EUROPESE COMMISSIE PERSBERICHT Brussel, 5 maart 2014 Commissie verricht diepgaande evaluaties om macroeconomische onevenwichtigheden vast te stellen en beoordeelt vooruitgang op het gebied van begrotingsconsolidatie De Europese Commissie heeft vandaag haar conclusies bekendgemaakt van de diepgaande evaluaties (DEV's) van de economieën van 17 lidstaten 1. In hetzelfde document beoordeelde de Commissie de vooruitgang op het gebied van de correctie van de begrotingstekorten in de betrokken lidstaten en actualiseerde zij haar adviezen over ontwerpbegrotingsplannen van afgelopen jaar Dit is een zeer belangrijke stap in het nu beproefde Europees semester van economische beleidscoördinatie, de jaarlijkse cyclus van economische governance door middel waarvan de Commissie met de lidstaten samenwerkt om de voorwaarden te creëren voor duurzame groei en werkgelegenheid op basis van gezonde overheidsfinanciën, in lijn met de groeistrategie van Europa 2020. "Uit onze vandaag gepresenteerde analyse blijkt dat de lidstaten vooruitgang maken in het aanpakken van hun economische uitdagingen. Maar deze vooruitgang is ongelijk en moet in sommige gevallen worden opgevoerd, zei Olli Rehn, vicevoorzitter van de Europese Commissie verantwoordelijk voor Economische en Monetaire zaken en de Euro. "Wij hopen op een krachtige respons van de lidstaten en staan klaar om hen te steunen in een constructief partnerschap voor hervormingen om het herstel te versterken en meer banen te creëren." Het economisch herstel houdt aan, maar er blijven uitdagingen bestaan. De onevenwichtigheden hebben zich gedurende meer dan een decennium opgebouwd en er zal voortdurende beleidsactie nodig zijn om ervoor te zorgen dat Europa terugkeert naar sterkere maar duurzame groei en gestaag de werkloosheid vermindert. Een aantal onevenwichtigheden hebben verschillende lidstaten gemeenschappelijk. Tot de uitdagingen behoren de grote externe passiva in sommige economieën, aanhoudende grote overschotten op de lopende rekening die de getemperde binnenlandse vraag in enkele landen weerspiegelen, en kostencompetitiviteit voor de landen die vroeger de grootste tekorten op de lopende rekening vertoonden en die welke grote verliezen in exportmarktaandeel ondervonden. Het verbeteren van de competitiviteit naast kostengerelateerde factoren is belangrijk voor de meeste geanalyseerde lidstaten, net als de impact van deleveraging op de private consumptie en investeringen. Het zal van essentieel belang zijn deze onevenwichtigheden te blijven aanpakken om de onaanvaarbaar hoge niveaus van werkloosheid in veel delen van Europa naar beneden te brengen. 1 Dit zijn de 16 lidstaten waarvoor in het waarschuwingsmechanismeverslag van november laatstleden tekenen van macro-economische onevenwichtigheden zijn vastgesteld, plus Ierland, dat sindsdien succesvol uit zijn economische aanpassingsprogramma is uitgetreden en dus opnieuw onder de normale procedures voor economische toezicht van de EU valt. IP/14/216
De focus van de macro-economische uitdagingen in de lidstaten verschuift ook geleidelijk. De tekorten op de lopende rekening zijn significant verminderd, hetgeen ook de vooruitgang weerspiegelt die in sommige lidstaten is gemaakt om de verliezen aan competitiviteit goed te maken. Aanhoudende uitdagingen zijn echter onder meer de impact van deleveraging op de groei op middellange termijn, de hoge niveaus van private en publieke schuld in de context van zeer lage inflatie, de moeilijkheden waarmee levensvatbare bedrijven worden geconfronteerd om toegang te hebben tot betaalbaar krediet, en de hoge niveaus van werkloosheid. Wat begrotingskwesties betreft blijkt uit de laatste prognoses dat het gemiddelde aanpassingstempo in de EU en de eurozone begint te vertragen dankzij de succesvolle consolidatie-inspanningen van de laatste jaren. Sommige lidstaten moeten echter de begrotingsconsolidatie opvoeren als hun tekortdoelstellingen willen worden gehaald. Zowel in de EU als in de eurozone is de schuldquote naar verwachting gestegen in 2013, maar zou deze dit jaar moeten pieken alvorens te beginnen afnemen. De bijdrage van de grote lidstaten tot de groei in Europa is belangrijk. Onder de grootste lidstaten van de eurozone moeten de beleidsprioriteiten gericht zijn op: versterking van de binnenlandse vraag en groei op middellange termijn in Duitsland; het aanpakken van knelpunten voor de groei op middellange termijn en het werken aan structurele hervormingen en begrotingsconsolidatie in Frankrijk en Italië; en het voortzetten van de ordelijke deleveraging en structurele transformatie van de economie die zullen bijdragen tot duurzame groei en het aanpakken van sociale kwesties in Spanje. Verschillende macro-economische uitdagingen moeten worden aangepakt in de context van de eurozone. De investeringen dienen te worden verhoogd en de vraag aangezwengeld, en de financiële fragmentatie en de uitdaging van de schuldenlast en herbalancering onder een scenario van zeer lage inflatie en een moeilijk economisch klimaat dienen te worden aangepakt. Zoals door de Raad in juni laatstleden aanbevolen, moeten de lidstaten individueel en collectief verantwoordelijkheid opnemen voor de gezamenlijke beleidskoers in de eurozone om voor de goede werking van de economische en monetaire unie te zorgen en groei en werkgelegenheid te verhogen. Onevenwichtigheden en buitensporige onevenwichtigheden De Commissie is van oordeel dat 14 lidstaten onevenwichtigheden ondervinden: België, Bulgarije, Duitsland, Ierland, Spanje, Frankrijk, Kroatië, Italië, Hongarije, Nederland, Slovenië, Finland, Zweden en het Verenigd Koninkrijk. In Kroatië, Italië en Slovenië worden deze onevenwichtigheden als buitensporig beschouwd. Lidstaten met buitensporige onevenwichtigheden Kroatië moet inspelen op omvangrijke externe passiva, afnemende exportprestaties, bedrijven met een hoge hefboom en snel toenemende overheidsschuld, een en ander binnen een context van lage groei en lage aanpassingscapaciteit. Er is behoefte aan significante bijkomende budgettaire consolidatie-inspanningen om het tekort te verkleinen en te voorkomen dat de schuld onhoudbaar stijgt. Kroatië heeft een buitensporig begrotingstekort en moet tegen eind april 2014 effectieve actie ondernemen om dit aan te pakken. Indien geen bijkomende maatregelen worden getroffen, dreigt het zijn doelstellingen te missen in 2014. Italië moet zijn zeer hoge overheidsschuld en zwakke externe concurrentievermogen aanpakken. Beide zijn uiteindelijk geworteld in de langdurige achterblijvende productiviteitsgroei van het land en vereisen dringende en afdoende actie om het risico te verminderen van nadelige effecten op de Italiaanse economie en de eurozone. 2
Slovenië blijft buitensporige macro-economische onevenwichtigheden ondervinden die monitoring en voortdurende krachtige beleidsactie vereisen, maar de onevenwichtigheden zijn het laatste jaar dankzij macro-economische aanpassing en afdoende beleidsactie aan het afnemen. In het geval van Spanje, dat een jaar geleden eveneens geacht werd buitensporige onevenwichten te hebben, is de Commissie van oordeel dat in het afgelopen jaar een significante aanpassing heeft plaatsgevonden en dat volgens de actuele trends de onevenwichtigheden mettertijd zouden blijven verlagen. Hoewel op basis hiervan de conclusie is dat de onevenwichtigheden in Spanje niet langer buitensporig zijn, beklemtoont de Commissie dat er nog risico s aanwezig zijn. Hoewel er ook DEV's zijn uitgevoerd voor Denemarken, Luxemburg en Malta is de Commissie tot de conclusie gekomen dat er geen onevenwichtigheden zijn in de zin van de PMO. Als onderdeel van haar continue monitoring van verplichtingen in het kader van de buitensporigtekortprocedure maakt de Commissie vandaag ook gebruik van een nieuw instrument in het kader van het versterkte stabiliteits- en groeipact en vestigt zij de aandacht van twee lidstaten van de eurozone, Frankrijk en Slovenië, op het risico van niet-naleving van de voor dit jaar aanbevolen begrotingsdoelstelling. 2 De Commissie zal in de context van het Europees semester in juni de totale situatie met betrekking tot de verplichtingen op grond van het stabiliteits- en groeipact herbeoordelen en in voorkomend geval de passende stappen aan de Raad voorstellen. Volgende stappen De onevenwichtigheden en buitensporige onevenwichtigheden die de lidstaten zullen moeten aanpakken hebben een verschillend karakter. De individuele diepgaande evaluaties zijn een analytische basis die moet leiden tot een dialoog met de lidstaten wanneer zij hun nationale hervormingsprogramma's en stabiliteits- en convergentieprogramma's (begrotingsplannen op middellange termijn) opstellen. Deze moeten tegen eind april bij de Commissie worden ingediend en worden begin juni beoordeeld, wanneer de Commissie in de slotfase van het Europees semester een bijgewerkte reeks landenspecifieke aanbevelingen zal presenteren. Voor de lidstaten met buitensporige onevenwichtigheden zal zij eveneens in juni beslissen of andere stappen noodzakelijk zijn. Programmalanden (Griekenland, Cyprus, Portugal en Roemenië) vallen niet onder de procedure voor macro-economische onevenwichtigheden, omdat zij reeds onder toezicht staan in het kader van hun economische aanpassingsprogramma s. 2 Overeenkomstig artikel 11, lid 2, van Verordening 473/2013. 3
Voor meer informatie: http://ec.europa.eu/economy_finance/economic_governance/macroeconomic procedure/index_en.htm Synoptic Table: Integrated surveillance of macroeconomic and Fiscal s (MEMBER STATES FOR WHICH AN IDR HAS BEEN PREPARED) BE BG DE DK IE ES FR HR IT LU HU MT NL SI SE FI Finding Macroeconomic s Procedure (MIP) Follow-up. Specific monitoring: post-programme surveillance. Specific monitoring: post-programme surveillance. Specific monitoring to be put in motion. Decision to be taken in June on subsequent steps under the MIP. Specific monitoring to be put in motion. Decision to be taken in June on subsequent steps under the MIP. Specific monitoring to be put in motion. Decision to be taken in June on subsequent steps under the MIP. Specific monitoring to be put in motion Stability and Growth Pact (SGP) deficit, deadline for correction: 2013 deficit, deadline for correction: 2013 deficit, deadline for correction: 2015 deficit, deadline for correction: 2016 deficit, deadline for correction: 2015 The Commission adopts today a recommendation (*) deficit, deadline for correction: 2016 deficit, deadline for correction: 2014 deficit, deadline for correction: 2014 deficit, deadline for correction: 2015 The Commission adopts today a recommendation (*) UK deficit, 4
deadline for correction: 2014-5 (*) The Recommendations under the '2-pack' (Reg. No 473/2013) regarding measures to be taken in order to ensure a timely correction of its excessive government deficit only concern euro area Member States. MTO: Medium-term fiscal objective. Euro area Member States for which an IDR was prepared are shaded. Contact: Simon O'Connor (+32 2 296 73 59) Audrey Augier (+32 2 297 16 07) Vandna Kalia (+32 2 299 58 24) Voor het publiek: Europe Direct per telefoon 00 800 6 7 8 9 10 11 of per e-mail 5