Vergadering: 25 oktober 2017 Agendapunt: 4.7. Onderwerp: Toelichting op Tarieven OV 2019 Portefeuille: OV Performance Datum: 8 november 2018 Contactpersoon: Jan-Kees van Elderen Telefoonnummer: 088-5445211 1. Gevraagd besluit Op grond van de Wet Personenvervoer (Wp 2000), artikel 32, lid 2 sub d: 1. het regionale kilometertarief te verhogen met de Landelijke Tarieven Index (5,75%). Voor de regio Haaglanden betekent dit een kilometertarief voor 2019 van 0,166; voor de regio Rotterdam (incl. Voorne Putten Rozenburg) betekent dit een kilometertarief voor 2019 van 0,147. 2. het landelijke tariefvoorstel 2019 voor de regio vast te stellen; 3. het tariefvoorstel van het regioabonnement + Tourist Day Ticket voor 2019 vast te stellen; 4. conform het tarief- en productvoorstel van RET (zie bijlage 3) de tarieven en 5. conform het tarief- en productvoorstel van HTM (zie bijlage 4) de tarieven en 6. conform het tarief- en productvoorstel van Connexxion (zie bijlage 5) de tarieven en 7. conform het tarief- en productvoorstel van EBS (zie bijlage 6) de tarieven en 8. mandaat te verlenen aan de voorzitter van Bestuurscommissie Va om de tariefbesluiten te ondertekenen. 2. Toelichting Tariefvoorstellen 2019 De Bestuurscommissie Va van de MRDH op grond van de Wet Personenvervoer (Wp 2000) is als (decentrale) tariefautoriteit bevoegd om jaarlijks de OV-tarieven van de door de Metropoolregio Rotterdam Den Haag geconcessioneerde vervoerders vast te stellen. Uitgangspunt daarbij is de Landelijke Tarieven Index (LTI), die het Tarievenbureau OV (een instantie van de 14 OV autoriteiten) begin juli berekent op basis van CPB-cijfers. Wijziging van de tarieven vergt volgens de Wet Personenvervoer 2000 een advies van de consumentenorganisaties, verenigd in het Metrocov. In het Metrocov is op 19 september 2018 positief geadviseerd over de Tarieven OV 2019 [ Zie bijlage 1] In deze notitie wordt ingegaan op de diverse ontwikkelingen op het gebied van tarieven en producten en/of kaartsoorten. In de ontwerp Kadernota OV (datum 3 april 2017) wordt genoemd dat de MRDH streeft naar één regionaal tarievenhuis, met een kilometertarief dat in de hele metropoolregio gelijk is. Dit proces is inmiddels opgestart, maar heeft nog geen impact op de tarieven van 2019. Uitkomsten en keuzemogelijkheden hiervan zullen naar verwachting begin 2019 in de bestuurscommissie aan de orde komen, met mogelijke effecten op de tarieven voor 2020. 1
2.1 Indexering (LTI) OV-tarieven 2019 De decentrale overheden hebben samen met de vervoerders de zogenaamde Landelijke Tarieven Index (LTI) ontwikkeld. Met deze index, opgenomen in het Landelijke Tarievenkader (LTK), wordt de kostenontwikkeling in de regionale OV-sector afgedekt. De LTI voor 2019 is door het Tarievenbureau OV vastgesteld op 5,75%. Deze index is hoger dan voorgaande jaren omdat besloten is het BTW-percentage voor het OV te verhogen van 6 naar 9%. Zowel vanuit de decentrale overheden als de reizigersorganisaties is getracht deze BTW-verhoging te voorkomen. Eén en ander heeft echter geen effect gehad op het uiteindelijke besluit. Op basis van dit percentage is aan het Samenwerkingsverband gezamenlijke reizigersorganisaties (ROCOV s) een adviesaanvraag verstuurd. [Zie bijlage 2 voor deze adviesaanvraag]. Het Samenwerkingsverband gezamenlijke ROCOV s heeft hierover positief geadviseerd. 2.2 Landelijke OV-tarieven 2019 De in het Convenant Landelijk Tarievenkader opgenomen tarieven moeten worden aangepast met de vastgestelde index (= 5,75%). In dit convenant zijn afspraken over de tarieven gemaakt die erop zijn gericht het tariefstelsel voor de reiziger gemakkelijk te maken en de concessiegrensoverschrijdende reiziger te faciliteren. Het belangrijkste gezamenlijk vast te stellen tarief is het Basistarief. Dit is het bedrag dat de klant die reist op saldo betaalt aan het begin van zijn reis met bus, tram, metro en regionaal spoor. Als de klant binnen 35 minuten na uitcheck overstapt op een andere bus, tram, metro of regionaal spoor en daar ook op saldo reist, betaalt hij dit Basistarief niet opnieuw. Landelijk basis instaptarief Basistarief 2018 0,90 Rekentarief 0,904 Basistarief 2019 0,96 Rekentarief 0,956 In het LTK is vastgelegd, dat houders van een persoonlijke OV-chipkaart in de leeftijd van 4 tot en met 11 jaar en van 65 jaar en ouder, automatisch leeftijdskorting krijgen op de ritprijs. Deze korting geldt zowel voor het Basistarief, als voor het regionale kilometertarief. De leeftijdskorting blijft in 2019 ongewijzigd 34%. Landelijk reductie instaptarief Reductietarief 2018 0,59 berekend obv echte tarief Reductierarief 2019 0,63 berekend obv echte tarief In aanvulling op het landelijke (instap) Basistarief wordt ook voorgesteld de overige landelijk geldige reisproducten te verhogen met de LTI. De gehele lijst met landelijke tarieven is te vinden in bijlage 2. 2.3 Voorstel regionale km-tarieven 2019 Bij de overstap van de strippenkaart naar het reizen op saldo met de OV-chipkaart zijn voor iedere regio de km-tarieven bepaald. Omdat de vervoersopbrengsten voor de strippenkaart per zone in de voormalige stadsregio s Rotterdam en Haaglanden van elkaar verschilden, gelden daarom twee verschillende km-tarieven binnen de Metropoolregio. Voor 2019 wordt voorgesteld het km-tarief voor beide regio s te laten stijgen met de LTI. Dat betekent een stijging van 5,75%. Voor 2019 gelden dan de volgende km-tarieven: 2
Regio Rotterdam Tarief 2018 Vol 0,139 Rekentarief 2018 0,13876 Tarief 2019 Vol 0,147 Rekentarief 2019 0,14674 Tarief 2018 Reductie* 0,092 Rekentarief 2018 0,09158 Tarief 2019 Reductie* 0,097 Rekentarief 2019 0,09685 * reductietarief van 34% korting, op basis van het afgeronde km-tarief Regio Haaglanden Tarief 2018 Vol 0,157 Rekentarief 2018 0,15658 Tarief 2019 Vol 0,166 Rekentarief 2019 0,16558 Tarief 2018 Reductie* 0,103 Rekentarief 2018 0,10335 Tarief 2019 Reductie* 0,109 Rekentarief 2019 0,10929 * reductietarief van 34% korting, op basis van het afgeronde km-tarief 2.4 Regio Abonnement + Tourist Day Ticket Het regioabonnement is eind 2012 ingevoerd met als doel reizigers die regelmatig gebruik maken van het openbaar vervoer en daarbij reizen over de grenzen van concessies heen een passend reisproduct te bieden. Sinds 2017 is het Regio Abonnement geldig bij alle vervoerders van de Metropoolregio Rotterdam Den Haag en de Provincie Zuid-Holland. Voor 2019 wordt voorgesteld de prijzen van de verschillende Regio Abonnementen met de LTI van 5,75% te laten stijgen. Bij de berekening wordt uitgegaan van het rekentarief 2018. Een jaarabonnement is 10x het afgeronde bedrag van het maandabonnement. 2018 Maand Jaar* vol red vol red 1ster 49,00 33,00 490,00 330,00 2ster 80,00 53,00 800,00 530,00 3ster 119,00 79,00 1.190,00 790,00 4ster 158,00 104,00 1.580,00 1.040,00 5ster 197,00 130,00 1.970,00 1.300,00 6ster 237,00 157,00 2.370,00 1.570,00 2019 Maand Jaar* vol red vol red 1ster 52,00 34,00 520,00 340,00 2ster 85,00 56,00 850,00 560,00 3ster 126,00 83,00 1.260,00 830,00 4ster 167,00 110,00 1.670,00 1.100,00 5ster 209,00 138,00 2.090,00 1.380,00 6ster 251,00 166,00 2.510,00 1.660,00 3
Tourist Day Ticket In regioverband bestaat sinds 2016 ook het Tourist Day Ticket (TDT). Met dit product speciaal in de markt gezet voor toeristen kan een dag (tot einde dienstregeling) onbeperkt gereisd worden binnen alle concessiegebieden van de Metropoolregio Rotterdam Den Haag en de Provincie Zuid Holland, inclusief de Waterbus. Het tarief is in 2016 vastgesteld op 13,50. Voor 2019 zal dit tarief worden verhoogd naar 14,50. 2.5 Voorstellen vervoerders Naast de hiervoor genoemde landelijke en regionale producten en tarieven hanteren de verschillende vervoerders ook eigen producten en tarieven. De voorstellen hiervoor zijn te vinden in bijlagen 3, 4, 5 en 6. Met de vervoerders is afgesproken dat de LTI richtinggevend is voor de eigen tarieven. Het is mogelijk dat vervoerders verzoeken om bij sommige tariefvoorstellen onderbouwd - van de LTI af te wijken. De voorstellen van de vervoerders zijn ter advies voorgelegd aan METROCOV. De reactie van de belangenorganisatie van de reizigers is opgenomen in bijlage 1. Hieronder volgt een korte toelichting van enkele bijzonderheden per vervoerder. 2.5a Tarief- en productvoorstel RET De voorstellen van RET voor de tarieven 2019 zijn opgenomen in bijlage 3. Bij verhoging van de tarieven wordt uitgegegaan van de landelijk vastgestede LTI. Uitzondering daarop lijkt de verhoging van het vervoerbewijs RET 2 uur. - RET 2 uur: Voor reizigers zonder OV-chipkaart bestaat de mogelijkheid om op het voertuig een vervoerbewijs aan te schaffen. Het tarief van de kaart is sinds 2010 ongewijzigd. O.a. om te voorkomen dat, vanwege de soms lange vervoerafstanden (bijv. naar den Haag en Hoek van Holland), de kaart gebruikt wordt als alternatief voor reizen op saldo en vanwege het feit dat de rekenprijs t.o.v. 2010 al gestegen is boven 4,00, wordt voorgesteld de prijs te verhogen van 3,50 naar 4,00. Advies Metrocov: Metrocov adviseert positief t.a.v de voorgestelde tarieven RET tarief- en productvoorstel conform het tarief- en productvoorstel van RET vast te stellen. 2.5b Tarief- en productvoorstel HTM De voorstellen van HTM voor de tarieven 2019 zijn opgenomen in bijlage 4. Ook HTM gebruikt de LTI voor het eventueel verhogen van de tarieven. Doordat HTM overgegaan is tot cashless betalen in de voertuigen, kunnen prijsstijgingen in kleinere stappen verwerkt worden in de verkoopprijs. - Uurnetkaart HTM: o.a. vanwege de toegenomen reisafstand naar bijv. Rotterdam wordt de geldigheid verlengd naar twee uur. Voorgesteld wordt het tarief te verhogen van 3,50 naar 4,00. - Dagkaart HTM: voorgesteld wordt het tarief te verhogen van 6,50 naar 7,10. 4
Advies Metrocov: Metrocov adviseert positief t.a.v de voorgestelde tarieven HTM tarief- en productvoorstel conform het tarief- en productvoorstel van HTM vast te stellen. 2.5c Tarief- en productvoorstel Connexxion De voorstellen van Connexxion voor de tarieven 2019 zijn opgenomen in bijlage 5.Ook Connexxion hanteert de LTI als uitgangspunt voor de nieuwe tarieven. - Buurtbus Haaglanden: sinds 2017 geldt een flat fare tarief (vaste ritprijs ongeacht reisafstand) voor het reizen met een OV-chipkaart, zonder dat daar kortingsregelingen op toegepast worden. In 2018 was er éénmalig een opslag van 0,25 op de verkoop van papieren kaartjes in het voertuig. Deze opslag vervalt in 2019 en het tarief voor de verkoop in het voertuig wordt verhoogd met de LTI. - Parkshuttle: medio december 2018 start de nieuwe concessie van de Parkshuttle. In de concessie-voorwaarden is een flat fare tarief vastgelegd op prijspeil 2017. Het voorstel is om met toepassing van de LTI voor 2018 en 2019 het tarief van de flat fare voor de Parkshuttle vast te stellen op 0,69. Advies Metrocov: Metrocov adviseert positief t.a.v de voorgestelde tarieven Connexxion tarief- en productvoorstel conform het tarief- en productvoorstel van Connexxion vast te stellen. 2.5d Tarief- en productvoorstellen EBS Per 9 december 2018 neemt EBS de uitvoering van de concessie Voorne-Putten en Rozenburg over. De prijzen van de bestaande producten die in het assortiment blijven worden in 2018 niet aangepast. De voorstellen van EBS voor de tarieven 2019 zijn opgenomen in bijlage 6.Voor tarieven voor de wagenverkoop worden de tarieven verhoogd met de LTI. - Kinderdagkaart: EBS biedt kinderen onder de 12 jaar de gelegenheid om voor 3,00 een dag lang te reizen onder de begeleiding van een betalende volwassene. Vanwege het beperkte gebruik en uniformiteit van het aanbod binnen het bedrijf kent EBS geen groepsticket voor kinderen. Het gebruik van deze kaartsoort is zeer gering. De nieuwe kinderdagkaart kan ook als zodanig gebruikt worden. Advies Metrocov: Metrocov adviseert positief t.a.v de voorgestelde tarieven Connexxion tarief- en productvoorstel conform het tarief- en productvoorstel van EBS vast te stellen. 2.6 Procedure en communicatie Na het vaststellen van de tarieven voor 2019 (gepland op 21 november 2018) worden de vervoerders op de hoogte gesteld door middel van tariefbeschikkingen. Na besluitvorming zal de MRDH een nieuwsbericht verspreiden via haar eigen kanalen dat ingaat op aanpassing van het basis instaptarief en de regionale kilometertarieven. Het informeren van de reiziger over het nieuwe aanbod en de nieuwe tarieven is een taak van de vervoerder. 5
2.7 Bijlagen - Bijlage 1, Advies Metrocov, dd. 19 september 2018; - Bijlage 2, Adviesaanvraag aan consumentenorganisaties betreffende tarieven op te nemen in het Landelijk Tarievenkader 2019; - Bijlage 3, Tarief- en productvoorstel RET; - Bijlage 4, Tarief- en productvoorstel HTM; - Bijlage 5, Tarief- en productvoorstel Connexxion; - Bijlage 6, Tarief- en productvoorstel EBS; - Bijlage 7, Tarievenblad 2019 6