Hoe begin ik erover. Ontneem ik mensen hoop? Marjo van Bommel Huisarts Consulent palliatieve zorg



Vergelijkbare documenten
rouw, verliesverwerking en spiritualiteit Oncologiedagen 2014

Hoop doet leven, al is het maar voor even. Corine Nierop- van Baalen 15 april 2013 Amersfoort

Kunnen wij ook het laatste stuk van ons levenspad in eigen regie afleggen?

Betekenis van hoop bij mensen met kanker

[PILOT] Aan de slag met de Hoofdzaken Ster

Als genezing niet meer mogelijk is

Hoop doet leven, al is het maar voor even. Corine Nierop- van Baalen 1 juni 2015 Breda

Corine Nierop- van Baalen Verpleegkundig specialist oncologie 23 maart 2018 Amersfoort

de aanbieding reclame, korting De appels zijn in de a Ze zijn vandaag extra goedkoop.

VIEREN MET KINDEREN GEBED OM VERGEVING

Corine Nierop- van Baalen 3 april 2017 Utrecht

MEE. Ondersteuning bij leven met een beperking. Leren & Werken

U in het middelpunt Die migraine hè Levenservaring verzilveren

Hoop doet leven, al is het maar voor even. Corine Nierop- van Baalen 3 december 2014 Ede

zondagmorgen 14 november 2010 Welkomkerk ds. W.H. Hendriks-Vogelaar


Symposium palliatieve zorg

De bruiloft van Simson

Thema Gezondheid. Lesbrief 2. De wachtkamer

Jezus maakt mensen gelukkig

Waarom ga je schrijven? Om de directeur te overtuigen

Thema Gezondheid. Lesbrief 2. De wachtkamer

Instructie 1. Heb jij je voelsprieten uitstaan? De relatie met je cliënt

Palliatieve zorg bij copd. Minisymposium 22 maart 2012

Wat je voelt is wat je denkt! De theorie van het rationeel denken

Klinische redeneren in de Palliatieve Zorg De consulent kan me nog meer vertellen.

Geestelijke verzorging

Wat is palliatieve zorg? Waar denk je aan bij palliatieve zorg?

Gedwongen opname met een IBS of RM *

Gemeente van onze Heer Jezus Christus, lieve mensen,

Pasen met peuters en kleuters. Jojo is weg

Openingsgebeden INHOUD

NIEUWSBRIEF Het nieuwe Koningin Wilhelmina

Er zal geen verzengende hitte, geen dorst en geen honger meer zijn want Hij zal ze weiden aan water dat vloeit uit het hart der woestijn.

Zingeving op MAAT. Wat zijn de effecten van aandacht voor levensvragen en hoe meet je dat?

Manoevreren in de driehoeksverhouding naasten, patiënten en zorgverleners. Cilia Linssen, ICISZ

Sint Maarten spel Klas 1

Soms ben ik eens boos, en soms wel eens verdrietig, af en toe eens bang, en heel vaak ook wel blij.

We hebben verleden week nog gewinkeld. Toen wisten we het nog niet. De kinderbijslag was binnen en ik mocht voor honderd euro kleren uitkiezen.

Wie praat wanneer met het kind? Methodisch Kind- Interview. Afstemming noodzakelijk. Voorwerk! Methodisch kind-interview.

MEE. Ondersteuning bij leven met een beperking. Wonen & Samenleven

Regelgeving & Geldzaken

Workshop -onderzoek. Zelfmanagementondersteuning vraagt om een recept op maat. Daphne Jansen & Lieke van Houtum NIVEL

Het is de familieblues. Je kent dat gevoel vast wel. Je zit aan je familie vast. Voor altijd ben je verbonden met je ouders, je broers, je zussen.

Keuze zorgverzekering

RISICO = KANS X FINANCIEEL EFFECT Opdrachtenblad Categorie:

WELKOM MARKERING VAN DE PALLIATIEVE FASE WORKSHOP COMMUNICATIE MET PATIËNT EN INFORMELE ZORG. door Nelly Troost

Keuzes rond het levenseinde. Miep de Putter Annemieke Delhaas Petra Blommendaal PTMN

Gevaarlijke liefde. Weet jij wie die jongen is? Zit hij ook bij ons op school? Mooi hè, Kim? Maar wel duur! Ik geloof dat hij Ramon heet!

1-meting NEDERLANDERS EN DE DECENTRALISATIES IN HET SOCIALE DOMEIN. I&O Research

Les 4: Les conversatie + grammatica Nederlands Conversatie Les 2 A-klas

\ Thuiszorg. Zorg en hulp bij u thuis. BrabantZorg, met aandacht

toolkit persoons gerichte zorg Bouwen aan eerstelijns zorg op maat voor mensen met een chronische ziekte

Koningspaard Polle en de magische kamers van paleis Kasagrande

Medley 5: Liefde is over medley

Bijbel voor Kinderen. presenteert DE VROUW BIJ DE PUT

Jezus vertelt, dat God onze Vader is

Wanneer en hoe raakt de huisarts betrokken bij een gezin waar jonge kinderen zijn en een van de ouders kanker heeft

Een Transmuraal Palliatief Advies Team in de regio: de rol van de huisarts in de eerstelijn. dr. Eric van Rijswijk, huisarts, lid PAT team JBZ

LAAT GRIEP DEZE WINTER IN DE KOU STAAN

Geef. nooit op! Gods beloften voor jou MIRANDA TOLLENAAR

Wat? Ambers mond valt open. Krijg ik dertigduizend euro? De notaris knikt. Dat klopt. Gefeliciteerd. Liz weet ook niet wat ze hoort.

Johannes 20, april Pasen 2014 Wehl. (ds. A. Oude Kotte-de Boon) Thema: 'Het verhaal van Maria van Magdala ' Gemeente,

Professor dr. E van Leeuwen Dr. W Dekkers Dr. M Dees

Toon mijn liefde, aan de ander dien de ander, zo heb Ik ook jou liefgehad. Heb elkaar lief, wat er ook gebeurt, de ander, zo heb ik ook jou

Teksten bewerkt uit het gezinsboek Ons Dagelijks Brood veertigdagentijd van pastoor M. Hagen door EBP voor

Evaluatie vormingsprogramma 'Agressie in de Ouderenzorg'

Zin in Vrijwilligerswerk. Vrijwilligers ondersteunen bij het omgaan met levensvragen

Een meneer heeft veel ballonnen. Hij roept: Kinderen, kom erbij! Mijn ballonnen die zijn gratis. Wie wil een ballon van mij?

U zorgt voor iemand met dementie. Wie zorgt er voor u?

Dokter, ik heb kanker..

Een kijkje achter de voordeur

6.2.1 Dealen met afleiding onderweg

december 2012 vanaf 4 jaar tekst: Marian van Gog muziek: Paul Natte Kerstkaart

11 PREVENTIE II 12 ONVEILIGE PLEKKEN 13 AANVULLENDE VRAAG ONVEILIGE PLEKKEN. pagina 31. Komt het wel eens voor dat u:

Bijzonder procesdoel 5: Exploreren, verkennen en integreren van de existentiële dimensies

Questionnaire for patients with HIV

Sensire CVA-nazorg. Beroerte, hoe nu verder?

Sensire Astma en COPD

Persona s zorgtechnologie ouderenzorg Tangenborgh najaar 2015

H E T V E R L O R E N G E L D

Thema Kinderen en school. Demet TV. Lesbrief 9. De kinderopvang

U leert in deze les "toestemming vragen". Toestemming vragen is vragen of u iets mag doen.

Gezinsinterventie Gezinsgesprekken voor gezinnen waarbij de ouder psychische problemen heeft

PSYCHOSOCIALE ZORG VOOR PATIËNTEN MET KANKER

Waarom ga je schrijven? Om de directeur te overtuigen

rapport ARBEIDSVERZUIM DOOR VRUCHTBAARHEIDSBEHANDELINGEN

Bijlage B 2.1 Leidraad bij de kwalitatieve interviews 1

Het feestje van Burgie, het aardvarken

Luisteren: muziek (A2 nr. 7)

1 Telefonisch triëren

Er zijn mensen nodig met nieuwe fantasie

KONING DAVID (DEEL 1)

September 2015 Woensdag 23 September Sportdag Start gesprek ouders. Oktober 2015 Woensdag 7 oktober Start kinderboekenweek

Piotr Tekien. Grafische Vormgeving 10 Slechte logo s/typografie verbeteringen. Oktober 2, 2014 GAR1-B PIOTR TEKIEN HKU GAME ART GAR-1B

Toetsopdracht. Communicatieve vaardigheden 2 de stage(cova 2S) Naam: Sanne Terpstra. Studentnummer: Klas: 2B2

WAARDE VAN ADVIES DE WAARDE VAN ADVIES VAN INTERMEDIAIRS. Avéro Achmea P13628

IK HEB GEEN MAAT 48! Jan Joost Meijs, 10-november-2009

Schrijver: KAT Coverontwerp: MTH ISBN: <Katelyne>

Look Good... Feel Better Workshops en individuele consulten

Transcriptie:

Hoe begin ik erover. Ontneem ik mensen hoop? Marjo van Bommel Huisarts Consulent palliatieve zorg

Wat is hoop? impressies

Jo is op sterven na dood Bedlegerig, afgelopen nacht blind geworden waardoor contact met omgeving nu moeilijk is We hadden 2 dagen ervoor een gesprek over euthanasie maar nu misschien dat de bloedtransfusie die hij nog krijgt nog wat aan zijn klachten en dan vooral de blindheid kan doen morgen maar hij hoop dat het sterven niet te lang duurt Zolang er leven is is er hoop

Marieke is pas 21 jaar En heeft een ascites en ileus vanwege een ovariumcarcinoom! Zij krijgt snachts sondevoeding Maar wil gewoon in Amsterdam op haar kamer, uit met vrienden.tussen de puncties en bestralingen door: les intouchables

Definitie? Hoopis de onzekere verwachtingdat een bepaalde gewenste gebeurtenis zal plaatsvinden wanhoopals de kans op de gewenste gebeurtenis verkeken lijkt; vreesals de (onzekere) verwachting een ongewenste gebeurtenis betreft; valse hoopis de verwachting geheel op fantasiegebaseerd of op een gebeurtenis met een verwaarloosbare kans van optreden. Hoop kan passief zijn, zoals een wens, maar ook actief. In het laatste geval wordt de kans op de gewenste gebeurtenis vergroot door persoonlijke inspanningen.

Citaten Al ziet een mens zijn graf al open, toch moet hij altijd blijven hopen.

Citaten Wie in hoop leeft, danst zonder muziek

Citaten Hoop, is de vrolijke wat schreeuwerige pyjama die we over de schrammen en blauwe plekken van gisteren dragen.

Hope for the best PREPARE FOR THE WORST

100 90 80 70 60 50 40 30 20 10 0 Ziektebeloop 1 4 7 10 13 16 19 22 25 28 31 34 Tijd as Oncologie COPD Hartfalen kwaliteit van leven % anticiperen

Modellen en rollen

Hoop niet ontnemen?

Dat zeggen ze nou wel

Waar gaat het over? Mevrouw M, tumorprogressie ondanks chemo, wil over half jaar naar Amerika Heer H, terminaal hartfalen woont in appartement 3 hoog zonder lift met dementerende echtgenote Heer C, regelmatig s nachts via HOV opname i.v.m. exacerbatie COPD, woont alleen Mw D, gaat naar Duitsland voor allerlei alternatieve behandelingen voor pancreasca

Er staat mij wel één meneer voor ogen ( ). Hij had toch de hoop, of in ieder geval het idee dat hij nog beter zou kunnen worden, waarvan je natuurlijk weet ( ): dat gebeurt niet. Dus het is lastig: in hoeverre laat je hem toch in zijn waarde maar moeten wij toch ook die andere kant aan hem laten zien? Kunnen we helemaal meegaan in zijn hoop? vertelde een huisarts (55) die we interviewden. ( uit onderzoek Olsman) Hoop ligt hier dichtbij ontkenning en roept een ethisch dilemma op: meegaan in zijn hoop of hem een andere kant laten zien? Maar er zijn ook andere invullingen van hoop. Ik wil samen verkennen hoe we vormen van hoop tegenkomen in ons werk en hoe we er op een goede manier mee (kunnen) omgaan.

NPCP De Nederlander stelt zijn arts gemiddeld nog geen vier vragen per consult, zo blijkt uit onderzoek van het NIVEL. Uit onze meldactie Patiëntveiligheidblijkt dat patiënten gebrekkige communicatie als een van de belangrijkste oorzaken van onveilige zorg zien. Patiëntgerichte communicatie leidt tot grotere tevredenheid onder patiënten. De meeste patiënten (70%)willen actief betrokken worden bij het nemen van medische beslissingen. Het levert meer tevredenheid en een betere kwaliteit van leven op, en draagt bij aan een betere artspatiëntrelatie.

Wat is er gemeenschappelijk in mijn casuistiek Ik maak me bij deze patiënten zorgen om hun nabije toekomst, hoe dat allemaal moet en wil graag weten hoe zij daar over denken. Willen zij daarin iets van mij? Hebben ze hun ideeën over wat hun te wachten staat in de wat verdere toekomst Wat heeft HOOP voor betekenis voor hun dagelijks leven

Communicatie tips?

Ik heb het toch duidelijk gezegd

Of meer je begevn in een proces?

Oplossingsgericht: patiënt in de kou Verrassing, verbazing, verdieping, verbondenheid verdwijnen in doenerigheid De machtspositie van feiten Afstemming versus protocollair Kennis en vaardigheden ten dienste van de ander De mens in patient en zichzelf geeft arbeidssatisfactie patiënt weet zich gezien

www.presentie.nl

DANK VOOR UW AANDACHT En dan de taal van muziek