samenstelling : federale en lokale parketten & parketten-generaal! het beleid wordt uitgestippeld door een college van procureurs-generaal

Transcriptie

1 Leg uit : het openbaar ministerie ( parket ) = hoeder van de openbare orde! 1) opsporen en onderzoeken 2) vervolgen 3) uitvoering van de straf samenstelling : federale en lokale parketten & parketten-generaal! het beleid wordt uitgestippeld door een college van procureurs-generaal politiek verantwoordelijke : minister van justitie! Leg uit : een straf = een sanctie opgelegd en uitgevoerd door de overheid - voor alle burgers gelijk - sanctioneert een bepaalde materiële gedraging - preventief en repressief karakter - is niet enkel een vergoeding maar exemplarisch - is zwaar - De 4 voorwaarden of constitutieve bestanddelen van een misdrijf : 1- materiële gedraging 2- wederrechtelijkheid 3- schuld 4- strafwaardigheid

2 Materiële gedraging Wederrechtelijkheid De gedachte dat je iemand wil vermoorden is niet strafbaar, het recht houdt zich bezig met het uiterlijk handelen! De materiële gedraging mag niet gerechtvaardigd worden tenzij er rechtvaardigingsgronden zijn! 1) overheidsbevel -> betoger & politieman 2) wettige zelfverdediging of noodweer * zichzelf beschermen maar niet zijn goederen * de aanval moet ernstig, actueel en zeker zijn * ogenblikkelijke noodzakelijkheid * evenredigheid tussen aanval en verweer 3) noodtoestand -> ambulance 4) toestemming van slachtoffer -> chirurg Schuld Strafwaardigheid Iemand kan de schuld verweten of toegewezen worden, er zijn 2 vormen : opzet en nalatigheid (voor al in het verkeer) 1) strafrechtelijke immuniteiten 2) verschoningsgronden 4 schuldopheffingsgronden - minderjarigheid - krankzinnigheid - overmacht - dwaling strafuitsluitende bv. diefstal tussen echtgenoten strafverminderende (verzachtende ) bv. onthullen van een hormonenmisdrijf

3 commissiedelict bv. diefstal en slagen en verwondingen ommissiedelict bv. geen hulp bieden aan een persoon in nood ogenblikkelijk / aflopend misdrijf bv. diefstal is afgelopen als het goed in handen is van de dief voortdurend misdrijf bv. exploitatie zonder een milieuvergunning enkelvoudig misdrijf bv. 1 keer een boek stelen in de bib voortgezet misdrijf bv. elke dag een boek stelen in de bib gelegenheidsmisdrijf bv. wie 1 keer slaat maakt zich schuldig aan slagen aan verwondingen gewoontemisdrijf bv. 1 keer geld uitlenen aan hoge intrest is geen misdrijf maar wie dit geregeld doet is strafbaar als woekeraar criminele straf Hof van Assisen correctionele straf Correctionele rechtbank Politiestraf Politierechtbank misdaad of misdrijf wanbedrijf overtreding - opsluiting - hechtenis - ontzetting van rechten - boete - gevangenisstraf < 5 jaar - ontzetting van rechten - boete - werkstraf - gevangenisstraf ( max. 7 dagen) - boete - werkstraf verbeurdverklaring = goederen worden door de overheid in beslag genomen (vluchtauto)

4 correctionaliseren contraventionaliseren Door verzachtende omstandigheden kan een misdaad geherkwalificeerd worden tot een wanbedrijf Door verzachtende omstandigheden kan een wanbedrijf een overtreding worden opschorting van de uitspraak uitstel van de strafuitvoering De feiten zijn bewezen en de persoon is schuldig, maar de rechter spreekt geen straf uit, het strafblad blijft leeg! De straf wordt opgeschort, d.w.z. niet volledig of helemaal niet uitgevoerd. Maar er komt wel een melding op het strafblad! probatievoorwaarden : ontwenningskuur, dienstverlening, therapie, opleiding amnestie genade De wetgevende macht zegt: dit is geen misdrijf! Wie veroordeeld was voor dit misdrijf moet de straf niet meer uitvoeren! De uitvoerende macht stelt vrij van uitvoering. De koning heeft het recht om straffen kwijt te schelden of te verminderen. Het strafblad wordt weer blanco. De veroordeling blijft op het strafblad staan.

5 Het einde van de straf 1) normaal : de uitvoering van de straf 2) als de overheid stil zit : mogelijke verjaring 3) amnestie -> wetgevende macht zegt : dit is geen misdrijf -> leeg strafblad 4) genade -> uitvoerende macht zegt dat straf niet meer moet worden uitgevoerd 5) herstel in eer en rechten -> aanvragen aan rechterlijke macht -> leeg strafblad 6) uitwissing -> dit gebeurt automatisch bij kleinere misdrijven zoals overtredingen Napoleontische code van 1808 => de wijze waarop een strafprocedure wordt uitgevoerd, wordt bepaald in het Wetboek van Strafvordering, een napoleontische code van 1808, op vele punten is de procedure sindsdien aangepast, maar de rode draad blijft dezelfde. In 1879 werd de napoleontische code pénal vervangen door een Strafwetboek! Wet Franchimont Dit is een grote wijziging van de strafprocedure na de Witte Mars. Het is een verbetering van de rechten van het slachtoffer in de strafprocedure. Door deze wijziging kan een slachtoffer inzage vragen in het gerechtelijk onderzoeksdossier.

6 * de in verdenking gestelde -> gerechtelijk onderzoek * de verdachte -> opsporingsonderzoek * gedaagde, beklaagde, betichte -> iemand die gedaagd is door het openbaar ministerie * beschuldigde -> Hof van Assisen eenvoudige procedure opsporingsonderzoek gerechtelijk onderzoek Er wordt een PV opgesteld. 1) Het parket gaat over tot : - dagvaarding - seponering - minnelijke schikking 2) rechtstreekse dagvaarding door benadeelde De politiediensten voeren een opsporingsonderzoek o.l.v. het openbaar ministerie. Bijzondere methodes : infiltratie observatie informantenwerking Drugshandel, slagen & verwondingen en diefstal De onderzoeksrechter treedt in actie : 1) op vordering van het parket 2) als een benadeelde zich burgerlijke partij stelt inquisitoire procedure = bewijzen à charge en à décharge verzamelen van de verdachte verregaande bevoegdheden : => De staande magistratuur oordeelt over de seponering of de dagvaarding. - huiszoeking - inbeslagneming - voorlopige hechtenis => beoordeling Raadkamer (buitenvervolgingstelling of verwijzing)

7 Hof van Assisen -> voor niet gecorrectionaliseerde misdaden -> gerechtelijk onderzoek (onderzoeksrechter) Daarna: doorverwijzing naar kamer van inbeschuldigingstelling Daarna: Hof van Assisen lekenjury van 12 gezworenen niet permanent 1 per provincie Voorlopige hechtenis ( onderzoeksrechter ) - voor misdrijven met min. gevangenisstraf van 1 jaar - enkel bij volstrekte noodzakelijkheid voor de openbare veiligheid - het is een veiligheidsmaatregel - voor feiten met max. 15 jaar dwangarbeid -> vrees voor vlucht, contact met derden, bewijzen vernietigen - eventueel : op secreet stellen = 3 dagen enkel contact met raadsman! Commissie voor financiële hulp aan slachtoffers van opzettelijke gewelddaden -het moet gaan om opzettelijke gewelddaden -het is een financiële hulp die informeel kan aangevraagd worden -feiten moeten in België gepleegd zijn - fysieke schade of ernstige aantasting aan gezondheid