PLATOON VERZAMELD WERK Plato IOON Novmr 2011 Dz tkst is uitsluitn voor prsoonlijk gruik. Commril gruik is nit togstaan. Evnmin is ht togstaan tkst t wijzign, wrkn, ghl of gltlijk t pulirn, of anrszins t vrmnigvulign. Togstaan is ht kopiërn van itatn of klin tkstgltn voor stui- n isussiolinn. Copyright 2011 - Stihting Ars Florat www.arsflorat.nl info@arsflorat.nl Uit: Platoon Vrzaml Wrk - l 4 - ISBN 90 6030 382 2 Vrtaling: Shool voor Filosofi, Amstram Copyright: 2011 Stihting Ars Florat, Postus 74082, 1070 BB Amstram Nits uit z tkst mag vrvlvouig n/of opnaar gmaakt worn oor mil van ruk, fotokopi, mirofilm, ltronish mia, of op wlk anr wijz ook, zonr voorafgaan shriftlijk tostmming van uitgvr. No part of this txt may rprou in any form, y print, photoopy, mirofilm, ltroni mia, or any othr mans, without writtn prmission from th pulishr.
INLEIDING IOON Mag iman mt spifik knnis ovr n zaak oorln ovr ht ghl? Hft iman mt knnis van oorzakn r ingn inraa vrstan van alls, van ghln zowl als van onrln? Ho vrwrft mn trouwns z onrshin nivaus van knnis n ho gaat mn rm om? Alus prolmstlling i in Ioon wort uitgipt. Ht is n spls n harmant gsprk tussn itwat ovr ht paar gtil voorrahtskunstnaar Ioon n Sokrats, i zih trloops ovrigns ontpopt als lifhr n knnr van zijn klassikn. Gsprkspartnrs: Sokrats, Ioon IOON 530a 531a Sokrats: Dag, Ioon, wlkom. Waar komt g vanaan? Van huis, uit Ephsos? Ioon: N hoor, Sokrats, ik kom van Asklpiosfstn in Epiauros. Sokrats: Hout mn aar tr r van i go nit n wstrij voor vrtllrs? Ioon: Inraa, maar ook wstrijn in anr vormn van zang- n ihtkunst. Sokrats: Zg ns, ht gij its voorgragn, n ho ging ht? Ioon: W hn rst prijs gwonnn, Sokrats! Sokrats: Dat is go niuws. Zorg nu ook maar at w ij ht pan-athns fstival winnn! Ioon: Dat zulln w mt n tj gluk zkr. Sokrats: Ik fliitr u mt uw vak. Want tn rst hoort ht rij om j mooi t makn n j t tooin als n go. Vrr is stui van go ihtrs n vooral van Homros - st n mst vlogn onr hn - noig n ht nastrvn mr an waar om aaroor inhou van zijn wrk t grijpn n nit alln maar vrzn t lamrn. Mn kan immrs nooit n go vrtllr zijn, als mn nit grijpt wat ihtr olt. Mn mot visi van ihtr kunnn ovrrngn op zijn ghoor, n it is onmoglijk zonr go grip van wat ihtr zgt. Rn gnog om u t nijn! Ioon: G ht glijk, Sokrats, juist it l van mijn vak hft mij mst inspanning gkost. Ik gloof at ik tr an wi ook ovr Homros kan sprkn. Want gn Mtrooros uit Lampsakos of Stsimrotos van Thasos, noh Glaukoon, of wi an ook, hft ooit zovl prahtigs ovr Homros vrtl als ik. Sokrats: Dat is mooi, Ioon; n staaltj van uw kunnn zult g mij vast nit willn onthoun. Ioon: G zout wrklijk ns motn horn ho go ik Homros h lrn voorragn. Ik gloof an ook at ik oor knnrs trht mt goun palm n vrr. Sokrats: Ja, ik zou wrklijk ns wat tij motn nmn om naar u t komn luistrn. Maar vrtl mij rst ns: zijt g alln thuis in Homros of ook in Hsioos n Arhilohos? Ioon: N, alln in Homros n at lijkt m mr an gnog. Sokrats: Zg ns, zijn r onrwrpn waar Homros n Hsioos htzlf ovr zggn? 2
532a Ioon: Vl, gloof ik. Sokrats: Zout g in zo'n gval Homros tr kunnn uitlggn an Hsioos? Ioon: Wannr zij htzlf zggn, lukt ht mij ij in vn gmakklijk, Sokrats. Sokrats: En wannr zij nit htzlf zggn? Homros n Hsioos zggn ijvoorl in its ovr zinrsgav. Ioon: Dat is zo. Sokrats: Wi kan an ht st uitlggn wat z i ihtrs aarovr zggn, gij of n go zinr? En nit alln wannr ihtrs htzlf zggn, maar ook als z van mning vrshilln. Ioon: En zinr. Sokrats: En als g nu n zinr was n in staat om hun glijkluin passags uit t lggn, zout g an ook hun tgnstrijig passags kunnn vrklarn? Ioon: Dat sprkt vanzlf. Sokrats: Ho komt ht an at g go thuis zijt in Homros n nit in Hsioos of anr ihtrs? Sprkt Homros soms ovr anr onrwrpn an anr ihtrs? Hft hij ht nit ovr allrli asptn van oorlog, ovr rlatis tussn go n slht mnsn, ovr gwon mnsn n spialistn n vrhouing van gon tot lkaar n tot mnsn, vrshijnsln in hml n in onrwrl n ovr oorsprong van gon n hln? Gaan aar gihtn van Homros nit ovr? Ioon: Ja, at is zo, Sokrats. Sokrats: En anr ihtrs an? Shrijvn i ook nit ovr z onrwrpn? Ioon: Dat wl, Sokrats, maar nit zoals Homros. Sokrats: Wat olt g? Slhtr? Ioon: Vl slhtr! Sokrats: Dot Homros ht tr? Ioon: Nou n of! Sokrats: Go, mijn st Ioon, maar wannr mnsn mt lkaar ovr gtalln sprkn n n van hn sprkt ht st, zal iman hm an nit als st sprkr hrknnn? Ioon: Dat lijkt m wl. Sokrats: En is hij nit zlf i ook slht sprkr hrknt, of is at n anr? Ioon: Dzlf, nk ik. Sokrats: Zou hij n wiskunig kunnn zijn? Ioon: Jazkr. Sokrats: En wat vint g hirvan: stl at mnsn mt lkaar ovr gzon voing sprkn n n van hn sprkt ht st, is an prsoon i st sprkr onrshit n anr of zlf als hij i slhtst sprkr ruit haalt? Ioon: Dat zal wl zlf zijn. Sokrats: Wi is at an? Ho nomt g zo iman? Ioon: En arts. Sokrats: W kunnn us in ht algmn zggn at, als vl mnsn ovr htzlf onrwrp sprkn, r altij n is i kan onrshin wi r go of slht ovr sprkt. Maar als hij slht sprkr nit kan hrknnn, an natuurlijk ook go nit, want ht onrwrp lijft htzlf. Ioon: Dat is zo. Sokrats: Di prsoon is us in staat t oorln ovr in? Ioon: Ja, at is zo. 3
533a Sokrats: G zgt us at Homros n anr ihtrs, onr wi Hsioos n Arhilohos, alln ovr zlf onrwrpn sprkn, maar nit op zlf manir: n ot ht go n rst minr go? Ioon: Ja, n at is toh ook zo. Sokrats: Als g an go sprkr hrknt, an wt g ook wi minr go is, omat i slhtr sprkt? Ioon: Dat lijkt m wl. Sokrats: Dus, st vrin, w slaan plank nit vr mis, als w ovr onz Ioon zggn at hij vn go thuis is in Homros als in anr ihtrs. Want Ioon is ht r zlf m ns at wi ovr Homros kan oorln, ook vog is t oorln ovr ir anr i htzlf onrwrp aanpakt n at ijna all ihtrs ihtn ovr htzlf onrwrp. Ioon: Maar wat zou an rn zijn, Sokrats, at ht m nit intrssrt als r gsprokn wort ovr n anr ihtr? Mij shit an nits zinnigs t innn n ik val in slaap. Maar als iman Homros tr sprak rngt, n ik irt klaar wakkr, n r mt mijn aanaht hlmaal ij n wt r van alls ovr t zggn. Sokrats: Dat laat zih gmakklijk ran, mijn st vrin. Ht is voor irn uilijk at g nit ht in staat nt ovr Homros t sprkn. Want als g at wl kon, zout g at ovr all anr ihtrs ook kunnn. D ihtkunst is toh n ghl, nitwaar? Sokrats: Ht ot r us nit to wlk vak iman zih hft ign gmaakt, ht gaat om inziht n at glt voor all vakkn. Wilt g misshin wtn waarom ik it zg, Ioon? Ioon: Zkr, Sokrats, ik luistr graag naar wijz mnsn zoals gij. Sokrats: Ik moht willn at g mij trht zo nom, Ioon. N, gij zijt wijs, gij vrtllrs n tonlsplrs n ihtr, wins wrkn g voorraagt. Ik sprk slhts als n lk. Kijk maar mt wat voor simpl n allaags antwoor ik kwam aanragn ij ht onrwrp waar w ht ovr han. Irn ha kunnn zggn at wi n ghl ovrzit, sts zlf manir van oorln hft. Maar latn w ht hir ns ovr hn: r staat toh zoits als shilrkunst? Sokrats: Is ht nit zo at r nu, vnals in ht vrln, vl go n slht shilrs zijn? Ioon: Zkr. Sokrats: Ht g ooit ghoor van iman i in ht wrk van ijvoorl Polugnotos, zoon van Aglaophoon, pris kan aantonn wat hij go gshilr hft n wat nit, maar at nit kan ij anr shilrs; at hij in slaap valt, als mn hm wrkn van anr shilrs laat zin, n nit wt wat hij rovr mot zggn? Maar gaat ht ovr Polugnotos, an wort hij klaar wakkr n mot n zal hij sprkn. Ioon: Bij Go, n, zo iman kn ik nit. Sokrats: Knt g vrr in lhouwkunst iman i wl aan ht wrk van Daialos, zoon van Mtioon, of Epios, zoon van Panopus, of Thooros, zoon van Samios, of van n anr lhouwr kan aantonn wat mooi is, maar nit ij wrk van anr lhouwrs? Ioon: N, ook nit. Sokrats: En waarshijnlijk knt g vnmin iman i, als ht gaat ovr ht fluitspl, 4
534a ht itrspl n zangkunst of voorrahtskunst, wl kan sprkn ovr Olumpos, Thamuras, Orphus of Phmios, ar van Ithaka, maar mt mon vol tann staat als Ioon uit Ephsos tr sprak komt, n ins voorraht nit kan oorln op wat r go n slht aan is. Ioon: Daar kan ik nits tgnin rngn, Sokrats, maar n ing wt ik zkr: ik kan van all mnsn ht st ovrwg mt Homros - at vint trouwns irn -, maar mt anr ihtrs wt ik gn raa. Ho komt at? Sokrats: Ik zal u uitlggn ho ik nk at ht komt, Ioon. Uw talnt om go mt Homros ovrwg t kunnn, rust nit op vakknnis waar ik nt ovr sprak, maar ht is n golijk kraht i u wgt, zoals kraht in i stn i oor Euripis Magnt a ) wort gnom n vrr vooral 'Hraklia'. Dz stn immrs trkt nit alln ijzrn ringn aan, maar rngt ook kraht ovr op i ringn, waaroor z op hun urt maht krijgn van i stn: ht aantrkkn van anr ringn. Zo vormt zih soms n lang ktn van aan lkaar hangn ijzrn ringn, afhanklijk van kraht van i n stn. Op zlf manir inspirrt Muz mnsn n oor z gïnspirr mnsn worn wr anr zil n zo vormt zih n onlosmaklijk ktn. Want all go pish ihtrs makn hun mooi vrzn nit op asis van vakmanshap, maar omat zij zil n vlogn zijn. En at glt ook voor go lyrish ihtrs, want zoals Koruantn ) ansn wannr z uitn zinnn zijn, zo shppn lyrish ihtrs hun mooi lirn vnmin mt hun vrstan, maar onr invlo van klank n ritm rakn z in vrvoring n uitn zihzlf. D ihtrs vrtlln ons immrs at z hun zot mloiën voor ons latn klinkn als ijn, i uit van honing ovrvloin ronnn in hovn n aln r Muzn zomn ntar vrgarn. Ht is waar wat z zggn. En ihtr is immrs n liht, hilig n gvlugl wzn n kan pas shppn als hij, onlmmr oor zijn vrstan, oor n go zil wort. Gn mns is in staat t shppn of orakls t vrkonign, zolang i staat nit rikt is. Dat komt hiroor: mnsn i kunstwrkn makn of aar go m omgaan, zoals gij mt Homros, on at nit vanuit vakknnis, maar oor n golijk shikking. Daarom kan irn go wrk lvrn, voor zovr Muz hm aarto ropt: n maakt rinklirn, anr lofzangn of hklihtn, maar op n anr gi hovn z gn vrinst t hn. Dit nu zijn gn uitingn van vakmanshap, maar van n golijk kraht, want wi mt vakknnis go kan lrn sprkn op één manir, kan ht ook op anr manirn. Om it t latn zin, onrrkt gohi hun nkn n gruikt hn als inarn - zoals hij at ook ot mt proftn n golijk zinrs -, opat wij, wannr wij naar hn luistrn, wtn at nit zij ht zijn i zulk waarvoll woorn sprkn, maar at ht gohi is i sprkt n ons oor hn zijn stm laat horn. Ht st wijs hirvan is Tunihos uit Chalkis, i zonr ooit n giht gshrvn t hn at moit waar was om t onthoun, inns alom kn hymn op Apollo ihtt, misshin wl ht mooist li at r staat; 'gwoon n vonst van Muzn', zoals hij zlf zgt. Door hm, nk ik, lit gohi ons ht uilijkst zin at i mooi gihtn zonr nig twijfl nit voor n oor mnsn zijn gmaakt, maar voor n oor gon; n at ihtrs slhts tolkn van gon zijn, ztn oor Go i hn zilt. Om it uilijk t makn lit gohi mt opzt mst onrvarn ihtr ht 5
535a 536a shoonst li ihtn, of nkt g at ht nit waar is wat ik zg, Ioon? Ioon: O hml, zkr. Ik n ip gtroffn oor uw woorn, Sokrats, want ook ik nk at oor n golijk shikking go ihtrs voor ons vrtolkn wat van gon afkomstig is. Sokrats: En gij, vrtllrs, vrtolkt op uw urt wat ihtrs zggn? Ioon: Ja, at is waar. Sokrats: G zijt us vrtolkrs van vrtolkrs? Ioon: Zkr. Sokrats: Kom, Ioon, gf m nu ns rlijk antwoor: wannr g mt n go voorraht uw ghoor in ip vrvoring rngt, als g ijvoorl zingt ovr Oussus i zih op rmpl vrtoont aan vrijrs n zijn pijln tr plkk nrsmijt, of wannr g zingt ovr Ahills i zih op Hktor stort, of wannr g n rovig vrhaal ovr Anromah, Hkua of Priamos voorraagt, zijt g an ij uw voll vrstan of nit? Ht g an nit ht gvol of g vollig wort mgslpt oor wat g zgt n at g zlf ij gurtnissn aanwzig zijt, of at nu in Ithaka of Troj is, of waar an ook? Ioon: Wat makn uw woorn m inns vl uilijk, Sokrats. Laat ik rlijk zijn: wannr ik its tragish mot wrgvn, shitn mijn ogn vol trann, n wannr ht its angstaanjagns is, rijzn mij harn t rg n gint mijn hart t onzn. Sokrats: Wlnu an, Ioon, kunnn w an zggn at iman ij zijn voll vrstan is wannr hij, gkl in zijn mooist gwaa n mt goun kransn om, n nits ontrkn aan zijn fsttooi, op n offrfst inns gint t huiln? Of wannr hij ang is, trwijl hij tussn mr an twintiguizn vrinlijk gzin mnsn staat, van wi niman hm ook maar n haar op zijn hoof wil krnkn? Ioon: N, Sokrats, ij Go, zo iman is wrklijk nit go ij zijn hoof. Sokrats: En sft g wl at gij, vrtllrs, ij mst tohoorrs soortglijk ratis opropt? Ioon: Ja, at wt ik, want ik kijk altij vanaf ht poium naar nn n an zi ik tijns mijn voorraht rofnis, vrs n vrazing op hun gzihtn. En ik mot r ook go ijlijvn mt mijn aanaht; want als ik hn laat huiln, zou ik zlf wl kunnn lahn vanwg ht gl at ik in hann krijg, maar als zij lahn, n ik ht i wl kan huiln, omat ik gl vrlis. Sokrats: Bsf an at toshouwr laatst is in rij shakls i kraht van stn van Hrakls aan lkaar oorgvn, zoals ik zoëvn gzg h. Vrtllrs als gij, n ook tonlsplrs, vormn milst shakl n ihtr rst. Maar ht is gohi i oor all shakls hn ziln van mnsn mvort waarhn hij wil, omat hij kraht van n afhanklijk maakt van anr. Op zlf manir als ij i stn hangt r ook n hl rij ansn koorln mt rgissurs n assistntn als xtra slingr aan shakls i vronn zijn mt Muz. Nu is n ihtr afhanklijk van z Muz, anr van n anr. Wij zggn an at hij 'ztn' is n at is ongvr htzlf als roor hrst worn. Aan i rst shakls, ihtrs, zittn wr anr rksn vast, i oor hn gïnspirr worn; sommign oor Orphus, anrn oor Musaios, maar mstn zijn zil oor n ztn van Homros. En van hn zijt gij, Ioon; ook gij zijt in an van Homros. Als iman immrs wrk van n anr ihtr voorraagt, valt g in slaap n komt r nits uit u. Brngt htr iman n vrs van Homros tn ghor, an zijt g mtn wakkr, uw hart springt op n g stkt mtn van wal. Nit oor knnis 6
537a van Homros zgt g us wat g zgt, maar oor golijk gna n inspirati; zoals Koruantn alln gvolig zijn voor mloi i komt van gohi oor wi z ztn zijn n aarop uitunig ansn n zingn, maar op anr mloiën nit ragrn. Op izlf manir kunt gij, Ioon, alln maar hl vl zggn ovr Homros, maar nits ovr anr ihtrs. Ht antwoor op uw vraag, ho ht komt at g ovr Homros hl vl n ovr anrn nits t vrtlln ht, luit: ht is nit uw vakknnis maar n golijk shikking i u tot n knap vrtolkr van Homros maakt. Ioon: Dat is mooi gzg, Sokrats, maar toh zou ht m vrazn, als g mij rvan kon ovrtuign at ik ztn n uitn mzlf n, als ik Homros voorraag. Zlf zout g at, nk ik, ook nit glovn, als g mij Homros hoor voorragn. Sokrats: Ik wil u graag ns horn, maar nit voorat g m hirop ht gantwoor: wlk onrwrpn van Homros hrst g? Toh zkr nit all, nk ik? Ioon: Gloof m, Sokrats, allmaal! Sokrats: Maar toh nit i onrwrpn van Homros waar gij tovallig nits van wt? Ioon: Wlk zijn at, waar Homros ovr sprkt n waar ik gn vrstan van h? Sokrats: Ovr spifik vakkn, sprkt Homros aar nit hrhaallijk n uitgri ovr? Bijvoorl ovr ht wagnmnnn; als ik m vrsrgls kan hrinnrn, zal ik z u voorragn. Ioon: Ik zal z itrn, want ik kn z wl. Sokrats: Draag an maar voor wat Nstor zgt tgn zijn zoon Antilohos, wannr hij hm ringn aanraat op t passn ij ht krpunt op rnaan tijns wstrij tr r van Patroklos. Ioon: Hij zgt: 'En aarom mot gij nu vlakij n raklings sturn uw paarn n wagn... Hlln n winig naar links van ht span op uw wagn van vlhtwrk, mot gij ht rhtrpaar mt prikkln jagn n toropn, virn zijn tugls. Maar laat an ht linkrpaar vlak langs paal gaan, zoat ht shijnt at zijn kant oor kunstig wilnaaf graakt wort... Ho u rvoor om i stnn t rakn.' ) Sokrats: Dat is gnog. Of Homros ht in z vrsrgls ij ht rht in hft of nit, Ioon, wi wt at tr, n oktr of n wagnmnnr? Ioon: En wagnmnnr natuurlijk. Sokrats: Omat hij at vak hrst of om n anr rn? Ioon: N, oor zijn vakmanshap. Sokrats: Hft gohi an lk vak afzonrlijk knnis ggvn i noig is om at vak t hrsn? Ik nk toh nit at knnis i w hn van stuurmanskunst, zlf is als i van gnskunst. Ioon: Bslist nit. Sokrats: En is knnis van gnskunst zlf als knnis van ouwkun? Ioon: N. Sokrats: Dus glt voor all vakkn at w knnis i w hn oor ht n vak, nit kunnn opon mt n anr vak? Maar antwoor m rst ns hirop: zijt g ht mt m ns at knnis van ht n vak anrs is an i van ht anr vak? Sokrats: Als knnis van ht n vak vrshilt van i van ht anr, nomt gij an ook nit ht n vak anrs an ht anr vak? 7
538a 539a Sokrats: Want knnis ovr htzlf gvn w toh gn tw vrshilln namn, als ht om zlf knnis gaat? Kijk, ik wt at ik hir vijf vingrs h n gij wt htzlf, n stl nu at ik u zou vragn of wij it wtn mt hulp van zlf knnis, namlijk rknkun, of mt hulp van n anr vak, an zout g toh wl zggn: mt htzlf vak? Sokrats: Als g vint at it voor all vakkn opgaat, an zult g ook wl vinn at van n vak paal ingn t lrn zijn i nit mt n anr vak glr kunnn worn, maar at lk vak anr knnis inhout? Ioon: Dat vin ik zkr, Sokrats. Sokrats: Dus iman i n paal vak nit hrst, zal nit in staat zijn go t oorln wat r gzg wort in at vak? Ioon: Inraa. Sokrats: Wi wt nu tr of Homros ht go zgt in ihtrgls i g nt itr, gij of n wagnmnnr? Ioon: En wagnmnnr. Sokrats: Want gij zijt n vrtllr n gn wagnmnnr. Sokrats: Is ht vak van vrtllr anrs an at van wagnmnnr? Ioon: Ja, natuurlijk. Sokrats: Dus als ht n anr vak is, is ook knnis anrs. Sokrats: Wat nkt g an van passag, waar Homros vrtlt ho Hkam, maitrss van Nstor, gwon Mahaoon n mngsl van kaas, grst n wijn t rinkn gft? Ongvr zo: 'En aarin mngt i vrouw, op goinnn glijkn, mannn n mngsl in pramish wijn, trwijl z ook gitnkaas raspt aarvoor, mt koprn rasp, n op alls lank grstml strooi.' Of Homros at juist wrgft of nit, wi kan at tr uitmakn, n arts of n vrtllr? Ioon: En arts. Sokrats: En als Homros zgt: 'n zij shoot in ipt, zoals n kogl van loo, aan n hoornn harponpunt vstig, oo aan rauw vrslinn vissn komt rngn.' Vint g an at ht rr aan n vissr an aan n vrtllr is om uit t makn of hij ht go vrtlt of nit? Ioon: Aan n vissr natuurlijk, Sokrats. Sokrats: Luistr ns, stl at g mij ht volgn zout vragn: 'Nu g voor z vakkn ij Homros sts iman gvonn ht i z go kan oorln, wilt g an ook ns iman zokn i van passags ovr zinrs n hun kunst kan oorln of z go of slht giht zijn?' Hoor an ns ho gmakklijk ik u n juist antwoor kan gvn. Want hij sprkt aar ikwijls ovr, in Oussia ijvoorl, waar zinr Thoklumnos, nazaat van Mlampos, sprkt tot vrijrs: 'W onglukkign, wat ovrkomt u! Ghul zijn uw hoofn. Hoofn in naht, uw glaat n uw kniën nn! Gklaag laait! Wangn trannvlkt! Mt lo zijn 8
540a wann n alkn ronom spat. D voorhof is vol van gaantn, voorhal vol van ioln, i onr somr onkrt aln! Doo ging zon aan hml! Mt gruwlijk nahtzwart is alls omgvn... ' En ook vaak in Ilias, ijvoorl in strij ij muur, zgt hij: 'Want ton ht hun plan was ovr t stkn, vrshn hun n tkn, hoog vlign n arn, links van zih latn trop, n slang in klauwn ragn, rusahtig, lorig roo, n nog spartln!... Di lf zih vrwrn, oog zijn kop ahtruit n slog ragr zijn tann vlak ij hals in orst! En hij lit hm, van pijn krimpn, valln. Min tussn trop vil hij nr op gron, n arn wikt al shruwn wg n rf op am r winn..' Ik zou zggn at ht aan n zinr is om rglijk passags t oorln. Ioon: G ht glijk, Sokrats. Sokrats: En gij ook, Ioon, als g at zgt. Maar kom, zoals ik voor u uit Oussia n Ilias passags gzoht h i gaan ovr zinr, oktr n vissr, zokt gij, Ioon, omat g mr thuis zijt in Homros an ik, stukjs uit ovr vrtllr n zijn vak, passags i n vrtllr tr an wi ook mot kunnn oorln. Ioon: Volgns mij, Sokrats, is at ht hl vrhaal! Sokrats: G zgt toh nit ht hl vrhaal, Ioon! Of zijt g zo vrgtahtig? Dat komt toh nit t pas, n vrgtahtig vrtllr! Ioon: Hozo, wat vrgt ik an? Sokrats: Hrinnrt g u nit at g gzg ht, at ht vak van vrtllr n anr is an at van wagnmnnr? Ioon: Ja, at wt ik nog. Sokrats: En omat ht n anr vak is, vint g an mt mij at ht ook knnis van anr zakn inhout? Sokrats: Dus kan ht vak van vrtllr volgns u nit all knnis vattn, noh kan vrtllr zlf alls wtn. Ioon: Bhalv misshin gnom voorln, Sokrats. Sokrats: Bolt g mt 'gnom voorln' ijna all anr vakkn? Wlk knt vrtllr an wl, als hij nit all vakkn knt? Ioon: Volgns mij wat n man hoort t zggn n wat n vrouw past, of n slaaf, of n vrij man, n onraan, of n hrsr. Sokrats: Bolt g at n vrtllr tr kan wtn wat n gzagvorr van n ship op z, in n storm, hoort t zggn an n kapitin? Ioon: N, at wt n kapitin natuurlijk tr. Sokrats: En wat n aanvorr mot zggn tgn n gwon, wt n vrtllr at tr an n arts? Ioon: N. Sokrats: En wat n slaaf mot zggn? Ioon: Dat wl. Sokrats: Bolt g an at n vrtllr wt wat n slaaf mot zggn tgn wil gworn runrn n kohrr zlf nit? Ioon: N, natuurlijk nit. Sokrats: Maar wl wat n vrouw i aan ht spinnn is, hoort t zggn ovr wrking van wol? Ioon: N. 9
541a Sokrats: Of wat n man hoort t zggn, i als lgraanvorr solatn mo insprkt, wt hij at? Ioon: Ja, at wt n vrtllr. Sokrats: Wat! Maar is vrtlkunst an krijgskunst? Ioon: Zlf zou ik wl wtn wat n vlhr zou motn zggn. Sokrats: Misshin zijt g ook wl n stratg, Ioon, want inraa, als g nt zovl vrstan ht van paarn als van ht itrspl, an wt g of paarn go of slht gmn worn. Maar als ik u zou vragn: oor wlk vakknnis, Ioon, wt g at paarn go stuur worn, ht wagnmnnn of ht itrspln, wat zou an uw antwoor zijn? Ioon: Ht wagnmnnn, zou ik zggn. Sokrats: Dus als g go itrsplrs kunt hrknnn, zijt g ht toh mt m ns at g at ot als vakkunig itrsplr n nit als paarnknnr? Sokrats: En als g n stratgi oorlt, ot g at an als stratg of als go zangr? Ioon: Ik gloof at ht gn vrshil maakt. Sokrats: 'Gn vrshil', zgt g? Bolt g at ht n n htzlf vak is, zangkunst n krijgskunst; ht zijn r toh tw? Ioon: En, nk ik. Sokrats: Dus wi n go vrtllr is, zou ook n go vlhr zijn? Ioon: Zkr, Sokrats. Sokrats: Dus wi tovallig n go vlhr is, is ook n go vrtllr? Ioon: N, aar n ik ht nit m ns. Sokrats: Maar g zijt ht r us wl m ns at lk go vrtllr ook n go vlhr is. Ioon: Ja, slist. Sokrats: In Griknlan zijt gij toh st vrtllr, nit? Ioon: Asoluut, Sokrats. Sokrats: Dus zijt g ook st vlhr in Griknlan? Ioon: Dat is zo, Sokrats. En ik h at t ankn aan mijn stui van Homros. Sokrats: Ho komt ht an in gosnaam, Ioon, at gij, als st Griks vlhr n vrtllr, in Griknlan als vrtllr rontrkt n nit als vlhr? Of nkt gij at Grikn mr vrlgn zittn om n mt gou kranst vrtllr an om n gnraal? Ioon: Dat nk ik zkr, Sokrats, want mijn sta wort stuur oor uw sta n hft gn ign vlhr noig, n ovnin zou uw sta of Sparta mij nit kizn als vlhr, want z vinn at z i zlf hn. Sokrats: Maar mijn st Ioon, knt g an Appolooros van Kuzikos nit? Ioon: Hozoo? Sokrats: D Athnrs hn hm mrr maln gkozn tot hun vlhr, howl hij gn Athnr was, vnals Phanosthns van Anros n Hraklis van Klazomnai, ook mnsn van uitn i oor sta wrn aangstl als vlhr n in anr liinggvn funtis, omat zij wzn han at zij aarto in staat warn. En Ioon, Ephsir, zou nit tot vlhr worn uitgropn n gër, als zou lijkn at hij at wl waar is? Ephsos ot immrs nit onr voor wlk anr sta an ook? 10
542a In fit, Ioon, als g wrklijk mnt wat g zgt: at g mt hulp van knnis Homros kunt voorragn, an zijt g nit rlijk. G ht mij vrzkr at g allrli prahtig ingn mt Homros kunt n at g mij it zult latn horn. Maar g hout m voor gk n in plaats van m its t latn horn, wilt g m zlfs nit zggn wat at allmaal is waar g zo go in zijt, al vraag ik r nog zo vaak om. Maar nt als Protus ) nmt g vl vormn aan, wringt g u in allrli ohtn, totat g m tn slott, vrmom als stratg, ontsnapt om m maar nit t hovn latn horn ho gwlig uw mstrshap ovr Homros is. Als g us vakkunig zijt n, zoals ik aarnt al zi, m mislit mt uw loft mij uw knnis van Homros t tonn, an zijt g onoprht. Als g aarntgn nit vakkunig zijt, maar oor n golijk shikking zil n zonr knnis ovr Homros vl moois ovr hm wt t zggn - zoals ik al zi at g ot - an zijt g oprht. Kis us maar ho g oor mij gnom wilt worn: onrlijk of oor gohi gnaig. Ioon: Dat is nogal n vrshil, Sokrats, ht is natuurlijk vl tr om gnaig gnom t worn. Sokrats: Go an, van mij krijgt g mooist naam, Ioon: gij zijt, zonr vl vakknnis, n gnaig zangr van Homros. a Magnsia n Hraklia warn van oushr voornaamst vinplaatsn van magntish ijzrrts. Pristrs van Aziatish goin Kul, kn om hun xtatish ansn. Dz n volgn Homros-vrtaling zijn van r. Agiius W. Timmrman. Protus was n voorsplln zgo, i zih in allrli gaantn kon vranrn. 11