Rijkswaterstaat circulair

Vergelijkbare documenten
Rijkswaterstaat werkt Circulair in 2030

Circulaire Economie in de GWW Betekenis voor de baggersector. Evert Schut Rijkswaterstaat Water Verkeer en Leefomgeving

De rol van een materialenpaspoort in assetmanagement voor een circulaire economie

Context en opgave CE community. Voor welke opgaven staan SmartwayZ.NL en InnovA58?

#RWSinnoveert. Rijkswaterstaat aan de slag met het Regeerakkoord Negen innovatieve projecten uitgelicht. Rijkswaterstaat innoveert samen met partners

Rijkswaterstaat en Materialenpaspoort ontwikkelingen

Kansen en uitdagingen Circulair inkopen

Betekenis van circulaire economie voor de grondketen

Circulair Ontwerpen. PIANOo, Den Haag. Bouwwaardemodel; Infra/Buitenruimte. Cor Luijten 6 juni 2019

MEMORIE VAN TOELICHTING A. ARTIKELSGEWIJZE TOELICHTING BIJ HET WETSVOORSTEL

Circulaire Infra Duurzaam GWW

Naar een circulaire buitenruimte Wouter Schik, stimulator duurzaamheid gemeente Amersfoort

Circulaire economie en de bouw & vastgoed sector

RIJKSWATERSTAAT EXPERIMENTEERT MET CIRCULAIR VIADUCT JULI 2019

Circulaire Bouweconomie

Circulaire Bouweconomie

De waarde van biomassa

Circular Economy Lab:

Tweede Kamer der Staten-Generaal

Circulair inkopen door gemeenten en bedrijven

Circulaire economie voor de waterschappen

Circulair bouwen in Utrecht onderdeel van Gezond stedelijk Leven, voor iedereen

Workshop: Bouwen aan Duurzaamheid Sectie Duurzaam Ondernemen, VVM. Nationale Milieudag 11 juni

Bijeenkomst MKB Infra en Rijkswaterstaat. Guido Hagemann/Arnold Breur 7 juni 2018

Transitieagenda Circulaire Bouweconomie. Samen bouwen aan de circulaire economie voor Nederland in 2050

Circulair Inkopen Utrecht op weg naar duurzame markttransformatie

onderwerp Deelname aan Duurzaamheidsdeals / Dag van de Samenwerking Rijkswaterstaat

Circulair inkopen Ailin Haijer, Sectormanager Zorg MVO Nederland/ De Groene Zaak

Manifest Circulair Onderwijs

Netwerk Betonketen 27 februari 2017 Nijverdal Daaf de Kok

WOW 27 september Paul Mul

Open leeromgeving 10 april 2019

Circulair inkopen. Wow dag 1 oktober Take Padding PIANOo Jeroen van der Waal- Gemeente Amsterdam

Circulaire Economie en RVO. Bedrijven Platform Duurzaamheid Soest 1 november 2018

Initiatie Fieldlab Circulaire Bouw & Infra Twente Agenda voor Twente: Innovatietafel circulaire economie & duurzaamheid

Antwoord op uw opgave. Circulair aanbesteden

De toekomst van. de sloop- en afval keten

Maatschappelijk verantwoord inkopen met DuboCalc

SBIR Verduurzamen voedselproductie

CO2-PRESTATIELADDER DV SCOPE 3 STRATEGISCH PLAN HOOFDDORP, 2 FEBRUARI 2017

Startbijeenkomst keten innovatieprogramma. Kunststof & Rubber in de Ondergrondse Infrastructuur

Green Deal Verduurzamen betonketen September 2014, Ecobouw 2014

Ministerie van Infrastructuur en Milieu. Duurzaamheid. Ervaringen van een Rijkswaterstaat medewerker. Harald Versteeg Programmamanager RWS Duurzaam

NATUURLIJK KAPITAAL & DUURZAAM INKOPEN. Werkconferentie Natuurlijk Kapitaal 15 december 2015

Manifest Circulair Onderwijs

De Transitieagenda in uitvoering Recyclingsymposium

Duurzaamheid bij RWS. Van visie naar praktijk. Annette Augustijn. Symposium Duurzame Infrastructuur 28 april 2011, Woerden

the future. Not the victims.

Circulair aanbesteden. 24 januari 2017 Sarah Naipal

Innovatie, Duurzame leefomgeving en Kennis

Een circulaire economie: De gemeente Leeuwarden als casus

Innovaties inkopen: Hoe doe je dat?

SBIR innovatiecompetitie

Maartje van den Berg - Blossom consultancy D E S I G N & B U I L D. Haalbaarheid, duurzaamheid en aanbestedingsadvies

De route naar circulaire afspraken. Evert Schut, Rijkswaterstaat

Kracht in eigen inkoop

InnovA58. Noord-Brabant verdient een betere en slimmere weg

Workshop C-Bèta 23 mei 2019

o o o

Bouwprogramma. Circulariteit vergroten in de bouw

Duurzame projecten Movares. Seminar Duurzaam BmS TC1-3 september 2015

UITGANGSPUNT: WERELDWIJDE (OVER)CONSUMPTIE. Circulair_Bouwen_bij_de_Helling 2

Van pilot naar grootschalige toepassing

Antwoord vraag 1: Daarbij gaat het om werkgeversaanpakken in Limburg en Stedendriehoek, en om fietsprojecten in de Metropoolregio Amsterdam.

MAATSCHAPPELIJK VERANTWOORD INKOPEN

Samen vooruit. in de circulaire economie. CIRCLES inspireert en ondersteunt u met tools en praktische kennis. Re-creating (y)our environment

Tweede Kamer der Staten-Generaal

HOE GEVEN WE GEZAMENLIJK INHOUD AAN DE CIRCULAIRE ECONOMIE

Verpakken in de circulaire economie. Hester Klein Lankhorst Empack, 5 april 2017

Aanpak duurzaam GWW in de praktijk Meerwaarde door een integrale aanpak. Imagine the result

CIRCULAIRE ECONOMIE EN BREEAM. Workshop tijdens het Nationaal BREEAM congres 2017

Circulair Bouwen. Vanuit de aannemer. Sander Holm, Sustainability Manager. 16 maart 2018

Leveranciersdag categorie management bedrijfskleding. MAATSCHAPPELIJK VERANTWOORD Ondernemen RIJK. Hanneke op den Brouw 23 april 2015

Innovatiegericht inkopen

Handreiking Manifest Maatschappelijk Verantwoord Inkopen (Handreiking Manifest MVI)

Circulair inkopen: de knelpunten & succesfactoren en de ontwikkeling van het CP4V model

Duurzaamheid in Boswinkel Oost

MilieuPrestatieGebouwen

Green Deal Circulaire Gebouwen


Hoe voorkomen we een Genua, welke koers varen wij

Hink-stapsprong circulariteit

Welk perspectief heeft beton voor de transitie naar een klimaat neutrale en circulaire economie? Mantijn van Leeuwen (NIBE)

Voor vragen en opmerkingen:

Corina den Besten Arnold Monshouwer

VEZELVERSTERKTE KUNSTSTOFFEN: LICHT, DUURZAAM, STERK maar hoe circulair? ing. Jan Schrama

Maatschappelijk Verantwoord Inkopen

OTL voor Zuidasdok Ronald Bergs. BIM-Loket Kennisdag 7 Oktober 2016

DUURZAAM BETONAKKOORD INITIATIEF TOT EEN NATIONAAL KETENAKKOORD

1.5 Circulair slopen & bouwen. Van RWS kantoor naar kinderkliniek MVI congres december, uur Conny Buijs & Martin Scherpenisse

REBus (Resource Efficient Business Models) Pilot circulair inkopen kantoorinrichting ProRail

Innoveren door duurzaam te ondernemen

Van Afval Naar Grondstof

Stakeholdersbijeenkomst SBK Routekaart naar NMD 2.0

ACTIEPLAN MVI BUCH GEMEENTEN BERGEN, UITGEEST, CASTRICUM EN HEILOO ROSA PEEK, STICHTING RIJK

DigidealGO ontstaan en stand van zaken. Richard Tieskens. FME/FEDET event 28 maart 2019

NWA WORKSHOP SUSTAINABLE DEVELOPMENT GOALS. NWA Circulaire Economie en SDG Ardi Dortmans

Presentatie SIM MEA-Industrie & LEA. Ron Bissels 16 april 2018

hoe provincie Noord-Holland het doet.

Samen halen we alles eruit

Transcriptie:

Rijkswaterstaat circulair ir. Bon Uijting Adviseur CE in de GWW Rijkswaterstaat WVL 16-01-2019

Wat is de ambitie van RWS? Bestuur RWS: RWS werkt circulair in 2030 Rijksbrede programma: 50% minder primaire grondstoffen in 2030 Rijksbrede programma: Nederland Circulair in 2050 2 Rijkswaterstaat

Circulair is veel meer dan alleen materialen 3 Rijkswaterstaat

Recycling is nog niet circulair 4 Rijkswaterstaat

Impulsprogramma Circulaire Economie 2017-2020 5 Rijkswaterstaat

Waar werken we naar toe? 1. Waarde behouden Ons areaal is de mijn voor de toekomst 2. Circulair bouwen Toekomstbestendig bouwen met minder milieu impact 3. Circulair materiaalgebruik Gebruik van hernieuwbare en herbruikbare materialen 4. Inkoopkracht benutten Uitvragen circulaire projecten, diensten en producten LEREN DOOR TE EXPERIMENTEREN MET DE SECTOR! 6 Rijkswaterstaat

1. Waarde behouden Ons areaal is de mijn voor de toekomst 7 Rijkswaterstaat

De materialen krijgen een nieuwe bestemming: de nieuw te (ver)bouwen kinderen jeugdkliniek van Emergis in Kloetinge. 8 Rijkswaterstaat

Beatrixsluis Fase 1. Informatiebehoefte (vraag) Informatiebehoefte per actor? Op welk niveau ( level of detail ) moeten materialen worden gedocumenteerd? Fase 2. Informatie beschikbaarheid (aanbod) Welke informatie is beschikbaar in BIM of andere datasystemen? In welke informatievragen (bijv. geboortecertificaat) van RWS kan de informatiebehoefte het best worden opgenomen? Eindproduct: Programma van informatie-eisen Overzicht van informatie-eisen voor materialenpaspoort, en op welke wijze hierin kan worden voorzien (procesaanpak). 9 Rijkswaterstaat

Greening of IT: Circulair en energiezuinig RWS zet in op het sluiten van de kringloop door: 1 Levensduurverlenging 2 Hergebruik 3 Recycling IA Bouwblokken Data: delen / inwinnen iwks 10 Rijkswaterstaat

2. Circulair Bouwen Toekomstbestendig bouwen met minder milieu impact Benut beschikbaar materiaal Huidige materialen Hergebruik secundaire materialen/elementen Gebruik hernieuwbaar en herbruikbaar materiaal Minimaliseer milieu-impact Creëer voorwaarden voor een lange cyclus - Adaptiviteit Kwaliteit Levensduur (verlenging) Creëer voorwaarden voor toekomstige cycli Demontabiliteit Recycling 11 Rijkswaterstaat

Circulair Bouwen begint met Circulair Ontwerpen 12 Rijkswaterstaat

Innovatie open leeromgeving Circulair Viaduct Voordelen: Remontabel Modulair Minder materiaal Snelle bouwtijd Etc. Pilot bij Reevesluis: samenwerking van Van Hattum & Blankevoort, Volker Design, Spanbeton, SGS en Rijkswaterstaat. 13 Rijkswaterstaat

Innoveren in de praktijk Innova58 14 Rijkswaterstaat

Circulair Bouwen = meer en beter samenwerken 15 Rijkswaterstaat

3. Circulair materiaalgebruik Gebruik van hernieuwbare en herbruikbare materialen met minder CO2 16 Rijkswaterstaat

Hoe zit dat bij RWS? 50% van de materiaalstromen in Nederland zijn bouwgerelateerd Grootste materiaalstromen RWS: grond-, bagger- en zandgerelateerd. Milieu-impact door CO2-uitstoot en landgebruik/natuurlijk kapitaal, voornamelijk droog grondverzet, asfalt, kustlijnzorg en beton 17 Rijkswaterstaat

We zijn afhankelijk van andere landen 18 Rijkswaterstaat

Focus circulair materiaalgebruik 1. Materialen Asfalt Beton Staal Biobased incl. hout Grond Overige materialen en reststofen 2. Ketens versterken ketensamenwerking en ecosysteem 3. Innovatie stimuleren, benchmarken, launching customer 4. Maturity marktindicator stand van zaken tbv inkoop duurzaamheid 5. Schaarste ontwikkeling massabalansen, oog voor kritische stoffen 6. Risico s focus op milieuimpact hergebruik reststoffen 19 Rijkswaterstaat

Stand van zaken circulair materiaalgebruik Klimaatenvelop 2018 asfalt, beton, ontwikkeling beoordelingscriteria 2019 asfalt, beton, staal, biobased, inkoopinstrumentarium Asfalt Impuls levensduurverlenging als speerpunt Betonakkoord verkenning kansrijke object-innovatie combinaties Verkenning verduurzaming staal CO2 analyse van de keten Biobased wegmeubilair en ontwikkeling houtketen Benchmarkingtool circulaire innovaties Beoordelingsmodellen voor schaarste en risico s (rapportages) 20 Rijkswaterstaat

Klimaatenvelop 2018 verduurzaming asfalt 21 Rijkswaterstaat

4. Inkoopkracht benutten Uitvragen circulaire projecten, diensten en producten 22 Rijkswaterstaat

Morgen 17 januari Launching Customer Day Rijkswaterstaat is door Minister I&W gevraagd om rol te pakken als Launching Customer 1. in eigen bedrijfsvoering (catering, meubilair, ICT) 2. In netwerktaken met innovatiespeerpunten: 1. Ultra stil wegdek 2. Verduurzamen Asfalt en Beton 3. Levensduurvoorspelling Asfalt via Data 4. Circulair wegmeubilair 5. etc. 3. Samen met andere opdrachtgevers 23 Rijkswaterstaat

Klimaatenvelop 2019 aftrap morgen 17 januari Klimaatenvelop doelstelling CO2 reductie maximale impact en duurzaam betaalbaar Focus op versnellen op de korte termijn Focus op circulaire maatregelen die CO2 reduceren Budget 5 mio euro voor Inkopen: Doorontwikkeling inkoopinstumentarium Keuzes maken: Benchmarken circulaire innovaties Valideren: Proefvakken en prototypes testen Versnellen cruciale kennisontwikkeling Asfalt, Beton, Staal, Biobased ca. 25 projecten realiseren in 2019! 24 Rijkswaterstaat

Op naar 2020 routekaart 2030 gereed 25 Rijkswaterstaat