Een samenvatting van de resultaten van de jaarrekeningen 2017 en het gevoerde beleid vindt u in de ter informatie bijgevoegde jaarverslagen 2017.

Vergelijkbare documenten
PROGRAMMA BEGROTING PARK VAN LUNA

PROGRAMMA BEGROTING PARK VAN LUNA

TWISKE-WATERLAND BEGROTINGSWIJZIGING ONDERDEEL WATERLAND

TWISKE-WATERLAND BEGROTINGSWIJZIGING ONDERDEEL WATERLAND

TWISKE-WATERLAND BEGROTINGSWIJZIGING ONDERDEEL TWISKE

PROGRAMMA BEGROTING PARK VAN LUNA

BEGROTINGSWIJZIGING GROENGEBIED DE BUITENLANDEN 2013

BEGROTINGSWIJZIGING UITBREIDING GEESTMERAMBACHT

PROGRAMMA BEGROTING UITBREIDING GEESTMERAMBACHT

BEGROTINGSWIJZIGING SPAARNWOUDE SMG 2013

PROGRAMMA BEGROTING UITBREIDING GEESTMERAMBACHT

Adviescommissie 26 maart 2015 agendapunt 5 Dagelijks bestuur 9 april 2015 Algemeen bestuur 18 juni 2015

BEGROTINGSWIJZIGING PARK VAN LUNA

Onderbouwing besluit Het jaarlijks vaststellen van de begrotingswijzigingen is nodig voor een goede bedrijfsvoering.

TWISKE-WATERLAND PROGRAMMA BEGROTING ONDERDEEL WATERLAND

BEGROTINGSWIJZIGING UITBREIDING GEESTMERAMBACHT

BEGROTINGSWIJZIGING SPAARNWOUDE SMG 2018

UITGANGSPUNTEN PROGRAMMA De Uitgangpunten Programma geven de richting aan de op te stellen conceptbegrotingen.

TWISKE-WATERLAND PROGRAMMA BEGROTING ONDERDEEL WATERLAND

Twiske-Waterland Programmabegroting Onderdeel Waterland 2015

TWISKE-WATERLAND BEGROTINGSWIJZIGING ONDERDEEL WATERLAND

TWISKE-WATERLAND PROGRAMMA BEGROTING ONDERDEEL WATERLAND

PROGRAMMA BEGROTING SPAARNWOUDE SGP 2020

Onderbouwing besluit Het jaarlijks vaststellen van de programmabegroting is nodig voor een goede bedrijfsvoering.

BEGROTINGSWIJZIGING GEESTMERAMBACHT

BEGROTINGSWIJZIGING GEESTMERAMBACHT

BEGROTINGSWIJZIGING ALKMAARDER- EN UITGEESTERMEER 2013

BEGROTINGSWIJZIGING SPAARNWOUDE SMG 2019

VOORSTEL Adviescommissie 5 maart 2014 Agendapunt 6 Dagelijks bestuur 12 maart 2014 Algemeen bestuur 25 juni 2014

Velsen-Zuid, BEGROTINGSWIJZIGING SPAARNWOUDE SPW 2017

Voorstel aan het bestuur: Het algemeen bestuur besluit de Najaarsnotitie 2013 Recreatieschap Twiske-Waterland vast te stellen.

VOORSTEL Adviescommissie 10 maart 2014 agendapunt 6 Dagelijks bestuur 13 maart 2014 Algemeen bestuur 5 juni 2014

UITGANGSPUNTEN PROGRAMMA De uitgangspunten geven richting aan de op te stellen conceptbegrotingen

PROGRAMMA BEGROTING LANDSCHAP WATERLAND

BEGROTINGSWIJZIGING SPAARNWOUDE SGP 2019

TWISKE-WATERLAND JAARREKENING ONDERDEEL WATERLAND

TWISKE-WATERLAND PROGRAMMA BEGROTING ONDERDEEL TWISKE

BEGROTINGSWIJZIGING GEESTMERAMBACHT

RECREATIESCHAP HET TWISKE Adviescommissie 5 november 2012 agendapunt 9 Dagelijks bestuur 15 november 2012 Algemeen bestuur 5 december 2012

VOORSTEL Adviescommissie 6 oktober 2014 agendapunt 8 Dagelijks bestuur 23 oktober 2014 Algemeen bestuur 20 november 2014

TWISKE-WATERLAND PROGRAMMA BEGROTING ONDERDEEL TWISKE

TWISKE-WATERLAND JAARREKENING ONDERDEEL WATERLAND

Uitgangspunten Programma De Uitgangspunten Programma geven de richting aan de op te stellen conceptbegrotingen.

Postbus 2571, 2002 RB Haarlem Genieweg 46a, Velsen-Zuid Telefoon K.v.K.

Aantal bijlagen 2. Meerjarenperspectief en Nota van Uitgangspunten programma 2013 en Onderwerp

TWISKE-WATERLAND PROGRAMMA BEGROTING ONDERDEEL TWISKE

PROGRAMMA BEGROTING SPAARNWOUDE SPW 2019

UITGANGSPUNTEN PROGRAMMA De uitgangspunten geven richting aan de op te stellen conceptbegrotingen.

Nota van Uitgangspunten

Het algemeen bestuur besluit de najaarsnotitie 2014 voor Twiske en Waterland vast te stellen

BEGROTINGSWIJZIGING GROENGEBIED AMSTELLAND

UITGANGSPUNTEN PROGRAMMA De uitgangspunten geven richting aan de op te stellen conceptbegrotingen

Aan de deelnemers in de gemeenschappelijke regeling van Recreatieschap Twiske-Waterland. Geachte leden van het college en de raden/staten

Aan de deelnemers in de gemeenschappelijke regeling van recreatieschap Twiske-Waterland

TWISKE-WATERLAND JAARREKENING ONDERDEEL TWISKE

Aan de deelnemers in de gemeenschappelijke regeling van het Recreatieschap Twiske-Waterland. Geachte leden van het college en raden/staten,

Onderbouwing besluit Het jaarlijks vaststellen van de programmabegrotingen is nodig voor een goede bedrijfsvoering.

Ih' 1 h MEI 20:0 GESCAND OP H MEI Gemeente Wormerland. Landschap Waterland

DB VOORSTEL. Adviescommissie 21 maart 2017 agendapunt 4 Dagelijks bestuur 6 april 2017 Algemeen bestuur 29 juni 2017

Landschap Waterland AB Agendapunt 5: jaarrekening 2008 BIJLAGE 1: BESTUURSSAMENVATTING JAARREKENING ONDERDEEL WATERLAND

Velsen-Zuid, BEGROTINGSWIJZIGING SPAARNWOUDE 2013

[V Heerhugowaard Stad van kansen. Financiële stukken 2012, 2013 en 2014 Recreatieschap Geestmerambacht

Jaarverslag 2017 Recreatieschap Twiske-Waterland. Onderdeel Landschap Waterland

VOORSTEL. Adviescommissie -- agendapunt 2 Dagelijks bestuur -- Algemeen bestuur 19 juni 2014

Uitgangspunten Programma De uitgangspunten geven richting aan de op te stellen conceptbegrotingen.

PROGRAMMA BEGROTING GEESTMERAMBACHT

Aldus vastgesteld door het Algemeen Bestuur van het Recreatieschap Spaarnwoude in de openbare vergadering van 26 juni Voorzitter, J.H.M.

PROGRAMMA BEGROTING GEESTMERAMBACHT

TWISKE-WATERLAND JAARREKENING ONDERDEEL TWISKE

RECREATIESCHAP SPAARNWOUDE Adviescommissie 12 november 2012 agendapunt 4 Dagelijks bestuur 21 november 2012 Algemeen bestuur 25 januari 2013

Velsen-Zuid, TWISKE-WATERLAND JAARREKENING ONDERDEEL WATERLAND 2013

Velsen-Zuid, PROGRAMMA BEGROTING SPAARNWOUDE SPW 2018

Adviescommissie 26 maart 2015 agendapunt 4 Dagelijks bestuur 9 april 2015 Algemeen bestuur 18 juni 2015

Najaarsrapportage Recreatieschap Alkmaarder- en Uitgeestermeer. januari - augustus De Buitenlanden

TWISKE-WATERLAND JAARREKENING ONDERDEEL TWISKE

Aan de raden van deelnemende gemeenten in de gemeenschappelijke regeling Recreatieschap Twiske Waterland

Aantal bijlagen: - Agendapunt: 8

PROGRAMMA BEGROTING GEESTMERAMBACHT

RAADSVOORSTEL EN ONTWERPBESLUIT

JAARREKENING GEESTMERAMBACHT, GAB-U en Park van Luna

JAARREKENING GEESTMERAMBACHT, GAB-U en Park van Luna

Voorstel aan het bestuur: Het algemeen bestuur besluit de Najaarsnotitie 2013 voor Recreatieschap Spaarnwoude (SPW, SGP en SMG) vast te stellen.

Gemeente Langedijk. Voorstel aan de raad

Aantal bijlagen: 2 Agendapunt: 11

Onderwerp Samengaan gemeenschappelijke regelingen Het Twiske en Landschap Waterland

regulier (beheer GO/V * )

M E D E D E L I N G. Bijlagen 1. Besluit DB 6 maart Bijlage bij besluit DB 6 maart 2013 (besluit AB 3 december 2009)

11. Paragrafen. Paragrafen

Op pagina 10 in de programmabegroting 2018 (RAUM) en pagina 4 (BTL) treft u een meerjarenraming aan.

JAARREKENING GEESTMERAMBACHT, GAB-U en Park van Luna

Adviescommissie 2 april 2013 agendapunt 15 Dagelijks bestuur 11 april 2013 Algemeen bestuur 4 juli Aantal bijlagen 1

VOORSTEL Adviescommissie 1 oktober 2014 agendapunt 6 Dagelijks bestuur 9 oktober 2014 Algemeen bestuur 12 november 2014

Begrotingen 2011 (wijziging) en juli 2011

Direct belanghebbende ondernemers (25% in natura; eigen arbeid). RAUM (25%), Recreatieschap Twiske-Waterland (50%)

Ontspannen dichtbij huis. Recreatiemonitor 2009: de bekendheid, het gebruik en de waardering van recreatiegebied Het Twiske

Van deze gelegenheid maken wij gebruik het volgende op te merken:

Ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties

SGP DOORREKENING BEHEERBUDGETTEN

2. CONCEPTVERSLAG VERGADERING ALGEMEEN BESTUUR D.D. 1 DECEMBER 2011

VOORSTEL. Adviescommissie 25 maart 2014 agendapunt 5 Dagelijks bestuur 10 april 2014 Algemeen bestuur 19 juni 2014

Transcriptie:

Aan de deelnemers in de gemeenschappelijke regeling van Recreatieschap Twiske-Waterland Postbus 2571, 2002 RB Haarlem Genieweg 46a, Velsen-Zuid Telefoon 023 520 28 20 info@recreatienoordholland.nl www.twiske-waterland.nl K.v.K. 58592199 Velsen-Zuid : 19 april 2018 Ons kenmerk : U2018 BS kk Onderwerp : Financiële jaarstukken Bijlage(n) : 8 Behandeld door : Henk Wijkhuisen telefoon 023 520 28 57 / 06 209 624 22 Geachte leden van het college en de raden/staten, Hierbij zenden wij u conform de gemeenschappelijke regeling Recreatieschap Twiske-Waterland, de jaarrekeningen 2017 Twiske en Waterland, de begrotingswijzigingen 2018 Twiske en Waterland en de programma begrotingen 2019 Twiske en Waterland met het verzoek om binnen 2 maanden na dagtekening van deze brief uw reactie aan ons kenbaar te maken. Een samenvatting van de resultaten van de jaarrekeningen 2017 en het gevoerde beleid vindt u in de ter informatie bijgevoegde jaarverslagen 2017. Het vaststellen van de financiële jaarstukken is een wettelijke verplichting. Het dagelijks bestuur heeft de jaarrekeningen 2017, de begrotingswijzigingen 2018 en de programma begrotingen 2019 in haar vergadering van 5 april 2018 voorlopig vastgesteld; De deelnemers kunnen een zienswijze indienen over deze jaarstukken bij het recreatieschap. Zienswijzen die voor 8 juni zijn ontvangen worden meegenomen in het advies aan het algemeen bestuur. 14 juni worden de jaarstukken, met eventuele wijzigingen doorgevoerd, opgestuurd aan het algemeen bestuur. Het algemeen bestuur zal in de vergadering van 28 juni 2018 besluiten over de definitieve vaststelling van de jaarstukken. Indeering Het algemeen bestuur heeft op 7 december 2017 bij het vaststellen van de financiële uitgangspunten voor 2018-2019 besloten de programma begrotingen 2019 te indeeren. In de bijgaande programma begrotingen 2019 is deze indeering reeds doorgevoerd. Indien u een nadere toelichting op de financiële stukken wenst, verzoeken wij u contact op te nemen met mevrouw K. Schotvanger (telefoon 023 520 28 30). Met vriendelijke groet, namens het bestuur van Recreatieschap Twiske-Waterland, Henk Wijkhuisen Programmamanager Recreatie Noord-Holland NV Recreatieschap Twiske-Waterland is een samenwerkingsverband van de provincie Noord-Holland en de gemeenten Amsterdam, Beemster, Edam-Volendam, Landsmeer, Oostzaan, Purmerend, Waterland, Wormerland en Zaanstad. Het beheersbureau is gevestigd aan de Noorderlaaik 1 in Oostzaan. Recreatie Noord-Holland NV legt in opdracht van het bestuur van Recreatieschap Twiske-Waterland recreatieve voorzieningen aan zoals fiets-, wandel- en vaarroutes en verzorgt het beheer en onderhoud van Groengebied Purmerland en recreatiegebied het Twiske.

TWISKE-WATERLAND BEGROTINGSWIJZIGING ONDERDEEL TWISKE 2018 Velsen-Zuid, 19-4-2018

Inhoudsopgave Blz. 1. PROGRAMMAPLAN 1.1 Achtergrond 3 1.2 Financieel meerjarenperspectief 3 1.3 Meerjarenperspectief 3 1.4 Programma accenten 2018 4 1.5 Financiële uitgangspunten 4 1.6 Overzicht participantenbijdrage 2017-2018 4 1.7 Weerstandsvermogen en risicobeheersing 5 1.8 Doelenboom 6 2. PROGRAMMABEGROTING 2.1 Programmabegroting 2018 7 3. TOELICHTING PER DEELPROGRAMMA 3.1 Gebiedsbeheer 8 3.2 Toezicht 11 3.3 Financiën 12 3.4 Bestuursadvisering 14 3.5 Secretariaat 16 3.6 Communicatie 17 3.7 Inrichting & ontwikkeling 19 3.8 Totaal 21 4. EXPLOITATIE PER KOSTENSOORT 22 5. OVERIGE GEGEVENS 5.1 Vaststelling door het algemeen bestuur 23

1. PROGRAMMAPLAN 1. Achtergrond Net boven Amsterdam Noord, tussen Landsmeer en Oostzaan in, vind je het prachtige natuur- en recreatiegebied Het Twiske. In Het Twiske ligt een grote recreatieplas midden in het groen. Een ideaal gebied om te fietsen, wandelen, skeeleren, pootje baden, zwemmen, varen, kanoën en nog veel meer. Je komt er voor je rust of gezellige waterrecreatie. In Het Twiske zijn kiosken en 2 restaurants met terrasjes. Eén van de restaurants ligt aan een gezellige, knusse haven, waar je ook allerlei soorten bootjes kan huren. Voor kinderen is in Het Twiske een speelsloot en een avonturenspeelplaats met buizenfort, kabelbaan en pontjes over het water. Geniet tijdens een mooie wandeling van de mooie natuur in Het Twiske en wie weet sta je oog in oog met een Schotse Hooglander. Recreatiegebied Het Twiske ligt aan de noordrand van Amsterdam, tussen Landsmeer en Oostzaan. De provincie Noord-Holland en de gemeenten Amsterdam, Zaanstad, Purmerend, Oostzaan en Landsmeer dragen gezamenlijk zorg voor het beheer en de ontwikkeling van dit gebied. 2. Financieel meerjarenperspectief Sinds 2010 is het beleid van het recreatieschap erop gericht om het jaarlijkse tekort op de begroting van het recreatieschap te dichten. In die tijd gaf het schap jaarlijks meer geld uit aan beheer en onderhoud dan dat er aan inkomsten binnenkwam, inclusief de participantenbijdrage. Sindsdien heeft het schap meerdere maatregelen genomen om een evenwicht tussen de baten en lasten te bereiken. Er zijn bezuinigingen doorgevoerd, er is een investeringsprogramma ingezet om achterstallig onderhoud weg te werken, en er zijn nieuwe bronnen van inkomsten aangeboord. Dit alles heeft ertoe geleid dat het schap met de huidige participantenbijdrage het beheer en onderhoud uit kan voeren. Voor wat betreft het groot onderhoud en de vervangingen is het de vraag of die ook op lange termijn kan betalen. In 2017 was het saldo van baten en lasten 469.738. De begroting voor groot onderhoud en vervangingen was 385.077. Dat betekent dat in 2017 de begroting van het schap voor wat betreft onderhoud sluitend was. Het recreatieschap heeft aan een etern bureau opdracht gegeven om de kosten voor beheer en onderhoud, inclusief groot onderhoud, door te rekenen. Daarmee krijgt het schap inzicht in de werkelijk benodigde kosten, ook op de lange termijn. Op basis van dit rapport wordt duidelijk of het recreatieschap klaar is voor de toekomst, en alle benodigde uitgaven voor beheer en onderhoud kan dragen. Daarbij moet rekening worden gehouden met de nog lopende ontwikkelingen in het gebied. Zoals in het eerste deel van deze toelichting omschreven worden Twiske Poort en het Kure Jan strand ontwikkeld. Dat levert op termijn meer inkomsten op voor het recreatieschap. Aan de andere kant zijn met name de inkomsten uit evenementen niet gegarandeerd. Door het vertrek van Pleinvrees zullen de inkomsten in 2018 lager uitvallen. Het schap is op zoek naar een organisator die zich voor langere termijn wil verbinden aan het Twiske. Voor 2018 zijn de totale begrote lasten van het recreatieschap hoger dan de baten. Dat komt doordat een deel van het budget voor groot onderhoud en vervangingen doorschuift uit 2017. Daarbij worden in 2018 nieuwe werkzaamheden opgestart. Dit is een normaal gevolg van het uitvoeren van groot onderhoud, het ene jaar kost het meer dan het andere jaar. Het recreatieschap kan deze uitgaven dan ook zonder problemen opvangen in de reserves. 3. Meerjarenperspectief Besluitvorming al dan niet samenvoeging financiële verantwoording tussen Landschap Waterland en Het Twiske Ontwikkelen nieuwe attracties op de locaties Twiske Poort en Kure jan Strand. Behouden begrotingsevenwicht Recreatieschap Twiske-Waterland, onderdeel Twiske - 3 - Begrotingswijziging

4. Programma accenten 2018 Start werving permanente invulling Horeca Twiske Poort Begeleiden planvorming en RO procedures klimpark Twiske Poort Afronden contractvorming met de eploitant van zorgboerderij De Marsen. Invullen maimaal 5 geluidsdagen met ma. 3 grote evenementen Afronden herstel Twiske Molen 5. Financiële uitgangspunten 2018 Inde: De reguliere baten en lasten (met uitzondering van afschrijvingen en rente) zijn verhoogd met een inde voor 2017 gebaseerd op inflatiecijfer CBS (CPI nov. 2016). De participantenbijdrage wordt ook verhoogd met deze inde. Korting tarieven RNH: in de begrotingswijziging 2018 wordt net als in vorige jaren een korting van 2% op de tarieven van RNH toegekend. Stijging personeelskosten: ondanks de korting van RNH op de tarieven stijgen de personeelslasten in 2018 meer dan de indeatie. De personeelskosten per FTE stijgen in 2018 als gevolg van cao-afspraken en hogere werkgeverslasten met 6,5%. RNH berekent deze stijging voor 5% door in de tarieven. De inzet RNH stijgt hierdoor met 4,35% (er was al gerekend met een inde van 0,65% in de programmabegroting 2018). Omdat er nog geen uitspraak van het bestuur is over hoe met deze meerkosten wordt omgegaan zijn ze nu opgenomen als stijging van de reguliere inzet RNH. Dat betekent dat de stijging ten laste komt van de reserves. Op de middellange termijn kunnen de meerkosten worden gefinancierd uit de inkomsten uit de nog te ontwikkelen locaties. Afschrijven van investeringen: vanaf 2018 moeten de (vervangings)investeringen in maatschappelijk nut (bijvoorbeeld de aanleg of vervanging van speeltoestellen, bruggen en voorzieningen) worden geactiveerd en in de jaren van de verwachte levensduur worden afgeschreven. Het gaat alleen over de netto investeringen, dus gecorrigeerd voor subsidies, verzekeringsbijdragen, etc. Belangrijke wijzigingen De belangrijkste wijzigingen bestaan uit het doorschuiven van kosten voor groot onderhoud en vervangingen uit 2017 en het opnemen van lasten en baten voor de opbouw van een strandpaviljoen tbv tijdelijk horeca op de locatie Twiske Poort. 6. Overzicht participantenbijdrage 2017-2018 2017 + inde 2018 Indeatie 0,65% Provincie Noord-Holland 995.576 6.471 1.002.047 Gemeente Amsterdam 405.478 2.636 408.114 Gemeente Landsmeer 29.331 191 29.522 Gemeente Oostzaan 13.803 90 13.893 Gemeente Purmerend 79.369 516 79.885 Gemeente Zaanstad 201.877 1.312 203.189 Totaal participantenbijdrage 1.725.434 11.216 1.736.650 Recreatieschap Twiske-Waterland, onderdeel Twiske - 4 - Begrotingswijziging

7. Weerstandsvermogen en risicobeheersing De weerstandscapaciteit heeft betrekking op de middelen en mogelijkheden waarover Het Twiske beschikt om niet begrote kosten te dekken. De risico's die zich kunnen voordoen bij Het Twiske zijn in 2017 opnieuw geïnventariseerd en gekwantificeerd. De uitwerking hiervan is als bijlage opgenomen in de jaarrekening 2017. Vanaf 2016 dienen volgens wijzigingen in de BBV een aantal kengetallen te worden vermeld, zoals opgenomen in onderstaande tabel. JR 2016 JR 2017 BGR 2018 netto schuldquote -104% -96% -98% idem gecorrigeerd voor verstrekte leningen -104% -96% -98% solvabiliteitsrisico 95% 85% 91% structurele eploitatieruimte 17% 14% 11% grondeploitatie nvt nvt nvt belastingcapaciteit nvt nvt nvt De netto schuldquote weerspiegelt het niveau van de schuldenlast ten opzichte van de eigen middelen. In de VNG-uitgave "Houdbare Gemeentefinanciën" is aangegeven dat wanneer de schuld lager is dan de jaaromzet (<100%) dit als voldoende kan worden bestempeld en boven de 130% als onvoldoende. De solvabiliteitsratio geeft inzicht in de mate waarin aan de financiele verplichtingen kan worden voldaan. Een ratio >50% wordt in de regel als voldoende beschouwd. Het kengetal "structurele eploitatieruimte" geeft aan hoe groot de structurele vrije ruimte in de begroting is om tegenvallers op te vangen. De comissie BBV geeft aan dat een ratio > 0,6% acceptabel is. Recreatieschap Twiske-Waterland, onderdeel Twiske - 5 - Begrotingswijziging

8. Doelenboom Het Twiske Voor recreatieschap het Twiske is een doelenboom opgesteld op basis van de doelstelling van de gemeenschappelijke regeling, de kaders van de ontwikkelingsvisie en het gevoerde beleid van het recreatieschap. De doelenboom is het jaarlijks het vertrekpunt voor het opstellen van het programma van het recreatieschap. Het programma is uitgangspunt voor de schapsbegroting. Recreatieschap Twiske-Waterland, onderdeel Twiske - 6 - Begrotingswijziging

2. PROGRAMMABEGROTING Begroting 2018 Wijziging 2018 Begroting na wijziging 2018 Deelprogramma lasten baten saldo lasten baten saldo lasten baten saldo 1 Gebiedsbeheer 1.540.502 535.912-1.004.590 540.768 157.400-383.368 2.081.270 693.312-1.387.958 2 Toezicht 202.065 - - 202.065 8.190 - - 8.190 210.255 - - 210.255 3 Financiën 77.560 - - 77.560 4.738 - - 4.738 82.298 - - 82.298 4 Bestuursadvisering 136.078 - - 136.078 5.067 - - 5.067 141.145 - - 141.145 5 Secretariaat 39.429 - - 39.429 1.715 - - 1.715 41.144 - - 41.144 6 Communicatie 78.637 - - 78.637 2.326 - - 2.326 80.963 - - 80.963 7 Inrichting & ontwikkeling 53.390 - - 53.390 102.322 100.000-2.322 155.712 100.000-55.712 Bijdrage participanten 1.736.650 1.736.650 - - 1.736.650 1.736.650 Totaal lasten en baten 2.127.661 2.272.562 144.901 665.126 257.400-407.726 2.792.787 2.529.962-262.825 Resultaat voor bestemming 144.901-407.726-262.825 Resultaatbestemming Toevoeging algemene reserve 183.101-183.101 5.405 41.014-35.609 188.506 41.014 147.492 Onttrekking algemene reserve - 300.000-300.000 - - - 300.000-300.000 Toevoeging bestemmingsres. Bet. Parkeren - - - - - - - - Onttrekking bestemmingsres. Bet. Parkeren - - - - - - - - - Toevoeging bestemmingsreserve Investeringen 425.000-425.000 - - - 425.000-425.000 Onttrekking bestemmingsreserve Investeringen - 163.200-163.200-372.117-372.117-535.317-535.317 Totaal lasten en baten 2.735.762 2.735.762-670.531 670.531-3.406.293 3.406.293 - Resultaat na bestemming - - - Totalen-generaal 2.735.762 2.735.762-670.531 670.531-3.406.293 3.406.293 - Recreatieschap Twiske-Waterland, onderdeel Twiske - 7 - Begrotingswijziging

3. TOELICHTING PER DEELPROGRAMMA 1 Gebiedsbeheer Financieel overzicht: Begroting Wijziging Begroting na 2018 2018 wijziging 2018 Bedrijfskosten regulier 929.503-929.503 Inzet RNH regulier 447.799 19.479 467.278 Totaal lasten regulier 1.377.302 19.479 1.396.781 Opbrengsten regulier 535.912 6.000 541.912 Totaal baten regulier 535.912 6.000 541.912 Saldo regulier - 841.390-13.479-854.869 Lasten incidenteel 163.200 521.289 684.489 Inzet RNH incidenteel - - - Totaal lasten incidenteel 163.200 521.289 684.489 Opbrengsten incidenteel - - - Project subsidies - 151.400 151.400 Totaal baten incidenteel - 151.400 151.400 Saldo incidenteel - 163.200-369.889-533.089 Saldo Gebiedsbeheer - 1.004.590-383.368-1.387.958 Financieel Hogere inzet RNH regulier Hogere opbrengsten regulier Hogere Lasten Incidenteel Hogere project subsidies Toelichting De personeelskosten per FTE stijgen in 2018 als gevolg van caoafspraken en hogere werkgeverslasten met 6,5%. RNH berekent deze stijging voor 5% door in de tarieven. De inzet RNH stijgt hierdoor met 4,35% (er was al gerekend met een inde van 0,65% in de programmabegroting 2018). Meer inkomsten uit huren. Voor groot onderhoud en vervangingen schuift 231.000 door uit 2017. Daarnaast is er een bedrag van 151.000 opgenomen voor de restauratie van Twiske Molen. Dit wordt gecompenseerd door een uitkering van de verzekering. Tenslotte kosten de noodzakelijke werkzaamheden voor groot onderhoud dit jaar 138.000 meer dan het standaard begrote bedrag. Dit betreft de uitkering van de verzekering voor de restauratie van twiske Molen. De molen was ernstig beschadigd na een storm in 2016. Recreatieschap Twiske-Waterland, onderdeel Twiske - 8 - Begrotingswijziging

duurzaam ontwikkeling investeren basis maatschappelijk Reguliere inspanning resultaat dagelijks onderhouden bestaande recreatielandschap binnen budget en conform gewenste kwaliteit dagelijks onderhouden bestaande recreatievoorzieningen binnen budget en conform gewenste kwaliteit controleren veiligheids- en onderhoudssituatie onveilige situaties voorkomen updaten meerjarenraming groot onderhoud en vervangingen bijhouden beheersysteem controleren zwemwaterkwaliteit coördineren en communiceren over zwemlocaties met derden uitgeven en reguleren vergunningen / gebruiksovereenkomsten coördineren grote evenementen begeleiden van kleine en middelgrote evenementen organiseren ondernemersoverleg onderhouden contacten andere gebruikers en beheerders binnen recreatiegebied behandelen klachten begeleiden werkzaamheden vrijwilligers en werknemers werkvoorzieningsschappen beheren betaald parkeren zoeken naar mogelijkheden goedkoper beheren actuele en haalbare meerjarenraming beheerssysteem up to date verontreiniging tijdig opgemerkt goede communicatie over veiligheid van zwemwater aanvragen tijdig behandeld optimale opbrengsten voor recreatieschappen Noord-Holland organisator tevreden over dienstverlening schap ondernemers betrokken bij schap goede relaties andere partijen binnen termijn van 4 wkn behandeld inzet nuttig voor schap en bevredigend voor deelnemers inkomsten uit betaald parkeren gegenereerd hogere efficiëntie beheer Onderbouwing incidentele lasten en baten (per project uitgesplitst) Lasten incidenteel Baten incidenteel Eigen bijdrage Kunstwerken 109.389-109.389 Gebouwen 18.000-18.000 Verhardingen 311.000-311.000 Speeltoestellen 69.700-69.700 Watergangen 5.000-5.000 Riolering 20.000-20.000 Herbouw Twiske molen 151.400 151.400-684.489 151.400 533.089 Recreatieschap Twiske-Waterland, onderdeel Twiske - 9 - Begrotingswijziging

duurzaam ontwikkeling investeren basis maatschappelijk Incidentele inspanning uitvoeren groot onderhoud en vervangingen Herbouw Twiske Molen Beoogd resultaat groot onderhoud uitgevoerd volgens planning; Twiske molen is tijdens een zomerstorm in 2016 ernstig beschadigd. De kap was met wieken en al van de molen gewaaid. De molen wordt nu op authentieke wijze hersteld door eperts op dit gebied. De restauratie wordt gefinancierd uit een uitkering van de verzekering. Recreatieschap Twiske-Waterland, onderdeel Twiske - 10 - Begrotingswijziging

duurzaam ontwikkeling investeren basis maatschappelijk 2 Toezicht Financieel overzicht: Begroting Wijziging Begroting na 2018 2018 wijziging 2018 Bedrijfskosten regulier 13.785-13.785 Inzet RNH regulier 188.280 8.190 196.470 Totaal lasten regulier 202.065 8.190 210.255 Opbrengsten regulier - - - Totaal baten regulier - - - Saldo regulier - 202.065-8.190-210.255 Lasten incidenteel - - - Inzet RNH incidenteel - - - Totaal lasten incidenteel - - - Opbrengsten incidenteel - - - Project subsidies - - - Totaal baten incidenteel - - - Saldo incidenteel - - - Saldo Toezicht - 202.065-8.190-210.255 Financieel Hogere inzet RNH regulier Toelichting De personeelskosten per FTE stijgen in 2018 als gevolg van caoafspraken en hogere werkgeverslasten met 6,5%. RNH berekent deze stijging voor 5% door in de tarieven. De inzet RNH stijgt hierdoor met 4,35% (er was al gerekend met een inde van 0,65% in de programmabegroting 2018). Reguliere inspanning toezicht houden en handhaven volgens Algemene Verordening vervullen rol gastheer in het gebied jaarlijks opstellen handhavingsplan specifieke handhaving: tegengaan vandalisme resultaat recreanten voelen zich veilig; toezicht conform handhavingsplan recreanten tevreden over gastheerschap handhaving toegespitst op actuele noodzaak voortzetten dalende trend schade vandalisme Recreatieschap Twiske-Waterland, onderdeel Twiske - 11 - Begrotingswijziging

3 Financiën Financieel overzicht: Begroting Wijziging Begroting na 2018 2018 wijziging 2018 Bedrijfskosten regulier 48.195 2.823 51.018 Inzet RNH regulier 44.034 1.915 45.949 Totaal lasten regulier 92.229 4.738 96.967 Opbrengsten regulier - - - Totaal baten regulier - - - Saldo regulier - 92.229-4.738-96.967 Lasten incidenteel - - - Inzet RNH incidenteel - 14.669 - - 14.669 Totaal lasten incidenteel - 14.669 - - 14.669 Opbrengsten incidenteel - - - Project subsidies - - - Totaal baten incidenteel - - - Saldo incidenteel 14.669-14.669 Saldo Financiën - 77.560-4.738-82.298 Financieel Hogere bedrijfskosten regulier Hogere inzet RNH regulier Toelichting Hogere kosten voor afschrijvingen. Door veranderingen in de BBV in 2017 moeten vervangingen altijd op de balans worden geactiveerd en afgeschreven. De kosten voor afschrijvingen zullen dan ook toenemen in de komende jaren. De personeelskosten per FTE stijgen in 2018 als gevolg van caoafspraken en hogere werkgeverslasten met 6,5%. RNH berekent deze stijging voor 5% door in de tarieven. De inzet RNH stijgt hierdoor met 4,35% (er was al gerekend met een inde van 0,65% in de programmabegroting 2018). Recreatieschap Twiske-Waterland, onderdeel Twiske - 12 - Begrotingswijziging

duurzaam ontwikkeling investeren basis maatschappelijk Reguliere inspanning opstellen van de programmabegroting, voortgangsrapportage en jaarrekening voeren financiële administratie beheren financiële middelen jaarlijks herijking van de berekening van de financiële risico's van het schap resultaat correcte en leesbare financiële stukken met goedkeurende controleverklaring correcte en betrouwbare administratie optimaal beheer financiële middelen volgens schatkistbankieren risico's in beeld Onderbouwing incidentele lasten en baten (per project uitgesplitst) Lasten incidenteel Baten incidenteel Eigen bijdrage Verlaging opslag tarieven RNH 14.699- - 14.699-14.699- - 14.699- Recreatieschap Twiske-Waterland, onderdeel Twiske - 13 - Begrotingswijziging

4 Bestuursadvisering Financieel overzicht: Begroting Wijziging Begroting na 2018 2018 wijziging 2018 Bedrijfskosten regulier 2.516-2.516 Inzet RNH regulier 116.487 5.067 121.554 Totaal lasten regulier 119.003 5.067 124.070 Opbrengsten regulier - - - Totaal baten regulier - - - Saldo regulier - 119.003-5.067-124.070 Lasten incidenteel 14.701-14.701 Inzet RNH incidenteel 2.374-2.374 Totaal lasten incidenteel 17.075-17.075 Opbrengsten incidenteel - - - Project subsidies - - - Totaal baten incidenteel - - - Saldo incidenteel - 17.075 - - 17.075 Saldo Bestuursadvisering - 136.078-5.067-141.145 Financieel Hogere inzet RNH regulier Toelichting De personeelskosten per FTE stijgen in 2018 als gevolg van caoafspraken en hogere werkgeverslasten met 6,5%. RNH berekent deze stijging voor 5% door in de tarieven. De inzet RNH stijgt hierdoor met 4,35% (er was al gerekend met een inde van 0,65% in de programmabegroting 2018). Recreatieschap Twiske-Waterland, onderdeel Twiske - 14 - Begrotingswijziging

duurzaam ontwikkeling investeren basis maatschappelijk Reguliere inspanning adviseren bestuur relatie met participanten onderhouden belangenbehartiging en advisering aan derden adequaat reageren op actualiteiten bewaken uitvoering van het programma en de jaaropdracht monitoren van de beleidsdoelen herijken van de visie op het recreatieschap organiseren bijeenkomsten belanghebbenden resultaat goed voorbereide besluitvorming en informele advisering ambtenaren en bestuurders tevreden over de dienstverlening gereageerd op zaken met directe relatie doelstelling schap vragen binnen 2 weken beantwoord programma uitgevoerd conform opdracht bestuur en binnen de gestelde kaders evaluatie van de doelen van het programma uitvoeringsplan bij de visie afgerond door het bestuur bekrachtigd belanghebbenden betrokken bij uitvoering programma voor het Onderbouwing incidentele lasten en baten (per project uitgesplitst) Lasten incidenteel Baten incidenteel Eigen bijdrage Recreatiemonitor 6.400-6.400 Advieskosten derden 10.675-10.675 17.075-17.075 Recreatieschap Twiske-Waterland, onderdeel Twiske - 15 - Begrotingswijziging

duurzaam ontwikkeling investeren basis maatschappelijk 5 Secretariaat Financieel overzicht: Begroting Wijziging Begroting na 2018 2018 wijziging 2018 Bedrijfskosten regulier - - - Inzet RNH regulier 39.429 1.715 41.144 Totaal lasten regulier 39.429 1.715 41.144 Opbrengsten regulier - - - Totaal baten regulier - - - Saldo regulier - 39.429-1.715-41.144 Lasten incidenteel - - - Inzet RNH incidenteel - - - Totaal lasten incidenteel - - - Opbrengsten incidenteel - - - Project subsidies - - - Totaal baten incidenteel - - - Saldo incidenteel - - - Saldo Secretariaat - 39.429-1.715-41.144 Financieel Hogere inzet RNH regulier Toelichting De personeelskosten per FTE stijgen in 2018 als gevolg van caoafspraken en hogere werkgeverslasten met 6,5%. RNH berekent deze stijging voor 5% door in de tarieven. De inzet RNH stijgt hierdoor met 4,35% (er was al gerekend met een inde van 0,65% in de programmabegroting 2018). Reguliere inspanning breed bekendmaken van de bestuursbesluiten organiseren vergaderingen AC, DB en AB, inclusief voorbereiding en nazorg secretariële ondersteuning resultaat participanten op de hoogte van besluitvorming 2 bestuursrondes per jaar begeleid plus eventuele etra vergaderingen afhandeling post en telefoon, archivering Recreatieschap Twiske-Waterland, onderdeel Twiske - 16 - Begrotingswijziging

6 Communicatie Financieel overzicht: Begroting Wijziging Begroting na 2018 2018 wijziging 2018 Bedrijfskosten regulier 25.163-25.163 Inzet RNH regulier 53.474 2.326 55.800 Totaal lasten regulier 78.637 2.326 80.963 Opbrengsten regulier - - - Totaal baten regulier - - - Saldo regulier - 78.637-2.326-80.963 Lasten incidenteel - - - Inzet RNH incidenteel - - - Totaal lasten incidenteel - - - Opbrengsten incidenteel - - - Project subsidies - - - Totaal baten incidenteel - - - Saldo incidenteel - - - Saldo Communicatie - 78.637-2.326-80.963 Financieel Hogere inzet RNH regulier Toelichting De personeelskosten per FTE stijgen in 2018 als gevolg van caoafspraken en hogere werkgeverslasten met 6,5%. RNH berekent deze stijging voor 5% door in de tarieven. De inzet RNH stijgt hierdoor met 4,35% (er was al gerekend met een inde van 0,65% in de programmabegroting 2018). Recreatieschap Twiske-Waterland, onderdeel Twiske - 17 - Begrotingswijziging

duurzaam ontwikkeling investeren basis maatschappelijk Reguliere inspanning voorzien in goede & actuele terreininformatie voor recreanten en omwonenden benaderen pers en verwerven publiciteit promoten gebied verzorgen digitale media en beheren website gebruik sociale media resultaat bebording en schriftelijke informatievoorziening up to date en betrouwbaar; gericht informatie geven over werkzaamheden in het positieve gebied free publicity verworven; activiteiten en actualiteiten verspreid activiteit ontwikkeld voor deelname bij promotionele dagen in recreatiegebieden website up to date, aantrekkelijk en relevant promotie schap en trekken nieuwe bezoekers Recreatieschap Twiske-Waterland, onderdeel Twiske - 18 - Begrotingswijziging

7 Inrichting & Ontwikkeling Financieel overzicht: Begroting Wijziging Begroting na 2018 2018 wijziging 2018 Bedrijfskosten regulier - - - Inzet RNH regulier 53.390 2.322 55.712 Totaal lasten regulier 53.390 2.322 55.712 Opbrengsten regulier - - - Totaal baten regulier - - - Saldo regulier - 53.390-2.322-55.712 Lasten incidenteel - 80.000 80.000 Inzet RNH incidenteel - 20.000 20.000 Totaal lasten incidenteel - 100.000 100.000 Opbrengsten incidenteel - - - Project subsidies - 100.000 100.000 Totaal baten incidenteel - 100.000 100.000 Saldo incidenteel - - - Saldo Inrichting & Ontwikkeling - 53.390-2.322-55.712 Financieel Hogere inzet RNH regulier Hogere Lasten incidenteel Hogere Baten incidenteel Toelichting De personeelskosten per FTE stijgen in 2018 als gevolg van caoafspraken en hogere werkgeverslasten met 6,5%. RNH berekent deze stijging voor 5% door in de tarieven. De inzet RNH stijgt hierdoor met 4,35% (er was al gerekend met een inde van 0,65% in de programmabegroting 2018). Betreft de kosten voor de opbouw van een strandpaviljoen op de locatie Twiske Poort. Hiermee wordt een tijdelijke eploitatie mogelijk totdat er een ondernemer is geworven die een permanente invulling kan geven aan de horeca bij Twiske Poort. De bouw van het strandpaviljoen wordt gefinancierd uit de uitkering van de verzekering als gevolg van het afbranden van de oude opstallen van Twiske Poort. Recreatieschap Twiske-Waterland, onderdeel Twiske - 19 - Begrotingswijziging

duurzaam ontwikkeling investeren basis maatschappelijk duurzaam ontwikkeling investeren basis Reguliere inspanning coördineren en begeleiden maatschappelijke stages juridische advisering aanvullen beheerssysteem beheren vastgoedcontracten potentiele ondernemers en organisatoren begeleiden actief verwerven inkomsten resultaat scholen tevreden over verloop juridisch advies en toetsing uitgevoerd indien noodzakelijk informatie beheerssysteem snel en eenvoudig toegankelijk marktconforme opbrengsten uit grond, gebouwen en leisure succesvolle ondernemingen eploitaties voor Twiske Poort hogere baten voor het schap maatschappelijk Onderbouwing incidentele lasten en baten (per project uitgesplitst) Lasten incidenteel Baten incidentee Eigen bijdrage Herbouw Twiske Poort 100.000 100.000-100.000 100.000 - Incidentele inspanning Herbouw Twiske Poort Beoogd resultaat Betreft de opbouw van een strandpaviljoen op de locatie Twiske Poort. Hiermee wordt een tijdelijke eploitatie mogelijk totdat er een ondernemer is geworven die een permanente invulling kan geven aan de horeca bij Twiske Poort. De bouw van het strandpaviljoen wordt gefinancierd uit de uitkering van de verzekering als gevolg van het afbranden van de oude opstallen van Twiske Poort. Recreatieschap Twiske-Waterland, onderdeel Twiske - 20 - Begrotingswijziging

Totaal Financieel overzicht: Begroting Wijziging Begroting na 2018 2018 wijziging 2018 Bedrijfskosten regulier 1.019.162 2.823 1.021.985 Inzet RNH regulier 942.893 41.014 983.907 Totaal lasten regulier 1.962.055 43.837 2.005.892 Opbrengsten regulier 535.912 6.000 541.912 Totaal baten regulier 535.912 6.000 541.912 Saldo regulier - 1.426.143-37.837-1.463.980 Lasten incidenteel 177.901 601.289 779.190 Inzet RNH incidenteel - 12.295 20.000 7.705 Totaal lasten incidenteel 165.606 621.289 786.895 Opbrengsten incidenteel - - - Project subsidies - 251.400 251.400 Totaal baten incidenteel - 251.400 251.400 Saldo incidenteel - 165.606-369.889-535.495 Saldo Totaal - 1.591.749-407.726-1.999.475 Recreatieschap Twiske-Waterland, onderdeel Twiske - 21 - Begrotingswijziging

4. EXPLOITATIE PER KOSTENSOORT Begroting Wijziging Begroting na Omschrijving 2018 2018 wijziging 2018 Lasten Inhuur personeel RNH regulier 942.893 41.014 983.907 Bestuurskosten 2.516-2.516 Kantoorkosten 30.116-4.500 25.616 Vervoerskosten 28.416 1.000 29.416 PR & marketing 25.163-25.163 Bedrijfskosten 954.337 373.389 1.327.726 Projectkosten* - 8.269 251.400 243.131 Beheerkosten betaald parkeren 111.761-111.761 Afschrijvingen 40.023 2.228 42.251 Rentekosten 705 595 1.300 Bijzondere baten en lasten - - - Totaal lasten 2.127.661 665.126 2.792.787 Baten Eploitatieopbrengsten 251.525 6.000 257.525 Parkeergelden 269.855-269.855 Financiële baten - - - Overige opbrengsten 14.532-14.532 Project subsidies - 251.400 251.400 Totaal baten 535.912 257.400 793.312 Resultaat deelprogramma's - 1.591.749-407.726-1.999.475 Bijdrage participanten 1.736.650-1.736.650 Resultaat voor bestemming 144.901-407.726-262.825 Resultaatbestemming Toevoeging algemene reserve 183.101-35.609 147.492 Onttrekking algemene reserve - 300.000 - - 300.000 Toevoeging bestemmingsres. Parkeren - - - Onttrekking bestemmingsres. Parkeren - - - Toevoeging bestemmingsreserve Inv. 425.000-425.000 Onttrekking bestemmingsreserve Inv. - 163.200-372.117-535.317 Resultaat na bestemming - - - * projectkosten zijn inclusief inhuur personeel RNH incidenteel, groot onderhoud en overige investeringen Recreatieschap Twiske-Waterland, onderdeel Twiske - 22 - Begrotingswijziging

5. OVERIGE GEGEVENS 5.1 Vaststelling van het algemene bestuur Aldus vastgesteld door het Algemeen Bestuur van het Recreatieschap Twiske-Waterland in de openbare vergadering van 28 juni 2018. voorzitter, Mevrouw A.C. Nienhuis Recreatieschap Twiske-Waterland, onderdeel Twiske - 23 - Begrotingswijziging

TWISKE-WATERLAND BEGROTINGSWIJZIGING ONDERDEEL WATERLAND 2018 Velsen-Zuid, 19-4-2018

Inhoudsopgave Blz. 1. PROGRAMMAPLAN 1.1 Achtergrond 3 1.2 Meerjarenperspectief 3 1.3 Programma accenten 2018 3 1.4.1 Uitgangspunten programma 2018 3 1.4.2 Belangrijkste wijzigingen 4 1.5 Overzicht bijdrage participantenbijdrage 2017-2018 4 1.6 Doelenboom 5 1.7 Weerstandsvermogen en risicobeheersing 6 2. PROGRAMMABEGROTING 2.1 Programmabegroting 2018 7 3. TOELICHTING PER DEELPROGRAMMA 3.1 Gebiedsbeheer 8 3.3 Financiën 10 3.4 Bestuursadvisering 12 3.5 Secretariaat 14 3.6 Communicatie 15 3.7 Inrichting & ontwikkeling 16 3.8 Totaal 17 4. EXPLOITATIE PER KOSTENSOORT 18 5. OVERIGE GEGEVENS 5.1 Vaststelling door het algemeen bestuur 19

1. PROGRAMMA LANDSCHAP WATERLAND 2018 1.1 Achtergrond Waterland is een gebied van ongeveer 30.000 ha. tussen Amsterdam-Noord, Zaanstad, Zeevang en het Markermeer. Elf gemeenten en de provincie Noord-Holland dragen in de Gemeenschappelijke Regeling Twiske-Waterland gezamenlijk zorg voor ontwikkeling en beheer van recreatievoorzieningen in dit gebied. Met voorzieningen als fiets- en wandelpaden, kanoroutes, pontjes en recreatieknooppunten kan de recreant het gebied beleven, met haar rijke natuur- en landschapswaarden. 1.2 Meerjarenperspectief Beheer en onderhoud van recreatieve infrastructuur Realiseren meekoppelprojecten recreatiepaden Markermeerdijk 1.3 Programma accenten 2018 Gescheiden financiële verantwoording Landschap Waterland & Twiske, waarover medio 2018 een besluit wordt genomen in het AB Inzet op projecten, zowel realisatie als beheer en onderhoud: o Beheer en onderhoud boerenlandpaden o Beheer en onderhoud Sloepennetwerk Laag Holland o Beheer en onderhoud voorzieningen electrisch varen en vaarroute Waterland o Beheer en onderhoud kanoroutenetwerk Wormer- en Jisperveld o Meekoppelen recreatiepaden Markermeerdijk o Beheer en onderhoud Wandelroutenetwerk 1.4.1 Uitgangspunten Programma 2018 Inde: De reguliere baten en lasten (met uitzondering van afschrijvingen en rente) zijn verhoogd met een inde voor 2017 gebaseerd op inflatiecijfer CBS (CPI nov. 2016). De participantenbijdrage wordt ook verhoogd met deze inde. Korting tarieven RNH: in de begrotingswijziging 2018 wordt net als in vorige jaren een korting van 2% op de tarieven van RNH toegekend. Stijging personeelskosten: ondanks de korting van RNH op de tarieven stijgen de personeelslasten in 2018 meer dan de indeatie. De personeelskosten per FTE stijgen in 2018 als gevolg van cao-afspraken en hogere werkgeverslasten met 6,5%. RNH berekent deze stijging voor 5% door in de tarieven. De inzet RNH stijgt hierdoor met 4,35% (er was al gerekend met een inde van 0,65% in de programmabegroting 2018). Omdat er nog geen uitspraak van het bestuur is over hoe met deze meerkosten wordt omgegaan zijn ze nu opgenomen als stijging van de reguliere inzet RNH. Dat betekent dat de stijging ten laste komt van de reserves. Op de middellange termijn kunnen de meerkosten worden gefinancierd uit de inkomsten uit de nog te ontwikkelen locaties. Afschrijven van investeringen: vanaf 2018 moeten de (vervangings)investeringen in maatschappelijk nut (bijvoorbeeld de aanleg of vervanging van speeltoestellen, bruggen en voorzieningen) worden geactiveerd en in de jaren van de verwachte levensduur worden afgeschreven. Het gaat alleen over de netto investeringen, dus gecorrigeerd voor subsidies, verzekeringsbijdragen, etc. Recreatieschap Twiske-Waterland, onderdeel Waterland -3 - Begrotingswijziging

1.4.2 Belangrijke wijzigingen De belangrijkste wijzigingen ten opzichte van de programmabegroting 2018 zijn: Het overhevelen van een bedrag van de reguliere inzet RNH naar reguliere bedrijfskosten onder deelprogramma 1. Dit komt doordat het beheer en onderhoud van de recreatieve routenetwerken als één opdracht bij RNH wordt ondergebracht. Hierdoor is de inzet RNH niet meer zichtbaar onder 'inzet RNH', maar opgenomen in de begroting onder bedrijfskosten. Het budget benodigd voor groot onderhoud en vervangingen, beschikbaar gesteld vanuit de reserve vervangingsinvesteringen, is naar beneden bijgesteld. Dit komt doordat de meeste grote recreatieve voorzieningen (zoals bruggen, asfalt en speeltoestellen) zijn vervangen en er voor 2018 groot onderhoud aan slechts 2 voorzieningen in de planning staat. 1.5 Overzicht participantenbijdrage 2017-2018 begrotingswijziging 2017 + inde Indeatie 0,65% programma begroting 2018 percentage participanten bijdrage 2018 Provincie Noord-Holland 337.772-2.196-339.968-51,66% Gemeente Amsterdam 155.090-1.008-156.098-23,72% Gemeente Beemster 14.450-94- 14.544-2,21% Gemeente Edam-Volendam 31.645-206- 31.851-4,84% Gemeente Landsmeer 9.284-60- 9.344-1,42% Gemeente Oostzaan 1.962-13- 1.975-0,30% Gemeente Purmerend 71.791-467- 72.258-10,98% Gemeente Waterland 15.431-100- 15.531-2,36% Gemeente Wormerland 14.450-94- 14.544-2,21% Gemeente Zaanstad 1.962-13- 1.975-0,30% Totaal participantenbijdrage 653.837-4.251-658.088-100,00% Recreatieschap Twiske-Waterland, onderdeel Waterland -4 - Begrotingswijziging

1.6 Doelenboom Landschap Waterland Voor Landschap Waterland is een doelenboom opgesteld op basis van de doelstelling van de gemeenschappelijke regeling, de kaders van de ontwikkelingsvisie en het gevoerde beleid van het recreatieschap. De doelenboom is het jaarlijks het vertrekpunt voor het opstellen van het programma van het recreatieschap. Het programma is uitgangspunt voor de schapsbegroting. Het bevorderen van een evenwichtige ontwikkeling van de openluchtrecreatie onder meer door middel van het treffen van maatregelen en voorzieningen t.b.v. de openluchtrecreatie 1: Behoud recreatielandschap 2. Vergroten gebruik 3. ontwikkelen maatschappelijk draagvlak 4: Versterken duurzaamheid (Belevings) waarde landschap bewaken (ommetjesmake r & rust- en ruimtezoeker) Aansluiten bij historische lappendeken aan identiteiten In stand houden van nieuwe routestructuren en voorzieningen Tekorten recreatieve voorzieningen oplossen Verbindende structuur creëren met hoofdknooppunten Versterken fysieke verbinding met buitengebied Verbeteren toegankelijkhei d vanuit stedelijk gebied Versterken watertoerisme/ recreatie Evenwichtig spreiden schapactiviteite n over hele werkgebied Meer samenwerking met belangrijke stakeholders in het gebied Stimuleren plattelands verbreding Optimale informatievoorziening raden & staten Uitbreiden rol belangenbehartiger & kennisorganisati e Versterken financiële duurzaamheid Zoeken naar nieuwe financieringsmogelijkheden Stimuleren beheer door derden Recreatie koppelen aan (commerciële) ontwikkelingen Inzet op MVObeleid Streven naar duurzaamheid met aandacht voor biodiversiteit Duurzamer beheer Bevorderen & faciliteren ontwikkeling van groene energie voor eigen gebruik Meer lokale ommetjes die aansluiten op woonkernen Aansluiting bij wensen lokale besturen Gebruik recreatieve voorzieningen verhogen Inspelen op wensen/behoef ten recreanten Meer communicatie & promotie Route en infoborden voor recreant Recreatieschap Twiske-Waterland, onderdeel Waterland -5 - Begrotingswijziging

1.7 Weerstandsvermogen en risicobeheersing De weerstandscapaciteit heeft betrekking op de middelen en mogelijkheden waarover Landschap Waterland beschikt om niet begrote kosten te dekken. De risico's die zich kunnen voordoen bij Landschap Waterland zijn in 2017 opnieuw geïnventariseerd en gekwantificeerd. De uitwerking hiervan is als bijlage opgenomen in de jaarrekening 2017. Vanaf 2016 dienen volgens wijzigingen in de BBV een aantal kengetallen te worden vermeld, zoals opgenomen in onderstaande tabel. JR 2016 JR 2017 BGR 2018 netto schuldquote -208% -273% -294% idem gecorrigeerd voor verstrekte leningen -208% -273% -294% solvabiliteitsrisico 98% 98% 98% structurele eploitatieruimte 27% 24% 16% grondeploitatie nvt nvt nvt belastingcapaciteit nvt nvt nvt De netto schuldquote weerspiegelt het niveau van de schuldenlast ten opzichte van de eigen middelen. In de VNG-uitgave "Houdbare Gemeentefinanciën" is aangegeven dat wanneer de schuld lager is dan de jaaromzet (<100%) dit als voldoende kan worden bestempeld en boven de 130% als onvoldoende. De solvabiliteitsratio geeft inzicht in de mate waarin aan de financiële verplichtingen kan worden voldaan. Een ratio >50% wordt in de regel als voldoende beschouwd. Het kengetal "structurele eploitatieruimte" geeft aan hoe groot de structurele vrije ruimte in de begroting is om tegenvallers op te vangen. De commissie BBV geeft aan dat een ratio > 0,6% acceptabel is. Recreatieschap Twiske-Waterland, onderdeel Waterland -6 - Begrotingswijziging

2. PROGRAMMABEGROTING Begroting 2018 Wijziging 2018 Begroting na wijziging 2018 Deelprogramma lasten baten saldo lasten baten saldo lasten baten saldo 1 Gebiedsbeheer 378.513 31.667-346.846-37.763-37.763 340.750 31.667-309.083 2 Toezicht - - - - - - - - - 3 Financiën 31.786 - -31.786 1.407 - -1.407 33.193 - -33.193 4 Bestuursadvisering 121.216 - -121.216 3.584 - -3.584 124.800 - -124.800 5 Secretariaat 24.623 - -24.623 1.071 - -1.071 25.694 - -25.694 6 Communicatie 45.281 - -45.281 1.749 - -1.749 47.030 - -47.030 7 Inrichting & ontwikkeling 20.130 - -20.130 876 - -876 21.006 - -21.006 Bijdrage participanten 658.088 658.088 - - 658.088 658.088 Totaal lasten en baten 621.549 689.755 68.206-29.076-29.076 592.473 689.755 97.282 Resultaat voor bestemming 68.206 29.076 97.282 Resultaatbestemming Toevoeging algemene reserve 68.206-68.206-16.468 - -16.468 51.738-51.738 Onttrekking algemene reserve - - - - - - - - Toevoeging bestemmingsreserve Purmerbos - - - - - - - - Onttrekking bestemmingsreserve Purmerbos - - - - - - - - - Toevoeging bestemmingsreserve investeringen - - - - - - - - - Onttrekking bestemmingsreserve investeringen - - - - - - - - - Toevoeg. Bestem.fonds verkoop gelden Hemmeland - - - - - - - - - Onttr. Bestem.fonds verkoop gelden Hemmeland - - - - - - - - - Toevoeging bestemmingsreserve verv. invest. 58.044-58.044 - - - 58.044-58.044 Onttrekking bestemmingsreserve verv. invest. - 58.044-58.044 45.544-45.544 45.544 58.044-12.500 Toevoeging bestemmingsres. Markermeerdijk - - - - - - - - - Onttrekking bestemmingsres. Markermeerdijk - - - - - - - - - Totaal lasten en baten 747.799 747.799 - - - - 747.799 747.799 - Resultaat na bestemming - - - Totalen-generaal 747.799 747.799 - - - - 747.799 747.799 - Recreatieschap Twiske-Waterland, onderdeel Waterland -7 - Begrotingswijziging

3. TOELICHTING PER DEELPROGRAMMA 1 Gebiedsbeheer Financieel overzicht: Begroting Wijziging Begroting na 2018 2018 wijziging 2018 Bedrijfskosten regulier 181.818 35.250 217.068 Inzet RNH regulier 138.651-27.469 111.182 Totaal lasten regulier 320.469 7.781 328.250 Opbrengsten regulier 31.667-31.667 Totaal baten regulier 31.667-31.667 Saldo regulier -288.802-7.781-296.583 Lasten incidenteel 58.044-45.544 12.500 Inzet RNH incidenteel - - - Totaal lasten incidenteel 58.044-45.544 12.500 Opbrengsten incidenteel - - - Project subsidies - - - Totaal baten incidenteel - - - Saldo incidenteel -58.044 45.544-12.500 Saldo Gebiedsbeheer -346.846 37.763-309.083 Financieel Hogere inzet RNH regulier Per saldo hogere lasten (ca. 8,000) Lagere incidentele lasten (ca. 45.000) Toelichting de personeelskosten per FTE stijgen in 2018 als gevolg van caoafspraken en hogere werkgeverslasten. RNH berekent deze stijging voor 5% door in de tarieven. De inzet RNH stijgt hierdoor met 4,35% (er was al gerekend met een inde van 0,65% in de programmabegroting 2018). Voorts een verschuiving van reguliere inzet RNH naar reguliere bedrijfskosten. verschuiving van reguliere RNH inzet naar reguliere bedrijfskosten, doordat RNH het beheer en onderhoud van de recreatieve routenetwerken als één opdracht aanneemt. de meeste grote recreatieve voorzieningen (zoals bruggen, asfalt en speeltoestellen) zijn inmiddels vervangen en in 2018 is er minder budget nodig daar er slechts 2 voorzieningen in de planning staan. Onderbouwing incidentele lasten en baten (per project uitgesplitst) Lasten incidenteel Baten incidenteel Eigen bijdrage Grootonderhoud & vervangingen Brugtrap 7.500-7.500 Hekwerken (Vrolijk) 5.000-5.000 12.500-12.500 Recreatieschap Twiske-Waterland, onderdeel Waterland -8 - Begrotingswijziging

behoud gebied vergroten gebruik duurzaamheid maatschappelijk Reguliere inspanning dagelijks onderhouden bestaande recreatievoorzieningen controleren veiligheids- en onderhoudssituatie updaten meerjarenraming groot onderhoud en vervangingen uitvoeren meerjarenraming groot onderhoud en vervangingen bijhouden beheersysteem onderhouden contacten andere gebruikers en beheerders binnen recreatiegebied behandeling klachten resultaat binnen budget en conform gewenste kwaliteit onveilige situaties voorkomen actuele en haalbare meerjarenraming uitgevoerd volgens planning en binnen budget beheerssysteem up to date goede relaties andere partijen binnen termijn van 4 wkn behandeld begeleiden werkzaamheden vrijwilligers en werknemers inzet nuttig voor schap en werkvoorzieningsschappen bevredigend voor deelnemers zoeken naar mogelijkheden goedkoper beheren hogere efficiëntie beheer inschakelen agrariërs bij beheer lagere beheerlasten Recreatieschap Twiske-Waterland, onderdeel Waterland -9 - Begrotingswijziging

3 Financiën Financieel overzicht: Begroting Wijziging Begroting na 2018 2018 wijziging 2018 Bedrijfskosten regulier 5.234-5.234 Inzet RNH regulier 32.344 1.407 33.751 Totaal lasten regulier 37.578 1.407 38.985 Opbrengsten regulier - - - Totaal baten regulier - - - Saldo regulier -37.578-1.407-38.985 Lasten incidenteel - - - Inzet RNH incidenteel -5.792 - -5.792 Totaal lasten incidenteel -5.792 - -5.792 Opbrengsten incidenteel - - - Project subsidies - - - Totaal baten incidenteel - - - Saldo incidenteel 5.792-5.792 Saldo Financiën -31.786-1.407-33.193 Financieel Hogere inzet RNH regulier Toelichting De personeelskosten per FTE stijgen in 2018 als gevolg van caoafspraken en hogere werkgeverslasten met 6,5%. RNH berekent deze stijging voor 5% door in de tarieven. De inzet RNH stijgt hierdoor met 4,35% (er was al gerekend met een inde van 0,65% in de programmabegroting 2018). Recreatieschap Twiske-Waterland, onderdeel Waterland -10 - Begrotingswijziging

behoud gebied vergroten gebruik duurzaamheid maatschappelijk Onderbouwing incidentele lasten en baten (per project uitgesplitst) Lasten incidenteel Baten incidenteel Eigen bijdrage Verlaging opslag tarieven RNH 5.792- - 5.792-5.792- - 5.792- Reguliere inspanning opstellen van de begroting, voortgangsrapportage en jaarrekening voeren financiële administratie beheren financiële middelen jaarlijks herijking van de berekening van het gewenste weerstandsvermogen resultaat correcte en leesbare financiële stukken met goedkeurende controleverklaring correcte en betrouwbare administratie optimaal beheer financiële middelen volgens schatkistbankieren weerstandsvermogen geëvalueerd en up-to-date Recreatieschap Twiske-Waterland, onderdeel Waterland -11 - Begrotingswijziging

4 Bestuursadvisering Financieel overzicht: Begroting Wijziging Begroting na 2018 2018 wijziging 2018 Bedrijfskosten regulier 29.911-29.911 Inzet RNH regulier 82.387 3.584 85.971 Totaal lasten regulier 112.298 3.584 115.882 Opbrengsten regulier - - - Totaal baten regulier - - - Saldo regulier -112.298-3.584-115.882 Lasten incidenteel 5.033-5.033 Inzet RNH incidenteel 3.885-3.885 Totaal lasten incidenteel 8.918-8.918 Opbrengsten incidenteel - - - Project subsidies - - - Totaal baten incidenteel - - - Saldo incidenteel -8.918 - -8.918 Saldo Bestuursadvisering -121.216-3.584-124.800 Financieel Hogere inzet RNH regulier Toelichting De personeelskosten per FTE stijgen in 2018 als gevolg van caoafspraken en hogere werkgeverslasten met 6,5%. RNH berekent deze stijging voor 5% door in de tarieven. De inzet RNH stijgt hierdoor met 4,35% (er was al gerekend met een inde van 0,65% in de programmabegroting 2018). Recreatieschap Twiske-Waterland, onderdeel Waterland -12 - Begrotingswijziging

behoud gebied vergroten gebruik duurzaamheid behoud gebied vergroten gebruik duurzaamheid maatschappelijk Onderbouwing incidentele lasten en baten (per project uitgesplitst) Lasten incidenteel Baten incidenteel Eigen bijdrage Recreatiemonitor 8.918-8.918 8.918-8.918 Reguliere inspanning adviseren bestuur relatie met participanten onderhouden belangenbehartiging en advisering aan derden adequaat reageren op actualiteiten bewaken uitvoering van het programma en de jaaropdracht monitoren van de beleidsdoelen uitvoeren Recreatieve Meekoppelprojecten Markermeerdijk tracé resultaat goed voorbereide besluitvorming en informele advisering ambtenaren en bestuurders tevreden over de dienstverlening reageren op zaken met directe relatie doelstelling schap vragen binnen 2 weken beantwoord programma uitgevoerd conform opdracht bestuur en binnen de gestelde kaders evaluatie van de doelen van het programma plan meekoppelen ingepast in plan voor dijkversterking HHNK Incidentele inspanning recreatiemonitor: aantal bezoeken monitoren en rapporteren resultaat aantal bezoekers gemeten conform wensen bestuur maatschappelijk Recreatieschap Twiske-Waterland, onderdeel Waterland -13 - Begrotingswijziging

behoud gebied vergroten gebruik duurzaamheid maatschappelijk 5 Secretariaat Financieel overzicht: Begroting Wijziging Begroting na 2018 2018 wijziging 2018 Bedrijfskosten regulier - - - Inzet RNH regulier 24.623 1.071 25.694 Totaal lasten regulier 24.623 1.071 25.694 Opbrengsten regulier - - - Totaal baten regulier - - - Saldo regulier -24.623-1.071-25.694 Lasten incidenteel - - - Inzet RNH incidenteel - - - Totaal lasten incidenteel - - - Opbrengsten incidenteel - - - Project subsidies - - - Totaal baten incidenteel - - - Saldo incidenteel - - - Saldo Secretariaat -24.623-1.071-25.694 Hogere inzet RNH regulier De personeelskosten per FTE stijgen in 2018 als gevolg van caoafspraken en hogere werkgeverslasten met 6,5%. RNH berekent deze stijging voor 5% door in de tarieven. De inzet RNH stijgt hierdoor met 4,35% (er was al gerekend met een inde van 0,65% in de programmabegroting 2018). Reguliere inspanning breed bekendmaken van de bestuursbesluiten organiseren vergaderingen AC, DB en AB, inclusief voorbereiding en nazorg secretariële ondersteuning resultaat participanten op de hoogte van besluitvorming 2 bestuursrondes per jaar begeleid afhandeling post en telefoon, archivering Recreatieschap Twiske-Waterland, onderdeel Waterland -14 - Begrotingswijziging

behoud gebied vergroten gebruik duurzaamheid maatschappelijk 6 Communicatie Financieel overzicht: Begroting Wijziging Begroting na 2018 2018 wijziging 2018 Bedrijfskosten regulier 5.065-5.065 Inzet RNH regulier 40.216 1.749 41.965 Totaal lasten regulier 45.281 1.749 47.030 Opbrengsten regulier - - - Totaal baten regulier - - - Saldo regulier -45.281-1.749-47.030 Lasten incidenteel - - - Inzet RNH incidenteel - - - Totaal lasten incidenteel - - - Opbrengsten incidenteel - - - Project subsidies - - - Totaal baten incidenteel - - - Saldo incidenteel - - - Saldo Communicatie -45.281-1.749-47.030 Financieel Hogere inzet RNH regulier Toelichting De personeelskosten per FTE stijgen in 2018 als gevolg van caoafspraken en hogere werkgeverslasten met 6,5%. RNH berekent deze stijging voor 5% door in de tarieven. De inzet RNH stijgt hierdoor met 4,35% (er was al gerekend met een inde van 0,65% in de programmabegroting 2018). Reguliere inspanning voorzien in goede & actuele terreininformatie voor recreanten en omwonenden benaderen pers en verwerven publiciteit promoten gebied verzorgen digitale media en beheren website gebruik sociale media resultaat bebording en schriftelijke informatievoorziening up to date en betrouwbaar; gericht informatie geven over werkzaamheden in het positieve free publicity verworven; activiteiten en actualiteiten verspreid grotere bekendheid gebied en vergroting bekendheid fiets-, wandelen sloepennetwerk nieuwe website online en up to date promotie schap en trekken nieuwe bezoekers Recreatieschap Twiske-Waterland, onderdeel Waterland -15 - Begrotingswijziging

behoud gebied vergroten gebruik duurzaamheid maatschappelijk 7 Inrichting & Ontwikkeling Financieel overzicht: Begroting Wijziging Begroting na 2018 2018 wijziging 2018 Bedrijfskosten regulier - - - Inzet RNH regulier 20.130 876 21.006 Totaal lasten regulier 20.130 876 21.006 Opbrengsten regulier - - - Totaal baten regulier - - - Saldo regulier -20.130-876 -21.006 Lasten incidenteel - - - Inzet RNH incidenteel - - - Totaal lasten incidenteel - - - Opbrengsten incidenteel - - - Project subsidies - - - Totaal baten incidenteel - - - Saldo incidenteel - - - Saldo Inrichting & Ontwikkeling -20.130-876 -21.006 Financieel Hogere inzet RNH regulier Toelichting De personeelskosten per FTE stijgen in 2018 als gevolg van caoafspraken en hogere werkgeverslasten met 6,5%. RNH berekent deze stijging voor 5% door in de tarieven. De inzet RNH stijgt hierdoor met 4,35% (er was al gerekend met een inde van 0,65% in de programmabegroting 2018). Reguliere inspanning juridische advisering beheren vastgoedcontracten aanvullen beheerssysteem begeleiden nazorgfase realisatie fietsverbinding Purmerbos resultaat juridisch advies GR en toetsing uitgevoerd marktconforme opbrengsten uit grond, gebouwen en leisure informatie beheerssysteem snel en eenvoudig toegankelijk nazorgfase van het project Fietsverbindingen Purmerbos Recreatieschap Twiske-Waterland, onderdeel Waterland -16 - Begrotingswijziging

Totaal Financieel overzicht: Begroting Wijziging Begroting na 2018 2018 wijziging 2018 Bedrijfskosten regulier 222.028 35.250 257.278 Inzet RNH regulier 338.351-18.782 319.569 Totaal lasten regulier 560.379 16.468 576.847 Opbrengsten regulier 31.667-31.667 Totaal baten regulier 31.667-31.667 Saldo regulier -528.712-16.468-545.180 Lasten incidenteel 63.077-45.544 17.533 Inzet RNH incidenteel -1.907 - -1.907 Totaal lasten incidenteel 61.170-45.544 15.626 Opbrengsten incidenteel - - - Project subsidies - - - Totaal baten incidenteel - - - Saldo incidenteel -61.170 45.544-15.626 Saldo Totaal -589.882 29.076-560.806 Recreatieschap Twiske-Waterland, onderdeel Waterland -17 - Begrotingswijziging

4. EXPLOITATIE PER KOSTENSOORT Begroting Wijziging Begroting na Omschrijving 2018 2018 wijziging 2018 Lasten Inhuur personeel RNH regulier 338.351-18.782 319.569 Bestuurskosten - - - Kantoorkosten 7.614-1.250 6.364 Vervoerskosten 5.941-5.941 PR & marketing 5.065-5.065 Bedrijfskosten 261.049-9.044 252.005 Projectkosten* 3.126-3.126 Afschrijvingen - - - Rentekosten 403-403 Bijzondere baten en lasten - - - Totaal lasten 621.549-29.076 592.473 Baten Eploitatieopbrengsten 31.667-31.667 Financiële baten - - - Overige opbrengsten - - - Project subsidies - - - Totaal baten 31.667-31.667 Resultaat deelprogramma's - 589.882 29.076-560.806 Bijdrage participanten 658.088-658.088 Resultaat voor bestemming 68.206 29.076 97.282 Resultaatbestemming Toevoeging Algemene reserve 68.206-16.468 51.738 Onttrekking Algemene reserve - - - Toevoeging bestemmingsreserve Purmerbos - - - Onttrekking bestemmingsreserve Purmerbos - - - Toevoeging bestemmingsreserve investeringen - - - Onttrekking bestemmingsreserve investeringen - - - Toevoeg. Bestem.fonds verkoop gelden Hemmeland - - - Onttr. Bestem.fonds verkoop gelden Hemmeland - - - Toevoeg. bestemmingsreserve vervangingsinvesteringen 58.044-58.044 Onttr. bestemmingsreserve vervangingsinvesteringen - 58.044 45.544-12.500 Toevoeg. bestemmingsreserve Markermeerdijk - - - Onttr. bestemmingsreserve Markermeerdijk - - - Resultaat na bestemming - - - * projectkosten zijn inclusief inhuur personeel RNH incidenteel, groot onderhoud en overige investeringen Recreatieschap Twiske-Waterland, onderdeel Waterland - 18 - Begrotingswijziging

5. OVERIGE GEGEVENS 5.1 Vaststelling van het algemene bestuur Aldus vastgesteld door het Algemeen Bestuur van het Recreatieschap Twiske-Waterland in de openbare vergadering van 28 juni 2018. voorzitter, Mevrouw A.C. Nienhuis Recreatieschap Twiske-Waterland, onderdeel Waterland -19 - Begrotingswijziging

TWISKE-WATERLAND PROGRAMMA BEGROTING ONDERDEEL TWISKE 2019 Velsen-Zuid, 19-4-2018

Inhoudsopgave Blz. 1. PROGRAMMAPLAN 1.1 Achtergrond 3 1.2 Financieel meerjarenperspectief 3 1.3 Financiële uitgangspunten 3 1.4 Weerstandsvermogen en risicobeheersing 4 1.5 Overzicht opbouw participantenbijdrage 2017-2019 4 1.6 Doelenboom recreatieschap het Twiske 5 2. FINANCIËLE ONDERBOUWING 2.1 Programmabegroting 2019 6 2.2 Geprognosticeerde balans 7 2.3 Meerjarenraming 8 3. TOELICHTING PER DEELPROGRAMMA 3.1 Gebiedsbeheer 9 3.2 Toezicht 12 3.3 Financiën 13 3.4 Bestuursadvisering 14 3.5 Secretariaat 16 3.6 Communicatie 17 3.7 Inrichting & ontwikkeling 18 3.8 Totaal 19 4. EXPLOITATIE PER KOSTENSOORT 20 5. BEPALINGEN FINANCIEEL BEHEER 5.1 Inleiding 21 5.2 Weerstandsvermogen 21 5.3 Onderhoud Kapitaalgoederen 22 5.4 Financiering 25 5.4.1 Algemeen 25 5.4.2 Risicobeheer 25 5.5 Bedrijfsvoering 26 5.6 Verbonden partijen 26 5.7 Grondbeleid 27 6. OVERIGE GEGEVENS 6.1 Vaststelling door het algemeen bestuur 28 BIJLAGEN BIJLAGE 1 TARIEVENLIJST 29 BIJLAGE 2 KAART 31

1. PROGRAMMAPLAN 1. Achtergrond Net boven Amsterdam Noord, tussen Landsmeer en Oostzaan in, vind je het prachtige natuur- en recreatiegebied Het Twiske. In Het Twiske ligt een grote recreatieplas midden in het groen. Een ideaal gebied om te fietsen, wandelen, skeeleren, pootje baden, zwemmen, varen, kanoën en nog veel meer. Je komt er voor je rust of gezellige waterrecreatie. In Het Twiske zijn kiosken en 2 restaurants met terrasjes. Eén van de restaurants ligt aan een gezellige, knusse haven, waar je ook allerlei soorten bootjes kan huren. Voor kinderen is in Het Twiske een speelsloot en een avonturenspeelplaats met buizenfort, kabelbaan en pontjes over het water. Geniet tijdens een mooie wandeling van de mooie natuur in Het Twiske en wie weet sta je oog in oog met een Schotse Hooglander. Recreatiegebied Het Twiske ligt aan de noordrand van Amsterdam, tussen Landsmeer en Oostzaan. De provincie Noord-Holland en de gemeenten Amsterdam, Zaanstad, Purmerend, Oostzaan en Landsmeer dragen gezamenlijk zorg voor het beheer en de ontwikkeling van dit gebied. 2. Financieel meerjarenperspectief Sinds 2010 is het beleid van het recreatieschap erop gericht om het jaarlijkse tekort op de begroting van het recreatieschap te dichten. In die tijd gaf het schap jaarlijks meer geld uit aan beheer en onderhoud dan dat er aan inkomsten binnenkwam, inclusief de participantenbijdrage. Sindsdien heeft het schap meerdere maatregelen genomen om een evenwicht tussen de baten en lasten te bereiken. Er zijn bezuinigingen doorgevoerd, er is een investeringsprogramma ingezet om achterstallig onderhoud weg te werken, en er zijn nieuwe bronnen van inkomsten aangeboord. Dit alles heeft ertoe geleid dat het schap met de huidige participantenbijdrage het beheer en onderhoud uit kan voeren. Voor wat betreft het groot onderhoud en de vervangingen is het de vraag of die ook op lange termijn kan betalen. In 2017 was het saldo van baten en lasten 469.738. De begroting voor groot onderhoud en vervangingen was 385.077. Dat betekent dat in 2017 de begroting van het schap voor wat betreft onderhoud sluitend was. Het recreatieschap heeft aan een etern bureau opdracht gegeven om de kosten voor beheer en onderhoud, inclusief groot onderhoud, door te rekenen. Daarmee krijgt het schap inzicht in de werkelijk benodigde kosten, ook op de lange termijn. Op basis van dit rapport wordt duidelijk of het recreatieschap klaar is voor de toekomst, en alle benodigde uitgaven voor beheer en onderhoud kan dragen. Daarbij moet rekening worden gehouden met de nog lopende ontwikkelingen in het gebied. Zoals in het eerste deel van deze toelichting omschreven worden Twiske Poort en het Kure Jan strand ontwikkeld. Dat levert op termijn meer inkomsten op voor het recreatieschap. Aan de andere kant zijn met name de inkomsten uit evenementen niet gegarandeerd. Door het vertrek van Pleinvrees zullen de inkomsten in 2018 lager uitvallen. Het schap is op zoek naar een organisator die zich voor langere termijn wil verbinden aan het Twiske. 3. Financiële uitgangspunten 2019 Inde: De programmabegroting 2019 wordt verhoogd met een inde gebaseerd op inflatiecijfer CBS (CPI nov. 2017). De participantenbijdrage wordt ook verhoogd met deze inde. Recreatieschap Twiske-Waterland, onderdeel Twiske - 3 - Programmabegroting

4. Weerstandsvermogen en risicobeheersing De weerstandscapaciteit heeft betrekking op de middelen en mogelijkheden waarover Het Twiske beschikt om niet begrote kosten te dekken. De risico's die zich kunnen voordoen bij Het Twiske zijn in 2017 opnieuw geïnventariseerd en gekwantificeerd. De uitwerking hiervan is als bijlage opgenomen in de jaarrekening 2017. Vanaf 2016 dienen volgens wijzigingen in de BBV een aantal kengetallen te worden vermeld, zoals opgenomen in onderstaande tabel. BGR 2018 BGR 2019 BGR 2020 netto schuldquote -98% -110% -112% idem gecorrigeerd voor verstrekte leningen -98% -110% -112% solvabiliteitsrisico 91% 92% 91% structurele eploitatieruimte 11% 12% 12% grondeploitatie nvt nvt nvt belastingcapaciteit nvt nvt nvt De netto schuldquote weerspiegelt het niveau van de schuldenlast ten opzichte van de eigen middelen. In de VNG-uitgave "Houdbare Gemeentefinanciën" is aangegeven dat wanneer de schuld lager is dan de jaaromzet (<100%) dit als voldoende kan worden bestempeld en boven de 130% als onvoldoende. De solvabiliteitsratio geeft inzicht in de mate waarin aan de financiele verplichtingen kan worden voldaan. Een ratio >50% wordt in de regel als voldoende beschouwd. Het kengetal "structurele eploitatieruimte" geeft aan hoe groot de structurele vrije ruimte in de begroting is om tegenvallers op te vangen. De comissie BBV geeft aan dat een ratio > 0,6% acceptabel is. 5. Overzicht participantenbijdrage 2018-2019 2017 + inde 2018 Indeatie 0,65% Provincie Noord-Holland 995.576 6.471 1.002.047 Gemeente Amsterdam 405.478 2.636 408.114 Gemeente Landsmeer 29.331 191 29.522 Gemeente Oostzaan 13.803 90 13.893 Gemeente Purmerend 79.369 516 79.885 Gemeente Zaanstad 201.877 1.312 203.189 Totaal participantenbijdrage 1.725.434-11.216 1.736.650 2018 + inde 2019 Indeatie 1,50% Provincie Noord-Holland 1.002.047 15.031 1.017.078 Gemeente Amsterdam 408.114 6.122 414.236 Gemeente Landsmeer 29.522 443 29.965 Gemeente Oostzaan 13.893 208 14.101 Gemeente Purmerend 79.885 1.198 81.083 Gemeente Zaanstad 203.189 3.048 206.237 Totaal participantenbijdrage 1.736.650 26.050 1.762.700 De indeatie van de begroting 2019 is gebaseerd op het inflatiecijfer CBS (CPI november 2017). Recreatieschap Twiske-Waterland, onderdeel Twiske - 4 - Programmabegroting

6. Doelenboom Het Twiske Voor recreatieschap het Twiske is een doelenboom opgesteld op basis van de doelstelling van de gemeenschappelijke regeling, de kaders van de ontwikkelingsvisie en het gevoerde beleid van het recreatieschap. De doelenboom is het jaarlijks het vertrekpunt voor het opstellen van het programma van het recreatieschap. Het programma is uitgangspunt voor de schapsbegroting. Recreatieschap Twiske-Waterland, onderdeel Twiske - 5 - Programmabegroting

2. PROGRAMMABEGROTING Begroting 2019 Begroting 2018 Rekening 2017 Deelprogramma lasten baten saldo lasten baten saldo lasten baten saldo 1 Gebiedsbeheer 1.609.752 550.041-1.059.711 2.081.270 693.312-1.387.958 1.568.146 730.758-837.388 2 Toezicht 213.409 - - 213.409 210.255 - - 210.255 205.144 - - 205.144 3 Financiën 88.282 - - 88.282 82.298 - - 82.298 67.822 358-67.463 4 Bestuursadvisering 143.262 - - 143.262 141.145 - - 141.145 114.505 - - 114.505 5 Secretariaat 41.761 - - 41.761 41.144 - - 41.144 42.241 - - 42.241 6 Communicatie 82.177 - - 82.177 80.963 - - 80.963 73.545 - - 73.545 7 Inrichting & ontwikkeling 56.548 - - 56.548 155.712 100.000-55.712 214.814 152.483-62.330 Bijdrage participanten 1.762.700 1.762.700 1.736.650 1.736.650 1.725.434 1.725.434 Totaal lasten en baten 2.235.191 2.312.741 77.550 2.792.787 2.529.962-262.825 2.286.216 2.609.034 322.818 Resultaat voor bestemming 77.550-262.825 322.818 Resultaatbestemming Toevoeging Algemene reserve 191.427-191.427 188.506 41.014 147.492 354.229-354.229 Onttrekking Algemene reserve - 300.000-300.000-300.000-300.000-300.000-300.000 Toevoeging bestemmingsres. Bet. Parkeren - - - - - - - - - Onttrekking bestemmingsres. Bet. Parkeren - - - - - - - - - Toevoeging bestemmingsreserve Investeringen 425.000-425.000 425.000-425.000 425.000-425.000 Onttrekking bestemmingsreserve Investeringen - 238.877-238.877-535.317-535.317-156.411-156.411 - - - Totaal lasten en baten 2.851.618 2.851.618-3.406.293 3.406.293-3.065.445 3.065.445 - Resultaat na bestemming - - - Totalen-generaal 2.851.618 2.851.618-3.406.293 3.406.293-3.065.445 3.065.445 - Recreatieschap Twiske-Waterland, onderdeel Twiske -6 - Programmabegroting

2.2 Geprognosticeerde balans Geprognotiseerde balans per 31-12-2018 en 31-12-2019 Aktiva 31-12-2019 31-12-2018 Materiële vaste activa 171.874 147.674 Vorderingen op lange termijn Effecten - - Deposito's - - Leningen u/g - - Totaal vorderingen op lange termijn - - Saldo werkkapitaal 2.539.777 2.486.427 Totaal 2.711.651 2.634.101 Passiva 31-12-2019 31-12-2018 Reserves/fondsen Algemene reserve 1.819.778 1.928.351 Bestemmingsreserve betaald parkeren - - Bestemmingsreserve (vervangings)investeringen 891.873 705.750 Totaal reserves en fondsen 2.711.651 2.634.101 Langlopende schulden Leningen o/g - - Totaal 2.711.651 2.634.101 Staat van reserves en fondsen Naam van het fonds Jaar Saldo 1 januari Onttrekking Toevoeging Saldo 31 december Algemene reserve 2018 2.080.859 300.000 147.492 1.928.351 Bestemmingsreserve bet.parkeren 2018 - - - - Bestemmingsreserve investeringen 2018 816.067 535.317 425.000 705.750 Totaal reserves/fondsen 2.896.926 835.317 572.492 2.634.101 Saldo 31 Naam van het fonds Jaar Saldo 1 januari Onttrekking Toevoeging december Algemene reserve 2019 1.928.351 300.000 191.427 1.819.778 Bestemmingsreserve bet.parkeren 2019 - - - - Bestemmingsreserve investeringen 2019 705.750 238.877 425.000 891.873 Totaal reserves/fondsen 2.634.101 538.877 616.427 2.711.651 Recreatieschap Twiske-Waterland, onderdeel Twiske - 7 - Programmabegroting

2.3 MEERJARENRAMING inde: 1,50% cf programmabegroting 2019 Deelprogramma 2018 2019 2020 2021 2022 2023 Lasten 1. Gebiedsbeheer regulier 1.396.781 1.417.733 1.438.999 1.460.584 1.482.493 1.504.730 incidenteel: 684.489 192.020 304.000 228.700 166.960 139.300 saldo beheer 2.081.270 1.609.752 1.742.999 1.689.284 1.649.453 1.644.030 2. Toezicht regulier 210.255 213.409 216.610 219.859 223.157 226.504 3. Financien regulier 96.967 103.262 104.811 106.383 107.979 109.599 incidenteel -14.669-14.980-15.205-15.433-15.664-15.899 saldo financiën 82.298 88.282 89.606 90.950 92.315 93.700 4. Bestuursadvisering regulier 124.070 125.931 127.820 129.737 131.683 133.658 incidenteel: 17.075 17.331 17.591 17.855 18.123 18.395 saldo bestuursadvisering 141.145 143.262 145.411 147.592 149.806 152.053 5. Secretariaat regulier 41.144 41.761 42.387 43.023 43.668 44.323 6. Communicatie regulier 80.963 82.177 83.410 84.661 85.931 87.220 7. Inrichting en Ontwikkeling regulier 55.712 56.548 57.396 58.257 59.131 60.018 incidenteel: 100.000 - - - - - saldo inrichting & ontwikkeling 155.712 56.548 57.396 58.257 59.131 60.018 totaal lasten 2.792.787 2.235.191 2.377.819 2.333.626 2.303.461 2.307.848 Baten 1. Gebiedsbeheer regulier 541.912 550.041 558.292 566.666 575.166 583.793 incidenteel 151.400 - - - - - 7. Inrichting en Ontwikkeling incidenteel 100.000 - - - - - Bijdrage participanten* 1.736.650 1.762.700 1.789.141 1.815.978 1.843.218 1.870.866 totaal baten 2.529.962 2.312.741 2.347.433 2.382.644 2.418.384 2.454.659 resultaat voor bestemming -262.825 77.550-30.386 49.018 114.923 146.811 jaar 2018 2019 2020 2021 2022 2023 reserves/fondsen per 31-12 2.634.101 2.711.651 2.681.265 2.730.283 2.845.206 2.992.017 weerstandsvermogen 460.000 460.000 460.000 460.000 460.000 460.000 - - - - - Provincie Noord-Holland 1.002.047 1.017.078 1.032.334 1.047.819 1.063.536 1.079.489 Gemeente Amsterdam 408.114 414.236 420.450 426.757 433.158 439.655 Gemeente Landsmeer 29.522 29.965 30.414 30.870 31.333 31.803 Gemeente Oostzaan 13.893 14.101 14.313 14.528 14.746 14.967 Gemeente Purmerend 79.885 81.083 82.299 83.533 84.786 86.058 Gemeente Zaanstad 203.189 206.237 209.331 212.471 215.658 218.893 afronding - - - - - - 1.736.650 1.762.700 1.789.141 1.815.978 1.843.217 1.870.865 Recreatieschap Twiske-Waterland, onderdeel Twiske - 8 - Programmabegroting

3. TOELICHTING PER DEELPROGRAMMA 1 Gebiedsbeheer Financieel overzicht: Begroting Begroting Jaarrekening 2019 2018 2017 Bedrijfskosten regulier 943.445 929.503 873.256 Inzet RNH regulier 474.287 467.278 412.511 Totaal lasten regulier 1.417.732 1.396.781 1.285.767 Opbrengsten regulier 550.041 541.912 604.790 Totaal baten regulier 550.041 541.912 604.790 Saldo regulier - 867.691-854.869-680.977 Lasten incidenteel 192.020 684.489 282.379 Inzet RNH incidenteel - - - Totaal lasten incidenteel 192.020 684.489 282.379 Opbrengsten incidenteel - - - Project subsidies - 151.400 125.968 Totaal baten incidenteel - 151.400 125.968 Saldo incidenteel - 192.020-533.089-156.411 Saldo Gebiedsbeheer - 1.059.711-1.387.958-837.388 Recreatieschap Twiske-Waterland, onderdeel Twiske -9 - Programmabegroting

duurzaam ontwikkeling investeren basis maatschappelijk Reguliere inspanning dagelijks onderhouden bestaande recreatielandschap dagelijks onderhouden bestaande recreatievoorzieningen controleren veiligheids- en onderhoudssituatie updaten en uitvoeren meerjarenraming groot onderhoud en vervangingen bijhouden beheersysteem controleren zwemwaterkwaliteit coördineren en communiceren over zwemlocaties met derden uitgeven en reguleren vergunningen / gebruiksovereenkomsten coördineren grote evenementen begeleiden van kleine en middelgrote evenementen organiseren ondernemersoverleg onderhouden contacten andere gebruikers en beheerders binnen recreatiegebied behandelen klachten begeleiden werkzaamheden vrijwilligers en werknemers werkvoorzieningsschappen beheren betaald parkeren zoeken naar mogelijkheden goedkoper beheren resultaat binnen budget en conform gewenste kwaliteit binnen budget en conform gewenste kwaliteit onveilige situaties voorkomen actuele en haalbare meerjarenraming beheerssysteem up to date verontreiniging tijdig opgemerkt goede communicatie over veiligheid van zwemwater aanvragen tijdig behandeld optimale opbrengsten voor recreatieschappen Noord-Holland organisator tevreden over dienstverlening schap ondernemers betrokken bij schap goede relaties andere partijen binnen termijn van 4 wkn behandeld inzet nuttig voor schap en bevredigend voor deelnemers inkomsten uit betaald parkeren gegenereerd hogere efficiëntie beheer Recreatieschap Twiske-Waterland, onderdeel Twiske -10 - Programmabegroting

duurzaam ontwikkeling investeren basis maatschappelijk Onderbouwing incidentele lasten en baten (per project uitgesplitst) Lasten incidenteel Baten incidenteel Eigen bijdrage Speeltoestellen 38.310-38.310 Gebouwen 13.587-13.587 Verhardingen 72.493-72.493 Kunstwerken 25.540-25.540 Riolering 5.108-5.108 Parkeerinstallatie 24.723-24.723 Watergangen 12.259-12.259 - - 192.020-192.020 Incidentele inspanning groot onderhoud en vervangingen Beoogd resultaat groot onderhoud uitgevoerd volgens planning Recreatieschap Twiske-Waterland, onderdeel Twiske -11 - Programmabegroting

duurzaam ontwikkeling investeren basis maatschappelijk 2 Toezicht Financieel overzicht: Begroting Begroting Jaarrekening 2019 2018 2017 Bedrijfskosten regulier 13.992 13.785 14.723 Inzet RNH regulier 199.417 196.470 190.420 Totaal lasten regulier 213.409 210.255 205.144 Opbrengsten regulier - - - Totaal baten regulier - - - Saldo regulier - 213.409-210.255-205.144 Lasten incidenteel - - - Inzet RNH incidenteel - - - Totaal lasten incidenteel - - - Opbrengsten incidenteel - - - Project subsidies - - - Totaal baten incidenteel - - - Saldo incidenteel - - - Saldo Toezicht - 213.409-210.255-205.144 Reguliere inspanning toezicht houden en handhaven volgens Algemene Verordening vervullen rol gastheer in het gebied jaarlijks opstellen handhavingsplan resultaat recreanten voelen zich veilig; toezicht conform handhavingsplan recreanten tevreden over gastheerschap handhaving toegespitst op actuele noodzaak Recreatieschap Twiske-Waterland, onderdeel Twiske -12 - Programmabegroting

duurzaam ontwikkeling investeren basis maatschappelijk 3 Financiën Financieel overzicht: Begroting Begroting Jaarrekening 2019 2018 2017 Bedrijfskosten regulier 56.624 51.018 40.416 Inzet RNH regulier 46.638 45.949 37.612 Totaal lasten regulier 103.262 96.967 78.028 Opbrengsten regulier - - 358 Totaal baten regulier - - 358 Saldo regulier - 103.262-96.967-77.669 Lasten incidenteel - - 3.911 Inzet RNH incidenteel - 14.980-14.669-14.117 Totaal lasten incidenteel - 14.980-14.669-10.206 Opbrengsten incidenteel - - - Project subsidies - - - Totaal baten incidenteel - - - Saldo incidenteel 14.980 14.669 10.206 Saldo Financiën - 88.282-82.298-67.463 Reguliere inspanning opstellen van de programmabegroting, voortgangsrapportage en jaarrekening resultaat correcte en leesbare financiële stukken met goedkeurende controleverklaring voeren financiële administratie beheren financiële middelen jaarlijks herijking van de berekening van de financiële risico's van het schap correcte en betrouwbare administratie optimaal beheer financiële middelen volgens schatkistbankieren risico's in beeld Onderbouwing incidentele lasten en baten (per project uitgesplitst) Lasten incidenteel Baten incidenteel Eigen bijdrage Verlaging opslag tarieven RNH 14.980- - 14.980-14.980- - 14.980- Recreatieschap Twiske-Waterland, onderdeel Twiske -13 - Programmabegroting

duurzaam ontwikkeling investeren basis maatschappelijk 4 Bestuursadvisering Financieel overzicht: Begroting Begroting Jaarrekening 2019 2018 2017 Bedrijfskosten regulier 2.554 2.516 1.174 Inzet RNH regulier 123.377 121.554 97.571 Totaal lasten regulier 125.931 124.070 98.744 Opbrengsten regulier - - - Totaal baten regulier - - - Saldo regulier - 125.931-124.070-98.744 Lasten incidenteel 14.921 14.701 13.703 Inzet RNH incidenteel 2.410 2.374 2.058 Totaal lasten incidenteel 17.331 17.075 15.760 Opbrengsten incidenteel - - - Project subsidies - - - Totaal baten incidenteel - - - Saldo incidenteel - 17.331-17.075-15.760 Saldo Bestuursadvisering - 143.262-141.145-114.505 Reguliere inspanning adviseren bestuur relatie met participanten onderhouden belangenbehartiging en advisering aan derden adequaat reageren op actualiteiten bewaken uitvoering van het programma en de jaaropdracht monitoren van de beleidsdoelen organiseren bijeenkomsten belanghebbenden resultaat goed voorbereide besluitvorming en informele advisering ambtenaren en bestuurders tevreden over de dienstverlening gereageerd op zaken met directe relatie doelstelling schap vragen binnen 2 weken beantwoord programma uitgevoerd conform opdracht bestuur en binnen de gestelde kaders evaluatie van de doelen van het programma belanghebbenden betrokken bij uitvoering programma voor het Twiske Recreatieschap Twiske-Waterland, onderdeel Twiske -14 - Programmabegroting

duurzaam ontwikkeling investeren basis maatschappelijk Onderbouwing incidentele lasten en baten (per project uitgesplitst) Lasten incidenteel Baten incidenteel Eigen bijdrage Recreatiemonitor 6.496-6.496 Advieskosten derden 10.835-10.835 17.331-17.331 Incidentele inspanning aantal bezoeken monitoren en rapporteren juridische advisering Beoogd resultaat aantal bezoeken aan het Twiske in beeld juridisch advies indien strikt noodzakelijk Recreatieschap Twiske-Waterland, onderdeel Twiske -15 - Programmabegroting

duurzaam ontwikkeling investeren basis maatschappelijk 5 Secretariaat Financieel overzicht: Begroting Begroting Jaarrekening 2019 2018 2017 Bedrijfskosten regulier - - - Inzet RNH regulier 41.761 41.144 42.241 Totaal lasten regulier 41.761 41.144 42.241 Opbrengsten regulier - - - Totaal baten regulier - - - Saldo regulier - 41.761-41.144-42.241 Lasten incidenteel - - - Inzet RNH incidenteel - - - Totaal lasten incidenteel - - - Opbrengsten incidenteel - - - Project subsidies - - - Totaal baten incidenteel - - - Saldo incidenteel - - - Saldo Secretariaat - 41.761-41.144-42.241 Reguliere inspanning breed bekendmaken van de bestuursbesluiten resultaat participanten op de hoogte van besluitvorming organiseren vergaderingen AC, DB en AB, inclusief voorbereiding en nazorg secretariële ondersteuning 2 bestuursrondes per jaar begeleid afhandeling post en telefoon, archivering Recreatieschap Twiske-Waterland, onderdeel Twiske -16 - Programmabegroting

duurzaam ontwikkeling investeren basis maatschappelijk 6 Communicatie Financieel overzicht: Begroting Begroting Jaarrekening 2019 2018 2017 Bedrijfskosten regulier 25.540 25.163 22.939 Inzet RNH regulier 56.637 55.800 50.606 Totaal lasten regulier 82.177 80.963 73.545 Opbrengsten regulier - - - Totaal baten regulier - - - Saldo regulier - 82.177-80.963-73.545 Lasten incidenteel - - - Inzet RNH incidenteel - - - Totaal lasten incidenteel - - - Opbrengsten incidenteel - - - Project subsidies - - - Totaal baten incidenteel - - - Saldo incidenteel - - - Saldo Communicatie - 82.177-80.963-73.545 Reguliere inspanning voorzien in goede & actuele terreininformatie voor recreanten en omwonenden benaderen pers en verwerven publiciteit promoten gebied verzorgen digitale media en beheren website resultaat bebording en schriftelijke informatievoorziening up to date en betrouwbaar; gericht informatie geven over werkzaamheden in het gebied positieve free publicity verworven; activiteiten en actualiteiten verspreid activiteit ontwikkeld voor deelname bij promotionele dagen in recreatiegebieden nieuwe website gelanceerd Recreatieschap Twiske-Waterland, onderdeel Twiske -17 - Programmabegroting

duurzaam ontwikkeling investeren basis 7 Inrichting & Ontwikkeling Financieel overzicht: Begroting Begroting Jaarrekening 2019 2018 2017 Bedrijfskosten regulier - - - Inzet RNH regulier 56.548 55.712 77.376 Totaal lasten regulier 56.548 55.712 77.376 Opbrengsten regulier - - - Totaal baten regulier - - - Saldo regulier - 56.548-55.712-77.376 Lasten incidenteel - 80.000 137.438 Inzet RNH incidenteel - 20.000 - Totaal lasten incidenteel - 100.000 137.438 Opbrengsten incidenteel - - - Project subsidies - 100.000 152.483 Totaal baten incidenteel - 100.000 152.483 Saldo incidenteel - - 15.046 Saldo Inrichting & Ontwikkeling - 56.548-55.712-62.330 Reguliere inspanning coördineren en begeleiden maatschappelijke stages juridische advisering aanvullen beheerssysteem beheren vastgoedcontracten potentiele ondernemers en organisatoren begeleiden actief verwerven inkomsten organiseren ondernemersoverleg resultaat scholen tevreden over verloop juridisch advies en toetsing uitgevoerd indien noodzakelijk informatie beheerssysteem snel en eenvoudig toegankelijk marktconforme opbrengsten uit grond, gebouwen en leisure ondernemingen succesvolle eploitaties hogere baten voor het schap ondernemers betrokken bij schap maatschappelijk Recreatieschap Twiske-Waterland, onderdeel Twiske -18 - Programmabegroting

Totaal Financieel overzicht: Begroting Begroting Jaarrekening 2019 2018 2017 Bedrijfskosten regulier 1.042.155 1.021.985 952.507 Inzet RNH regulier 998.665 983.907 908.338 Totaal lasten regulier 2.040.820 2.005.892 1.860.845 Opbrengsten regulier 550.041 541.912 605.149 Totaal baten regulier 550.041 541.912 605.149 Saldo regulier - 1.490.779-1.463.980-1.255.697 Lasten incidenteel 206.941 779.190 437.430 Inzet RNH incidenteel - 12.570 7.705-12.059 Totaal lasten incidenteel 194.371 786.895 425.371 Opbrengsten incidenteel - - - Project subsidies - 251.400 278.451 Totaal baten incidenteel - 251.400 278.451 Saldo incidenteel - 194.371-535.495-146.919 Saldo Totaal - 1.685.150-1.999.475-1.402.616 Recreatieschap Twiske-Waterland, onderdeel Twiske -19 - Programmabegroting

4. EXPLOITATIE PER KOSTENSOORT Begroting Begroting Jaarrekening Omschrijving 2019 2018 2017 Lasten Inhuur personeel RNH regulier 998.665 983.907 908.338 Bestuurskosten 2.554 2.516 1.174 Kantoorkosten 26.000 25.616 18.426 Vervoerskosten 29.858 29.416 26.139 PR & marketing 25.540 25.163 22.939 Bedrijfskosten 998.576 1.327.726 923.799 Projectkosten* - 8.484 243.131 257.177 Beheerkosten betaald parkeren 113.437 111.761 95.608 Afschrijvingen 47.725 42.251 31.801 Rentekosten 1.320 1.300 1.195 Bijzondere baten en lasten - - - 381 Totaal lasten 2.235.191 2.792.787 2.286.216 Baten Eploitatieopbrengsten 261.388 257.525 334.820 Parkeergelden 273.903 269.855 255.523 Financiële baten - - 358 Overige opbrengsten 14.750 14.532 14.447 Project subsidies - 251.400 278.451 Totaal baten 550.041 793.312 883.600 Resultaat deelprogramma's - 1.685.150-1.999.475-1.402.616 Bijdrage participanten 1.762.700 1.736.650 1.725.434 Resultaat voor bestemming 77.550-262.825 322.818 Resultaatbestemming Toevoeging algemene reserve 191.427 147.492 354.229 Onttrekking algemene reserve - 300.000-300.000-300.000 Toevoeging bestemmingsres. Parkeren - - - Onttrekking bestemmingsres. Parkeren - - - Toevoeging bestemmingsreserve Inv. 425.000 425.000 425.000 Onttrekking bestemmingsreserve Inv. - 238.877-535.317-156.411 Resultaat na bestemming - - - * projectkosten zijn inclusief inhuur personeel RNH incidenteel, groot onderhoud en overige investeringen Recreatieschap Twiske-Waterland, onderdeel Twiske - 20 - Programmabegroting

5. BEPALINGEN FINANCIEEL BEHEER 5.1 Inleiding Het besluit begroting en verantwoording provincies en gemeenten (BBV) is van toepassing op de begroting van recreatieschap Het Twiske. Dit betekent dat in afzonderlijke paragrafen in de begroting de beleidslijnen met betrekking tot relevante beheersmatige aspecten, alsmede tot de lokale heffingen dienen te worden vastgelegd. De begroting dient ten minste de volgende paragrafen te bevatten, tenzij het desbetreffende aspect niet aan de orde is, namelijk lokale heffingen, weerstandsvermogen, onderhoud kapitaalgoederen, financiering, bedrijfsvoering, verbonden partijen en grondbeleid. 5.2 Weerstandsvermogen Het weerstandsvermogen geeft de mate aan waarin recreatieschap het Twiske in staat is middelen vrij te maken om substantiële tegenvallers op te vangen, zonder dat het beleid veranderd moet worden. Het weerstandsvermogen bestaat uit de relatie tussen de weerstandscapaciteit -zijnde de middelen en mogelijkheden waarover het recreatieschap Het Twiske beschikt om niet begrote kosten te dekkenen alle risico's waarvoor geen maatregelen getroffen zijn en die van materiële betekenis kunnen zijn in relatie tot de financiële positie. a. Inventarisatie van de weerstandscapaciteit De weerstandscapaciteit wordt opgebouwd uit: 1. de budgettaire ruimte (post onvoorzien); 2. de reserves; 3. de voorzieningen. Ad 1 De budgettaire ruimte (post onvoorzien) Binnen de begroting is geen post "Onvoorzien" opgenomen, welke is bedoeld om eventuele niet voorziene lasten in de loop van het jaar te kunnen opvangen. Bij een onvoorziene last van substantiële betekenis, hoger dan bovengenoemd bedrag, heeft dat direct tot gevolg dat de uitvoering van beleid onder druk komt te staan. Ad 2 De reserves Reserves kunnen worden onderscheiden in algemene, bestemmings- en stille reserves. Algemene reserves Het recreatieschap heeft een algemene reserve welke bijdraagt in de dekking van het eploitatietekort. 1-1-2019 31-12-2019 Algemene reserve 1.819.778 1.928.351 Bestemmingsreserves De bestemmingsreserves zijn: Bestemmingsreserve betaald parkeren - - Bestemmingsreserve vervangingsinvest. 705.750 891.873 705.750 891.873 Stille reserves Stille reserves zijn activa die tegen geen of een te lage waarde zijn gewaardeerd en direct verkoopbaar zijn. Op basis van het thans gevoerde beleid heeft het recreatieschap geen stille reserves. Recreatieschap Twiske-Waterland, onderdeel Twiske - 21 - Programmabegroting

Ad 3 De voorzieningen Er zijn geen voorzieningen aanwezig. b. inventarisatie van de risico's Ten behoeve van de jaarrekening 2017 zijn de financiële risico's gekwantificeerd. De uitwerking hiervan is als bijlage bij de jaarrekening meegezonden. De kwantificering van de risico's heeft geleid tot een gewenst weerstandsvermogen van 460.000. c. beleid omtrent weerstandscapaciteit en risico's De weerstandscapaciteit, zijnde de middelen en mogelijkheden waarover Recreatieschap Het Twiske beschikt om niet begrote kosten te dekken, bedraagt 2.0 miljoen en word gevormd uit het fonds dat is ontstaan door de afkoopsom van het rijk. Een groot gedeelte van het eploitatietekort wordt uit dit fonds gedekt. De rentebaten zijn niet voldoende om het eploitatietekort te dekken, waardoor het fonds op termijn uitgeput zal raken. Om dit tegen te gaan zijn in de strategische visie ideeën uitgewerkt om de inkomsten te verhogen. 5.3 Onderhoud kapitaalgoederen Hieronder wordt een overzicht gegeven van het onderhoud van de kapitaalgoederen, welke op basis van de BBV dienen te worden opgenomen in de begroting. Algemeen beleidskader De doelstelling van het recreatieschap Twiske-Waterland is het bevorderen van een evenwichtige ontwikkeling van de openluchtrecreatie en het tot stand brengen en bewaren van een evenwichtig natuurlijk milieu. De herijking van de visie Twiske is door het Algemeen Bestuur vastgesteld in juni 2015. Hierin is o.a. besloten om te streven naar een sluitende begroting op 1 januari 2018 De beheerstrategie voor de kapitaalgoederen is door het Algemeen Bestuur vastgesteld in juni 2008. Hierin is o.a. vastgesteld dan sommige kapitaalgoederen naar een lager, maar acceptabel niveau kunnen worden bijgesteld wat een besparing in het beheer moet opleveren. Het kwaliteitsniveau is per categorie terug te vinden in de kwaliteitscatalogus. In 2018 worden de beheerplannen herijkt met behulp van eterne onafhankelijke epertise en worden de gewenste kwaliteitsniveaus opnieuw vastgesteld in het bestuur. Eventuele wijzigingen in de berekeningen zullen worden opgenomen vanaf de begrotingswijziging 2019. Categorie Verhardingen Het recreatiegebied Het Twiske heeft totaal 33 ha verharding in de vorm van gesloten verharding (asfalt) voor autorijbanen en fietspaden en half verharding voor voetpaden. Het kwaliteitsbeeld heeft een niveau acceptabel waarbij er een verharding is zonder gaten maar waarin enkele ongevaarlijke kuilen of ribbels zijn toegestaan. De verharding is enigszins gebrokkeld en herstel locaties zijn duidelijk zichtbaar. Bij gladheid wordt de verharding niet gestrooid, wel is er een waarschuwingsbord aanwezig. Voor 2019 zal er 72.493,- uit de reserve investeringen worden onttrokken voor Groot Onderhoud aan 4.751 m2 gesloten verharding. De werkzaamheden bevatten het aanbrengen van een nieuwe deklaag en een nieuwe slijtlaag. 2018 2019 2020 2021 2022 Groot Onderhoud 311.000 72.394 89.325 99.434 128.285 Regulier budget 61.685 62.610 63.550 64.500 65.470 Recreatieschap Twiske-Waterland, onderdeel Twiske - 22 - Programmabegroting

Categorie groen, grasvegetatie Het recreatiegebied Het Twiske heeft totaal 343 ha grasvegetatie in de vorm van intensieve- en etensieve grasvegetatie waarvan 84 ha is verpacht aan veehouders. Het kwaliteitsbeeld bij intensieve vegetatie heeft een niveau acceptabel waarbij beperkte schade aanwezig is door topdagen en enige schade door droogte acceptabel is. De maimale grashoogte is 10 cm en grasgroei rond obstakels is zichtbaar. Enige zwerfvuil is aanwezig. Het kwaliteitsbeeld bij etensieve vegetatie heeft een niveau ambitie. De vegetatie heeft veel variatie waarbij enige storingsvegetatie aanwezig is. Er is geen zwerfvuil aanwezig. Voor 2019 wordt het onderhoud gedekt uit de begroting voor regulier jaarlijks onderhoud. 2018 2019 2020 2021 2022 Groot Onderhoud Regulier budget 151.565 153.838 156.145 158.490 160.870 Categorie Water Het recreatiegebied Het Twiske heeft totaal 199 ha oppervlakte water. Het kwaliteitsbeeld heeft een niveau ambitie waarbij de inrichting met waarschuwingsborden aan de wettelijke eisen voldoen. Het zwemwater (Whvbz) en de keur van het Waterschap (HHNK) voldoet aan de minimale wettelijke eisen. Voor 2019 wordt het onderhoud gedekt uit de begroting voor regulier jaarlijks onderhoud. Daarnaast zal er 5.000,- uit de Algemene reserve onttrokken worden voor Groot Onderhoud in de vorm van etra baggerwerk. 2018 2019 2020 2021 2022 Groot Onderhoud 5.000 12.259 5.000 5.000 5.000 Regulier budget 42.549 46.232 46.925 47.630 48.345 Categorie groen, beplanting Het recreatiegebied Het Twiske heeft totaal 75 ha beplanting bestaande uit cultuurlijk- en natuurlijke beplanting. Het kwaliteitsbeeld van cultuurlijke beplanting heeft een niveau acceptabel waarbij de beplanting functioneel is en het eindbeeld deels uit de oorspronkelijke soorten bestaat. Incidenteel worden gaten in bomenrijen en beplanting geaccepteerd en is beperkte zwerfvuil aanwezig. De randen van plantvakken mogen maimaal 2 meter buiten het vak treden. Voor 2019 wordt het onderhoud gedekt uit de begroting voor regulier jaarlijks onderhoud. 2018 2019 2020 2021 2022 Groot Onderhoud Regulier budget 76.448 77.595 78.760 77.910 79.080 Categorie kunstwerken Het recreatiegebied Het Twiske heeft totaal 311 stuks kunstwerken waarvan 52 bruggen en 259 betonnen en kunststof duikers. Het kwaliteitsbeeld heeft een niveau ambitie waarbij er geen rottend hout of schade aanwezig is. Bij de entree van het gebied staan borden dat bij gladheid niet wordt gestrooid. Voor 2019 wordt het onderhoud gedekt uit de begroting voor regulier jaarlijks onderhoud. Daarnaast zal er 25.540,- uit de reserve investeringen onttrokken worden voor Groot Onderhoud. 2018 2019 2020 2021 2022 Groot Onderhoud 109.389 25.540 69.300 61.440 69.120 Regulier budget 61.978 62.908 63.850 64.810 65.780 Recreatieschap Twiske-Waterland, onderdeel Twiske - 23 - Programmabegroting

Categorie Gebouw Het recreatiegebied Het Twiske heeft totaal 21 gebouwen waarvan 3 in ondererfpacht. Het kwaliteitsbeeld heeft een niveau acceptabel waarbij enige graffiti en vernieling zichtbaar is. Voor 2019 wordt het onderhoud gedekt uit de begroting voor regulier jaarlijks onderhoud. Daarnaast zal er 13.587.- uit de reserve investeringen worden onttrokken voor het groot onderhoud van gevelbekleding van een toiletgroep. 2018 2019 2020 2021 2022 Groot Onderhoud 18.000 13.587 13.790 14.000 14.200 Regulier budget 85.911 87.200 88.510 89.840 91.185 Categorie riolering In het recreatiegebied Het Twiske ligt 12 km aan persriool en 16 rioolputten en pompen. Het kwaliteitsbeeld heeft een ambitie niveau waarbij geen schade of storingen aan het rioolstelsel aanwezig is of binnen 24-uur verholpen moet zijn. Voor 2019 wordt het onderhoud gedekt uit de begroting voor regulier jaarlijks onderhoud. Daarnaast zal er 5.108,- onttrokken worden uit de reserve investeringen ter vervanging van een rioolpomp. 2018 2019 2020 2021 2022 Groot Onderhoud 20.000 5.108 5.185 5.260 5.340 Regulier budget 8.039 8.160 8.280 8.400 8.530 Categorie parkeerinstallatie In het recreatiegebied Het Twiske heeft het Algemeen Bestuur besloten om met ingang van 2006 betaald parkeren in te voeren. Bij de entree van het gebied staan in totaal 6 slagbomen en in het gebied 6 PIN betaal automaten. Het kwaliteitsbeeld heeft een niveau ambitie waarbij geen schade of storingen aanwezig zijn. De installatie ziet er schoon en netjes uit waarbij geen zwerfvuil aanwezig is. Voor 2019 wordt het onderhoud gedekt uit de begroting voor regulier jaarlijks onderhoud. Daarnaast zal er 24.723,- uit de reserve investeringen worden onttrokken. Pas in 2023 zal weer grootonderhoud aan de parkeerinstallatie nodig zijn. 2018 2019 2020 2021 2022 Groot Onderhoud - 24.723 - - - Regulier budget 111.761 113.437 115.138 116.865 118.618 Categorie Weg- en terreinmeubilair Het recreatiegebied Het Twiske heeft totaal 3240 stuks terreinmeubilair waarvan 37 speeltoestellen en 3203 overig terreinmeubilair zoals picknicksets, banken, anti-autopalen, verkeersborden enz. Het kwaliteitsbeeld heeft een niveau acceptabel waarbij de speeltoestellen en speelterreinen voldoen aan de wettelijke eisen. (Besluit veiligheid attractie- en speeltoestellen). Enige graffiti en beperkte vernieling is zichtbaar aanwezig en het terreinmeubilair mag ma 5 graden uit het lood staan. Voor 2019 wordt het onderhoud gedekt uit de begroting voor regulier jaarlijks onderhoud. Daarnaast zal er 38.310,- uit de reserve investeringen worden onttrokken voor het vervangen van 2 speeltoestellen. 2018 2019 2020 2021 2022 Groot Onderhoud 69.700 38.310 68.000 8.000 4.000 Regulier budget 54.614 55.433 56.265 57.108 57.965 Recreatieschap Twiske-Waterland, onderdeel Twiske - 24 - Programmabegroting

5.4 Financiering 5.4.1 Algemeen De Wet Financiering decentrale overheden (wet Fido) heeft als uitgangspunt het beheersen van risico's. De belangrijkste kenmerken in dat kader is een tweetal randvoorwaarden voor het treasurybeleid. De eerste is dat het aangaan en verstrekken van geldleningen alsmede het verlenen van garanties allen zijn toegestaan voor de uitoefening van de publieke taak. De tweede houdt in dat uitzettingen een prudent karakter (=met beleid en inzicht bezien) moeten hebben en niet gericht zijn op het genereren van inkomen door het lopen van onnodige risico's. Op 19 maart 2003 heeft het Algemeen Bestuur in haar openbare vergadering haar financieringsstatuut vastgesteld in gevolge artikel 57 van de wet Gemeenschappelijke Regelingen en de wet Financiering Decentrale Overheden over de kaders voor de inrichting en uitvoering van de financieringsfunctie. Tevens is in deze vergadering vastgesteld de verordening financieel beheer en controle in gevolge artikel 57 van de wet Gemeenschappelijke Regelingen en de artikelen 216 en 217 van de provinciewet. 5.4.2 Risicobeheer Binnen de Wet Fido zijn 2 normen vermeld waaraan dient te worden voldaan. De normen bestaan uit het kasgeldlimiet en de rente-risiconorm. De kasgeldlimiet heeft betrekking op leningen met een looptijd van maimaal 1 jaar en de renterisiconorm op leningen met een looptijd vanaf 1 jaar. Het doel van deze normen uit hoofde van de wet Fido is voorkomen dat bij herfinanciering van de leningen bij (aanzienlijk) hogere rente grote schokken optreden in de hoogte van de rente die het recreatieschap moet betalen. De normen beperken de budgettaire risico s. a. Kasgeldlimiet De kasgeldlimiet is een bedrag ter grootte van een percentage van het totaal van de jaarbegroting bij aanvang van het jaar. Het doel van het limiet is de vlottende schuld (kortlopende leningen) te beperken. In de onderstaande tabel is de kasgeldlimiet voor het begrotingsjaar bepaald. Berekening kasgeldlimiet Begrotingstotaal (lasten) 2.235.191 Bij ministeriële regeling vastgestelde percentage 8,2% Kasgeldlimiet 183.286 b. Renterisiconorm De renterisiconorm is een bedrag ter grootte van een percentage van het totaal van de vaste schuld bij aanvang van het jaar. Het doel is het beperken van de gevolgen van een stijgende kapitaalmarktrente op de rente lasten avn de organisatie. De norm stelt dat per jaar maimaal 20% van de vaste schuld in aanmerking mag komen voor herfinanciering of renteherziening. In de onderstaande tabel is de renterisiconorm voor het begrotingsjaar bepaald. Recreatieschap Twiske-Waterland, onderdeel Twiske - 25 - Programmabegroting

Berekening renterisiconorm Stand van de vaste schuld per 1 januari - Bij ministeriële regeling vastgestelde percentage 20% a. Renterisiconorm - b. Renteherziening op vaste schuld o/g - c. Renteherziening op vaste schuld u/g - d. Totaal renteherziening op vaste schuld (b-c) - e. Nieuw aan te trekken vaste geldleningen - f. Nieuw verstrekte vaste geldleningen - g. Netto nieuw aan te trekken schuld (e-f) - h. Te betalen aflossing vaste schuld - i. Bedrag herfinanciering (laagste van g en h) - j. Renterisico op vaste schuld (d+g) - Begroting beneden renterisiconorm 5.5 Bedrijfsvoering Recreatie Noord-Holland NV (RNH) is de verzelfstandigde afdeling Groenbeheer van de provincie Noord-Holland, met de provincie als enige aandeelhouder. RNH is een uitvoeringsorganisatie, die als opdrachtnemer voor de besturen van de recreatieschappen werkt. Er wordt afgerekend op basis van werkelijk gemaakte uren. De samenwerkingsrelatie is beschreven in een raamcontract dat 5 jaar is vastgelegd, eerst van 2009-2013. In 2013 zijn het raamcontract en de dienstverlening van RNH geëvalueerd. De overwegend positieve uitkomst heeft geleid tot een verlenging van het raamcontract met nog eens 5 jaar (2014-2018). In 2017 is de dienstverlening van Recreatie Noord Holland N.V. opnieuw geëvalueerd. De resultaten hiervan worden begin 2018 aan het bestuur gepresenteerd. Met het oog op de lopende discussies over de GR-en en de MRA (en de rol van RNH daar in) is de intentie de contracten te verlengen met 2 jaar (dus 2019-2020). 5.6 Verbonden partijen Het recreatieschap Het Twiske is een samenwerkingsverband, in de vorm van een Gemeenschappelijke regeling. De hieronder vermelde participanten nemen deel aan de Gemeenschappelijke Regeling: - Provincie Noord-Holland - Gemeente Amsterdam - Gemeente Zaanstad - Gemeente Purmerend - Gemeente Landsmeer - Gemeente Oostzaan Recreatieschap Twiske-Waterland, onderdeel Twiske - 26 - Programmabegroting

5.7 Grondbeleid Het Recreatieschap is van mening dat gebieden die binnen de grenzen van de Gemeenschappelijke Regeling vallen, in het beheer van het recreatieschap thuishoren. Indien het recreatieschap enig zakelijk dan wel persoonlijk recht verwerft op gronden, grenzend aan het gebied, worden deze gronden toegevoegd aan de gemeenschappelijke regeling. Recreatieschap Twiske-Waterland, onderdeel Twiske - 27 - Programmabegroting

6. OVERIGE GEGEVENS 6.1 Vaststelling van het algemene bestuur Aldus vastgesteld door het Algemeen Bestuur van het Recreatieschap Twiske-Waterland in de openbare vergadering van 28 juni 2018. voorzitter, Mevrouw A.C. Nienhuis Recreatieschap Twiske-Waterland, onderdeel Twiske - 28 - Programmabegroting

BIJLAGE 1 Tarievenlijst 2019 Behorend bij de Legesverordening 2015 zoals vastgesteld door het algemeen bestuur van het Recreatieschap Twiske-Waterland op 3 december 2015. De tarieven kunnen telkenmale met de vaststelling van de begroting over enig jaar opnieuw worden vastgesteld. 1. DOCUMENTEN Aard van de dienstverlening Tarief 1.1 Toezending link naar digitale openbare vergaderstukken van Algemeen Bestuur op basis van registratie belangstellenden Nihil 1.2 Het verstrekken van fotokopieën van schriftelijke stukken, afschriften en dergelijke A4-formaat, per bladzijde (zwart/wit) Voor afschriften in kleur of A3-formaat worden de leges met 50% verhoogd 0,40 2. ARCHIEFWERKZAAMHEDEN, OPZOEKEN STUKKEN Aard van de dienstverlening 2.1 Opzoeken stukken in archief of in bestanden indien het opzoeken langer duurt dan 15 minuten, eerste kwartier gratis. Tarief 15,- per kwartier of gedeelte daarvan 3. 3.1 3.2 3.3 3.4 VERGUNNINGEN EN ONTHEFFINGEN OP GROND VAN DE ALGEMENE VERORDENING (AV) VAN HET RECREATIESCHAP Aard van de dienstverlening Tarief Vergunning voor een evenement (art. 2.2 AV) met een verwacht bezoekersaantal tussen 50 en 500 - commerciële doeleinden, per dag(deel) 250,- - particulier en non-profit, per dag(deel) 75,- *) - scholen en verenigingen, per dag(deel) 50,- *) Vergunning voor het tegen betaling aanbieden van diensten en lessen, zoals 50,- per keer skeeleren, fietsen, kanoën, paardrijden, bewaken van auto s etc. (art. 2.3 AV) 250,- per jaar Ventvergunning (art 2.4 AV) ten behoeve van de verkoop van (horeca)artikelen: - voor maimaal 3 aansluitende dagen 150,- - jaarvergunning venten, per jaar 250,- Standplaatsvergunning (art. 2.5 AV), in verband met verkoop van (horeca)artikelen vanuit een mobiel verkooppunt, per aangewezen locatie: - voor maimaal 3 aansluitende dagen 150,- - jaarstandplaats 250,- 3.5 3.6 3.7 3.8 3.9 Ontheffing voor het maken van commerciële foto- en filmopnamen (art. 2.6 AV), per dagdeel Vergunning voor het uitlaten van honden door commerciële bedrijven/uitlaatservices (art. 2.14 AV), per jaar, afhankelijk van bezoekfrequentie Vergunning voor het uitlaten of begeleiden van meer dan drie honden (art. 2.14 AV), particulier/non-profit, per jaar/periode Ontheffing voor het op afstand (radiografisch) besturen van voertuigen en recreatieapparatuur, waaronder drones (art. 2.19 AV), particulier, non-profit, per ontheffing Bescherming groenvoorzieningen (art.3.4 AV); ontheffing voor schade toebrengen aan groenvoorzieningen of grasmat, graven van kuilen etc.(ecl. herstel van schade!), per keer 250,- van 250,- tot 750,- 50,- 50,- 150,- Recreatieschap Twiske-Waterland, onderdeel Twiske - 29 - Bijlage Programmabegroting

Ontheffing motorvoertuig voor rijden in groenvoorzieningen (art. 4.5 AV) voor een 50,- periode van maimaal 3 maanden 3.10 - voor elke verlenging met maimaal drie maanden 50,- Barbecue etc. (art. 4.18 AV) op daartoe aangewezen plaatsen, met een verwacht bezoekersaantal 3.11 - van 50 tot 100 personen, per keer 50,- *) - meer dan 100 personen, per keer 150,- *) N.B.: Evt. in combinatie met evenementenvergunning gemeente 3.12 Wijziging van vergunning of ontheffing, o.a. data/periode 50,- 3.13 Overige vergunningen/ontheffingen op grond van de AV 150,- *) Groepsactiviteiten (kleinschalige evenementen) maken deel uit van het normale gebruik van het recreatiegebied. De legesverordening kan hiervoor een drempel opwerken als er ontheffing van de Algemene Verordening nodig is. De legesverordening biedt in artikel 6 lid 2 de mogelijkheid tot vrijstelling van heffing van leges of tot vermindering van het bedrag. Het bestuur van het recreatieschap draagt de uitvoeringsorganisatie op om in elk geval van deze mogelijkheid gebruik te maken ingeval van: - sport- en speldagen van scholen; - benefietactiviteiten voor algemeen geaccepteerde goede doelen; - familiebijeenkomsten tot 100 personen; - kleinschalige activiteiten georganiseerd door organisaties met een maatschappelijk doel; - kleinschalige sportactiviteiten. Voorwaarde is dan wel dat de openbare toegankelijkheid van de terreinen en voorzieningen gewaarborgd is en dat er dus geen sprake is van eclusief terreingebruik waarbij derden kunnen worden geweerd of gebruik door anderen wordt geweerd. Recreatieschap Twiske-Waterland, onderdeel Twiske - 30 - Bijlage Programmabegroting

BIJLAGE 2 KAART Recreatieschap Twiske-Waterland, onderdeel Twiske - 31 - Bijlage Programmabegroting

TWISKE-WATERLAND PROGRAMMA BEGROTING ONDERDEEL WATERLAND 2019 Velsen-Zuid19-4-2018

Inhoudsopgave Blz. 1. PROGRAMMAPLAN 1.1 Achtergrond 3 1.2 Meerjarenperspectief 3 1.3 Programma accenten 2019 3 1.4 Financiële uitgangspunten 3 1.5 Weerstandsvermogen en risicobeheersing 3 1.6 Overzicht opbouw participantenbijdrage 2018-2019 4 1.7 Doelenboom landschap Waterland 5 2. FINANCIËLE ONDERBOUWING 2.1 Programmabegroting 2019 6 2.2 Geprognosticeerde balans 7 2.3 Meerjarenraming 8 3. TOELICHTING PER DEELPROGRAMMA 3.1 Gebiedsbeheer 9 3.3 Financiën 11 3.4 Bestuursadvisering 12 3.5 Secretariaat 14 3.6 Communicatie 15 3.7 Inrichting & ontwikkeling 16 3.8 Totaal 17 4. EXPLOITATIE PER KOSTENSOORT 18 5. BEPALINGEN FINANCIEEL BEHEER 5.1 Inleiding 19 5.2 Weerstandsvermogen en risicobeheer 19 5.3 Onderhoud kapitaalgoederen 20 5.3.1 Wegen en fietspaden 20 5.3.2 Riolering 20 5.3.3 Water 20 5.3.4 Groen 20 5.3.5 Gebouwen 20 5.4 Financiering 21 5.4.1 Algemeen 21 5.4.2 Risicobeheer 21 5.5 Bedrijfsvoering 22 5.6 Verbonden partijen 22 5.7 Grondbeleid 22 6. OVERIGE GEGEVENS 6.1 Vaststelling door het algemeen bestuur 23 BIJLAGEN BIJLAGE 1 KAART 24

1. PROGRAMMA LANDSCHAP WATERLAND 2019 1. Achtergrond Waterland is een gebied van ongeveer 30.000 ha. tussen Amsterdam-Noord, Zaanstad, Hoorn en het Markermeer. Elf gemeenten en de provincie Noord-Holland dragen in de Gemeenschappelijke Regeling Twiske-Waterland gezamenlijk zorg voor ontwikkeling en beheer van recreatievoorzieningen in dit gebied. Met voorzieningen als fiets- en wandelpaden, kanoroutes, pontjes en recreatieknooppunten kan de recreant het gebied beleven, met haar rijke natuur- en landschapswaarden. 2. Meerjarenperspectief Beheer en onderhoud van recreatieve infrastructuur; Begeleiden project meekoppelen recreatiepaden Markermeerdijk. 3. Programma accenten 2019 Begeleiden uitvoering recreatievoorzieningen Markermeerdijk Beheer en onderhoud van recreatieve infrastructuur Samenvoegen gescheiden financiële administraties Landschap Waterland en Twiske 4. Financiële uitgangspunten 2019 Inde: De programmabegroting 2019 worden verhoogd met een inde gebaseerd op inflatiecijfer CBS (CPI nov. 2017). De participantenbijdrage wordt ook verhoogd met deze inde. 5. Weerstandsvermogen en risicobeheersing De weerstandscapaciteit heeft betrekking op de middelen en mogelijkheden waarover Landschap Waterland beschikt om niet begrote kosten te dekken. De risico's die zich kunnen voordoen bij Landschap Waterland zijn in 2017 opnieuw geïnventariseerd en gekwantificeerd. De uitwerking hiervan is als bijlage opgenomen in de jaarrekening 2017. Vanaf 2016 dienen volgens wijzigingen in de BBV een aantal kengetallen te worden vermeld, zoals opgenomen in onderstaande tabel. BGR 2018 BGR 2019 BGR 2020 netto schuldquote -294% -297% -300% idem gecorrigeerd voor verstrekte leningen -294% -297% -300% solvabiliteitsrisico 98% 98% 98% structurele eploitatieruimte 16% 16% 16% grondeploitatie nvt nvt nvt belastingcapaciteit nvt nvt nvt De netto schuldquote weerspiegelt het niveau van de schuldenlast ten opzichte van de eigen middelen. In de VNG-uitgave "Houdbare Gemeentefinanciën" is aangegeven dat wanneer de schuld lager is dan de jaaromzet (<100%) dit als voldoende kan worden bestempeld en boven de 130% als onvoldoende. De solvabiliteitsratio geeft inzicht in de mate waarin aan de financiële verplichtingen kan worden voldaan. Een ratio >50% wordt in de regel als voldoende beschouwd. Het kengetal "structurele eploitatieruimte" geeft aan hoe groot de structurele vrije ruimte in de begroting is om tegenvallers op te vangen. De commissie BBV geeft aan dat een ratio > 0,6% acceptabel is. Recreatieschap Twiske-Waterland, onderdeel Waterland -3 - Programmabegroting

6. Overzicht participantenbijdrage 2018-2019 begrotingswijziging 2017 + inde Indeatie 1,50% programma begroting 2018 percentage participanten bijdrage 2018 Provincie Noord-Holland 339.968-5.100-345.068-51,66% Gemeente Amsterdam 156.098-2.341-158.439-23,72% Gemeente Beemster 14.544-218- 14.762-2,21% Gemeente Edam-Volendam 31.851-478- 32.329-4,84% Gemeente Landsmeer 9.344-140- 9.484-1,42% Gemeente Oostzaan 1.975-30- 2.005-0,30% Gemeente Purmerend 72.258-1.084-73.342-10,98% Gemeente Waterland 15.531-233- 15.764-2,36% Gemeente Wormerland 14.544-218- 14.762-2,21% Gemeente Zaanstad 1.975-30- 2.005-0,30% Totaal participantenbijdrage 658.088-9.872-667.960-100,00% Recreatieschap Twiske-Waterland, onderdeel Waterland -4 - Programmabegroting

7. Doelenboom Landschap Waterland Voor Landschap Waterland is een doelenboom opgesteld op basis van de doelstelling van de gemeenschappelijke regeling, de kaders van de ontwikkelingsvisie en het gevoerde beleid van het recreatieschap. De doelenboom is het jaarlijks het vertrekpunt voor het opstellen van het programma van het recreatieschap. Het programma is uitgangspunt voor de schapsbegroting. Recreatieschap Twiske-Waterland, onderdeel Waterland -5 - Programmabegroting

2. PROGRAMMABEGROTING Begroting 2019 Begroting 2018 Rekening 2017 Deelprogramma lasten baten saldo lasten baten saldo lasten baten saldo 1 Gebiedsbeheer 392.090 32.142-359.948 340.750 31.667-309.083 319.844 29.724-290.120 2 Toezicht - - - - - - - - - 3 Financiën 34.704 - -34.704 33.193 - -33.193 24.300 - -24.300 4 Bestuursadvisering 126.672 - -126.672 124.800 - -124.800 133.400 - -133.400 5 Secretariaat 26.079 - -26.079 25.694 - -25.694 21.111 - -21.111 6 Communicatie 47.735 - -47.735 47.030 - -47.030 46.389 - -46.389 7 Inrichting & ontwikkeling 21.321 - -21.321 21.006 - -21.006 42.259 22.500-19.759 Bijdrage participanten 667.960 667.960 658.088 658.088 653.837 653.837 Totaal lasten en baten 648.601 700.102 51.501 592.473 689.755 97.282 587.304 706.061 118.757 Resultaat voor bestemming 51.501 97.282 118.757 Resultaatbestemming Toevoeging Algemene reserve 51.501-51.501 51.738-51.738 104.878-104.878 Onttrekking Algemene reserve - - - - - - - 297.000-297.000 Toevoeging bestemmingsreserve Purmerbos - - - - - - - - - Onttrekking bestemmingsreserve Purmerbos - - - - - - - 4.144-4.144 Toevoeging bestemmingsreserve investeringen - - - - - - - - - Onttrekking bestemmingsreserve investeringen - - - - - - - 5.235-5.235 Toevoeg. Bestem.fonds verkoop gelden Hemmeland - - - - - - - - - Onttr. Bestem.fonds verkoop gelden Hemmeland - - - - - - - 954.901-954.901 Toevoeging bestemmingsreserve verv. invest. 58.915-58.915 58.044-58.044 57.669-57.669 Onttrekking bestemmingsreserve verv. invest. - 58.915-58.915 45.544 58.044-12.500-34.410-34.410 Toevoeging bestemmingsreserve markermeerdijk - - - - - - 1.251.901-1.251.901 Onttrekking bestemmingsreserve markermeerdijk - - - - - - - - - Totaal lasten en baten 759.017 759.017-747.799 747.799-2.001.752 2.001.752 - Resultaat na bestemming - - - Totalen-generaal 759.017 759.017-747.799 747.799-2.001.752 2.001.752 - Recreatieschap Twiske-Waterland, onderdeel Waterland -6 - Programmabegroting

2.2 GEPROGNOSTICEERDE BALANS Tabel 2.2.1: Geprognosticeerde balans per 31-12-2018 en 31-12-2019 Aktiva 31-12-2019 31-12-2018 Materiële vaste activa Investeringen met economisch nut - - Vorderingen op lange termijn Deposito's - - Leningen u/g - - Totaal vorderingen op lange termijn - - Saldo werkkapitaal 2.078.219 2.026.718 Totaal 2.078.219 2.026.718 Passiva 31-12-2019 31-12-2018 Reserves/fondsen Algemene reserve 372.206 320.705 Bestemmingsreserve Purmerbos 33.747 33.747 Bestemmingsreserve Invest. 6.282 6.282 Bestemmingsreserve verkoop gelden Hemmeland - - Bestemmingsreserve Verv. Invest. 210.736 210.736 Bestemmingsreserve Markermeerdijk 1.455.247 1.455.247 Totaal reserves en fondsen 2.078.219 2.026.718 Voorzieningen Langlopende schulden Leningen o/g - - Totaal 2.078.219 2.026.718 Tabel 2.2.2: Staat van reserves en fondsen Naam van het fonds Jaar Saldo 1 Saldo 31 Onttrekking Toevoeging januari december Algemene reserve 2018 268.967-51.738 320.705 Bestemmingsreserve Purmerbos 2018 33.747 - - 33.747 Bestemmingsreserve Invest. 2018 6.282 - - 6.282 Bestem.fonds verkoop gelden Hemmeland 2018 - - - - Bestemmingsreserve verv. invest. 2018 165.192 12.500 58.044 210.736 Bestemmingsreserve Markermeerdijk 2018 1.455.247 - - 1.455.247 Totaal reserves/fondsen 1.929.436 12.500 109.782 2.026.718 Naam van het fonds Jaar Saldo 1 Saldo 31 Onttrekking Toevoeging januari december Algemene reserve 2019 320.705-51.501 372.206 Bestemmingsreserve Purmerbos 2019 33.747 - - 33.747 Bestemmingsreserve Invest. 2019 6.282 - - 6.282 Bestem.fonds verkoop gelden Hemmeland 2019 - - - - Bestemmingsreserve verv. invest. 2019 210.736 58.915 58.915 210.736 Bestemmingsreserve Markermeerdijk 2019 1.455.247 - - 1.455.247 Totaal reserves/fondsen 2.026.718 58.915 110.416 2.078.219 Recreatieschap Twiske-Waterland, onderdeel Waterland -7 - Programmabegroting

2.3 MEERJARENRAMING inde: 1,50% cf programmabegroting 2019 Deelprogramma 2018 2019 2020 2021 2022 2023 Lasten 1. Gebiedsbeheer regulier 328.250 333.174 338.172 343.245 348.394 353.620 incidenteel: 12.500 58.915 59.799 60.696 61.606 62.530 saldo beheer 340.750 392.089 397.971 403.941 410.000 416.150 3. Financien regulier 38.985 39.570 40.164 40.766 41.377 41.998 incidenteel -5.792-4.865-3.924-2.969-2.000-1.016 saldo financiën 33.193 34.705 36.240 37.797 39.377 40.982 4. Bestuursadvisering regulier 115.882 117.620 119.384 121.175 122.993 124.838 incidenteel: 8.918 9.052 9.188 9.326 9.466 9.608 saldo bestuursadvisering 124.800 126.672 128.572 130.501 132.459 134.446 5. Secretariaat regulier 25.694 26.079 26.470 26.867 27.270 27.679 6. Communicatie regulier 47.030 47.735 48.451 49.178 49.916 50.665 7. Inrichting en Ontwikkeling regulier 21.006 21.321 21.641 21.966 22.295 22.629 saldo inrichting & ontwikkeling 21.006 21.321 21.641 21.966 22.295 22.629 totaal lasten 592.473 648.601 659.345 670.250 681.317 692.551 Baten 1. Gebiedsbeheer regulier 31.667 32.142 32.624 33.113 33.610 34.114 Bijdrage participanten* 658.088 667.959 677.978 688.148 698.470 708.947 totaal baten 689.755 700.101 710.602 721.261 732.080 743.061 resultaat voor bestemming 97.282 51.500 51.257 51.011 50.763 50.510 jaar 2018 2019 2020 2021 2022 2023 reserves/fondsen per 31-12 2.026.718 2.078.218 2.129.475 2.180.486 2.231.249 2.281.759 weerstandsvermogen 100.000 100.000 100.000 100.000 100.000 100.000 - - - - - Provincie Noord-Holland 51,66% 339.968 345.068 350.244 355.498 360.830 366.242 Gemeente Amsterdam 23,72% 156.098 158.439 160.816 163.228 165.676 168.161 Gemeente Beemster 2,21% 14.544 14.762 14.983 15.208 15.436 15.668 Gemeente Edam-Volendam 4,84% 31.851 32.329 32.814 33.306 33.806 34.313 Gemeente Landsmeer 1,42% 9.345 9.485 9.627 9.771 9.918 10.067 Gemeente Oostzaan 0,30% 1.974 2.004 2.034 2.065 2.096 2.127 Gemeente Purmerend 10,98% 72.258 73.342 74.442 75.559 76.692 77.842 Gemeente Waterland 2,36% 15.531 15.764 16.000 16.240 16.484 16.731 Gemeente Wormerland 2,21% 14.544 14.762 14.983 15.208 15.436 15.668 Gemeente Zaanstad 0,30% 1.974 2.004 2.034 2.065 2.096 2.127 afronding - - 1 - - 1 658.087 667.959 677.978 688.148 698.470 708.947 Recreatieschap Twiske-Waterland, onderdeel Waterland - 8 - Programmabegroting

3. TOELICHTING PER DEELPROGRAMMA 1 Gebiedsbeheer Financieel overzicht: Begroting Begroting Jaarrekening 2019 2018 2017 Bedrijfskosten regulier 220.325 217.068 149.029 Inzet RNH regulier 112.850 111.182 132.260 Totaal lasten regulier 333.175 328.250 281.289 Opbrengsten regulier 32.142 31.667 29.724 Totaal baten regulier 32.142 31.667 29.724 Saldo regulier 301.033-296.583-251.565- Lasten incidenteel 58.915 12.500 38.555 Inzet RNH incidenteel - - - Totaal lasten incidenteel 58.915 12.500 38.555 Opbrengsten incidenteel - - - Project subsidies - - - Totaal baten incidenteel - - - Saldo incidenteel 58.915-12.500-38.555- Saldo Gebiedsbeheer 359.948-309.083-290.120- Onderbouwing incidentele lasten en baten (per project uitgesplitst) Lasten incidenteel Baten incidenteel Eigen bijdrage Grootonderhoud 58.915-58.915 58.915-58.915 Recreatieschap Twiske-Waterland, onderdeel Waterland -9 - Programmabegroting

behoud gebied vergroten gebruik duurzaamheid maatschappelijk Reguliere inspanning dagelijks onderhouden bestaande recreatievoorzieningen controleren veiligheids- en onderhoudssituatie updaten meerjarenraming groot onderhoud en vervangingen uitvoeren meerjarenraming groot onderhoud en vervangingen bijhouden beheersysteem onderhouden contacten andere gebruikers en beheerders binnen recreatiegebied behandeling klachten resultaat binnen budget en conform gewenste kwaliteit onveilige situaties voorkomen actuele en haalbare meerjarenraming uitgevoerd volgens planning en binnen budget beheerssysteem up to date goede relaties andere partijen binnen termijn van 4 wkn behandeld begeleiden werkzaamheden vrijwilligers en werknemers inzet nuttig voor schap en bevredigend werkvoorzieningsschappen voor deelnemers zoeken naar mogelijkheden goedkoper beheren hogere efficiëntie beheer inschakelen agrariërs bij beheer lagere beheerlasten Recreatieschap Twiske-Waterland, onderdeel Waterland -10 - Programmabegroting

behoud gebied vergroten gebruik duurzaamheid maatschappelijk 3 Financiën Financieel overzicht: Begroting Begroting Jaarrekening 2019 2018 2017 Bedrijfskosten regulier 5.312 5.234 5.020 Inzet RNH regulier 34.257 33.751 23.500 Totaal lasten regulier 39.569 38.985 28.520 Opbrengsten regulier - - - Totaal baten regulier - - - Saldo regulier 39.569-38.985-28.520- Lasten incidenteel - - 501 Inzet RNH incidenteel 4.865-5.792-4.721- Totaal lasten incidenteel 4.865-5.792-4.220- Opbrengsten incidenteel - - - Project subsidies - - - Totaal baten incidenteel - - - Saldo incidenteel 4.865 5.792 4.220 Saldo Financiën 34.704-33.193-24.300- Onderbouwing incidentele lasten en baten (per project uitgesplitst) Lasten incidenteel Baten incidenteel Eigen bijdrage Verlaging opslag tarieven RNH 4.865- - 4.865-4.865- - 4.865- Reguliere inspanning opstellen van de begroting, voortgangsrapportage en jaarrekening voeren financiële administratie beheren financiële middelen jaarlijks herijking van de berekening van het gewenste weerstandsvermogen resultaat correcte en leesbare financiële stukken met goedkeurende controleverklaring correcte en betrouwbare administratie optimaal beheer financiële middelen volgens schatkistbankieren weerstandsvermogen geëvalueerd en up-to-date Recreatieschap Twiske-Waterland, onderdeel Waterland -11 - Programmabegroting

4 Bestuursadvisering Financieel overzicht: Begroting Begroting Jaarrekening 2019 2018 2017 Bedrijfskosten regulier 30.360 29.911 44.540 Inzet RNH regulier 87.261 85.971 80.617 Totaal lasten regulier 117.621 115.882 125.158 Opbrengsten regulier - - - Totaal baten regulier - - - Saldo regulier 117.621-115.882-125.158- Lasten incidenteel 5.108 5.033 - Inzet RNH incidenteel 3.943 3.885 8.243 Totaal lasten incidenteel 9.051 8.918 8.243 Opbrengsten incidenteel - - - Project subsidies - - - Totaal baten incidenteel - - - Saldo incidenteel 9.051-8.918-8.243- Saldo Bestuursadvisering 126.672-124.800-133.400- Onderbouwing incidentele lasten en baten (per project uitgesplitst) Lasten incidenteel Baten incidenteel Eigen bijdrage Recreatiemonitor 9.051-9.051 9.051-9.051 Recreatieschap Twiske-Waterland, onderdeel Waterland -12 - Programmabegroting

behoud gebied vergroten gebruik duurzaamheid behoud gebied vergroten gebruik duurzaamheid maatschappelijk Reguliere inspanning adviseren bestuur relatie met participanten onderhouden belangenbehartiging en advisering aan derden adequaat reageren op actualiteiten bewaken uitvoering van het programma en de jaaropdracht monitoren van de beleidsdoelen uitvoeren Recreatieve Meekoppelprojecten Markermeerdijk tracé resultaat goed voorbereide besluitvorming en informele advisering ambtenaren en bestuurders tevreden over de dienstverlening reageren op zaken met directe relatie doelstelling schap vragen binnen 2 weken beantwoord programma uitgevoerd conform opdracht bestuur en binnen de gestelde kaders evaluatie van de doelen van het programma plan meekoppelen ingepast in plan voor dijkversterking HHNK Incidentele inspanning recreatiemonitor: aantal bezoeken monitoren en rapporteren resultaat aantal bezoekers gemeten conform wensen bestuur maatschappelijk Recreatieschap Twiske-Waterland, onderdeel Waterland -13 - Programmabegroting

behoud gebied vergroten gebruik duurzaamheid maatschappelijk 5 Secretariaat Financieel overzicht: Begroting Begroting Jaarrekening 2019 2018 2017 Bedrijfskosten regulier - - - Inzet RNH regulier 26.079 25.694 21.111 Totaal lasten regulier 26.079 25.694 21.111 Opbrengsten regulier - - - Totaal baten regulier - - - Saldo regulier 26.079-25.694-21.111- Lasten incidenteel - - - Inzet RNH incidenteel - - - Totaal lasten incidenteel - - - Opbrengsten incidenteel - - - Project subsidies - - - Totaal baten incidenteel - - - Saldo incidenteel - - - Saldo Secretariaat 26.079-25.694-21.111- Reguliere inspanning breed bekendmaken van de bestuursbesluiten organiseren vergaderingen AC, DB en AB, inclusief voorbereiding en nazorg secretariële ondersteuning resultaat participanten op de hoogte van besluitvorming 2 bestuursrondes per jaar begeleid afhandeling post en telefoon, archivering Recreatieschap Twiske-Waterland, onderdeel Waterland -14 - Programmabegroting

behoud gebied vergroten gebruik duurzaamheid maatschappelijk 6 Communicatie Financieel overzicht: Begroting Begroting Jaarrekening 2019 2018 2017 Bedrijfskosten regulier 5.141 5.065 18.629 Inzet RNH regulier 42.594 41.965 27.761 Totaal lasten regulier 47.735 47.030 46.389 Opbrengsten regulier - - - Totaal baten regulier - - - Saldo regulier 47.735-47.030-46.389- Lasten incidenteel - - - Inzet RNH incidenteel - - - Totaal lasten incidenteel - - - Opbrengsten incidenteel - - - Project subsidies - - - Totaal baten incidenteel - - - Saldo incidenteel - - - Saldo Communicatie 47.735-47.030-46.389- Reguliere inspanning voorzien in goede & actuele terreininformatie voor recreanten en omwonenden benaderen pers en verwerven publiciteit promoten gebied verzorgen digitale media en beheren website gebruik sociale media resultaat bebording en schriftelijke informatievoorziening up to date en betrouwbaar; gericht informatie geven over werkzaamheden in het gebied positieve free publicity verworven; activiteiten en actualiteiten verspreid grotere bekendheid gebied en vergroting bekendheid fiets-, wandelen sloepennetwerk nieuwe website online en up to date promotie schap en trekken nieuwe bezoekers Recreatieschap Twiske-Waterland, onderdeel Waterland -15 - Programmabegroting

behoud gebied vergroten gebruik duurzaamheid maatschappelijk 7 Inrichting & Ontwikkeling Financieel overzicht: Begroting Begroting Jaarrekening 2019 2018 2017 Bedrijfskosten regulier - - - Inzet RNH regulier 21.321 21.006 12.863 Totaal lasten regulier 21.321 21.006 12.863 Opbrengsten regulier - - - Totaal baten regulier - - - Saldo regulier 21.321-21.006-12.863- Lasten incidenteel - - 27.278 Inzet RNH incidenteel - - 2.118 Totaal lasten incidenteel - - 29.396 Opbrengsten incidenteel - - - Project subsidies - - 22.500 Totaal baten incidenteel - - 22.500 Saldo incidenteel - - 6.896- Saldo Inrichting & Ontwikkeling 21.321-21.006-19.759- Reguliere inspanning juridische advisering beheren vastgoedcontracten aanvullen beheerssysteem resultaat juridisch advies en toetsing uitgevoerd marktconforme opbrengsten uit grond, gebouwen en leisure ondernemingen informatie beheerssysteem snel en eenvoudig toegankelijk Recreatieschap Twiske-Waterland, onderdeel Waterland -16 - Programmabegroting

Totaal Financieel overzicht: Begroting Begroting Jaarrekening 2019 2018 2017 Bedrijfskosten regulier 261.138 257.278 217.218 Inzet RNH regulier 324.362 319.569 298.112 Totaal lasten regulier 585.500 576.847 515.331 Opbrengsten regulier 32.142 31.667 29.724 Totaal baten regulier 32.142 31.667 29.724 Saldo regulier 553.358-545.180-485.607- Lasten incidenteel 64.023 17.533 66.334 Inzet RNH incidenteel 922-1.907-5.639 Totaal lasten incidenteel 63.101 15.626 71.973 Opbrengsten incidenteel - - - Project subsidies - - 22.500 Totaal baten incidenteel - - 22.500 Saldo incidenteel 63.101-15.626-49.473- Saldo Totaal 616.459-560.806-535.080- Recreatieschap Twiske-Waterland, onderdeel Waterland -17 - Programmabegroting

4. EXPLOITATIE PER KOSTENSOORT Begroting Begroting Jaarrekening Omschrijving 2019 2018 2017 Lasten Inhuur personeel RNH regulier 324.362 319.569 298.112 Bestuurskosten - - - Kantoorkosten 6.460 6.364 5.171 Vervoerskosten 6.030 5.941 4.794 PR & marketing 5.141 5.065 18.629 Bedrijfskosten 302.013 252.005 226.959 Projectkosten* 4.186 3.126 31.256 Afschrijvingen - - - Rentekosten 409 403 220 Bijzondere baten en lasten - - 2.162 Totaal lasten 648.601 592.473 587.304 Baten Eploitatieopbrengsten 32.142 31.667 29.724 Financiële baten - - - Overige opbrengsten - - - Project subsidies - - 22.500 Totaal baten 32.142 31.667 52.224 Resultaat deelprogramma's - 616.459-560.806-535.080 Bijdrage participanten 667.960 658.088 653.837 Resultaat voor bestemming 51.501 97.282 118.757 Resultaatbestemming Toevoeging Algemene reserve 51.501 51.738 104.878 Onttrekking Algemene reserve - - - 297.000 Toevoeging bestemmingsreserve Purmerbos - - - Onttrekking bestemmingsreserve Purmerbos - - - 4.144 Toevoeging bestemmingsreserve investeringen - - - Onttrekking bestemmingsreserve investeringen - - - 5.235 Toevoeg. Bestem.fonds verkoop gelden Hemmeland - - - Onttr. Bestem.fonds verkoop gelden Hemmeland - - - 954.901 Toevoeg. bestemmingsreserve vervangingsinvesteringen 58.915 58.044 57.669 Onttr. bestemmingsreserve vervangingsinvesteringen - 58.915-12.500-34.410 Toevoeg. bestemmingsreserve Markermeerdijk - - 1.251.901 Onttr. bestemmingsreserve Markermeerdijk - - - Resultaat na bestemming - - - * projectkosten zijn inclusief inhuur personeel RNH incidenteel, groot onderhoud en overige investeringen Recreatieschap Twiske-Waterland, onderdeel Waterland - 18 - Programmabegroting

5. BEPALINGEN FINANCIEEL BEHEER 5.1 Inleiding Het besluit begroting en verantwoording provincies en gemeenten (BBV) is van toepassing op de begroting van Landschap Waterland. Dit betekent dat in afzonderlijke paragrafen in de begroting de beleidslijnen met betrekking tot relevante beheersmatige aspecten, alsmede tot de lokale heffingen dienen te worden vastgelegd. De begroting dient ten minste de volgende paragrafen te bevatten, tenzij het desbetreffende aspect niet aan de orde is, namelijk lokale heffingen, weerstandsvermogen, onderhoud kapitaalgoederen, financiering, bedrijfsvoering, verbonden partijen en grondbeleid. 5.2 Weerstandsvermogen Het weerstandsvermogen geeft de mate aan waarin Landschap Waterland in staat is middelen vrij te maken om substantiële tegenvallers op te vangen, zonder dat het beleid veranderd moet worden. Het weerstandsvermogen bestaat uit de relatie tussen de weerstandscapaciteit -zijnde de middelen en mogelijkheden waarover de Landschap Waterland beschikt om niet begrote kosten te dekken- en alle risico's waarvoor geen maatregelen getroffen zijn en die van materiële betekenis kunnen zijn in relatie tot de financiële positie. a. Inventarisatie van de weerstandscapaciteit De weerstandscapaciteit wordt opgebouwd uit: 1. de budgettaire ruimte (post onvoorzien); 2. de reserves; 3. de voorzieningen. Ad 1 De budgettaire ruimte (post onvoorzien) Binnen de begroting 2019 is geen structurele post "Onvoorzien" opgenomen, welke is bedoeld om eventuele niet voorziene lasten in de loop van het jaar te kunnen opvangen. Bij Landschap Waterland heeft iedere onvoorziene last van substantiële betekenis, direct tot gevolg dat de uitvoering van beleid onder druk komt te staan. Ad 2 De reserves Reserves kunnen worden onderscheiden in algemene, bestemmings- en stille reserves. De reserves zijn weergegeven op de geprognosticeerde balans (hoofdstuk 2.2) Algemene reserves Het Landschap heeft een begrote algemene reserve van 320.705 waar onvoorziene financiële tegenvallers (tot dat bedrag) in eerste instantie mee opgevangen kunnen worden. Stille reserves Stille reserves zijn activa die tegen geen of een te lage waarde zijn gewaardeerd en direct verkoopbaar zijn. Op basis van het thans gevoerde beleid heeft het recreatieschap geen stille reserves. Ad 3 De voorzieningen Er zijn geen voorzieningen aanwezig. a. inventarisatie van de risico's b. beleid omtrent weerstandscapaciteit en risico's De weerstandscapaciteit zal ingaande het jaar 2003 conform de Gemeenschappelijke Regeling en het beleidsplan worden opgebouwd door het positieve resultaat toe te voegen aan de Algemene Reserve.Het beleid is er op gericht om de reserves te consolideren. Het recreatieschap accepteert daarbij wel het renterisico, maar geen beleggingsrisico s. Recreatieschap Twiske-Waterland, onderdeel Waterland -19 - Programmabegroting

5.3 Onderhoud kapitaalgoederen Hieronder wordt een overzicht gegeven van het onderhoud van de kapitaalgoederen, welke op basis van de BBV dienen te worden opgenomen in de begroting. 5.3.1 Wegen en fietspaden De wegen en fietspaden, in het beheer bij het recreatieschap, worden elk jaar geïnspecteerd om vast te stellen waar onderhoud noodzakelijk is. Aan de hand van de uitkomst van de inspecties wordt jaarlijks groot onderhoud uitgevoerd. 5.3.2 Riolering In het recreatiegebied ligt een rioleringssysteem waarop toiletgebouwen en overige accommodaties zijn aangesloten.voor het regulier onderhoud zijn servicecontracten afgesloten. 5.3.3 Water Wateroppervlakken hebben een grote invloed op het landschap en de natuur en vervullen een scala aan recreatieve functies. Kwaliteitszorg is een belangrijk uitgangspunten voor het beheer en onderhoud. Daarbij moet gedacht worden aan schouwwerkzaamheden en het op diepte houden van de watergangen. 5.3.4 Groen Het gebiedsonderhoud wordt voor het overgrote deel in opdracht van het recreatieschap door aannemers uitgevoerd. De aannemer zorgt voor tijdig maaien van het dagkampeerterrein, beplantingsvormen worden op hun specifieke functie onderhouden door middel van snoeien, kappen, dunnen en verjongen, het opruimen van afval, het schoonmaken van sloten, enz. De beheerders zien er op toe dat de aannemer tijdig aan zijn verplichtingen voldoet en coördineren de werkzaamheden c.q. stemmen die af op het gebruik van de terreinen. Tevens wordt een beperkt deel van de onderhoudswerkzaamheden door eigen dienst medewerkers uitgevoerd. 5.3.5 Gebouwen Jaarlijks wordt regulier onderhoud gepleegd aan gebouwen van het recreatieschap. Naast regulier onderhoud wordt er ook ieder jaar aan een aantal gebouwen groot onderhoud uitgevoerd. Recreatieschap Twiske-Waterland, onderdeel Waterland -20 - Programmabegroting

5.4 Financiering 5.4.1 Algemeen De Wet Financiering decentrale overheden (wet Fido) heeft als uitgangspunt het beheersen van risico's. De belangrijkste kenmerken in dat kader is een tweetal randvoorwaarden voor het treasurybeleid. De eerste is dat het aangaan en verstrekken van geldleningen alsmede het verlenen van garanties allen zijn toegestaan voor de uitoefening van de publieke taak. De tweede houdt in dat Op 19 maart 2003 heeft het Algemeen Bestuur in haar openbare vergadering haar financieringsstatuut vastgesteld in gevolge artikel 57 van de wet Gemeenschappelijke Regelingen en de wet Financiering Decentrale Overheden over de kaders voor de inrichting en uitvoering van de financieringsfunctie. Tevens is in deze vergadering vastgesteld de verordening financieel beheer en controle in gevolge artikel 57 van de wet Gemeenschappelijke Regelingen en de artikelen 216 en 217 van de provinciewet. 5.4.2 Risicobeheer Binnen de Wet Fido zijn 2 normen vermeld waaraan dient te worden voldaan. De normen bestaan uit het kasgeldlimiet en de rente-risiconorm. De kasgeldlimiet heeft betrekking op leningen met een looptijd van maimaal 1 jaar en de renterisiconorm op leningen met een looptijd vanaf 1 jaar. Het doel van deze normen uit hoofde van de wet Fido is voorkomen dat bij herfinanciering van de leningen bij (aanzienlijk) hogere rente grote schokken optreden in de hoogte van de rente die het recreatieschap moet betalen. De normen beperken de budgettaire risico s. a. Kasgeldlimiet De kasgeldlimiet is een bedrag ter grootte van een percentage van het totaal van de jaarbegroting bij aanvang van het jaar. Het doel van het limiet is de vlottende schuld (kortlopende leningen) te beperken. In de onderstaande tabel is de kasgeldlimiet voor het begrotingsjaar bepaald. Berekening kasgeldlimiet Begrotingstotaal (lasten) 648.601 Bij ministeriële regeling vastgestelde percentage 8,2% Kasgeldlimiet 53.185 b. Renterisiconorm De renterisiconorm is een bedrag ter grootte van een percentage van het totaal van de vaste schuld bij aanvang van het jaar. Het doel is het beperken van de gevolgen van een stijgende kapitaalmarktrente op de rente lasten avn de organisatie.de norm stelt dat per jaar maimaal 20% van de vaste schuld in aanmerking mag komen voor herfinanciering of renteherziening. In de onderstaande tabel is de renterisiconorm voor het begrotingsjaar bepaald. Recreatieschap Twiske-Waterland, onderdeel Waterland -21 - Programmabegroting

Berekening renterisiconorm Stand van de vaste schuld per 1 januari - Bij ministeriële regeling vastgestelde percentage 20% a. Renterisiconorm - b. Renteherziening op vaste schuld o/g - c. Renteherziening op vaste schuld u/g - d. Totaal renteherziening op vaste schuld (b-c) - e. Nieuw aan te trekken vaste geldleningen - f. Nieuw verstrekte vaste geldleningen - g. Netto nieuw aan te trekken schuld (e-f) - h. Te betalen aflossing vaste schuld - i. Bedrag herfinanciering (laagste van g en h) - j. Renterisico op vaste schuld (d+g) - Begroting beneden renterisiconorm 5.5 Bedrijfsvoering Wegens verzelfstandiging van Groenbeheer is per 1 juli 2004 de NV Recreatie Noord-Holland opgericht met de Provincie Noord-Holland als enige aandeelhouder. Hiermee is een uitvoeringsorganisatie ontstaan die als opdrachtgever voor de besturen van de recreatieschappen zal werken. 5.6 Verbonden partijen Het recreatieschap Landschap Waterland, is een samenwerkingsverband, in de vorm van een Gemeenschappelijke regeling. De hieronder vermelde participanten nemen deel aan de Gemeenschappelijke Regeling: Provincie Noord Holland Gemeente Amsterdam Gemeente Beemster Gemeente Edam-Volendam Gemeente Graft De Rijp Gemeente Landsmeer Gemeente Purmerend Gemeente Waterland Gemeente Oostzaan Gemeente Zaanstad 5.7 Grondbeleid Het Recreatieschap is van mening dat gebieden die binnen de grenzen van de Gemeenschappelijke Regeling vallen, in het beheer van het recreatieschap thuishoren. Indien het landschap enig zakelijk dan wel persoonlijk recht verwerft op gronden, grenzend aan het gebied, worden deze gronden toegevoegd aan de gemeenschappelijke regeling. Recreatieschap Twiske-Waterland, onderdeel Waterland -22 - Programmabegroting

6. OVERIGE GEGEVENS 6.1 Vaststelling van het algemene bestuur Aldus vastgesteld door het Algemeen Bestuur van het Recreatieschap Twiske-Waterland in de openbare vergadering van 28 juni 2018. voorzitter, Mevrouw A.C. Nienhuis Recreatieschap Twiske-Waterland, onderdeel Waterland -23 - Programmabegroting

BIJLAGE 1 KAART Recreatieschap Twiske-Waterland, onderdeel Waterland - 24 - Bijlage programmabegroting