EMELGEM TIJDENS DE EERSTE WERELDOORLOG

EMELGEM TIJDENS DE EERSTE WERELDOORLOG

31 juli 1914: ten oorlog! Op 31 juli 1914 staat het dorp in rep en roer: het is oorlog! Iedereen komt op straat en praat erover. De jonge mannen worden opgeroepen om soldaat te zijn. Gepakt en gezakt vertrekken ze, niemand weet voor hoelang. September 1914: op de vlucht voor de vijand Begin augustus komen de eerste vluchtelingen toe in Emelgem en de omliggende dorpen. Ze komen uit Brussel, Mechelen, Leuven..., op de vlucht voor het Duitse leger. Ze vertellen vreselijke verhalen over de Duitsers. Het maakt de mensen bang.

Voor de oorlog de kerk van Emelgem voor de Eerste Wereldoorlog

Duitse verkenners Kort daarna verschijnen de eerste Duitse soldaten. Het zijn de ulanen: verkenners te paard. Op sommige plaatsen saboteren ze spoorlijnen of knippen ze telegraaf- en telefoonlijnen door... Legers marcheren voorbij Begin oktober komen soldaten van het Belgisch leger voorbij. Enkele dagen later trekt ook de Britse cavalerie voorbij en zien de inwoners ook Franse soldaten. 19 oktober 1914: Schuwe Maandag Op 19 oktober beschieten Franse soldaten de Duitsers in de buurt van Emelgem. De Duitsers denken dat het burgers zijn die hen beschieten. En ze nemen wraak door huizen te plunderen en in brand te steken.

Emelgem wordt bezet gebied Emelgem is nu bezet gebied. Sommige gezinnen moeten onderdak bieden aan Duitse soldaten. De inwoners proberen zo goed mogelijk samen te leven met de bezetters. EM_04 Op de rugzijde van deze foto schreef een Duitse soldaat: Als aandenken aan de zeldzame blije momenten in ons rustkwartier in De Warande in Emelgem, bij Theofiel Ameye. Misschien staat de soldaat die dit schreef ook zelf op de foto. Waaraan zie je dat de vier mannen soldaten zijn? Waaraan merk je dat ze vriendelijk zijn? Uniform en revolver / Ze zijn lief voor de hond en voor de kinderen.

Geen school meer De Duitsers gebruiken de school en het klooster als lazaret of veldhospitaal, om er hun gewonde soldaten te verzorgen. De kinderen van Emelgem kunnen dus niet meer naar school gaan. De onderwijzers proberen wel nog les te geven in huizen of private gebouwen. 20 juni 1915: bommen op Emelgem Op 20 juni 1915 valt er een bommenregen op Emelgem. Vijf mensen komen om en vier andere raken gewond. EM_03 Dit is de voerman van de veldkeuken van de 1 Kompagnie met zijn paarden, in 1915. De dieren zijn goed verzorgd! Let eens op de pijp van de soldaat! Wat een kanjer!

EM_05 Parade te Emelgem op 19 augustus1915! Eerst zie je het muziekkorps met de dirigent op kop. Daarna volgen de soldaten van de 1 Kompagnie keurig in het gelid, aangevoerd door de majoor te paard. En de dorpsjongens van Emelgem lopen lustig met de parade mee. Voor hen is dit een buitenkansje! - Hebben de soldaten hun pinhelm op? - Wat staat er links van de weg? a) geluidswering van stro b) vlaskapelletjes c) kerstbomen Antwoorden: Nee, ze dragen een hoge muts b) vlaskapelletjes: op die manier bonden de boeren het vlas samen na de oogst

EM_01 Deze foto is genomen op 23 september 1915. In Rühe lees je op het bord. Dat betekent: in rust. De soldaten verbleven afwisselend een periode aan het front en in hun rustkwartier. Wat doen alle soldaten op één na? Is het meisje bang, denk je? EM_02 Het is augustus 1918 en de oorlog is bijna voorbij... Duitsers in rust hebben een partijtje balspel gespeeld in hun lange soldatenbroek, opgehouden door bretellen! Op de achtergrond zie je de Vijfwegen molen. Antwoord: Roken

Zijn er vandaag nog windmolens in Emelgem? Je kan het opzoeken op www.molenechos.org. Klik op Belgisch Molenbestand. Vul dan in het zoekveld plaats Emelgem in... Oktober 1918: het einde van de oorlog In oktober 1918 wordt de gemeente bevrijd. EM_R02 Het monument aan het kerkhof Op de muur van het kerkhof vind je een monument en een naamplaat waarop je de namen kan lezen van de mensen van Emelgem die in de Eerste Wereldoorlog zijn gestorven.

Zoek het eens op! 1. In de tijd van de Eerste Wereldoorlog schreven ze de naam van je gemeente zo: Misschien vind je de oplossing als je de foto s goed bestudeert. Zoek anders op het Internet of in de bibliotheek van je gemeente. 2. Zoek op hoeveel inwoners je gemeente nu telt. Vind je ook hoeveel mensen er waren in het begin van de 20ste eeuw, net voor de Eerste Wereldoorlog? En net erna? Aantal inwoners vandaag: Aantal inwoners rond 1910: Aantal inwoners rond 1920; Is het aanta inwoners van je gemeente afgenomen? toegenomen? gelijk gebleven? 3. Zoek je gemeente op in Google Maps. Druk de luchtfoto af en kijk of je enkele van de oude foto s op de kaart van je gemeente kan situeren. 1. Ga naar http://maps.google.be 2. Tik de naam van je gemeente in het zoekveld. 3. Je krijgt nu een kaart te zien van je gemeente. Verklein of vergroot de kaart en ga omhoog, omlaag of opzij tot je de dorpskern mooi in het midden van je beeld krijgt. 4. Kies dan Satelliet : zo krijg je een luchtfoto, met de straatnamen erin. 5. Druk de luchtfoto af. 6. Kijk in het fotoalbum van je gemeente. Probeer de foto s met straatnamen nu op je luchtfoto te situeren. Zelf aan de slag als fotoreporter! Als je op stap bent in je gemeente, met de klas of met je ouders, neem dan een fototoestel mee en het album met oude foto s van je gemeente. Zoek de straten of plaatsen op die je bij de foto s vindt. Zoek die plaats op en ga staan waar de fotograaf vroeger stond. Dat is zeker niet makkelijk, maar als je goed naar de oude foto kijkt, vind je misschien wel aanwijzingen. Neem nu een foto. Druk de foto af en situeer hem ook op je luchtfoto: zo kun je zien hoe de plaats veranderd is.