14/07/2009 Wordt Cradle to Cradle de volgende duurzaamheidsstrategie? Dr. Karl Vrancken projectenmanager - VITO
VITO s activiteiten Aardobservatie Energie Materialen Scheiding & conversie Analyse Technologie ontwikkeling Transitie duurzame samenleving Kwaliteit leefomgeving Landgebruik Activiteiten Pollutie Blootstelling Levenskwaliteit Mol Berchem Oostende, Wetenschapspark Plassendale 14/07/2009 2
VITO Unit transitie energie en milieu» Energie en emissie modellering en monitoring» Bv. energiescenario s 2050» Transport en mobiliteit» Bv. ecoscore» Duurzaamheidsevaluaties» BBT Kenniscentrum» EMIS website» Duurzame producten en processen: LCA, Ecodesign, input/outputmodellering, 14/07/2009 3
De uitnodiging:» Komt er een opmars van Cradle to Cradle?» Of blijft het een filosofie en ver weg van de huidige werkelijkheid?» En wat met het transport en energieverbruik binnen C2C? Kan dit een echte duurzaamheidstest doorstaan?» Biedt Cradle to Cradle een alternatief voor de Best Beschikbare Technieken?» Een kritische kijk op de mogelijkheden 14/07/2009 4
» Hoe bereiken we duurzaamheid?» Wat is cradle to cradle?» Welke mogelijkheden biedt cradle to cradle?» Waar past dit binnen lopende Vlaamse initiatieven? 14/07/2009 5
Hoe verder? De wereld zal zich niet voorbij zijn huidige crisistoestand kunnen ontwikkelen als we van de denkwijzen blijven uitgaan die de crisis juist hebben veroorzaakt Albert Einstein Tien jaar geleden zou Al Gore zijn weggelachen. Nu is de tijd rijp. We zijn het groene tipping point voorbij Geert Noels (2009) 14/07/2009 6
Werken aan duurzaamheid» Beleid» Veelheid aan EU Directives, Strategies, Action plans, objectives etc. zoals :» Eco-efficiëntie» Duurzaam materialenbeheer» Duurzame consumptie en productie» Integrated Product Policy» Energy using Products» OECD report: 64 plannen materialenbeheer 14/07/2009 7
Werken aan duurzaamheid» Tools» Levenscyclusanalyse» Stofstroomanalyse» Kosten-baten analyse» Ecologische voetafdruk» BBT-analyse (beste beschikbare technieken)». 14/07/2009 8
Werken aan duurzaamheid» Theorie Sufficiency - 1970 Duurzame ontwikkeling - 1986 Product-dienst systemen 1986 Industriële ecologie - 1989 Eco-efficiency - 1992 Cradle to cradle - 2002 Transitiemanagement - 2003 14/07/2009 9
Transitie» Transitie is een gradueel continu proces van maatschappelijke verandering, waarbij de maatschappij (of een complex deelsysteem ervan) structureel van karakter verandert 14/07/2009 10
Transitie = denkkader Duurzaamheid = leitmotiv tijd 14/07/2009 11
- technische kennis - databanken en datamining - systeemkennis en analyse - trendwatching - SWOT-analyses - literatuur - kennismontage - omgevingsanalyse 14/07/2009 12
visievorming - foresighting - multi-stakeholderprocessen - toekomstbeelden - draagvlak - 14/07/2009 13
Transitiepaden (strategieën uitzetten) - backcasting - mijlpalen - strategieën bepalen (focus) - scenario-analyse - 14/07/2009 14
Acties initiëren - optimalisatieprocessen - experimenten - toepassen evaluatietools - 14/07/2009 15
Opvolging - evaluatietools - indicatoren - effectief en efficiënt gebruik - 14/07/2009 16
Werken aan duurzaamheid integrale benadering» Milieu» Economie» Sociale gelijkheid 14/07/2009 17
Nood aan» Multi-disciplinaire benadering» Evaluatie-instrumenten» Beleid» Duidelijke, sprekende beelden 14/07/2009 18
14/07/2009 19
Cradle to cradle» Afval is voedsel» Gebruik wat de zon biedt» Geniet van diversiteit» Eco-effectiviteit» (Hoogwaardige) kringloopsluiting» Producten met positieve impact» Chemie ten dienste van mens en milieu» Cyclisch Consumeren» Pro-actief Produceren 14/07/2009 20
Kansen» Herdenken van producten en processen» Grondige vernieuwing» Durf om te innoveren» Produceren is goed!» Positief Toekomstbeeld» Omarmd door industrie (?) en overheid Milieu Techniek - Economie 14/07/2009 21
Uitdagingen» Overgangsmaatregelen : tijdelijke opslag?» Energieverbruik» Logistiek & Transport» Levenscyclusanalyse» Commercieel label 14/07/2009 22
C2C vs. BBT» BBT» Integratie milieu en economie» Driver voor level playing field» Evaluatieconcept» Processen» Basis van wetgevend kader en beleid» Wettelijk gedefinieerd» Evolutie» C2C» Milieu en consumptie» Driver voor innovatie» Labellingmethode» Producten en processen» Denkwijze» Geregistreerd handelsmerk» Revolutie 14/07/2009 23
Vlaanderen in actie?» Transitie duurzaam materialenbeheer Plan C» Diensteneconomie» Materiaalkennis en innovatie» Hoogwaardige kringloopeconomie» Doordachte cradle to cradle» Nieuw types ondernemingen» Maatschappelijke verantwoordelijkheid» Netwerking» Internationale samenwerking 14/07/2009 24
Vlaanderen in actie? 2030 kleinere technosfeer gesloten materiaalkring biosfeer transparante materiaalkringen uitgebreide materiaalverantwoordelijkheid afval als grondstof biomimetic materialen 2008 ondoorzichtige, oncontroleerbare en globale materiaalstromen A zicht/controle materiaalstromen omgekeerde logistiek B biobased materialen 14/07/2009 25
Vlaanderen in actie?» Transitie-arena s» Plan C» DuWoBo» Overheden internationale context C2C Netwerk» Consultants» Universiteiten en onderzoeksinstellingen» Financieringskanalen:» MIP II : ondersteuning van groene economie 14/07/2009 26
MIP 2 Opdracht Ondersteunen van de vergroening van onze economie Supporting the green economy» focus op duurzaam energie- en materiaalbeheer met oog op hergebruik, herdenken en herwerken van producten en processen, link met cradle to cradle» Innovatieprojecten / Ondersteuning / Sensibilisering 14/07/2009 27
Vlaanderen in actie?» En u?» Nieuwe producten/materialen» Procesinnovatie» Product-dienst systemen» Industriële netwerking 14/07/2009 28
Vlaanderen als voortrekker van real cradle to cradle?» Integrale benadering:» Levenscyclusdenken (Energie - Exergie)» Sociale Aspecten» Economische haalbaarheid» Materialen, producten, processen, maatschappij» Geleidelijk proces met toekomstvisie, maar eindpunt ligt niet vast 14/07/2009 29
Niet het eindpunt, maar de reis ernaartoe is wat echt telt Contact: Karl Vrancken VITO Boeretang 200 2400 Mol 014 33 58 92 Karl.Vrancken@vito.be 14/07/2009 30