Workshop transgenderbeleid in Vlaanderen Verslag workshop CathyHeyman (çavaria) De workshop rond transgenderbeleid begon met enkele stellingen waarbij de aanwezigen te kennen moesten geven of ze vonden dat deze stellingen klopten of foutief waren. Na de stellingen werd er een debat gevoerd rond enkele onderwerpen die gekozen werden aan de hand van een oefening. De deelnemers kregen de tijd om ideeën te noteren op een post-it en die bij het corresponderende thema te hangen. Uit de drie meest gevulde papieren werden de vaakst voorkomende onderwerpen geplukt. Rond deze onderwerpen werd in groep een discussie gevoerd. Hieruit kwamen drie vragen/eisen naar de politiek, die gesteld werden op het politiek debat dat volgde op de workshop. De drie vragen/eisen waren: 1. Het is belangrijk dat er naar fondsen wordt gezocht voor de terugbetaling door de ziekenfondsen van essentiële medische ingrepen bij transgenders. 2. Neem transgender op in de eindtermen van het onderwijs; laat het verplicht aan bod komen in elke school. 3. Haal de medische criteria uit de voorwaarden voor naams-en geslachtswijziging. Deze vragen werden nadien gesteld aan de politici Jan Roegiers (sp.a) en Piet De Bruyn (N-VA), die samen met vier andere politici een resolutie hebben ingediend in het Vlaams parlement over de maatschappelijke aanvaarding en gelijkschakeling van transgenders. Aan het einde van de workshop herhaalde Cathy haar eerdere stelling. Hoewel er geen grote verandering te zien was, waren er toch enkele aanwezigen meer overtuigd van de rol die çavaria voor transgenders speelt.
Stellingen Çavaria doet veel voor transgenders.. Bij het begin waren 2 mensen het eens met deze stelling.. Na de workshop waren er een 15 à 20-tal mensen van mening veranderd. Er is nog veel werk aan de winkel om de leefwereld van transgenders te verbeteren. Overwegend akkoord Het is goed dat er transgenderverenigingen zijn unaniem akkoord Er moet een hulpverleningslijn komen voor transgenders. Overwegend akkoord Transgenders zijn zichtbaar in onze maatschappij. Overwegend niet akkoord Transgenders worden aanvaard door onze maatschappij. Overwegend niet akkoord
Politiek Veel mensen waren het er over eens dat het beleid voor transgenders moet verbeteren en dat er een open dialoog moet komen over een betere wetgeving. De politieke toegankelijkheid moet verhogen, enerzijds dor luisterbereidheid en anderzijds voor respect voor het establishment. (de gevestigde orde) Bijgevolg moet er dus een goed contact bestaan tussen de beleidsmakers en de verenigingen. Tot slot was er ook nog de vraag om het holebi- en transbeleid op provinciaal en gewestelijk niveau te behouden en niet naar de gemeenten over te brengen. Een tweede groep mensen heeft vooral politiek vragen rond genderkeuze gesteld. Hierbij werd het verwijt gemaakt dat je mensenrechten als transgender beperkt worden door medische criteria. Volgens enkelen moet er geld vrij worden gemaakt om geslachtsoperaties door te voeren. Nabespreking: Er moet een betere wetgeving komen, dit door open dialoog met de beleidsmakers. Medische criteria moeten uit de voorwaarden voor naams- en geslachtswijziging. Eigenlijke eisen: - ijveren voor voorwaarden voor naamswijziging en geslachtswijziging verwijderen - ijveren voor: minder binairiteit - ijveren voor meer terugbetaling medische behandelingen voor transgenders Praten om de wet rond naams- en geslachtswijziging. Sport Op de flap rond sport was er 1 grote groep te herkennen die betrekking had tot participatie van transgenders aan sport. Er is vraag naar ofwel een sportcentrum voor transgenders of transgendervriendelijkheid binnen bestaande sportcentra promoten. Bij een transgenderpersoon in volle transitie kan vragen oproepen bij ploeggenoten of trainers. Daarnaast zou het ook mogelijk moeten zijn om als transpersoon een sport te beoefenen bij een sportgroep van je eigen gender. Bv. Als transvrouw bij een vrouwenvoetbalploeg spelen. Er was ook een post-it die vroeg voor extra aandacht bij het opleiden van trainers voor gender en hen bewust maken van genderspecifieke beledigingen. Nabespreking Transvriendelijke sportcentra. Mogelijkheid om bij sportgroep van eigen gender te spelen. Extra aandacht aan gender(-specifieke beledigingen) bij opleiding trainers. Rond sport en transgender neemt çavaria geen actie
Juridisch/rechten Geslachtswijziging Verplichte sterilisatie voor wettelijke geslachtsaanpassing afschaffen Geen sterilisatie Geslachtsverandering zonder SRS? (sexual reasignement surgery) Bescherming tegen discriminatie en vrije keuze voor geslachtswijziging Naamswijziging ook mogelijk voor mensen die niet hormonaal behandeld willen worden Nieuwe geboorteakte Bij aanpassing papieren eenzelfde beleid in alle gemeenten Rechten Meer rechten Vaderschap of moederschap na transitieverlies rechten? Meer rechten Andere Advocaten gezocht die gespecialiseerd zijn in T Gelieve behandeld te worden net als hetero s Nabespreking Meer vrijheid in juridische behandeling, meest voorkomend: afschaffen verplichte sterilisatie en afschaffen medische voorwaarden voor naams- en geslachtswijziging. Gelijke rechten als cisgenders. Bescherming rechten als ouder. Bescherming tegen discriminatie. Çavaria ijvert voor de rechten van transgender. In de eerste plaats aanpassing van de wet op transseksualiteit. Daarnaast ijvert çavaria voor ouderschapsrechten voor transgenders. Zie eisenplatform çavaria. Werk/vakbond Begrip Meer open staan voor werk voor gender(s) Begrepen worden wat transgender zijn is en onze rechten en plichten Juiste aanspreekvorm en naam gebruiken in communicatie met...persoon Uit de kast Iedere transgender open op de werkvloer, eigen verantwoordelijkheid nemen Bij outing beschermd statuut op werk (periode dat ontslag niet kan) Aanspreekpunt discriminatie Nabespreking Meer begrip: - Juiste aanspreekvorm en naam gebruiken. - Kennis van rechten en plichten. - Openheid en begrip voor transgender-zijn. Beschermd statuut bij coming-out.
Aanspreekpunt discriminatie. Input brochure transgender op de werkvloer brochure, komt uit op 12/12. Opvolgend vaninforvragen van vakbonden, werkgevers, werknemers School/onderwijs Conclusie post-it s Uit de post-its bleek een dringende vraag naar een betere, duidelijkere educatie rond het transgender thema. Onderwijs is het aangewezen domein om (voor)oordelen rond het genderthema aan te pakken en negatieve attitudes te veranderen. Er zou onder andere iets moeten gedaan worden om het dichotome stereotype man/vrouw uit de wereld te helpen. Een mogelijke manier om dit te doen is door vroeg te beginnen met kinderen te onderwijzen. Volgens sommigen moet je beginnen op de middelbare of de lagere school. Volgens anderen moet het nog vroeger gebeuren. Vroeg beginnen met een goede beeldvorming rond het transgender thema is volgens hen al het halve werk. Een voorstel was om vanaf het zesde leerjaar het thema transgender voor te stellen met behulp van de educatieve map gender in de blender. Deze map bevat verhalen en tips voor leerkrachten om mee aan de slag te gaan in het secundair onderwijs. Ook voor het lager en kleuteronderwijs bestaan brochures of educatieve mappen om mee te werken. Een punt dat ook werd aangehaald als belangrijk is dat de leerkrachten zelf geïnformeerd moeten worden en moeten worden ondersteund bij vragen rond transgenders. Eventueel door in de lerarenopleiding een deel te geven over wat transgenders zijn. Er is veel onwetendheid rond dit thema. Verschillende mensen waren het erover eens dat gendervariatie (en seksuele variatie) eigen zijn aan de mens en daarom ook in de opleiding horen te zitten. De vraag rijst naar een verplichte integratie van het thema in lessenpakketten en de eindtermen. Sommigen waren eerder voor het idee om het op te nemen in de eindtermeneen ander idee was om een projectweek te houden waarbij het genderthema aan bod komt. Tot slot waren er ook nog enkele punten waarmee volgens de deelnemers rekening mee moet worden gehouden. Om te beginnen moet het taboe op educatie rond transgender naar jongeren onder de 12-14 jaar doorbreken. Daarnaast is er nog de vraag hoe je als leerkracht om moet gaan met vragen van kinderen die een transmama of transpapa hebben en hoe je om moet gaan met transgenderkinderen in je klas. Nabespreking Zo goed als alle aanbevelingen die men deed, doet çavaria al: - Sensibiliseren en stereotypen doorbreken. - Door kinderen zo vroeg mogelijk te onderwijzen. - Door leerkrachten op te leiden. - Leerkrachten bijstaan in omgaan met transouder of kind. - Gender in de Blender werd zelfs aangeraden zonder te weten dat çavaria hier aan heeft meegewerkt.
Neem het transgenderthema op in de eindtermen van het onderwijs, laat het verplicht aan bod komen in elke school. Integreren gender en transgender in onze algemene werking Geven ook specifiek vormingen rond gender, transgender en omgaan met een gendervariant kind in de klas/op school. Ijvert voor opnemen van transgenderthema in de eindtermen en ontwikkelingsdoelen Ziekenfonds/medisch Lichamelijk Terugbetaling 10 sessies epilatie Terugbetaling van laserbehandeling Vergoeding laserontharing schaamstreek noodzakelijk voor operatie Terugbetaling laserontharing van het gezicht is wenselijk momenteel hoge kost bij transitie Tussenkomst ontharing Terugbetaling borstvergroting en/of protheses Meer terugbetaling Terugbetaling testosteron is levensnoodzakelijk voor de rest van ons leven Androtardyl (hormonenspuiten) terugbetalen Tussenkomst ontharingsbehandeling Terugbetaling regelen Ik vind dat ze geslachtsoperaties moeten terugbetalen. Het is levensnoodzakelijk. Mensen kunnen er niets aan doen dat ze verkeerd geboren zijn. Laseren terugbetaald door ziekenfonds Ingrepen in het buitenland Buitenlandse operatie op eigen kosten terwijl de zorgen veel beter zijn Geslachtsoperatie in buitenland moet ook terugbetaald worden door ziekenfondsen Ziekenfondsen/verzekeringen Respect voor gewenste aanspreekvorm bij ziekenfondsen PC systeem aanpassen zodat communicatie met transpersoon in juiste naam en genderrol gebeurt Open doorzichtig beleid naar hospitalisatieverzekering Mijn hospitalisatie zegt: wij vergoeden geen SRS. Mag dit? Verschillende ziekenfondsen zelfde beleid (CM!) Psyche Bredere inschakeling van psychiaters Psychologen mogen diagnose geven Geen pathologiseren (het moeten passeren langs een psychiater en labeltje psychisch gestoord moeten krijgen) De psychiater is een gatekeeper: hij oordeelt of je wel een echte bent Andere De monopolisering van UZ Gent! Vlottere begeleiding bij UZ of andere instanties. Te lange wachtlijsten!
Nabespreking Het is belangrijk dat er naar fondsen wordt gezocht voor de terugbetaling van essentiële medische ingrepen bij transgenders. Terugbetaling van buitenlandse ingrepen, deze zijn veel goedkoper. Ziekenfondsen juiste naam en aanspreekvorm gebruiken. Transparant beleid dat hetzelfde is bij alle ziekenfondsen. Duidelijkheid rond rechten en plichten. Mag bv. een hospitalisatie de vergoeding van SRS weigeren? Meer inschakeling psychiaters en psychologen versus geen pathologiseren (labeltje psychisch gestoord). Te lange wachtlijsten UZ Gent. Hangt samen met politiek en juridisch. Betrokken met onderhandelingen nomenclatuur (terugbetalingen) Contacten onderhouden met medische teams om te weten wat er bij hen leeft, wat is de reële situatie, wat gebeurt er medisch en wat loopt er fout. Verenigingen Een eerste punt waarrond enkele voorstellen waren had te maken met het onderhouden en opstarten van transgenderverenigingen. Ze was er een vraag naar meer aandacht voor jongeren tussen de 12 en de 16 jaar en naar jongeren die hun transitie hebben afgerond voor hun 18-20 jaar. Volgens anderen is er ook een grote nood aan verenigingen van ouders van transgenders omdat ze vaak met vragen over hun kinderen blijven zitten. Hierbij werd ook de opmerking gemaakt dat de opstartsubsidie van çavaria een aanmoedigingspremie moet zijn, niet iets wat gebruikt wordt om andere kosten mee te dekken. Ook zou er gewerkt moeten worden aan een betere samenwerking en/of integratie met andere LBG organisaties. Tot slot waren er vanuit deze invalshoek nog de vraag naar meer verenigingen in West-Vlaanderen en de vraag dat de budgeten niet beperkt worden. Naast de vraag naar extra verenigingen was er ook nog een vraag naar communicatie. Hiermee werd bedoeld dat er veel overleg is en dat de communicatie (onderling, met andere organisaties, met de koepel, ) beter moet. Samenwerken is immers beter dan tegenwerken. Een voorstel rond interne samenwerking hield in om teamdagen te doen. (Het is niet duidelijk of hiermee een soort teambuilding mee wordt bedoeld of eerder samenwerk-dagen of planningsdagen) Tot slot was er nog één reactie die aan çavaria steun vroeg om een (aparte) transgenderkoepel op te richten. NabesprekingOndersteuning, met in bijzonder rond jongeren, ouders van transgenders en West-Vlaanderen. Integratie met andere LGB-verenigingen. Beter communiceren. Samenwerken. Veel overleg. Samen teamdagen doen.
Steun voor transgenderkoepel. Ondersteuning aangesloten transgenderverenigingen. Aanbieden overlegplatform. Transfoon Conclusie post-it s deelnemers De meerderheid vindt dat er een hulpverleningslijn moet komen, maar niet ten koste van andere belangrijke zaken. Hier moet dus een bijkomend budget voor gevonden worden zodat het transgenderbeleid noch de ondersteuning van de transgenderverenigingen niet in het gedrang komen. Een andere piste is het ondersteunen van reeds bestaande zaken hieromtrent. Zo kunnen we vormingen uitwerken en aanbieden aan Tele-onthaal, de zelfmoordlijn, CAW s, en hen een sociale kaart bezorgen rond het transgenderthema. Een minderheid stelt dat er geen specifieke noodlijn moet komen. Er zijn al bestaande zaken en men kan dan doorverwijzen naar transgenders. Hierbij stellen ze niet de nood aan opvang in vraag, deze is er zeker, maar ze zijn niet overtuigd van de nood om hiervoor een aparte lijn te hebben. Een consensus bestaat over het feit dat het huidige aanbod niet voldoet. Een meer gedragen voorstel was om dit bij het Transgender Infopunt te laten aansluiten. Het TIP ontvangt nu al wel opvangvragen en heeft al een heel informatiedatabase ter beschikking rond het thema. Een ander gedragen voorstel was om dit te integreren bij de Holebifoon. Deze werking bestaat al, deze kan dan het kader bieden aan transgendervrijwilligers om de transgenderopvang voor zich te nemen. De Holebifoon kan dan de çavariafoon worden en er voor beide doelgroepen zijn. Een aparte lijn Transfoon leek de groep niet zo financieel haalbaar. Een Transfoon bij çavaria zagen zij als uitbreiding van de Holebifoon naar een çavariafoon. Over wie aan de andere kant moet zitten is de algemene consensus: mensen die weten over wat ze praten, transgenders. Men zou dit in de eerste instantie niet laten doen door holebi s en/of cisgenders. Deze mensen moeten ook de nodige kennis en vaardigheden bezitten om gesprekken tot een goed einde te brengen. Een belangrijk punt ook wat deze lijn zou moeten doen is doorverwijzen naar lokale organisaties. Mensen er van bewust maken dat er transgenderverenigingen zijn in hun buurt, wat deze doen en dus ook wat deze voor hen kunnen betekenen. Nabespreking Meerderheid vindt dat er een hulpverleningslijn moet komen maar niet ten koste van het transgenderbeleid of de ondersteuning van de transgenderverenigingen, er moet dus bijkomend budget voor gezocht worden. Ondersteunen van bestaande zaken dmv vormingen en sociale kaart aan CAW s, zelfmoordlijn, Tele-onthaal, Minderheid niet overtuigd van nood aan aparte hulpverleningslijn. Consensus: huidige aanbod voldoet niet. Integreren van deze lijn bij het Transgender Infopunt of de Holebifoon. Transfoon niet apart, bij çavaria gezien als uitbreiding van de Holebifoon naar çavariafoon.
Door transgenders met de nodige kennis en vaardigheden. Doorverwijzen naar lokale organisaties. Onderzoek naar haalbaarheid en nood aan een Transfoon gedaan in opdracht van het Instituut voor Gelijkheid van Vrouwen en Mannen. Rapport nu gebruiken als lobby-instrument. (heeft niet automatisch gevolgen bij het IGVM) Andere Conclusie post-it s deelnemers Op de flap andere was een groep met post-it s te onderscheiden die uitging naar de omgeving van transgenders. Er is een algemene vraag naar begeleiding van de omgeving en een vraag naar het opnemen van het transgenderthema in bepaalde opleidingen. Er moet specifieke aandacht uitgaan naar partners en kinderen van transpersonen. Ze moeten ergens terecht kunnen met hun vragen. Daarnaast zouden holebiverenigingen een speciale opleiding/vorming rond het transgenderthema moeten krijgen indien er sprake is van een samenwerking met transgenderbewegingen. Daarnaast is er vraag naar integratie van transgenders in de opleiding van agenten, artsen, verplegend personeel en ambtenaren. Bij dit laatste aansluitend zou er meer flexibiliteit moeten zijn voor het naam gebruik bij officiële zaken zoals internet- en telefoonaansluiting, gas, huur, Naast de vraag naar begeleiding en opleiding waren er ook enkele algemene bedenkingen. Ten eerste is er de bedenking dat men over cisgender zou moeten beginnen spreken ipv. Het altijd over trans te hebben. Ten tweede was er de bedenking dat er een hogere verdraagzaamheid moet zijn, en dat je overal jezelf zou moeten kunnen zijn. Tot slot was er nog iemand van mening dat iedere transgender een verantwoordelijkheid heeft naar de buitenwereld om open te zijn. Tot slot had iemand een analyse gemaakt waarbij hij of zij drie manieren aanhaalde waardoor transgenders verbonden zijn. Ten eerste was er het bevestigen van de eigen identiteit, vaak tegen andere identiteiten. Ten tweede is er verbondenheid op basis van de onderdrukking van transgenders, het feit dat sommigen zich wentelen in de slachtofferrol en interne transfobie. De laatste wijze van met elkaar verbonden zijn is op basis van wat transgenders wel willen. Nabespreking Begeleiding omgeving: - Opnemen transgenderthema in opleidingen artsen, agenten, verpleegkundigen en ambtenaren. - Partners en kinderen van moeten ergens terecht kunnen met hun vragen. Speciale opleiding/vorming voor holebi-verenigingen rond transgenderthema. Meer flexibiliteit rond naamgebruik bij officiële zaken. Meer focus op cisgender dan op transgender. Verdraagzaamheid en jezelf kunnen zijn overal. Iedere transgender verantwoordelijkheid naar buitenwereld om open te zijn. Aandacht voor de media rond dit thema.
Contact met IGVM Grotendeels politiek lobbywerk wat over het juridische, medische en maatschappelijke verhaal. Steunen van de resolutie trasngender (ingediend 2013) Aangesloten bij tg europe (aanwezig op conferenties), volgen grotendeels richtlijnen, transthema in alles wat we doen te integreren: nieuwskanalen, brochures, Vragen structurele ondersteuning in Vlaanderen voor het transgenderthema. Infovragen beantwoorden en doorverwijzen naar de verenigingen en naar het Transgenderinfopunt.
Afsluiting Çavaria is er voor holebi s én transgenders. Wij cisgenders zullen jullie nooit 100% begrijpen maar we doen ons best en willen en kunnen jullie helpen. We hebben ook erg veel gemeenschappelijk: we botsen op dezelfde rigide genderrollen en zijn daardoor slachtoffer van verbaal en fysiek geweld, we zijn allemaal minderheden, we moeten allemaal onze coming-out doen, we hebben allemaal nood aan maatschappelijke aanvaarding en gelijke rechten, een deel transgenders is holebi en een deel holebi s zijn transgender. Ik sta hier voor jullie als getrouwde vrouw, iets wat enkel mogelijk was dankzij de hulp van hetero s. Die hetero s zullen nooit helemaal begrijpen wat het is om lesbisch te zijn noch hoe het voelt om niet met je geliefde te kunnen trouwen. Maar ze droegen mij een warm hart toe en hebben mij geholpen om mijn leefwereld te verbeteren. Laat cisgenders hetzelfde doen voor jullie. Çavaria draagt jullie een warm hart toe en wil jullie helpen. Samen staan we sterk!