Let s talk about sex Eerste hulp bij seksuele voorlichting

Transcriptie

1 Let s talk about sex Eerste hulp bij seksuele voorlichting Normen en waarden

2 De spelleider wijst iemand aan die een casus voorlegt waarin seksuele voorlichting is gegeven aan een cliënt. Bespreek in tweetallen hoe je deze situatie op een totaal andere manier aan zou kunnen pakken. Denk out of the box Alles mag Bespreek dit hierna met de hele groep. De spelleider wijst iemand aan die een casus voorlegt waarin seksuele voorlichting is gegeven aan een cliënt. Twee andere collega s spelen deze casus uit. Bespreek dit hierna met de hele groep. Is er aangesloten bij het niveau van de cliënt? Hoe zou het beter of anders kunnen? Bespreek met elkaar hoe je de seksuele voorlichting bij een cliënt zou beginnen. Neem eventueel een cliënt in gedachte. Hoe en waar begin je met seksuele voorlichting? Zijn er andere mensen bij? Waarom wel/niet? Neem de ruimte om ervaringen te delen. Hoe creëer je een veilige sfeer voor het geven van seksuele voorlichting? Bespreek mogelijke veilige situaties per cliënt. Kies allemaal een voorwerp dat binnen handbereik is (bijvoorbeeld een flesje, een agenda of een pen). Schrijf aan dit gekozen voorwerp een korte maar krachtige liefdesbrief. Bespreek dit vervolgens met de hele groep. Wat vond je hiervan? Hoe zou je dit toe kunnen passen? Bespreek met elkaar hoe je cliënten met elkaar in gesprek kunt laten gaan over het onderwerp seksualiteit en intimiteit. Hoe kun je dit als begeleider vormgeven? Wanneer grijp je in of laat je ze hun gang gaan? TIME-OUT Moet je gelijk antwoord kunnen geven op een vraag van een cliënt of mag je er ook later op terug komen? Laat twee mensen een rollenspel uitspelen. Eén is de cliënt en de ander is de hulpverlener. De meest bizarre vragen mogen gesteld worden. Stelling: Iedere hulpverlener kan seksuele voorlichting geven. Eens of oneens? Welke vaardigheden heeft een hulpverlener hiervoor nodig?

3 Bekijk een filmpje van Dokter Corrie op Bespreek met de groep wat je ervan vindt. Zou je dit filmpje kunnen gebruiken om seksuele voorlichting te geven aan een cliënt? Maak in tweetallen een mind-map van alle materialen die je kent om seksuele voorlichting mee te geven. Bespreek dit hierna met de groep. Wat valt je op? Pak een willekeurig voorwerp uit je tas. Vertel aan de groep hoe je hiermee seksuele voorlichting kunt geven. Alles mag Bespreek met groep waarom dit wel of geen goede manier is om seksuele voorlichting te geven. Welke materialen om seksuele voorlichting te geven sluiten aan bij de cliënten van jullie woongroep? Waarom wel of waarom niet? Vertel een waargebeurde situatie waarin een cliënt een vraag heeft over seksualiteit. Bespreek in tweetallen welke materialen in deze casus gebruikt kunnen worden en waarom. Bespreek dit daarna met de hele groep. Wijs met de groep iemand aan die de komende week de wandelende helpdesk is voor de cliënten. Communiceer naar de cliënten dat zij met al hun vragen bij deze persoon mogen aankloppen. Stelling: Seksuele voorlichting moet altijd ondersteunt worden met materialen. Wie in de groep is er voor/tegen? Waarom wel/niet? Welke materialen zijn er allemaal beschikbaar op de woongroep en hoe kunnen deze worden gebruikt? Deel ervaringen met elkaar uit.

4 In welke situaties kun je het beste gebruik maken van ondersteunend materiaal om voorlichting te geven? Zijn er ook situaties waarin je beter geen gebruik kunt maken van materialen? Tip: maak een aparte doos of kast met alle beschikbare materialen om voorlichting te geven, waar zowel teamleden als cliënten bij kunnen. Tip: Als je ideeën hebt om nieuwe materialen aan te schaffen bespreek dit tijdens het maandelijkse teamoverleg. Tip: Controleer elk half jaar of de materialen voor seksuele educatie compleet en in orde zijn. Bekijk alle materialen met het team. Denk nu out of the box door na te gaan welke materialen aan zouden kunnen sluiten bij alle mogelijke doelgroepen. Bijvoorbeeld creatief materiaal X past bij middelbare scholieren en middel Y past ook in de psychiatrie.

5 De bloemetjes en de bijtjes.. hoe leg je aan een cliënt uit hoe kinderen gemaakt worden? Bespreek in tweetallen hoe je dit op een goede manier uit zou leggen aan de cliënt, wissel daarna uit. Wat houdt seksualiteit in? Wat heeft er allemaal mee te maken? Maak samen een woord-web. Mogelijke goede antwoorden: liefde, relaties, vriendschap, voortplanting, gezondheid, ontwikkeling, cultuur, privacy. Hoe kan een verstandelijke handicap de seksuele ontwikkeling van een cliënt tegenwerken of beperken? Mogelijke antwoorden: het missen van kennis, op emotioneel niveau het niet aan kunnen, medicatie die invloed heeft, ervaringen met grensoverschrijdend gedrag of seksueel misbruik. Welke actie kunnen jullie hier op ondernemen? Welke stappen moet je nemen wanneer er een vermoeden is van seksueel grensoverschrijdend gedrag of zelfs seksueel misbruik? Bespreek het protocol. Is deze bekend in het team? Zo niet, maak dan iemand verantwoordelijk om dit volgend overleg voor te dragen. Een cliënt geeft aan dat hij of zij wil masturberen. Welke afspraken maak je hier samen over? Hierbij kun je ook letten op het beleid van de instelling. Verschilt de seksuele ontwikkeling van mensen met een verstandelijke beperking van die van mensen met een normale intelligentie? Antwoord: nee, een achterstand in de ontwikkeling heeft wel veel invloed op de manier waarop seksuele gevoelens worden beleefd en geuit. Welke onderwerpen vallen er onder seksuele voorlichting? Mogelijke antwoorden: vriendschap, relaties, de voortplanting, soa s, puberteit, menstruatie, hygiëne, masturberen, liefde. Zit er een verschil in de seksuele ontwikkeling van jullie vrouwelijke cliënten en de mannelijke cliënten? Benoem eventueel voorbeelden.

6 Maak tweetallen en beantwoord de vragen in 15 min. Weet je het antwoord niet? Ga opzoek en let op de tijd Wat zegt het beleid van de organisatie over seksualiteit en intimiteit? Wat vindt de organisatie belangrijk en hoe wordt dat doorgevoerd op de werkvloer? Wat weten jullie over de seksuele ervaringen van jullie cliënten? Wat kunnen signalen zijn van seksueel misbruik? Mogelijke antwoorden: veel praten over seks, angstig worden, niet veilig voelen op eigen kamer, bang voor mannen (of vrouwen). Welke onderdelen zijn belangrijk om seksuele educatie over te dragen aan cliënten? Hoe helpen deze bij te dragen aan de positieve ervaringen van cliënten binnen dit thema? Wie weet het meeste over seksualiteit en intimiteit in het team? Verdeel het team in drie groepen en elk subgroep gooit om de beurt met een dobbelsteen. Dit cijfer bepaalt welk thema je moet uitleggen met je groepje. Als subgroep heb je 3 minuten om het voor te bereiden. De thema s: 1. Erogene zones. 2. Seksuele voorkeur. 3.Voorbehoedsmiddelen. 4. Datingsites. 5.Liefde en lust. 6.Relgie,cultuur en seks. Welke positieve of negatieve punten van Social Media kunnen jullie benoemen voor de cliënten binnen het thema seksualiteit en intimiteit? Hoe ziet het beleid van de instelling eruit met betrekking tot Social Media binnen het thema seksualiteit en intimiteit?

7 Normen en waarden Ga met het team in een kring zitten en bespreek met elkaar positieve ervaringen over het geven van seksuele voorlichting. Waarom was deze ervaring positief? Hoe zou je deze positieve ervaring voor een volgende keer mee kunnen nemen? Normen en waarden De LEF- opdracht Verdeel het team in twee groepen. Jullie gaan doen, durven of de waarheid spelen Hierbij staat het thema seksualiteit en intimiteit natuurlijk centraal. Evalueer dit naderhand gezamenlijk. Normen en waarden Iedereen gaat eerst voor zichzelf aan de slag. Schrijf in steekwoorden op wat jij zelf belangrijk vindt binnen het thema seksualiteit en intimiteit. Maak er een gedicht of rap van. In drietallen gaan jullie dit voorlezen en bespreken wat dit over jezelf zegt. Normen en waarden Wie kan de schuinste mop vertellen? Dit wordt een battle Het team wordt in tweeën verdeeld. Binnen deze groepen worden schuine moppen verteld. De beste schuine moppen worden gekozen en de teams gaan tegen elkaar strijden Bewaar de beste mop al laatst Welk team heeft de meeste moppen? Normen en waarden Elk teamlid krijg een A4 tje en een pen. Schrijf in 5-10 minuten een liefdesbrief te schrijven naar een persoon naar keuze. Bespreek de brief in tweetallen. Wat zegt deze brief over jezelf betreft seksualiteit en intimiteit? Normen en waarden Pak in drietallen een groot vel papier. Maak een poster aan de hand van deze thema s: 1.Seksualiteit en grenzen. 2.Seksualiteit en bespreekbaar maken van verlangens. 3.Intimiteit en liefde. Iedereen heeft input + teken het uitdagend Evalueer dit met elkaar. Normen en waarden WIE DURFT HET MEEST Deze opdracht wordt uitgevoerd met het hele team, met als doel je LEF te vergroten. Eén iemand begint met iets uit te voeren waar LEF voor nodig is. Daarna moet iemand deze uitdaging overbieden. Begin deze opdracht met iets kleins zodat het uiteindelijk groter wordt. Normen en waarden Verdeel het team in twee groepen en maak een lied. Denk aan de opbouw en het ritme. De thema s seksualiteit, intimiteit, grenzen en normen & waarden moeten er in verwerkt worden. De spelleider kiest de winnaar

8 Normen en waarden Maak met het team een mind-map over seksualiteit en intimiteit. Bespreek samen wat belangrijk kan zijn voor de cliënten. Komt dit overeen met je eigen normen en waarden? Normen en waarden Waarom ben jij geschikt om seksuele voorlichting te geven? Schrijf minimaal 3 punten op papier. Wissel daarna samen uit. Normen en waarden Verdeel het team Maak twee regisseurs en de rest is toneelspeler. Improviseer een toneelstuk aan de hand van woorden die de regisseurs aangeven. Hierbij gaat het over seksualiteit, intimiteit, grenzen & behoeften, liefde en normen & waarden. Na vijf minuten worden er nieuwe regisseurs gekozen. Normen en waarden Hoe heb jij vroeger seksuele voorlichting gekregen? Wanneer en door wie? Wat vond je toen van deze aanpak en hoe kijk je daar nu op terug? Normen en waarden Wat kan er voor zorgen dat je het als hulpverlener moeilijk vindt om seksuele voorlichting te geven? Bedenk samen een aantal voorbeelden. Bespreek daarna: hoe ga je hier mee om? Voorbeelden: cliënten die denken dat ze al alles weten, cliënten met een verleden van grensoverschrijdend gedrag. Normen en waarden Welke kwaliteiten zie je bij collega s voor het geven van seksuele voorlichting? Benoem voorbeelden: wie heeft bepaalde situaties goed aangepakt? Past dit bij jouw manier van werken? Schrijf complimentjes op voor elkaar Normen en waarden Waar ligt jouw grens wat betreft het geven van seksuele voorlichting? Wil je alles kunnen bespreken met de cliënt of stopt het na een bepaald thema? Bespreek deze grenzen met elkaar. Normen en waarden

9 Dit project werd gefinancierd met de steun van de Europese Commissie. De verantwoordelijkheid van de publicatie ligt uitsluitend bij de auteur; de Commissie kan niet aansprakelijk worden gesteld voor het gebruik van de informatie die er in is vervat.