dinsdag 25/04/2017 FOCUS Koerswijziging voor dertien psychiatrische verzorgingsinstellingen Euthanasie mag van Broeders van Liefde

PERSOVERZICHT Is jouw school of voorziening in de media geweest? Verschijnt er binnenkort een krantenartikel of tv-reportage? Laat het dan zeker weten aan de dienst communicatie via lieven.claeys@fracarita.org. De dienst communicatie van de Broeders van Liefde maakt hieronder een overzicht van alle media die vandaag de organisatie, congregatie of een voorziening of school uit onze organisatie vermelden. 25.04.2017 dienst communicatie dinsdag 25/04/2017 www.demorgen.be Die vakantie heeft duidelijk deugd gedaan Obama vliegt er weer in FOCUS 15-17 REUTERS MET DANK AAN EEN KAT GENAAMD PSSWWTT FRANCIS VANHEE Koerswijziging voor dertien psychiatrische verzorgingsinstellingen Euthanasie mag van Broeders van Liefde TOMMY THIJS De Belgische Broeders van Liefde zullen in hun dertien psychiatrische verzorgings - centra voortaan euthanasie toelaten bij patiënten die ondraaglijk niet-terminaal psychisch lijden. Het hoofdbestuur van de congregatie in Rome onder leiding van broeder René Stockman keurt de koerswijziging af. De Broeders van Liefde weigerden tot op vandaag in al hun instellingen wereldwijd euthanasie, maar in ons land komt er nu een opvallende kentering. Dat blijkt uit een brief van het Belgische bestuur die gericht is aan de directies van de psychiatrische centra binnen de groep. De brief meldt dat het bestuur een visie goedkeurde over de belangrijke en complexe problematiek van euthanasie bij psychisch lijden in een niet-terminale situatie. Het was het christelijke opinieweekblad Tertio dat het nieuws naar buiten bracht. In de tekst, die De Morgen kon inkijken, zetten de Broeders van Liefde hun nieuwe visie over euthanasie uiteen. In het hele debat nemen wij drie fundamentele waarden in acht, zegt Raf De Rycke, voorzitter van de Belgische afdeling. Het respect voor het leven, de autonomie van de patiënt en de relatie zorgverlener-patiënt. De bescherming van het leven blijft fundamenteel. Maar wij willen ook de autonomie van de patiënt respecteren, ook als hij de wens heeft om niet verder te leven. We keuren de daad als dusdanig niet goed, maar brengen respect op voor wie de vraag stelt en zien dat ook als een vorm van naastenliefde. Concreet kan euthanasie bij de Broeders van Liefde in niet-terminale gevallen als aan zorgvuldigheidscriteria is voldaan. Het gaat dan om de vraag of de patiënt wilsbekwaam is, of zijn medische toestand uitzichtloos is, en of er geen andere mogelijkheden zijn. De Rycke: Wij blijven alles doen wat mogelijk is om een alternatief te vinden. Pas als alle alternatieven vruchteloos blijken, na overleg met alle actoren, de consultatie van extra artsen, en een wachttijd van zes maanden, kan euthanasie. Wim Distelmans, voorzitter van de Federale Commissie Euthanasie, reageert tevreden dat de Broeders van Liefde eindelijk zeggen de wet te willen toepassen, maar wil de concrete gevolgen afwachten. Euthanasie is in België al vijftien jaar wettelijk geregeld. Toch blijft het in vele katholieke ziekenhuizen nog altijd een moeilijke kwestie. Geen enkele katholieke instelling zal vandaag zeggen dat het bij hen niet kan, maar in de praktijk worden er soms zulke vertragingen ingebouwd dat het de facto niet kan, zegt Distelmans. Maar een ziekenhuis mag niet oordelen over een euthanasievraag, dat is een kwestie tussen arts en We keuren de daad als dusdanig niet goed, maar brengen respect op voor wie de vraag stelt RAF DE RYCKE VOORZITTER BELGISCHE AFDELING patiënt. Peter Degadt van Zorgnet-Icuro ontkent dat sommige ziekenhuizen euthanasie weigeren, maar benadrukt de zorgvuldigheid die aan de dag gelegd moet worden. Hoofdbestuur in Rome is tegen Dat de Belgische Broeders van Liefde nu deze koerswijziging nemen, schrijft De Rycke toe aan voortschrijdende reflectie en de vragen uit de basis. Opvallend is wel dat het hoofdbestuur van de Broeders in Rome, geleid door de Vlaming René Stockman, de nieuwe visie uitdrukkelijk afkeurt. De raad van bestuur, waarin een paar broeders zitten en een meerderheid leken, heeft nu dit besluit genomen. Ik vind dit zeer spijtig en betreur dat, zegt Stockman. Ik zal hierover contact hebben met mijn eigen overste binnen het Vaticaan en met de Belgische bisschoppen. Toch ziet De Rycke geen fundamenteel visieverschil. Het generaal bestuur is ook verantwoordelijk voor andere landen waar euthanasie totaal onbespreekbaar is en moet dus een algemeen standpunt uitdragen, dat de grootste gemene deler is. Wij respecteren de visie in Rome, maar wij vragen ook begrip voor onze pastorale benadering. Die blijft christelijk geïnspireerd. 2, 9 HET NIEUWE ALBUM VAN CULT 18-19 Hoed u voor Griekse Samenzwering van Cellen en Vuur 8 Antwerpse privépartner overdreef daklozenexpertise STUFF. Uit documenten die een anonieme bron deze krant bezorgde, blijkt dat G4S Care in zijn projectvoorstellen voor daklozenzorg in Antwerpen een beroep deed op expertise die het niet in huis heeft. Een partnerschap met het Nederlandse academisch centrum Impuls blijkt op zijn minst voorbarig. Het hoofd van Impuls heeft mij in duidelijke woorden zo n partnerschap ontkend, zegt OCMW-raadslid Johan Peeters (sp.a). Voor de Antwerpse oppositie bewijst dit dat G4S Care de projectvoorstellen onrechtmatig zou binnenhalen. Donderdag stemt de Antwerpse OCMW-raad over drie projectoproepen. In twee van de drie kwam G4S Care voor de administratie als beste uit de bus, maar ook in het derde maakt ze nog kans. (BST) 10 5(ELNGGM!VUVWY\)+b-r PRIJS 1,70 EURO l Nederland 1,95 euro l Hoofdredactie: An Goovaerts, Bart Eeckhout l Uitgave: De Persgroep Publishing l De Morgen, Brusselsesteenweg 347, 1730 Asse-Kobbegem l Abonnementen: 02/454.25.91 l Promotie 02/454.26.83 l Advertenties 02/454.22.41 l Redactie: 02/556.68.11 l E-mail: info@demorgen.be

DeMorgen. DINSDAG 25/04/2017 9 Interview. René Stockman, generaal-overste van de wereldwijde congregatie Euthanasie bij Broeders van Liefde kan niet De beslissing van de Belgische Broeders van Liefde om euthanasie mogelijk te maken stuit op onbegrip bij René Stockman, baas van de wereldwijde congregatie. Ik zal met het Vaticaan kijken welke gevolgen dit heeft. René Stockman is sinds 2000 de generaal-overste van de wereldwijde congregatie. Als feitelijke baas van de Broeders van Liefde geldt hij als de machtigste Belg in het Vaticaan. Maar zelfs dat kon niet beletten dat de Belgische afdeling een beslissing nam die recht ingaat tegen zijn overtuiging en die van de congregatie. Ik ben ervan overtuigd dat we het recht hebben om euthanasie te weigeren, zegt Stockman aan de telefoon vanuit Rome. De wet bepaalt dat ook. Nu zet men de deur op een kier en dat is jammer. We willen de wensen van de patiënten ernstig nemen, maar de beschermwaardigheid van het leven is voor ons absoluut. We kunnen niet aanvaarden dat euthanasie wordt uitgevoerd binnen de muren van onze instelling. Waarom hebben de Belgische Broeders van Liefde dan dit besluit genomen? Stockman: Het gesprek hierover heeft meer dan een jaar geduurd. De raad van bestuur, waarin een paar broeders zitten en een meerderheid leken, heeft nu dit besluit genomen. Ik vind dit zeer spijtig en betreur dat. Zijn het de leken die voor de koers - wijziging gezorgd hebben? Ik kan me daar nu niet over uitspreken. vandaag in DeMorgen. De bescherm - waardigheid van het leven is voor ons absoluut RENÉ STOCKMAN Welke gevolgen zal deze beslissing hebben? Ik zal hierover contact hebben met mijn eigen overste binnen het Vaticaan. Ik moet dat melden en we zullen dan kijken welke gevolgen dit heeft. Ook met de Belgische bisschoppen zal ik hierover contact opnemen. De visie die we met de Broeders van Liefde hebben ligt immers in lijn met de visie van de bisschoppen en de Belgische kerk. Ook zij vinden dat euthanasie niet kan. 4-5 Wat zijn de mogelijke gevolgen? Sta me toe daar nu niets over te zeggen. Ik wil niet vooruitlopen op de zaken. Dit is delicaat en ernstig en ik wil dit in volle sereniteit behandelen. Daarom wil ik nu geen bruggen opblazen en ik hoop dat we elkaar vinden en tot een eensgezinde visie kunnen komen. Tegen hét systeem Verslag vanuit Franse Ardennen, waar Le Pen heerst Dat kan alleen als de raad van bestuur op zijn beslissing terugkomt? Inderdaad. Maar ik hoop nog altijd dat er een oplossing komt. (JDB) 2 De bombrief is BART EECKHOUT Opiniërend hoofdredacteur @barteeckhout OPINIE standpunt Voortschrijdend inzicht Toen hij twee jaar geleden een interview gaf in de reeks Het monster van de macht in deze krant, klonk broeder René Stockman, hoofd van de internationale congregatie Broeders van Liefde, nog onverzettelijk over euthanasie. Mijn verzet tegen euthanasie gaat over een fundamentele eerbied voor het leven. We moeten alle leven eerbiedigen, sprak hij. Wij zijn niet de eigenaars van ons leven. Die onverzettelijkheid is gebleven, zo schijnt het. Toch staat er bijzonder veel te veranderen. De organisatie waaraan broeder Stockman leiding geeft, zal in haar Belgische zorginstellingen voortaan toestaan dat patiënten euthanasie verleend kan worden, zelfs na niet-terminaal, psychisch leiden. Tegen de wil van Stockman in, maar dat persoonlijke verzet is voortaan louter symbolisch. Superlatieven passen slecht in een betoog over euthanasie. Het blijft per slot van rekening altijd over de beëindiging van een mensenleven gaan, na terminaal of uitzichtloos lijden. De praktijk van euthanasie verdraagt enkel respect en nuance. Toch mag gezegd worden dat de verrassende beslissing van de Broeders van Liefde een fenomenale vooruitgang is. De Broeders staan in voor een van de grootste welzijnsorganisaties van het land. De officiële weigering vanwege de organisatie om euthanasie toe te staan in de eigen instellingen was al lang een ernstig obstakel bij de correcte toepassing van de wet. Natuurlijk hebben burgers het recht om voor zichzelf te beslissen euthanasie niet te willen toepassen of aanvragen. Maar al sinds anderhalf decennium voorziet de wet in de mogelijkheid om medewerking aan een waardig levenseinde, in een goed geregeld en gecontroleerd kader, niet langer strafbaar te stellen. Dat is maatschappelijke vooruitgang, overigens gesteund door een zeer brede consensus in de samenleving, over de levensbeschouwelijke grenzen heen. Wat heeft de Broeders van Liefde bezield om plots toch in die vooruitgang mee te stappen? De Heilige Geest? Toch niet. Al langer viel te horen dat ook in instellingen van de Broeders de praktijk genuanceerder was dan het theoretische verbod liet uitschijnen. Nu kan de schijnheiligheid ophouden. Aggiornamento heet dat in geloofskringen: de theorie wordt geüp - datet. Omdat de wereld nu eenmaal niet stopt met draaien. Dit is een goede zaak. Het is een goede zaak voor de patiënten, die weten dat zij ook op het ultieme moment hun recht op zelfbeschikking behouden. Het is een goede zaak voor de dokters die niet meer hoeven te schipperen of te verdonkeremanen. En het is een goede zaak voor de instellingen die nu ook op dit punt de blik openen op de wereld. zak Rogier De Langhe is economie - filosoof aan de Universiteit Gent en Zenomedewerker. HE Macron heeft ervarin maar dat hoeft geen p De afgelopen dagen werden heel wat pogingen ondernomen om de Franse presidentskandidaat Emmanuel Macron weg te zetten als een traditioneel politicus. Veel verder dan schuld door associatie Macron was ooit Rothschild-bankier kwam het niet. Toegegeven, Macron probeerde als minister van Economie het systeem van binnenuit te veranderen, maar dat is net wat zijn uiteindelijke (wanhoops)poging om het van buitenuit te proberen voor velen zo oprecht maakt. Laten we eerlijk zijn. De man heeft geen partij en nauwelijks politieke of bestuurlijke ervaring, geen politieke familie, zelfs geen partijprogramma die naam waardig. Het is maar dat zijn naam op een stembrief staat, of je zou niet weten dat hij aan politiek doet. De manier waarop hij desondanks oprees, is zonder precedent. raden verki Da is tro dicht hoe n Ee ment dan h pade derin kan d had v hebb En doen wijdt de di nieuw struc zijn a maar Stils Op Yo leme voors van h ande verm

L'euthanasie n'est plus un tabou pour les Frères de la Charité en Belgique (PRESS) Belga - 24 Apr. 2017 (BELGA) = La congrégation des Frères de la Charité en Belgique a récemment décidé d'autoriser l'euthanasie dans ses centres psychiatriques, même pour les personnes qui ne sont pas en phase terminale, rapporte l'hebdomadaire chrétien "Tertio" dans son édition de mercredi. Les Frères de la Charité, une communauté internationale de Frères convers fondée en 1807, refusaient jusqu'ici de pratiquer l'euthanasie dans leurs établissements mais la communauté belge a décidé de briser le tabou, indique l'hebdomadaire. La congrégation le fait savoir dans une lettre envoyée aux directions et au corps médical de ses centres psychiatriques. La lettre précise que le conseil général des Frères de la Charité à Rome, dirigé par le Belge René Stockman, désapprouve ce changement. Disclaimer: Belga diffuse quotidiennement des dépêches reprenant des informations provenant d'autres médias. Ces dépêches sont identifiables par le mot-clé PRESS. Belga ne peut toutefois pas être tenu pour responsable de ces informations fournies par d'autres médias. Merci aux rédactions qui les utiliseraient de toujours citer la source exacte des informations relayées par Belga. Euthanasie kan voor Broeders van Liefde LEUVEN HAGELAND De Belgische tak van de Broeders van Liefde heeft beslist dat euthanasie mogelijk wordt in de dertien psychiatrische centra in ons land. Zelfs voor wie niet terminaal is en mentaal zwaar lijdt. Het hoofdbestuur van de Broeders in Rome blijft wel gekant tegen euthanasie. b De Broeders van Liefde hebben in Vlaanderen een quasi monopolie op psychiatrische instellingen. Dat ze hun visie op het levenseinde bijstellen is heel opmerkelijk. Als iemand een uitdrukkelijke wens heeft om niet verder te leven, nemen we die vraag ernstig en bekijken we hoe we daarop kunnen ingaan, zegt Raf De Rycke, voorzitter van de Broeders van Liefde, een rooms-katholieke congregatie die over heel de wereld actief is. Waarom nu plots een andere visie? De samenleving is geëvolueerd. En wij ook. Concreet: wie een vraag tot euthanasie stelt, kan voortaan terecht bij een team van experts. Dat bekijkt of aan de vereisten wordt voldaan: is de patiënt wilsbekwaam, is er sprake van een medisch uitzichtloze toestand en is er geen andere redelijke oplossing? We zullen nu meer in dialoog gaan met de patiënt. Elk jaar dienen zo n twaalf patiënten binnen de instelling een aanvraag tot euthanasie in. Vorig jaar werden er twee effectief uitgevoerd, wel buiten de instelling. De koerswijziging van de Broeders heeft wel gevolgen: ze liggen nu overhoop met de congregatie van Rome. Ik betreur deze beslissing. Ik ga dit bij het Vaticaan moeten aankaarten, zegt Vlaming Rene Stockman, generaal overste van de congregatie van Rome en vertrouwenspersoon van de paus. Dit kan gevolgen hebben. Het dispuut: volgens Rome is het leven absoluut, daar mag je als mens niet over beslissen. Volgens de Broeders van Liefde is het leven fundamenteel, maar is de wens van de patiënt vanaf nu evenwaardig. (wba) Broeders van Liefde maken bocht: Euthanasie plots geen taboe meer Vijftien jaar na de invoering van de euthanasiewet in België is de toepassing ervan ook binnen de Belgische tak van de Broeders van Liefde niet langer taboe. Zo wordt euthanasie mogelijk voor de 5.500 patiënten die momenteel onderdak vinden in de psychiatrische instellingen van de vzw Broeders van Liefde. Tot nu toe kon een patiënt die euthanasie wilde dat alleen buiten de muren van de instellingen van de Broeders van Liefde. Maar als het iemands uitdrukkelijke wens is om niet verder te leven, Vzw vangt 5.500 psychiatrische patiënten op nemen we die vraag ernstig en bekijken we hoe we daarop kunnen ingaan, klinkt het nu bij Raf De Rycke, voorzitter van de Broeders van Liefde. De samenleving is geëvolueerd. En wij ook. Opvallend: Vlaming René Stockman, in Rome de generale overste van de congregatie en vertrouwenspersoon van de paus, kan zich niet vinden in de koerswijziging in zijn vaderland. (wba).9

HET BELANG VAN LIMBURG DINSDAG 25 APRIL 2017 Broeders van Liefde op ramkoers met Rome Broeders van Liefde willen euthanasie toestaan BRUSSEL - Het bestuur van de Belgische groep van de Broeders van Liefde heeft beslist dat euthanasie mogelijk wordt in haar psychiatrische centra, zelfs voor wie niet-terminaal is. In het verleden moesten psychiatrische patiënten die euthanasie wilden de instelling verlaten om die toe te passen. De samenleving is geëvolueerd. En wij ook, zegt voorzitter Raf De Rycke. Concreet: wie een vraag tot euthanasie stelt, kan voortaan terecht bij een team van experten. Zij zullen bekijken of aan de vereisten wordt voldaan: is de patiënt wilsbekwaam, is er sprake van een medisch uitzichtloze toestand en is er geen andere redelijke oplossing? Opvallend is wel dat het hoofdbestuur van de Broeders in Rome, geleid door de Vlaming René Stockman, deze koerswending afkeurt. (wba) Katholieke organisatie laat nu ook euthanasie toe in de psychiatrie Euthanasie is geen taboe meer voor de 5.500 patiënten die binnen de muren van de psychiatrische instellingen zitten van de Broeders van Liefde. Wie zijn leven vroegtijdig wou beëindigen, kon dat tot nu toe enkel buiten de muren van de instelling. Maar nu worden de regels fors versoepeld, en daarmee gaan de Broeders van Liefde lijnrecht in tegen de kerkelijke leiding in Rome. WIM BRILLOUET De Broeders van Liefde hebben in Vlaanderen bijna een monopolie op psychiatrische instellingen. En dat de rooms katholieke organisatie aankondigt dat euthanasie nu ook bij hen kan, is op zijn minst opmerkelijk te noemen. Vroeger kon euthanasie enkel buiten de muren van de instelling. Maar als het iemands uitdrukkelijke wens is om niet verder te leven, dan nemen we die vraag ernstig en bekijken we hoe we daarop kunnen ingaan, klinkt het nu bij Raf De Rycke, voorzitter van de Broeders van Liefde. Het christelijk opinieweekblad Tertio maakte de radicale koersverandering gisteren bekend. Waarom nu plots zo n andere visie? De samenleving is geëvolueerd. En wij ook. We hebben nu het gevoel dat onze visie dichter aansluit bij die van de samenleving, aldus De Rycke. Concreet: wie een vraag tot euthanasie stelt, kan voortaan terecht bij een team van experten. Zij zullen bekijken of aan de vereisten wordt voldaan. Is de patiënt wilsbekwaam, is er sprake van een medisch uitzichtloze toe stand en is er geen andere redelijke oplossing? We zullen nu meer in dialoog gaan met de patiënt. Het is niet meer van: Je wil euthanasie? Trek je plan, klinkt het. Elk jaar dienen ongeveer twaalf patiënten in de instelling een aanvraag in tot euthanasie. Vorig jaar werden er twee effectief uitgevoerd, wel buiten de instelling. De beslissing van de Broeders gaat ver: ook wie niet terminaal is en mentaal lijdt, kan voortaan een aanvraag tot euthanasie indienen. Dat kan volgens de Belgische wetgeving al langer, maar was onbespreekbaar bij de Broeders. Nu laten ze het wel toe, zelfs als die psychische aandoening het gevolg is van een depressie of eenzaamheid. Ruzie met Rome PUT De koerswijziging van de Broeders heeft grote gevolgen. Eén jaar lang werd gediscussieerd met de Congregatie van Rome. Om daarna als ruziënde partners uit elkaar te gaan. Ik betreur deze beslissing. Ik ga dit bij het Vaticaan moeten aankaarten, zegt Vlaming Rene Stockman, de generale overste van de congregatie in Rome en vertrouwenspersoon van de paus. De Broeders zitten niet meer op dezelfde lijn met ons, en ook niet op dezelfde lijn met de Belgische bisschoppen. Dit kan gevolgen hebben. De clash gaat over één meningsverschil: volgens Rome is het leven absoluut, daar mag je als mens niet over beslissen. Volgens De Broeders van Liefde is het leven fundamenteel, maar is de wens van de patiënt evenwaardig. RENE STOCKMAN VERTROUWENSPERSOON VAN DE PAUS Ik betreur deze beslissing. Ik ga dit bij het Vaticaan moeten aankaarten Welke maatregelen het Vaticaan eventueel zal nemen, is nog niet duidelijk. Professor Wim Distelmans (VUB), pioneer in België op het vlak van euthanasie, reageert afwachtend. Deze beslissing hadden ze vijftien jaar geleden moeten nemen. Al die tijd leven ze de wet niet na. Mondige patiënten in instellingen moesten tot nu toe zelf hun weg zoeken om euthanasie te verkrijgen. Dat kon enkel met een arts buiten de instelling. Hopelijk verbetert dit nu.

2 DINSDAG 25 APRIL 2017 COMMENTAAR Achterpoortje Liesbeth Van Impe Hoofdredacteur België is een rechtsstaat en dus heeft de wet hier altijd het laatste woord. Geen God, Allah, Jahweh, Boeddha of Vliegend Spaghettimonster kan zich daarboven stellen. Ieder is vrij in gedachten en geweten, maar als het erop aankomt, is de wet immuun voor goddelijke dogma s. Dat is het resultaat van de Verlichting en daar hebben we lang voor gestreden. Het is alleen spijtig dat we dat telkens weer aan de moslims hier moeten uitleggen. Een samenleving waarin de ene gelovige zijn eigen overtuigingen niet kan opleggen aan de anders of niet gelovige, is inderdaad een belangrijke verworvenheid. Ze is alleen vandaag niet zo totaal als we zelf graag geloven. En dat ligt heus niet alleen aan die hardleerse moslims. Dat blijkt nu de Broeders van Liefde voor het eerst de deur openzetten naar euthanasie, tegen het advies trouwens van Rome in. Vijftien jaar Na vijftien jaar wil men eindelijk de wet echt toepassen. Applaus is dan echt wel overdreven na de euthanasiewet begint men daar het klassieke achterpoortje van tal van katholieke instellingen te sluiten. Dat is betekenisvol en, binnen de Kerk van vandaag nog altijd moedig. Maar applaus is in deze overdreven. Eigenlijk zegt men daar dat men na vijftien jaar eindelijk de wet echt gaat respecteren. Dat is voorwaar geen dag te vroeg. Niemand kan een arts dwingen om tegen zijn geweten in euthanasie toe te dienen. Maar die, zeer verdedigbare, uitzondering geldt niet voor instellingen die een bepaalde overtuiging aanhangen. Een ziekenhuis of psychiatrische instelling heeft geen geweten dat het kan inroepen om een individuele patiënt te ontzeggen waar die recht op heeft. Nochtans is het dat wat vaak nog gebeurt, waarbij patiënten de facto klem komen te zitten. In instellingen die nota bene gul gefinancierd worden met overheidsgeld. Het recht om euthanasie te plegen is finaal het recht om over je eigen levenseinde te beslissen en je eigen grens te trekken. De wet heeft bepaald in welke gevallen dat kan en aan welke voorwaarden voldaan moet zijn. Wat overblijft is een hoogst persoonlijke beslissing, genomen door een patiënt in samenspraak met zijn of haar dierbaren en artsen. En daar heeft geen God, Allah, Jahweh, Boeddha of Vliegend Spaghettimonster zich ongevraagd mee te moeien. Zie ook pagina 9 Reageer op commentaar@nieuwsblad.be MAREC

BROEDERS VAN LIEFDE STAAN EUTHANASIE TOEVAN OE Het bestuur van de Belgische groep van de Broeders van Liefde heeft recentelijk beslist dat euthanasie mogelijk wordt in haar psychiatrische centra, zelfs voor wie niet-terminaal is. Dat opmerkelijke nieuws zal woensdag in het christelijke opinieweekblad Tertio staan. De Broeders van Liefde weigerden tot op heden in al hun instellingen wereldwijd euthanasie, maar er komt nu dus een kentering in ons land. Dat blijkt uit een brief die uitgaat van het bestuur van de Belgische Broeders van Liefde en die gericht is aan al de directies en artsenkorpsen van de psychiatrische centra binnen de groep. Rome keurt af De brief meldt dat het bestuur een tekst goedkeurde met de visie van de groep Broeders van Liefde in België over de belangrijke en complexe problematiek van euthanasie bij psychisch lijden in een niet-terminale situatie. Daarnaast staat te lezen dat als aan bepaalde zorgvuldigheidseisen voldaan is, de arts en de patiënt de plaats kunnen kiezen waar de euthanasie uitgevoerd zal worden rekening houdend met de context, onder andere de impact op medepatiënten. Opvallend is wel dat de brief besluit met de mededeling dat het hoofdbestuur van de Broeders in Rome, geleid door de Vlaming René Stockman, de koerswending uitdrukkelijk afkeurt. https://nieuws.vtm.be/binnenland/broeders-van-liefde-staan-euthanasie-toe

Generaal-overste René Stockman: Euthanasie bij Broeders van Liefde kan niet 1René Stockman. Thomas Sweertvaegher De beslissing van de Belgische Broeders van Liefde om euthanasie mogelijk te maken stuit op onbegrip bij René Stockman, baas van de wereldwijde congregatie. «Ik zal met het Vaticaan kijken welke gevolgen dit heeft.» René Stockman is sinds 2000 de generaal-overste van de wereldwijde congregatie. Als feitelijke baas van de Broeders van Liefde geldt hij als de machtigste Belg in het Vaticaan. Maar zelfs dat kon niet beletten dat de Belgische afdeling een beslissing nam die recht ingaat tegen zijn overtuiging en die van de congregatie. De beschermwaardigheid van het leven is voor ons absoluut RENÉ STOCKMAN Ik ben ervan overtuigd dat we het recht hebben om euthanasie te weigeren, zegt Stockman aan de telefoon vanuit Rome. De wet bepaalt dat ook. Nu zet men de deur op een kier en dat is jammer. We willen de wensen van de patiënten ernstig nemen, maar de beschermwaardigheid van het leven is voor ons absoluut. We kunnen niet aanvaarden dat euthanasie wordt uitgevoerd binnen de muren van onze instelling. Waarom hebben de Belgische Broeders van Liefde dan dit besluit genomen? Stockman: Het gesprek hierover heeft meer dan een jaar geduurd. De raad van bestuur, waarin een paar broeders zitten en een meerderheid leken, heeft nu dit besluit genomen. Ik vind dit zeer spijtig en betreur dat. Zijn het de leken die voor de koerswijziging gezorgd hebben? Ik kan me daar nu niet over uitspreken. Welke gevolgen zal deze beslissing hebben? Ik zal hierover contact hebben met mijn eigen overste binnen het Vaticaan. Ik moet dat melden en we zullen dan kijken welke gevolgen dit heeft. Ook met de Belgische bisschoppen zal ik hierover contact opnemen. De visie die we met de Broeders van Liefde hebben ligt immers in lijn met de visie van de bisschoppen en de Belgische kerk. Ook zij vinden dat euthanasie niet kan. Wat zijn de mogelijke gevolgen? Sta me toe daar nu niets over te zeggen. Ik wil niet vooruitlopen op de zaken. Dit is delicaat en ernstig en ik wil dit in volle sereniteit behandelen. Daarom wil ik nu geen bruggen opblazen en ik hoop dat we elkaar vinden en tot een eensgezinde visie kunnen komen. Dat kan alleen als de raad van bestuur op zijn beslissing terugkomt? Inderdaad. Maar ik hoop nog altijd dat er een oplossing komt. http://www.demorgen.be/binnenland/generaal-overste-rene-stockman-euthanasie-bij-broeders-van-liefde-kan-niet-b9222dca/

Broeders van Liefde laten euthanasie nu ook toe voor niet-terminale patiënten 1 thinkstock Het bestuur van de Belgische groep van de Broeders van Liefde heeft recentelijk beslist dat euthanasie mogelijk wordt in haar psychiatrische centra, zelfs voor wie niet-terminaal is. Dat opmerkelijke nieuws brengt het christelijke opinieweekblad Tertio overmorgen. De Broeders van Liefde weigerden tot op heden in al hun instellingen wereldwijd euthanasie, maar er komt nu dus een kentering in ons land. Dat blijkt uit een brief die uitgaat van het bestuur van de Belgische Broeders van Liefde en die gericht is aan al de directies en artsenkorpsen van de psychiatrische centra binnen de groep. De brief meldt dat het bestuur een tekst goedkeurde met de visie van de groep Broeders van Liefde in België over de belangrijke en complexe problematiek van euthanasie bij psychisch lijden in een niet terminale situatie. Voorts luidt het dat als aan bepaalde zorgvuldigheidseisen voldaan is, de arts en de patiënt de plaats kunnen kiezen waar de euthanasie uitgevoerd zal worden rekening houdend met de context, onder andere de impact op medepatiënten. Waar tot op heden de verwachting werd gesteld, dat de arts de patiënt hiervoor steeds doorverwijst naar een andere plaats, geldt deze verwachting bij het respecteren en toepassen van de zorgvuldigheidseisen niet langer. Opvallend is wel dat de brief besluit met de mededeling dat het hoofdbestuur van de Broeders in Rome, geleid door de Vlaming René Stockman, de koerswending uitdrukkelijk afkeurt.

Broeders van Liefde laten voortaan euthanasie toe in Belgische instellingen ma 24/04/2017-21:09 Alexander Verstraete Reporters De Belgische afdeling van de Broeders van Liefde laat voortaan euthanasie toe in haar psychiatrische instellingen, ook als patiënten niet terminaal ziek zijn. Dat zegt Tertio op basis van een beleidsbrief. De ommezwaai is opmerkelijk want de congregatie was altijd tegen deze vorm van levensbeëindiging. Een stille doorbraak, 15 jaar na de goedkeuring van de euthanasiewet in ons land. Zo omschrijft hoofdredacteur Geert De Kerpel van het christelijke opinieweekblad Tertio de nieuwe beleidslijn over euthanasie van de Broeders van Liefde in ons land. Concreet laat de Belgische tak van de congregatie voortaan euthanasie toe in haar psychiatrische instellingen, ook als de patiënten niet terminaal ziek zijn. Euthanasie is enkel mogelijk in uitzonderlijke gevallen, verduidelijkt De Kerpel aan VRT Nieuws. Zo hebben de Broeders van Liefde enkele bijkomende voorwaarden aan de wettelijke verplichtingen rond euthanasie toegevoegd. België versus Rome Tertio pakt uit met het nieuws op basis van een beleidsbrief die de Belgische Broeders van Liefde naar alle directies en artsen van hun instellingen in ons land hebben gestuurd. Daarmee veranderen ze het geweer radicaal van schouder gezien zij zich altijd tegen euthanasie hebben verzet. Bovendien geldt het nieuwe beleid enkel in België. Congregaties in andere landen blijven de oude lijn aanhouden die euthanasie in hun instellingen verbiedt en ook de generale leiding van de Broeders van Liefde in Rome blijft zich radicaal tegen euthanasie verzetten. Zij keurt de koerswijziging van de Belgische tak dan ook uitdrukkelijk af. René Stockman Opmerkelijk: aan het hoofd van de generale leiding staat de Vlaming René Stockman. Tertio heeft hem gecontacteerd en hij bevestigt het bericht. Rome en België hebben een serieus meningsverschil dat ze tot op heden niet hebben kunnen overbruggen, zegt De Kerpel. Ze proberen wel on speaking terms te blijven.» De Kerpel kan niet zeggen wat de consequenties van het nieuwe beleid van de Belgische Broeders van Liefde voor andere katholieke ziekenhuizen of zorginstellingen in ons land zullen zijn. Wereldwijd is de christelijke wereld terughoudend op vlak van euthanasie, ook in ons land. Liever kiezen die instellingen voor palliatieve sedatie. Met de Broeders van Liefde slaat nu een grote groep met veel gezag een nieuwe weg in. http://deredactie.be/cm/vrtnieuws/binnenland/1.2960970#

Belgische Broeders van Liefde gaan lijnrecht in tegen Rome De beslissing van de Belgische afdeling van de Broeders van Liefde, om in hun afdelingen in ons land voortaan euthanasie uit te voeren, doet stof opwaaien in Rome. Geen bocht van 180 graden maar een concretisering van de bestaande regels, klinkt het in ons land, maar Rome betreurt het fundamenteel verschil in waarden. De congregatie Broeders van Liefde heeft vooral psychische centra in ons land. In totaal verblijven erin ons land 5.500 patiënten. Momenteel wordt er geen euthanasie uitgevoerd. Wie toch een verzoek om euthanasie indient, wordt nu voor de uitvoering ervan overgebracht naar een andere zorginstelling. Dat verandert nu. We maken geen bocht van 180 graden. Het is niet zo dat we tegen euthanasie waren en nu plots voor zijn, zegt Raf De Rycke, voorzitter van de Belgische Broeders van Liefde in De ochtend. Dit is een concretisering van onze bestaande richtlijn. Eigenlijk koppelen we bijkomende zorgcriteria aan beide mogelijke pistes voor onze patiënten: zowel het perspectief op leven, als euthanasie. België: Leven en zelfbeschikking daarover even belangrijk De Rycke benadrukt dat het uitgangspunt van de Belgische Broeders van Liefde hetzelfde blijft. Als het gaat over iemands leven staan er drie waarden op het spel: het respect voor het leven, of je nu ziek bent of gezond, de autonomie van de patiënt én de relatie met zijn zorgverleners. Elke euthanasie-aanvraag is delicaat en complex. Daarom zetten we het licht daarvoor niet meteen op groen. We bieden eerst alternatieven aan, zoals een aangepaste behandeling, legt hij uit. Jaarlijks dienen gemiddeld 12 patiënten een euthanasie-aanvraag in, en De Rycke benadrukt dat elke vraag ernstig wordt bekeken. Euthanasie wordt voortaan mogelijk in onze instellingen, maar het is voor ons de tweede weg. We toetsen die vraag af aan bijkomende zorgvuldigheidscriteria, dus eigenlijk is dit een verstrenging. Dat de Belgische Broeders van Liefde hiermee op ramkoers gaan met het Vaticaan, nuanceert De Rycke. We vertrekken vanuit dezelfde basiswaarden: de beschermwaardigheid van het leven is een belangrijk fundament, maar voor ons niet absoluut. Daar zitten we op een andere golflengte dan Rome. Rome: Recht op leven is en blijft absoluut Belg René Stockman, generale overste van de Broeders van Liefde in Rome en vertrouwenspersoon van paus Franciscus, betreurt de nieuwe visie van de Belgische congregatie. Onze uitgangspunten zijn verschillend. We zijn daarover in gesprek gegaan, maar helaas niet tot overeenstemming gekomen, reageert hij in De ochtend. Hij benadrukt dat het Vaticaan nog moet bepalen hoe ze op die Belgische ommezwaai zal reageren. Voor ons blijft de beschermwaardigheid van het leven absoluut, en dat is het fundamentele verschil met België, waar de autonomie van de patiënt en de relatie met zijn zorgverlener op dezelfde hoogte worden geplaatst. Ook wij vinden die waarden belangrijk, en het euthanasietraject onderschrijven wij ook, maar het respect voor het leven staat daar voor ons boven. We zullen alles doen om patiënten zorgvuldig te begeleiden, maar euthanasie uitvoeren binnen onze muren hoort daar niet bij. http://deredactie.be/cm/vrtnieuws/binnenland/1.2961119

Broeders van Liefde willen euthanasie toestaan Het bestuur van de Belgische groep van de Broeders van Liefde heeft beslist dat euthanasie mogelijk wordt in haar psychiatrische centra, zelfs voor wie niet-terminaal is. Dat opmerkelijke nieuws brengt het christelijke opinieweekblad Tertio in zijn editie van komende woensdag. De Broeders van Liefde weigerden tot op heden in al hun instellingen wereldwijd euthanasie, maar er komt nu dus een kentering in ons land. Dat blijkt uit een brief die uitgaat van het bestuur van de Belgische Broeders van Liefde en die gericht is aan al de directies en artsenkorpsen van de psychiatrische centra binnen de groep. De brief meldt dat het bestuur een tekst goedkeurde met de visie van de groep Broeders van Liefde in België over de belangrijke en complexe problematiek van euthanasie bij psychisch lijden in een niet terminale situatie. Voorts luidt het dat als aan bepaalde zorgvuldigheidseisen voldaan is, de arts en de patiënt de plaats kunnen kiezen waar de euthanasie uitgevoerd zal worden rekening houdend met de context, onder andere de impact op medepatiënten. Waar tot op heden de verwachting werd gesteld, dat de arts de patiënt hiervoor steeds doorverwijst naar een andere plaats, geldt deze verwachting bij het respecteren en toepassen van de zorgvuldigheidseisen niet langer. Opvallend is wel dat de brief besluit met de mededeling dat het hoofdbestuur van de Broeders in Rome, geleid door de Vlaming René Stockman, de koerswending uitdrukkelijk afkeurt. http://m.standaard.be/cnt/dmf20170424_02849094 Euthanasie ook mogelijk bij Broeders van Liefde De Broeders van Liefde in België hebben recentelijk beslist dat euthanasie mogelijk wordt in haar psychiatrische centra, zelfs voor wie niet-terminaal is. Het is een opmerkelijke wijziging in het standpunt van de orde in België. De Broeders van Liefde weigerden tot op heden in al hun instellingen wereldwijd euthanasie, maar er komt nu dus een kentering in ons land. Dat schrijft het christelijke opinieweekblad Tertio. Opvallend is wel dat de Broeders in Rome, geleid door de Vlaming René Stockman, de koerswending uitdrukkelijk afkeurt. Dat meldt de Belgische tak zelf. Context Een en ander blijkt uit een brief die uitgaat van het bestuur van de Belgische Broeders van Liefde aan al de directies en artsenkorpsen van de psychiatrische centra binnen de groep. Het bestuur heeft een tekst goedgekeurd met de visie van de groep Broeders van Liefde in België over de belangrijke en complexe problematiek van euthanasie bij psychisch lijden in een niet terminale situatie. Als aan bepaalde zorgvuldigheidseisen voldaan is, kunnen de arts en de patiënt de plaats kiezen waar de euthanasie uitgevoerd zal worden rekening houdend met de context, onder andere de impact op medepatiënten. Dat kan voortaan ook in de eigen instelling. http://www.tijd.be/politiek-economie/belgie-algemeen/euthanasie-ook-mogelijk-bij-broeders-van-liefde/9886611?ckc=1&ts=1493103879

Opvallend: euthanasie wordt mogelijk in centra Broeders van Liefde, zelfs voor niet-terminale patiënten FOTO: HOLLANDSE HOOGTE Het bestuur van de Belgische groep van de Broeders van Liefde heeft recentelijk beslist dat euthanasie mogelijk wordt in haar psychiatrische centra, zelfs voor wie niet-terminaal is. Dat opmerkelijke nieuws brengt het christelijke opinieweekblad Tertio in zijn editie van komende woensdag. De Broeders van Liefde weigerden tot op heden in al hun instellingen wereldwijd euthanasie, maar er komt nu dus een kentering in ons land. Dat blijkt uit een brief die uitgaat van het bestuur van de Belgische Broeders van Liefde en die gericht is aan al de directies en artsenkorpsen van de psychiatrische centra binnen de groep. De brief meldt dat het bestuur een tekst goedkeurde met de visie van de groep Broeders van Liefde in België over de belangrijke en complexe problematiek van euthanasie bij psychisch lijden in een niet terminale situatie. Voorts luidt het dat als aan bepaalde zorgvuldigheidseisen voldaan is, de arts en de patiënt de plaats kunnen kiezen waar de euthanasie uitgevoerd zal worden rekening houdend met de context, onder andere de impact op medepatiënten. Waar tot op heden de verwachting werd gesteld, dat de arts de patiënt hiervoor steeds doorverwijst naar een andere plaats, geldt deze verwachting bij het respecteren en toepassen van de zorgvuldigheidseisen niet langer. Opvallend is wel dat de brief besluit met de mededeling dat het hoofdbestuur van de Broeders in Rome, geleid door de Vlaming René Stockman, de koerswending uitdrukkelijk afkeurt. http://www.nieuwsblad.be/cnt/dmf20170424_02849123?utm_source=twitter&utm_medium=dlvr&utm_campaign=twitterfeed Euthanasie niet langer principieel taboe bij Belgische Broeders van Liefde 24/04/17 om 18:15 - Bijgewerkt om 18:15 Het bestuur van de Belgische groep van de Broerders van Liefde besliste recent dat in de psychiatrische centra van de groep nu toch euthanasie moglijk wordt. Dat meldt Tertio. De Broeders van Liefde weigerden tot op heden in al hun instellingen, wereldwijd, euthanasie. Maar het christelijke opinieweekblad Tertio achterhaalde dat het bestuur van de Belgische groep van de Broeders van Liefde recent besliste dat met name in de psychiatrische centra van die groep nu toch euthanasie mogelijk wordt, zelfs voor wie niet-terminaal is. De opmerkelijke koerswijziging blijkt glashelder uit een brief die uitgaat van het bestuur van de Belgische Broeders van Liefde en is gericht aan al de directies en artsenkorpsen van zijn psychiatrische centra binnen de groep. Euthanasie bij psychisch lijden in een niet terminale situatie De brief meldt dat het bestuur een tekst goedkeurde met de visie van de groep Broeders van Liefde in België over de belangrijke en complexe problematiek van euthanasie bij psychisch lijden in een niet terminale situatie. Om wat verder te vervolgen: Voor zover aan al deze zorgvuldigheidseisen voldaan is, kunnen de arts en de patiënt de plaats kiezen waar de euthanasie uitgevoerd zal worden rekening houdend met de context, o.a. de impact op medepatiënten. Waar tot heden de verwachting werd gesteld dat de arts de patiënt hiervoor steeds doorverwijst naar een andere plaats, geldt deze verwachting bij het respecteren en toepassen van die zorgvuldigheidseisen niet langer. Hoofdbestuur keurt af Even opvallend. De brief sluit af met de mededeling dat het hoofdbestuur van de Broeders in Rome (geleid door de Vlaming René Stockman)

L euthanasie n est plus un tabou pour les Frères de la Charité en Belgique BELGA Publié le lundi 24 avril 2017 à 19h30 - Mis à jour le lundi 24 avril 2017 à 19h30 La congrégation des Frères de la Charité en Belgique a récemment décidé d autoriser l euthanasie dans ses centres psychiatriques, même pour les personnes qui ne sont pas en phase terminale, rapporte l hebdomadaire chrétien «Tertio» dans son édition de mercredi. Les Frères de la Charité, une communauté internationale de Frères convers fondée en 1807, refusaient jusqu ici de pratiquer l euthanasie dans leurs établissements mais la communauté belge a décidé de briser le tabou, indique l hebdomadaire. La congrégation le fait savoir dans une lettre envoyée aux directions et au corps médical de ses centres psychiatriques. La lettre précise que le conseil général des Frères de la Charité à Rome, dirigé par le Belge René Stockman, désapprouve ce changement. http://www.lalibre.be/actu/belgique/l-euthanasie-n-est-plus-un-tabou-pour-les-freres-de-la-charite-en-belgique-58fe3619cd70812a65a007d1?utm_ source=dlvr.it&utm_medium=twitter Tragische illusie Geert De Kerpel Vijftien jaar na de goedkeuring van de euthanasiewet in ons land heeft een nieuwe doorbraak plaats. Dit keer in alle stilte. Tertio achterhaalde dat nu ook in de psychiatrische centra van de Broeders van Liefde in België actieve voortijdige levensbeëindiging niet langer principieel wordt uitgesloten. De bocht is vorige maand bezegeld in een brief van het bestuur aan al zijn directies en artsenkorpsen. Ook opmerkelijk: de generale leiding van de congregatie in Rome gaat hiermee uitdrukkelijk niet akkoord. Hoezeer hij in een contact hierover met Tertio aangeeft de interne lijnen open te houden (zie blz 10-11), deze ommezwaai bij het Belgische provincialaat moet voor de Vlaamse broeder René Stockman, die sinds jaren het hoofdbestuur leidt en zich altijd fel tegen euthanasie heeft gekant, een bittere pil zijn. Nog frappanter is dat die koerswijziging zelfs slaat op wie psychisch lijdt in een niet-terminale situatie. Voor alle duidelijkheid, dit gaat concreet onder meer over wie lijdt aan schizofrenie, persoonlijkheidsstoornissen, depressie, autisme, eenzaamheid of het onvermogen sociale contacten te onderhouden. Allemaal psychische aandoeningen die in aanmerking kunnen komen om over te gaan tot euthanasie. Wat effectief ook reeds tientallen keren gebeurde, alleen al tussen 2012 en 2015, zoals het meest recente tweejaarlijkse rapport van de Federale Controle- en Evaluatiecommissie van vorig najaar glashelder uitwijst. Over de klassieke ideologische grenzen heen zijn heel wat experten in ons land tot het besluit gekomen dat in dergelijke gevallen euthanasie evenwel moet worden verboden. Want hoe reëel en erg psychisch lijden ook kan zijn, een objectiveerbare grond ontbreekt. Uiteindelijk geldt alleen het woord van wie lijdt om dat in te schatten en het is zeer de vraag in welke mate die dat correct kan doen. En niet het minst: hoe uitzichtloos is dat lijden? Want eigen eraan is net dat het verbonden is met een verandering in functioneren dat wel degelijk, en soms zelfs vrij plots, ten goede kan omslaan. Sommigen die ongeneeslijk werden verklaard en toestemming voor euthanasie kregen, zagen daarvan af nadat ze in het duister nieuw licht zagen, hoe broos ook. Nu ook in de psychiatrische centra van de Belgische Broeders van Liefde euthanasie principieel wordt toegelaten, zijn er in de Belgische zorgsector haast geen plekken meer te vinden waar euthanasie niet tot de mogelijkheden behoort. En dat wordt in onze samenleving doorgaans volstrekt normaal gevonden. Maar dat is het helemaal niet, zoals Dorien Pessers, Nederlands hoogleraar Rechtstheorie, onlangs nog beargumenteerde in een opinie in NRC Handelsblad. Zij wees er terecht op dat de eerste taak van de staat erin bestaat het leven te beschermen, altijd en overal. Een gemeenschap kan gewoonweg niet duurzaam overleven wanneer er geen verbod op doden bestaat, ook voor de staat zelf. Normering van hulp bij zelfdoding leidt tot normalisering van zelfdoding. En die normalisering heeft zijn invloed op de zogenaamd vrije wilsbeschikking. Het aanbod creëert ook hier de vraag, betoogt Pessers. Nee, het is heus geen toeval dat we in de nieuwe visietekst van de Broeders van Liefde meteen lezen dat die tevens wellicht kan worden toegepast in ouderenzorg en welzijn en ook de gedelegeerd-bestuurder tegenover Tertio dat open laat. Overigens is het een tekst die met geen woord verwijst naar de rijke Bijbelse traditie waarin de zorggroep wortelt. Overdreven stemmingmakerij? Kijk dan vooral naar de nieuwe reeks Topdokters op Vier. Daarin wordt onder anderen hoogleraar Wim Distelmans (VUB) gevolgd. Al in de eerste aflevering kwamen enkele hoogbejaarde dames bij hem op consultatie en verzochten om euthanasie. Alsof het de doodgewoonste zaak van de wereld is. En we vinden dat nog een grote vooruitgang ook. Alsof we met het omarmen van de dood pas echt de zo begeerde absolute vrijheid hebben (uit)gevonden. Wat een tragische illusie.

MORTSEL Rioleringswerken in Deurnestraat In de Mortselse Deurnestraat vinden donderdag en vrijdag rioleringswerken plaats ter hoogte van de ingang van het Psychiatrisch Centrum Sint-Amedeus. Het is de bedoeling dat de werf wordt opgesteld op het rijvak in de richting van de spoorweg. Het autoverkeer kan dan afwisselend over één rijstrook. Als tijdens de werken blijkt dat de bouwput voor de rioleringswerken twee rijstroken moet bevatten, zal de Deurnestraat vrijdag tussen 00.30 en 5 uur afgesloten worden voor het verkeer ter hoogte van de Septestraat en de Zilverbaaklaan. Het autoverkeer wordt in dat geval omgeleid via de Septestraat, Oogstraat, Fruithoflaan, Roderveldlaan en Saffierstraat. (FSL)

Bekijk dit fragment ook op : http://deredactie.be/cm/vrtnieuws/videozone/programmas/journaal/2.49576?video=1.2961337#

Bekijk dit fragment ook op: https://nieuws.vtm.be/binnenland/broeders-van-liefde-staan-euthanasie-toe