsrecht Afdeling 4. Tweede vraag: Verticale overeenkomsten 52 1. Inleiding 52 2. Eerste onderdeel: Overeenkomsten en onderling afgestemde feitelijke gedragingen 53 A. Algemeen 53 B. Het begrip overeenkomst 53 1. Ruime interpretatie van het begrip "overeenkomst" 53 2. Wilsovereenstemming - irrelevantie van de vorm van de overeenkomst 53 3. Wilsovereenstemming - irrelevantie van de toepassing 54

INHOUDSTAFEL 4. Wilsovereenstemming - instemming bij contract of door gedraging 54 5. Wilsovereenstemming - instemming bij contract 6. Wilsovereenstemming - instemming door gedraging 56 7. Wilsovereenstemming - partijgebonden 60 8. Samenvatting 60 C. Het begrip onderling afgestemde feitelijke gedraging 1. Definitie 2. Toepassing op distributierelaties 62 3. Tweede onderdeel: Twee of meer ondernemingen 63 A. Het begrip onderneming 63 1. Definitie 63 2. Het uitoefenen van een economische activiteit 64 3. Rechtspersoonlijkheid niet vereist 64 B. De vereiste van meer dan één onderneming 64 1. Algemeen 64 2. Intragroepsovereenkomsten 65 3. Geen beperking op het aantal contracterende ondernemingen... 66 4. Derde onderdeel: Ondernemingen die werkzaam zijn in een verschillend stadium van de productie- of distributieketen 66 % 5. Vierde onderdeel: overeenkomsten of onderling afgestemde feitelijke gedragingen die betrekking hebben op de voorwaarden waaronder de partijen bepaalde goederen of diensten kunnen kopen, verkopen of doorverkopen 67 Afdeling 5. Derde vraag: Verticale beperkingen 68 1. Inleiding 68 S 2. Eigen initiatief van de betrokken ondernemingen versus overheidsdwang. 69 3. De minimis 69 A. Marktaandeellimiet 69 1. Definitie 69 2. Gecombineerd marktaandeel voor concurrenten en individuele marktaandelen voor 70 3. Cumulatieve marktafschermingeffecten 70 B. Hardcorebeperkingen C. Uitgesloten beperkingen (niet-concurrentiebedingen) S 4. De minimis in de WBEM 72 S 5. Beoordeling per geval van het mededingingsbeperkend doel of 73 A. Mededingingsbeperkende strekking of gevolgen 73 1. Mededingingsbeperkende strekking 73 2. Mededingingsbeperkende gevolgen B. Merkbare beperking van de mededinging 76 1. Merkbaar mededingingsbeperkend doel 76 2. Merkbare mededingingsbeperkende gevolgen 77 6. Nevenrestricties 80 A. Het begrip nevenrestricties 80 LARCIER * BIBLIOTHEEK HANDELSRECHT

X INHOUDSTAFEL B. Voorwaarden voor het ondergeschikte karakter van bepaalde beperkingen 80 C. Nevenrestricties versus artikel 101, lid 3 VWEU analyse D. Verticale nevenrestricties in een horizontale of verticale context 7. Objectieve rechtvaardiging 83 A. Het begrip objectieve rechtvaardiging 83 B. Toepassingsgebied en voorwaarden van objectieve rechtvaardiging... 83 C. Objectieve rechtvaardiging en machtspositie 84 HOOFDSTUK 2. DISTRIBUTIEOVEREENKOMSTEN BINNEN HET TOEPASSINGSGEBIED VAN VERORDENING 330/2010 87 Afdeling Inleiding 87 Afdeling 2. Methodologie 88 1. Eerste vraag: Toepasselijkheid van andere groepsvrijstellingsverordeningen 88 2. Tweede vraag: Marktaandeellimiet van 30% 89 3. Derde vraag: Intellectuele eigendomsrechten 89 4. Vierde vraag: Betrokkenheid van concurrenten of ondernemersverenigingen 90 5. De uitkomst van het onderzoek van de vier vragen 90 Afdeling 3. Eerste vraag: De toepasselijkheid van andere groepsvrijstellingsverordeningen 9 2 1. Inleiding 9 2 2. De verhouding tot de groepsvrijstellingsverordeningen inzake horizontale samenwerkingsovereenkomsten 93 A. Algemeen 93 B. De verhouding tussen Verordening 1218/2010 en Verordening 330/2010 93 1. De grenzen van het toepassingsgebied van Verordening 330/2010 93 2. Het toepassingsgebied van Verordening 1218/2010 94 C. De verhouding tussen Verordening 1217/2010 en Verordening 330/2010 1. De grenzen van het toepassingsgebied van Verordening 330/2010 96 2. Het toepassingsgebied van Verordening 1217/2010 3. De verhouding met de groepsvrijstellingsverordening inzake technologieoverdracht 9 8 A. Algemeen 9 8 B. De verhouding tussen Verordening 772/2004 en Verordening 330/2010 99 1. De grenzen van het toepassingsgebied van Verordening 330/2010 99 2. Het toepassingsgebied van Verordening 99 C. Overeenkomsten die verschillende handelsniveaus betreffen 4. De verhouding met de groepsvrijstellingsverordening voor de distributie van motorvoertuigen Afdeling 4. Tweede vraag: Marktaandeellimiet 1. Inleiding LARCIER BIBLIOTHEEK HANDELSRECHT

INHOUDSTAFEL XI 2. Relevante markten A. Definitie van de relevante product- en geografische markt B. Relevante markt en marktaandeel van de leverancier 1. Regel (1) voor de bepaling van de relevante productmarkt: vraagsubstitutie vanuit het oogpunt van de eindgebruiker voor de distributie van eindproducten 2. Uitzondering op regel (1) voor de bepaling van de relevante productmarkt: vraagsubstitutie vanuit het oogpunt van de distributeur in geval van assortimenten van eindproducten 3. Regel (2) voor de bepaling van de relevante productmarkt: de distributievorm is over het algemeen niet relevant 4. Regel voor de meting van het marktaandeel van de leverancier: meting op de verkoopmarkt aan de distributeurs 5. Uitzondering op de regel voor de meting van het marktaandeel van de leverancier: meting op de eindgebruikersmarkt 6. Relevante geografische markt C. Relevante markt en marktaandeel van de distributeur D. Relevante markt - overeenkomsten met drie of meer partijen op verschillende handelsniveaus E. Relevante markt - assortiment van producten verdeeld via hetzelfde distributiesysteem F. Relevante markt - secundaire producten 3. Berekening van de marktaandelen A. Marktaandeel in waarde en marktaandeel in volume 1. Marktaandeel in waarde 2. Marktaandeel in volume 3. Marktgegevens met betrekking tot het voorafgaande kalenderjaar B. Marktaandeel van verbonden ondernemingen, joint ventures, gevallen van duale distributie en intragroepsverkopen 1. Verbonden ondernemingen 2. Joint ventures 3. Duale distributie 4. Intragroepsverkopen C. Marktaandeel en in-houseproductie 4. Praktische voorbeelden Afdeling 5. Derde vraag: De rol van intellectuele eigendomsrechten 1. Inleiding 2. Eerste voorwaarde: IER als onderdeel van een 3. Tweede voorwaarde: IER overgedragen aan, of voor gebruik door, de distributeur 4. Derde voorwaarde: IER die niet het hoofdonderwerp vormen van de distributieovereenkomst 5. Vierde voorwaarde: IER die rechtstreeks verband houden met het gebruik, de verkoop of de wederverkoop van goederen of diensten nr LARCIER BIBLIOTHEEK HANDELSRECHT

XII INHOUDSTAFEL 6. Vijfde voorwaarde: IER die geen mededingingsbeperkingen bevatten die hetzelfde doel hebben als verticale beperkingen die niet zijn vrijgesteld... 7. Merken, auteursrechten en knowhow A. Merken B. Auteursrechten C. Knowhow Afdeling 6. Vierde vraag: Overeenkomsten tussen concurrenten en overeenkomsten gesloten door een ondernemersvereniging 1. Distributieovereenkomsten tussen concurrenten A. De regel: uitsluiting van het toepassingsgebied van Verordening 330/2010 B. De uitzondering: duale distributie binnen het toepassingsgebied van Verordening 330/2010 1. Voorwaarden 2. Distributieovereenkomsten gesloten door een ondernemersvereniging. 1. Tijdelijke overschrijding van de omzetdrempel HOOFDSTUK 3. HARDCOREBEPERKINGEN Afdeling 1. Het begrip "hardcorebeperkingen" 1. Algemeen 2. De oplegging van een hardcorebeperking 3. Beperking met "mededingingsbeperkende strekking" A. Verschillende opvattingen over het begrip "mededingingsbeperkende strekking" B. Directe oplegging van hardcorebeperkingen C. Indirecte oplegging van hardcorebeperkingen D. Restricties met mededingingsbeperkende strekking die voldoen aan de voorwaarden van artikel 101, lid 1 VWEU 4. Conclusies Afdeling 2. Territoriaal toepassingsgebied Afdeling 3. Artikel 4, a) - Verticale prijsbinding 1. Het principieel verbod op verticale prijsbinding 2. Mededingingsbezwaren met betrekking tot verticale prijsbinding 3. Verschillende types van verticale prijsbinding A. Directe prijsbinding B. Indirecte prijsbinding C. Prijscontrole 4. Adviesprijzen en maximumprijzen Afdeling 4. Artikel 4, b) - Territoriale en klantenbeperkingen 1. Inleiding 2. Het principiële verbod inzake terriroriale en klantenbeperkingen A. Beperkingen opgelegd aan distributeurs B. Beperkingen opgelegd aan klanten van distributeurs C. Beperkingen die van toepassing zijn in de EER LARCIER BIBLIOTHEEK HANDELSRECHT

INHOUDSTAFEL XIII D. Directe verplichtingen E. Indirecte maatregelen F. Locatieclausules G. Objectieve rechtvaardiging voor territoriale of klantenbeperkingen... 3. Eerste uitzondering: beperkingen van de actieve verkoop A. Algemeen B. Definitie van actieve verkoop 1. Actieve verkoop 2. Passieve verkoop 3. Actieve verkoop versus passieve verkoop 4. Onlineverkopen 5. Slotbeschouwing C. Territoriale beperkingen van de actieve verkoop onder Verordening 330/2010 1. Eerste en tweede voorwaarde: exclusiviteit en parallelle oplegging van een beperking van de actieve verkoop 2. Derde voorwaarde: geen belemmering van de verkoop door de klanten van de distributeur 3. Praktische oplossingen D. Beperkingen van de actieve verkoop aan een exclusieve klantenkring in het kader van Verordening 330/2010 E. Rechtstreekse verkopen door de leverancier 4. Tweede uitzondering: klantenbeperkingen opgelegd aan groothandelaars. 5. Derde uitzondering: beperking van verkopen aan distributeurs in het kader van een selectief distributiestelsel 6. Vierde uitzondering: beperking van de wederverkoop van componenten.. 7. Slotbemerkingen bij de uitzonderingen op het verbod van territoriale en klantenbeperkingen Afdeling 5. Territoriale en klantenbeperkingen in een selectief distributiestelsel 1. Algemeen 2. Praktische gevolgen 3. De combinatie van selectieve distributie en alleenverkoop Afdeling 6. Beperkingen inzake de verkoop van reserveonderdelen 200 HOOFDSTUK 4. NET-CONCURRENTIEBEDINGEN 203 Afdeling 1. Inleiding 203 Afdeling 2. Niet-concurrentiebedingen die niet onder het verbod van artikel 101, lid 1 VWEU vallen 203 A. Niet-concurrentiebedingen in distributieovereenkomsten die de mededinging niet merkbaar beperken 204 B. als nevenrestricties 207 Afdeling 3. Niet-concurrentiebedingen onder Verordening 330/2010 208 1. Algemeen 208 2. Single branding 209

XIV INHOUDSTAFEL 3. Gelijkgesteld niet-concurrentiebeding Afdeling 4. Voorwaarden voor groepsvrijstelling krachtens Verordening 330/2010 1. Niet-concurrentiebedingen tijdens de looptijd van de overeenkomst - de regel A. Vaste looptijd van maximaal vijf jaar B. Stilzwijgende verlenging C. Uitdrukkelijke verlenging D. Onbepaalde duur 2. Niet-concurrentiebedingen tijdens de looptijd van de overeenkomst - de uitzondering A. Eigendomsrechten B. Huur C. Algemeen 3. na het einde van de overeenkomst A. Regel B. Uitzondering 220 C. Verduidelijking: de bescherming van knowhow 222 4. Niet-concurrentiebedingen opgelegd aan leden van een selectief distributiesysteem 222 Afdeling 5. van de voorwaarden voor groepsvrijstelling op grond van Verordening 330/2010 223 1. Gevolgen voor de overige bepalingen (scheidbaarheid/splitsbaarheid)... 223 2. Gevolgen voor het niet-concurrentiebeding 224 3. Conversie 225 HOOFDSTUK 5. FREQUENTE DISTRIBUTIEFORMULES 227 Afdeling 1. 3Inleiding 227 Afdeling 2. Exclusieve distributie 229 1. Inleiding 229 2. Gebiedsbescherming 229 A. Bescherming tegen de leverancier 229 B. Bescherming tegen andere distributeurs 230 3. Territoriale beperkingen 4. Klantenbescherming 232 A. Bescherming tegen de leverancier 232 B. Bescherming tegen andere distributeurs 5. Klantenbeperkingen 233 6. Niet-concurrentiebeding en afnamequotering 234 7. Exclusieve levering 234 8. Exclusieve afname 234 Afdeling 3. distributie 1. Inleiding 235 2. Gebiedsbescherming 235 LARCIER BIBLIOTHEEK HANDELSRECHT

INHOUDSTAFEL XV A. Gebiedsbescherming tegen de leverancier 23 5 B. Gebiedsbescherming tegen andere distributeurs 236 3. Territoriale beperkingen 236 4. Klantenbescherming 236 A. Bescherming tegen de leverancier 236 B. Bescherming tegen andere distributeurs 236 5. Klantenbeperkingen 237 6. Niet-concurrentiebeding 237 7. Exclusieve afname 237 Afdeling 4. Selectieve distributie 238 1. Inleiding 238 2. Gebiedsbescherming A. Gebiedsbescherming tegen de leverancier B. Gebiedsbescherming tegen andere leden van het selectief distributiestelsel 3. Territoriale beperkingen 242 4. Klantenbescherming 242 A. Bescherming tegen de leverancier 242 B. Bescherming tegen andere distributeurs 242 S 5. Klantenbeperkingen 242 A. Eindgebruikers 243 B. Wederverkopers 243 6. Niet-concurrentiebeding en afnamequotering 243 7. Exclusieve levering 244 8. Exclusieve afname 244 Afdeling 5. Franchising 244 1. Inleiding 244 A. Definitie van franchising en toepassing van de groepsvrijstelling 245 B. De behandeling van franchising op grond van de 247 C. Belang van artikel 2, lid 3 van Verordening 330/2010 248 2. Gebiedsbescherming 250 A. Bescherming tegen de leverancier 250 B. Bescherming tegen andere franchisenemers 250 3. Territoriale beperkingen 250 4. Klantenbescherming A. Bescherming tegen de leverancier B. Bescherming tegen andere distributeurs 5. Klantenbeperkingen 6. en afnamequotering 7. Exclusieve levering 2.52 8. Exclusieve afname Afdeling 6. Agentuur 1. Algemeen A. Definitie van agentuur 253

XVI INHOUDSTAFEL B. Aard en omvang van de risico's 256 C. Implicaties van de kwalificatie als agentuur 260 2. Clausules die de prijs en andere verkoopsvoorwaarden bepalen 263 3. Gebiedsbescherming 264 A. Bescherming tegen de principaal 264 B. Gebiedsbescherming tegen de andere agenten van de principaal 264 4. Territoriale beperkingen 264 5. Klantenbescherming 265 A. Bescherming tegen de principaal 265 B. Bescherming tegen de andere agenten van de principaal 265 6. Klantenbeperkingen 265 7. Merkexclusiviteitsbepalingen 265 8. Exclusieve levering 266 Afdeling 7. Onlineverkoop 266 1. Inleiding 266 A. Onlineverkoop onder het regime van Verordening 2790/99 267 B. Onlineverkoop onder het regime van Verordening 330/2010 267 C. Vragen aangaande onlineverkoop onder het regime van Verordening 330/2010 270 1. Onlineverkoop en het weerlegbaar vermoeden van passieve verkoop 270 2. De objectieve rechtvaardiging van beperkingen van de passieve verkoop, inclusief onlineverkoop 272 3. De vereiste om een of meerdere fysieke winkels te hebben ("brick and click" of "click and 273 4. Dubbele prijsstelling voor offline en onlineverkoop - vaste vergoeding om de verkoop te steunen 274 5. De consistentie of equivalentie van de criteria voor offline en onlineverkoop 275 2. Gebiedsbescherming 279 A. Bescherming tegen onlineverkoop door de leverancier B. Bescherming tegen onlineverkoop door andere distributeurs 279 3. Territoriale beperkingen 4. Klantenbescherming 282 A. Bescherming tegen onlineverkoop door de leverancier 282 B. Bescherming tegen onlineverkoop door andere distributeurs 5. Klantenbeperkingen 282 6. Niet-concurrentiebeding en afnamequotering 283 7. Exclusieve levering 283 8. Exclusieve afname 284 Afdeling 8. Slotopmerkingen 284

INHOUDSTAFEL XVII HOOFDSTUK 6. BUITENTOEPASSINGVERKLARING EN INTREKKING 287 Afdeling 1. Inleiding 287 1. Groepsvrijstellingsverordeningen en artikel 101, lid 3 VWEU 287 2. Correctiemechanismen 287 Afdeling 2. Buitentoepassingverklaring 288 1. Naast elkaar bestaande netwerken 288 2. 50% regel 289 3. Overgangsperiode 289 4. Geen terugwerkende kracht 289 5. Buitentoepassingverklaring door Commissieverordening 290 Afdeling 3. Intrekking 290 1. Individuele overeenkomsten 290 2. Intrekking door Commissie of NMA 292 3. Geen terugwerkende kracht 292 4. Niet van toepassing op toekomstige overeenkomsten 293 5. Intrekkingsprocedure 293 DEEL UI. DISTRIBUTIEOVEREENKOMSTEN BUITEN VERORDENING 330/2010 295 Afdeling Inleiding 297 Afdeling 2. Overkoepelende principes voor zelfbeoordeling 299 Afdeling 3. Positieve en negatieve effecten van verticale beperkingen 1. Negatieve effecten van verticale beperkingen 2. Positieve effecten van verticale beperkingen 302 A. Free-riding tussen leveranciers 302 B. Free-riding tussen afnemers 303 C. Nieuwe markten toegankelijk maken of betreden 303 D. Het vraagstuk van "certification free-riding" 303 E. "Hold-upprobleem" 303 F. Specifiek "hold-upprobleem" in geval van overdracht van wezenlijke knowhow 304 G. Het vraagstuk van verticale neveneffecten H. Schaalvoordelen bij de distributie 304 I. Onvolkomenheden van de kapitaalmarkt 305 J. Eenvormigheids- en kwaliteitsnormen 305 Afdeling 4. Analysekader 1. Evaluatie vanuit het perspectief van artikel 101, lid 1 VWEU 306 A. Aard van de overeenkomst 307 B. Marktpositie van de partijen 307 C. Marktpositie van concurrenten 307 D. Marktpositie van afnemers (klanten) van de contractproducten 308 E. Toetredingsdrempels 308

XVIII INHOUDSTAFEL F. Rijpheid van de markt 308 G. Handelsniveau 308 H. Aard van het product 309 I. Overige factoren 309 2. Evaluatie vanuit het perspectief van artikel 101, lid 3 VWEU 3. Praktische benadering Afdeling S. Aanwijzingen in de Verticale Richtsnoeren 1. Alleenverkoop A. Beschrijving B. Risico's voor de mededinging C. Efficiëntieverbeteringen D. Beoordelingsfactoren 2. Selectieve distributie A. Beschrijving B. Risico's voor de mededinging C. Efficiëntieverbeteringen D. Beoordelingsfactoren 3. Franchising A. Beschrijving B. Risico's voor de mededinging C. Efficiëntieverbeteringen D. Beoordelingsfactoren 4. Merkexclusiviteit A. Beschrijving B. Risico's voor de mededinging 3 C. Efficiëntieverbeteringen D. Beoordelingsfactoren 5. Klantenexclusiviteit A. Beschrijving 320 B. Risico's voor de mededinging 320 C. Efficiëntieverbeteringen D. Beoordelingsfactoren 3 20 6. Exclusieve levering A. Beschrijving B. Risico's voor de mededinging C. Efficiëntieverbeteringen D. Beoordelingsfactoren 7. Vooraf te betalen toegangsvergoedingen A. Beschrijving 322 B. Risico's voor de mededinging 322 C. Efficiëntieverbeteringen 323 D. Beoordelingsfactoren 323 8. 323 A. Beschrijving 323

INHOUDSTAFEL XIX B. Risico's voor de mededinging 3 23 C. Efficiëntieverbeteringen 3 24 D. Beoordelingsfactoren 3 24 9. Koppelverkoop 24 A. Beschrijving 324 B. Risico's voor de mededinging 3 24 C. Efficiëntieverbeteringen 325 D. Beoordelingsfactoren 10. Beperkingen betreffende de wederverkoopprijs 325 A. Beschrijving 325 B. Risico's voor de mededinging C. Efficiëntieverbeteringen 3 26 D. Beoordelingsfactoren 3 26 Combinaties 327 DEEL IV. MOTORVOERTUIGEN 329 Afdeling 1. Inleiding 1. Historische achtergrond Afdeling 2. Algemeen overzicht van de nieuwe groepsvrijstelling 333 1. Algemene schets 333 2. Belangrijkste wijzigingen 334 3. Structuur van de analyse 335 Afdeling 3. Distributie van motorvoertuigen 338 1. Inleiding 338 2. Marktbepaling en marktaandelen 339 A. Marktbepaling 339 1. Beschrijving van de producten en diensten behorend tot de relevante markt 340 2. Onderscheid tussen de verschillende handelsniveaus 342 3. geografische omvang van de relevante markt 342 4. Marktbepaling voor het meten van het marktaandeel van de afnemer 348 B. Berekening van marktaandelen 349 3. De groepsvrijstelling na 1 juni 2013 A. Algemene voorwaarden 1. Marktaandeellimiet 2. Dealerbescherming 352 B. Hardcorebeperkingen 355 1. Verticale prijsbinding 356 2. Territoriale beperkingen 357 3. Klantenbeperkingen 359 C. Uitgesloten beperkingen 1. Niet-concurrentiebedingen 365 LARCIER * BIBLIOTHEEK HANDELSRECHT

XX INHOUDSTAFEL 2. Niet-concurrentiebedingen na beëindiging van de overeenkomst. 3. Boycots 368 4. Zelfbeoordeling 368 A. Zelfbeoordeling tot en met 31 mei 2013 369 B. Zelfbeoordeling vanaf 1 juni 2013 370 1. Distributieformule 370 2. Individuele beperkingen 372 Afdeling 4. Onderhoud en herstelling na verkoop 1. Inleiding 373 2. Marktbepaling en marktaandelen 374 A. Marktbepaling 374 B. Berekening van het marktaandeel 376 3. Het groepsvrijstellingsregime 377 A. Marktaandeellimiet 377 B. Hardcorebeperkingen 377 1. Verticale prijsbinding 378 2. Territoriale beperkingen en klantenbeperkingen 378 3. Verkopen aan niet-erkende werkplaatsen 378 C. Uitgesloten beperkingen 379 4. Zelfbeoordeling 379 A. Selectie van netwerkformule 380 B. Individuele beperkingen 383 1. Verplichting om geen service te verlenen aan andere merken... 383 2. Verplichting om uitsluitend originele reserveonderdelen van de fabrikant te gebruiken 384 3. Beperkingen die het gebruik van onafhankelijke werkplaatsen ontmoedigen 386 4. Hardcorebeperkingen opgesomd in Verordening 330/2010 en Verordening 461/2010 3 86 C. Toegang tot technische informatie, gereedschap en opleiding 1. Algemene context 387 2. Begunstigden van de toegangsrechten 3. Reikwijdte van de toegangsrechten 39 4. Praktische aspecten 394 5. Gevolgen voor de mededinging 395 Afdeling 5. Distributie van reserveonderdelen 1. Inleiding 2. Marktbepaling en marktaandelen 39 8 A. Marktbepaling 399 B. Berekening van het marktaandeel 402 3. Het 403 A. Marktaandeellimiet 403 B. Hardcorebeperkingen 404 4. Zelfbeoordeling 407

INHOUDSTAFEL XXI A. Selectie van de distributieformule 407 B. Merkexclusiviteit 409 C. Klantenbeperkingen Afdeling 6. Conclusie Trefwoordenregister Bibliografie 425