Met hulp op eigen benen staan Beleidsplan 2019 Stichting Jokko Samenhang Groningen 18 maart 2019 1
2 Inhoud 1. Inleiding 2. Doelstelling, missie en visie 3. Strategie 4. Organisatie 5. Financiën 6. Communicatie
1. Inleiding Toen de oprichter van stichting Jokko Samenhang, Issa Diallo, enige tijd als agogisch medewerker actief was binnen De Zijlen, een grote organisatie voor mensen met beperkingen, kwam de vraag op waarom mensen uit zijn land van oorsprong die ondersteuning meestal niet krijgen. Zo kwam Diallo op het idee om afgeschreven hulpmiddelen uit zijn eigen organisatie te verzamelen en naar Senegal te verschepen. Mensen met een beperking hebben in Senegal nauwelijks of geen kansen om deel te nemen aan het maatschappelijk leven. Ze zitten vaak doelloos thuis en kunnen ze geen bijdrage leveren aan de kosten van een familie. Hier zijn drie oorzaken voor te noemen. In de eerste plaats is er sprake van veel onwetendheid als het gaat om psychische aandoeningen zoals autisme. Mensen begrijpen vaak niet dat ook iemand met een geestelijke beperking basisbehoeften heeft. Dit gebrek aan kennis heeft direct invloed op de tweede oorzaak, namelijk het taboe dat nog rust op geestelijke beperkingen. Vaak wordt nog gedacht dat er sprake is van een straf van God of dat iemand bezeten is door de duivel. Een derde oorzaak waarom mensen met een beperking niet mee kunnen doen aan het maatschappelijk leven is het gebrek aan voorzieningen en opleidingsmogelijkheden. Vanuit de overheid is er geen visie op het voorzien in basisbehoeften als eten, onderdak, scholing, veiligheid en gezondheid. In 2012 is Diallo begonnen met het verzenden van hulpmiddelen naar Senegal. Dat heeft in de voorbije periode van zes jaar inmiddels geleid tot meerdere transporten van rolstoelen, bedden, rollators, krukken en andere hulpmiddelen naar de Senegalese hoofdstad. Die acties bleken een schot in de roos want op deze wijze zijn de leefomstandigheden van honderden mensen met fysieke beperkingen aanzienlijk verbeterd. Toch blijft leven met een beperking in het Afrikaanse land een harde strijd die zich vaak beperkt tot een leven achter gesloten deuren of indien een sociaal netwerk ontbreekt een leven op straat. Een geïnstitutionaliseerd systeem van ondersteuning van mensen met fysieke en psychische beperkingen bestaat eenvoudigweg nog niet in het West- Afrikaanse land terwijl het land zich wel steeds meer ontwikkelt tot een moderne samenleving. Daarin horen ook mensen met beperkingen een plek te krijgen. Later ontstond ook de wens om een multifunctioneel centrum op te richten in de buurt van hoofdstad Dakar, in Keur Massar waar mensen terecht kunnen voor vragen en ondersteuning. Keur Massar is een van de armste wijken van de Senegalese hoofdstad. Er zijn weinig voorzieningen en inwoners hebben weinig mogelijkheden om in het eigen levensonderhoud te voorzien. Het is voor veel mensen een uitzichtloze situatie en vanuit Keur Massar trekken dan ook veel jonge mensen naar Europa, op zoek naar een beter leven. Met alle opgebouwde kennis en ervaringen is Diallo begonnen om ontwikkelingen in gang te zetten die moet leiden tot meer (professionele) zorg voor mensen met een beperking in Senegal. Daarnaast is het van belang om te zorgen voor goede voorzieningen om te voorkomen dat mensen, vaak met gevaar voor eigen leven, naar andere landen trekken. Uit eigen ervaring weet Diallo hoe moeilijk het is om je een plek te verwerven in een andere cultuur, met andere normen en waarden. De Stichting Jokko Samenhang stelt zich ten doel mensen met fysieke en/of psychische beperkingen in Dakar te ondersteunen zodat zij in staat zijn deel te nemen aan de samenleving. Aan de ene kant dragen hulpmiddelen daaraan bij. Anderzijds wil Jokko, in samenwerking met organisaties in Senegal, deze mensen praktisch ondersteunen op geestelijk en fysiek vlak door de bouw van een multifunctioneel centrum in de buurt. Die behoefte is door organisaties in Dakar uitgesproken. Na een informele en doeltreffende start is eind 2018 het werk ondergebracht in de Stichting Jokko 3
Samenhang om het werk op een hoger plan te tillen zodat het multifunctioneel centrum ook daadwerkelijk binnen een aantal jaren gerealiseerd kan worden. Om deze doelen te realiseren zijn in de eerste plaats tweedehands hulpmiddelen nodig. Er bestaat al een netwerk van organisaties waarmee Jokko samenwerkt voor het verkrijgen van deze middelen. De transporten kosten geld. Daarnaast is geld nodig voor het bouwen van het multifunctioneel centrum. Naast geld en stenen zijn ook hier partners belangrijk. De Stichting Jokko Samenhang probeert organisaties bijeen te brengen in Senegal en Nederland om in de toekomst expertise rond zorg en welzijn naar Senegal te brengen zodat het toekomstig centrum op professionele leest wordt geschoeid. In dit plan ontvouwt de stichting haar beleid en activiteiten. Het bestuur van Jokko actualiseert jaarlijks het beleidsplan en stelt daarbij een activiteitenplan voor het kalenderjaar vast. 2. Doelstelling, missie en visie Nederland kent een lange traditie van hulp en ondersteuning van kwetsbare mensen in de samenleving. In Senegal komt de verzorging van mensen met een beperking veelal op de schouders van de familie terecht. Aangezien er rond fysieke beperkingen en in meerdere mate rond psychische beperkingen een taboe heerst in de Senegalese samenleving is de kwaliteit van leven voor mensen met een beperking en de familie vaak zeer schamel. Mensen met een beperking komen zelden op straat en leven een teruggetrokken en eenzaam bestaan achter Senegalese voordeuren. Mensen zonder familie belanden op straat. Voor familie en omgeving is de ondersteuning niet eenvoudig. Expertise ontbreekt en mensen met een beperking worden vaak gezien als een blok aan het been van de familie. Vaak is weinig bekend over aandoeningen en het ontstaan daarvan. Het ontbreken van kennis leidt vaak tot onbegrip en schaamte. Hoofddoelstellingen van Jokko De hoofddoelstelling van Jokko is tweeledig. De stichting wil mensen met een beperking ondersteunen door het aanbieden van hulpmiddelen. In Nederland afgeschreven hulpmiddelen zijn van grote waarde voor kwetsbare mensen in Dakar. Aan de andere kant streeft de stichting naar het ondersteunen van de ontwikkeling van een multifunctioneel centrum in Keur Massar met voorzieningen op het gebied van gezondheid, dagbesteding, scholing en informatie. De missie van Jokko luidt: Jokko ondersteunt samen met partners in Senegal mensen met een fysieke en/of psychische beperking door het bieden van ondersteunende hulpmiddelen zodat zij meer zelfredzaam vorm kunnen geven aan hun leven en mogelijkheden krijgen om te participeren in de samenleving. Visie De stichting Jokko Samenhang is een organisatie waarin kennis van sociaal werk, kwaliteit en gedegenheid en kennis van de Afrikaanse samenleving bijeen zijn gebracht. Zo is de stichting in staat om te werken volgens Nederlandse kwaliteitsstandaarden terwijl het nauw aansluit bij de Senegalese behoeften en werkwijze. 4
Samenwerking is een belangrijk kernbegrip van de organisatie. Jokko werkt samen met organisaties in Nederland terwijl het ook samenwerking zoekt met Senegalese partijen en overheid. Jokko werkt zonder winstoogmerk of betaalde krachten en zoekt realisering van de doelen door vrijwillig werk en inzet van partners. Naast organisaties in de welzijn en zorg en overheden wil Jokko op termijn ook kennisinstellingen in zowel Nederland als Senegal actief bij het werk betrekken. 3. Strategie Vanaf 2012 zijn er regelmatig containers met hulpmiddelen verscheept naar Dakar. Daarmee is niet alleen ervaring opgedaan hoe hulp op een goede manier bij de juiste personen terechtkomt. Er is ook een netwerk van contacten ontstaan met organisaties in Senegal. Jokko ondersteunt deze organisaties bij het werk door het inzamelen van hulpmiddelen en geld. Deze organisaties zijn het best in staat de behoeften in kaart te brengen en hulp te bieden. Daarnaast wil Jokko zich inspannen om de hulp en de hulpverlening te ondersteunen door kennis over te dragen. 1. Hulpmiddelen verzamelen en verschepen naar Dakar 2. Distributie van hulpmiddelen in Senegal 3. Fondsen werven voor multifunctioneel centrum Keur Massar 4. Fondsen werven voor verschepen en distribueren hulpmiddelen 5. Bijdragen aan kennis over hulp en hulpverlening aan genoemde doelgroepen Activiteiten van de organisatie 1. Hulpmiddelen verzamelen en verschepen naar Dakar Jokko verscheept twee maal per jaar een container met hulpmiddelen naar Senegal. In het opstartjaar (2019) van de stichting beperkt de stichting dit tot een zending. Voor het inzamelen van worden zorginstellingen, revalidatiecentra en leveranciers met hulpmiddelen benaderd. Jokko heeft een netwerk van organisaties in Noord-Nederland. Tijdelijke opslag vindt plaats bij een van de aangesloten organisaties rond Groningen. Voor het verschepen van de hulpmiddelen is geld nodig. Verschepen vindt plaats middels marktpartijen. Gebruik van containers en het vervoer naar Dakar vanuit Groningen kost 10.000 euro per verzending. 2. Distributie van hulpmiddelen in Senegal Jokko werkt met vijf lokale vrijwilligers in Dakar. Vanuit Nederland is regelmatig contact met deze vrijwilligers om af te stemmen waar en wanneer transporten arriveren. De Senegalese vrijwilligers stellen een lijst op van mensen die hulpmiddelen nodig hebben en vervolgens wordt de situatie van deze mensen vastgesteld. De groep vrijwilligers doen een voorstel voor de distributie van de hulpmiddelen op basis van noodzaak en urgentie. De stichting neemt vervolgens een besluit op basis van het advies van de lokale vrijwilligers. De distributie vindt altijd plaats onder toezicht van het Jokko-bestuur die daarvoor ter plekke aanwezig is. Mensen die een hulpmiddel hebben ontvangen worden geregistreerd om misbruik te voorkomen. De lokale vrijwilligers houden doorgaans contact met de ontvangers van de hulpmiddelen. Voor de georganiseerde distributie van de hulpmiddelen in Keur Massar en Casamance is 1000 euro per verzending nodig. Dit is een variabel bedrag maar is voornamelijk nodig voor overnachtingen van vrijwilligers en hun maaltijden. Ter plekke worden in de regel kosten gemaakt voor het tijdelijk huren van een plaats voor de distributie en de eten en drinken voor deelnemers. 5
3. Fondsen werven De inzameling van financiële middelen voor zowel multifunctioneel centrum Maxima als de transporten van hulpmiddelen vindt plaats via verschillende lijnen. In de eerste plaats betreft het fondsen van goededoelenorganisaties zoals Stichting Maagdenhuis die in het verleden tot twee maal toe geld heeft gegeven voor hulpmiddelentransporten. Ook De Zijlen, een organisatie voor gehandicaptenzorg heeft meerdere malen zowel in natura als financieel bijgedragen aan eerdere transporten. Deze groep van organisaties moet groter worden om de doelen van Jokko te verwezenlijken. Verder wil de stichting indien mogelijk gebruik maken van nalatenschappen. Hiervoor wordt in 2019 een onderzoek gedaan naar de haalbaarheid. Ten slotte maakt de stichting geld gebruik van in bij particuliere donaties. 4. Het multifunctioneel centrum Jokko is opgericht om steun te bieden aan mensen met een beperking. Voor deze groep is geen geïnstitutionaliseerde ondersteuning in Dakar. Jokko wil Senegalese partners helpen om een multifunctioneel centrum op te richten. De rol van Jokko is indirect maar wel cruciaal. Zo zamelt Jokko het geld in voor de bouw van het multifunctioneel centrum. De Senegalese partner is verantwoordelijk voor de uitvoering en de exploitatie van het centrum. De kosten voor de bouw van het multifunctioneel centrum zijn geraamd op 321.668 euro (raming 2018). Dat is exclusief de inrichting van het centrum. 5. Bijdragen aan kennis over hulp en hulpverlening aan genoemde doelgroepen Daarnaast richt Jokko zich op het stimuleren van kennis en vaardigheden bij het omgaan en begeleiden van mensen met een beperking. Hiervoor gaat de stichting samenwerken met kennisinstituten en partners in Senegal. Een eerste stap wordt al in april 2019 gezet door bij te dragen aan de week van autisme in Senegal. Samen met Senegalese organisaties voert Jokko een informatiecampagne om autisme onder de aandacht te brengen. Op termijn wil Jokko kennisinstituten betrekken bij het bieden van ondersteuning in het multifuncioneel centrum in Keur Massar. 4. Organisatie Bestuur Het (dagelijks) bestuur van de stichting Jokko bestaat uit: Issa Diallo voorzitter Marc Ermers penningmeester Sietze Jan Boer secretaris Bestuursleden zijn werkzaam bij zorginstelling De Zijlen, de gemeente Groningen en de Academie voor Sociale Studies van de Hanzehogeschool Groningen KvK nummer: 73339016 RSIN nummer: 859470362 Bankrekening: volgt Postadres Stichting Jokko Samenhang Louise Henriettestraat 1 E 9717LH Groningen E-mail volgt z.s.m. (tot zo lang het e-mailadres van de secretaris: zeeds@ziggo.nl) 6
De bestuurders zijn gezamenlijk bevoegd en ontvangen geen beloning voor hun werkzaamheden. Inzet van derden en vrijwilligers Het Jokko-bestuur beschikt over een netwerk van specialisten waar zij een beroep op kunnen doen. Deze hulpbronnen zijn van grote waarde voor de stichting om op professionele basis, betrouwbaar en kwalitatief hoogwaardig te kunnen werken. Het gaat om organisaties op het gebied van zorg en zorgverlening aan mensen met beperkingen, lokale overheden in Noord-Nederland, goededoelenfondsen, Hanzehogeschool, juridische bijstand, de inzet van internet en sociale media, enzovoorts. Deze bijdragen van derden zijn onbezoldigd en zullen worden vermeld in jaarverslagen en eventueel nieuwsbrieven. 5. Financie n Het eerste boekjaar voor de stichting is 2019. De stichting is gestart met de werving van geld en middelen. 6. Communicatie Hoe houdt Stichting Jokko Samenhang derden op de hoogte en hoe betrekt zij doelgroepen bij het werk van de stichting. Jokko houdt zich hoofdzakelijk bezig met fondsenwerving en het zoeken en inschakelen van de juiste partners om haar doelen te realiseren. Het informeren van betrokkenen is noodzakelijk. Jokko wil niet alleen doen wat nodig is maar wil juist open en transparant werken. Jokko wil niet alleen laten zien wat hier gebeurt maar ook hoe Jokko Samenhang in Senegal samenwerkt met de zusterorganisatie en de partners. 1. Netwerk Jokko heeft al een netwerk, bouwt daarop voort en bouwt dit netwerk actief uit. Directe contacten met donateurs, partners en eventuele vrijwilligers is een belangrijk communicatiekanaal. 2. Internetsite 7
Vanaf 1 juni heeft de stichting een eigen website in de lucht met informatie over de problematiek, doelen, missie, visie, actuele stand van zaken, jaarverslagen, nieuwsbrieven, mogelijkheden om geld te geven en contact (telefonisch en/of email). Facebookpagina 3. Digitale nieuwsbrieven De nieuwsbrieven worden actief aan partners, donateurs en vrijwilligers gestuurd. De frequentie van nieuwsbrieven bedraagt minimaal twee maal en maximaal vier maal per jaar. 4. Jaarverslagen Jaarverslagen behoren tot de plicht van iedere stichting. Jokko wil graag laten zien wat de stichting doet en welke resultaten zij daarmee heeft behaald. Gezien de betrokkenheid van vrijwillige bijdragen zal in het kader van de AVG (Algemene Verordening Gegevensbescherming) het benoemen van namen en bijdragen in publieke rapportages altijd met de betrokkene worden besproken. Jokko beoogt transparant te werken en laat graag zien wie bijdragen aan het realiseren van de doelstellingen maar respecteert de privacy op grond van de AVG. Archivering documenten De stichting beheert alle relevante stukken en informatie in een digitaal archief. Het gaat hierbij om de boekhouding, rapporten, jaarverslagen, alle bestuursaangelegenheden inclusief de agenda s en notulen van de bestuursvergaderingen en alles wat verder wettelijk dient te worden bewaard. Deze gegevens zijn bovendien beveiligd middels een extra back-up. Het archief en de bestuurlijke stukken worden beheerd door de secretaris. 8