Jaarverslag 1 Opvoedingswinkel Mortsel
Inleiding De opvoedingswinkel in Mortsel ging in 13 van start maar 1 was ons eerste volledige werkingsjaar. We kijken terug op een boeiend werkjaar met nieuwe samenwerkingen, uitdagingen en de omvorming van de 3 Antwerpse CAW's naar CAW Antwerpen. Het decreet preventieve gezinsondersteuning ging in voege en de Huizen van het Kind kregen verder vorm. Na het indienen van alle dossiers is nu duidelijk welke plannen er op stapel staan voor de komende periode. Als Opvoedingswinkel blijven we ons verder inzetten om deel uit te maken van deze nieuwe ontwikkelingen. We organiseerden rond de Huizen van het Kind in 1 een info avond waar verschillende partners aanwezig waren, waaronder afgevaardigden van stad en gemeenten van de regio, provincie Antwerpen. De informatie werd gegeven door mensen van Kind & Gezin. Voor de stad Mortsel zijn de gesprekken lopende over het opstarten van een fysiek Huis van het Kind. Daarnaast heeft stad Mortsel ook een duidelijke keuze gemaakt om een kinderarmoede coördinator aan te werven en rond dit thema intensief te gaan werken in de komende periode. De gemeente Edegem maakte eveneens de keuze voor een fysiek huis en ook hier blijven we actief betrokken in het denkproces dat aan de opstart vooraf gaat. In Kontich werd dezelfde keuze gemaakt en zijn de gesprekken lopende. Vanuit het regionaal overleg, zijn er contacten met de andere gemeenten van de regio en gemeente Boechout kiest voor een digitaal Huis van het Kind. We organiseerden rond de Huizen van het Kind in 1 een info avond waar verschillende partners aanwezig waren, waaronder afgevaardigden van stad en gemeenten van de regio, provincie Antwerpen en deze avond werd voorgezeten door mensen van Kind & Gezin. We verwijzen nog graag naar de samenwerking tussen CAW Antwerpen en OLO (Diensten- en Begeleidingscentrum Openluchtopvoeding) in de uitbouw van de opvoedingswinkels. Naast de winkels in Antwerpen, Brasschaat, Mortsel en Zoersel verwelkomen we binnen dit verband nu ook de collega's van de winkel in Hoogstraten. Voor 1 kijken we dus ook verder uit naar de ontwikkelingen op al deze gebieden en de nieuwe kansen die dit zal bieden op vlak van samenwerking. Opvoedingswinkel Mortsel.
De Opvoedingswinkel Mortsel is een samenwerking van volgende partners: Inleiding cijfers 1 In wat volgt kan u alle cijfers vinden van de winkel in Mortsel en de Opvoedingspunten in Borsbeek, Edegem en Kontich. Cijfergegevens van de de opvoedingswinkel in Brasschaat en Zoersel vind je terug op hun website www.opvoedingswinkelbrasschaat.be onder publicaties/jaarverslagen. We focussen in deze cijfers op 3 belangrijke opdrachten: Verlenen van informatie Pedagogisch adviseren Organiseren van vormingsavonden Als laatste punt geven we ook weer welke acties we hebben ondernomen rond overleg en bekendmaking. Achtereenvolgend kan u volgende items vinden: Aantal mail / telefoon / afspraak / onthaal (mensen komen binnen in de winkel zonder afspraak) Aantal gesprekken per vraag (bij een nieuwe vraag is dit een nieuw contact) Wie neemt contact met ons op Leeftijd en geslacht van de kinderen Samenstelling en grootte van het gezin Woonplaats van de gezinnen Aard van de vraag
Naar waar verwijzen wij eventueel door Via welke weg komen mensen tot bij ons Soms zijn bovenstaande gegevens onbekend, gezien de contactnamen via mail of er geen navraag is gedaan om de anonimiteit te kunnen waarborgen. 1. Pedagogisch advies en informatieverstrekking Locatie 1 19 Mortsel Borsbeek Edegem Kontich Grafiek 1: aantal contacten Mortsel en Opvoedingspunten Totaal: 17 contacten over 1 maanden. 1 contacten voor Mortsel en 3 contacten voor de Opvoedingspunten. Ter vergelijking in 13 waren er 17 contacten over een periode van maanden (opening 1 maart 13). contacten voor Mortsel en 7 contacten voor de Opvoedingspunten.
1.1 Aantal mails, telefoons en bezoekers In volgend schema wordt een vergelijking gemaakt van het totaal aantal contacten: rechtstreeks (onthaal = binnenloper tijdens opening, afspraak = eerst afspraak gemaakt), telefonisch en via mail. 9 7 7 3 9 Onthaal Mail Afspraak Telefoon 13 Grafiek 1a: aantal afspraken, mails, telefoons Mortsel 1 11 Onthaal Mail Afspraak Telefoon Grafiek 1b: aantal afspraken, mails, telefoons Opvoedingspunten De contacten in Borsbeek bestonden uit onthaal en afspraak. Voor Kontich zowel afspraak als mail en in Edegem kwamen de vragen via mail en telefoon.
1. Aantal gesprekken per vraag In deze grafieken is af te lezen hoeveel gesprekken er per vraag nodig waren. Van de geregistreerde gesprekken zijn er 1 vervolggesprekken voor Mortsel. Voor de Opvoedingspunten zijn dit vervolggesprekken 1 7 1 contact contacten 3 contacten contacten 13 1 Grafiek a: aantal gesprekken per vraag Mortsel 3 1 1 contact contacten 3 contacten 1 1 Grafiek b: aantal gesprekken per vraag Opvoedingspunten
De meeste ouders hebben voldoende aan één gesprek. Er waren nooit meer dan gesprekken nodig per opvoedingsvraag. Kijken we terug naar 13 zien we dat ook toen ouders voldoende hadden aan één gesprek. Nota: Indien dezelfde persoon opnieuw een vraag stelt maar rond een ander thema werd dit niet geregistreerd als een vervolggesprek maar als een nieuwe vraag. 1.3 Opvoedingsverantwoordelijke Onderstaande grafiek geeft weer wie de opvoedingsvraag of de vraag naar informatie heeft gesteld. 73 7 3 1 17 1 1 Mama Opvoedingondersteuners Beide ouders Papa Studenten Ouder en plusouder Andere familieleden CLB Onbekend/NVT OCMW Grafiek 3a: opvoedingsverantwoordelijke Mortsel Het merendeel van de vragen aan de opvoedingswinkel worden door moeders gesteld. De term 'opvoedingsondersteuner' staat voor alle professionelen die een vraag stellen aan de opvoedingswinkel zoals bv. Onthaalmoeders, opvoeders van een instelling, e.d.
1 17 1 1 1 Mama Papa Opvoedingondersteuners Beide ouders Onbekend/NVT 1 Grafiek 3b: opvoedingsverantwoordelijke Opvoedingspunten. 1. Leeftijd van de kinderen Onderstaande grafieken geven de leeftijd van het kind weer waarop de vraag betrekking had. 3 3 1 3 31 9-3 jaar 3- jaar -1 jaar 1-1 jaar Ouder dan 1 jaar Onbekend/NVT 7 Grafiek a: leeftijd van de kinderen Mortsel De meeste vragen hebben betrekking op lagere school kinderen en kinderen tussen de 1 en 1 jaar.
1 11 3-3 jaar 3- jaar -1 jaar 1-1 jaar Onbekend/NVT Grafiek b: leeftijd van de kinderen Opvoedingspunten In Borsbeek hebben de meeste vragen betrekking op kinderen tussen de 3 en jaar. Voor Edegem ligt de leeftijd tussen en 3 en voor Kontich werden de meeste vragen gesteld voor kinderen tussen en 3 jaar, 1 en 1 jaar en en 1 jaar. In deze grafiek werd er geen onderscheid gemaakt tussen eerste gesprekken en vervolggesprekken. Dit kan de cijfers beïnvloeden.
1. Geslacht van de kinderen Onderstaande grafieken geven een beeld van de verhouding jongens/ meisjes. In Mortsel zien we dat de vragen die gesteld werden zowel betrekking hadden op meisjes als jongens. In de opvoedingspunten werden er meer vragen gesteld over meisjes. 7 9 3 1 Jongen Meisje Onbekend/NVT Grafiek a: geslacht van de kinderen Mortsel 1 1 1 1 1 13 Meisje Jongen Onbekend/NVT Grafiek b: geslacht van de kinderen Opvoedingspunten
1. Aard van het gezin Onderstaande grafieken geven een beeld van de samenstelling van het gezin dat contact opneemt met de opvoedingswinkel. 39 37 3 3 1 Samenwonend Alleenstaand Alleenstaand en gescheiden NSG Onbekend/NVT Grafiek a: aard van het gezin Mortsel De meeste vragen werden gesteld door ouders uit een kern gezin (samenwonende ouders) en alleenstaande ouders die gescheiden zijn. Aanvullend kunnen we meegeven dat gezinnen maatschappelijk kwetsbaar zijn. Volgens de definitie van Kind en Gezin spreekt men van een maatschappelijk kwetsbaar gezin als het ofwel bedreigd is met uitsluiting vanwege culturele of taalbarrière, ofwel bedreigd is omdat het gebrekkig toegang heeft tot maatschappelijk hooggewaardeerde goederen zoals werk, onderwijs, huisvesting, gezondheidszorg. Van de 1 contacten in Mortsel werden er 1 vragen gesteld door allochtone gezinnen.
1 Samenwonend Alleenstaand Alleenstaand en gescheiden NSG Onbekend/NVT Grafiek b: aard van het gezin Opvoedingspunten In de opvoedingspunten zien we eveneens dat de meeste vragen gesteld werden door een ouder uit een kerngezin (samenwonende ouder). Van de 3 contacten in de opvoedingspunten werden er 13 vragen gesteld door maatschappelijk kwetsbare gezinnen. vragen kwamen van allochtone gezinnen. Zowel in de grafiek van Mortsel als in de grafiek van de Opvoedingspunten zien we een hoge score voor 'onbekend' wat de cijfers zeker zal beïnvloeden.
1.7 Gezinsgrootte In de volgende grafieken worden de aantal kinderen binnen een gezin weergeven. 3 3 1 kind kinderen 3 kinderen of meer kinderen Onbekend/NVT 9 1 Grafiek 7a: aantal kinderen in een gezin Mortsel 1 13 1 3 1 kind kinderen 3 kinderen of meer kinderen Onbekend/NVT Grafiek 7b: aantal kinderen in een gezin Opvoedingspunten Zowel in Borsbeek als in Kontich werden de meeste vragen gesteld door gezinnen met kinderen. De vragen vanuit Edegem werden gesteld door gezinnen met 1 kind. Ook hier kan het aantal 'onbekende' gegevens invloed hebben op de relevantie van de cijfers.
1. Woonplaats van de gezinnen 7 9 3 3 3 3 3 1 1 1 1 1 1 Mortsel Boechout Edegem Berchem Antwerpen Kontich Onbekend Wilrijk Borsbeek Vremde Hove Wommelgem Borgerhout Brasschaat Keerbergen Lint Deurne Hoboken Lier Mechelen Grafiek a: woonplaats gezinnen Mortsel In de winkel van Mortsel zien we dat de meeste vragen komen van gezinnen die in Mortsel zelf wonen. 1 17 1 1 1 Kontich Edegem Borsbeek Lint Wommelgem 1 1 Grafiek b: woonplaats gezinnen Opvoedingspunten In elk opvoedingspunt is de hoogste score voor de inwoners van de eigen gemeente.
1.9 Aard van de vraag In deze grafieken geven we een overzicht van de inhoud van de vragen die ouders stellen in de opvoedingswinkel. Van de 1 contacten waren er 9 pedagogische adviesgesprekken. contacten gingen over informatieverstrekking. 9 7 1 Aanpak opvoeding Emotionele ontwikkeling Info over cursussen/ vorming elders Opvallend gedrag Info over opvoedingswinkel Opvang en school Vraag naar info voor een voorziening Afhalen folders/ brochures 3 39 Lichamelijke ontwikkeling Sociale ontwikkeling Spel en vrije tijd Verstandelijke ontwikkeling 1 9 Grafiek 9a1: aard van de vraag algemeen Mortsel
1 19 1717 1 1 11 999 77 33 1111111111111111111 Relatie ouder- kind Ongehoorzaamheid Verschil in aanpak beide ouders Agressief gedrag Brutaal woordgebruik Omgangsregeling echtscheiding Opvoedingsaanpak algemeen Relatie kind- grootouder Gamen Aandacht vragen Koppigheid Zindelijkheid Contactproblemen Faalangst Huiswerk Leerprestaties Nachtmerries Puberteitsconflicten Straffen TV kijken Verlegenheid Grenzen stellen Verwerking echtscheiding Slaapproblemen Problemen op school Driftbuien Anderen Eetproblemen Temperament Stelen Computerspelletjes Relatie broer- zus Angsten Drugs Hoogbegaafdheid Jaloezie Liegen Naschoolse activiteiten Rouwverwerking Taal- en spraakontwikkeling Vakantiebesteding Vrienden grafiek 9a: aard van de vraag specifiek Mortsel 1 1 13 1 9 Aanpak opvoeding Opvallend gedrag Vraag naar info voor een voorziening Opvang en school Info over cursussen/ vorming elders Emotionele ontwikkeling Info over opvoedingswinkel Lichamelijke ontwikkeling Spel en vrije tijd Sociale ontwikkeling 1 1 Grafiek 9b1: aard van de vraag algemeen Opvoedingspunten
Van de 3 contacten waren er pedagogische adviesgesprekken en contacten over informatieverstrekking. 7 Relatie ouder- kind Brutaal woordgebruik Verschil in aanpak beide ouders Overmatig huilen Ongehoorzaamheid Temperament Driftbuien Verwerking echtscheiding Eetproblemen Agressief gedrag 3 3 3 3 Anderen Faalangst Angsten Jaloezie Omgangsregeling echtscheiding Niet kunnen samenspelen TV kijken Problemen op school Slaapproblemen 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 Grafiek 9b: aard van de vraag specifiek Opvoedingspunten
1. Doorverwijzing Onderstaande grafieken geven een beeld van de diensten waar we ouders en andere opvoedingsverantwoordelijken naar doorverwezen. 1 1 1 3 3 3 3 1 1 CAW Eigen vorming Triple P Tejo CLB CKG Therapie privé Kind en gezin Bemiddeling Website Juridisch CGG Bijzondere Jeugdbijstand Advocaat BZW Tiener moeders Grafiek a: doorverwijzingen Mortsel 3, 3, 1, 1, 3 3 1 1 1 1 1 1 1 Kind en gezin CAW Cursussen privé CLB Huisarts Politie Tejo VKA Slachtofferbejegening Psychiater Juridisch advies Therapie privé Bemiddeling UZA Grafiek b: doorverwijzingen Opvoedingspunten
In 1 hadden we 17 contacten. 9 contacten hiervan hebben wij doorverwezen naar één van boven vernoemde diensten. 1 van deze contacten waren pedagogische adviesgesprekken en bij contacten ging het om informatieverstrekking. Doorverwijzingen naar eigen vormingen zijn hierin niet opgenomen. Onder doorverwijzing zitten zowel contacten die wij vanuit de opvoedingswinkel niet verder konden helpen en effectief hebben doorverwezen naar ander diensten als contacten die wel bij ons terecht konden maar wij hen geïnformeerd hebben over andere diensten voor bijkomende ondersteuning of ondersteuning in de toekomst. 1.11 Kennismaking Tijdens gesprekken wordt er aan ouders gevraag hoe zij de opvoedingswinkel hebben leren kennen. Onderstaande grafiek geeft een overzicht. 3 3 3 Onbekend Anderen School/CLB Folder Kind en Gezin Internet CAW Opvoedingwinkel/Eigen vormingen Politie Huisarts 1 17 1 1 OCMW Griffie 9 3 1 Grafiek 11a: kennismaking Mortsel
7 Anderen Onbekend School/CLB OCMW Internet Politie 3 3 3 3 3 CAW Opvoedingswinkel/Eigen vorming Folder Kind en Gezin 1 1 1 Grafiek 11b: kennismaking Opvoedingspunten
. Vormingen In samenwerking met stad Mortsel en de Gezinsbond Mortsel organiseerden we ook in 1 vormingen rond het thema opvoedingsondersteuning. Vanuit het regionaal overleg maken we nog steeds een gezamenlijke folder met alle initiatieven rond dit thema. Onderstaande grafiek geeft een overzicht van de vormingen die in Mortsel georganiseerd werden en het aantal deelnemers. 3 3 3 1 17 1 3 Opvoeden met een kwinkslag 1/1 Opvoeden met een kwinkslag / Hotel mama / Opvoeden met vertrouwen / Cyberpesten /11 EHBO 1/11 Grafiek : aantal deelnemers vormingen Mortsel De vorming 'Opvoeden met een kwinkslag' werd opgesplitst in twee groepen wegens grote interesse. Deze vorming en de vorming 'EHBO' werd georganiseerd i.s.m. de Gezinsbond Mortsel De vorming Cyberpesten kon niet doorgaan wegens te weinig inschrijvingen. Voor 1 gaat er opnieuw een vormingsreeks door 'Samen partner, niet samen ouder'.
3. Overlegstructuren, deelname aan extern overleg en bekendmaking 3.1 Overlegstructuren Het is belangrijk dat onze medewerkers van Opvoedingswinkel Mortsel ( halftijds equivalenten + teamverantwoordelijke) voldoende ondersteuning krijgen en ingebed zitten in structuren die overleg, samenwerking en intervisie mogelijk maken. Intern is er een wekelijkse teamvergadering en mogelijkheid om casussen te bespreken met de collega's van het team Levens- en Gezinsvragen die in hetzelfde gebouw zitten. Er werden verschillende intervisies gepland met de collega's van Opvoedingswinkel Antwerpen en inhoudelijke bijeenkomsten waar ook de collega's van Brasschaat en Zoersel aanwezig waren. Voor het komende jaar kijken we naar de mogelijkheid om deze intervisie vorm te geven met medewerkers van alle provinciale opvoedingswinkels. Indien nodig kunnen medewerkers ook beroep doen op een interne supervisor. Uiteraard is er opleidingsmogelijkheid. Het voorbije jaar werd o.a. de opleiding pedagogisch adviseren gevolgd en interne opleiding rond de problematiek van intrafamiliaal geweld. 3. Extern overleg We zijn op verschillende overlegmomenten aanwezig geweest bij de verschillende partners. Steeds meer zijn deze overlegmomenten in het kader van opstart Huizen van het Kind. Ook het regionaal overleg, provinciaal overleg en sectoroverleg liepen door. 3.3 Bekendmaking Bekendmaking is voor de Opvoedingswinkel cruciaal om in de aandacht te blijven. Steeds meer professionelen kennen ons en verwijzen door maar we moeten ook blijven inzetten om ons bekend te maken bij het brede publiek. Maandelijks schrijven we een opvoedtip die we aan de partners van de regio bezorgen. Op de vormingsavonden in Mortsel is er telkens iemand aanwezig en we gingen ook naar aan vormingsavond van de gemeenten waar we een punt hebben. In Borsbeek maakten we de werking ook bekend op info avonden van de scholen. Het voorbije jaar maakten we verder kennis met de collega's van Kind & Gezin in de regio en legden we contacten met de Welzijnsschakels. We publiceerden onze gegevens ook in het regionaal blad 'Het Periodiekske'.