Functieprofiel Lid Raad van Bestuur speciaal aandachtsgebied Zorg Coöperatie VGZ Versie 1.0 16 juni 2014
1. Functietitel en doel van de functie Functie Lid Raad van Bestuur (aandachtsgebied Zorg) Rapporteert aan Legt collegiaal, samen met de andere leden van de Raad van Bestuur, verantwoording af aan de Raad van Commissarissen en de Ledenraad. De voorzitter Raad van Bestuur is voor deze raden het eerste aanspreekpunt. Het lid legt hiertoe verantwoording af via de voorzitter van de Raad van Bestuur, tenzij de Raad van Commissarissen directe verantwoording verzoekt. Binnen de collegialiteit is het lid verantwoordelijk voor de portefeuilles zoals die zijn vastgesteld door de Raad van Bestuur, krachtens art. 3.6 van het Reglement Raad van Bestuur.. Doel van de functie m/v Besturen van de Coöperatie VGZ en de daarmee verbonden entiteiten als lid van de Raad van Bestuur. In gezamenlijkheid met de voorzitter en het andere lid van de Raad van Bestuur, binnen de doelstellingen van Coöperatie VGZ, mede formuleren van de strategie van Coöperatie VGZ. In gezamenlijkheid Zorg dragen voor de uitvoering van de strategie, evenals Zorg dragen voor de organisatorische en personele aansturing van aan de functie toegewezen portefeuilles, teneinde binnen de rol bij te dragen aan het realiseren van de doelstellingen van Coöperatie VGZ. Door middel van specifieke kennis van en ervaring met het Zorgveld, alsmede een breed netwerk van contacten in dit veld, vertalen van externe ontwikkelingen en uitdagingen naar strategie en organisatie binnen Coöperatie VGZ. Representatie naar kritische stakeholders in het Zorgveld om de doelen van Coöperatie VGZ te ondersteunen. Voeren van een continue dialoog met deze stakeholders om aangesloten te zijn bij politieke en Zorginhoudelijke ontwikkelingen, die relevant zijn voor de strategie en het beleid van Coöperatie VGZ. Daar waar in dit functieprofiel hij of zijn staat dient hij/zij of zijn/haar gelezen te worden. Raad van Bestuur De Raad van Bestuur van Coöperatie VGZ bestaat uit drie leden en hanteert een collegiaal bestuursmodel, gericht op het gezamenlijk behalen van resultaten, met individuele verantwoordelijkheid voor elk van de leden voor specifieke portefeuilles / aandachtsgebieden. Ook is ieder lid van de Raad van Bestuur verantwoordelijk voor de aansturing van eigen direct reports (divisievoorzitters en de eerste bestuurslaag van directeuren/managers). De Raad van Bestuur is collectief eindverantwoordelijk voor de bedrijfsvoering en zorgt voor de strategische sturing van VGZ. Een overzicht van de verantwoordelijkheidsgebieden van de gehele Raad van Bestuur is weergegeven in het Reglement Raad van Bestuur. 2
2. Verantwoordelijkheidsgebieden lid Raad van Bestuur, met aandachtsgebieden Zorg en Klantenservice & Operatie (K&O) Lid Raad van Bestuur Lid Raad van Bestuur, conform de statuten van Coöperatie VGZ en het Reglement Raad van Bestuur. Coöperatie VGZ wordt bestuurd volgens het 'two tier' model. Hierbij legt de driehoofdige Raad van Bestuur verantwoording af aan de Raad van Commissarissen en de Ledenraad. De Raad van Bestuur bestaat uit een voorzitter en twee leden. Een van de twee leden vervult tevens de rol van CFO. Het andere lid van de Raad van Bestuur heeft als aandachtsgebied Zorg. Aandachtsgebieden Primaire verantwoordelijkheid van het lid Raad van Bestuur Zorg zijn de aandachtsgebieden Zorg en Klantenservice & Operatie (K&O) Vanwege de (externe) dominantie van het aandachtsgebied Zorg, wordt het betreffende Raad van Bestuur lid aangeduid als RvB lid Zorg. Samen met de andere bestuursleden wordt richting gegeven aan de ontwikkeling van de strategie van Coöperatie VGZ op het gebied van de Zorg en de Zorginkoop en de hiervan afgeleide organisatorische en bestuurlijke keuzes. Onderhoudt daartoe de externe ontwikkelingen in het Zorgveld en de contacten met ZN. Het opbouwen en onderhouden van externe relaties, via welke op de korte en de lange termijn de belangen van de Coöperatie VGZ worden behartigd, is een cruciale verantwoordelijkheid voor deze bestuurder. Zijn netwerk van externe relaties dient tevens als kennis- en informatiebron om ontwikkelingen op het gebied van Zorg en de daarbij behorende wetgeving te signaleren. De uitvoering van de langdurige Zorg, momenteel georganiseerd via Zorgkantoren, valt ook binnen het aandachtsgebied van Zorg en daarmee onder de primaire verantwoordelijkheid van het lid RvB Zorg. Dit geldt derhalve ook het programma Herziening Langdurige Zorg (HLZ). De communicatie tussen de Raad van Bestuur en de divisievoorzitter Zorginkoop & Zorgvernieuwing (Zorg) en/of de divisievoorzitter Klantservice & Organisatie (K&O)verloopt primair via het lid RvB Zorg. Gezien het collegiale besturingsmodel rapporteren de divisievoorzitters formeel aan de Raad van Bestuur als collectief. Externe relaties Het onderhouden van externe relaties is een belangrijk aandachts- en verantwoordelijkheidsgebied van de Raad van Bestuur van Coöperatie VGZ. Het Bestuurssecretariaat heeft de externe relaties ingedeeld in drie categorieën en legt informatie vast waarin beschreven staat wie welke relaties onderhoudt. Voor complexe relaties (zoals die met ZN, de Nza en DNB) is meer gedetailleerd vastgelegd hoe de interne coördinatie geregeld is. Hier wordt dus ook de rolverdeling tussen de leden van de Raad van Bestuur, de divisievoorzitter ZORG en de DMT leden ZORG vastgelegd waar het het onderhouden van externe relaties betreft. Vanuit de Raad van Bestuur zal het lid RvB Zorg, in overleg met de voorzitter van de Raad van Bestuur, primair aanspreekpunt zijn voor bestuurders van hetzelfde niveau bij de volgende externe relaties; 3
Bestuur Zorgverzekeraars Nederland Toezichthouders/Overheid het College voor Zorgverzekeringen (CvZ); de Nederlandse Zorgautoriteit (NZa); de Gezondheidsraad; de Raad voor Volksgezondheid & Zorg (RVZ); de Inspectie voor de GezondheidsZorg; het Ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport (VWS); politieke partijen. Zorgaanbieders de Nederlandse Vereniging van Ziekenhuizen (NVZ); ActiZ; de KNMP; de OMS; de LHV; de Vereniging GehandicaptenZorg Nederland (VGN); het Landelijk Platform GGz; de KNMG. Bovenstaande lijst is niet uitputtend en is onderhevig aan wijzigingen in de tijd. Het Bestuurssecretariaat houdt een actuele lijst bij. Management Committee Het lid Zorg maakt deel uit van het Management Committee (MC). Het MC bestaat uit de Raad van Bestuur en de vier divisievoorzitters, de directeur HR/FM en de directeur Financiën. In het MC worden periodiek de strategie en uitvoering van beleid voor de coöperatie besproken. Het MC heeft geen operationeel karakter. De operationele verantwoordelijkheden zijn belegd bij de directeuren (en managers) in de divisies en de staven. 4
3. Beschrijving organisatie (voor zover onder de verantwoordelijkheidsgebieden van het RvB lid Zorg vallend) Coöperatie VGZ is een Zorgverzekeraar zonder winstoogmerk die een actieve rol speelt in het effectiever en efficiënter organiseren van de Zorg in Nederland. Zij vervult een regierol bij het inrichten van het Zorglandschap. Coöperatie VGZ wijst klanten de weg naar goede en betaalbare Zorg, op basis van medisch-inhoudelijke kwaliteit, klantbeleving en doelmatigheid. Coöperatie VGZ heeft 4,2 miljoen verzekerden en een omzet van ruim 10 miljard (2013). Divisie Zorg De Divisie Zorg heeft als primair doel het optimaliseren van het Zorgaanbod voor de klanten van Coöperatie VGZ en optimale afstemming van veranderingen in het Zorgveld op de klantbehoefte ( cure and care ). Deze divisie bestaat uit vijf bedrijfsonderdelen: Beheer Dit bedrijfsonderdeel richt zich op het beheer van alle Zorginkoop activiteiten en omvat de afdelingen Controles en Contractmanagement. Zorginkoop Generieke en Integrale Zorg Hierbij worden onderscheiden de afdelingen: - Zorginkoop Generieke Zorg - Zorginkoop Integrale Zorg Kwaliteit & Innovatie Dit bedrijfsonderdeel kent de volgende afdelingen: - Beleid, Klant & Zorgmarkt - Medisch Advies - Zorgvernieuwing Zorginkoop Specialistische Zorg Dit bedrijfsonderdeel dat zich richt op de Zorginkoop voor specialistische Zorg en kent drie regio s: Zuidwest, Zuidoost en Noord. Zorginkoop Langdurige Zorg Dit bedrijfsonderdeel richt zich op de langdurige Zorg en is ingedeeld in zeven regio s en kent daarnaast een backoffice en het onderdeel PGB (Persoons Gebonden Budget). Divisie Klantenservice en Operatie (K&O) De divisie K&O heeft als primair doel een optimale klantbediening, door: het snel en foutloos afhandelen van declaraties, betalingen en polisadministratie. Vanuit klantperspectief de service optimaliseren en de administratieve processen verder automatiseren en uitvoering geven aan de klantcontact strategie. De divisie K&O heeft de volgende afdelingen; Klantenservice & Klantenmanagement, die als doel heeft optimale klantbediening, snelle en goede klantenservice en afhandeling van klachten. De afdeling omvat: o contact centers voor klanten en Zorgverleners; o klachtenmanagement; o Zorgadvies en Zorgbemiddeling. Polisadministratie, die als doel heeft het foutloos en efficiënt afhandelen van acceptaties, mutaties, premie-inning en betaling van declaraties. De afdeling omvat: 5
o o o o polisbeheer; acceptatie en mutatie; dagafschriftverwerking; creditmanagement. Declaratieservices, die als doel heeft het foutloos en efficiënt afhandelen van declaraties. De afdeling omvat: o declaratieverwerking; o controle; o document logistiek. o verhaalzaken. 6
4. Kernactiviteiten functie Collectief, als lid Raad van Bestuur Het lid RvB Zorg van Coöperatie VGZ Zorgt voor een constructieve samenwerking binnen de Raad van Bestuur, stimuleert een goede samenwerking en toont de door Coöperatie VGZ gewenste leiderschapsstijl. Het lid RvB Zorg draagt Zorg voor bepaling en implementatie van de wenselijke organisatiewaarden en organisatiecultuur. Het lid RvB Zorg legt verbindingen binnen en buiten de organisatie. Het lid RvB Zorg is medeverantwoordelijk voor het opstellen van een strategische visie en de vertaling van die strategische visie naar een concrete strategie en meerjarenplanning alsmede de goedkeuring ervan door de Raad van Commissarissen. Individueel, als portefeuillehouder Divisie Zorginkoop en Zorgvernieuwing (ZORG) / Zorg Als portefeuillehouder Zorg overziet het lid RvB Zorg het proces van strategievoorbereiding vanuit de divisie Zorg met betrekking tot Zorginkoop en Zorgvernieuwing. Tevens ziet de portefeuillehouder toe op de uit de strategie voortvloeiende meerjarenplannen en jaarplannen en de realisatie daarvan, alsmede op de bijdrage die de divisie Zorg levert aan de resultaatsontwikkeling van de Coöperatie VGZ. Het jaarplan beschrijft de wijze waarop de strategie in het jaar wordt nagestreefd en benoemt de relevante prestatie-indicatoren. Als portefeuillehouder bespreekt het lid RvB Zorg regelmatig de voortgang van de divisie met de divisievoorzitter en heeft hij daarbij tevens een coachende rol. Vanuit die coachende rol heeft hij informeel contact met de DMT leden van Zorg. Formele informatiestromen vanuit de divisie Zorg lopen altijd via de divisievoorzitter. Het lid RvB Zorg en de divisievoorzitter Zorg nemen beiden deel aan het Management Committee (MC), waarin een aantal essentiële strategische en tactische beleidszaken en issues die betrekking hebben op Zorg aan de orde komt. In bilateraal overleg worden de belangrijkste punten uit het MC overleg die Zorg raken behandeld. Dit bilateraal overleg vindt hetzij ter voorbereiding voorafgaand aan het MC hetzij naderhand plaats, met het doel vervolgstappen met betrekking tot de divisie te bepalen. In deze gesprekken Zorgt het lid RvB Zorg dat hij kennis en inzichten opdoet ten behoeve van latere besluitvormingsprocessen in de RvB. Verder heeft hij een coachende rol naar de divisievoorzitter toe. Het lid RvB Zorg heeft geen operationele rol, noch bij het voorbereiden van het MC, noch bij de opvolging van de daar genomen besluiten. Verder zal de portefeuillehouder namens de voltallige Raad van Bestuur de divisievoorzitter van Zorg een volmacht verstrekken waarbinnen deze kan opereren. Aangezien de volmacht van de divisievoorzitter Zorg een financiële grens voor zelfstandige besluitvorming van 500.000,- (per transactiebesluit) heeft, zal het lid RvB Zorg besluiten moeten accorderen die dit bedrag te boven gaan, zulks in samenspraak met de overige Raad van Bestuur leden. De portefeuillehouder monitort de doelmatigheid en kwaliteit, evenals de rechtmatigheid van systemen en processen vallend binnen het werkgebied van Zorg opdat de Raad van Bestuur hiervoor collectief haar bestuurlijke verantwoordelijkheid kan doen gelden. 7
Individueel, als portefeuillehouder Divisie Klantservice en Organisatie (K&O) Als portefeuillehouder K&O overziet het lid RvB Zorg het proces van strategievoorbereiding vanuit de divisie K&O.. Tevens ziet de portefeuillehouder toe op de uit de strategie voortvloeiende meerjarenplannen en jaarplannen en de realisatie daarvan, alsmede op de bijdrage die de divisie K&O levert aan de resultaatsontwikkeling van de Coöperatie VGZ. Het jaarplan beschrijft de wijze waarop de strategie in het jaar wordt nagestreefd en benoemt de relevante prestatie-indicatoren. Als portefeuillehouder bespreekt het lid RvB Zorg regelmatig de voortgang van de divisie met de divisievoorzitter en heeft hij daarbij tevens een coachende rol. Vanuit die coachende rol heeft hij informeel contact met de DMT leden van K&O. Formele informatiestromen vanuit de divisie K&O lopen altijd via de divisievoorzitter. Individueel, buiten de divisies Zorg en K&O Coöperatie VGZ is primair een Zorgverzekeraar en derhalve reikt de bestuurlijke verantwoordelijkheid vanuit het aandachtsgebied Zorg verder dan de divisie Zorg. Door middel van het bijhouden van ontwikkelingen in het Zorgveld en het onderhouden van relaties dient het lid RvB Zorg bij te dragen aan de cirkel van succes. Zowel bij het definiëren van de proposities als bij het inkopen van Zorg is de acceptatie bij de consument en de verschillende stakeholders van groot belang. De ontwikkeling van de rol die Coöperatie VGZ inneemt in het Zorgveld en het tempo waarin dit gebeurt, is een belangrijk aandachtsgebied voor dit lid van de Raad van Bestuur. Hierbij dient zowel een richtinggevende dialoog plaats te vinden op de markt (politiek, Zorgveld, commerciële partijen in de Zorg) alsmede dient te worden ingespeeld op veranderingen die vanuit dit veld op Coöperatie VGZ afkomen. De toenemende mate waarin Zorgverzekeraars de regierol vervullen bij het inrichten van het Zorglandschap en het organiseren van de Zorg is cruciaal voor de strategie van Coöperatie VGZ en bepaalt in sterke mate haar bestaansrecht. Beïnvloeding van de omgeving om deze regierol verder te kunnen vormgeven staat daarmee hoog op de agenda van het lid RvB Zorg. Dit geldt niet alleen voor de cure, die onder de Zorgverzekeringswet valt, maar ook voor de care die valt onder de AWBZ, alsmede mogelijkerwijs onderdelen van de huidige WMO. In de rolverdeling tussen het lid RvB Zorg en de divisievoorzitter Zorg richting externe stakeholders is de laatste samen met het DMT Zorg verantwoordelijk voor de contacten met Zorgaanbieders (cure en care). Deze verantwoordelijkheid is primair gericht op beheersing van Zorgkosten en op initiatieven die bijdragen aan het effectiever en efficiënter maken van de Zorg in Nederland. Selectief zal het lid RvB Zorg samen met de divisievoorzitter Zorg naar buiten treden, namelijk daar waar zijn bestuurlijk gewicht van belang is in de relatie. Denk hierbij aan contacten met bestuursvoorzitters van grote instellingen. Dit geschiedt overigens altijd in overleg met de divisievoorzitter Zorg (en onder zijn verantwoordelijkheid). Bij contacten met externe relaties in het Zorgveld moet Zorgvuldig onderscheid gemaakt worden tussen het maken van operationele afspraken met betrekking tot inkoop en innovatie en beleidsdiscussies met een meer strategisch karakter. Het lid RvB Zorg maakt zelfstandig geen operationele afspraken met Zorgaanbieders en leveranciers. In de samenwerking met Zorgaanbieders en de overheid vormen actuele ontwikkelingen op het gebied van innovatie speerpunten. De divisievoorzitter Zorg is primair de gesprekspartner bij vraagstukken die de kwaliteit en betaalbaarheid van Zorgverlening aangaan. Zijn inschatting van het strategische karakter van dergelijke besprekingen c.q. het bestuurlijk gewicht van de counterpart kunnen ertoe leiden dat hij het lid RvB Zorg bij dergelijke vraagstukken of besprekingen betrekt of naar voren schuift. 8
5. Kerncompetenties en eigenschappen Als lid Raad van Bestuur van Coöperatie VGZ is het van belang de coöperatieve gedachte te omarmen en het maatschappelijke karakter van deze rol te onderkennen. Het naleven van de door het bedrijf gedefinieerde bedrijfswaarden is hierbij van belang. Verder dient het lid RvB Zorg de volgende eigenschappen te bezitten: strategische sturing; kan een voldoende realistische visie op toekomstige ontwikkelingen vertalen in lange termijn doelstellingen. Houdt hierbij goed zicht op risico s die de onderneming loopt en neemt bijhorende beheermaatregelen; helikopterzicht en oordeelsvorming; kan gegevens en mogelijke handelswijzen tegen elkaar afwegen en tot een logisch oordeel komen. Onderzoekt, herkent en begrijpt de essentiële elementen en vraagstukken; externe representatie; bedreven in beïnvloeding van externe stakeholders (met name politiek en Zorgveld). Is in staat om op het hoogste niveau Coöperatie VGZ geloofwaardig te representeren. Straalt gezag uit op het gebied van Zorg en de rol die Coöperatie VGZ hierin op zich neemt; visionair over Zorg; beschikt over een visie op de toekomst van de Zorg en kan deze uitdragen binnen en buiten het bedrijf; communicatie; uitstekende communicatieve eigenschappen (zowel voor externe als interne communicatie); authenticiteit; is consistent in woord en daad, waarbij gedachten en gevoelens ook in lijn zijn met wat hij of zij zegt en doet; loyaliteit; identificeert zich met de onderneming en voelt zich betrokken; omgevingssensitiviteit; heeft oog voor de ontwikkelingen, machtsverhoudingen en gevoelens binnen de onderneming. Is goed geïnformeerd over de relevante (internationale) financiële, economische, maatschappelijke en andere ontwikkelingen in de omgeving van de onderneming, met name in het Zorgveld; onafhankelijkheid; is zelfstandig in zijn gedrag, durft eigen standpunten tegenover anderen (en enig deelbelang) te handhaven en te verdedigen in het belang van de onderneming. Opereert hiertoe objectief en kritisch; overtuigingskracht en charisma; kan door middel van overredingskracht, persoonlijk overwicht en tact invloed uitoefenen op het standpunt van anderen en inspireert en enthousiasmeert. Is een stevige persoonlijkheid. Is in staat zijn recht te houden; samenwerkingsvermogen; heeft oog voor het groepsbelang en levert een bijdrage aan het gemeenschappelijk resultaat. Is tevens in staat in collegiaal verband te functioneren en geen pleitbezorger te zijn van individuele belangen; stressbestendig; blijft gelijkmatig presteren onder hoge (werk)druk en in onzekere omstandigheden; verantwoordelijkheid heeft inzicht in interne en externe belangen, weegt deze Zorgvuldig af en legt hierover verantwoording af; leiderschap; voldoet aan het VGZ brede leiderschapsprofiel en geeft actief invulling aan de bedrijfswaarden. 9
6. Bestuurlijke kennis en kunde Academisch denk- en werkniveau. Goed ontwikkelde bestuurlijke vaardigheden en aantoonbare bestuurlijke ervaring in de Zorgsector. Heeft ruime ervaring met het integrerend besturen van een grote, complexe organisatie en heeft hier zelf een leidende positie in gehad. Kan werken in een collegiaal bestuurlijke omgeving. Deze vaardigheden zijn opgedaan in een relevante werkomgeving gedurende minimaal vijf jaar (waarvan minimaal één jaar aaneengesloten). Kent de uitdagingen en ontwikkelingen van de Zorgmarkt van dichtbij, liefst door het uitoefenen van verschillende bestuurlijke functies in dit veld. Heeft een rijk extern netwerk van stakeholders in de Zorgmarkt en de politiek. Heeft affiniteit met Zorgverzekeraars en de rol die Zorgverzekeraars in de markt spelen. Heeft kennis van en ervaring met complexe processen en grootschalige veranderingsprocessen. Beschikt over het vermogen om te gaan met verschillende, soms tegengestelde belangen; heeft hier expliciete ervaring mee en kan terugkijken op succesvolle interventies. Beschikt over het vermogen om een breed relatienetwerk te onderhouden en weet daarbinnen om te gaan met verschillende, soms tegengestelde, belangen Kan zich verbinden aan het doel dat de Coöperatie VGZ beoogt met de onderhavige positie, namelijk een leidende rol innemen bij Zorginnovatie, met inbreng van zowel de verzekeraars als de Zorginstellingen. 10
7. Resultaatsgebieden Efficiënte en effectieve Zorginkoop. Initiëren, volgen en implementeren van innovaties ter zake van Zorgaanbod. Financieel eindresultaat van Coöperatie VGZ. Kostenverlaging voor Coöperatie VGZ en klant. Optimale afstemming klantbehoefte en Zorgaanbod. 11