Profielwerkstuk Het profielwerkstuk is een verplicht onderdeel bij het behalen van het HAVO- of VWO diploma. Begin op tijd met het profielwerkstuk en onderschat dit onderdeel niet! - 1 -
Inleiding Het Profielwerkstuk (PWS) is een verplicht onderdeel voor het behalen van een HAVO of VWO diploma. Het PWS moet je beschouwen als een onderdeel waarin je een schoolexamen moet afleggen. De begeleiding voor het PWS vindt individueel plaats (zowel mondeling als per mail). In dit draaiboek PWS komen de volgende onderwerpen aan de orde: Hoofdstuk 1. Wettelijke en schoolspecifieke eisen ten aanzien van het PWS. Hoofdstuk 2. Verschillende vormen PWS. Hoofdstuk 3: Belangrijke deadlines PWS. Hoofdstuk 4: Stappenplan PWS. Hoofdstuk 5: Beoordeling PWS. Hoofdstuk 6: Formulieren Plan van aanpak Logboek Hoofdstuk 7: Veel gemaakte fouten - 2 -
Hoofdstuk 1: Wettelijke en schoolspecifieke eisen ten aanzien van het PWS Het profielwerkstuk is een onderdeel van het schoolexamen. Het is een werkstuk waarin je aantoont dat je in staat bent om kennis, inzicht en vaardigheden te integreren die van belang zijn voor het betreffende profiel. Door het maken van een PWS bewijs je dat je het profiel beheerst. Wettelijke eisen De wettelijke eisen die aan het PWS gesteld worden zijn: Het profielwerkstuk heeft betrekking op één of meer vakken van het totale pakket vakken dat gevolgd wordt. Het profielwerkstuk moet betrekking hebben op een vak van minimaal 320 uur (HAVO) of 440 uur (VWO) De eindscore wordt bepaald door een cijfer. Aantal studielasturen 80; voor HAVO als VWO. Als je in één jaar examen gaat doen in twee profielen, hoef je maar één PWS te maken. Schoolspecifieke eisen De schoolspecifieke eisen die aan het PWS gesteld worden, zijn te vinden in het PTA. Voor kandidaten die een maatwerkexamen PWS afleggen gelden afwijkende deadlines: - De deelnemer start met de werkzaamheden in het kader van PWS na het intakegesprek. - De deelnemer maakt vakkeuze voor het PWS en deelt de betreffende vakdocent en mentor deze keuze uiterlijk 19 augustus 2013 per mail mee (liefst eerder). - De deelnemer maakt zelf via afspraken met de vakdocent en houdt zich aan de gemaakte afspraken. De vakdocent is via N@tschool te bereiken. - De deelnemer laat door de vakdocent tussenrapportages akkoorderen, betrekt de vakdocent bij de ontwikkeling van het PWS en houdt een logboek bij. - De deelnemer levert uiterlijk 2 september 2013 de hoofdvraag en minimaal vijf en maximaal tien deelvragen in bij de vakdocent. De vakdocent dient hiermee akkoord te gaan. - De deelnemer levert uiterlijk 23 september 2013 een concept in bij de vakdocent - De deelnemer levert uiterlijk voor 7 oktober 2013 het definitieve PWS in bij de vakdocent. - De deelnemer houdt van alle afspraken en werkzaamheden een logboek bij. - Sanctie bij het zich niet houden aan PWS-afspraken in alle gevallen: Indien een deelnemer zich niet houdt aan de afspaken of het PWS niet tijdig heeft ingeleverd, wordt dit met beoordeeld met het cijfer 1 (zie het examenreglement/pta). Groepswerk of individueel? Het is toegestaan om het PWS met meerdere studenten te maken. Echter, als je hiervoor kiest moet je vooraf met je begeleider een duidelijk plan van aanpak bespreken. In dit plan van aanpak moet worden aangegeven wie verantwoordelijk is voor welk onderdeel van het PWS. De beoordelaar van het PWS kan één cijfer toekennen voor alle studenten die aan het PWS hebben meegewerkt. Indien er duidelijk sprake is van een verschillend niveau van de onderscheiden onderdelen kan de beoordelaar elke student individueel beoordelen. - 3 -
Let op!! Als je ervoor kiest om samen te werken, realiseer je dan goed de volgende zaken: a. De studiebelasting van 80 uur geldt per persoon. Dus een PWS dat door twee studenten wordt ingeleverd, moet tezamen 160 uur bedragen! b. Je medestudent kan ziek worden of niet aan zijn/haar verplichtingen voldoen. Dat kan gevolgen voor jou hebben. c. Je medestudent kan met een andere instelling, doel, tempo aan het PWS beginnen. Bijvoorbeeld, je medestudent besluit halverwege het PWS door te schuiven naar het volgende cursusjaar! d. Overige zaken waarbij je je goed moet realiseren dat het samenwerken veel organiseren, structuur, discipline met zich meebrengt. - 4 -
Hoofdstuk 2: PWS, verschillende vormen Er zijn diverse mogelijkheden om je profielwerkstuk vorm te geven. 1. Een verslag. Deze vorm komt het meeste voor. Je maakt een verslag waarin je systematisch je hoofdvraag en deelvragen beantwoordt. Zo n verslag kan een beschrijving geven van een literatuurstudie die je over een bepaald onderwerp hebt gedaan. Maar je kan natuurlijk ook een verslag schrijven over een onderzoek dat je hebt uitgevoerd. Een verslag moet een logische opbouw hebben. Hieronder staat hoe het verslag is opgebouwd. Omslag Titelpagina Voorwoord (facultatief) Inhoudsopgave Inleiding Hoofdstukken Conclusie Bijlagen Staat er een aantrekkelijke titel (soms ook ondertitel) op? Dekt de titel de inhoud? Staan je naam en opleiding vermeld? Is behalve de omslaggegevens ook de naam van het vak (combinatie van vakken/profiel) vermeld? Wordt de naam van de begeleidende docent(en) genoemd? Worden plaats en datum van afsluiting vermeld? Wat zijn voor jou persoonlijk de redenen waarom je dit onderwerp hebt gekozen? Welke mensen, die bij je werkstuk betrokken waren, wil je bedanken? Is de onderverdeling in hoofdstukken helder? Klopt de indeling in paragrafen (en eventueel sub-paragrafen)? Passen de titels bij de inhoud? Kloppen de pagina aanduidingen? Worden hoofdvraag en deelvragen duidelijk uit de doeken gedaan? Wat is de doelstelling van je werkstuk: wat wil je bereiken en voor wie is het antwoord relevant? Wordt de werkwijze kort beschreven: wat heb je gedaan en op welke manier, van welke bronnen heb je gebruik gemaakt? Zijn de verbanden tussen de hoofdstukken en paragrafen duidelijk? Is er overal een duidelijke alinea indeling? Worden begrippen consequent gebruikt en helder gedefinieerd? Wordt in de tekst correct verwezen naar de bronnen? Beginnen de hoofdstukken op nieuwe pagina s? Zijn de illustraties (grafieken, tabellen, schema s, foto s) genummerd en voorzien van bronvermelding? Wordt de onderzoeksvraag herhaald? Wordt een duidelijk antwoord op de onderzoeksvraag gegeven? Is/zijn de conclusie(s) logisch? Zijn er misschien aanbevelingen te geven? Bevatten de bijlagen aanvullend materiaal bij de tekst? Is in de tekst naar de bijlagen verwezen? Zijn de bijlagen genummerd? Literatuurlijst. * De boordelingscriteria kun je vinden op pagina 10-13. - 5 -
2. Een mondelinge presentatie met gebruik van media. Je presenteert je kennis, vaardigheden en inzicht door middel van een mondelinge presentatie die je ondersteunt door het gebruik van moderne media. Je kunt hierbij denken aan de presentatie van fotoof filmmateriaal, powerpoints, animaties, etc. Let erop er wel op dat de vorm de boodschap ondersteunt. Het gaat in eerste instantie om de inhoud van wat je presenteert! Hieronder staat wat belangrijk is bij een mondelinge presentatie. Opbouw/inhoud Publiekgerichtheid Is de presentatie logisch opgebouwd? Wordt de informatie goed uitgelegd? Gebruikt de spreker goede argumenten? Hoe is het niveau van de presentatie Hoe is de verstaanbaarheid? Hoe zijn de zinsbouw en de woordkeus? Brengt de spreker zijn onderwerp op een boeiende manier? Hoe is het contact met de klas? Hoe is het gebruik van het illustratiemateriaal? Hoe is de houding van de spreker? 3. Overige vormen In overleg met de docent kun je een andere PWS vorm kiezen. - 6 -
Hoofdstuk 3: Belangrijke deadlines: Datum Actie Vorm uiterlijk 19 augustus 2013 uiterlijk 2 september 2013 uiterlijk 23 september 2013 uiterlijk 7 oktober 2013 Student deelt vakkeuze mee aan mentor en vakdocent. Indien student kiest voor een schriftelijk verslag levert hij één hoofdvraag en vijf deelvragen in bij vakdocent. De docent dient akkoord te gaan met de hoofdvraag en de deelvragen. Indien student kiest voor een ander vorm legt hij met de vakdocent vast hoe de eindprestentatie er uit zal komen te zien. Student heeft het formulier Plan van Aanpak ingevuld en legt dit voor ter goedkeuring aan de docent. Student levert concept PWS in bij vakdocent. Student levert definitieve versie PWS in bij vakdocent. Student stuurt email naar mentor en vakdocent waarin waarin hij/zij aangeeft een PWS voor een bepaald vak te gaan maken. Student overlegt met vakdocent over hoofd- en deelvragen. Student vraagt goedkeuring aan docent voor het ingevulde Plan van Aanpak In het logboek wordt aangetekend datde docent akkoord gaat met de hoofd en deelvragen en met het Plan van Aanpak. Student levert op papier het concept PWS bij docent in. Student zorgt ervoor dat hij zelf een kopie houdt. Indien de student gekozen heeft voor een mondelinge presentatie wordt met de vakdocent een afspraak gemaakt voor de presentatie. Student levert op papier de definitieve versie in. Student zorgt ervoor dat hij zelf een kopie houdt. Indien de student gekozen heeft voor een mondelinge presentatie wordt met de vakdocent een afspraak gemaakt voor de presentatie. - 7 -
Hoofdstuk 4: Stappenplan PWS Het is belangrijk dat je bij het PWS systematisch te werk gaat. Dat wil zeggen dat je vooral een stappenplan maakt hoe je het PWS gaat aanpakken. Dit stappenplan bespreek je met je vakdocent. In dit stappenplan zijn de volgende stappen duidelijk te onderscheiden. STAP 1: Keuze van onderwerp, vakken en partner en formuleren van de hoofdvraag. Bij de keuze van een onderwerp kies je de vak(ken) waarvoor je het profielwerkstuk wilt maken. Ga vooraf na of alle plannen realiseerbaar zijn. Formuleer zo nauwkeurig de hoofdvraag van je PWS. STAP 2: Onderwerp afbakenen en deelvragen formuleren Een scherp geformuleerde en goed afgebakende hoofdvraag is een noodzakelijke voorwaarde om het profielwerkstuk tot een goed einde te brengen. Het motto luidt: inperken en afbakenen. Formuleer bij de hoofdvraag minimaal vijf en maximaal tien deelvragen. Je krijgt op deze manier meer grip op het onderwerp. In overleg met je docent bepaal je welke deelvragen je gaat behandelen. Met de deelvragen maak je duidelijk wat je wel en wat je niet aan de orde stelt. Wanneer je goed hebt nagedacht over de deelvragen, word je minder snel verleid zijpaden te gaan bewandelen. Daarnaast kun je uit beschikbare informatie het bruikbare beter selecteren. STAP 3: Plan van aanpak opstellen In het plan van aanpak omschrijf je wat je gaat doen, hoe je het gaat aanpakken en hoeveel tijd het gaat kosten. Als je het PWS met meerdere studenten maakt, wordt in het plan van aanpak duidelijk gemaakt wie verantwoordelijk is voor wat. Houd het tijdplan zo kort mogelijk: maximaal een halve pagina A-4. Het hele plan van aanpak hoeft niet meer dan één pagina A4 te omvatten. Hieronder is een voorbeeld van een plan van aanpak afgedrukt. Het leeg formulier plan van aanpak is in dit document als voorbeeld opgenomen en is te downloaden via n@tschool. - 8 -
Voorbeeld Plan van Aanpak Hoofdvraag Deelvragen Welke invloed heeft de PVV op de politieke denkbeelden van andere politieke partijen? a. Wanneer werd de PVV opgericht en welke politieke kwesties speelden toen een belangrijke rol in de Nederlandse politiek? b. Welke politieke uitgangspunten heeft de PVV geformuleerd (beginselprogramma)? c. Op welke thema s heeft de PVV zich geprofileerd en waar blijkt dat uit? d. Welke ontwikkelingen zijn er te zien ten aanzien van de electorale aanhang van de PVV? e. Welke verschillen in politieke stellingname zijn er te bespeuren in het verkiezingsprogramma van twee politieke partijen vlak voor deename van de PVV aan de verkiezingen en nu? f. In hoeverre zijn de veranderingen in politieke stellingname te koppelen aan de ideeen van de PVV? g. Analyse van minimaal twee actuele politieke issues die door de PVV op de politieke agenda zijn gezet. Hoe groot is het verschil in politieke stellingname tussen PVV en overige politieke partijen. Werkwijze Er zal systematisch een vergelijking gemaakt gaan worden tussen de politieke uitspraken van de PVV en een tweetal andere politieke partijen. Het gaat erom de verschillen, maar ook de overeenkomsten in beeld te brengen. Informatie hulpbronnen Beginselprogramma s politieke partijen Verkiezingsprogramma s politieke partijen Actualiteitenrubrieken Kranten/Opinieweekbladen Internetsites Tijdpad Hoe lang? Wanneer? Formuleren en bespreken hoofvraag Formuleren deelvragen Informatie verzamelen/ inlezen Informatie ordenen Schrijven concept Opmerkingen verwerken Schrijven definitieve versie - 9 -
Hoofdstuk 5: Beoordeling PWS Beoordelingsformulier profielwerkstuk Verslag naam HAVO/VWO vak titel docent/begeleider datum Proces max.score wegingsfactor toegekende score contact begeleider nakomen afspraken begeleidingsgesprekken 10 1 toelichting omgaan met kritiek vewerking van kritiek van begeleider 10 Intiatief tonen van eigen initiatief 10 1 1 Verantwoordelijkheid nemen zelfstandig bewaken van de voortgang zelfstandig bewaken van de afspraken reageren op mails etc. Product informatie en bronnen geschikte/voldoende/relevante informatiebronnen niveau volledigheid raadplegen deskundigen Probleemstelling hoofdvraag / uitwerking naar deelvragen originaliteit, uitwerking, motivatie, afbakening, helderheid, niveau Inhoud authenticiteit juistheid diepgang taalgebruik in relatie tot de doelgroep 10 1 10 1 10 1 20 1 Opbouw inhoudsopgave 1 logische indeling in hoofdstukken 10 geen hiaten slotconclusie literatuurlijst Logboek heldere, duidelijke, beknopte, volledige 5 verantwoording van verrichte werkzaamheden 1 reflectie op leerproces Aandacht illustraties verzorging 5 1 Het eindcijfer komt als volgt tot stand: eindcijfer = totaal aantal punten : 10-10 -
Plagiaat Het PWS wordt gecontroleerd op plagiaat. Wanneer plagiaat wordt aangetoond wordt het PWS gewaardeerd met het cijfer 1. Indien de docent twijfelt of de student het PWS zelf heeft gemaakt, dient de student een mondeling examen af te leggen. De docent gaat over tot beoordeling van het PWS nadat tijdens het mondeling examen is vastgesteld dat de student het PWS zelf heeft gemaakt. - 11 -
Beoordelingsformulier profielwerkstuk mondelinge presentatie naam HAVO/VWO vak titel docent/begeleider datum Proces max.score wegingsfactor toegekende score toelichting contact begeleider nakomen afspraken begeleidingsgesprekken 10 1 omgaan met kritiek vewerking van kritiek van begeleider 10 Intiatief tonen van eigen initiatief 10 1 1 Verantwoordelijkheid nemen zelfstandig bewaken van de voortgang zelfstandig bewaken van de afspraken reageren op mails etc. 10 1 product informatie en bronnen geschikte/voldoende/relevante informatiebronnen 10 1 niveau volledigheid raadplegen deskundigen Probleemstelling hoofdvraag / uitwerking naar deelvragen 10 1 originaliteit, uitwerking, motivatie, afbakening, helderheid, niveau Presentatie publieksgerichtheid levendig, boeiend, actief, ontspannen (oog)contact 10 1 verstaanbaarheid (articulatie, volume) spreektempo, spreektoon opbouw en inhoud structuur (inleiding, kern, slot) onderscheid hoofd- en bijzaken) 20 1 voldoende achtergrondinformatie deskundig, geloofwaardig, overtuigend aandacht illustraties verzorging 5 1 logboek heldere, duidelijke, beknopte, volledige verantwoording van verrichte werkzaamheden reflectie op leerproces 5 Het eindcijfer komt als volgt tot stand: eindcijfer = totaal aantal punten : 10-12 -
Hoofdstuk 6: Formulieren / Plan van Aanpak Naam Vak Begeleider Datum Hoofdvraag Deelvragen Werkwijze Informatie hulpbronnen Tijdpad Hoe lang? Wanneer? Formuleren en bespreken hoofvraag Formuleren deelvragen Informatie verzamelen/ inlezen Informatie ordenen Schrijven concept Opmerkingen verwerken Schrijven definitieve versie - 13 -
Hoofdstuk 6: Formulieren /Logboek Naam Vak Begeleider Datum Datum van - tot verrichtte werkzaamheden begeleidingsgesprekken gemaakte afspraken paraaf - 14 -
Hoofdstuk 7: Veel gemaakte fouten De meest voorkomende fouten bij het maken van een PWS zijn: 1. Je vraagstelling (onderwerp) is te veelomvattend. Probeer heel duidelijk in te kaderen waar je het over gaat hebben. Vraag vooraf aan je begeleider of je hoofd- en deelvragen goed geformuleerd zijn! 2. De tekst die je inlevert heeft onvoldoende raakvlak met de hoofd- en deelvragen. Zorg ervoor dat de informatie betrekking heeft op de hoofd- en deelvragen. 3. Er is tekst letterlijk overgenomen uit andere documenten. De beoordelaar van het PWS moet ervan overtuigd zijn dat het jouw verslag is. Probeer zelf te formuleren!!! Als je letterlijk citeert moet je de bron duidelijk vermelden. 4. Je vraagt geen of onvoldoende feedback. De docent moet het proces beoordelen. Dat betekent dat je regelmatig het werk dat je hebt gemaakt inlevert bij je docent, die vervolgens commentaar geeft. Dit commentaar moet je verwerken. Uit het logboek zal moeten blijken dat je regelmatig overleg voert over het PWS, zodat het proces ook bijgestuurd kan worden. 5. Je komt afspraken niet na! Je spreekt met je docent regelmatig tijdstippen af om met elkaar het PWS te bespreken. Kom deze afspraken ook na!!! Zorg ervoor dat de docent minimaal twee dagen voorafgaand aan de afspraak het concept PWS in zijn bezit heeft. VEEL SUCCES!! - 15 -