Welbevinden en sociale veiligheid BA S ISO N D E R W I JS Een goede psychosociale gezondheid is belangrijk voor het sociaal functioneren, schoolprestaties en de algemene ontwikkeling. Nationaal Kompas Volksgezondheid 2014 GGD GRONINGEN FEBRUARI 2019
Vignet Gezonde School Om de effectiviteit van de activiteiten binnen op het thema welbevinden te vergroten, is het belangrijk om aan de volgende pijlers te werken: educatie, omgeving, beleid en signalering. Voor ieder van deze pijlers van de Gezonde School vindt u hieronder een beschrijving. Wilt u voor dit thema laten zien dat u voldoet aan al deze pijlers en daarmee integraal werkt aan gezondheidsbevordering, dan kunt u het themacertificaat Welbevinden van het vignet Gezonde School aanvragen. De school heeft een preventieve en school brede aanpak op het gebied van welbevinden, gericht op leerlingen. De houding en vaardigheden van leerkrachten kenmerken zich door positief pedagogisch handelen, een ondersteunende houding, voorbeeldgedrag en verbindende relaties met leerlingen. Binnen de school zijn voorwaarden geschept en taken belegd op het gebied van sociaal-emotioneel welbevinden. De school betrekt de ouders van leerlingen als pedagogisch partner. De school heeft een gezamenlijk ontwikkelde en gekende visie, kernwaarden en afspraken op het gebied van welbevinden. De school heeft inzicht in het welbevinden van leerlingen en medewerkers. De school werkt continu en actief aan welbevinden, zodat het ingebed is in het pedagogisch handelen. De medewerkers van de school signaleren en handelen effectief bij signalen van sociaal-emotionele problemen van leerlingen op individueel niveau en op groepsniveau. Sociale steun of druk uit het netwerk kan gezond gedrag zowel positief als negatief beïnvloeden. Nationaal Kompas Volksgezondheid 2014
Welbevinden en sociale veiligheid Consultatie Team Pesten Als er een situatie is van pesten op school dan kan de school het Consultatie Team Pesten inroepen voor ondersteuning en training. Onder meer met analyse van de groep, observatie, de steungroep aanpak voor gesprekken met leerlingen en verbetering van het groepsklimaat. consultatieteampesten.nl Stichting School en Veiligheid Halt Halt ondersteunt scholen met veiligheidsadvies en het maken van een schoolveiligheidsplan. Ook biedt Halt voorlichtingen en ouder bijeenkomsten aan over thema s die rechtstreeks raken aan de veiligheid op school. Zo organiseert Halt intensieve schooltrajecten voor het schoolpersoneel, lessen aan leerlingen en begeleiding van ouderbijeenkomsten met het thema Veilige Publieke Taak (VPT). halt.nl/veilige-school Stichting School en Veiligheid biedt informatie, hulpmiddelen en lesmaterialen over onder andere sociale veiligheid. schoolenveiligheid.nl/po-vo Halt 088 115 35 00 info@halt.nl Stichting School en Veiligheid 030 285 65 31 info@schoolenveiligheid.nl Training Triple P, Positief Opvoeden, Niveau 3, Eerstelijn Triple P Eerstelijn richt zich op ouders en verzorgers die zich zorgen maken over specifiek gedrag van hun kind en een voorkeur hebben voor individuele consultaties. Het is geschikt voor ouders van kinderen met milde gedragsproblemen die niet gecompliceerd worden door andere bronnen van stress in het gezin. De training voor professionals Om Triple P Eerstelijn aan gezinnen aan te bieden, is het noodzakelijk dat professionals een actieve vaardigheidstraining hebben afgerond en een op vaardigheden gerichte accreditatieprocedure hebben doorlopen, waarin zij hebben laten zien over voldoende kennis en deskundigheid te beschikken om het programma uit te voeren. Leerdoelen Professionals hebben kennis van belangrijke opvoedingsstrategieën die de ontwikkeling van kinderen kunnen versterken. Zij beschikken over strategieën voor het stimuleren van gedragsverandering bij kinderen en ouders. Professionals hebben kennis en vaardigheden over beïnvloeding van gedragsproblemen bij kinderen
Welbevinden en sociale veiligheid vervolg Verbeterde meldcode huiselijk geweld en kindermishandeling De Wet meldcode huiselijk geweld en kindermishandeling verplicht professionals die met kinderen en ouders werken aandacht te besteden aan (vermoedens van) kindermishandeling en huiselijk geweld. De meldcode is verbeterd en richt zich op de veiligheid van kinderen. Er zijn 5 stappen die professionals kunnen zetten, met het accent op stap 4 en 5, waarin de afweging wordt gemaakt volgens een vastgesteld kader. Train de trainer Plezier op school De tweedaagse Train de Trainer Plezier op school is een inspirerende interactieve praktische training voor beroepskrachten die de zomercursus Plezier op school willen uitvoeren. De zomercursus Plezier op school is voor kinderen die een extra steuntje in de rug kunnen gebruiken in de overgang naar het voortgezet onderwijs, zie hieronder. Plezier op school Plezier op school is een zomercursus voor aanstaande brugklassers over het omgaan met anderen. Aanstaande brugklassers leren in een tweedaagse training aan het eind van de zomervakantie: om te gaan met spannende momenten; anders te denken over zichzelf m.b.v. helpende gedachten; anderen aan te kijken, stevig te staan, en duidelijk te praten; een praatje te maken; nee te zeggen, hun mening te geven, om te gaan met kritiek; om te gaan met pesten; zich voor te bereiden op de eerste schooldag. Contact via de website: plezieropschoolgroningen.nl De cursus helpt het zelfvertrouwen en de sociale vaardigheden van deze kinderen te vergroten, zodat zij een goede start kunnen maken op het voortgezet onderwijs. plezieropschoolgroningen.nl Lentis / CIP / Preventie & Wmo Verzorgt in overleg (gast)lessen en lesprogramma s, zoals Rugzakje vol Geluk. Psychisch fit zijn is, naast gezondheid via voeding en beweging, een essentieel onderdeel van gezondheid en een gezonde leefstijl. Kinderen leren hoe ze hun mentale gezondheid kunnen versterken. lentis.nl/verwijzers/wmo/preventie-en-wmo Lentis Monique Wijffels 050 522 31 35 m.wijffels@lentis.nl w.vandenbremen@lentis.nl
Welbevinden en sociale veiligheid vervolg KiVa school KiVa is een schoolbreed anti-pestprogramma. De lessen zijn gericht op het preventief werken aan groepsvorming en het bieden van een veilige leeromgeving. KiVa school 050 363 62 65 info@kivaschool.nl kivaschool.nl Veiligheid NL Verschillende lespakketten voor het basisonderwijs voor het thema sociale veiligheid (PRIMA lespakket en Safe You Safe Me) veiligheid.nl/kinderen-professionals/scholen/sociale-veiligheid Veiligheid NL 020 511 45 11 Of contact via veiligheid.nl Meidenvenijn Lespakket tegen pestgedrag onder meisjes. De meisjes leren niet alleen hun eigen kwaliteiten en de vervormingen hiervan onderkennen, maar leren ook om hun negatieve gedrag om te zetten in positief gedrag. Cycloop BV 040 293 93 07 info@meidenvenijn.nl meidenvenijn.nl/primair-onderwijs Kanjertraining Met de Kanjertraining leren kinderen, leerkrachten en ouders zich op een positieve manier te handhaven in sociaal stressvolle omstandigheden. kanjertraining.nl Stichting Kanjertraining 036 548 94 05 info@kanjertraining.nl Sta sterk op school Het doel van dit anti-pestprogramma is om een groep buitenstaanders en slachtoffers uit de klas concrete vaardigheden te leren om op te komen voor zichzelf en voor (gepeste) medeleerlingen. Stichting Omgaan met Pesten cursussen@omgaanmetpesten.nl omgaanmetpesten.nl/sta-sterk-op-school Theater De Steeg Voorstellingen over verliefdheid, vriendschap, zelfbeeld, grenzen en weerbaarheid. desteeg.info Theater De Steeg 050 579 14 34 mail@desteeg.info Spel Superheld Superheld: lespakket over normen en waarden. Spel over grensoverschrijdend gedrag (lichamelijk of psychisch), zoals plagen, pesten, internet en groepsdruk. Octogames 070 3656108 info@octogames.nl octogames.nl/superheld/index.html
Welbevinden en sociale veiligheid vervolg Leefstijl Voorstellingen over verliefdheid, vriendschap, zelfbeeld, grenzen en weerbaarheid. desteeg.info Edu Actief 070 3656108 info@octogames.nl Zippy s vrienden Verschillende lespakketten voor groepen in het basisonderwijs over coping strategieën. Stichting KEC info@zippysvrienden.nl zippysvrienden.nl Of contact via zippysvrienden.nl Stoere Schildpadden Groepstraining voor kinderen van gescheiden ouders. Richt zich op het verbeteren van de mentale weerbaarheid van kinderen van 4-6 jaar. stoereschildpadden.nl TNO Mariska Kleinvelderman 888 666153 mariska.kleinvelderman@tno.nl KIES Hulp voor kinderen en ouders tijdens en na een echtscheiding. kiesvoorhetkind.nl Expertisecentrum Kind en Scheiding info@kiesvoorhetkind.nl Dappere Dino s Groepstraining voor kinderen van gescheiden ouders. Richt zich op het verbeteren van de mentale weerbaarheid van kinderen van 6 tot 8 jaar. dapperedino.nl Elker 0800 3553 748 a.schutter@elker.nl a.soesman@elker.nl Voor landelijke materialen zie: gezondeschool.nl/po/interventies-primair-onderwijs Of kijk op: welbevindenopschool.nl