Antwoorden Maatschappijleer Testcases criminaliteit, strafrecht en samenleving Antwoorden door een scholier 1996 woorden 26 februari 2004 6 6 keer beoordeeld Vak Maatschappijleer Testcases ml2 Criminaliteit, strafrecht en samenleving Hoofdstuk 3 Testcase 3.7 1) Je kunt parallellen trekken met andere situaties. Stel dat een docent een van zijn vrouwelijke leerlingen spontaan zoent als ze haar diploma krijgt uitgereikt. De leerling is daarvan niet gediend, omdat ze eigenlijk een hekel heeft aan haar docent. Ben je het met de uitspraak van de hoge raad eens? Beargumenteer je antwoord. * men moet wel maatregelen nemen tegen zoiets. Het mag niet dus vind ik ook dat het een straf verdient, het zou goed kunnen dat deze leraar het absoluut niet fout bedoeld heeft maar daar mag men geen rekening mee houden. 2) Wat vind jij van de hoogte van de straf? Beargumenteer je antwoord. * in het geval van die leraar die dat meisje zoent vind ik het absurd om 8 jaar te geven. Een waarschuwing en een maand voorwaardelijk zou ik ook al genoeg vinden, als zoiets dan nog eens gebeurt mag er best feller gereageerd worden. in dat andere geval vind ik het meer passend. 3) Leg uit of je het gedrag van deze docent strafwaardig of strafbaar vind. * strafwaardig, men zou ervoor gestraft moeten worden, ook al staat het niet zo genoemd in de wet. 4) Blijkbaar staat er in de wet nergens met zoveel woorden dat je iemand niet tegen zijn/haar zin mag zoenen. Toch wordt de directeur gestraft. Leg uit welk rechtsbeginsel hier geschonden lijkt. * het meisje wil het niet, dus het wordt tegen haar zin in gedaan. Dit kun je dus onder ontucht opvatten. 5) Leg uit waarom de Hoge Raad in dit soort gevallen toch tot haar uitspraak komt. * er staat een straf op ontucht waar dit toch onder valt. Pagina 1 van 6
6) waarom heeft men de vraag of zoenen criminaliteit is niet door de wetgever laten beantwoorden? * omdat het daar niet om gaat. Het gaat erom of het strafbaar is of niet. En als het ongewenst is, is het strafbaar. 7) Zou de leraar door de rechter veroordeeld kunnen worden? Beargumenteer je antwoord. * Natuurlijk zou dit kunnen. Vooral als de leerling er echt werk van zou maken, zou hij best veroordeeld kunnen worden, of in ieder geval zijn baan kwijtraken. Dan ligt het maar aan de advocaat van de leraar met hoeveel jaar (voorwaardelijk) hij ervan afkomt. Officieel mag er 8jaar gegeven worden voor ontucht. Opdracht 16 Plaats de begrippen criminaliteit, wetgever, rechterlijke macht, misdrijf, overtreding, jurisprudentie, strafbaar en strafwaardig in een schema waaruit de samenhang tussen deze begrippen blijkt. Je mag daarbij een begrip meer dan een keer gebruiken. * Overtredingen strafwaardig Criminaliteit = Alle strafbare wetgever onderscheid Jurisprudentie Gestelde Gedragingen -> rechtelijke macht kan wetten veranderen Misdrijven strafbaar Hoofdstuk 5 Testcase 5.13 1)Welke oorzaken noemen café-eigenaar Willem van Gestel, cartoonist Luc Verschuuren( indirect) en de onderzoekers voor deze vorm van criminaliteit. de happy hours veroorzaken vroeg dronkenheid bij jongeren. Het is heel toegankelijk voor de jongeren. Het is heel toegankelijk voor jongeren om erna weer nuchterder te worden door middel van pillen te slikken en s nachts weer verder. De taak van de opvoeders door middel van normen en waarden De kansarme jongeren gaan sneller over tot geweld door middel van speed en alcohol 2) Wat is het verschil tussen een sociologische en een sociaal-psychologisch benadering van dit probleem? * Sociologische geweld= ze worden min of meer gedwongen -> invloed van de omgeving, buurt, school * Sociaal-psychologisch geweld = doordat men afwijkend gedrag toont, word hun door andere groepen een stempel opgedrukt. De agressiviteit de agressiviteit zit in de persoon, in het karakter. 3) Benadert Luc Verschuuren het probleem sociologisch of sociaal-psychologisch? * Sociologisch,het gaat niet alleen om de directe omgeving maar ook bijvoorbeeld om de overheid. Pagina 2 van 6
4) Kun je de sociologische theorieën wel/niet gebruiken om deze criminaliteit te verklaren? Welke sociologische theorie lijkt in een van de bronnen gebruikt te worden? Beargumenteer je antwoord. *Ja 1 aangeleerd gedrag( blz 43) 2 Karakter( blz 45) 5) Met welke sociaal psychologische theorie zou je deze criminaliteit het best kunnen verklaren? Leg uit. * Deviant gedrag= afwijkend gedrag. Blz. 44 drugsgebruik/happy hours 6) hoe zou Braithwaite deze vorm van criminaliteit verklaren? Noem de karakteristieken van individu en samenleving die in dit geval van belang kunnen zijn. * Individu -> tussen 15-25 jaar, mannelijk, ongetrouwd, werkeloos en met geringe verwachtingen ten opzichte van werk, opleiding * Samenleving -> door middel van verstedelijking en mobiliteit 7)Welke verklaring vind jij het beste? Leg uit. * sociologische verklaring, omdat ik denk dat de buurt, school en vrienden de meeste invloed heeft op voornamelijk jongeren. Hoofdstuk 7 Testcase 7.11 1) Maakt 2 delictsomschrijvingen waaruit het verschil tussen moord met voorbedachten rade en doodslag blijkt. moord met voorbedachten rade: als men van te voren al weet iemand te gaan vermoorden, vb: hij loopt de slaapkamer binnen om Marieke te vermoorden. Doodslag: verzeilt raken in een vechtpartij en erop uitkomen tot een dood. 2) Wat is de maximumstraf die Jan kan worden opgelegd? Geef een korte toelichting op je antwoord. * poging tot moord, moord op voorbedachte rade 4 jaar eigenlijk 6 jaar maar omdat het niet is uitgevoerd wordt het met 1/3 verminderd dus vandaar die 4 jaar. 3) Leg uit op welke juridische grond Jans advocaat zal bepleiten dat Jan geen straf krijgt * hij heeft haar niet vermoord, dus zou hij ook geen straf moeten krijgen. 4) Welk juridisch verweer kan Sjef tegen de beschuldiging van Marieke inbrengen? noodweerexces objectieve omstandigheden overmacht 5) Welk juridische verweer kan Sjef tegen de aanklacht van Cees inbrengen? * subjectieve omstandigheden ( = de vraag of de dader met opzet heeft gehandeld) Pagina 3 van 6
6) Welke maximumstraf kan Cees de Clauwer krijgen als hij meerderjarig is? *6 jaar, inbraak met diefstal 7) Welke factoren zal de rechter bij het bepalen van de strafmaat van Cees de Clauwer meewegen? heeft al een aantal veroordelingen voor inbraak gehad. Hij heeft alleen ingebroken, hij heeft geen gelegenheid gehad tot diefstal. 8) Stel dat Cees de Clauwer nog minderjarig is. Welke straf kan hij dan krijgen? taakstraf buro halt, maximaal 6 maanden tuchtschool, maar omdat het niet is uitgevoerd wordt het met 1/3 verminderd dus 4 maanden tuchtschool. 9) Leg uit met welke criminaliteitstheorie je de houding van Jan het best kunt verklaren. * controle-bindingstheorie attachment 10) Cees is blijkbaar en recidivist. Welke criminaliteitstheorie probeert een verklaring te geven voor het feit dat recidive veel voorkomt. Leg de theorie kort uit. Sociologische benadering= criminaliteit is een bestaand maatschappelijk verschijnsel, De samenleving als geheel heeft daar invloed op. (bv sociale ongelijkheid, milieu. Sociaal-psychologische benadering= criminaliteit wordt verklaart doordat men zich richt op het proces tot aanzetten en dan kijkt men voornamelijk naar het primaire milieu (= directe omgeving bv gezin familie, vrienden) Hoofdstuk 8 Testcase 8.11 1) op welk recht van de verdachte kon Moskovitz zich beroepen? * De verdachte hoeft op geen enkele manier mee te werken aan zijn eigen veroordeling. 2) Op het in vraag 1 bedoelde recht zijn al enkele uitzonderingen gemaakt. Noem hiervan een voorbeeld. * de rechter heeft de man gedwongen om genetische vingerafdrukken t e maken. 3) Leg met behulp van de bedoeling van de rechtstaat uit voor welk dilemma de rechtstaat hier werd geplaatst. * De bedoeling is dat de burger beschermd moet worden tegen de willekeur van de overheid hier staat de rechtstaat voor. De burger heeft ook rechten. Men kan niet zomaar de rechten van de burger overschrijden. 4) Op welke manier zou een minister van justitie dit dilemma kunnen oplossen? * de rechter zou op deze manier dit bewijs niet als rechtvaardig moeten beschouwen, want daar kunnen ze problemen mee krijgen. Aangezien er verder geen bewijzen zijn zou hij vrijgesproken moeten worden. Pagina 4 van 6
5) De advocaat wist natuurlijk dat zijn cliënt schuldig was. Toch heeft hij geprobeerd vrijspraak te krijgen. Moet je zo n advocaat nog wel serieus nemen? Verklaar je antwoord. * Ja, iedereen heeft recht op een eerlijk proces, schuldig of niet. Het is voor een advocaat alledaags werk om en cliënt vrij te pleiten. Hij gooit zich geheel in de strijd voor zijn cliënt en dat is juist goed! 6) Bij welke rechter is de verdachte in hoger beroep gegaan? * raadsheer 7) Het slachtoffer is natuurlijk niet gebaat bij de uitspraak van het hoger beroep. Welke formele rol kan het slachtoffer in het proces spelen? * Het is een mogelijke getuige en er zijn nu organisaties opgericht die zorgen voor onderlinge hulp en die de gezamenlijke belangen probeert te behartigen. 8) Welke maatregelen zijn er getroffen om de rechtspositie van het slachtoffer enigszins te verbeteren? * Er zijn verschillende belangenorganisaties opgericht waar het slachtoffer zich kan melden, en waar het goed wordt opgevangen. Je kunt daar met anderen praten. 9) Lees de tekst bij deze opdracht nog eens goed door. Geef vervolgens in een betoog weer wat jij vind van de volgende stelling: Van iedere inwoner van ons land zou een genetische vingerafdruk moeten worden bewaard in een centraal register. De rechter moet van misdaad verdachte personen kunnen dwingen mee te werken aan het maken van een genetische vingerafdruk. Betrek in je argumentatie in ieder geval de volgende zaken; - het belang van mensenrechten - het belang van de bescherming van de privacy - het belang van de rechtstaat - het belang van het slachtoffer - de rechten die een verdachte zou moeten hebben Aan de ene kant vind ik het goed als dit gebeurt, want daar zouden veel misdrijven sneller mee opgelost zijn, maar aan de andere kant is het een schending van de mensenrechten. Je hebt het recht om te zwijgen, dus ook het recht tot niet meewerken met zo een onderzoek. In het belang van de rechtstaat zou het heel handig zijn als dit werd ingevoerd, dan zou men meer tijd hebben voor andere misdrijven omdat bepaalde misdrijven dan veel minder tijd in beslag zouden nemen. Uiteindelijk ben ik het er toch niet mee eens dat deze wet er gaat komen. Ik vind dat het privé is, bescherming van privacy is belangrijk, en dus vind ik dat je niet zomaar van iedereen zo n vingerafdruk in een archief moet bewaren. Hoofdstuk 9 Testcase 9.9 1)Leg uit of de volgende personen een deterministisch(=mens kan zelf kiezen tussen goed en kwaad) of niet-deterministisch (=menselijk gedrag werd ook bepaald door biologische en sociale factoren) Pagina 5 van 6
mensbeeld hebben: a de mensen van Leeuwarden b dr. Van der Laan c professor Crombach * a ->deterministisch b ->niet-deterministisch c ->deterministisch 2) Welke functie dichten de mensen uit Leeuwarden de straf toe? Leg uit * vergelding, er moet een voorbeeld gesteld worden 3) Tegen welke functie van straf verzet dr. Van der Laan zich? Leg uit * Resocialisatie, de meeste jongeren vallen volgens hem in herhaling doordat ze na hun straf niet goed worden opgevangen/ begeleid. Als dit wel zou gebeuren, dan zouden er veel minder jongeren in herhaling treden. 4) Dat Van der Laan zich verzet tegen deze vorm van straffen, heeft te maken met de oorzaken die hij aandraagt voor de criminaliteit onder jongeren. Bij welke criminaliteitstheorie sluit de visie van Van der Laan het meest aan? * De sociologische benadering 5) Crombach heeft het zowel over een generale als speciale (= herhaling voorkomen) preventie. Leg uit of hij gelooft in beide functies van straf. * hij vindt dat als je niet vroeg begint met het afleren van crimineel gedrag dat het er niet meer van komt. Volgens hem moet je op 12/13 jarige leeftijd bij hun eerste politiecontact al iets ondernemen. 6) Zouden Van der Laan en Crombach elkaar wel/niet kunnen vinden? Leg uit. * ik denk het niet, want van der laan zou liever pas vanaf 16 jarige leeftijd optreden tegen jongcriminelen terwijl Crombach dat al veel eerder zou doen. 7) Schrijf een kort betoog waarin je uitlegt waarom de plegers van misdrijven als dat tegen Meindert Tjoelker wel/niet gestraft moeten worden. Beargumenteer ook wat jij in zulke gevallen de beste straf zou vinden. In je betoog moet je de standpunten van de Leeuwarders, van Van der Laan en van Crombach bespreken. Ik vind dat de plegers van zo n misdrijven absoluut moeten worden gestraft. Als het niet gebeurd zullen meer mensen gaan denken dat het niet erg is als ze iemand in elkaar slaan tot de dood. De hoogte van de straf moet net zo hoog zijn als dat gegeven wordt in andere zaken met doodslag! Ik ben het met alle drie de partijen dus eens. Ten eerste vind ik dat er een voorbeeld gesteld moet worden om zo te voorkomen (Leeuwarders, Crombach)en ten tweede moeten de plegers van misdrijven ook beter worden opgevangen als ze eenmaal uit de gevangenis komen zodat ze niet in herhaling vallen. (Van der Laan). Pagina 6 van 6