Aan de slag met Windows 10

Titel Aan de slag met Windows 10 Eerste druk December 2017 De module Aan de slag met Windows 10 is een onderdeel van de WERK-portal.nl. De WERK-portal.nl is een product van SBCM en Cedris. Hiervoor wordt samengewerkt met Stichting Expertisecentrum Oefenen.nl Website: www.werk-portal.nl Alle rechten voorbehouden. Niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd, opgeslagen in een geautomatiseerd gegevensbestand, of openbaar gemaakt, in enige vorm of op enige wijze, hetzij elektronisch, mechanisch, door fotokopieën, opnamen, of op enige andere wijze, zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van de uitgever. Ondanks de aan de samenstelling van de tekst bestede zorg kan de uitgever geen aansprakelijkheid aanvaarden voor eventuele schade, die zou kunnen voortvloeien uit enige fout, die in deze uitgave zou kunnen voorkomen.

Aan de slag met Windows 10 3

Inhoudsopgave 1. Basisonderdelen Het bureaublad en de pictogrammen 8 De vensters 9 De taakbalk 10 Het actiecentrum 11 Het startmenu 12 2. Onderdelen van het Startmenu Account 14 Meest gebruikte programma s 15 Tegels (Widgets) 15 Aan/Uit 16 3. De Verkenner (mappenbeheer) Wat is de Verkenner? 20 Een nieuwe map maken 22 Een bestand in een map plaatsen 24 Een map verplaatsen 25 Een mapnaam wijzigen 27 Een map verwijderen 28 De prullenbak 29 4

Inleiding Windows 10 is het laatste besturingssysteem van Microsoft. Het is de opvolger van Windows 8. In deze module Aan de slag met Windows 10 leer je de basis die nodig is om te kunnen werken met dit besturingssysteem. Je leert hoe Windows is opgebouwd en alles over het maken van mappen om je bestanden in te bewaren. 5

Basisonderdelen Bureaublad en pictogrammen Het venster De taakbalk Het actiecentrum Het startmenu 7

Bureaublad en pictogrammen Het bureaublad en de pictogrammen Je hebt de computer aangezet en deze begint met wat kraken en piepen op te starten. Na enige tijd verschijnt een afbeelding met daarin verschillende kleine afbeeldingen op het beeldscherm. Dit is het zogenaamde Bureaublad. Bureaublad met Pictogrammen, zoals je ziet na het aanzetten van de computer. 8

Het venster Windows is het Engels voor Vensters. Open je een willekeurig programma, bijvoorbeeld het internet, dan wordt dit weergegeven als een Venster. Binnen Windows hebben Vensters altijd hetzelfde uiterlijk. Een venster heeft altijd hetzelfde uiterlijk. Je kunt het venster sluiten, vergroten en verkleinen en tijdelijk buiten beeld brengen. Klik je een keer op het minnetje dan zal het geopende venster geparkeerd worden in de taakbalk. Dit kan je zien door het streepje dat onder het programma in de taakbalk staat. Door op het vierkantje te klikken vergoot of verklein je het venster, maar het blijft wel in beeld. Een programma aflsuiten doe je door op het kruisje te klikken. 9

De taakbalk Heb je op het bureaublad een venster geopend, dan kun je dit ook herkennen op de Taakbalk. De Taakbalk is de lange balk die je aan de onderzijde van het Bureaublad ziet staan. Wanneer een venster is geopend wordt dit altijd weergegeven op de taakbalk. Op deze wijze heb je snel overzicht welke programma s geopend zijn. 10

Het actiecentrum Het actiecentrum is een onderdeel waar je meldingen krijgt en een aantal snelle acties kunt uitvoeren. Het actiecentrum kun je openen door te klikken op het pictogram aan de rechter onderzijde van de taakbalk. Je ziet dat het venster is verdeeld in twee onderdelen. Het onderste deel de snelle acties die je kunt uitvoeren en het bovenste deel de meldingen van Windows. Dit kunnen update- of waarschuwingsmeldingen zijn. 11

Het Startmenu Op een computer staat een groot aantal programma s. Die worden niet allemaal als pictogram op uw bureaublad weergegeven. De programma s die op jouw computer staan, maar niet als pictogram op het bureaublad, vind je in het Startmenu. Het startmenu kun je openen door met de linkermuisknop te klikken op de knop Start aan de linker onderzijde van het beeldscherm. Het startmenu is de plaats waar je naar alle programma s, die op de computer staan, kunt gaan. 12

Het startmenu Account Meest gebruikte programma s Tegels Instellingen 13

Onderdelen van het Startmenu Het Startmenu is een belangrijk onderdeel wanneer je werkt met Windows. Vanuit het Startmenu kun je verschillende onderdelen activeren, zoals programma s, je mappen openen, tegels openen en wisselen van gebruiker. Om het Startmenu te openen klik je aan de linker onderzijde op het Windows logo. Gebruikersaccount Aan de linker bovenzijde van het Startmenu vind je de actieve (aangemelde) gebruiker. Je kunt meerdere gebruikers aanmaken op een computer. Wanneer je naar een andere gebruiker wilt gaan, doe je dat via deze optie. Je klikt op de actieve gebruiker en kiest afmelden om vervolgens een nieuw scherm te krijgen en een andere gebruiker te openen. 14

Ook kun je in dit deel de accountinstellingen wijzigen. Denk hierbij aan het instellen of wijzigen van een wachtwoord of het thema te veranderen. Klik op Accountinstellingen wijzigen om de mogelijkheden te bekijken. Gebruik je de computer tijdelijk niet en wil je niet dat je actieve scherm geopend blijft staan, dan kies je ervoor om deze te vergrendelen. Klik op de optie Vergrendelen en je schermbeveiliging zal verschijnen. Om de vergrendeling op te heffen beweeg je de muis of tik je bijvoorbeeld op de spatiebalk van je toetsenbord. Meest gebruikte programma s Na verloop van tijd ga je merken dat je regelmatig dezelfde programma s gebruikt. Deze meest gebruikte programma s worden door Windows 10 herkent en geplaatst in het Startmenu. Op deze manier kun je snel een favoriet programma vanuit het Startmenu openen. Tegels (Widgets) Aan de rechterzijde van het Startscherm vind je de Tegels (Widgets). Deze tegels zijn snelkoppelingen die je snel naar een programma kunnen brengen. Standaard staan er een aantal tegels ingesteld door Windows. Je kunt Tegels toevoegen door ze vanuit alle Apps te slepen naar het Tegel gedeelte. De Tegels zijn erg handig voor programma s die je met grote regelmaat gebruikt. Staan er Tegels die je niet in het Startmenu wilt hebben dan kun je deze verwijderen uit het menu. Klik met je rechtermuisknop op een Tegel en kies de optie losmaken. 15

Instellingen Aan de linker onderzijde van het Startmenu een belangrijk onderdeel. Hier vind je een aantal opties die je regelmatig gebruikt. Alle Apps Op je bureaublad en in het menu Tegels staan lang niet alle programma s weergeven die op de computer staan. Om toegang te krijgen tot alle programma s op je computer, klik je op Alle Apps en verschijnt een menu met een overzicht van de programma s op je computer. Je kunt door te scrollen alle programma s bekijken. Wil je terugkeren dan klik je onder Alle Apps op Vorige en keer je terug naar het Startmenu. Aan/Uit Via het Startmenu kun je de computer in de Slaapstand zetten, Afsluiten of Opnieuw opstarten. Klik in het Startmenu op Aan/Uit en de gewenste optie. Instellingen De optie Instellingen geeft de mogelijkheid om onder andere persoonlijke instellingen aan te passen, gebruikersaccounts toe te voegen of de tijd en taal aan te passen. Wanneer je niet veel basiskennis hebt is het raadzaam om deze optie niet te gebruiken of samen met iemand die nu nog meer kennis heeft. 16

Verkenner De laatste optie is de Verkenner. Dit is misschien wel het belangrijkste onderdeel van je computer. Hier vind je alle documenten, muziekbestanden, foto s en video s door jou op de computer geplaatst. In het volgende hoofdstuk gaan we hier uitgebreid op in. Basiskennis hebben van de Verkenner is een must om met plezier te computeren. 17

De verkenner Wat is de verkenner? Een nieuwe map maken Een bestand in een map plaatsen Een map verplaatsen Een mapnaam wijzigen Een map verwijderen De prullenbak 19

Wat is de Verkenner De Verkenner is het gedeelte van de computer waar de documenten van jou zijn opgeslagen. Wanneer je met de computer werkt en een tekst hebt getypt wil je deze opslaan. Dat opslaan van documenten gebeurt in de Verkenner. Documenten, muziek, foto s en video s sla je allemaal op in deze gezamelijke opslagplaats, de Verkenner. De Verkenner open je door het Startmenu te openen en te klikken op Verkenner. Ook kun je klikken op de Gele map in je Taakbalk aan de onderzijde van het beeldscherm. Heb je de Verkenner geopend dan verschijnt deze in een willekeurige map. Het grote witte deel laat de inhoud van de actieve map zien die is geopend. Welke map geopend is, zie je aan de linkerzijde van je scherm. Daar kun je klikken op de mappen afbeeldingen, bureaublad, documenten, downloads, muziek en video s. Klik je op een van deze mappen dan zal de inhoud in het witte deel worden getoond. De afbeelding op de volgende pagina laat zien dat de map Documenten actief is en in het witte grote deel zie je de inhoud van deze hoofdmap Documenten. Je ziet dat in deze hoofdmap de mappen Excel oefeningen 2016, Snagit Stamps en Word gevorderden zijn geplaatst. Je kunt een map openen door hierop te dubbelklikken. 20

Altijd wanneer je in de Verkenner bent zie je aan de linkerzijde de hoofdmappen waar je terug kunt keren naar een van de hoofdmappen. 21

Een nieuwe map maken De Verkenner ook wel mappenbeheer genoemd is voor velen van ons een heel lastig onderdeel. Het visueel kunnen bepalen hoe de Verkenner werkt. Een boekenkast Vergelijk de Verkenner met een boekenkast. In een boekenkast heb je schappen. Op de ene schap staan alle foto-albums, terwijl op de andere plank de belangrijke documenten staan. Op weer een andere schap heb je alle cd s en dvd s staan. Eigenlijk werkt dat met de Verkenner precies hetzelfde als met de boekenkast. Door de Verkenner te openen, zie je de hoofdmappen, de schappen uit de boekenkast. Op de boekenkast staan de ordners met documenten. Door een hoofdmap te openen in de Verkenner zie je ook de inhoud van de hoofdmap. Probeer voortdurend dit in het achterhoofd te houden wanneer je werkt met de Verkenner. Een nieuwe map maken Wil je een nieuwe map maken in een van de hoofdmappen, dan moet je eerst zorgen dat je de juiste hoofdmap hebt geopend. We willen in dit voorbeeld een map maken in de hoofdmap Documenten. Het is dus van belang dat je de hoofdmap Documenten aanklikt en vervolgens aan de rechterzijde de inhoud van de map ziet. Eigenlijk dus alles wat op de schap staat in de boekenkast. Heb je de juiste hoofdmap geselecteerd, in dit voorbeeld Documenten dan kun je een nieuwe map toevoegen. De nieuwe map zal dus naast de huidige documenten geplaatst worden. In het voorbeeld komt er een nieuwe map bij de reeds bestaande drie mappen. Klik in de balk aan de bovenzijde op het pictogram Nieuwe map. 22

Direct nadat je hebt geklikt op Nieuwe map verschijnt naast de huidige mappen de nieuwe map. Onder de map zie je in het blauw geselecteerd het woord Nieuwe map staan. Op die plaats komt de naam van je map te staan. Zorg ervoor dat je een mapnaam kiest die je later ook nog makkelijk terug kunt vinden. Typ de mapnaam in en klik vervolgens op de knop Enter van je toetsenbord. In de onderstaande afbeelding zie je de nieuwe map toegevoegd aan de bestaande mappen in de hoofdmap Documenten. De nieuwe map is in dit voorbeeld genoemd Digikundig. Tip Schrijf voor jezelf eerst op papier uit hoe je een mappenindeling wilt maken. Denk goed na over het aantal mappen en de namen die je hieraan geeft. Ben je gereed met het uitschrijven ga je zoals bovenstaand de mappen een voor een toevoegen aan de Verkenner. Weet dat het lastig is en tijd kost om met de Verkenner te werken. 23

Een bestand in een map plaatsen Je hebt nu een nieuwe map aangemaakt om hier documenten in te kunnen plaatsen. Bestanden, denk aan teksten, foto s of muziek kun je op verschillende manieren in een map plaatsen. Belangrijkste is altijd weer dat je de juiste map weet te vinden. Denk daarbij steeds weer aan de opbouw van je mappenbeheer (de boekenkast). Hoe werkt het? Wanneer je een tekst typt of een foto op het internet hebt gevonden die je wilt opslaan in een aangemaakte map kies je altijd voor Opslaan als.... Met de optie Opslaan als... krijg je de gelegenheid om de map waarin je het document wilt plaatsen te zoeken. Je komt dan dus in de Verkenner waar je eerst aan de linkerzijde de hoofdmap aangeeft en vervolgens in het witte deel de juiste map opent. Let op je moet de map waarin het document komt openen anders plaats je het document ernaast. Denk aan de boekenkast, je stopt een document in de ordner en legt het er niet naast. Het openen van een map doe je door te dubbelklikken op die map. Als laatste klik je op Opslaan in het geopende venster en heb je het bestand in de door jou gekozen map geplaatst. Bekijk de video Een bestand plaatsen in de module Aan de slag met WIndows 10. 24

Een map verplaatsen Stel dat je een nieuwe map hebt aangemaakt en deze in de verkeerde hoofdmap hebt geplaatst. Als voorbeeld; de map Digikundig heb je aangemaakt en geplaatst in de hoofdmap Documenten. De map Digikundig had echter in de hoofdmap Afbeeldingen moeten staan. Je kunt de map verplaatsen naar een andere hoofdmap. Allereerst ga je naar de hoofdmap waar de map Digikundig staat die je wilt verplaatsen. Klik de map aan, zodat deze is geselecteerd. Klik nu in de werkbalk (bovenzijde van je scherm) op de optie Verplaatsen naar. Het uitschuifvenster dat verschijnt geeft je een aantal mogelijkheden. De map moet verplaatst worden naar de hoofdmap Afbeeldingen, daar klik je op. 25

26 De map wordt direct verplaatst naar de nieuwe hoofdmap. Zie de onderstaande afbeelding die laat zien dat de map Digikundig verplaatst is naar de hoofdmap Afbeeldingen.

Een mapnaam wijzigen We hebben eerder aangegeven dat het geven van een naam aan een map erg belangrijk is. De mapnaam die je geeft moet na lange tijd nog altijd duidelijk zijn voor je waar je de map vindt en wat de inhoud van deze map is. Helaas zien we nog geregeld dat mensen een map de naam Algemeen geven. Lastig om dan te weten na verloop van tijd wat daar allemaal in kan zitten. Heb je een mapnaam gekozen en wil je deze aanpassen dan kan dat vrij eenvoudig. Om een mapnaam te wijzigen ga je allereerst naar de locatie waar de map staat binnen de Verkenner. Selecteer de map die je wilt aanpassen en klik in de werkbalk op de optie Naam wijzigen. De tekst van de map wordt blauw geselcteerd en je kunt direct beginnen met het typen van de nieuwe naam. Druk op de toets Enter wanneer je gereed bent en de mapnaam is gewijzigd. 27

Een map verwijderen Een map kun je ook verwijderen. Om een map te verwijderen ga je net als alle voorgaande acties eerst naar de locatie waar de map staat. Selecteer de map die je wit verwijderen door deze aan te klikken. Klik vervolgens in de werkbalk op de optie Verwijderen. Direct zal de map verwijderd worden naar de prullenbak. 28

De prullenbak Nadat je een document (bestand) of een map hebt verwijderd wordt deze in de prullenbak geplaatst. Het bestand of de map is dus niet definitief van de computer. Om dit te doen moet de prullenbak leeggemaakt worden. Op het bureaublad zie je het pictogram van de prullenbak staan. Dubbelklik op het pictogram om de inhoud van de prullenbak te kunnen bekijken. Een venster wordt geopend en geeft de inhoud van de prullenbak weer. Heb je een bestand of map per ongeluk verwijderd dan kun je deze vanuit de prullenbak weer terug plaatsen. Selecteer het bestand of de map en kies in de werkbalk de optie Item terugzetten. Het bestand of de map wordt weer teruggezet op de locatie waar deze stond. Prullenbak legen Om de inhoud van de prullenbak te verwijderen klik je op de optie Prullenbak leegmaken. Weet zeker bij deze actie dat de geselecteerde bestanden verwijderd mogen worden. Eenmaal de prullenbak geleegd dan is de inhoud ook definitief van de computer verwijderd. 29