Subsidies Biobased Economy

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Subsidies Biobased Economy"

Transcriptie

1 Subsidies Biobased Economy Amsterdam, 23 juni 2014 Astrid Hamer

2 Subsidies Weinig gebruikt door bedrijven (spec. BBE) Wijs ze erop. WBSO regio Overzicht regelingen BBE door RVO.nl RDA SDE+ NL EU

3 MIT: MKB Innovatiestimulering Regio en Topsectoren Geen schotten per topsector, indiening per regio of landelijk loket. Haalbaarheids- en adviesprojecten al uitgeput, nog wel kennisvouchers en R&D samenwerkingsprojecten mogelijk ( 29,2 miljoen): 35% subsidie twv per project, max per partner. Minstens 2 MKB-ers. ZH groter: per project, per deelnemer. Sluiting 1 september (regio s), 15 september (landelijk) 3 juli voorlichtingsmiddag RVO.nl Den Haag

4 MIT: BBE in programmalijnen topsectoren Chemie 1C Advanced Materials Biobased materials 2C Advanced Materials - Superieure materialen (effectiever bijv composieten, gezonder) 3C Advanced Materials Sluiten van de keten (o.a. niet afbreekbare biobased materialen) 6C Chemische conversie, Procestechnologie & Synthese - Biobased economy 7C Chemische conversie, Procestechnologie & Synthese - Katalysatoren & biomassa Biobased 11B Biobased - Thermische conversie van Biomassa 12B Biobased - Chemisch katalytische conversietechnologie 13B Biobased- Biotechnologische conversietechnologie 14B Energiebesparing industrie - Ontwateren en Drogen

5 MIT: BBE in topsector Energie 31E Gas - Vergroening van gas Tuinbouw en uitgangsmaterialen Thema 3: efficiënt en duurzaam ingerichte en economisch rendabele tuinbouwketens; Thema 4: Meer met Minder, hoogwaardig voedsel en duurzame producten produceren. Agri en Food, onderdeel Meer met Minder Thema 1: Valorisatie groene grondstoffen, zijstromen en mest

6 TKI-BBE Innovatieprojecten Ten minste twee partners, minstens 1 bedrijf O&O: lab/pilot Cascadering of hoogwaardiger gebruik biomassa. Chem/kat of biotech conversie. Aanzienlijk deel energietoepassing of besparing tov fossiele route. Topsector Energie % subsidie, max 5 ton per project. Totaal 2,7 miljoen. Sluit 15 september.

7 Regeling Hernieuwbare Energieprojecten Verlaging kostprijs productie duurzame elektriciteit, warmte of groen gas, toepassing in praktijk voor O&O of demo Minstens 2 partijen, waarvan 1 bedrijf % subsidie, max 6 miljoen per project. Totaal 50 miljoen. Niet voor biobrandstoffen voor transport. Sluit 15 december

8 DEI: Regeling Demonstratie energie-innovatie Producten of diensten die energie besparen, duurzame energie opwekken of toepassing stimuleren. 2 e tender 1 juli t/m 27 oktober miljoen, miljoen per deelnemer. Meerkomsten demonstratieproject tov alternatief, max 30% O&O. Net voor marktintroductie. Draagt bij aan NL economie. Energieakkoord

9 MIA\Vamil Aftrekken (tot 36%) of vrij afschrijven (tot 75%) van investeringskosten milieuvriendelijk bedrijfsmiddel van fiscale winst. Fiscaal voordeel ca. 15%. 7 codes specifiek voor BBE:

10 MIA\Vamil BBE codes Productieapparatuur voor (half)producten o.b.v. grondstoffen van biologische oorsprong (F 1100); Productieapparatuur voor bioplastics of voor het maken van producten van bioplastics (F 1110); Productiesysteem voor algen of (zee)wieren (F 1111); Vergistingsinstallatie met algenreactor (F 1112); Algen-, wieren- of eendenkroossysteem (A 1113); Apparatuur voor lokale verwerking van landbouwgewassen (voorwaartse integratie) (F 2600); Mestverwerkingsinstallatie met terugwinning van fosfaat en stikstof (F 2650).

11 MIA\Vamil Vrij afschrijven? Bijv. pilotplant, nog geen winst. Winst mag je 9 jaar vooruit schuiven, of 1 jaar terug. Kosten pilot mag je opvoeren. Vanaf moment van intentie tot grootschalige productie.

12 Europa: Horizon 2020 BIOTEC 5: MKB, haalbh ( ) en R&D/Demo ( 0,5-2,5 M), 70% subsidie. Sluit 17-9 en SCE5_20 eco-innovatie en duurzame grondstoffen, MKB, haalbh, R&D Demo

13 Europa: JTI-BBI Joint Technology BioBased Industries, PPS tussen EU en Europese BB industrie. 3,7 miljard , 25% vanuit EU 5 waardeketens: lignocellulose, hout, agro, (org)afval, geïntegreerde energie-, pulp- en chemische bio-raffinaderijen Drie calls deadline 15/9/15, nieuwe calls juni/juli 2015,

14 Europa: Eurostars Marktgerichte technologische ontwikkeling voor (kleine) bedrijven Minstens 2 landen 2 calls per jaar, deadline nu 17/9/15

15 EU: EFRO, Regionale ontwikkeling Nationaal, NL 507,2 miljoen, Landsdelen Noord, Oost, Zuid, West. Zetten in op aantal topsectoren. INTERREG: Internationaal: grensoverschrijdend 309 miljoen NL NL-D, NL-Vlaanderen, Maas-Rijn, 2 Zeeën Transnationaal, NL 80 miljoen, 2 programma s: NW Europa (30/11/2015) en Noordzeeregio (30/6) O.a. overgang C-arme economie Interregionaal: EUROPE ( 359 M, o.a. C-arme economie) en URBACT III ( 74M, grote stedelijke uitdagingen).

16 Europa: LIFE Uitvoering natuur, milieu en klimaatbeleid EU. O.a cascadering in waardeketen. Pilots en demo, 60% subsidie Nieuwe aanpak steden en regio s voor duurzame productie, consumptie en beleid biomassa. Sluit 15/9 (klimaat) of 1/10 (milieu).

Rijksdienst voor Ondernemend Nederland Ministerie van Economische Zaken en Klimaat. Subsidieregelingen Topsector Energie

Rijksdienst voor Ondernemend Nederland Ministerie van Economische Zaken en Klimaat. Subsidieregelingen Topsector Energie Rijksdienst voor Ondernemend Nederland Ministerie van Economische Zaken en Klimaat Subsidieregelingen Topsector Energie Martin Otten Energie Innovatie T: 088-042 3185 E: martin.otten@rvo.nl Agri & Food

Nadere informatie

JIP tender Maurits Clement. 9 april 2019

JIP tender Maurits Clement. 9 april 2019 JIP tender 2019 Maurits Clement 9 april 2019 Marktontwikkeling Positionering Positionering Fiscaal: WBSO, RDA, innovatiebox SDE+ SBIR DEI Hernieuwbare Topsector energie regelingen Energie VFF I-krediet

Nadere informatie

RVO? uitvoeringsorganisatie van de Rijksoverheid. RVO voert namens de overheid beleid uit voor ondernemend Nederland. thema s:

RVO? uitvoeringsorganisatie van de Rijksoverheid. RVO voert namens de overheid beleid uit voor ondernemend Nederland. thema s: RVO? uitvoeringsorganisatie van de Rijksoverheid RVO voert namens de overheid beleid uit voor ondernemend Nederland thema s: - duurzaamheid - landbouw - innovatie - internationaal ondernemen Onze opdrachtgevers

Nadere informatie

Subsidies Groen Gas en Biobased 2017

Subsidies Groen Gas en Biobased 2017 Subsidies Groen Gas en Biobased 2017 31 mei 2017 Energy Valley Jos Reijnders-Groen Gas Freek Smedema-BBE Jobert Winkel, Martin Otten Leen Hoogeveen en vele anderen.. Waarom Groen Gas? Nederland is aardgasland,

Nadere informatie

Mogelijkheden MKB in EFRO en INTERREG

Mogelijkheden MKB in EFRO en INTERREG Mogelijkheden MKB in EFRO en INTERREG www.food-future.eu Innovatie steun voor MKB in food sector in D en NL Yvette Lammers EZ Coördinatieteam Structuurfondsen EFRO EFRO: Europees Fonds voor Regionale Ontwikkeling

Nadere informatie

Subsidies. Energie en Industrie Maurits Clement

Subsidies. Energie en Industrie Maurits Clement Subsidies Energie en Industrie 2016 Maurits Clement Regelingen in de Topsector Energie Topsector en TKI s bepalen prioriteiten en Bugetten RVO voert tenders uit om budgetten toe te kennen aan projecten

Nadere informatie

Monitoring Biobased Economy in Nederland 2015 (samenvatting)

Monitoring Biobased Economy in Nederland 2015 (samenvatting) Monitoring Biobased Economy in Nederland 2015 (samenvatting) Auteurs Astrid Hamer Monique Mooren Wouter Siemers Dick Both Kees Kwant Datum 2 maart 2016 Status definitief Samenvatting en Trends Biobased

Nadere informatie

Tweede Kamer der Staten-Generaal

Tweede Kamer der Staten-Generaal Tweede Kamer der Staten-Generaal 2 Vergaderjaar 2014 2015 32 637 Bedrijfslevenbeleid Nr. 185 BRIEF VAN DE MINISTER VAN ECONOMISCHE ZAKEN Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Den Haag,

Nadere informatie

We W t e-t en e n re g re e g lg e e lg v e in v g in. g

We W t e-t en e n re g re e g lg e e lg v e in v g in. g Wet- en regelg 20 november 2014 Wet- en regelgeving. SBK NMD versie 1.6. 1 PRODUCT ONGETOETST SBK NMD versie 1.6. 6 PRODUCTEN ONGETOETST gem. 0,70 Bron: Vakblad Bouwregels in de prak tijk augustus

Nadere informatie

WEBINAR 9 oktober Kennismaking INTERREG voor nieuwkomers INTERREG >> Duurzaam, Agrarisch, Innovatief en Internationaal ondernemen

WEBINAR 9 oktober Kennismaking INTERREG voor nieuwkomers INTERREG >> Duurzaam, Agrarisch, Innovatief en Internationaal ondernemen WEBINAR 9 oktober 2015 Kennismaking INTERREG voor nieuwkomers INTERREG 2014-2020 >> Duurzaam, Agrarisch, Innovatief en Internationaal ondernemen Introductie amenwerking ver de grens > Gé Huismans > Lidwien

Nadere informatie

Biomassa. Pilaar in de energietransitie. Uitgangspunt voor de biobased economie

Biomassa. Pilaar in de energietransitie. Uitgangspunt voor de biobased economie Biomassa Pilaar in de energietransitie en Uitgangspunt voor de biobased economie Klimaatverandering: onze uitdaging Onze opdracht om er snel en écht iets aan te gaan doen Overeenstemming: er moet wat gebeuren!

Nadere informatie

De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof AA s-gravenhage

De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof AA s-gravenhage > Retouradres Postbus 20401 2500 EK Den Haag De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 4 2513 AA s-gravenhage Directoraat-generaal Bezoekadres Bezuidenhoutseweg 73 2594 AC Den Haag

Nadere informatie

RVO.NL-regelingen voor zon-pv en zonthermisch:

RVO.NL-regelingen voor zon-pv en zonthermisch: RVO.NL-regelingen voor zon-pv en zonthermisch: SDE+, TKI en experimenten E-wet 15 april 2015 16 april 2015 Wido van Heemstra Karin Keijzer Rijksdienst voor Ondernemend Nederland Wat doen wij: (RVO.nl)

Nadere informatie

Hoe financier ik de vernieuwing. Subsidies landschap & regelingen TCNN Dennis Carton

Hoe financier ik de vernieuwing. Subsidies landschap & regelingen TCNN Dennis Carton Hoe financier ik de vernieuwing Subsidies landschap & regelingen TCNN Dennis Carton TCNN Innovatie-expert voor MKB in N-NL Begeleiding tot daadwerkelijke vernieuwde of nieuwe producten, diensten en processen

Nadere informatie

Strategische visie Biomassa drs. Marten Hamelink Directie Topsectoren & Industriebeleid

Strategische visie Biomassa drs. Marten Hamelink Directie Topsectoren & Industriebeleid Strategische visie Biomassa 2030 drs. Marten Hamelink Directie Topsectoren & Industriebeleid Waarom deze visie? De uitdaging 2 Naar een circulaire en biobased economie 3 Visie Biomassa 2030 Kernvraag:

Nadere informatie

SUBSIDIE VOOR DEMONSTRATIEPROJECT ENERGIE-INNOVATIE. die innoverende organisaties niet mogen missen.

SUBSIDIE VOOR DEMONSTRATIEPROJECT ENERGIE-INNOVATIE. die innoverende organisaties niet mogen missen. EI SUBSIDIE VOOR DEMONSTRATIEPROJECT ENERGIE-INNOVATIE die innoverende organisaties niet mogen missen. DE DEI IN HET KORT WAAROM DEI? DEI-SUBSIDIE IS BEDOELD OM: 1. Nederlandse energie-innovaties (internationaal)

Nadere informatie

Innovatiethema s. Pagina! 1 van! 5

Innovatiethema s. Pagina! 1 van! 5 Innovatiethema s MIT 2016 Pagina 1 van 5 Innovatiethema s MIT 2016 Innovatieve MKB-ers kunnen subsidie aanvragen binnen de MKB Innovatiestimuleringsregeling Topsectoren (MIT). Daarin zijn de volgende instrumenten

Nadere informatie

Regelingen voor zon-pv

Regelingen voor zon-pv Regelingen voor zon-pv 16 maart 2016 17 maart 2016 Wido van Heemstra Karin Keijzer Rijksdienst voor Ondernemend Nederland RVO.NL stimuleert ondernemend Nederland bij duurzaam, agrarisch, innovatief en

Nadere informatie

MIT MKB Innovatiestimulering Regio en Topsectoren

MIT MKB Innovatiestimulering Regio en Topsectoren MIT - 2016 MKB Innovatiestimulering Regio en Topsectoren Belangrijke data MIT regeling (regio s + landelijk vangnet) opening sluiting Instrument(en) 10 mei 2016 (9:00 uur) 1 sept. 2016 (17:00 uur) MKB

Nadere informatie

Programma informatiebijeenkomst MIT Zuid-Holland 15 maart 2017

Programma informatiebijeenkomst MIT Zuid-Holland 15 maart 2017 Programma informatiebijeenkomst MIT Zuid-Holland 15 maart 2017 16:00-16:45 Plenair programma: - Mariska Hakkenberg van Gaasbeek (Provincie Zuid-Holland) over belangrijkste kenmerken MIT Zuid-Holland, wat

Nadere informatie

Subsidieregelingen voor energieinnovaties. infra. Nationaal consortium Zon op Infra 14 maart 2019 Bert Janson

Subsidieregelingen voor energieinnovaties. infra. Nationaal consortium Zon op Infra 14 maart 2019 Bert Janson Subsidieregelingen voor energieinnovaties Zon op infra Nationaal consortium Zon op Infra 14 maart 2019 Bert Janson inhoud Doel beschikbare subsidie regelingen Urban Energy regeling HER-regeling DEI+ Demonstratie

Nadere informatie

Navigatie topsectoren

Navigatie topsectoren Navigatie topsectoren Beleidsthema s en - doelen Beleid in cijfers Beleidsinstrumentarium 1 Versie oktober 215 Beleidsthema s en doelen topsectoren Specifiek beleid, ondersteunend aan doelen Bedrijvenbeleid:

Nadere informatie

EU subsidies voor KRW opgaven

EU subsidies voor KRW opgaven EU subsidies voor KRW opgaven Themabijeenkomst op 26 november 2015 Govert Kamperman en Wimjan van der Heijden Waar staan we bij stil Kerndoelstellingen Europa Europa 2020-strategie EU subsidies, waar begint

Nadere informatie

Innovatie-instrumenten voor bedrijven in Nederland. Naar de top! Ino Ostendorf MT-lid directie Innovatie & Kennis

Innovatie-instrumenten voor bedrijven in Nederland. Naar de top! Ino Ostendorf MT-lid directie Innovatie & Kennis Innovatie-instrumenten voor bedrijven in Nederland Naar de top! Ino Ostendorf MT-lid directie Innovatie & Kennis Ministerie van Economische Zaken, Landbouw & Innovatie Innovatie-instrumenten voor bedrijven

Nadere informatie

Publiek gefinancierd energieonderzoek In opdracht van het ministerie van Economische Zaken

Publiek gefinancierd energieonderzoek In opdracht van het ministerie van Economische Zaken Publiek gefinancierd energieonderzoek 2016 In opdracht van het ministerie van Economische Zaken Inleiding Jaarlijks brengt de Rijksdienst voor Ondernemend Nederland (RVO.nl) in opdracht van het ministerie

Nadere informatie

Tuinbouw zoekt Chemie voor Puur Plantaardig

Tuinbouw zoekt Chemie voor Puur Plantaardig Tuinbouw zoekt Chemie voor Puur Plantaardig Conferentie Agro met Energie verbinden, Rotterdam, 10 mei 2011 Jan Smits Toekomst Tuinbouw in de Biobased Economy Achtergrond Wat willen we bereiken Kenniscentrum

Nadere informatie

TSE regelingen t.a.v. duurzame mobiliteit Simone te Buck

TSE regelingen t.a.v. duurzame mobiliteit Simone te Buck TSE regelingen t.a.v. duurzame mobiliteit 05 09 2017 Simone te Buck Positionering Fiscaal: WBSO, RDA, innovatiebox SDE+ SBIR DEI Marktontwikkeling NWOregelingen VFF Hernieuwbare Topsector energie regelingen

Nadere informatie

Van Energie naar Klimaat Energietransitie in Nederland Timme Lucassen Rijksdienst voor Ondernemend Nederland

Van Energie naar Klimaat Energietransitie in Nederland Timme Lucassen Rijksdienst voor Ondernemend Nederland Van Energie naar Klimaat Energietransitie in Nederland Timme Lucassen Rijksdienst voor Ondernemend Nederland Inhoud Van energie naar klimaat Introductie RVO De opgave De uitvoering - Wetgeving - Instrumenten

Nadere informatie

EEN SUCCESVOLLE AANVRAAG SCHRIJVEN & REGIONALE KANSEN BENUTTEN

EEN SUCCESVOLLE AANVRAAG SCHRIJVEN & REGIONALE KANSEN BENUTTEN EEN SUCCESVOLLE AANVRAAG SCHRIJVEN & REGIONALE KANSEN BENUTTEN Wilfred van Beuningen & Ronald Heikamp WWW.PNOCONSULTANTS.NL EEN SUCCESVOLLE AANVRAAG SCHRIJVEN 1. KETEN VOORBEELD: ONTWIKKELING HAMBURGER

Nadere informatie

Subsidiekansen.. SLIMME FINANCIERING VAN INNOVATIES. Wim Kan zei ooit: Subsidie is kunstmest. Maar hoeveel kunstmest is er nog?

Subsidiekansen.. SLIMME FINANCIERING VAN INNOVATIES. Wim Kan zei ooit: Subsidie is kunstmest. Maar hoeveel kunstmest is er nog? Jelle Oomen SLIMME FINANCIERING VAN INNOVATIES WAT ZIJN DE HUIDIGE MOGELIJKHEDEN Subsidiekansen.. Wim Kan zei ooit: Subsidie is kunstmest. Maar hoeveel kunstmest is er nog? ER ZIJN GELUKKIG NOG KANSEN

Nadere informatie

Thermofiele Slibgisting en Stikstofterugwinning op RWZI Bath

Thermofiele Slibgisting en Stikstofterugwinning op RWZI Bath Openbaar Eindrapport Projectnummer: Projecttitel: DEI1400022 Thermofiele Slibgisting en Stikstofterugwinning op RWZI Bath 1 SAMENVATTING Dit project is een demonstratie van energiewinning uit hernieuwbare

Nadere informatie

Bob Meijer Lancering TKI Wind op Zee Tenders 2015 30 januari 2015

Bob Meijer Lancering TKI Wind op Zee Tenders 2015 30 januari 2015 Bob Meijer Lancering TKI Wind op Zee Tenders 2015 30 januari 2015 2015 First come, first served Januari 2015 Subsidieregelingen TKI Wind op Zee 2015 onder voorbehoud de officiële regeling is leidend 2

Nadere informatie

Netwerkbijeenkomst VAVI, VIGEF & NEBAFA

Netwerkbijeenkomst VAVI, VIGEF & NEBAFA Netwerkbijeenkomst VAVI, VIGEF & NEBAFA Bio-based Economy Den Haag, 17 april 2013 VAVI VAVI is een belangenvereniging die de belangen behartigt van 7 Nederlandse ondernemingen binnen de aardappelverwerkende

Nadere informatie

Biobased Economy. Wageningen UR Food & Biobased Research. Windesheim 3 december, Ben van den Broek

Biobased Economy. Wageningen UR Food & Biobased Research. Windesheim 3 december, Ben van den Broek Biobased Economy Wageningen UR Food & Biobased Research Windesheim 3 december, Ben van den Broek Wageningen UR Food & Biobased Research Wageningen UR Universiteit Onderzoeksinstituten Wageningen UR Food

Nadere informatie

Publiek gefinancierd energieonderzoek In opdracht van het ministerie van Economische Zaken

Publiek gefinancierd energieonderzoek In opdracht van het ministerie van Economische Zaken Publiek gefinancierd energieonderzoek In opdracht van het ministerie van Economische Zaken Inleiding Jaarlijks brengt de Rijksdienst voor Ondernemend Nederland (RVO.nl) in opdracht van het ministerie van

Nadere informatie

De Overheidsvisie op de bio-based economy in de energietransitie

De Overheidsvisie op de bio-based economy in de energietransitie De Overheidsvisie op de bio-based economy in de energietransitie Irene Mouthaan, themaleider Bio-based Economy, directie Industrie & Handel, ministerie van LNV en IPE 0 Opbouw Presentatie Bio-based Economy

Nadere informatie

MIT2015 beknopte toelichting. Voorbehoud: dit betreft beknopte toelichting MIT2015 officiële tekst in De Staatscourant is leidend

MIT2015 beknopte toelichting. Voorbehoud: dit betreft beknopte toelichting MIT2015 officiële tekst in De Staatscourant is leidend MIT2015 beknopte toelichting Voorbehoud: dit betreft beknopte toelichting MIT2015 officiële tekst in De Staatscourant is leidend 1 update dd 6 mei 2015 Afspraken MKB samenwerkingsagenda gezamenlijke instrumentenkoffer

Nadere informatie

Topsectoren. Bouwstenen van Bedrijvenbeleid. Hoofdstuk: In opdracht van DG Bedrijfsleven & Innovatie van het ministerie van Economische Zaken

Topsectoren. Bouwstenen van Bedrijvenbeleid. Hoofdstuk: In opdracht van DG Bedrijfsleven & Innovatie van het ministerie van Economische Zaken Bouwstenen van Bedrijvenbeleid Hoofdstuk: Topsectoren In opdracht van DG Bedrijfsleven & Innovatie van het ministerie van Economische Zaken Klik hier voor de handleiding van deze presentatie Versie maart

Nadere informatie

Uw business case voor energiebesparing TKI-ISPT. RvT maart 2013

Uw business case voor energiebesparing TKI-ISPT. RvT maart 2013 Uw business case voor energiebesparing TKI-ISPT RvT maart 2013 Het topsectorenbeleid Overheid, Rijksdient voor ondernemend Nederland Tenders voor Demo, pilot en Early adapter projecten Topcluster voor

Nadere informatie

MIT-regeling. MKB Innovatiestimulering Topsectoren. 2 april 2013

MIT-regeling. MKB Innovatiestimulering Topsectoren. 2 april 2013 MIT-regeling MKB Innovatiestimulering Topsectoren 2 april 2013 Regeling MKB Innovatiestimulering Topsector T&U Proces: Topteam T&U stelde een plan op voor Innovatiestimulering MKB in de sector: een keuze

Nadere informatie

Masterclass Duurzaam ondernemen: Businessplan Biobased Economy Zuidwest-Nederland

Masterclass Duurzaam ondernemen: Businessplan Biobased Economy Zuidwest-Nederland Masterclass Duurzaam ondernemen: Businessplan Biobased Economy Zuidwest-Nederland Paul Bleumink Managing Partner Gent, 30 maart 2011 Buck Consultants International Postbus 1456 6501 BL Nijmegen Telnr :

Nadere informatie

Nederlands beleid Wind op Zee. Marjan Botman, m.j.p.botman@mineleni.nl

Nederlands beleid Wind op Zee. Marjan Botman, m.j.p.botman@mineleni.nl Nederlands beleid Wind op Zee Marjan Botman, m.j.p.botman@mineleni.nl Inhoud Beleid op Hernieuwbare energie in Europa en in Nederland Ruimtelijke planning toekomstige ontwikkelingen Green deal met de offshore

Nadere informatie

Actualisering van de studie van Dirk Carrez 22/03/2017

Actualisering van de studie van Dirk Carrez 22/03/2017 Duurzaam gebruik van en waardecreatie uit hernieuwbare grondstoffen voor de biogebaseerde industriële productie zoals biomaterialen en groene chemicaliën in Vlaanderen Actualisering van de studie van 2012

Nadere informatie

MIT-regeling. MKB Innovatiestimulering Topsectoren. Tweede tranche, september 2013

MIT-regeling. MKB Innovatiestimulering Topsectoren. Tweede tranche, september 2013 MIT-regeling MKB Innovatiestimulering Topsectoren Tweede tranche, 2013 9 september 2013 Regeling MKB Innovatiestimulering Topsector T&U Proces: Topteam T&U stelde een plan op voor Innovatiestimulering

Nadere informatie

Subsidie voor innovatieve projecten. Informatie over het Innovatief Actieprogramma Groningen. provincie groningen

Subsidie voor innovatieve projecten. Informatie over het Innovatief Actieprogramma Groningen. provincie groningen Subsidie voor innovatieve projecten Informatie over het Innovatief Actieprogramma Groningen provincie groningen Subsidie voor innovatieve projecten INFORMATIE OVER HET INNOVATIEF ACTIEPROGRAMMA GRONINGEN

Nadere informatie

De rol van biomassa in de energietransitie Inleiding Debat 22 nov 2017

De rol van biomassa in de energietransitie Inleiding Debat 22 nov 2017 Jan Peter Nap Hanze Research Energy De rol van biomassa in de energietransitie Inleiding Debat 22 nov 2017 Energietransitie 2 Er staat veel op het spel Klimaatverandering - CO 2, opwarming, milieu, afspraken

Nadere informatie

Innovatiefinanciering in Zeeland

Innovatiefinanciering in Zeeland Innovatiefinanciering in Zeeland Ecosysteem onder regie van en coördinatie door Impuls Edwin van Houte 9 juli 2018 MKB Roadshow, Zeeuws-Vlaanderen Impuls Structuurversterking en ontwikkeling van de Zeeuwse

Nadere informatie

Het Interreg project New-C-Land Een nieuw leven voor marginale sites!

Het Interreg project New-C-Land Een nieuw leven voor marginale sites! Het Interreg project New-C-Land Een nieuw leven voor marginale sites! Evi Michels - UGent AVEC LE SOUTIEN DU FONDS EUROPÉEN DE DÉVELOPPEMENT RÉGIONAL, DE L OVAM, DE LA PROVINCE WEST-VLAANDEREN ET DE LA

Nadere informatie

Biobased economy in het Groene Hart

Biobased economy in het Groene Hart Biobased economy in het Groene Hart Energie & Bio/Groen Gas 27 juni 2013, Langeraar, Michiel van Galen Inhoud Landelijke doelen energie en beleid Stimuleringsbeleid Groen Gas Het proces Stand van zaken

Nadere informatie

Biobased Economy in BioBRUG tussen wetenschap en praktijk

Biobased Economy in BioBRUG tussen wetenschap en praktijk B r u g t u s s e n m a r k t e n k e n n i s i n d e r e g i o v o o r d e b i o b a s e d e c o n o m y Biobased Economy in BioBRUG tussen wetenschap en praktijk Prof. dr. Gert-Jan Euverink 14 11-2012

Nadere informatie

Het Energiebeleid van komende jaren. dr.j.a. Vijlbrief DG Energie, Telecom en Markten

Het Energiebeleid van komende jaren. dr.j.a. Vijlbrief DG Energie, Telecom en Markten Het Energiebeleid van komende jaren dr.j.a. Vijlbrief DG Energie, Telecom en Markten Opbouw Ambities en hoofdlijnen Ontwikkelingen in het energieveld Keuzes van het kabinet Ambitie Regeerakkoord: 1. Minder

Nadere informatie

De Biobased Economy in de Zuidvleugel

De Biobased Economy in de Zuidvleugel De Biobased Economy in de Zuidvleugel Wat is er nodig om de biobased-economy in de Zuidvleugel een impuls te geven? 17 1 13, Douwe-Frits Broens LEI: Biobased Economics - financiële en milieudoelen halen

Nadere informatie

26 maart bijeenkomst startnotitie m.e.r. Bio WKK Arnhem

26 maart bijeenkomst startnotitie m.e.r. Bio WKK Arnhem 26 maart bijeenkomst startnotitie m.e.r. Bio WKK Arnhem 1 Achtergrond energie in Arnhem 2 De Kleefse Waard - Arnhem 3 Startnotitie: onderzoek mogelijke milieu effecten 4 Tijdspad 5 Biomassa 6 Vragen 1

Nadere informatie

Fiscaal innoveren en financiering

Fiscaal innoveren en financiering Fiscaal innoveren en financiering Rijksdienst voor Ondernemend Nederland Ministerie van Economische Zaken Martin Otten Team Energie Innovatie&Financiering T: 088-602 3185 E: martin.otten@rvo.nl Innovatiebeleid

Nadere informatie

Monitoring Biobased Economy in Nederland 2014

Monitoring Biobased Economy in Nederland 2014 Monitoring Biobased Economy in Nederland 2014 Datum 20 april 2015 Status Definitief Colofon Projectnaam Monitoring Biobased Economy in Nederland 2014 Locatie Projectleiders Kees Kwant Contactpersoon Bijlage(n)

Nadere informatie

Duurzame warmte en koude. Lex Bosselaar Nationaal Expertisecentrum Warmte IGEV 30 juni 2015, Harderwijk

Duurzame warmte en koude. Lex Bosselaar Nationaal Expertisecentrum Warmte IGEV 30 juni 2015, Harderwijk Duurzame warmte en koude Lex Bosselaar Nationaal Expertisecentrum Warmte Lex.Bosselaar@RVO.nl IGEV 30 juni 2015, Harderwijk Duurzame warmte en koude Wat is het? Rol in Nederland Beleid overheid Energieakkoord

Nadere informatie

Officiële uitgave van het Koninkrijk der Nederlanden sinds 1814.

Officiële uitgave van het Koninkrijk der Nederlanden sinds 1814. STAATSCOURANT Officiële uitgave van het Koninkrijk der Nederlanden sinds 1814. Nr. 15825 20 maart 2017 Regeling van de Minister van Economische Zaken van 16 maart 2017, nr. WJZ/17031858, tot wijziging

Nadere informatie

Stichting Springtij Ophelialaan 69-A 1431 HA, Aalsmeer

Stichting Springtij Ophelialaan 69-A 1431 HA, Aalsmeer Stichting Springtij Ophelialaan 69-A 1431 HA, Aalsmeer T.a.v. Klimaat Jury Wieke de Jong Executive assistant Directie Projectondersteuning Betreft: Pleit Nota Springtij -2017 Groen Gas Nederland Beste

Nadere informatie

5 minuten versie voor Provinciale Staten

5 minuten versie voor Provinciale Staten 5 minuten versie voor Provinciale Staten Directie DLB Afdeling Samenleving en Economie Registratienummer PZH-2015-502580905 (DOS-2012-0011625) Datum vergadering Gedeputeerde Staten Verzenddatum Geheim

Nadere informatie

Nederlands Kennis-en Innovatiecontract d.d. 11 december 2017

Nederlands Kennis-en Innovatiecontract d.d. 11 december 2017 Nederlands Kennis-en Innovatiecontract 2018-2019 d.d. 11 december 2017 Toelichting Kennis- en Innovatiecontract 2018-2019 Voor u ligt het nieuwe Kennis- en Innovatiecontract voor de jaren 2018 en 2019.

Nadere informatie

TNO Early morning Toast Biogas trends and technology development. Leon Stille Leon.stille@tno.nl +31652779011

TNO Early morning Toast Biogas trends and technology development. Leon Stille Leon.stille@tno.nl +31652779011 TNO Early morning Toast Biogas trends and technology development Leon Stille Leon.stille@tno.nl +31652779011 TNO Partners TNO is een onafhankelijk kennis instituut met meer dan 80 jaar ervaring in technologie

Nadere informatie

Duurzaam ondernemen. Denk groot. Onderneem groen. Innovatief ondernemen

Duurzaam ondernemen. Denk groot. Onderneem groen.  Innovatief ondernemen Duurzaam ondernemen Duurzaam ondernemen Duurzame ondernemers zijn visionaire ondernemers. U ziet duurzaamheid als kans om te innoveren en nieuwe markten aan te boren. Met als resultaat: economische groei,

Nadere informatie

Biobased Economy economie en duurzaamheid

Biobased Economy economie en duurzaamheid Biobased Economy economie en duurzaamheid Peter Besseling Senior beleidsmedewerker duurzame industrie Directie Topsectoren en Industriebeleid Inhoud presentatie 1. Introductie 2. Kansen voor biobased en

Nadere informatie

SBIR Verduurzamen voedselproductie

SBIR Verduurzamen voedselproductie SBIR Verduurzamen voedselproductie Informatiebijeenkomst 16 juli 2014 Alexia Michel, Ministerie EZ Topsector Agri&Food en Tuinbouw&Uitgangmaterialen Achtergrond Initiatief: topsector Agri&Food en ministerie

Nadere informatie

MIT2015 MKB Innovatiestimulering Topsectoren 2015

MIT2015 MKB Innovatiestimulering Topsectoren 2015 Beknopte toelichting MIT2015 MKB Innovatiestimulering Topsectoren 2015 Voorbehoud: dit betreft beknopte toelichting MIT2015 officiële tekst in De Staatscourant is leidend 15-4-2015 I 1 Afspraken MKB samenwerkingsagenda

Nadere informatie

MIT-regeling. MKB Innovatiestimulering Topsectoren. 22 maart 2013. Rolinde Oosterheert

MIT-regeling. MKB Innovatiestimulering Topsectoren. 22 maart 2013. Rolinde Oosterheert MIT-regeling MKB Innovatiestimulering Topsectoren 22 maart 2013 Rolinde Oosterheert Feiten en getallen Subsidie aangekondigd april 2012: meerjarige regeling! Budget 2013: 22 M! Per topsector 2,0 M Uitzonderingen:

Nadere informatie

MIT-regeling: MKB innovatie

MIT-regeling: MKB innovatie MIT-regeling: MKB innovatie stimulering Topsectoren 1. Tuinbouw & Uitgangsmaterialen en Hightech Systemen & Materialen incl. ICT 2. Chemie en Energie incl. Biobased Saskia de Lint Partners for Innovation

Nadere informatie

KvK dienstverlening topsectoren

KvK dienstverlening topsectoren MIT regeling 2014 KvK dienstverlening topsectoren Bon Uijting senior adviseur KvK 15 mei 2014 KvK verzorgt vele MKB loketten topsectoren Telnr MKB Loket MKB loketten topsectoren MKB loket Agro Food 088-585

Nadere informatie

MIT2015 MKB Innovatiestimulering Topsectoren 2015

MIT2015 MKB Innovatiestimulering Topsectoren 2015 Beknopte toelichting MIT2015 MKB Innovatiestimulering Topsectoren 2015 Voorbehoud: dit betreft beknopte toelichting MIT2015 officiële tekst in De Staatscourant is leidend update dd 6 mei 2015 6-5-2015

Nadere informatie

Zonder Energieopslag geen Energietransitie. Teun Bokhoven Duurzame Energie Koepel WKO-Manifestatie / 30 Oktober 2013

Zonder Energieopslag geen Energietransitie. Teun Bokhoven Duurzame Energie Koepel WKO-Manifestatie / 30 Oktober 2013 Zonder Energieopslag geen Energietransitie Teun Bokhoven Duurzame Energie Koepel WKO-Manifestatie / 30 Oktober 2013 Duurzame Energie Koepel 6 brancheorganisaties (wind, zon, bodemenergie, bio, warmtepompen,

Nadere informatie

Europees Fonds voor Regionale Ontwikkeling (EFRO) Kansen voor West (KvW) II

Europees Fonds voor Regionale Ontwikkeling (EFRO) Kansen voor West (KvW) II Europees Fonds voor Regionale Ontwikkeling (EFRO) Kansen voor West (KvW) II Carolien Huisman Mmv Martijn Onderstal, Laura Vis 1 mei Kansen voor West II: Kaders Innovatie Valorisatie: Het stimuleren van

Nadere informatie

Tweede Kamer der Staten-Generaal

Tweede Kamer der Staten-Generaal Tweede Kamer der Staten-Generaal 2 Vergaderjaar 2012 2013 32 637 Bedrijfslevenbeleid Nr. 55 BRIEF VAN DE MINISTER VAN ECONOMISCHE ZAKEN Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Den Haag,

Nadere informatie

Reactie visiedocument: Duurzame bio-economie 2030

Reactie visiedocument: Duurzame bio-economie 2030 Reactie visiedocument: Duurzame bio-economie 2030 Prof. dr. M.B. Katan, Prof. dr ir R. Rabbinge & Prof. dr. L.E.M. Vet Bijeenkomst Commissie Corbey / Utrecht, 16 januari 2015 1 Light use efficiency: terrestrial

Nadere informatie

EWI-focus. Biogebaseerde industrie in Vlaanderen. 22 maart 2017

EWI-focus. Biogebaseerde industrie in Vlaanderen. 22 maart 2017 EWI-focus Biogebaseerde industrie in Vlaanderen 22 maart 2017 Sessie 1 Financiering van de bio-economie in Vlaanderen Nieuwe investeringen aantrekken Overheid & FIT: Vlaanderen als vestigingsplaats BBE

Nadere informatie

Bio Base Europe Innovation & Training for the bio-based economy

Bio Base Europe Innovation & Training for the bio-based economy Biopark Terneuzen Duurzame havens Bio Base Europe Innovation & Training for the bio-based economy Terneuzen Diepgang 12,50 meter Oppervlakte circa 2100 ha Ports of Vlissingen and Terneuzen Vlissingen Diepgang

Nadere informatie

Symposium Groene chemie in de delta

Symposium Groene chemie in de delta DPI Value Centre als onderdeel van TKI SPM en het valorisatienetwerk 2.0 Symposium Groene chemie in de delta A. Brouwer, 12 November 2012 TKI Smart Polymeric Materials Topresearch in polymeren 5-10 jaar

Nadere informatie

De waarde van biomassa

De waarde van biomassa De waarde van biomassa Betaalbaar beheer en onderhoud 1 oktober2015 Mireille Götz Programmamanager Omdat wij niet denken aan onze toekomstige generaties, zullen zij ons nooit vergeten Biobased Economy

Nadere informatie

Datum 18 april 2013 Betreft Wegnemen van belemmeringen in wet- en regelgeving in de Biobased

Datum 18 april 2013 Betreft Wegnemen van belemmeringen in wet- en regelgeving in de Biobased > Retouradres Postbus 20401 2500 EK Den Haag De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 4 2513 AA s-gravenhage Directoraat-generaal Bezoekadres Bezuidenhoutseweg 73 2594 AC Den Haag

Nadere informatie

Europese subsidies voor de Sociale Economie

Europese subsidies voor de Sociale Economie Europese subsidies voor de Sociale Economie Kader en functioneren van Europese subsidies Hoe werken EU subsidies? 1 EU BELEIDSKADER BEPALEND VOOR DE INHOUD SUBSIDIEPROGRAMMA S (1) Europa 2020 doelstellingen

Nadere informatie

Optimaliseren slagingskans Zeeuwse innovatieve projecten. DOK 41 Vlissingen 14 oktober 2016

Optimaliseren slagingskans Zeeuwse innovatieve projecten. DOK 41 Vlissingen 14 oktober 2016 Optimaliseren slagingskans Zeeuwse innovatieve projecten DOK 41 Vlissingen 14 oktober 2016 Economische Agenda voor Zeeland 2017-2021 Digitale versie: http://voor.zeeland.nl/economischeagenda 1. Prioritaire

Nadere informatie

Een nieuwe kijk op kunststof en rubber. Feiten & cijfers

Een nieuwe kijk op kunststof en rubber. Feiten & cijfers Een nieuwe kijk op kunststof en rubber Feiten & cijfers PRODUCTIE & PROCES -40% Economie NL 2014 bedrijven werknemers jaaromzet Innovaties en optimalisaties van de productieprocessen, hebben er in de afgelopen

Nadere informatie

Een nieuwe kijk op kunststof en rubber. Feiten & cijfers

Een nieuwe kijk op kunststof en rubber. Feiten & cijfers Een nieuwe kijk op kunststof en rubber Feiten & cijfers PRODUCTIE & PROCES -40% Economie NL 2016 bedrijven werknemers jaaromzet Innovaties en optimalisaties van de productieprocessen, hebben er in de afgelopen

Nadere informatie

CIRCULAIRE POLITIEK ERIC SMALING SP TWEEDE KAMER

CIRCULAIRE POLITIEK ERIC SMALING SP TWEEDE KAMER CIRCULAIRE POLITIEK ERIC SMALING SP TWEEDE KAMER MINERALENOVERSCHOT - Mineralen (stikstof en fosfaat) kg / ha www.mlvc.nl 12 juni 2012 13 DEPOSITIE Stikstof depositie van ca 3000 mol/ha/jr Gewenst ca

Nadere informatie

VERKENNING van de BioBased Economy

VERKENNING van de BioBased Economy VERKENNING van de BioBased Economy Biobased of Biowaste? Vereniging van Ver(s)kenners Martijn Wagener 28-nov-2013 Indeling Introductie Virida! Wat is de Biobased Economy?! Principes: cascadering en raffinage!

Nadere informatie

Belangrijk voor uw business case: stimuleringsregelingen. Bertus Postma

Belangrijk voor uw business case: stimuleringsregelingen. Bertus Postma Belangrijk voor uw business case: stimuleringsregelingen Bertus Postma 1 Onderwerpen Berenschot Algemene ontwikkelingen stimuleringsregelingen Relatie met projectfasering Regionale regelingen Geothermie:

Nadere informatie

WEBINAR. Verdieping INTERREG North West Europe (NWE) voor gevorderden INTERREG 2014 - >> Duurzaam, Agrarisch, Innovatief en Internationaal ondernemen

WEBINAR. Verdieping INTERREG North West Europe (NWE) voor gevorderden INTERREG 2014 - >> Duurzaam, Agrarisch, Innovatief en Internationaal ondernemen WEBINAR Verdieping INTERREG North West Europe (NWE) voor gevorderden INTERREG 2014-2020 >> Duurzaam, Agrarisch, Innovatief en Internationaal ondernemen Introductie > Gé Huismans > Jacqueline Brouwer!Alle

Nadere informatie

Topsectoren. Hoe & Waarom

Topsectoren. Hoe & Waarom Topsectoren Hoe & Waarom 1 Index Waarom de topsectorenaanpak? 3 Wat is het internationale belang? 4 Hoe werken de topsectoren samen? 5 Wat is de rol voor het MKB in de topsectoren? 6 Wat is de rol van

Nadere informatie

Geothermie en Glastuinbouw Partners voor een duurzame toekomst? Nico van Ruiten Amsterdam, 31 maart

Geothermie en Glastuinbouw Partners voor een duurzame toekomst? Nico van Ruiten Amsterdam, 31 maart Programma Kas als Energiebron Geothermie en Glastuinbouw Partners voor een duurzame toekomst? Nico van Ruiten Amsterdam, 31 maart Inhoud Kenmerken glastuinbouw Introductie Programma Kas als Energiebron

Nadere informatie

Europa kent een bonte verzameling aan fondsen: Thematische fondsen en Structuurfondsen. Deze dia is gemaakt door Adviesbureau ERAC.

Europa kent een bonte verzameling aan fondsen: Thematische fondsen en Structuurfondsen. Deze dia is gemaakt door Adviesbureau ERAC. 1 2 Europa kent een bonte verzameling aan fondsen: Thematische fondsen en Structuurfondsen. Deze dia is gemaakt door Adviesbureau ERAC. 3 EFRO is onderdeel van het cohesiebeleid. - Doelstelling 1: Convergentie,

Nadere informatie

DE INDUSTRIE: MOTOR VAN VERNIEUWING. Drie acties voor een nieuw Kabinet. Manifest 2017

DE INDUSTRIE: MOTOR VAN VERNIEUWING. Drie acties voor een nieuw Kabinet. Manifest 2017 DE INDUSTRIE: Drie acties voor een nieuw Kabinet MOTOR VAN Manifest 2017 VERNIEUWING Nederlandse industriële bedrijven behoren tot de top van de wereld. We zijn wereldmarktleider in chipmachines en medische

Nadere informatie

Internetpanel Rijksdienst voor Ondernemend Nederland Resultaten peiling 29: Topsector Energie December 2014

Internetpanel Rijksdienst voor Ondernemend Nederland Resultaten peiling 29: Topsector Energie December 2014 Internetpanel Rijksdienst voor Ondernemend Nederland Resultaten peiling 29: Topsector Energie December 2014 1. Inleiding Deze nieuwsbrief beschrijft de resultaten van de peiling over subsidieregelingen

Nadere informatie

Wat vraagt de energietransitie in Nederland?

Wat vraagt de energietransitie in Nederland? Wat vraagt de energietransitie in Nederland? Jan Ros Doel/ambitie klimaatbeleid: Vermindering broeikasgasemissies in 2050 met 80 tot 95% ten opzichte van 1990 Tussendoelen voor broeikasgasemissies Geen

Nadere informatie

TKI - Topconsortium Kennis en Innovatie EnerGO - Energie in de Gebouwde Omgeving

TKI - Topconsortium Kennis en Innovatie EnerGO - Energie in de Gebouwde Omgeving TKI - Topconsortium Kennis en Innovatie EnerGO - Energie in de Gebouwde Omgeving Gezocht: Multifunctionele energie renovatie Multifunctionele energie renovatie kunnen we samen versnellen Programma TKI

Nadere informatie

Duurzame Industrie. De ombouw van energie-intensief naar energie-efficiënt

Duurzame Industrie. De ombouw van energie-intensief naar energie-efficiënt Duurzame Industrie De ombouw van energie-intensief naar energie-efficiënt De ombouw van energie-intensief naar energie-efficiënt De verduurzaming van Nederland en van de industrie vraagt onder andere

Nadere informatie

De positie van de bio-economie in Nederland

De positie van de bio-economie in Nederland De positie van de bio-economie in Nederland 1 De positie van de bio-economie in Nederland De positie van de bio-economie in Nederland Deze brochure geeft kaders voor de ontwikkeling van de bio-economie

Nadere informatie

Biobased Economy als onderdeel van een duurzame samenleving

Biobased Economy als onderdeel van een duurzame samenleving Biobased Economy als onderdeel van een duurzame samenleving Dr. Hans Derksen Lector Biobased Economy Het petrochemisch tijdperk? een kort interval in de geschiedenis van de mensheid! De wereldoliereserves

Nadere informatie

Duurzaam ondernemen. Denk groot. Onderneem groen. www.rvo.nl/duurzaamondernemen. Innovatief ondernemen

Duurzaam ondernemen. Denk groot. Onderneem groen. www.rvo.nl/duurzaamondernemen. Innovatief ondernemen Duurzaam ondernemen Duurzaam ondernemen Duurzame ondernemers zijn visionaire ondernemers. U ziet duurzaamheid als kans om te innoveren en nieuwe markten aan te boren. Met als resultaat: economische groei,

Nadere informatie

Interreg Vlaanderen-Nederland. Projectmogelijkheden onder Interreg V

Interreg Vlaanderen-Nederland. Projectmogelijkheden onder Interreg V Interreg Vlaanderen-Nederland Projectmogelijkheden onder Interreg V 2014-2020 EU 2020-strategie De EU 2020-strategie: Inhoudelijke richting voor de Europese fondsen 2014 2020 Meer inhoudelijke focus in

Nadere informatie

Publiek gefinancierd energieonderzoek In opdracht van het ministerie van Economische Zaken en Klimaat

Publiek gefinancierd energieonderzoek In opdracht van het ministerie van Economische Zaken en Klimaat Publiek gefinancierd energieonderzoek 2018 In opdracht van het ministerie van Economische Zaken en Klimaat Inleiding Jaarlijks brengt de Rijksdienst voor Ondernemend Nederland (RVO.nl) de Monitor publiek

Nadere informatie

Europese EFRO-subsidies voor innovatie en CO 2 -reductie

Europese EFRO-subsidies voor innovatie en CO 2 -reductie Europese EFRO-subsidies voor innovatie en CO 2 -reductie Europese EFRO-subsidies voor innovatie en CO 2 -reductie Via het Europees Fonds voor Regionale Ontwikkeling (EFRO) stimuleert Europa de regionale

Nadere informatie