WORKSHOP NAAM ORGANISATIE TITEL WORKSHOP STUDIO GLOBO Aan Tafel! DOELGROEP Lager Onderwijs 3 e graad Secundair Onderwijs 1 e graad 2 e graad 3 e graad 4 e graad Type ASO TSO BSO KSO DBSO BuSO KORTE OMSCHRIJVING WORKSHOP In deze werkwinkel krijgen de leerlingen in een eerste deel een heldere schets van het thema voedsel en het globale voedselsysteem aan de hand van een activerende werkvorm. Hoe belandt ons voedsel op ons bord en wat is de rol van boeren in dit voedselsysteem? In het tweede deel maken de leerlingen kennis met drie figuren die een unieke positie in het voedselsysteem bekleden. Vervolgens analyseren we de specifieke problemen van elk personage. Na dit deel moet het duidelijk zijn dat boeren wereldwijd (en zeker de kleine boeren) het meest kwetsbaar zijn in ons voedselsysteem. Daarnaast wordt ons voedselsysteem duidelijk beïnvloed door verschillende factoren waar de personen in de voedselketen geen vat op hebben (klimaatverandering, voedselen landspeculatie ). Ten slotte zoeken we samen met de leerlingen naar oplossingen voor de duurzaamheidsproblemen van ons voedselsysteem. Aan de hand van een speels groepswerk wordt er op een creatieve manier nagedacht over oplossingen op verschillende niveaus. WERKVORM (slechts één van onderstaande werkvormen aanvinken). Bewegingsmethodiek (Vormings)theater Gespreksvormen Inleefspel Wereldkeuken Multimediale methodieken Plastische methodieken Muzikale methodieken
PRAKTISCH Aantal deelnemers: max. 25 leerlingen per groep en maximaal vier groepen tegelijk Duur: 100 minuten Materiaal voorzien door de school: Een goede computer (met mogelijkheid om DVD s af te spelen) + beamer + scherm + geluidsinstallatie/goede computerboxen Accommodatie te voorzien in de school: Een ruim, te verduisteren lokaal met verplaatsbare tafels en stoelen (per klasgroep) In welke provincie kan deze workshop geboekt worden? Antwerpen Brussels Hoofdstedelijk Gewest Limburg Oost-Vlaanderen Vlaams-Brabant West-Vlaanderen Prijs (alle prijzen zijn inclusief BTW) Per leerling: 4,85 Vervoerskosten: 0,32 /km DOELSTELLING VAN DE WORKSHOP De jongeren verwerven inzicht in het globale voedselsysteem: productie, verwerking, distributie, consumptie. De jongeren verwerven inzicht in de duurzaamheid van dit systeem: ze stellen de vraag of het voldoende voedsel voor iedereen, voor nu en voor later garandeert en analyseren de mogelijke problemen. De jongeren verwerven inzicht in de specifieke problematiek van uiteenlopende partijen in de globale voedselketen. De jongeren verwerven inzicht in het belang van structurele oplossingen op politiek niveau en in de belangrijke rol van middenveldorganisaties om die af te dwingen. De jongeren verwerven inzicht in het belang van vernieuwende initiatieven die van onderuit komen en beseffen welke rol zijzelf hierin kunnen spelen. VERLOOP VAN DE WORKSHOP Werkvorm Duur Proces (wat gebeurt er? Wat doet de begeleider/leerling?) Materiaal & accommodatie (indien nodig)
Intro: de voedselketen 10 We schetsen de vier fasen van onze huidige voedselketen aan de hand van een woordspel. Mogelijkheid tot projectie Voorstellingen personages: Quiz 30 In dit deel worden aan de hand van een quiz twee of drie personages voorgesteld. Zij worden steeds gesitueerd in het globale voedselsysteem. Personage drie wordt gebruik ter differentiëring naargelang het niveau van de klasgroep: het biedt een uitbreiding van de probleemschets en de aangehaalde problematiek maar is enkel geschikt voor leerlingen die beschikken over sterkere cognitieve vaardigheden en voldoende abstraheringsvermogen. Mogelijkheid tot audiovisuele projectie Analyse personage 40 In het derde deel van de workshop analyseren we de specifieke problemen, en verwerven meer inzicht in de voedselketen en alle factoren die er een invloed op hebben. Aan de hand van een presentatie, onderwijsleergesprek, een visualiseringsoefening en een puzzeloefening bouwen we stap per stap een beeld op van het globale systeem. Mogelijkheid tot audiovisuele projectie
Op zoek naar oplossingen 20 Op basis van de uitgebreide situatieschets gaan we op zoek naar diverse oplossingen op verschillende niveaus. Bedoeling is dat leerlingen per niveau gaan nadenken welke concrete maatregelen er mogelijk zijn om tot een duurzame voedselketen te komen. Leerlingen brainstormen in een eerste ronde vanuit hun eigen kennis over mogelijke initiatieven die op hun niveau genomen kunnen worden voor een duurzamere voedselketen. Ze werken verder met inspirerende voorbeelden. Dit onderdeel eindigt met een groepsreflectie over de mogelijke oplossingen. Het einde van de werkwinkel is een aanzet tot individuele reflectie.
VERWIJZING NAAR DE EINDTERMEN Verwijzing naar vakgebonden eindtermen http://www.ond.vlaanderen.be/dvo/ / Verwijzing naar VOET Zie bijlage VOETEN overzicht A3 Wereldburgerschap.doc creativiteit 2 kunnen originele ideeën en oplossingen ontwikkelen en uitvoeren context 4: omgeving en duurzame ontwikkeling 2 herkennen in duurzaamheidsvraagstukken de verwevenheid tussen economische, sociale en ecologische aspecten en herkennen de invloed van techniek en beleid 3 zoeken naar mogelijkheden om zelf duurzaam gebruik te maken van ruimte, grondstoffen, goederen, energie en vervoermiddelen 4 zoeken naar duurzame oplossingen om de lokale en globale leefomgeving te beïnvloeden en te verbeteren context 5: politiek-juridische samenleving 12 tonen het belang aan van internationale organisaties en instellingen 13 geven voorbeelden die duidelijk maken hoe de mondialisering voordelen, problemen en conflicten inhoudt context 6: socio-economische samenleving 8 geven kenmerken, mogelijke oorzaken en gevolgen van armoede aan Beschrijf de rol van de leerkracht tijdens de workshop Om de workshop zo sterk mogelijk te verankeren in het pedagogisch project van de school willen wij het schoolteam stimuleren om: De leerlingen goed in te leiden in het thema (zie verder - Ideeën voor de leerkracht om vooraf in de klas rond het thema aan de slag te gaan ) De leerlingen vooraf te laten verwoorden wat hun verwachtingen zijn rond de workshop: met welke vragen, opmerkingen en kritieken lopen ze rond? Indien dit tijdig aan ons wordt doorgespeeld, kunnen we dat integreren in de workshop. Een workshop is een goede gelegenheid voor een leerkracht om leerlingen in een andere context te observeren en hen zodoende beter te leren kennen. Wij willen de begeleidende leraren dan ook stimuleren actief deel te nemen aan de workshop. Met de workshopbegeleider kan besproken worden hoe deze rol dan het best wordt opgenomen. Wij nemen vaak standaard evaluaties af bij leerlingen en leerkrachten na de workshop, maar zijn zeker ook geïnteresseerd in een eigen evaluatie door de leerlingen en begeleidende leerkrachten. Met welke vragen blijven ze zitten, wat vonden ze sterk, zwak, en wat onthouden ze? Wij zijn steeds bereid om met het schoolteam te bekijken hoe ons aanbod nog beter aansluiting kan vinden bij de eigen context van de school. Gedragsverandering komt maar tot stand in een langdurig pedagogisch en opvoedkundig proces. Daarom zijn we steeds bereid om met afgevaardigden van het schoolteam te overleggen hoe deze thema s sterker ingebed kunnen worden in de globale schoolcultuur en schoolorganisatie. Naast een aanbod naar leerlingen toe, heeft Studio Globo ook een aanbod op het niveau van het schoolteam (hierover meer informatie op www.studioglobo.be).
IDEEËN VOOR DE LEERKRACHT OM - vooraf in de klas rond het thema aan de slag te gaan: Er bestaan heel wat leermiddelen waarmee de leerkracht aan de slag kan over het klimaatthema. We schuiven er hier twee naar voor: - doorheen het schooljaar op een procesmatige manier in de klas verder te werken rond het thema: De leerkracht kan met de leerlingen de actualiteit bijhouden rond oplossingen, gevolgen, politiek overleg over voedselproblematiek, gezonde voeding, hongerproblematiek,... Leerlingen kunnen een voedselplan voor de school opstarten: een fruitwinkel, een fairtradewinkeltje, een gezonde snackautomaat Dit kan de aanzet zijn tot een mini-onderneming. De leerlingen kunnen de Foodtest van Broederlijk Delen invullen en op basis hiervan een project opstarten in het kader van een vakoverschrijdend project. Er kan hiervoor samengewerkt worden met lokale voedselteams, landbouwers, wereldwinkels - een degelijke nawerking aan de leerlingen aan te bieden: Zie de tips hierboven!