ACHTERGRONDINFORMATIE EN BIJLAGEN



Vergelijkbare documenten
De Regeling screenings- en testinstrumenten LWOO en PrO schooljaar wordt ingetrokken.

Deze test moet in januari tot en met mei van groep 8 worden afgenomen.

Officiële uitgave van het Koninkrijk der Nederlanden sinds 1814.

Lwoo en pro bijlage aanmelding Inhoud

Lijst toegestane instrumenten Criterium Intelligentie Naam Test Bereik Opmerkingen LWOO Categorie

Bijlage bij artikel 1 van de Regeling screenings- en testinstrumenten LWOO en PrO schooljaar

Officiële uitgave van het Koninkrijk der Nederlanden sinds Handelende in overeenstemming met de Staatssecretaris van Economische Zaken;

ACHTERGRONDINFORMATIE EN BIJLAGEN

Regeling screenings- en testinstrumenten LWOO en PrO schooljaar

Regeling screenings- en testinstrumenten LWOO en PrO schooljaar

Officiële uitgave van het Koninkrijk der Nederlanden sinds Handelende in overeenstemming met de Staatssecretaris van Economische Zaken;

Voorlichting. Bestemd voor: 2. Vaststelling lijst van te gebruiken instrumenten Inleiding

Regeling lijst van te gebruiken instrumenten bij indicatiestelling voor leerwegondersteunend. onderwijs (lwoo) en praktijkonderwijs

Officiële uitgave van het Koninkrijk der Nederlanden sinds 1814.

Officiële uitgave van het Koninkrijk der Nederlanden sinds Gelet op artikel 15d, tweede lid, van het Inrichtingsbesluit WVO;

Algemeen verbindend voorschrift. Bestemd voor: Toelichting. 1. Algemeen. Besluit. Artikel 2. Artikel 3. Artikel 4. Artikel 1

Officiële uitgave van het Koninkrijk der Nederlanden sinds Gelet op artikel 15d, tweede lid, van het Inrichtingsbesluit WVO;

Officiële uitgave van het Koninkrijk der Nederlanden sinds 1814.

Officiële uitgave van het Koninkrijk der Nederlanden sinds De Staatssecretaris van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap,

Officiële uitgave van het Koninkrijk der Nederlanden sinds Gelet op artikel 15d, tweede lid, van het Inrichtingsbesluit WVO;

Tips vanuit het secretariaat lwoo/pro:

Officiële uitgave van het Koninkrijk der Nederlanden sinds Handelende in overeenstemming met de Staatssecretaris van Economische Zaken;

BOVO Starterscursus po. Testen en toetsen deel 1 Start

Regeling screenings- en testinstrumenten LWOO en PrO schooljaar

De zorgleerling in beeld (ZIB)

Leerwegondersteunend onderwijs (LWOO) Praktijkonderwijs (PrO) Wat zijn de criteria voor Praktijkonderwijs en Leerwegondersteunend onderwijs?

LWOO / PrO-show. Voorlichting over LWOO-PrO Schooljaar

Aanmelding lwoo en praktijkonderwijs MHR 2019/20 1

HANDBOEK. aanwijzing leerwegondersteunend onderwijs en toelaatbaarheidsverklaring praktijkonderwijs

Procedure aanvraag Lwoo/PrO. Voor leerlingen met een aanvullende ondersteuningsbehoefte in het reguliere voortgezet onderwijs

Van Kinsbergen college

BOVO Starterscursus po. Testen en toetsen deel 1 Op weg

Voor een goed verloop van de testprocedure is de medewerking van uw basisschool noodzakelijk.

De zorgleerling in beeld

Officiële uitgave van het Koninkrijk der Nederlanden sinds 1814.

Nieuwe afspraken over de overstap. 1. Basisschooladvies is leidend.! LVS-gegevens groep 6, 7 en 8 Werkhouding en gedrag Aanvullende gegevens

Procedure advies en aanmelding september Samenwerken aan Passend Onderwijs voor elke leerling

Toelatingsprocedure PO en VO Velsen

Heeft u een zoon of dochter in groep 8? Dan is deze brochure voor u.

ROUTEKAART leerwegondersteunend onderwijs en praktijkonderwijs

LWOO / PrO-show. Voorlichting over LWOO-PrO Schooljaar

Adviesformulier VO Bijlage Sociaal-emotionele ontwikkeling

LWOO / PrO-show. Voorlichting over LWOO & Praktijkonderwijs Schooljaar

AANMELDINGSPROCEDURES VOOR LEERWEGONDERSTEUNEND ONDERWIJS EN PRAKTIJKONDERWIJS SCHOOLJAAR

VOORLICHTINGSBIJEENKOMST LWOO/PRO 6 april 2016 & 13 april 2016 Dhr. drs. L. Schipperheijn

Regeling screenings- en testinstrumenten LWOO en PrO schooljaar

Overstap van basisonderwijs naar voortgezet onderwijs. Rotterdamse plaatsingswijzer Schooljaar

Aanmeldingsprocedure voor Leerwegondersteunend Onderwijs en praktijkonderwijs schooljaar

Inhoudsopgave... 2 Belangrijke aandachtspunten:... 3 Handleiding aanmelding LWOO en PrO - cursusjaar Vóór de aanmelding...

Werkwijze voor aanmeldingen LWOO en Praktijkonderwijs.

Handreiking voor PO scholen betreffende invoering in het VO van

Officiële uitgave van het Koninkrijk der Nederlanden sinds Handelende in overeenstemming met de Staatssecretaris van Economische Zaken;

Capellenborg. Aanmelding. leerling met een didactische achterstand. (voorheen LWOO)

Ouderfolder POVO-procedure. Regio Utrecht West

Toelatingsprocedure PO en VO Velsen

Naar het voortgezet onderwijs!

De overstap naar voortgezet (speciaal) onderwijs in 2016

Adviesformulier VO Onderwijskundig Rapport t.b.v het schooladvies bij het verlaten van het primair onderwijs en t.b.v. LWOO/PrO-procedure.

VOORLICHTINGSAVOND VOORTGEZET ONDERWIJS

Overgang van Primair naar Voortgezet Onderwijs Almere

Handreiking voor PO scholen betreffende invoering in het VO van

Leerlingen met extra ondersteuningsbehoefte vanuit het primair onderwijs. Praktijkonderwijs LWOO Voortgezet Speciaal Onderwijs

Toelating. tot het leerwegondersteunend- en praktijkonderwijs

Aanmeldingsprocedure voor Leerwegondersteunend Onderwijs en Praktijkonderwijs schooljaar

Aanmeldingsprocedure PO/SO - VO schooljaar

Plaatsingswijzer. Versie mjp 1

ONDERWIJSKUNDIG RAPPORT (in te vullen door de school) VERTROUWELIJK. 1 Leerling- en schoolgegevens. 2 Advies van de school.

Onderwijskundig Rapport

Goed op weg naar het vo

POVO- procedure Afspraken over de overstap van leerlingen van primair onderwijs naar regulier voortgezet onderwijs

GEEN LWOO MAAR PRO SHOW

Indigo handleiding Aanvraagsysteem aanwijzing LWOO of TLV PrO

1. Wat betekent dit voor de leerkracht in groep 8?

Informatie-avond vo. - Welkom

Protocol. Overstap po-vo

POVO afspraken schooljaar

Hoofdstuk 2: De verschillende soorten onderwijsniveaus na de basisschool 3

Informatie 8ste jaarsouders

Adviesbeleid VO groep 8

Toetsen en testen lwoo/pro Het afnemen van onderzoeken en het aanvragen van een aanwijzing lwoo of een tlv pro

Belangrijkste data behorende bij de 1 e aanmeldingsperiode. Alle data zijn ook terug te vinden in het BOVO tijdpad

Stappenplan schoolverlaters (welke kinderen komen in aanmerking voor de NIO?) afname laatste week september, eerste week oktober 2012

Overstap van basisonderwijs naar voortgezet onderwijs. Rotterdamse plaatsingswijzer Schooljaar

Procedure PO-VO

Aanmelding en toelating bij het Dockinga College Aanmelding eerste leerjaar:

Protocol overstap PO VO, OBS De Drentse Hoek

VMBO Voorbereidend Middelbaar Beroeps Onderwijs

Sociaal-emotioneel onderzoek Vergoedingsregeling

POVO- procedure Afspraken over de overstap van leerlingen van primair onderwijs naar regulier voortgezet onderwijs

Verwijzen naar het voortgezet onderwijs.

Povo. Ouderbrochure POVO. Uitleg voor ouders over de overstap van de basisschool naar het voortgezet onderwijs

Werkwijze bij aanvragen voor toelaatbaarheidsverklaring praktijkonderwijs

Leerlingen met extra ondersteuningsbehoefte vanuit het primair onderwijs: Veranderingen met het voorgaande jaar

Ontwikkelingsperspectiefplan

Informatieavond

De overgang naar het voortgezet onderwijs

Verplichte heroverweging basisschooladvies bij hogere eindtoetsscore

Aanmeldingsprocedure PO/SO - VO schooljaar

Adaptief toetsen binnen de Kernprocedure LWOO/PRO

Transcriptie:

ACHTERGRONDNFORMATE EN BJLAGEN Leeswijzer Dit gedeelte bevat een alfabetische opsomming van relevante zaken, met name op het gebied van praktijkonderwijs, leerwegondersteunend onderwijs en VMBO. Voorts zijn de bijlagen opgenomen die nodig zijn tijdens de aanmeldingsprocedure. Mocht u na het lezen van deze brochure nog vragen hebben, neemt u dan contact op met het (ambtelijk) secretariaat van de PCL van het samenwerkingsverband: p/a OnderwijsAdvies, Antwerpseweg 2, 2803 PB te 2800 BH Gouda, telefonisch: Anja Veldman 0182-556492 Linda de Wette 0182-556414 of via mail: pclswvmhr@onderijsadvies.nl Uiteraard kunt u ook contact opnemen met de contactpersonen van de scholen voor Voortgezet Onderwijs die deel uitmaken van het samenwerkingsverband, zie het overzicht vanaf pagina 57. Meer procedurele vragen of inhoudelijke vragen op het moment dat de VO school nog niet bekend is, kunt u mailen naar het secretariaat (pclswvmhr@onderwijsadvies.nl) ook wanneer het aanvragen VMBO, Havo of VWO betreffen.

Advies Uit onderzoek van het nstituut voor Toegepaste Sociale Wetenschappen (2001) bleek dat één op de vijf leerlingen een te hoog advies van de school voor primair onderwijs meekreeg. Dit is bevestigd door een regionaal onderzoek van SARDES over het schooljaar 2008-2009. Met name voor leerlingen die leerwegondersteunend of praktijkonderwijs behoeven, kan een te hoog advies grote gevolgen hebben. Zij zijn o.a. gebaat bij plaatsing in kleinere groepen. Voor een school voor voortgezet onderwijs is het eveneens belangrijk dat een zorgleerling tijdig wordt geïndiceerd. Die school ontvangt immers alléén extra bekostiging voor leerlingen waarvoor zij dit gedocumenteerd met een ontwikkelingsperspectief kunnen aanvraag. Afkortingen BL BL DLE DOD EOA GL R SK Q KL MBO MH&R LwOO PCL PrO OA OCW OPP OT RSWV VO RVC SBD Seo Sp SWV TL TL UC VMBO WEC begrijpend lezen basisberoepsgerichte leerweg didactisch leeftijds eenheid digitaal overdracht dossier eerste opvang anderstaligen gemengde leerweg inzichtelijk rekenen vroegere benaming voor eerste opvang anderstaligen (internationale schakelklas) intelligentiequotiënt kaderberoepsgerichte leerweg Middelbaar Beroepsonderwijs Midden Holland & Rijnstreek leerwegondersteunend onderwijs Permanente Commissie Leerlingenzorg praktijkonderwijs OnderwijsAdvies ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap ontwikkleingsperspectief Onderwijs Transparant regionaal interzuilair samenwerkingsverband voortgezet onderwijs Regionale Verwijzings Commissie Schoolbegeleidingsdienst Sociaal Emotioneel Onderzoek spelling samenwerkingsverband technisch lezen theoretische leerweg Unieke Code Voorbereidend Middelbaar Beroeps Onderwijs Wet op de Expertise Centra 33

Dle Didactische leeftijdseenheid in maanden; dle 30 betekent dat de leerling de leerstof van 30 maanden primair onderwijs beheerst, grofweg: groep 5. Eind groep 3: dle = 10 etc.; maximaal dle = 60!! Het systeem van het excel werkblad leerachterstanden in nu ingebouwd in OT. U ziet dus in het vak van de leervorderingen ook de genormeerde leerachterstand (en rendement) en het bijbehorende niveau wel of niet Pro en LwOO. VMBO+ is de aanduiding: deze score is geen LwOO niveau, maar dit is mogelijk niveau VMBO of zelfs hoger. Voor het juiste hogere niveau moet u de plaatsingswijzer (2.5) hanteren. Eerste Opvang Anderstaligen (EOA) Allochtone leerlingen die korter dan één jaar in Nederland zijn (OC&W spreekt over vreemdelingen) kunnen worden aangemeld bij de Eerste Opvang Anderstaligen (EOA, adressen zie overzicht scholen en leerwegen, pagina 57 e.v.). Extra zorg wordt gegeven in het praktijkonderwijs en het leerwegondersteunend onderwijs. De collega s van deze opvang verzoeken u deze leerlingen niet vast te houden in het primair onderwijs! Tijdens de EOA wordt per leerling vastgesteld hoe het vervolgtraject in het voortgezet onderwijs er uit kan zien. Voor sommige leerlingen zal een beschikking praktijkonderwijs of leerwegondersteunend onderwijs aangevraagd worden, anderen zullen doorstromen naar het regulier VMBO, Havo of VWO, weer anderen kunnen naar het MBO. De school voor voortgezet onderwijs waaraan EOA is verbonden, (het Carmelcollege, De Meander, te Gouda en het Groene Hart Lyceum te Alphen aan den Rijn) kunnen nadere informatie over deze specifieke groep leerlingen geven. Neem gerust contact op met de genoemde collega s, óók als u algemene vragen op het gebied van het onderwijs aan anderstaligen hebt. ndicatiestelling leerwegondersteunend onderwijs en praktijkonderwijs Criteria praktijkonderwijs leerwegondersteunend onderwijs achterstanden minimaal twee uit vier: BL en/of R aangevuld met Sp en/of TL grofweg: dle max. 30 grofweg: dle max. 45 Q 55-80 75-90 91-120 sociaal-emotioneel al dan niet al dan niet zie pag. 40 Sociaalemotioneel onderzoek is voorwaarde! opmerking(en) scoort de leerling v.w.b. Q lager dan 60, dan met name ook het VSO, cluster 3, bij de afweging betrekken. ACHTERGRONDNFORMATE EN BJLAGEN bij de brochure aanmeldingsprocedure voortgezet onderwijs 2015-2016

ntelligentieonderzoek Bij de aanmelding leerwegondersteunend onderwijs en praktijkonderwijs 2015-2016 zijn de intelligentie tests opgenomen die van overheidswege zijn toegestaan bij de aanmeldingen voor toelating voor het genoemde schooljaar (zie toelichting vanaf pagina 42 en lijst pagina 44). Als u zelf geen intelligentieonderzoek afneemt, kunt u potentiële leerlingen bij het samenwerkingsverband aanmelden voor een Q-onderzoek. Dit kan ook als een leerling nog niet voor een school voor voortgezet onderwijs is aangemeld. Doet u dit bij voorkeur voor 15 november 2014 via OT en dan achter het tabblad zorgprocedure: - startformulieren Het resultaat van het Q-onderzoek kan dan gebruikt worden in het adviesgesprek met de ouders. Binnen ons samenwerkingsverband wordt over het algemeen de NO als testinstrument voor het Q-screeningsonderzoek gebruikt. Voor het Q onderzoek willen we de behaalde leesscores benutten. Via het startprocedure formulier in de webapplicatie komen de meest recente scores in beeld. Zou de Q score beduidend lager uitvallen dan de leesscore zou doen vermoeden, kan er alsnog een individueel onderzoek gevraagd worden om tot een juiste bepaling te komen. Ook als er sprake is van een Q in een grijs gebied (bijvoorbeeld Q <60) dan is een meer individueel gericht onderzoek gewenst. De voorkeur gaat dan uit naar de Wisc- NL. Wanneer u als school zelf het Q onderzoek organiseert of nog van na september 2013 beschikbaar heeft, dan voegt u het score formulier getekend door de onderzoeker bij en het bijbehorende onderzoeksverslag, dit eveneens ondertekend. Op grond van dit test-instrument kan de afweging VSO, cluster 3 (ZMLK) versus praktijkonderwijs beter worden gemaakt. Zowel op het verslag als op het scoreformulier dient de naam en handtekening van de bevoegd deskundige die de test heeft afgenomen, vermeld te staan. ndien een leerling wordt opgegeven voor een afdeling of school voor praktijkonderwijs en het Qscreeningsonderzoek scoort in het grijze gebied dan is het mogelijk dat de leerling door de school voor Voortgezet Onderwijs of door de PCL nog een keer wordt opgeroepen voor het Wisconderzoek. De scholen voor voortgezet onderwijs staan op het standpunt dat het primair onderwijs verantwoordelijk is voor het onderwijskundig rapport. Als de Q-score tussen de 91 en 120 ligt, is een lwoo-indicatie nog mogelijk. Leerachterstanden en sociaal-emotionele Problematiek moeten dit dan rechtvaardigen. Scoort een leerling dus binnen het aangegeven Q-bereik, heeft hij/zij ook leerachterstanden en zijn er aanwijzingen die duiden op een sociaal-emotionele Problematiek, neemt u dan het initiatief om de leerling te testen op sociaalemotionele Problematiek, eventueel na overleg met de school voor voortgezet onderwijs. De resultaten van het sociaal emotioneel onderzoek moeten bij het onderwijskundig rapport gevoegd worden. Ziet u er op toe dat zowel het Q-onderzoek als de sociaal emotionele rapportage voorzien is van de handtekening en naam van een bevoegd deskundige! Onder het kopje overig op de website van Onderwijs Transparant treft u de handleiding voor de digitale aanmelding. 35

Leerachterstand Adaptief toetsen, nader uitgewerkt Praktijkonderwijs Voor het praktijkonderwijs vragen we een toets afname in november-december (eventueel herhaald in februari-maart) van de volgende toetsen: Cito LOVS Begrijpend lezen M5 start met vervolg 1 of 2 Cito LOVS Spelling M5 start met vervolg 1 of 2 Cito LOVS Rekenen-Wiskunde M5 algemeen Bij A-, B- of hoge C-score of t/m score tevens M6 Bij A-, B- of hoge C-score of t/m score tevens M6 Bij A-, B- of hoge C-score of t/m score tevens M6 Bij het invullen van het excel werkblad leerachterstand blijkt of er moet worden teruggetoetst. Voor technisch lezen een Cito DMT kaarten 1 + 2 + 3 score of Cito leestempo en leestechniek. Dit is vooral noodzakelijk wanneer er tegenstrijdige gegevens in de aanvraag voorkomen. Bijvoorbeeld Q score LwOO en inzichtelijke vakken op Pro niveau e.d. Leerwegondersteunend onderwijs Voor het leerwegondersteunend onderwijs vragen we een toetsafname in periode oktoberdecember (eventueel herhaald in februari-maart) van de volgende toetsen: Cito LOVS Begrijpend lezen M6 Start met Vervolg 1 of 2 Cito LOVS Spelling M6 Start met Vervolg 1 of 2 Cito LOVS Rekenen-Wiskunde M6 Bij A-B- of C-score of bij - tevens Cito M7 lage C-score en bij D-E-scores of V score terugtoetsen met M5 Bij A-B- of C-score of score tevens Cito M7, bij lage C-score en bij D-E-scores of V score terugtoetsen met M5 Bij A-B- of C-score of bij - tevens Cito LOVS M7, bij lage C-score en bij D-E-score of V score terugtoetsen met M5 DMT Beslist alle drie de kaarten afnemen!! Voor technisch lezen een Cito DMT kaarten 1 + 2 + 3, afgenomen in het het laatste schooljaar. ndien u alleen de score van kaart 3 invult, komt de aanvraag terug omdat de toets alleen is goedgekeurd wanneer u de scores van de kaarten 1, 2 en 3 bij elkaar hebt opgeteld. Wanneer u Cito technisch lezen in dit schooljaar hanteert heeft u eveneens een geaccepteerde score. n de toets instructies ter bepaling leerniveau merkt het ministerie van OCW het volgende op: De ervaring leert dat bij veel leerlingen didactische toetsen worden afgenomen die sterk afwijken van het feitelijke didactische niveau (bijvoorbeeld een toets voor een leerling met een didactisch niveau van groep 8 afnemen bij een leerling die didactisch eind groep 4 presteert). ACHTERGRONDNFORMATE EN BJLAGEN bij de brochure aanmeldingsprocedure voortgezet onderwijs 2015-2016

Hierdoor wordt niet het juiste didactische niveau vastgesteld. De toets mag niet meer dan 10 Dlepunten afwijken van de door de leerling behaalde score. Een leerling die voor het praktijkonderwijs wordt aangemeld, zal dus een didactische toets van groep 5 moeten maken en een leerling die voor het LwOO wordt aangemeld, maakt een toets op het didactisch niveau van groep 6 of 7. Naast het bovengenoemde Cito-materiaal zijn ook andere tests toegestaan, zie vanaf pagina 43. De Cito LOVS toetsen zijn door de Cotan goedgekeurd, deze worden bij voorkeur gebruikt. Het excelwerkblad is nu overbodig geworden omdat in OT nu de ruwe toetsscores eenvoudig omgezet worden naar bijehorend dle, % leerachterstand en behaalde vaardigheidsscore. Het excel werkblad van vorig jaar is zeker niet meer geldig! Voor hen die toch liever het excel er bij gebruiken is er ook een versie voor 2015-2016. Normen worden bij meerdere toetsen jaarlijks aangepast. n OT worden de toetsen die goedgekeurd zijn zichtbaar nadat u het vinkje RVC goed gekeurd heeft aangezet. Toetsscores die te oud zijn of van toetsen die niet op de lijst staan, vallen na het zetten van het vinkje bij RVC weg. U dient dan goedgekeurde en toetsen in te voeren en de scores van dit schooljaar. Wij adviseren u de toetsbladen te bewaren op school omdat PCL en RVC ter verificatie deze kunnen opvragen. De meeste aanvullende vragen bij het secretariaat doen zich voor bij de testen die minder bekend zijn en waarbij vaak foute scores in het onderwijskundig rapport worden aangetroffen. Of wanneer men de controle met het vinkje bij RVC (boven de weergave van de toetsscores) niet heeft toegepast of men het wegvallen van de toets en de scores en de instructie regel negeert. Opgemerkt wordt dat u desgewenst ook andere toetsen van de lijst mag gebruiken. Extra ondersteuningsaanvragen n verband met de invoering van passend onderwijs is de financieirng van extra ondersteuning geregeld via het samenwerkingsverband VO. De VO school meldt samen met de ontvangen onderbowuing van het PO de extra ondersteunigsbehoefte bij het Onderwijsloket van het samenwerkingsverband. De scholen voor VO krijgen een budget om leerlingen te begeleiden en ook de inzet van ambulante begeleiders blijft in het komend schooljaar nog grotendeels gehandhaafd, hoewel de ab ers ook andere leerlingen kunnen en mogen begeleiden. n dit verband is het van belang dat de scholen voor primair onderwijs vroegtijdig contact leggen met het (beoogde) VO over de leerlingen met een ondersteuningsvraag zodat de VO-school zich kan voor bereiden op de ondersteuningsbehoefte van de leerling, op het bieden van passend onderwijs. Bij leerlingen waar u extra ondersteuningsbehoefte voorziet, voorheen de leerlingen met LGF, vult u in het OKR de extra informatie in. Dit deel klapt automatisch open bij bepaalde vragen in het OKR. Voor deze leerlingen is aanmelding op 15 maart laat. We adviseren dringend om in een vroeg stadium, aan het begin van groep 8, al gezamenlijk met de ouders het start Procedure formulier in te vullen. n OT is nl een gedeelte naast LwOO-PrO aanvragen voor deze leerlingen die SO dan wel bijna SO ondersteuning in het VO nodig hebben. Het PCL secretariaat schakelt dan de betrokken zorgcoördinatoren van het VO in en deze zullen dan z.s.m. contact met de basisschool opnemen. 37

Dyslexie n het voortgezet onderwijs mogen leerlingen die dyslectisch zijn slechts faciliteiten geboden worden als door een bevoegd deskundige is vastgesteld dat er daadwerkelijk van dyslexie sprake is. Het is zeer wenselijk dat de school voor voortgezet onderwijs door middel van het onderwijskundig rapport wordt ingelicht dat er sprake is van (vermoedelijke) dyslexie, bij voorkeur gestaafd door een dyslexieverklaring. Een leerling kan voor een dyslexie onderzoek aangemeld worden bij het Meldpunt Dyslexie Midden-Holland, secretariaat OnderwijsAdvies te Gouda. Hieraan zijn kosten verbonden. Het samenwerkingsverband komt ouders in de kosten tegemoet. nformatie/aanmelding bij het secretariaat van de PCL van het samenwerkingsverband VO/VSO MH&R. ndien u een leerling aanmeldt voor een dyslexie onderzoek waarvan u vermoedt dat deze leerling ook zal worden aangemeld voor het lwoo dan wel het Pro, dit graag aangeven bij de aanmelding voor dyslexie. Dit is van belang bij het gedeelte Q onderzoek binnen het dyslexie onderzoek. n het onderzoek naar dyslexie is soms een deel van een Q onderzoek opgenomen. Bij leerlingen voor lwoo dan wel Pro behoort een totaal Q te worden toegevoegd. Leerwegen Aan het eind van het tweede leerjaar VMBO moet een leerweg worden gekozen. Basisberoepsgerichte leerweg Voor praktisch ingestelde leerlingen. Een deel van de lessen kan buiten de school, bijvoorbeeld op een stage- of werkplek, worden verzorgd. Naast algemene vakken wordt 12 uur of meer per week les gegeven in een beroepsgericht Programma. De leerling leert heel gericht voor één vak of werkgebied. De praktijkvakken zijn hier het belangrijkst. Met de basisberoepsgerichte leerweg kan de leerling doorstromen naar de niveaus 1 (assistentenopleiding) en 2 (basisberoepsopleiding) van het MBO. Kaderberoepsgerichte leerweg Deze leerweg is geschikt voor leerlingen die graag leren door praktisch bezig te zijn. Naast gemiddeld twaalf uur per week beroepsgericht Programma krijgen leerlingen les in de algemene vakken. Het is een gerichte voorbereiding op een beroepsopleiding. De leerling kan doorstromen naar niveau 3 (vakopleiding) en 4 (middenkaderopleiding) van het MBO. Gemengde leerweg Voor leerlingen die wat makkelijker leren en die zich willen voorbereiden op één bepaald beroep. Een combinatie van denken en doen. Er wordt gemiddeld vier uur per week aan een beroepsgericht Programma gewerkt. Daarnaast wordt in de algemene vakken lesgegeven. Zo wordt een brede basis gelegd én de leerling wordt voorbereid op een beroepsopleiding in het MBO. Met de gemengde leerweg kan de leerling doorstromen naar de niveaus 3 en 4 van het MBO. Theoretische leerweg Leerlingen die zich niet direct op één beroep of werkgebied voorbereiden en die makkelijk studeren, kunnen de theoretische leerweg volgen. n deze leerweg wordt alleen les gegeven in algemene vakken. Met de theoretische leerweg kan de leerling doorstromen naar de niveaus 3 en 4 van het MBO en onder bepaalde condities kun je er mee naar het Havo. (Voor doorstroom naar Havo: verplicht zijn wiskunde en Frans of Duits; voor het Profiel Natuur en Techniek zijn daarnaast natuur- en scheikunde verplicht; voor het Profiel Natuur en Gezondheid is biologie of natuur- en scheikunde verplicht). ACHTERGRONDNFORMATE EN BJLAGEN bij de brochure aanmeldingsprocedure voortgezet onderwijs 2015-2016

Leerwegondersteunend onderwijs Het leerwegondersteunend onderwijs is bedoeld om de basisberoepsgerichte leerweg de leerlingen met een partiële achterstand of tijdelijke Problematiek gedurende korte of langere tijd extra hulp op maat te bieden. Het leerwegondersteunend onderwijs is gericht op het behalen van een diploma in meestal de basisberoepsgerichte leerweg al kunnen deze leerlingen op grond van hun prestaties zeker opstromen naar kader of theoretische leerweg. Het leerwegondersteunend onderwijs is dus geen eigen leerweg. Een school voor voortgezet onderwijs geeft binnen de wettelijke vereisten zelf invulling aan de inhoud en opzet van het leerwegondersteunend onderwijs. Praktijkonderwijs Praktijkonderwijs is onderwijs voor leerlingen van wie vaststaat dat zij vanwege een integrale achterstand of structurele Problematiek veel extra hulp nodig hebben en dat het volgen van het onderwijs in een van de leerwegen, al dan niet in combinatie met het volgen van leerwegondersteunend onderwijs, niet leidt tot het halen van een diploma of een getuigschrift VMBO. Bij de beslissing van de RVC om een leerling voor te dragen voor toelating tot het praktijkonderwijs worden de ouders van de leerling nadrukkelijk betrokken. De ouders moeten namelijk een akkoordverklaring ondertekenen. Sociaal-emotioneel functioneren Wordt de leerling aangemeld omdat een belangrijke factor het sociaal-emotioneel functioneren betreft? n dat geval zal de aanmelding vergezeld moeten gaan van een deskundigenverklaring. Het oordeel van een, conform de Regeling Regionale Verwijzingscommissies en zorgbudget voortgezet onderwijs 2004-2005, bevoegde deskundige. Het is dus niet voldoende om aan te geven dat de leerling bijvoorbeeld motivatieproblemen heeft, ook niet als die uitspraak wordt ondersteund door de uitslag van de schoolvragenlijst. Gegevens over het sociaal-emotioneel functioneren zijn met name belangrijk als het Q zich in een grensgebied bevindt (<60, 75-79, >90). Zie voor de instrumentenlijst, vanaf pagina 46. Let op: de lijst van bevoegde instrumenten wordt jaarlijks door het ministerie van OCW vastgesteld. De lijst kan dus wijzigingen bevatten ten opzichte van voorgaande jaren. Bevoegd deskundige n twee specifieke gevallen moeten de testinstrumenten afgenomen worden onder verantwoordelijkheid van een diagnostisch geschoold psycholoog of diagnostisch geschoold orthopedagoog. Het gaat om de testinstrumenten voor het intelligentiequotiënt van de leerling en om persoonlijkheidsonderzoeken met betrekking tot prestatiemotivatie, faalangst en emotionele instabiliteit die het beeld geven van de sociaal-emotionele Problematiek van de leerling in relatie tot de leerprestaties (artikel 4, eerste lid, onder c en d, van het Besluit RVC s en regionaal zorgbudget). Onder een diagnostisch geschoolde psycholoog of diagnostisch geschoolde orthopedagoog wordt een door een van de beroepsverenigingen van orthopedagogen of psychologen als zodanig erkende en geregistreerde academisch gevormde psycholoog of orthopedagoog dan wel een in het kader van de Wet Beroepen in de ndividuele Gezondheidszorg (BG) geregistreerde gezondheidszorgpsycholoog verstaan. 39

Vragen Voor vragen over de procedure kunt u contact opnemen met het secretariaat van het samenwerkingsverband, Anja Veldman en Linda de Wette, p/a OnderwijsAdvies, Antwerpseweg 2, 2803 PE Gouda. Telefoon Anja Veldman 0182-556492, Linda de Wette 0182-556414, mailadres: pclswvmhr@onderwijsadvies.nl Voor algemene over het samenwerkingsverband kunt u contact opnemen met: Samenwerkingsverband VO/VSO Midden-Holland & Rijnstreek Barend Verkerk, directeur Karnemelksloot 31, 2806 BA Gouda telefoon: 0182 699765 e-mail: info@swv-vo-mhr.nl Ook kan de website van het samenwerkingsverband geraadpleegd worden: www.swv-vo-mhr.nl ACHTERGRONDNFORMATE EN BJLAGEN bij de brochure aanmeldingsprocedure voortgezet onderwijs 2015-2016

Toelichting lijst van te gebruiken instrumenten 2015-2016 (Staatscourant d.d. 16 september 2014 VO/BZO/655556 Let op de oude cito dle normering!! Jaarlijks wordt vóór 1 oktober een overzicht gemaakt van screenings- en testinstrumenten, die in het kader van de indicatiestelling voor leerwegondersteunend onderwijs (LwOO) en praktijkonderwijs (Pro) als deugdelijk worden aangemerkt. Deze lijst wordt door het ministerie van OCenW op voorstel van de voorzitters van de Regionale Verwijzingscommissies VO vastgesteld (Regeling Regionale Verwijzingscommissies en zorgbudget voortgezet onderwijs). De opname van een instrument in de onderstaande lijst heeft enkel betrekking op de indicatiestelling voor leerwegondersteunend en praktijkonderwijs voor de start in het VO schooljaar 2015-2016. Toelichting bij instrumenten criterium sociaal-emotionele Problematiek Met betrekking tot instrumenten voor het criterium SE wordt uitgegaan van het volgende: uitslagen op screeningsinstrumenten zijn op zichzelf niet voldoende voor positieve indicatie; voor een positieve indicatie is vereist: het oordeel van een, conform de Regeling Regionale Verwijzingscommissies en zorgbudget voortgezet onderwijs 2004-2005 bevoegde deskundige Een bevoegd deskundige is een diagnostisch geschoolde psycholoog of diagnostisch geschoolde orthopedagoog en wordt door een beroepsvereniging van orthopedagogen of psychologen als zodanig erkende en geregistreerde academisch gevormde psycholoog of orthopedagoog dan wel in het kader van de Wet beroepen in de ndividuele Gezondheidszorg (BG) geregistreerde gezondheidspsycholoog verstaan. Het oordeel is dan tevens op basis van één of meer van de op de lijst opgenomen instrumenten, dat sprake is van een SE-Problematiek met zodanige negatieve gevolgen voor de onderwijsleerprestatie dat LwOO noodzakelijk moet worden geacht. Voor de RVC s zal dus het op instrumenten gebaseerd oordeel van de bevoegd deskundige leidend zijn en niet louter de uitslag op een testinstrument. Eventuele discrepanties dienen wel betrokken te worden bij de conclusie. Het resultaat dan wel het advies moet voorzien zijn van een datum en de naam en handtekening van de bevoegd deskundige. Toelichting bij instrumenten criterium leerachterstand (LA) Met betrekking tot het criterium LA zijn de instrumenten telkens per subdomein (technisch lezen, begrijpend lezen, spelling en inzichtelijk rekenen) opgenomen. Als criterium voor opname in de lijst geldt hier ook de beschikbaarheid van Dle s voor de toetsen. Voor het vaststellen van de relatieve leerachterstand dient gebruik gemaakt te worden van DLE schalen indicatiestelling LwOO en Pro, volledige herziene versie (Gerard Melis; uitg. Boom bestelnr: 0863403.) Bij de indicatiestelling van vreemdelingen kan uitgegaan worden van een leerachterstand van 2 jaar, als de leerling op het moment dat de aanvraag mag worden ingediend, korter dan twee jaar Nederlands onderwijs heeft gevolgd. n het werkgebied van het Swv VO Midden-Holland & Rijnstreek worden de Cito-scores omgezet naar dle en niveau met behulp van Onderwijs Transparant. 41

Toelichting bij het door- en terugtoetsen Bij jaargroep gebonden toetsen zoals van het Cito Leerlingvolgsysteem dienen de RVC s uit te gaan van toetsen die aansluiten bij het werklijke didactische niveau van de leerling. Dit betekent dat schoolverlaters op de basisschool soms toetsen moeten maken die in jaargroepen daarvoor gebruikt worden. Adaptief toetsen Kandidaten voor LwOO en Pro hebben leerachterstanden. De basisschool dient die leerlingen adaptief te toetsen. n een dergelijk geval neemt men toetsen af die de leerling qua niveau redelijk zou moeten kunnen maken. Een leerling met het niveau van groep 6 laat men niet ploeteren met het veel te moeilijke niveau van groep 8. Het gebruik van de toets van groep 6 is kindvriendelijker en de score is betrouwbaarder. Als men bij gebruik van de toetsen van groep 8 een score bereikt die 10 of meer Dle punten lager ligt dan waarvoor de toetsversie bedoeld is, moet men terugtoetsen. Als men bij het adaptief toetsen verkeerd geschat heeft en de uitslag 10 of meer Dle punten hoger of lager uitvalt, moet men doortoetsen of terugtoetsen. Advies tabel door- terug toetsen M toetsen CTO-L(O)VS Niveau Behaald dle Advies Groep M5 < 15 Bij Pro verder terug toetsen niet nodig Groep M5 > 35 Kies een Toets van groep 6 Groep M6 < 25 Kies een Toets van groep 5 Groep M6 > 45 Kies een Toets van groep 7 Groep M7 < 35 Kies een Toets van groep 6 Groep M7 > 55 Doortoetsen niet nodig. ACHTERGRONDNFORMATE EN BJLAGEN bij de brochure aanmeldingsprocedure voortgezet onderwijs 2015-2016

Lijst van te gebruiken instrumenten schooljaar 2015-2016 Uitgangspunt voor de opname in onderhavige lijst is en blijft een door Cotan positieve beoordeling op relevante aspecten: betrowbaarheid, normering, begripsvaliditeit en veelal de criterium validiteit. Tests die vetgedrukt zijn en waarbij is aangegeven voorkeur swv-vo worden aanbevolen door het samenwerkingsverband ter realisering van meer eenduidigheid, gelijke interpretatie mogelijkheden en draagt bij aan een vlotte Procedure. Het blijft een advies, uit alle instrumenten van de lijst mag gekozen worden. Bij seo geen voorkeur, is ter keuze van de benodigde deskundige (overleg met uw onderwijsadviseur). Op voorspraak van de certificeringscommissie hebben de RVC s besloten het advies bij de te gebruiken instrumenten jaarlijks te evlaueren en bij te stellen waar nodig.. Daarbij is gebruik gemaakt van analyse gegevens vanuit de RVC database. Deze gebruikersinformatie is aan het overzicht toegevoegd in de kolom categorie. De betekenis van de categorieën wordt hieronder verklaard. O V Er is nog onvoldoende ervaring met dit instrument in het veld en het komt nog te weinig voor in het landelijke databestand om een oordeel over de geschiktheid / bruikbaarheid voor de doelgroep (en) LwOO en of Pro leerlingen uit te kunnen spreken. Uit praktijkervaring is bekend dat dit instrument geschikt dan wel bruikbaar is voor afname bij potentiële LWOO of Pro leerlingen; de analyse van de gegevens uit het landelijke databestand ondersteunt deze ervaringsgegevens; de normering is niet ouder dan 15 jaar Uit praktijkervaring is bekend dat dit instrument geschikt is dan wel bruikbaar voor afname bij potentiële LWOO of Pro leerlingen; echter de normering is nogal verouderd (12 à 15 jaar) De analyse van de gegevens uit het landelijke databestand geeft aan dat het gebruik van dit instrument voor de doelgroep(en), (potentiële LwOO- en Pro leerlingen) negatieve effecten kleven die van dien aard en omvang zijn dat aangeraden wordt het gebruik van een ander instrument voor het te onderzoeken criterium in overweging te nemen; praktijk ervaringen onderschrijven dit oordeel. De analyse van de gegevens uit het landelijke databestand geeft aan dat het gebruik van dit instrument voor de doelgroep(en), (potentiële LwOO- en Pro leerlingen) zeer negatieve effecten kleven die van dien aard en omvang zijn dat het gebruik van dit instrument bij onderhavige doelgroep ernstig ontraden moet worden; praktijk ervaringen onderschrijven dit oordeel. 43

Lijst toegestane instrumenten ntelligentie De scores op de Q-testen mogen niet ouder zijn dan twee jaar redenerend vanaf de datum van aanmelding bij de RVC-VO. Tenzij in de testhandleiding anders aangegeven hoeft men geen Flynncorrectie toe te passen. Wanneer leerlingen eind groep 7 naar het LWOO of Pro gaan (na doublure vanaf groep 3) mogen de intelligentietesten van groep 8 worden afgenomen. Criterium Q Naam instrument ADT: Adaptieve Digitale ontelligentie Test, A- Viseon, 2011 Cito ntelligentietest VO, Leeftijdsbereik (4) Opmerking/toelichting Groep 8 Alleen genormeerd voor leerlingen uit groep 8 Nog niet voor leerjaar 1 VO 11 t/m 14 jaar Alleen voor leerlingen in het regulier 2013 basisonderwijs. Drempeltest, 2007 Groep 7 + 8 Deze test moet in maart tot en met juni van groep 7 worden afgenomen of in groep 8 VO, nstaptoets Voortgezet Onderwijs, 2002 NDT: Nederlandse Differentiatie Testserie, 1999, normen 2004 NDT Q Gedeelte 2004 NO: Nederlandse ntelligentietest voor Onderwijsniveau 2004 SON-R 6-40, Hogrefe Uitgevers, 2011 TPVO-VO: nstaptoets Voortgezet Onderwijs, NTERNETVERSE, 2008 WSC- nl Nederlandse bewerking van de Wechsler ntelligence Scale for Children- 2002-2005 WNV-NL Wechsler Nonverbal Scale of Ability Nederlandse Bewerking 2008 Alleen voor leerlingen in groep 8 Groep 8 + klas 1 VO Groep 8 + klas 1 VO Groep 8 + klas 1 VO Deze test moet in januari tot en met mei van groep 8 worden afgenomen. LwOO categorie Pro categorie 0 V 0 V 0 V Alleen subtests 2 tot en m7 V Voorkeur van swv-vo indien een groepsonderzoek wordt afgenomen 6 t/m 40 jaar Met name te gebruiken bij taalproblemen (achterstanden technisch lezen, begrijpend lezen en spelling > 50%) en allochtone leerlingen die onvoldoende Nederlands spreken Groep 8 Deze test moet in januari tot en met mei van groep 8 worden afgenomen 6 t/m 17 jaar Af te nemen bij leerlingen die tenminste zes jaar in Nederland wonen. Criterium validiteit is niet onderzocht. Voorkeur van swv-vo bij individueel onderzoek 4 t/m 21 jaar Met name te gebruiken bij taalproblemen (achterstanden technisch lezen, begrijpend lezen en spelling > 50%) en allochtone leerlingen die onvoldoende Nederlands spreken 1. Voor (potentiële) PrO-leerlingen wordt een individueel af te nemen intelligentietest aangeraden. 2. De scores op de Q-testen mogen niet ouder zijn dan twee jaar redenerend vanaf de datum van aanmelding bij de RVC-VO. 3. Tenzij anders aangegeven geen Flynn-correctie toepassen. 4. Wanneer leerlingen eind groep 7 naar het LwOO of PrO gaan (na doublure groep 3) mogen de intelligentie testen van groep 8 worden afgenomen. 5. NSCCT en GVO staan niet langer op de lijst dus niet toegestaan wegens de verouderde normering en het zeer geringe gebruik. V V V V ACHTERGRONDNFORMATE EN BJLAGEN bij de brochure aanmeldingsprocedure voortgezet onderwijs 2015-2016

Opmerkingen bij Criterium ntelligentie: Een Q-test die volgens de handleiding door een leerkracht mag worden afgenomen moet altijd onder de verantwoordelijkheid van een bevoegd deskundige worden geïnterpreteerd. De commissie blijft er op wijzen dat men voorzichtig moet zijn met het gebruik van schriftelijk af te nemen klassikale tests ingeval er sprake is van een leerling met grote leerachterstanden (met name op begrijpend lezen) of bij onvoldoende beheersing van het Nederlands. Mede daarom is er een onderscheid aangebracht tussen een beoordeling per leerling-categorie 1, te weten LWOO en Pro: daarom zijn schriftelijke tests voor potentiële Pro-leerlingen van een of een V voorzien. Hoe te handelen zie ook de verantwoording op www.rvc-vo.nl De GVO: Groninger ntelligentietest voor Voortgezet Onderwijs staat dit jaar niet meer op de lijst. Nieuw is de Cito ntelligentietest VO, 2013. Gebruik hierbij de op leeftijd gebaseerde intelligentiescore. Ook voor deze test geldt dat de Q-bepaling moet zijn verricht door, of onder verantwoordelijkheid van, een bevoegd deskundige, zoals verderop beschreven. Let op: op deze lijst staat de Cito ntelligentietest VO, 2013 maar niet de versie voor PO: de PO-versie dus NET gebruiken voor een aanvraag LWOO of Pro. 1 Voor nadere uitleg Beoordelingscategorieën wordt verwezen naar de Toelichting bij deze lijst 45

Lijst toegestane instrumenten Sociaal Emotionele Problematiek De scores op de SE-testen mogen niet ouder zijn dan één jaar redenerend vanaf de aanmeldings-datum bij de RVC-VO. Volgens de Regeling worden alleen leerlingen met een Q tussen de 90 en 120 geacht dergelijke vragenlijsten in te vullen. Schriftelijke zelfbeoordelingsvragenlijsten zijn meestal te moeilijk voor leerlingen met grote leerachterstanden op het gebied van begrijpend lezen. Er worden daarom beperkingen gesteld aan het gebruik van zelfbeoordelingsvragenlijsten door deze leerlingen. Leerlingen zijn met zelfbeoordelingsvragenlijsten toetsbaar wanneer ze op Begrijpend Lezen het niveau halen van de gemiddelde leerling aan het eind van groep 6 of hoger (dle 40 of hoger). Wanneer deze leerling een begrijpend leesniveau heeft van een gemiddelde leerling in groep 6 (dle 30 40) moet de onderzoeker nagaan of een zelfbeoordelingslijst wel een juiste keuze is. Bij een begrijpend leesniveau behorend bij de gemiddelde leerling van groep 3, 4 of 5 (dle < 30) wordt sterk afgeraden een zelfbeoordelingsvragenlijst te gebruiken voor de vaststelling van SE Problematiek. Voor het persoonlijkheidsonderzoek kan de onderzoeker in dat geval gebruik maken van gegevens uit het onderwijskundig rapport, van beoordelingslijsten door ouders en/of leerkracht én van gegevens op basis van eigen waarneming. Voor zover de vragenlijsten van score-aanduidingen zijn voorzien van het type klinisch bereik, risicogebied, zorgscore en dergelijke, mogen alleen de scores die in een dergelijk bereik vallen gebruikt worden als argumentatie voor zorgbehoefte. Criterium Sociaal-emotionele Problematiek (SEO) Let op: CBCL, CBSK, YSR en TRF staan niet op de lijst, niet meer gebruiken! Naam instrument Leeftijdsbereik Opmerking/toelichting LwOO Categorie AVL: Apeldoornse Vragenlijst 2002 Groep 8 Observatieschaal/screeningsinstrument De AVL alleen gebruiken als onderdeel van een breder persoonlijkheidsonderzoek: naast de AVL ook een ander instrument uit deze lijst gebruiken. CBSA Competentie Belevingsschaal voor Adolescenten, 2002 12 t/m 18 jaar 0 DVL Docenten Vragenlijst, 2006 8 t/m 12 jaar Geschikt indien beperkte leesvaardigheid BL <dle 39 naast de DVL ook een ander instrument uit deze lijst gebruiken, mn LVL Groep 5 t/m 8 0 Kanjervragenlijst, nstituut voor Kanjertrainingen B.V. 2012 LMT: Leermotivatietest, 2009 Groep 8 1 e klas VO LVL: Leerlingen Vragenlijst Groep 6-8 Naast de LVL ook een ander instrument 0 uit deze lijst gebruiken, mn DVL LVT: Leervoorwaardentest, 2011 4 t/m 18 jaar 0 NPV-J: Junior Nederlandse Groep 8 Dit jaar voor het laatst toegestaan. Bij Persoonlijkheidsvragenlijst,, 2005 voorkeur de NPVJ-2 gebruiken NPV-J2: Junior Nederlandse 9 t/m 16 jaar Persoonlijkheidsvragenlijst, 2011 PMT-K -2 Prestatie Motivatie Test 9 t/m 16 jaar voor Kinderen 2, 2011 SAQ 2007 Groep 6/7/8 en 1 e klas VO nternet versie van de SVL SEV: Sociaal Emotionele 4-18 jaar Vragenlijst 2005 SVL 2008 9-16 jaar TPVO-Leerlingvragenlijst, 2008 Groep 8 0 ACHTERGRONDNFORMATE EN BJLAGEN bij de brochure aanmeldingsprocedure voortgezet onderwijs 2015-2016

TPVO-Docentenvragenlijst, 2008 Groep 8 0 1 e klas VO VSEON Volginstrument Sociaal- Groep 3 t/m 8 Emotionele Ontwikkeling Cito 2003 Zien!, Driestar Onderwijsadvies, 2012 4 t/m 12 jaar Betreft de leerkracht-versie van Zien! 0 Wanneer een leerling een Begrijpend leesscore heeft van <40, dienen de instrumenten AVL SEV, DVL of Zien! gebruikt te worden Afhankelijk van de Problematiek maakt u een keuze uit bovenstaande instrumenten. Het swv heeft voorkeur voor de instrumenten: LMT, SEV, Zien! en Viseon mits er geen leesachterstand is. De scores op de Seo-testen mogen niet ouder zijn dan één jaar redenerend vanaf de aanmeldingsdatum bij de RVC-VO. Leerlingen moeten een begrijpend leesniveau van minimaal eind groep 6/begin groep 7 hebben om boven-staande lijsten zelf in te vullen. Opmerkingen bij Criterium Sociaal Emotionele Problematiek: Bij drie instrumenten is dit jaar aangekondigd dat het instrument voor het laatst op de lijst staat vanwege de veroudering van de normen: de AVL, de CBSA en de NPV-J Zien!: m.b.t. het instrument Zien!: het betreft hier de leerkracht-versie van Zien! PO. Reden: er is inmiddels ook een leerling versie, maar deze is nog niet aan de COTAN voorgelegd; ook is er een versie voor het VO (hiervoor geldt hetzelfde). 47

Didactisch onderzoek n principe wordt altijd gevraagd om de meest recent afgenomen didactische toetsen. Wanneer de leerling wordt aangemeld voor het VO schooljaar 2015-2016, moeten de didactische toetsen in het schooljaar 2014-2015 zijn afgenomen. Toegestane instrumenten onderzoek leerachterstanden schooljaar 2015-2016 Afname van leervorderingenonderzoek Voor het weergeven van de leervorderingen wordt in principe altijd gevraagd om de meest recent afgenomen toetsen. Wanneer de leerling tussen 1-2-2015 tot en met 30-9-2015 wordt aangemeld, moeten de didactische toetsen in het schooljaar 2014-2015 of daarna zijn afgenomen. Bij aanmelding vóór 1-2-2015 mogen de gegevens van de didactische toetsen die in het onderwijskundig rapport worden gebruikt niet ouder zijn dan zes toetsmaanden (juli en augustus worden niet meegerekend). Uitzondering hierop is de Niveautoets & NiveautoetsPlus, Cito, 2015. Het betreft een speciale editie van de Eindtoets Basisonderwijs die een vast afnamemoment kent in de winter en slechts één maal per jaar kan worden afgenomen. Alle leervorderingentoetsen die geschikt zijn voor groep 8 mogen ook gebruikt worden voor het didactisch toetsen van leerlingen in 1-VO. De DL is in dat geval 60 en dezelfde regels die voor groep 8 gelden ten aanzien van adaptief toetsen, gelden ook hier. Cito Volgsysteem primair onderwijs (LOVS): Het Didactische Leeftijds Equivalent (DLE) hebt u nodig bij de doorverwijzing van leerlingen naar het leerwegondersteunend Onderwijs (LWOO) en het Praktijkonderwijs (Pro). Door Cito wordt niet bij alle toetsen een koppeling gemaakt met DLE s in de rapportages. Cito gebruikt voor de rapportage vaardigheidsscores en functioneringsniveaus. Wanneer u gebruik maakt van het ComputerProgramma LOVS, kunt u via het onderwijskundig rapport wel de benodigde DLE s opvragen voor de doorverwijzing naar LWOO en Pro. Ook kunt u de betreffende tabellen gebruiken in het boek DLE-Schalen 2 voor de omzetting van ruwe scores (papieren versie) of vaardigheidsscores (digitale versie) naar DLE s. Het is niet mogelijk om een directe verbinding te leggen tussen de scores op de papieren toets en de digitale versie, omdat in beide gevallen langs een andere route de resultaten worden verkregen. Het is daarom noodzakelijk te vermelden welke toetsversie is gebruikt. n september 2013 heeft het Cito een nieuwe normering uitgebracht voor de LOVS 2.0 toetsen en voor de toetsen voor speciale leerlingen. Deze normen zijn nog niet door de COTAN beoordeeld. Voor de LOVS toetsen en voor de toetsen speciale leerlingen die op deze lijst staan gelden bij LwOO en Pro aanvragen daarom de oude normen van voor september 2013. De nieuw ontwikkelde LOVS 3.0 toetsen staan niet op de lijst, daarvan is nog geen COTAN-beoordeling beschikbaar 2 DLE-schalen voor indicatiestelling LWOO en PRO, voor instroom in schooljaar 2015-2016, uitgave najaar 2014. ACHTERGRONDNFORMATE EN BJLAGEN bij de brochure aanmeldingsprocedure voortgezet onderwijs 2015-2016

Lijst toegestane instrumenten Technisch lezen Naam Test Bereik Opmerkingen LWOO Categorie Pro Categorie Drempelonderzoek 5e versie, 678 Onderwijs Advisering, 2010 Groep 4 t/m 8 LOVS AV, Cito, 2009 Groep 3 t/m 8 LOVS DMT, Cito, 2009 Groep 3 t/m 8 Afname van kaart 1, 2 en 3 verplicht, met samengestelde ruwe score als uitgangspunt voor bepalen achterstand. LOVS Technisch lezen, Cito Groep 3 t/m 8 Onderdeel Leestempo 0 0 SVT-TL: Schoolvaardigheidstoets Technisch Lezen, Boom test uitgevers, 2007 Groep 3 t/m 8 0 0 Technisch lezen 345678, 90 A/B, 678 Onderwijs Advisering, 2005 90A: Bereik groep 3 t/m 8 90B: Bereik groep 4 t/m 8 TPVO-TL Technisch Lezen, A-VSON, 2008. Groep 5 t/m 8 Normering 2008 3 Opmerkingen bij Technisch lezen: De Een-Minuut-Test, 1994; De Klepel, 1994 en de Toelatingstoets voor Leerwegondersteunend en Praktijkonderwijs, 2001 stonden vorig jaar voor het laatst op de lijst en zijn dit jaar dus niet meer toegestaan. Niveautoets & NiveautoetsPlus worden niet meer door Cito ondersteund. Er zijn geen nieuwe toetsen voor Technisch Lezen opgenomen. 3 Normering 2014 niet toegestaan wegens ontbreken COTAN beoordeling 49

Lijst toegestane instrumenten Begrijpend lezen Wanneer een leerling bij de afname van de toets Technisch Lezen lager scoort dan DLE 20 is afname van een toets Begrijpend Lezen voor leerlingen die naar het PrO worden verwezen niet noodzakelijk. Naam Test Bereik Opmerkingen LWOO Categorie Pro Categorie Begrijpend lezen 345678 toets 345, 678 Onderwijs Advisering, 2006 Begrijpend lezen 345678 toets 678, 678 Onderwijs Advisering, 2006 Begrijpend lezen 345678 toets 34, 678 Onderwijs Advisering, 2006 Begrijpend lezen 345678 toets 56, 678 Onderwijs Advisering, 2006 Begrijpend lezen 345678 toets 78, 678 Onderwijs Advisering, 2006 Groep 3 t/m 5 Groep 6 t/m 8 V Groep 3 & 4 Groep 5 & 6 Groep 7 & 8 V Begrijpend lezen Speciale leerlingen, Cito, 2011/2012. Drempelonderzoek 678, 5 e versie, 678 Onderwijs Advisering, 2010 Voor functionerings niveaus groep 3 tot en met 8 Papieren- en digitale versie. Voor leerlingen in het Speciaal (Basis) Onderwijs, maar ook voor de zorgleerlingen in het reguliere basisonderwijs. 0 0 Groep 5 t/m 8 LOVS 2.0 Begrijpend lezen, Cito. Groep 3 t/m 8 Papieren- en digitale versie; oude -normering SVT-BL: Schoolvaardigheidstoets Begrijpend Lezen, Boom test uitgevers, 2011 TPVO-BL: Testserie voor Plaatsing in het Voortgezet onderwijs: Begrijpend lezen, A-VSON, 2003 TPVO-BL-i: Testserie voor Plaatsing in het Voortgezet onderwijs: Begrijpend lezen NTERNETVERSE, A-VSON, 2003 Groep 4 t/m 8 0 0 Groep 7 & 8 Niet geschikt voor potentiële Pro - leerlingen. Ondergrens: dle = 31 Groep 4 t/m 8 Ondergrens: dle = 10 0 n.v.t. Opmerkingen bij Begrijpend lezen: Toelatingstoets voor Leerwegondersteunend en Praktijkonderwijs, 2001, waren vorig jaar voor het laatst toegestaan; dit jaar staan ze dus niet meer op de lijst. Niveautoets & NiveautoetsPlus worden niet meer door Cito ondersteund. Er zijn geen nieuwe toetsen voor begrijpend lezen opgenomen. Het gebruik van de LOVS 2.0 normering van september 2013 is niet toegestaan. (zie het boek DLEschalen ndicatiestelling LWOO en PRO) Het gebruik van de LOVS 3.0 is niet toegestaan. ACHTERGRONDNFORMATE EN BJLAGEN bij de brochure aanmeldingsprocedure voortgezet onderwijs 2015-2016

Lijst toegestane instrumenten Spelling Naam Test Bereik Opmerkingen LWOO Categorie Drempelonderzoek 678,5 e versie, 678 Onderwijs Advisering, 2010 Spelling Speciale leerlingen (niet werkwoorden), Cito, 2011/2012. LOVS 2.0 Spelling niet werkwoorden, Cito. TPVO-SP: Testserie voor Plaatsing in het Voortgezet onderwijs: Spellingsvaardigheid, A-VSON, 2003 TPVO-SP-i: Testserie voor Plaatsing in het Voortgezet onderwijs Spellingvaardigheid NTERNETVERSE, A-VSON, 2007 Pro Categorie Groep 5 t/m 8 Voor functionerings niveaus groep 3 tot en met 8 Groep 3 t/m 8 Groep 7 & 8 Papieren- en digitale versie. Voor leerlingen in het Speciaal (Basis) Onderwijs, maar ook de zorgleerlingen in het reguliere basisonderwijs. Papieren- en digitale versie; oude -normering Niet geschikt voor potentiële Pro - leerlingen. Ondergrens: dle = 31 0 0 n.v.t. Groep 4 t/m 8 Ondergrens: dle = 9 Opmerkingen bij Spelling: Toelatingstoets voor Leerwegondersteunend en Praktijkonderwijs, 2001, was vorig jaar voor het laatst toegestaan; dit jaar staat deze dus niet meer op de lijst. Niveautoets & NiveautoetsPlus worden niet meer door Cito ondersteund. Er zijn geen nieuwe toetsen voor spelling opgenomen. Het gebruik van de LOVS 2.0 normering van september 2013 is niet toegestaan. (zie het boek DLEschalen ndicatiestelling LWOO en PRO) Het gebruik van de LOVS 3.0 is niet toegestaan. Cito LOVS en Cito toetsen voor speciale leerlingen de oude dle normering gebruiken, zie OnderwijsTransparant of dle boek versie: LwOO-Pro indicatie.(uitg. Boom) 51

Lijst toegestane instrumenten Rekenen Naam Test Bereik Opmerkingen LWOO Categorie Pro Categorie Drempelonderzoek 678, 5 e versie, 678 Onderwijs Advisering, 2010 Groep 5 t/m 8 Rekenen-Wiskunde Speciale leerlingen, Cito, 2011/2012. Voor functioneringsniveaus groep 3 tot en met 8 Papieren- en digitale versie. Voor leerlingen in het Speciaal (Basis) Onderwijs, maar ook de zorgleerlingen in het reguliere basisonderwijs. 0 0 LOVS 2.0 Rekenen-Wiskunde, Cito. SVT-RW: Schoolvaardigheidstoets Rekenen-Wiskunde, Boom test uitgevers, 2012 TPVO-R: Testserie voor Plaatsing in het Voortgezet onderwijs nzichtelijk rekenen, A-VSON, 2003 TPVO-R-i: Testserie voor Plaatsing in het Voortgezet onderwijs nzichtelijk Rekenen NTERNETVERSE, A-VSON, 2007 Groep 3 t/m 8 Papieren- en digitale versie; oude normering Groep 3 t/m 8 0 0 Groep 7 & 8 Mogelijk niet geschikt voor potentiële Pro-leerlingen. Ondergrens: dle = 31 Groep 4 t/m 8 Ondergrens: dle = 11 V Opmerkingen bij nzichtelijk rekenen: Toelatingstoets voor Leerwegondersteunend en Praktijkonderwijs, 2001, was vorig jaar voor het laatst toegestaan; dit jaar staat deze dus niet meer op de lijst. Niveautoets & NiveautoetsPlus worden niet meer door Cito ondersteund. Er zijn geen nieuwe toetsen voor inzichtelijk rekenen opgenomen. Het gebruik van de LOVS 2.0 normering van september 2013 is niet toegestaan (zie het boek DLEschalen ndicatiestelling LwOO en PrO). Het gebruik van de LOVS 3.0 is niet toegestaan. Cito LOVS en Cito toetsen voor speciale leerlingen de oude dle normering gebruiken, zie Onderwijstransparant of dle boek versie: LwOO-Pro indicatie.(uitg. Boom) ACHTERGRONDNFORMATE EN BJLAGEN bij de brochure aanmeldingsprocedure voortgezet onderwijs 2015-2016

Ouder informatie Folder De folder en de ondertekening is vanaf vorig schooljaar niet meer verplicht. Voor extra zorgvuldigheid kunt u de ouder informatie folder benutten inclusief de akkoord verklaring. Noodzakelijk is het niet meer omdat u ook aan de Overstap regels PO-VO voldoet, wanneer u de ouders altijd inzage geeft in datgene wat u in Onderwijstransparant opneemt en u hen tevens duidelijk maakt dat zij altijd hun zienswijze mogen toevoegen. n Onderwijstransparant is deze werkwijze precies aangegeven. De vraag: hebben de verzorger(s) inzage gehad? moet met ja beantwoord worden. s dit nee of niet ingevuld dan blokkeert het op definitief zetten en ziet u en melding dat deze vraag nog positief moet worden beantwoord. Nu volgt de ouderinformatie folder wanneer u die toch nog zou willen benutten voor extra transparantie. 53

Ouder nformatie Folder AKKOORD VERKLARNG met digitale Procedure tot toelating Voortgezet Onderwijs (VO), start schooljaar 2015-2016 Samenwerkingsverbanden PO VO regio Midden-Holland & Rijnstreek p/a secretariaat PCL-VO, MH&R Antwerpseweg 2, 2803 PB Gouda Telefoon: 0182 556492 E-mail: swvpclmhr@onderwijsadvies.nl Door het automatiseren van de aanmeldingen naar het voortgezet onderwijs is de mogelijkheid van het schriftelijk aanmelden vervangen door een aanmelding via de computer. Het betreft aanmeldingen voor alle leerlingen die van het basisionderwijs naar het voortgezet onderwijs gaan. Via de beveiligde webapplicatie Onderwijs Transparant wordt de informatie van het leerlingvolgsysteem van de basisschool digitaal naar de VO school van uw keuze doorgezet. Met uw handtekening onder het bijgevoegde aanmeldingsformulier maakt u bekend dat u kennis hebt van deze digitale werkwijze en dat u instemt met de digitale voorbereiding van de aanmelding VO van uw kind voor het schooljaar 2015-2016. De VO school kan de informatie van de aanmelding pas zien nadat deze informatie met u op de bassischool is besproken en u de keuze van de VO school hebt doorgegeven aan de basisschool van uw kind. Dat adviesgesprek over de schoolkeuze VO gaat de basisschool u nog aanbieden. Deze gesprekken vinden meestal plaats in de periode november januari. U ontvangt hiervoor een aparte uitnodiging. Tijdens het adviesgesprek VO schoolkeuze ontvangt u het aanmeldingsformulier VO. Aanmeldingen voor Leerwegondersteunend onderwijs (LwOO) dan wel Praktijkonderwijs (PrO) De aanmeldingen voor deze varianten van extra ondersteuning in het voortgezet onderwijs vragen extra aandacht. Bovenstaande is bij deze aanmeldingen ook van toepassing. Het basisonderwijs wordt hierin begeleid door het secretariaat van de PCL-VO van het samenwerkingsverband VO/VSO. Nadat de basisschool een aanvraag volledig heeft ingevuld, kijkt het secretariaat mee in de web applicatie. De adviseur geeft dan per mogelijke LwOO of Pro aanvraag een advies. n dit advies wordt aangegeven wat er eventueel nog moet worden aangevuld. Zo wordt het ouder gesprek over het VO advies goed voorbereid en dit vergroot de kans dat de VO aanvraag voor LwOO of Pro aan alle wettelijk gestelde eisen voldoet. Met uw handtekening onder de bijgevoegde akkoord verklaring, geeft u aan te weten dat de aanmeldingen LwOO of PrO via de computer gaan en meldt u tevens dat u instemt met de voorbereiding van de LwOO of PrO aanmelding schooljaar 2015-2016 in samenwerking met het secretariaat van de PCL. Dit laatste is dus alleen aan de orde als de basisschool dit als keuze optie met u heeft besproken. Men heeft dan al in groep 7 bij bespreking van het ontwikkelperspectief gesproken over een mogelijk LwOO of PrO perspectief. De resultaten hiervan worden door de basisschool met u besproken en worden pas daarna met daarbij eventueel uw eigen toegevoegde zienswijze beschikbaar gesteld aan de VO school van uw keuze. Zonder uw inzage kan er dus geen aanvraag worden doorgezet naar de door u gekozen VO ACHTERGRONDNFORMATE EN BJLAGEN bij de brochure aanmeldingsprocedure voortgezet onderwijs 2015-2016