Goedgekeurd door: PVE Pagina 1 van 8 Deel 5 Apparatuur, voorzieningen en onderhoud
Goedgekeurd door: PVE Pagina 2 van 8 Inhoudsopgave deel 5 Apparatuur, voorzieningen en onderhoud Pagina 1. DEFINITIE... 3 2. DOEL... 3 3. RICHTLIJNEN... 3 3.1 Belangrijke voorzieningen... 3 3.1.1 Handenwasgelegenheden... 3 3.1.2 Laarzenreinigers... 3 3.1.3 Reinigingsapparatuur... 3 3.1.4 Messendesinfectie-apparatuur... 4 3.1.5 Continue desinfectie... 4 3.1.6 Onderhoudsniveau... 4 3.2 Hygiënisch ontwerp van apparatuur en voorzieningen... 4 3.2.1 Bereikbaarheid... 4 3.2.2 Banenvet en slijpsel... 4 3.2.3 Condens... 4 3.2.4 Draineerbaarheid... 4 3.3 De werkomgeving... 5 3.3.1 Ventilatie... 5 3.3.2 Licht... 5 4. CONTROLE VAN APPARATUUR, VOORZIENINGEN EN ONDERHOUD... 5 5. INTERPRETATIE VAN DE RESULTATEN... 5 BIJLAGE 1: CONTROLELIJST VOOR APPARATUUR, VOORZIENINGEN EN ONDERHOUD... 6
Goedgekeurd door: PVE Pagina 3 van 8 1. Definitie Onder 'apparatuur' wordt verstaan: (mechanische) instrumenten (die worden gebruikt bij het slachten van schapen) die van essentieel belang zijn in verband met de veiligheid en kwaliteit van het product. Onder 'voorzieningen' wordt verstaan: gebouwen, ruimten en apparatuur (die worden gebruikt bij het slachten van schapen) die van essentieel belang zijn in verband met de veiligheid en kwaliteit van het product. Onder 'onderhoud' wordt de regelmatige verzorging c.q. aanpassing verstaan. 2. Doel Het doel hiervan is: te voorkomen dat tijdens het proces de mens en slachtapparatuur als besmettingsbron fungeren (direct of indirect) voor het product; een opgetreden besmetting van het product weer ongedaan te maken; te voorkomen dat personeel door het product of apparatuur besmet wordt. 3. Richtlijnen 3.1 Belangrijke voorzieningen 3.1.1 Handenwasgelegenheden Wasbakken dienen aanwezig te zijn op alle werkplaatsen in de slachterij zodat de handen met water en desinfecterende zeep gewassen kunnen worden gedurende de werkzaamheden; vóór hervatting van de werkzaamheden na een onderbreking, en na in aanraking te zijn gekomen met bezoedeling (o.a. bloed, feces, darminhoud, abces en lymfeknoop). De kranen mogen niet uitgerust zijn met hand- of armbediening en moeten dus bediend kunnen worden met knie, voet, infrarood, etcetera. Het water moet getempereerd zijn. Desinfecterende zeep moet naast de wasbak beschikbaar zijn. 3.1.2 Laarzenreinigers Voor het reinigen van schoeisel dienen warm water (met een reinigingsmiddel gedoseerd) en borstels of een laarzenautomaat aanwezig te zijn. Faciliteiten voor het desinfecteren van laarzen moeten aanwezig zijn bij de in- en uitgangen van de stal en het vuile gedeelte van de slachtlijn. 3.1.3 Reinigingsapparatuur Vooral in het vuile gedeelte van de slachtlijn kan het nodig zijn om tussen twee opeenvolgende karkassen de apparatuur schoon te spoelen. Op die plaatsen moet dus een slang/douche aanwezig zijn om zware vervuilingen te verwijderen. Omdat voorkomen dient te worden dat karkassen en organen bezoedeld worden door opspattend afvalwater en dat een aanwezige besmetting over een groter oppervlak wordt verspreid, is het gebruik van handdouches in het schone gedeelte van de slachtlijn niet toegestaan, met uitzondering van het gebruik van één handdouche ter plaatse van de uithaler van het maagdarmpakket. De uithaler mag in noodgevallen gebruik maken van deze handdouche.
Goedgekeurd door: PVE Pagina 4 van 8 3.1.4 Messendesinfectie-apparatuur Elke werknemer in de slachtlijn moet na ieder karkas zijn/haar mes kunnen spoelen en desinfecteren tot en met de PM-keuring. Daartoe dienen op de werkplekken desinfectie-units te zijn met water van tenminste 82 C. Na de PM-keuring geldt dat elke werknemer zijn/haar mes moeten kunnen spoelen en desinfecteren. Hetzij met behulp van een desinfectie-unit met water van tenminste 82 C of een centrale spoel en desinfectie-unit in de directe nabijheid van de werkplekken. Om een optimaal effect te verkrijgen dient het mes eerst afgespoeld te worden en daarna bij 82 C te worden gedesinfecteerd. Voor andere gereedschap en apparatuur is eveneens desinfectie bij 82 C vereist. 3.1.5 Continue desinfectie De maag/darmconveyor dient na ledigen te worden afgespoeld en gedesinfecteerd. 3.1.6 Onderhoudsniveau Het onderhoudsniveau van de voorzieningen dient optimaal te zijn. Controle op de werking dient iedere dag plaats te vinden. Voor het onderhoud van gebouwen, technische installaties en productieapparatuur dient een onderhoudssysteem te bestaan met: overzicht van aanwezige apparatuur en installaties frequentie van te plegen onderhoud registratie in een logboek van het verrichte onderhoud. 3.2 Hygiënisch ontwerp van apparatuur en voorzieningen 3.2.1 Bereikbaarheid De voorzieningen dienen zich in de onmiddellijke nabijheid van de werkers te bevinden, zodat noodzakelijke handelingen direct plaats kunnen vinden. 3.2.2 Banenvet en slijpsel Deze zijn bronnen van fysische en bacteriële contaminatie. Er moet worden voorkomen dat deze op vlees en vleescontactoppervlakken kunnen vallen. 3.2.3 Condens Voorkomen moet worden dat condens op vlees of werkoppervlakten kan druppelen en daarmee direct of indirect het vlees kan besmetten. 3.2.4 Draineerbaarheid Voorkómen moet worden dat na de reiniging water in plassen achterblijft. Uit recent onderzoek is gebleken dat o.a. Listeria monocytogenes zich heel goed onder deze omstandigheden kan handhaven c.q. vermeerderen. Vooral de binnenkanten van transportbanden zijn kritisch in dit verband.
Goedgekeurd door: PVE Pagina 5 van 8 3.3 De werkomgeving 3.3.1 Ventilatie Micro-organismen kunnen door nevel worden overgedragen van besmette objecten naar het product. De aanwezige ventilatie moet voldoende zijn om nevel en condens te voorkomen. 3.3.2 Licht Om nauwkeurig en snel te kunnen werken is goed zicht nodig. Bij de visuele controle van de reiniging en van karkassen is eveneens goed licht nodig. Een minimum van 220 lux is in het vademecum van de EGrichtlijn vers vlees voorgeschreven en voor de hygiënecode vereist. Voor de PM-keurplaats geldt een minimum van 540 lux. De 540 lux geldt ook voor het opknapbordes en andere PM-keurplekken. 4. Controle van apparatuur, voorzieningen en onderhoud Minimum frequentie: Ieder kwartaal. Principe: Met behulp van de visuele controlelijst met ja/nee vragen (bijlage 1), wordt een inventarisatie gemaakt van de aanwezigheid en bruikbaarheid bestaande voorzieningen. Tijdens deze controle is het niet noodzakelijk dat er geproduceerd wordt. De resultaten van de controle dient direct aan de verantwoordelijke persoon te worden doorgegeven, die verantwoordelijkheid draagt voor het binnen een maand oplossen van knelpunten. 5. Interpretatie van de resultaten De score van de controle op apparatuur, voorzieningen en onderhoud wordt bepaald door alle nee's bij elkaar op te tellen. Score Indien score = 0 Indien score = 1 Indien score = 2 of meer Te nemen actie Geen actie, uw slachtlijn voldoet aan de hygiënecode. Aanpassingen nodig in de bouw en inrichting en aangeraden wordt deze uit te voeren. Op korte termijn (binnen 3 maanden) aanpassingen uitvoeren..
Goedgekeurd door: PVE Pagina 6 van 8 Bijlage 1: Controlelijst voor apparatuur, voorzieningen en onderhoud Controlelijst voor apparatuur, voorzieningen en onderhoud Datum: Uitgevoerd door: Weeknummer: Onderwerp Beoordeling Alle slachthandelingen en afdelingen 1. Is er een onderhoudsplan aanwezig voor de desinfectie-units? 2. Is er een onderhoudsplan aanwezig voor alle slachtapparatuur en -installaties? 3. Zijn wasbakken zonder handbedieningen voorzien van warm water en desinfecterende zeep aanwezig op alle werkplekken? 4. Zijn er voorzieningen voor de reiniging van schoeisel bij de in/uitgang? 5. Is voldoende ventilatie aanwezig om te voorkomen dat nevel of condens ontstaat? 6. Is er voldoende licht om de reinheid te beoordelen (minimaal 220 lux)? 7. Bedraagt de lichtintensiteit op de PM-keurplekken (inclusief op het opknapbordes) minimaal 540 lux? 8. Is een desinfectie-unit voor messen aanwezig op alle werkplekken (slachtlijn) tot en met de PM-keuring? 9. Is een desinfectie-unit of vaatwasser voor messen aanwezig in de directe nabijheid van de werkplekken na de PM-keuring? 10 Zijn reinigings- en desinfectie-units voor alle apparatuur (o.a., afsluiter van de slokdarm en anus) aanwezig? 11. Is apparatuur aanwezig om alle haken, karren, etcetera te reinigen en te desinfecteren voordat zij hergebruikt worden? 12. Is er in de slachtlijn maar één handdouche aanwezig, ter plaatse van de uithaler van het maagdarmpakket, die alleen door de uithaler kan worden gebruikt? 13. Wordt voorkomen dat houten hulpmiddelen (bijvoorbeeld ladders en pallets) in bedrijfsruimten worden gebruikt? 14. Wordt voorkomen dat vleesbakken en -kratten voor het vervoer van andere materialen gebruikt worden (bijvoorbeeld door technische dienst)? 15. Zijn de voorzieningen aanwezig om de extra maatregelen uit te voeren bij het slachten van vuile schapen? Stallen 16. Zijn er voorzieningen voor desinfecteren van schoeisel bij de uitgang? 17. Is er apparatuur aanwezig om tussendoor de stal te reinigen? Bedwelmen 18. Zijn er voorzieningen voor het tussendoor reinigen en desinfecteren van de kooi, de val of het hok? Steekplaats 19. Is er binnen handbereik een voorziening aanwezig voor het wassen en desinfecteren van de handen? 20. Is er binnen handbereik een voorziening aanwezig voor het reinigen en desinfecteren van messen en gereedschappen? Afzetten van de kop en tong 21. Is een doorspuitapparaat voor de neus- en keelholte aanwezig? 22. Is een afgeschermde spoelcabine beschikbaar om de koppen/tongen uitwendig af Ja Nee
Goedgekeurd door: PVE Pagina 7 van 8 Onderwerp Beoordeling te spoelen? Lossnijden anus 23. Zijn er voorzieningen om te voorkomen dat handen in contact komen met de anus (bijvoorbeeld een roestvrij stalen haak)? Rode slachtbijproducten (hart, tong, zwezerik, nieren, lever) 24. Is er voldoende ruimte om slachtbijproducten uit de karkassen te halen zonder dat deze worden bezoedeld? 25. Is er voldoende ruimte aanwezig om slachtbijproducten af te snijden zonder dat deze worden bezoedeld? 26. Zijn er middelen aanwezig om slachtbijproducten op te slaan en/of te transporteren zonder dat bezoedeling en/of kruisbesmetting plaats vindt? 27. Zijn de opslag en/of transportmiddelen in goede staat en kunnen deze worden gereinigd en gedesinfecteerd? Witte slachtbijproducten (magen en darmen) 28. Is er voldoende ruimte aanwezig om magen en darmen af te snijden zonder dat zij worden bezoedeld? 29. Zijn er voorzieningen om tafels voor magen en darmen tussendoor schoon te spoelen? 30. Zijn er middelen aanwezig om magen en/of darmen te transporteren en/of op te slaan zonder dat bezoedeling en/of kruisbesmetting plaats vindt? 31. Zijn de opslag en/of transportmiddelen in goede staat en kunnen deze worden gereinigd en gedesinfecteerd? 32. Wordt de ongeboren mest direct afgevoerd? Koppen 33. Is er apparatuur aanwezig om de bewerkingstafels voor de koppen tussendoor te reinigen en zo nodig te desinfecteren? 34. Zijn de transportmiddelen voor afvoer van uitgebeende koppen (lopende band of containers) zo geregeld dat geen kruisbesmetting optreedt tussen koppen en omgeving? Koeling 35. Wordt gebruik gemaakt van een automatische temperatuur registratie met temperatuurregeling? 36. Wordt gebruik gemaakt van automatische registratie en regeling van de relatieve luchtvochtigheid? 37. Is de ruimte zodanig gebouwd dat voorkomen wordt dat banenvet en/of baanslijpsel op karkassen en karkasdelen kan vallen? 38. Wordt voorkomen dat condens op het vlees of op werkcontactoppervlakken kan druppelen? Ja Nee Expeditie 39. Zijn er voorzieningen om ongebruikt of vervuild verpakkingsmateriaal af te voeren, zonder dat het product besmet wordt? 40. Is de constructie van de apparatuur zodanig dat alle onderdelen makkelijk zijn te bereiken voor reiniging en desinfectie?
Goedgekeurd door: PVE Pagina 8 van 8 Onderwerp Beoordeling 41. Zijn er voorzieningen om vlees dat op de vloer is gevallen, af te voeren voor opknappen/destructie? 42. Zijn voorzieningen aangebracht om te voorkomen dat, tijdens het verladen, vuil, stof, plaagdieren en temperatuurverschillen van buiten naar binnen kunnen komen? Sociale ruimten 43. Heeft de kantine een afzonderlijke ruimte beschikbaar voor het ophangen van de bedrijfskleding? 44. Hebben de toiletten een ruimte voor het ophangen van de bedrijfskleding? Ja Nee Totaal Score (Maximum score = 44) Totaal score nee Score overbrengen naar de verzamelstaat Corrigerende actie nodig? Ja / Neen Omschrijving actie: Actie ondernomen? Ja / Neen Actie ondernomen door: Paraaf: