ROY MARTINA & PATRICIA VAN WALSTijN CHI NENG QIGONG NUGI: 735 ISBN 905599088-4 Iedereen wil graag meer vitaliteit, gezondheid en geluk ervaren. Meestal wil men dit ook bereiken met een minimum aan moeite en tijd. Roy Martina en Patricia van Walstijn hebben in China een bewegingsleer gevonden die bijzonder simpel en effectief is. Deze vorm van Qigong werd door Dr. Pang Ming begin jaren 80 verder ontwikkeld en wetenschappelijk onderzocht. Deze leer werd door hem geintroduceerd en bekend onder de naam: Zhineng. Dr. Pang Ming is Westers en Chinees arts en en hij heeft s werelds grootste medicijnloze ziekenhuis opgericht, waar alleen met deze vorm van Qigong wordt gewerkt. Meer dan 200.000 patienten zijn in dit ziekenhuis behandeld voor meer dan 180 verschillende ziektes waarbij een effectiviteitspercentage werd bereikt van 95%. Oefeningen uit de door Dr. Pang Ming onderwezen bewegingsleer zijn door Patricia van Walstijn gecombineerd met aanvullende oefeningen voor meer resultaat. Zij introduceerde dit in Europa in 1998 onder de naam CHI NENG. CHI NENG Qigong is een simpele en effectieve bewegingsvorm vertaald naar de westerse manier van leven. De bewegingen maken je lichaam sterk en soepel, brengen je geest tot rust en stimuleren de doorstroom van energie in het lichaam. Beoefenen van CHI NENG Qigong verhoogt de concentratie, vermindert stress, stimuleert de hersenen en versterkt het immuunsysteem. Bij dagelijkse oefening zal een gevoel van innerlijke kracht en rust al snel ervaren worden. Het verbeteren van de gezondheid samen met het bereiken van mentale helderheid en het vinden van gemoedsrust maken de door Patricia van Walstijn ontwikkelde Qigong bewegingsleer tot een unieke methode. Door de eenvoudige bewegingen kunnen deze oefeningen gemakkelijk geleerd worden door iedereen. Jonge mensen, oude mensen, kinderen, rolstoelgebruikers en zieke mensen. In het boek staat de basisoefening in foto s afgebeeld waardoor men zelf aan de slag kan. Daarnaast wordt deze Qigong methode beschreven en geven de auteurs ondersteunende informatie om fysiek, emotioneel en mentaal het maximale resultaat te behalen. CHI NENG QIGONG ROY MARTINA & PATRICIA VAN WALSTijN MEDITATIE IN BEWEGING VOOR DE WESTERSE MENS ROY MARTINA & PATRICIA VAN WALSTijN
Geschiedenis van Qi Gong 1 Inleiding: Wat is Qi Gong? Chi Gong is een oude Chinese manier van ademhaling en het sturen van de vitale energie d.m.v. het gebruik van de geest. Chi Gong, Paul Gong & Aristide Esser. Qi Gong wordt tegenwoordig meestal omschreven als ademhalings- en chi-circulatietechnieken, die de gezondheid kunnen verbeteren, ziekten kunnen voorkomen en het lichaam versterken. Qigong Empowerment, Master Shou-Yu Liang & Wen-Ching Wu. Chi-gung betekent letterlijk energie-werk en is een manier om gezondheid, vitaliteit en een lang leven te bereiken die gebaseerd is op de principes van het Taoïsme en de universele wetten van de natuur. Harnessing the Power of the Universe, Daniel Reid. Een van de beste beschrijvingen is, dat het cultiveren van energie door regelmatige oefening te vergelijken is met het neerleggen van het ene na het andere stukje papier tot je na verloop van tijd een toren hebt met de grootte en de kracht van een wolkenkrabber. Chi Kung beoefenaars cultiveren hun energie en daardoor cultiveren zij hun persoonlijkheid. Chi Kung, James MacRitchie. Qigong is een algemene naam voor elke methode die zich bezighoudt met de Chi. Natural Healing, Luke Chan. 12 13
Ik persoonlijk beschrijf Qi Gong als meditatie in beweging. Patricia van Walstijn. Qi Gong bestaat uit twee componenten: Qi en Gong. Qi is de oorspronkelijke vitale kracht (levensenergie) die de atomen en moleculen in beweging houdt. Het is het fundament voor de kwantumfysica en het bestaan van onze materiële wereld. Het is die onzichtbare energie die overal aanwezig is. Ook wel genoemd Chi (China), universele energie, prana (India), kundalini-kracht, Goddelijke kracht, Ki (Japan), Noum (Afrika), orgone (W. Reich) of de Universele Energie. Het is de bezieling of al wat leeft en beweegt. Qi is de ononderbroken energiestroom die ervoor zorgt dat de mens een samenhangend geheel is. Ook vormt Qi de verbinding tussen de mens en de omgeving. Einstein zei dat energie gelijk is aan massa keer het kwadraat van de lichtsnelheid. Dat wil zeggen dat energie gelijk is aan materie en dat energie dus omgezet kan worden in materie en materie weer in energie. Ons fysieke lichaam is dus een energielichaam met een fysiek uiterlijk. Hoe meer Qi, hoe meer vitaliteit je hebt. Hoe vitaler je bent, hoe meer Qi je hebt en hoe beter je bestand bent tegen ziekte en stress. Gong staat voor beloning voor discipline, oefening en doorzettingsvermogen. Qi Gong is dus het werken met de levensenergie op een dagelijkse basis voor een lange tijd. Een van de doelen van Chi Neng is deze Chi te gebruiken en dan voornamelijk de meest pure Chi van het Universum. Dit bereiken we door te ontspannen, in een meditatieve staat te komen en ons te openen voor het universum, zodat we samenvloeien en als het ware één worden met de Chi. Dit wordt bereikt door intentie, het gebruik van de geest. Wanneer we terugkomen uit onze meditatieve staat zijn we veel dichter bij echte gezondheid, omdat de pure Chi ons lichaam en onze geest, in balans brengt. 14 15
Het Gong concept is dus, dat je elke dag moet werken met de Chi voor een lange tijd. Het doel is om geest en lichaam te verbinden omdat de Chi de geest volgt en daardoor het lichaam kan helen. Samenvattend kunnen we ook zeggen: Qi Gong is dus beheersing van levensenergie of het meester worden van levensenergie ter bevordering van de harmonie tussen lichaam en geest. Harmonische Chi buffer Qi Gong was een onderdeel van de traditionele Chinese geneeskunde, zoals fysiotherapie een onderdeel is van de traditionele Westerse geneeskunde. Naast voeding, kruiden, acupunctuur, massage was Qi Gong een aanvulling ter ondersteuning van de genezing. Het is door de millennia heen uitgegroeid tot een op zichzelf staande holistische methode van meditatie in beweging, gecombineerd met oefeningen en houdingen die zelfheling stimuleren en die ook gebruikt kunnen worden voor de heling van anderen. Door het beoefenen van Qi Gong bouwt men langzaam maar zeker een buffer op aan Chi, zodat deze vitale levenskracht alle organen kan bereiken. Hierdoor ontstaat een volmaakte energiecirculatie waardoor we ons heerlijk vitaal zullen voelen, beter kunnen relativeren op o.a. emotioneel gebied en onze levenskwaliteit met sprongen vooruit zal gaan. Dit reservoir van harmonische energie verdrijft de zogenaamde pathologische (oftewel ziekmakende) blokkades. Yin Yang Een metafoor die veel in China gebruikt wordt voor Qi Gong is de afbeelding van riet. Riet is buigzaam en flexibel. Het beweegt moeiteloos mee in de storm (stress), maar komt altijd weer rustig terug in de positie. Riet is sierlijk en toch ijzersterk. Het laat zich horen door een zacht geruis en is volkomen in harmonie met de natuur en de elementen. 16 17
In het leven draait alles om de tegenstelling tussen Yin en Yang. Deze zijn onlosmakelijk met elkaar verbonden en zijn individueel, maar ook niet te scheiden. De volmaakte situatie is wanneer deze twee krachten in perfecte balans zijn. Door middel van Qi Gong kunnen we dit bereiken. We sturen de energie daar waar deze nodig is, zodat onbalans verdwijnt en we een constante doorstroom van Chi ervaren. De Chinese filosofie is voor een groot gedeelte gebaseerd op de wetmatigheid van de cycli. Yin Yang, de seizoenen, zaaien en oogsten, de maancycli, enz. Bij het beoefenen van Chi Neng spelen we als het ware in op deze cycli. We ervaren de eenheid met het Universum en de omgeving en maken deel uit van het Al. Alles wat er is wordt gevormd door de dualiteit van Yin en Yang, bijvoorbeeld dag en nacht, warm en koud. Yin is het Zijn, Yang is het Doen. Yin staat voor zacht, samentrekkend, kalm, vrouwelijk en donker, zoals de nacht, het water en de maan. Yang staat voor hard, expanderend, opwinding, mannelijk en licht, zoals de zon, het vuur en de dag. Yin en Yang gaan continu in elkaar over in een kosmische dans die het hele leven omvat en zijn onafscheidelijk van elkaar, zoals een Siamese tweeling. In elke Yin is er wat Yang en andersom, in elke man is er iets vrouwelijks en in elke vrouw is er iets mannelijks. Er is geen dag zonder nacht en geen aarde zonder universum. Dit vinden we terug in het symbool van Yin en Yang. Dit symbool staat ook voor de spiraal van eindeloze veranderingen, niets is statisch, alles is in beweging en daardoor onderhevig aan veranderingen. Uiteindelijk gaat het maar om één ding en dat is het behoud van evenwicht te midden van een schijnbare chaos van continue veranderingen. Rust vinden we binnenin, in de werveling van ons zijn. 18 19
Wanneer Yin en Yang in harmonie zijn, dan kan de Chi vrij stromen (de weg van de minste weerstand of moeiteloosheid) en genieten we van vitaliteit, gezondheid en gelukkig zijn. Bij disharmonie stagneert de energiestroom en overheerst het Yin of Yang. Daardoor ontstaat ziekte, veroorzaakt door verlies van levenslust en levensvreugde. In China ontdekte men al duizenden jaren geleden dat de Chi door het lichaam stroomt via speciale energiebanen, meridianen geheten. Het spel van Yin en Yang speelt zich af in de meridianen. Wanneer men niet in balans is, vermindert de functie van de organen die gevoed worden door de meridianen. Als deze energetische disfunctie aanhoudt, kan er ziekte ontstaan of worden we vatbaar voor kou, tocht, bacteriën, schimmels, en virussen. Door ons evenwicht te vinden binnenin ons, kunnen we wat er om ons heen gebeurt gemakkelijk aan en zijn we in harmonie met onszelf en daardoor met onze omgeving. Geschiedenis De exacte geschiedenis van Qi Gong zal waarschijnlijk altijd een mysterie blijven. Het is zo'n drie- tot vierduizend jaar oud. Volgens sommige onderzoekers zou het zelfs uit het Stenen Tijdperk komen, meer dan tienduizend jaar geleden. Archeologen hebben beeldjes opgegraven die sterk duiden op de Qi Gong oefeningen die nu worden genoemd naar bepaalde dieren. Men vindt op Qi Gong gelijkende oefeningen, lichaamshoudingen en bewegingen in veel verschillende culturen, waaronder Egypte, Islam-landen, Inca's, Noord-Amerikaanse indianen, volkeren in Afrika. Beoefening van energieversterkende oefeningen vindt men terug over de gehele wereld. De eerste geschriften over Qi Gong zijn meer dan drieduizend jaar oud en terug te vinden in de I Ching (boek der veranderingen). Daarin staat ook het Yin/Yang-concept. In de loop der tijden heeft Qi Gong allerlei verschillende namen gehad, zoals yang sheng (voedende Chi), qing qi (Chi 20 21
manipulatie), nei gong (beheersing van de innerlijke Chi), tugu na xin (uitwisseling van Chi) en dao yin (het beheersen van Chi). Er zijn verschillende richtingen en stromingen geweest en deze zijn vaak beïnvloed door religies zoals Taoïsme, Confucianisme en Boeddhisme. Tot voor kort waren deze vormen van Qi Gong geheim en werden ze alleen achter gesloten deuren beoefend in de tempels en kloosters van China. Er zijn meer dan duizend variaties van Qi Gong terug te vinden. De oervormen zijn van oorsprong dansen, gebaseerd op dierbewegingen (zoals de draak, tijger), gecreëerd door de oude Chinese medicijnmannen. Men ziet deze terug in de krijgskunsten van de martiale Qi Gong zoals Kung Fu. In de Liang dynastie (rond 500 na Chr.) ontstond uit de religieuze Qi Gong de martiale Qi Gong, die door de beoefenaars van vechtsporten en krijgskunsten werd ontwikkeld om beter te kunnen vechten. De meest bekende hiervan is de Shaolin Kung Fu. Medische Qi Gong Met name de Daoïstische beoefenaars en meesters van Qi Gong ontdekten dat bepaalde oefeningen en bewegingen niet alleen leidden tot meer vitaliteit, maar ook tot het genezen van chronische ziekten. Hierdoor ontstond de zogenaamde medische Qi Gong. Het doel is om de gezondheid te verbeteren en ziekten te voorkomen. Deze ontwikkeling liep parallel met de theorieën en de ontwikkeling van acupunctuur. Bepaalde bewegingen en houdingen bleken van invloed te zijn op het beter laten stromen van energie door de meridianen met als gevolg een actieve meditatie in plaats van de meer passieve, zittende vormen van meditatie. Medische Qi Gong heeft als effect dat het de organen en het immuunsysteem versterkt en de bloedsomloop, ademhaling en energiecirculatie verbetert. In de laatste eeuw zijn er talloze wetenschappelijke studies geweest die onomstotelijk hebben bewezen dat Qi Gong inderdaad ziekte kan genezen. In 22 23
China met name is Qi Gong uitgebreid onderzocht en wordt in speciale sanatoria vaak als voornaamste of als enige therapie gebruikt. Tijdens de culturele revolutie (1966-1976) werd Qi Gong officieel verboden. In 1985 werd, ter bevordering van wetenschappelijk onderzoek, het Chinese Genootschap voor Qi Gong-wetenschap opgericht. Sindsdien heeft Qi Gong een snel groeiende populariteit ondergaan en is ook toegankelijk geworden voor het Westen. In 1987 werd Qi Gong beoefend door zo'n 20 miljoen Chinezen. In 1992 werd dit geschat op zo'n 80 miljoen mensen en was nog sterk groeiende. Intussen is er ook internationale erkenning voor Qi Gong door middel van cursussen, boeken, workshops, tv-documentaires en tijdschriften. Er zijn naar schatting meer dan een kwart miljoen beoefenaars van Qi Gong buiten China en dit aantal is sterk groeiende en vindt plaats over de hele wereld. Qi-beoefening wereldwijd Zoals eerder gesteld zijn er verschillende culturen waarin soortgelijke oefeningen of houdingen worden teruggevonden. De onzichtbare Chi (of prana, noum, zoals het onder andere genoemd wordt), is een universeel geaccepteerd concept door de eeuwen heen en wordt meestal in verband gebracht met de adem, zonne-energie en universele energie. In het christelijke geloof was de eerste mens Adam; in het Nederlands is dat heel dicht bij adem. Adama (Hebreeuws) staat voor aarde. Hippocrates (460-370 v. Chr.) wordt alom beschouwd als de grondlegger van de geneeskunde. Hij sprak over lichaamssappen (bloed, gal en slijm) op dezelfde wijze als de Chinezen over Chi. Hij sprak over in harmonie zijn en evenwicht. Dit zou de natuurlijke toestand moeten zijn. Van de Zuid-Afrikaanse bewoners van de Kalahari-woestijn komt de term noum voor levensenergie. Door middel van dans en extase werd er contact gemaakt met de reservoirs van noum in de onderbuik en De patiënten van het ziekenhuis 24 25
onderkant van de ruggengraat. Wanneer de opgewekte noum sterker was dan de noum van gloeiende hete kolen kon men ongestraft over het vuur lopen. De techniek van vuurlopen is een wijd verspreide religieuze techniek om de kracht van de geest (noum, levensenergie, Chi enzovoorts) aan te tonen. Nu wordt het vuurlopen als metafoor gebruikt om te laten zien dat de geest vele malen sterker is dan de fysieke wetten voor mogelijk achten. Een andere wereldwijd verspreide techniek komt uit India. De yoga (vereniging van lichaam, denken en geest) spreekt over prana (levensenergie), een ander woord voor Chi. Door middel van lichaamshoudingen (asana's) en ademhalingstechnieken (pranayama) leert men meer prana te vergaren en deze te beheersen. Er is een enorme overeenkomst tussen de Indiase yoga en de Chinese Qi Gong. De yoga is naar alle waarschijnlijkheid de voorloper van Qi Gong; door de eeuwen heen heeft er heel veel uitwisseling plaatsgevonden. In het Westen lag de nadruk meer op het ontwikkelen van fitheid (conditie), kracht, lenigheid en behendigheid. Uiterlijke schoonheid en souplesse werden belangrijker dan innerlijke harmonie. Dit vindt men nog steeds terug in de fysiotherapie, waarin de ontwikkeling en het vergroten van innerlijke Chi (levenskracht) geheel verwaarloosd is. Er vindt nu verandering plaats door de ontdekkingen van o.a. biofeedback, de relaxatierespons, de kracht van positieve affirmaties en visualisaties. Al deze zaken hebben te maken met de hoeveelheid en de doorstroom van de levensenergie oftewel Chi. Chinese Grootmeester 26 27