Stabiliteit van de wervelkolom. Het team is net zo sterk als de zwakste speler

Vergelijkbare documenten
Theorie-examen anatomie 12 januari 2007

Anatomie. Hier volgen 50 opgaven. Bij elke opgave zijn drie antwoorden gegeven. Slechts één van deze antwoorden is het goede.

Theorie-examen Anatomie 13 januari 2006.

Provocatietesten en Mobiliteitstesten van het SI-gewricht: Validiteit & Betrouwbaarheid. Reader

Anatomie van de heup. j 1.1

voetverzorging uit Bakens & Zadkine Informatie mbtstof Anatomie Voetverzorging eindtermen

Theorie - herexamen Anatomie 23 mei 2008

Provocatietesten en Mobiliteitstesten van het SI-gewricht: Validiteit & Betrouwbaarheid. Reader

Theorie-examen anatomie 25 januari 2008

De antwoorden op de opdrachten E-Learning VAN WIT EN ZWART. Opdracht 1. A = M. tensor fasciae lata B = lig. capitis femoris

6. Van welk deel van de wervelkolom is de vertebra prominens een onderdeel? 7. Hoe wordt de binnenste laag van het gewrichtskapsel genoemd?

5 Bot tussenstof bestaat behalve uit calciumzouten eveneens uit: a) Fibreuze vezels b) Elastische vezels c) Reticulaire vezels d) Collagene vezels 6

23-Oct-14. 6) Waardoor wordt hyperextensie van het kniegewricht vooral beperkt? A) Banden B) Bot C) Menisci D) Spieren

frontaal vlak sagittale as transversale as sagittaal vlak mediosagittaal (mediaan) vlak

Pilates workshops met Ton Voogt & Michael Fritzke 14 en 15 oktober 2016

1. BEKKENGORDEL EN HEUP

2. Bevestiging spieren. 3. Stevigheid (samen met spieren) 4. Beweeglijkheid (samen met spieren) 5. Aanmaak rode bloedcellen in beenmerg

Belangrijkste anatomische structuren van de wervelkolom

Fysiotherapie na een operatie aan een hernia of stenose in de lage rug. Afdeling Fysiotherapie IJsselland Ziekenhuis

Inhoud. Inleiding 1. 4 Anatomie van de schouder Anteflexie Retroflexie Abductie Adductie 46

Objectiveren van functionele eigenschappen van knie-orthesen

VGN immobilisatieprotocollen

Liesblessure, een hinderlijke aandoening of toch niet?

Het onderzoek van het bekken kan volgende modificaties aan het licht brengen : Ilium in opening. Ilium in sluiting. Bekken in sluiting

Anatomie / fysiologie Circulatie. Spierweefsel. Spierweefsel indeling. Cxx53 13 en 14 Spieren Skelet

Bouw van een skeletspier

Jackelien Van Laere Dienst Orthopedie en Traumatologie Universitair ziekenhuis Gent. Belang van fysiotherapie - revalidatie

Hoogenergetisch trauma Wervelletsels kunnen ook voorkomen na val van een paard of van een huishoudtrapje

DEEL II: HET ONDERSTE LIDMAAT (vervolg)

Rugklachten bij turnen. Esther Schoots, sportarts 13 oktober 2010

Cervicale fusie. Dienst orthopedie Stedelijk ziekenhuis Roeselare

1 De wervelkolom Een hernia Het stellen van de diagnose Wanneer opereren? Een herniaoperatie... 5

1.2.3 Vooruitblik... 9

Je lichaam als een kinetische keten

Houding is een kunstige zaak

Bewegingsleer Deel III De romp en wervelkolom

Oefenvragen les 7. 1) Wat voor soort gewricht is het art radiocarpea? A) Eigewricht B) Kogelgewricht C) Lengtescharnier D) Zadelgewricht

Dienst Orthopedie Stedelijk Ziekenhuis Roeselare LUMBALE KANAAL STENOSE WAARVOOR DECOMPRESSIE

De lumbale beweeglijke prothese

Scoliose. (zijwaartse verdraaiing van de wervelkolom) Orthopedie. Locatie Hoorn/Enkhuizen

Dryneedling bij bekkenproblemen postpartum

LUMBALE FUSIE of PLIF. (= posterieure lumbale interbody fusion)

Dienst orthopedie Stedelijk ziekenhuis Roeselare. Cervicale Discusprothese

Lumbale spondylodese. Wervelkolom. Orthopedie

Hernia met een radiculair syndroom in de lage rug Informatie & behandeling. Afdeling Fysiotherapie IJsselland Ziekenhuis

2 De romp. Zichtbare en palpabele oriëntatiepunten van de romp

EFA Target Product Aanpak Marketing Onderscheidend Besluit

LUMBALE DISCUS HERNIA

Conservatieve behandeling van lage rugklachten

Conservatieve behandeling van lage rugklachten

De wervelkolom en rugklachten (Willem J.van der Ham, Orthopedisch chirurg, Gemini ziekenhuis, Den Helder)

Derde Nationale SCHOUDER congres Joint Together Flexibility matters

BUSQUET METHODE DE FYSIOLOGISCHE KETTINGEN

Versus Tijdschrift voor Fysiotherapie, 15e jrg 1997, no. 3 (pp )

STABILISERENDE OPERATIE VAN DE KNIESCHIJF BIJ VOORSTE KNIE PIJN EN INSTABILITEIT

Ziekte van Forestier (DISH)

Vernauwing van het wervelkanaal (wervelkanaalstenose)

Heupdysplasie betekent letterlijk "heupmisvorming" en wordt meestal aangeduid met de afkorting "HD". Oorzaak

P R O D U C T O V E R Z I C H T

Hardlooptraining in de fysiotherapeutische praktijk. Tjitte Kamminga Fysiotherapeut / docent fysiotherapie

Inspectie, anatomische structuren en palpatie liggend

Beenlengteverschil Ine Schops 25/04/2015

Leerdoelen. Opbouw van het lichaam kennen. Botten, spieren, zenuwen, organen en centraal zenuwstelsel. Leren kijken naar je leerlingen

Dienst Orthopedie Stedelijk Ziekenhuis Roeselare. Lumbale discusprothese

SENIOREN LOPEN MET HUN HOOFD!

Patello-Femoraal Pijn Syndroom. Pijn rondom de knieschijf door verkeerde sporing

Pijnsyndromen van de ledematen

ACDF ANTERIEURE CERVICALE DISCECTOMIE & FUSIE

MOVING WITH SPONDYLARTHROPATHY. Dr C. Hindryckx. Fysische Geneeskunde en Revalidatie

Wat zorgt voor de stabiliteit? Instabiliteit ontstaat wanneer er iets mis met het actieve of passieve systeem.

Frequent optredende nek- en rugklachten bij een 23-jarige hockeyster

Coordinatie--Organen--Transplanteren--Prijs-allogreffen-orthopedische--MB doc

Heupartroplastieken en chirurgische interventies na collumfractuur. Ellis Bos Physician assistant orthopedie

Auteur(s): B. Klink Titel: De menselijke staart Jaargang: 22 Jaartal: 2004 Nummer: 4 Oorspronkelijke paginanummers:

Victor Niemeijer Sportarts SMA Elkerliek

MAS PLIF POSTERIEURE LUMBALE INTERCORPORELE FUSIE

Lumbosacraal pseudoradiculair syndroom

HOUDINGSTRAINING. Houdingstraining. Houdingstraining. Wat? Onderdeel van de fysieke voorbereiding. Dag van de Trainer (13/12/2014)

Kruisbandherstel d.m.v.

Tenniselleboog. Laterale epicondylitis

Dag van de trainer 15 december 2018 Sportblessures bij kinderen tips and tricks. Inhoud

DUALISTISCHE STABILITEIT EN KINEMATICA VAN HET SACRO-ILIACALE GEWRICHT. Dr.ROEL GAIJMANS

HARDLOPEN BIJ BURNOUT-KLACHTEN JURIENA DE VRIES

Les Spierenondersteextremiteit. O: proximaal I : distaal

Vorm en Functie UUGK-VOORBEELD

Proximal tendon avulsion. Claire Verheul, Ph.D. Anne van der Made, M.D.

Hernia. Ziekenhuis Gelderse Vallei

Pak die rugklachten aan bij de basis!

Hernia in de onderrug

Myofasciale spierkettingen

HOUDINGSTRAINING. Onderdeel van de fysieke voorbereiding. Dag van de Trainer (17/12/2016)

Functioneel Welzijn. Nek, schouders en pols

Midden van de rug, onderrug, en billen

Knieblessure Anatomie van de knie meniscus kruisbanden

Operatie aan een vernauwing van het lendenwervelkanaal

DU DOMAINE CHABLESSE Beweging - training: de jonge hond

Algemene anatomie van skelet en spieren. Drs. Ed Hendriks, Hans Helsper, Jan Vink

C u r r i c u l u m m o d u l a i r e o p l e i d i n g

Transcriptie:

Stabiliteit van de wervelkolom. Het team is net zo sterk als de zwakste speler Anatomie, Embryologie en Biomechanica ontwikkelen = aanpassen G-J Kleinrensink Afd. Neurowetenschappen-Anatomie & Lowlands Institute of Surgical and applied Anatomy (LISA)

uitgangspunt: stabiliteit van de wervelkolom als geheel is een team prestatie

belangrijke vragen wat zijn de spelers in dit team. wat is hun functie hoe oefenen zij hun functie uit

met betrekking tot de individuele spelers twee thema s : - ontwikkelen: vrijwel niets ontstaat spontaan - aanpassen: op elke ontwikkeling volgt een reactie ontwikkelen = aanpassen

ontwikkelen en aanpassen van: 1. het skelet 2. de gewrichten 3. de spieren 4. het bekken en de wervelkolom als geheel

embryologie skelet ontstaan wervels: week 4 uit de somieten ter weerszijden v.d. neurale buis

jonge leeftijd platte botten pijpbeenderen

jonge leeftijd Skelet: verbening verbening volgt de vascularisatie

jonge leeftijd skeletopbouw bij een negenjarige jongen epifysen/epifysairschijven distale femur

jonge leeftijd skeletopbouw bij een negenjarige jongen patella!

jonge leeftijd

inwerking krachten belasting betekent: inwerking van krachten.

inwerking krachten krachten zijn vectoren grootte en richting

inwerking krachten krachten zijn vectoren grootte - zwaartekracht - liggen vs. staan/zitten

inwerking krachten zwemmen toename van botmassa bij belasting: invloed van sporten fietsen wandelen hardlopen turnen gewichtheffen

inwerking krachten krachten zijn vectoren richting effect op bot (compressiekrachten) effect op bindweefsel (tractiekrachten)

inwerking krachten botmassa en architectuur worden dynamisch bepaald door: mechanische belasting i.e. de richting van inwerkende krachten Julius Wolff; Anatoom & Chirurg; von Humboldt Universität, Berlin: 1892 : "Das Gesetz der Transformation der Knochen,"

de gewrichten Anatomie, Embryologie en Biomechanica: ontwikkelen = aanpassen embryologie ontwikkeling van de verschillende soorten gewrichten B) junctura synovialis A) Primair gewricht C) j. cartilaginea D) j. fibrosa

invloed van bewegen Vol. 37 No. 2, March/April 200; pp. 127-134 Differential effects of embryonic immobilization on the development of fibrocartilaginous skeletal elements Borjana Mikic, PhD; Tiffany L. Johnson, BS; Abhinav B. Chhabra, MD; Benjamin J. Schalet, MS; Marcy Wong, PhD; Ernst B. Hunziker, MD prachtig voorbeeld van ontwikkelen = aanpassen ontwikkeling van de menisci in een geïmmobliseerd kippenembryo

normaal geimmobiliseerd dag 8 verstoorde ontwikkeling menisci t.g.v. immoblisatie; dag 11 menisci ontwikkelen zich eigenlijk niet! dag 13

spieren Anatomie, Embryologie en Biomechanica: ontwikkelen = aanpassen

embryologie embryologie skeletspiersysteem ~ dag 40 spiersegmenten volgen de zenuwsegmenten; zenuwen worden a.h.w. meegetrokken (vb. n phrenicus, vanuit C4)

embryologie ontwikkeling skeletspiersysteem ~ 41 dagen spieren extremiteiten ontwikkelen uit cervicale en lumbale myotomen

krachten en opnieuw: tractie en compressie

krachten Aspecten aan de spierontwikkeling aanhechting van de spier aan het bot: vezels v. Sharpey

krachten twee theorieën: Aspecten aan de spierontwikkeling 1) de plug

krachten twee theorieën: Aspecten aan de spierontwikkeling 2) de chinese vinger (chinese finger trap)

aanhechtingen klinisch interessant: spierbevestigingen aan het skelet

aanhechtingen spieraanhechtingen bij een negenjarige jongen trochanter maior & - minor

aanhechtingen spieraanhechtingen bij een negenjarige jongen spina iliaca anterior sup. & tuber ischiadicum

aanhechtingen spieraanhechtingen bij een negenjarige jongen tuberositas tibiae

bekken en wervelkolom Anatomie, Embryologie en Biomechanica: ontwikkelen = aanpassen

embryologie

embryologie

embryologie

aanpassingsstoornis wervelkolom groeizones (breedte groei) & sluitplaten (lengtegroei)

aanpassingsstoornis m. Scheuermann Holger Werfel Scheuermann (1877-1960), Deense orthopaed Christian Georg Schmorl ( 1861-1932), Duits patholoog

belasting van de wervelkolom (grote) belasting en de rol van fascies in de wervelkolom hoe kan dit???

belasting van de wervelkolom samenwerkingspieren en fascies

belasting van de wervelkolom mechanisme: de spieren, omgeven door de (stijve) fascie, vormen vloeistofkolommen rond de gesegmenteerde wervelkolom wanneer de spieren contraheren expanderen zij tegen de stugge, niet elastische fascie er ontstaat een verhoogde druk in de vloeistofkolommen de vloeistofkolommen vormen zodoende een instant, tailor made stabilisatie van de wervelkolom.

belasting van de wervelkolom gevolg: optimale krachtsverdeling in de discus

belasting van de wervelkolom echter: a-symmetrische ontwikkeling van deze gespiraliseerde fasciestructuur kan leiden tot a-symmetrische krachten scoliose

S-I gewricht Rol van het S-I gewricht in het ontstaan van een scoliose

S-I gewricht S-I gewricht van negenjarige jongen kraakbeenoppervlak sacrum: hyaline ilium: fibreus

S-I gewricht Statiekverandering t.g.v. S-I ontwikkelingsstoornissen hypothese: hypermobiliteit in S-I gewricht standsverandering bekken compensatoire scoliose

conclusie: niet iedere afwijking leidt tot klachten: dysbalans belasting belastbaarheid } } compensatie echter: dit mooie mechanisme verloopt buiten onze waarneming om en dus:

compensatie/aanpassen = eindig teveel/ te lang dysbalans = decompensatie en dus kan het zijn dat we (op de lange duur) toch moeten boeten voor onze (mechanische) zonden

vragen?