Onweerstaanbare wijsneus Kik en Joep Lesbrief April 2015 Lesbrief Kik en Joep / Bibliotheek Hengelo / lesbrief 1
Kik en Joep Kik en Joep zijn al bekend uit de kindertijdschriften Maan Roos Vis en Roetsj! van de educatieve uitgeverij Zwijsen. Elk stripboek bestaat uit een verzameling korte verhalen over Kik of Joep. Kik is een kikker die zichzelf en zijn dierenvriendjes enthousiast in de gekste situaties stort. Joep is een gewone jongen die na school doet wat elk kind het liefste doet: precies wat hij zelf wil. Hij heeft het erg naar zijn zin met zijn vriendjes Rolf en Vera, en is blij dat zijn ouders niet de helft weten van wat hij allemaal uitspookt. De schrijver Michiel van de Vijver is vanaf 1999 werkzaam als professioneel stripmaker en werkt bij Studio Noodweer die hij in 2001 mede oprichtte. Daar maakt Michiel onder meer de jeugdstrips Joep, Geheim agent G. Ruwel en Rosa s Rimboe voor verschillende tijdschriften. Verder schrijft hij de teksten voor de populaire strip Dolfje Weerwolfje en de spin-off Neef Leo. In 2012 is Michiel samen met striptekenaar Gerben Valkema een initiatief gestart voor beginnende lezers in het basisonderwijs, waarmee ze kinderen op een leuke en toegankelijke manier willen laten oefenen met lezen. Beide tekenaars werkten jarenlang aan de succesvolle strip Jan, Jans en de kinderen voor de studio van Jan Kruis. Hun samenwerking hebben ze voortgezet met de serie Kijk en Lees. In 2013 ontvingen Gerben en Michiel voor deze reeks de Stripschappenning in de categorie Jeugd. Stripverhalen voor iedere leeftijd Meestal zijn stripverhalen voor oudere kinderen. Of je moet al goed kunnen lezen. Maar er zijn ook drie stripboeken die passen bij verschillende groepen van de basisschool. Zo kun je erachter komen hoe leuk lezen is. Meestal zijn stripverhalen niet geschikt voor als je nog maar net kunt lezen. Kik gaat los is anders. Dit stripboek kun je als je aan het begin van groep drie zit al lezen. Dit boek bevat niet veel woorden. De tekst die in de ballonnetjes staat geschreven is makkelijk te lezen. Het boek is een goede oefening. Op iedere bladzijde staat een ander verhaal. De verhaaltjes zijn grappig. Kik de kikker is de hoofdpersoon. Hij verzint steeds iets wat niet mag. Soms loopt het goed af, maar niet altijd. Een stripverhaal voor als je wat ouder bent is Joep - Vette pret!. Deze verhaaltjes zijn wat langer. Je kunt de verhaaltjes herkennen aan de stippellijn boven aan de bladzijde. De verschillende kleuren laten zien dat er een nieuw verhaal begint. De tekst in de tekstballonnen is moeilijker en heeft echte zinnen in plaats van losse woorden. Toch hebben niet alle verhaaltjes tekst. Ook met alleen tekeningen wordt een verhaal verteld. De verhaaltjes zijn vooral grappig. Joep droomt vaak weg, hij heeft veel fantasie. Als hij op een pony rijdt bijvoorbeeld, fantaseert hij dat hij op een dinosaurus zit. Verder is hij niet altijd heel slim. Joep wil stoer doen maar dat pakt niet altijd handig uit. Lesbrief Kik en Joep / Bibliotheek Hengelo / lesbrief 2
De boeken Lesbrief Kik en Joep / Bibliotheek Hengelo / lesbrief 3
Het programma van het bezoek aan Crea Na een korte introductie door Anja Annink, leesconsulent van de bibliotheek, gaan de leerlingen zelf aan de slag met tekenen en schilderen. Mirna Limon, docent tekenen/schilderen, zal de leerlingen begeleiden in het proces. Groep 4 gaat aan de slag met het boek Joep Vette pret! Joep en zijn vriendjes Rolf en Vera beleven heel wat avonturen, zijn ondeugend maar ook erg vindingrijk. Zo trekt Joep per ongeluk de stop uit het zwembad en speelt minigolf op een heel eigen manier. Jammer genoeg lopen de meeste van zijn belevenissen slecht af. Zo zal hij nooit een grote muzikant worden, of een goed touwklimmer. En al wat hij bedenkt in zijn fantasie is natuurlijk veel spannender dan wat er echt gebeurt. Deze vrolijke avonturen en grappen worden in stripvorm in beeld gebracht. Vrolijk, expressief en vol actie. De tekst is, zonder dat het opvalt, op maat geschreven van lezers met Avi-niveau E3. Zo wordt het leesplezier voor die jonge lezers gestimuleerd. De personages zijn ondernemende deugnieten die een gouden hart hebben. Je voelt je onmiddellijk thuis in hun wereldje en kan er dan ook met plezier van genieten. Voorbereiding Wat maakt stripverhalen bijzonder? Vinden ze strips leuk om te lezen? Waarom wel/niet? Welke andere stripboeken kennen ze? Lezen ze thuis ook wel eens strips? Misschien kan een leerling goed tekenen en heeft die leerling wel ambitie om striptekenaar te worden? Laat de leerlingen alvast kennismaken met de stripverhalen van Kik en Joep. Websites Op verschillende websites is meer informatie te vinden over Kik en Joep. http://www.noodweer.nl/portfolio-michiel http://www.stichtingbeeldverhaal.nl/816/speciaal-gemaakt-voor-groep-en-kijk-en.htm http://www.schoolsupport.nl/kijk+en+lees www.leesfeest.nl Praten over boeken Maak gebruik maken van de eerste drie basisvragen van Chambers uit zijn boek Leespraat. Hierin worden deze vragen uitgewerkt en worden ook andere vragen genoemd. De vragen zijn: Wat vond je leuk, mooi of goed aan dit boek? Vertel eens Wat vond je niet leuk, mooi of goed? Wat vond je moeilijk of onduidelijk? Lesbrief Kik en Joep / Bibliotheek Hengelo / lesbrief 4
Door te praten over verhalen wordt de leerling/de lezer zich bewust van wat hij/zij gelezen heeft en wat hij/zij daar van vindt: hoe beleeft een leerling een verhaal. De leerlingen leren hun gedachten onder woorden te brengen en te luisteren naar andere leerlingen. Verhaal verzinnen Een suggestie om kinderen zelf een verhaal te laten verzinnen. Deel een kopie van een illustratie uit een boek uit en laat de kinderen schrijven of vertellen wat ze denken dat er op het plaatje gebeurt, in welke situatie de hoofdfiguur op het plaatje zich bevindt, etc. Woorden verzamelen Laat de kinderen de woorden die kinderen tegenkomen in hun boek, zoals moeilijke woorden, grappige woorden, onaardige woorden, lieve woorden in een pot doen. De pot kan bijv. iedere week gevuld worden met een andere soort woorden. Na het lezen wordt er gegrabbeld naar vier woorden. Het woord wordt besproken: wat betekent het, uit wat voor boek zou het woord kunnen komen enz. De leerling die het woordje in de pot heeft gedaan, laat zien uit welk boek het komt en vertelt kort in welke context het woord voor kwam. Lesbrief Kik en Joep / Bibliotheek Hengelo / lesbrief 5
Zelf aan de slag! Verzin zelf de tekst in de tekstballonnen van deze strip. Lesbrief Kik en Joep / Bibliotheek Hengelo / lesbrief 6
Na het bezoek Ook na het bezoek zijn er nog mogelijkheden om na te genieten van alle indrukken. Praat met de leerlingen over het bezoek. Wat vonden ze er van. Laat de leerlingen een reactie opschrijven, tekenen of knutselen en maak hiervan een expositie in de school of een artikel in de schoolkrant. Stuur een mailtje naar de schrijver michiel@noodweer.nl : met reacties van de kinderen. Laat de leerlingen een favoriet stripboek meenemen naar school en laat ze er iets over vertellen. De leerlingen gaan verder met hun pop-up kaart die zij hebben gemaakt bij Crea: Leerlingen verzinnen een titel voor de gemaakte pop-up kaart Leerlingen vermelden titel, schrijver en tekenaar op de kaart Leerlingen maken een verhaal of een gedicht bij de illustratie De leerlingen delen verhalen en tekeningen met elkaar. Hun pop-up kaart is een soort boek geworden. Leerlingen maken een kaft van het boek. Lesbrief Kik en Joep / Bibliotheek Hengelo / lesbrief 7