Stichting Koorplein Noord-Brabant Inhoudsopgave Visiedocument Inhoudsopgave... 1 Missie... 2 Doelstellingen... 2 Bestuur... 2 Locatie... 2 Stand van zaken... 3 Wat is de waarde van muziek en de waarde van het zingen... 3 Wat is de huidige situatie... 4 Visie op de toekomst... 4 Realisatie... 5 1. Project ter stimulering van de Kinder- en Jeugdkoorzang:... 5 2. Toontje Hoger Kinderkoorzangdagen (zomervakantie 2017)... 6 3. Infocentrum Vocale Muziek... 6 4. Samenwerking met Korenbonden en Organisaties... 6 5. Studiedagen voor dirigenten, regiobijeenkomsten... 7 6. Stimuleren van Zingen in de basisschool... 7 7. Website, nieuwsbrief, adressenbestand... 7
Missie Stichting Koorplein Noord-Brabant bevordert de kwaliteit van de vocale amateurmuziek in Noord-Brabant bij kinderen, jeugd en jongeren tot ca. 18 jaar. Doelstellingen Stichting Koorplein Noord-Brabant stelt zich ten doel de kwaliteit van de vocale amateur-muziek bij kinderen en jeugdigen tot ca. 18 jaar in Noord-Brabant te bevorderen. Indirect willen we daarbij uiteraard ook van dienst zijn voor de volwassen koren. Als het zingen bij de jeugd geen serieuze aangelegenheid blijft, stopt over tien jaar de toevoer van nieuwe leden. Koorplein richt zich op kwaliteitsverbetering van de kinderkoorzang en op de kwaliteitsverbetering van de vocale activiteiten binnen het basisonderwijs. Met het maken van deze keus wil Koorplein een groeiend aantal kinderen in Noord-Brabant bereiken en de kans geven te werken aan de stemontwikkeling en het zingen. Bestuur Met ingang van 1 maart 2017 bestaat het bestuur uit zes personen: Barend Lutgendorff - Voorzitter a.i. Harrie Muskens - Secretaris Jos Elshout - Penningmeester Edith Haverkamp - Lid Jacques Maas - Lid Tom Overtoom - Lid Voor enkele werkzaamheden en projecten worden externe vakmensen aangetrokken. Het bestuur bestaat uit louter vrijwilligers die onbezoldigd werken. Zij zijn actief (geweest) als leidinggevenden in het muziekonderwijs en/of in de koorwereld. De penningmeester is econoom. Het bestuur onderhoud contacten met partner-organisaties en zoekt waar mogelijk naar samenwerking. Locatie Bezoek- en correspondentieadres van Stichting Koorplein Noord-Brabant: Abdij van Berne Romerozaal
Abdijstraat 49 5473 AD HeeswijkWebsite www.koorplein.nl Hier is tevens het Infocentrum van Stichting Koorplein Noord-Brabant. Stand van zaken Wat is de waarde van muziek en de waarde van het zingen 1 Zingen is de basis van alle muziek. Wanneer je als muzikant beschikt over een goed toonvoorstellingsvermogen zal het maken van muziek een stuk eenvoudiger zijn. Het is daarbij belangrijk om op een zo jong mogelijke leeftijd te starten met het ontwikkelen van het toonvoorstellingsvermogen. 2 Bij deskundige begeleiding zal de kwaliteit van het stemgebruik groeien: zuiverheid, articulatie, ademhaling, frasering, resonantie. Zingen in een goed geleid koor spoort aan tot een goede stemontwikkeling. 3 Koorzang is teamvorming. Het ontwikkelen van een goed afgewogen koorklank, van een juiste stemverhouding heeft een belangrijk sociaal aspect. Men is afhankelijk van andere koorleden, men houdt rekening met elkaar. Het samen optrekken in een koor, het toewerken naar een optreden, maken het zingen in een koor tot een sociale leefgemeenschap. 4 Onderzoeken hebben uitgewezen dat het zingen, het functioneren in een goed koorverband, het verstand scherpt, het concentratievermogen vergroot, de aandacht voor wat om je heen gebeurt verbreedt. 5 Met het zingen in een koor leert men spelenderwijs op eenvoudige wijze om te gaan met bladmuziek. Dit kan zeer verrijkend zijn in het gemak van het lezen van bladmuziek. 6 Kinderen krijgen al op jonge leeftijd mee wat schoonheid is in muziek. Van de kinderdeun naar kinderliederen en volksliederen, van eenvoudige canons naar complexere meerstemmigheid. 7 Wellicht het allerbelangrijkste aspect van het zingen in een koor is het ervaren van plezier in zingen en musiceren. Het is de kunst van de dirigent om dit deel van het leerproces zo efficiënt mogelijk en tegelijk op een prettige manier te laten verlopen. Hiervoor zijn goed opgeleide dirigenten en docenten noodzakelijk.
Wat is de huidige situatie Er wordt nog maar weinig gezongen onder de jeugd. Eigenlijk steeds minder. In elk geval in georganiseerd verband. Minder binnen de scholen, minder binnen het gezin, minder in kinderkoren. Toch zijn zangprogramma s zoals The Voice en Holland got s talent ongekend populair. Ook digitale karaokespelletjes gaan als zoete broodjes over de toonbank. Belangstelling voor het zingen lijkt er dus wel degelijk te zijn. Voornamelijk gaat het dan over het lichte genre en onder een kleine doelgroep. Voor Koorplein ligt hier een belangrijke opdracht. Hoe krijgen we het zingen onder de jeugd weer populair in de meest brede zin. Hoe krijgen we de jeugd weer aan het zingen. We zoomen in op gezin, school en kinderkoor. 1. Zingen binnen het gezin. Ouders hebben het druk, werken volgens een rooster waarbinnen meestal weinig tijd is voor creativiteit met de kinderen. Zingen in het gezin is echter de meest natuurlijke vorm van musiceren. Kinderen zijn er gevoelig voor. Maar ouderen net zo goed. Kijk naar sociale activiteiten (sport, feesten etc.) of formele bijeenkomsten (rouwplechtigheid, kerkdienst etc.). Er wordt altijd ruimte gemaakt om te zingen. De bakermat van het zingen ligt in het gezin, van daaruit kan het open bloeien. 2 Op basisscholen, sowieso binnen het reguliere onderwijs, wordt nog nauwelijks gezongen. Gelukkig met positieve uitzonderingen. Zingen, muzische vorming, telt niet mee binnen de eindtoetsen, en is dus niet belangrijk. Een doorlopende leerlijn ontbreekt. In het bestuur van een school, in de teamvergadering, in de oudercommissie of medezeggenschapsraad komt zingen niet aan de orde. Krijgt het wel de aandacht dan is dat vanwege een persoonlijke interesse van de directeur of van leerkrachten. 3 Kinderkoren dreigen te verdwijnen. In de provincie Noord-Brabant waren veel kinderkoren verbonden aan een kerk. De belangstelling voor het zingen in koorverband is de laatste twintig jaar sterk afgenomen. En omdat dirigenten vaak niet of matig betaald worden ontbreekt het veelal aan deskundige leiding. Kinderkoren hebben de beste dirigenten nodig. Maar de praktijk is anders. Visie op de toekomst Concrete planvorming 1. Stimuleren van algemene kinderkoren, onder goede leiding en met een bestuurlijke en financiële gezonde organisatie. 2. Opleiding van dirigenten, in samenwerking met Maestro, met een speciale opleiding voor Kinderkoordirectie op het Conservatorium van Fontys Hogeschool Tilburg.
3. Documentatie van goede muziek, met een via internet vrij toegankelijk database systeem. 4. Studie- en ontmoetingsdagen voor dirigenten en bestuursleden van kinderen jeugdkoren. Contacten met dirigenten via internet en nieuwsbrieven. 5. Stimuleren van zangonderwijs op basisscholen. Bemiddelend optreden om in samenwerking met 123ZING het zingen op basisscholen weer op het curriculum te krijgen. 6. Contacten leggen met pedagogische academies om het zangonderwijs opnieuw onder de aandacht te brengen. Realisatie Hoe geeft Koorplein invulling aan de planvorming? Naar de mening van het bestuur van Koorplein zijn bovenstaande plannen haalbaar. Het zijn einddoelen. De weg er naar toe wil Koorplein afleggen in samenwerking met andere organisaties. In 2017 en de daaropvolgende jaren wil Koorplein de volgende weg bewandelen: 1. Project ter stimulering van de Kinder- en Jeugdkoorzang: Koorplein Noord-Brabant heeft zich als doel gesteld het bevorderen van de kwaliteit en kwantiteit van de vocale amateurkunst in de provincie Noord-Brabant. De stichting geeft daarbij prioriteit aan het stimuleren van de kinder- en jeugdkoorzang. De situatie van de kinder- en jeugdkoren is momenteel allesbehalve rooskleurig. En het methodisch zangonderwijs op de basisscholen is ook zo ongeveer failliet verklaard. Om die reden heeft Koorplein met ingang van 1 februari 2016 een project opgestart, met de intentie op acht plaatsen, verspreid over de provincie kinder- en jeugdkoren in te richten, te begeleiden en tot een zodanig niveau te brengen dat zij als voorbeeld kunnen dienen in de respectievelijke regio s. Uitganspunten hierbij zijn: - vorming van een bestuur - instelling van een verenigings- of stichtingsvorm - een open, algemene opstelling voor wijk of dorp - aanstelling van een vakbekwame / bevoegde dirigent - bereidheid om samen te werken met Koorplein Noord-Brabant - samenwerking met de basisscholen - samenwerking, waar mogelijk, met de plaatselijke muziekschool Als externe medewerkers zijn twee deskundige dirigenten aangetrokken.
Voor de financiën zijn externe subsidies verworven, waarmee het project grotendeels betaald kan worden. Gestreefd wordt naar een verdeling van deze gelden over de jaren waarin het project loopt. Landelijk project Op die plaatsen waar mogelijkheden zijn om aan te sluiten bij het project van het rijk Impuls muziekonderwijs zal Koorplein initiatieven nemen. Koorplein zal scholen stimuleren aan dit project deel te nemen. 2. Toontje Hoger Kinderkoorzangdagen (zomervakantie 2017) Deze koordagen heeft Koorplein in 2016 voor de achtste keer georganiseerd. Er waren 32 deelnemers in de leeftijden van 7 tot 15 jaar, alle leden van koren in de provincie of zang- leerling. Het slotconcert was een mooie afsluiting van misschien wel het beste koorkamp tot nu toe. Voor de zangers betekent het elk jaar een prachtige ervaring en ongetwijfeld hebben deze dagen een doorwerking in de koren thuis èn in Brabant. In de begroting is een bescheiden bedrag opgenomen voor een coördinator, ten behoeve van enkele voorbereidende werkzaamheden en inzetbaarheid tijdens de vier dagen van het koorkamp. 3. Infocentrum Vocale Muziek Met ingang van 1 september 2015 is het Infocentrum gehuisvest in een ruimte van de Abdij van Berne te Heeswijk-Dinther. Het is de centrale vergader- en ontmoetingsplaats van Koorplein. De uitgebreide bibliotheek staat ten dienste van dirigenten, studenten en docenten. Het bestand aan partituren en bundels voor beginnende en gevorderde kinder- en jeugdkoren en voor het zangonderwijs wordt steeds aangevuld met nieuwe uitgaven en wordt verwerkt in een geautomatiseerd bestand dat via internet gratis toegankelijk is. Voor het actueel houden van dit bestand is een bescheiden bedrag opgenomen ten behoeve van een externe medewerker; voor het overige gebeurt het werk door vrijwilligers. In 2015 is tweemaal een presentatie verzorgd, eenmaal in Roermond op een dag voor kinderkoren, eenmaal in Schijndel op een culturele markt voor onderwijsteams. 4. Samenwerking met Korenbonden en Organisaties In 2016 is dit overleg tot stand gekomen in de provincie Noord-Brabant. Dit is gebeurd op initiatief van Kunstbalie, om hierdoor niet alleen de samenwerking te bevorderen maar ook het gezamenlijk optrekken naar subsidiënten efficiënter te reguleren.
5. Studiedagen voor dirigenten, regiobijeenkomsten Het betreft twee studiedagen, die in samenwerking met de Stichting Maestro georganiseerd worden. De doelgroep bestaat uit dirigenten en bestuursleden van kinder-, jeugd- en jongerenkoren en studenten zang en directie. Geopteerd wordt voor twee dagen, elk met een specifiek onderwerp: van één- naar meerstemmig, solfègemethode, werkvormen, stemvorming, dirigeren, organisatie. Als inleiders worden deskundigen uit Nederland en Vlaanderen uitgenodigd. Met de samenwerking met Maestro is in 2015 een begin gemaakt. Bij haar contacten in de provincie hanteert Koorplein een indeling in vier regio s: Midden (regio Den Bosch, Tilburg), Noord-Oost (Oss, Nijmegen), Zuid-Oost (Eindhoven, Helmond) en West (Breda, Bergen op Zoom). In de periode maart tot juni 2017 biedt Koorplein in elke regio een (avond)bijeenkomst aan dirigenten van kinder-, jeugd- en jongerenkoren, met steeds een bepaald thema. De bijeenkomsten zijn met name bedoeld voor het uitwisselen van ervaringen en informatie over Koorplein. De nieuwste aanwinsten van de bibliotheek worden steeds gepresenteerd. (Aantekening: de regio s Nijmegen, Land van Maas en Waal, Bommelerwaard en een gedeelte van de provincie Zeeland worden hierbij betrokken vanwege de samenwerking van Koorplein met de besturen van de NSGV s (Nederlandse Sint- Gregoriusvereniging) van Den Bosch en Breda; genoemde regio s behoren tot hun verzorgingsgebieden). 6. Stimuleren van Zingen in de basisschool Zoals eerder geconstateerd staat het zingen in het merendeel van de basisscholen onderaan de prioriteitenlijst. Een enkele uitgezonderd (voornamelijk op Vrije Scholen neemt het zingen nog wel een belangrijke plaats in op het rooster). Koorplein zet zich ervoor in om het zingen binnen het basisonderwijs te stimuleren. Dit realiseert Koorplein in nauw overleg met 123ZING. Koorplein heeft een bemiddelende rol. 7. Website, nieuwsbrief, adressenbestand Het bestuur van Koorplein worstelt al enkele jaren met het probleem van een goede, logistieke organisatie: het actueel houden van het adressenbestand, het doorgeven van berichten en artikelen aan de webbeheerder, een moderne, flitsende opmaak. Gezien de bestuurs-uitbreiding en de duidelijke taakverdeling is het nu een reële inschatting dat in 2017 een efficiënte aanpak en uitvoering gerealiseerd kunnen worden. Koorplein Noord-Brabant beschikt over een uitgebreid en actueel adressenbestand van dirigenten en/of besturen van kinder-, jeugd- en jongerenkoren in Noord-
Brabant. De komende jaren wil Koorplein dit bestand vervolmaken, door het instellen van contactpersonen in elke stad of dorp. Deze persoon is bij voorkeur de dirigent van het koor, of indien er momenteel geen koor bestaat iemand die affiniteit heeft met het zangonderricht aan jeugd: een leerkracht van de basisschool, een ex-dirigent, een muziekdocent. Al deze personen ontvangen van Koorplein de nieuwsbrief en worden uitgenodigd bij activiteiten. 14 febr 2017