ACE-GROEP T Centrum voor Volwassenenonderwijs Vesaliusstraat 13 3000 Leuven Telefoon: 016/30 10 30 Fax: 016/30 10 40 Leerplan Graduaat Ondernemingscommunicatie Leerplan graduaat Ondernemingscommunicatie 1
Inhoudsopgave 1. Structuur van de afdeling en het structuurschema 3 2. Beginsituatie 4 3. Doelstellingen 5 4. Leerinhouden: doel, inhoud en bibliografie 6 A. Ondernemingsmanagement A1. Algemeen management A2. Marketing management A3. Financieel management B. Communicatiemanagement B1. Communicatieanalyse B2. Communicatieplanning B3. Interne communicatie B4. Marketingcommunicatie B5. Corporate communicatie B6. Interculturele communicatie C. Communicatievaardigheden C1. Communicatievaardigheden C2. Professional English D. Communicatiemedia D1. Communicatiemedia D2. E-mediavaardigheden E. Project in ondernemingscommunicatie E1. Projectwerk 5. Methodologische wenken 41 6. Evaluatie 41 Leerplan graduaat Ondernemingscommunicatie 2
Structuur van de afdeling en het structuurschema Afdeling: Categorie: Aantal weken: Duur van de lestijd: Ondernemingscommunicatie Economisch 40 weken (20 weken per semester) 50 minuten Totaal aantal lestijden: 960 Structuurschema: Zie bijlage. Leerplan graduaat Ondernemingscommunicatie 3
Beginsituatie Worden toegelaten tot de opleiding (bron: www.ond.vlaanderen.be): - houders van een diploma van secundair onderwijs; - houders van een diploma van een hogere secundaire technische leergang; - houders van een brevet van het aanvullend secundair beroepsonderwijs; - houders van een diploma van voltijds hoger onderwijs. Cursisten die niet in het bezit zijn van één van de bovenvermelde diploma's of getuigschriften, en die uiterlijk op 31 december van het kalenderjaar waarvoor men zich inschrijft de leeftijd van 21 jaar bereiken, worden eveneens toegelaten indien ze slagen voor een toelatingsproef. Cursisten die al met succes hoger of universitair onderwijs volgden kunnen voor één of meerdere opleidingsonderdelen een vrijstelling krijgen. De ervaring leert dat motivatie en doorzettingsvermogen in vrijwel alle gevallen van doorslaggevend belang zijn. Leerplan graduaat Ondernemingscommunicatie 4
Doelstellingen Waar communicatie vroeger een veeleer dienende rol had, zijn succesvolle ondernemingen vandaag communicatie-georiënteerd. Communicatie wordt zelfs geciteerd als misschien wel het belangrijkste ingrediënt van het hedendaagse ondernemen. Grote organisaties, maar evenzo kleine en middelgrote ondernemingen hebben daarom nood aan knowhow met betrekking tot het communiceren en wel op zo n manier dat het de relaties met de verschillende doelgroepen versterkt. Doeltreffende communicatie is een kwestie van kennen en kunnen, steunend op planning, consistentie en integratie. Nog nooit was het aanbod aan communicatiemiddelen zo hoog. Zo ook het risico op versnipperde budgetten en gebrek aan synergie. Communicatie richt zich op de eigen medewerkers, maar ook op externe stakeholders. De opleiding Ondernemingscommunicatie wil cursisten leren hoe doordachte beslissingen te nemen bij de keuze van boodschap, medium, en tekst. Cursisten kunnen aan het eind van de opleiding bogen op een ruim kader van principes uit het ondernemingsmanagement, het communicatiemanagement, en de communicatiemedia. Bovendien hebben ze zich ook bekwaamd in communicatievaardigheden, waarbij de praktijk van het communiceren binnen de onderneming integraal deel uitmaakt van de opleiding. Bijzondere aandacht wordt besteed aan ondernemingscommunicatie over de grenzen heen. De opleiding omvat daarom ook modules zoals Professional English, interculturele communicatie, en e-mediavaardigheden. Leerplan graduaat Ondernemingscommunicatie 5
Leerinhouden: doel, inhoud en bibliografie A. Ondernemingsmanagement A1. Algemeen management A2. Marketing management A3. Financieel management Leerplan graduaat Ondernemingscommunicatie 6
A1. Algemeen management 1/2 Situering van de module in de opleiding Hoofddoelstelling van de module Algemeen management is de student(e) vertrouwd te maken met de voornaamste managementtaken en functionele domeinen van het moderne management, zodat hij/zij zich beter kan integreren en beter kan functioneren in een onderneming. Meer specifiek wordt beoogd een beeld te schetsen van de complexe relaties tussen onderneming en maatschappij, een basisinzicht te geven in enkele relevante topics uit de functionele domeinen van de onderneming en het analyseren van de taken van de manager: strategie bepalen, organiseren, leidinggeven en evalueren. Stuk voor stuk topics waarmee men later in het beroepsleven wordt geconfronteerd. Instapvereisten Algemene toelatingseisen voor het graduaat ondernemingscommunicatie. Voorafgaande modules Niet van toepassing. Aantal lestijden 40 lestijden Minimale leerinhoud in termen van cursistenbekwaamheid De cursist heeft een inzicht in de algemene managementprincipes en weet hoe een bedrijf kan georganiseerd worden. De cursist kent diverse stijlen van leidinggeven en weet welke stijl best past in diverse situaties. De cursist weet hoe mensen kunnen worden gemotiveerd en kan mensen motiveren. De cursist kent diverse stromingen in bedrijfsstrategieën. De cursist is vertrouwd met verschillende aspecten van HRM (Human Resources Management).. Inhoud 1. Manager en management 1.1. Organisatie en management 1.2. Managementniveaus in een organisatie 1.3. Kernactiviteiten van managers 1.4. Managers: geboren of gemaakt? 1.5. Management als proces en kerntaken 1.6. Kenmerken van een gezonde organisatie en van succesvol management 1.7. Manager en organisatiecultuur 2. Strategiebepaling en strategisch management 2.1. Voorwaarden voor succes 2.2. Strategieformulering als proces 2.3. De organisatie van strategische planning 2.4. Samenwerkingsverbanden 2.5. Implementatie van strategische plannen 2.6. Weerstand en vermindering van weerstand bij implementatie 3. Ontwerp van de organisatiestructuur 3.1. Organisatiestructuur: arbeidsverdeling en coördinatie 3.2. Opbouw organisatiestructuur: via verticale en horizontale uitbouw 3.3. Structuurkeuze: arbeidsverdeling, (de)centralisatie én coördinatie 3.4. Organisatiestructuur in ontwikkeling 3.5. Naar platte organisaties Leerplan graduaat Ondernemingscommunicatie 7
A1. Algemeen management 2/2 4. Motivatie, werkgedrag en loopbaan 4.1. Sleutelvariabelen in individueel gedrag 4.2. De nieuwe medewerker en veranderend gedrag 4.3. Groepen in organisaties 4.4. De kracht van teams 4.5. Motivatie: een nadere verkenning 4.6. Empowerment 4.7. De nieuwe context van talentontwikkeling en human resources management 4.8. Human resources management : integraal concept én samenstel van instrumenten 4.9. Waardering en beloning van inzet van mensen 4.10. Loopbaanontwikkeling nader bezien 5. Leiding geven, motiveren en communiceren binnen een organisatiestructuur 5.1. Leiding geven, managen en ondernemen 5.2. Managers en hun motieven 5.3. Leiderschap en stijl van leiding geven 5.4. Beïnvloeding van menselijk gedrag 5.5. Stijl van leiding geven en conflicthantering 5.6. Organisatie, stijl van leiding geven en (beïnvloeding van) organisatiecultuur Handboek-Cursustekst Grondslagen van het management Prof. Dr. D. Keuning Uitgeverij: Stenfert Kroese Bibliografie Organiseren en leiding geven Prof. Dr. D. Keuning Uitgeverij: Stenfert Kroese 1996 Bedrijfseconomie: theorie en praktijk R. Liethof Uitgeverij: Delwel 1993 Management J. Stoner, E. Freeman, D. Gilbert Uitgeverij: Academic Service 1995 Leerplan graduaat Ondernemingscommunicatie 8
A2. Marketing management 1/2 Situering van de module in de opleiding Hoofddoelstelling is de cursisten een inzicht te bieden in het marketingmanagement van een onderneming zodat ze de ondernemingscommunicatie kunnen situeren binnen het globale marketinggebeuren van een onderneming. Instapvereisten Algemene toelatingseisen voor het graduaat ondernemingscommunicatie. Voorafgaande modules Niet van toepassing. Aantal lestijden 40 lestijden Minimale leerinhoud in termen van cursistenbekwaamheid De cursist is in staat om een omgevingsanalyse van een onderneming te ontwikkelen. De cursist kan een beperkt marktonderzoek uitvoeren. De cursist kan een analyse maken van een product of een dienst van een onderneming aan de hand van de 4 P's. De cursist kan een marketingplan opstellen voor een product of een dienst. De cursist heeft inzicht in hoe de prijs van een product tot stand komt. Inhoud 1. Marketing en marketingbeleid 1.1. Herkomst en omlijning van het begrip 1.2. Marketingbeleid 1.3. De voornaamste stappen in het marketingbeleid 2. De marketingomgeving 2.1. Environmental scanning 2.2. De kernmarketingomgeving 2.3. De publieken 2.4. De macro-omgeving 3. Het koopgedrag 3.1. De belangrijkste variabelen 3.2. Types koopgedrag 4. Marktsegmentatie 4.1. Het marktsegmentatieproces 4.2. Segmentatiecriteria 4.3. Positionering 5. Marketingonderzoek 5.1. Het marktingonderzoeksproces 5.2. Het verzamelen van informatie 5.3. Statistische analysemethoden 6. Strategische marketingplanning 6.1. De productportfolio 6.2. Generieke concurrentiestrategieën Leerplan graduaat Ondernemingscommunicatie 9
A2. Marketing management 2/2 7. Productstrategie 7.1. Het ontstaan van een nieuw product 7.2. De productlevenscyclus 8. Prijsstrategie 8.1. Belangrijke beïnvloedende factoren 8.2. Methoden van prijsbepaling 9. Distributiestrategie 9.1. Factoren met invloed op de distributiestrategie 9.2. Distributiedoelstellingen 9.3. Distributiebeslissingen 10. De uitvoeringsfase en de controlefase in het marketingbeleid 10.1. De plaats van de marketingomgeving in het organogram 10.2. Types van marketingorganisatie 10.3. Internationale marketingorganisatie Bibliografie Marketingbeleid : theorie en praktijk, Prof. R. Bilsen & Walter van Waterschoot & Leen Lagasse, Standaard Uitgeverij - MIM., 2000 Grondslagen van marketing, B. Verhage, Stenfert Kroese Marketing : an introduction, Gary Armstrong & Philip Kotler, Prentice Hall, Upper Saddle River Marketing management, Philip Kotler, Prentice Hall, Upper Saddle River Marketing, Dibb, Simkin, Pride & Ferrell, Houghton Mifflin, New York Leerplan graduaat Ondernemingscommunicatie 10
A3. Financieel management 1/2 Situering van de module in de opleiding Dit onderdeel heeft tot doel de student een basisinzicht te verschaffen in de voornaamste topics van het financieel management zodat hij/zij enerzijds in staat is financiële informatie te begrijpen en te interpreteren en anderzijds de financiële impact van beslissingen in zijn functie als communicatieverantwoordelijke kan inschatten en kan rapporteren aan het management. Meer specifiek wordt beoogd dat hij/zij in staat is de jaarrekening te lezen en te analyseren, de basismethoden van kostprijsberekening en investeringsanalyse te kunnen toepassen en vertrouwd is met de financieringsproblematiek van de onderneming. Instapvereisten Algemene toelatingseisen voor het graduaat ondernemingscommunicatie. Voorafgaande modules Niet van toepassing. Aantal lestijden 40 lestijden Minimale leerinhoud in termen van cursistenbekwaamheid De cursist : - moet in staat zijn de jaarrekening van een onderneming te lezen; - moet in staat zijn de basismethoden van kostprijsberekening en investeringsanalyse te kunnen toepassen in eenvoudige situaties; - moet in staat zijn de financieringsproblematiek van de onderneming te begrijpen; - moet in staat zijn een jaarrekening van een onderneming te analyseren d.m.v. kengetallen en een globale financiële evaluatie over de onderneming te maken; - moet in staat zijn een budget op te stellen. Inhoud 1. Kostprijsberekening 1.1. Directe en indirecte kosten 1.1.1. Begripsomschrijvingen 1.1.2. Verbijzonderingsmethoden 1.2. Vaste en variabele kosten 1.2.1. Definities en grafische voorstelling 1.2.2. De winst-volumegrafiek en berekeningen 1.2.3. Oefening HES 2. Het evalueren van een investering 2.1. Inleiding 2.2. Evaluatie van de rendabiliteit van een investering 2.2.1. De terugwinningstermijn 2.2.2. De netto-actuele waarde 2.2.3. De interne rendabiliteitsvoet Leerplan graduaat Ondernemingscommunicatie 11
A3. Financieel management 2/2 3. De jaarrekening 3.1. Inhoud van de jaarrekening: informatie t.b.v. de financiële besturing 3.1.1. De informatiebehoefte 3.1.2. De informatievoorziening 3.1.3. De registratie van bezit en vermogen 3.1.4. De registratie van opbrengsten en kosten 3.1.5. Algemene beginselen t.a.v. balanswaardering en winstbepaling 3.2. Analyse van de jaarrekening: financiële ratio-analyse 3.2.1. Beoordeling van kengetallen 3.2.2. Kengetallen ter bepaling van de liquiditeit 3.2.3. Kengetallen ter bepaling van de solvabiliteit 3.2.4. Kengetallen ter bepaling van de activiteit 3.2.5. Kengetallen ter bepaling van de rentabiliteit Cursustekst De cursustekst bestaat uit hoofdstukken genomen uit volgende handboeken: Financieel management: analyse, planning en beheer Drs. Th.A. Van Beek, ea. Uitgeverij: Stenfert Kroese, Antwerpen 1992 tweede herziene druk Elementaire bedrijfseconomie Prof.Dr. R. Slot Uitgeverij: Stenfert Kroese, Antwerpen Bibliografie Fundamentals of corporate finance S. Ross, R. Westerfield, J. Jappe Uitgeverij: Mc. Graw-Hill 1998 Fundamentals of corporate finance R. Brealy, S. Myers Uitgeverij: R. Irwin 1998 Cost Accounting: a manegerial emphasis Horngren, Datar and Foster Uitgeverij: Prentice Hall Leerplan graduaat Ondernemingscommunicatie 12
Leerinhouden: doel, inhoud en bibliografie B. Communicatiemanagement B1. Communicatieanalyse B2. Communicatieplanning B3. Interne communicatie B4. Marketingcommunicatie B5. Corporate communicatie B6. Interculturele communicatie Leerplan graduaat Ondernemingscommunicatie 13
B1. Communicatieanalyse 1/2 Situering van de module in de opleiding Cursisten verwerven een grondige theoretische kennis van de diverse aspecten van het communicatieproces. Deze module is de theoretische achtergrond omtrent het fenomeen communicatie voor de cursisten ondernemingscommunicatie. Het inzicht in de communicatie moet helpen om diverse communicatieprocessen te kunnen begrijpen en efficiënt te sturen. Instapvereisten Algemene toelatingseisen voor het graduaat ondernemingscommunicatie. Voorafgaande modules Niet van toepassing. Aantal lestijden 40 lestijden Minimale leerinhoud in termen van cursistenbekwaamheid De cursist kan - communicatie modelmatig schematiseren en toelichten; - de diverse communicatieaxioma s uitleggen; - kan een psychologische visie over communicatie verwoorden en toelichten; - kan de impact van psychologische aspecten in communicatie verwoorden en implementeren; - kan een sociologische visie over communicatie verwoorden en toelichten; - kan de impact van sociologische aspecten in communicatie verwoorden en implementeren. Inhoud 1. Algemene begrippen 1.1. Communicatiekader en categorieën 1.2. Communicatiebehoeften 1.3. Geschiedenis van de verbale communicatie: de retoriek 2. Communicatie bij dieren 3. Communicatiemodellen 3.1. Communicatiekanalen 3.2. Kanaalruis 3.3. Coderen en decoderen 3.4. Communicatie als proces 3.5. Het referentiekader 3.6. Selectieprocessen 3.7. De ontvangers 3.8. Boodschappen 4. Communicatiekanalen 4.1. Kanaaleigenschappen 4.2. Kanaalgebruikers 4.3. Interpersoonlijke kanalen, massamedia of interactieve media? Leerplan graduaat Ondernemingscommunicatie 14
B1. Communicatieanalyse 2/2 5. Groepscommunicatie 5.1. Stadia binnen de groepsontwikkeling 5.2. Conflicthantering 5.3. Omgaan met conflicten 5.4. Communicatie binnen de groep 5.5. Feedback 6. Sociologische analyse van de communicatie 6.1. Sociale feiten 6.2. Sociaal handelen, interactie en communicatie, posities en relaties 6.3. Sociale status en sociale rol 6.4. Samenlevingsverbanden 6.5. Cultuurpatronen en componenten 6.6. Het verband tussen cultuurpatronen en samenlevingen 6.7. Macht en mobiliteit 6.8. Vormen van ongelijkheid 7. Taalkundige analyse van communicatie 7.1. Iconen 7.2. Taal en cultuur 7.3. Taal en reclame 7.4. Taal en communicatie: bedoelingen 7.5. Regels en gedragslijnen 7.6. Semantische en pragmatische betekenissen 8. Persasieve communicatie 8.1. Basisuitgangspunten 8.2. Wat is een attitude 8.3. Hoe meet je attitudes 8.4. Effecten van persuasieve communicatie, meetinstrumenten 8.5. Hoe breng ik een boodschap 8.6. Persuasieve communicatie in de marketing 8.7. Methoden 8.8. Modellen 8.9. Speciale vormen 8.10. Onbedoelde effecten op het individuele niveau 8.11. Cumulatieve effecten Bibliografie Feldman, C., Rosenberg,M.,(2002) Les mots sont des fenêtres (ou bien ce sont des murs) Ed. La Découverte, Paris. Bax, M., Martinus H., (2001) Een spiegel van de geest : over taal, communicatie en cognitie, Paper. Van Leyden,J., (1989). Psychologische functieleer. Deventer : Van Loghum Slaterus Kolk, H. H. J., (2004) Actief en passief bewustzijn : korte voorgeschiedenis van de cognitieve psychologie, Paper Fauconnier,G., (1981). Algemene communicatietheorie. Utrecht : Het Spectrum Molen, H.T.van der., Kluytmans, F.,(2003), Gespreksvoering : vaardigheden en modellen, Paper. Watzlawick,P., (1970). De pragmatische aspecten van de menselijke communicatie. Deventer : Van Loghum Slaterus Steehouder,M., (1984). Leren communiceren. Groningen : Wolters Derks,L., (1996). De essenties van NLP. Utrecht : Servire Oomkes,F., (1986). Communicatieleer. Amsterdam :Boom Meppel Peter,P., (1994). Consumentengedrag en marketingstrategie. Schoonhoven : Academic Service Woerkum,C.,(1999). Basisboek communicatie en verandering. Amsterdam : Boom Servais,J., (1997). De interpretatieve benadering in de communicatie wetenschap. Leuven : Acco Holzhauer, F., (2002), Communicatie, Theorie en Praktijk. Academic Service, Schoonhoven. Van den Bulck, J., (2000), Communicatiewetenschap, Leuven: Acco. Leerplan graduaat Ondernemingscommunicatie 15
B2. Communicatieplanning 1/2 Situering van de module in de opleiding Deze module leert de cursisten het belang inzien van een planmatige aanpak van de ondernemingscommunicatie. Tevens reikt deze module de vaardigheden aan om een communicatieplan te kunnen uitwerken; Instapvereisten Algemene toelatingseisen voor het graduaat ondernemingscommunicatie. Voorafgaande modules Niet van toepassing. Aantal lestijden 40 lestijden Minimale leerinhoud in termen van cursistenbekwaamheid De cursist kan - de diverse componenten van een communicatieplan beschrijven en toelichten; - kan de doelstellingen van een communicatieplan verwoorden en toelichten; - kan verschillende doelgroepen van een communicatieplan onderscheiden; - de diverse componenten van het communicatieplan selecteren in functie van de doelstellingen en de doelgroep van het communicatieplan; - de gewenste respons van een communicatieplan opstellen; - de boodschap van een communicatieplan verwoorden; - de gepaste media selecteren voor het communicatieplan; - kan het communicatieplan testen; - kan het communicatieplan evalueren; - kan een communicatiebudget opstellen; - kan een communicatie plan opstellen met WBS - structuur, estimating, pert chart, Gantt chart, kritisch pad analyse, risico s inschatten, resources toewijzen en het plan opvolgen. Inhoud 1. Hoe een communicatieplan opstellen 2. Diverse aspecten en het communicatieplan 2.1. Reclame 2.2. Persoonlijke verkoop 2.3. Public relations 2.4. Directe communicatie 2.5. Verpakking 2.6. Sponsoring 2.7. Promotionele acties 2.8. In-store communicatie 2.9. 3. Communicatiedoelstellingen 4. Doelgroepkeuze 5. Responsbepaling Leerplan graduaat Ondernemingscommunicatie 16
B2. Communicatieplanning 2/2 6. Keuze van de boodschap en keuze van de media 7. Testen van het communicatieplan 8. Feedback en evaluatie 9. Opstellen van een communicatiebudget 10. Concrete planningsactiviteit 10.1. WBS-structuur 10.2. Estimating 10.3. Pert chart 10.4. Gantt chart 10.5. Kritische pad 10.6. Risicoanalyse 10.7. Selectie en toewijzing van resources 10.8. Opvolging van het plan 11. Ethische en juridische aspecten van communicatie Bibliografie Kotler,P., 1994. Marketing een inleiding. Schoonhoven : Academic Service Bilsen,R., 1990. Marketingbeleid. Deurne : MiM Van Nierop,P., Toegepaste marketing. Alphen aan den Rijn : Samsom Gevers,T., 1998. Practisch projectmanagement. Schoonhoven : Academic Service Bos, J., 1999. Projectmatig creëren. Schiedam : Scriptum Books Albert,W., 1992. Moderne marketing. Deventer : Kluwer Woerkum,C., 1999. Basisboek communicatie en verandering. Amsterdam : Boom Leerplan graduaat Ondernemingscommunicatie 17
B3. Interne communicatie 1/3 Situering van de module in de opleiding Hoofddoelstelling is de cursisten een inzicht te bieden in het management van de interne communicatie van een onderneming zodat ze die kunnen situeren en implementeren binnen het globale communicatiemanagement van een onderneming. Instapvereisten Cursisten moeten de basisconcepten van ondernemingscommunicatie en het opstellen van een communicatieplan bezitten. Voorafgaande modules Cursisten moeten voorafgaandelijk de modules B1. Communicatieanalyse en B2. Communicatieplanning gevolgd hebben. Aantal lestijden 80 lestijden Minimale leerinhoud in termen van cursistenbekwaamheid De cursist begrijpt de verschillende aspecten van een organisatiecultuur en de implicaties ervan voor de interne communicatie. De cursist kan een interne communicatiestrategie linken aan de algemene ondernemingsstrategie. De cursist weet hoe een atmosfeer, processen en methodes gecreëerd worden voor een geïntegreerde interne communicatiestrategie. De cursist weet hoe informele communicatiestructuren te gebruiken De cursist begrijpt hoe interne communicatie werkt binnen een omgeving van continue verandering. De cursist is in staat om een brede waaier van interne communicatie technieken te evalueren en de meest geschikte te identificeren voor een specifieke boodschap. De cursist onderkent verschillende vormen van obstructie. Inhoud 1. Inleiding 1.1. Interne communicatie: korte historiek 2. Communicatie binnen organisaties 2.1. Communicatie en organisaties: definities 2.2. Het communicatieproces 2.3. Soorten informatie: formeel, informeel 2.4. Communicatiekanalen 2.5. Informatiestromen: horizontaal, vertikaal, diagonaal 2.6. Specifieke eigenschappen: structuur, cultuur, leiderschap, gebouwen Leerplan graduaat Ondernemingscommunicatie 18
B3. Interne communicatie 2/3 3. Interne communicatiekanalen: persoonlijke 3.1. Vergadering 3.2. Werkoverleg 3.3. Tweegesprek 3.4. Toespraak 3.5. Management by walking around 3.6. Personeelsfeest 3.7. Overleg met OR en CPBW 3.8. Brainstormsessies 3.9. Managed meals 3.10. Lezingen 3.11. Trainingen 3.12. Introductie nieuwe medewerkers 3.13. Ombudsman 4. Interne communicatiekanalen: schriftelijke 4.1. Personeelsblad 4.2. Nieuwsbrief 4.3. Prikbord 4.4. Brieven bij loonslips 4.5. Posters 4.6. Ideeënbus 4.7. Knipselkrant 4.8. Personeelsgids 4.9. Wie-Is-Wie-gids 4.10. Bedrijfsarchief 4.11. Bedrijfsbibliotheek 4.12. Interne bewegwijzering 5. Interne communicatiekanalen: audiovisuele-digitale 5.1. E-mail 5.2. Videojournaal 5.3. Intranet 5.4. Kabelkrant 5.5. CD-rom 5.6. Videoconferencing 6. Basisstructuur voor interne communicatie 6.1. Doelstellingen van intern communicatiemanagement 6.2. Organiseren van het intern communicatiemanagement - Taken en verantwoordelijkheden van de actoren - Specifieke rol van de interne communicatiemanager - Procedure en budget 6.3. Geïntegreerde communicatie 7. Communicatie bij verandering 7.1. Acceptatie en weerstand 7.2. Veranderingsprocessen 7.3. Aanpak van communicatie bij verandering 7.4. Fasen van het veranderingsproces 7.5. Opstarten van het communicatieplan 7.6. Hoe omgaan met crisissen? 8. Onderzoek van communicatie 8.1. De communicatie-audit 8.2. Typologie van intern communicatie-onderzoek 8.3. Onderzoek in de praktijk Leerplan graduaat Ondernemingscommunicatie 19
B3. Interne communicatie 3/3 Handboek Interne communicatie als managementinstrument Huib Koeleman Uitgeverij : Kluwer ISBN : 9014080662 Bibliografie Communicating at Work : McGraw Hill; Adler R and Elmhorst J.M. (1999) Managing Change in Organisations ; Prentice-Hall (3 rd edition) Brown A. (1998) Effective Employee Communication : Kogan Page; Bland M. and Jackson P. (1996) Organisational Culture : Pitman (2 nd Edition); Brown A. (1990) Communicating Change : McGraw Hill; Larkin T.J. and Larkin S. (1994) Organisational Communication : Connectedness in Action : Sage ; Stohl C. (1995) Leerplan graduaat Ondernemingscommunicatie 20
B4. Marketingcommunicatie 1/2 Situering van de module in de opleiding Reclame en promotie plan je niet in het luchtledige. Voor je begint moet je steeds een aantal vragen stellen. Wat wil ik precies bereiken? Welke doelgroep heb ik voor ogen? Uit welke strategieën kan ik kiezen? Welke media kan ik inschakelen? Pas door al deze vragen precies te beantwoorden wordt uw campagne écht efficiënt. Het doel van deze cursus is de logica die een goede marketingcommunicatiecampagne onderbouwt grondig te begrijpen. Hiervoor is het nodig te weten hoe reclame werkt en hoe elke campagne concreet wordt aangepakt. Van de eerste briefing van de klant tot het eindresultaat in pers, radio of TV, alles passeert de revue. Uiteraard staan we hierbij in nauw contact met de wereld van de bureaus. We bespreken enkele campagnes, de manier van werken in een bureau en ronden af met een aantal cases, rechtstreeks geplukt uit de praktijk. e-marketing is meer dan e-commerce. De nieuwe economie staat nog maar in zijn kinderschoenen, maar wat is dit eigelijk? Alle bedrijven zullen in de toekomst op de één of andere manier met e- Marketing te maken krijgen. De doelstelling is een volledig inzicht te geven in het gegeven Internet met al zijn aspecten. e-marketing dient een deel te zijn van de volledige bedrijfsstrategie en niet als een losstaand of uniek deel beschouwd te worden. e-marketing geeft de mogelijkheid aan bedrijven om sneller, eenvoudiger en efficiënter te communiceren met klanten en leveranciers. Een aantal verschijnselen hierrond zijn de zogenaamde portals en marketplaces. De toekomst zal uitwijzen in welke richting dit zal evolueren. In de cursus zal eveneens toegelicht worden welke de succesfactoren zijn in de nieuwe economie en welke valkuilen vermeden dienen te worden. Instapvereisten Cursisten moeten een basiskennis marketing bezitten. Cursisten moeten de basisconcepten van ondernemingscommunicatie en het opstellen van een communicatieplan bezitten. Voorafgaande modules Cursisten moeten voorafgaandelijk de module A2. Marketing management gevolgd hebben. Cursisten moeten voorafgaandelijk de modules B1. Communicatieanalyse en B2. Communicatieplanning gevolgd hebben. Aantal lestijden 80 lestijden Minimale leerinhoud in termen van cursistenbekwaamheid De cursist kan: - marktsegmentatie in functie van een optimaal communicatieplan toepassen; - de reclame- en promotiesector in België situeren; - het consumentengedrag incalculeren bij het uitwerken van een campagne; - een reclamecampagne ontwikkelen; - de mogelijkheden van het internet toepassen op marketingcommunicatie; - een CRM-systeem hanteren; - een e-marketing communicatieplan uitwerken. Leerplan graduaat Ondernemingscommunicatie 21
B4. Marketingcommunicatie 2/2 Inhoud 1. Reclame en Promotie 1.1. Marktsegmentatie 1.2. De reclame- en promotiesector in België 1.3. De psychologische basis: hoe beslist de consument? 1.4. Toegepaste reclamestrategie 1.5. De opbouw van een merk 1.6. Ontwikkeling van een campagne 2. E-Marketing 2.1. Internetgebruikers: eigenschappen en gedrag 2.2. Marktkennis 2.3. Product en prijs 2.4. Distributie 2.5. e-marketing communicatie 2.6. CRM 2.7. e-marketing plan 2.8. e-marketing in de praktijk Bibliografie Mensen, producten en reclame, Giep Franzen, Uitgeverij: Samson 1990 Hoe reclame écht werkt, Giep Franzen, Uitgeverij: Kluwer Bedrijfswetenschappen 1993 Ogilvy over reclame, David Ogilvy, Uitgeverij: Sijthoff 1989 Promotie maken, Willem Gussekloo en Peter Strating, Uitgeverij: Samson 1985 The naked consumer, Jan Callebaut, Uitgeverij: Censydiam Institute 1995 e-marketing, J. Strauss, Uitgeverij: Prentice Hall Het internet, B. Lips, Uitgeverij: Best Off 2000 e-shock, M. De Kare, Uitgeverij: Macmillan Business 2000 Basiscursus e-commerce, Karin Oost, Uitgeverij: Academic Service Leerplan graduaat Ondernemingscommunicatie 22
B5. Corporate communicatie 1/2 Situering van de module in de opleiding In deze module wordt de externe communicatie belicht die als wezenlijke opdracht heeft de organisatie kenbaar te maken bij de uiteenlopende publieksgroepen of stakeholders, vertrekkend van de waarden die ze belangrijk vindt. Waar het doel van marketingcommunicatie zich vooral situeert op het vlak van de ondersteuning van de output van de organisatie, zal bij corporate communicatie meer de nadruk liggen op het verwerven van een positief imago bij die doelgroepen waar de organisatie een afhankelijkheidsrelatie mee heeft. Dit gebeurt uiteindelijk ook met de bedoeling een beter resultaat te genereren en het voortbestaan van de organisatie te garanderen. In een eerste deel maakt de cursist kennis met de basiselementen van corporate communicatie. Daarna wordt dieper ingegaan op een aantal specifieke communicatietechnieken gericht op de verschillende doelgroepen. Vervolgens krijgt de cursist de mogelijkheid om aan de hand van aangepaste cases de theorie te toetsen aan de praktijk. Instapvereisten Cursisten moeten de basisconcepten van ondernemingscommunicatie en het opstellen van een communicatieplan bezitten. Voorafgaande modules Cursisten moeten voorafgaandelijk de modules B1. Communicatieanalyse en B2. Communicatieplanning gevolgd hebben. Aantal lestijden 80 lestijden Minimale leerinhoud in termen van cursistenbekwaamheid De cursist kan: - de verschillende begrippen beschrijven en toelichten; - de verschillende communicatietechnieken kunnen verwoorden en toepassen binnen het communicatieplan. Inhoud 1. Basisbegrippen 1.1. Persoonlijkheid van de organisatie 1.2. Identiteit van de organisatie 1.3. Imago van de organisatie 1.4. Woordvoering 1.5. Veranderingen in de organisatie 2. Corporate communicatietechnieken 2.1. Public relations 2.2. Public affairs 2.3. Milieucommunicatie 2.4. Investor relations 2.5. Arbeidsmarktcommunicatie 2.6. Corporate advertising 2.7. Voorlichting 2.8. Sponsoring 2.9. Reputation management 3. Praktijkcases en evaluatie Leerplan graduaat Ondernemingscommunicatie 23