D 2.1.2 PEDAGOGISCH WERKPLAN KINDERDAGVERBLIJF SNUFFIE INHOUD: 1. BEREIKBAARHEID 2. GROEPSOMVANG EN LEEFTIJDSOPBOUW 3. DAGINDELING 4. EIGEN SPULLEN VAN DE KINDEREN 5. SPECIALE GELEGENHEDEN 6. BRENG- EN HAALTIJDEN 7. KENNISMAKING EN WENNEN 8. WELBEVINDEN 9. COMMUNICATIE MET OUDERS 10. INTERNE COMMUNICATIE 11. HUISREGELS KINDERDAGVERBLIJF SNUFFIE 12. PEDAGOGISCH BELEID KDV 1. Bereikbaarheid KDV Snuffie Remmerdel 11 1749 JM Warmenhuizen Tel: 0226-399921 De telefoonlijn van KDV Snuffie wordt gedeeld met Buitenschoolse Opvang (BSO) de Kameleon. Er kan onderling doorverbonden worden. Wanneer de pedagogisch medewerkers de telefoon niet kunnen opnemen, of wanneer buiten de openingstijden wordt gebeld, kan een boodschap worden ingesproken op het antwoordapparaat. Het Centraal Bureau (directeur, leidinggevende BSO, leidinggevende KDV, stamedewerker Financiën, stamedewerker Kwaliteit, stafmedewerker P&O) is telefonisch bereikbaar op telefoonnummer: 0226-393970 tussen 8.30 en 15.00 uur. Bij afwezigheid van de kantoormedewerkers kan evt. het antwoordapparaat worden ingesproken. 2. Groepsomvang en leeftijdsopbouw Kinderdagverblijf Snuffie bestaat uit twee verticale groepen, paars en lila. In beide groepen worden kinderen in de leeftijd van 0 tot 4 jaar opgevangen. Zowel de paarse als de lila groep bieden opvang aan maximaal 12 kinderen. Hierbij wordt de beroepskracht-kind ratio toegepast. Dit wil zeggen dat de verhouding tussen het aantal beroepskrachten en het aantal feitelijk gelijktijdige kinderen in de stamgroep tenminste 1 beroepskracht per 6 aanwezige kinderen van 0 tot 4 jaar bedraagt. In dit geval zijn er dus 2 pedagogisch medewerkers aanwezig bij maximaal 12 kinderen. Er wordt zoveel mogelijk gewerkt met vaste pedagogisch medewerkers, zodat kinderen niet te veel wisselende gezichten te zien krijgen. Bovendien kan de pedagogisch medewerker het kind op deze manier beter leren kennen, beter reageren op het gedrag van het kind, en beter rekening houden met de eigenheid van het kind. Stichting Kinderopvang Harenkarspel / D.2.1.2 Ped. Werkplan KDV Snuffie / januari 2012 / Pagina 1 van 13
Het is belangrijk dat de ruimte voor een kind bekend, vertrouwd is. Daarom heeft in principe elk kind een vaste groep (dus paars of lila). De groepen zijn (nog) niet op dezelfde dagen geopend. Het kan zijn dat een kind hierdoor op de ene dag de paarse groep bezoekt, en de andere dag de lila groep. Dit wordt echter zoveel mogelijk beperkt. Bij vrij spelen en bepaalde spelactiviteiten kunnen de kinderen de vaste groep verlaten, en in de aangrenzende speelzaal gaan spelen. Hierdoor hebben ze regelmatig contact met de kinderen van de andere groep. Er wordt door de pedagogisch medewerkers gewerkt volgens een vroege en een late dienst. De pedagogisch medewerker met vroege dienst werkt van 7.30 uur tot 16.15 uur. De pedagogisch medewerker met de late dienst werkt van 9.00 uur tot 18.30 uur. Wanneer een pedagogisch medewerker alleen in het gebouw aanwezig is, kan zij te allen tijden - in geval van noodterugvallen op de groepshulp of BSO De Kameleon, of KDV Snoopy inschakelen (telefonisch). Er zijn regelmatig groepshulpen aanwezig. Zij hebben vaste taken, maar kunnen ook worden ingeschakeld voor hand- en spandiensten, zoals bijvoorbeeld het geven van een fles / fruithapje, helpen bij een knutselproject e.d. Groepshulpen kunnen ook als tweede beroepskracht (dus niet alleen op de groep) worden ingeschakeld wanneer een van de pedagogisch medewerkers een gesprek met ouders heeft. Voor de groepshulpen is het prettig dat zij tijdig weten wanneer ze kunnen assisteren op de groep, zodat zij hier rekening mee kunnen houden met hun andere werkzaamheden. 3. Dagindeling De dag heeft een duidelijke structuur door een vast programma: op die manier weten de kinderen waar ze aan toe zijn, en dat geeft een veilig gevoel. Niet alle activiteiten zijn gepland: er moet ook nog ruimte zijn voor vrij spel, en om in te kunnen spelen op de behoeften en wensen van de kinderen. Buiten de verplichte activiteiten als aan tafel eten en slapen, mogen de kinderen zelf kiezen wat ze gaan doen. Globaal ziet de dagindeling er als volgt uit: 7.30 openen/ voorbereiden: 9.00 het ontvangen van de kinderen en hun ouders staat hier voorop. De pedagogisch medewerker probeer elke binnenkomende ouders even te spreken, en te vragen naar eventuele bijzonderheden met betrekking tot het kind. Deze worden genoteerd indien belangrijk. Uiteraard wordt extra aandacht besteed aan kinderen die moeite hebben met afscheid nemen. In de presentiemap is zichtbaar welke kinderen verwacht worden voor die dag wanneer spullen / speelgoed e.d. omhoog staan (bijv. na de schoonmaak), worden deze weer op hun plaats gezet m.b.v. de kindlijst in de map, wordt ingevuld welke kinderen aanwezig zijn. Deze lijst wordt gedurende de dag bijgehouden wat betreft eten/drinken, ontlasting, en eventuele andere bijzonderheden in de agenda en de overdrachtsmap wordt dagelijks nagekeken of er bijzonderheden zijn is het de 1 e week van de maand? Dan worden er schriftjes geschreven (door ouders en pedagogisch medewerkers). De mand voor de schriftjes staat klaar klaar op tafel In principe wordt de dag begonnen op de groep (dus niet in de hal / speelzaal). Op tafel staan wat spelletjes / puzzeltjes / klei (of andere activiteiten die de kinderen enigszins zelfstandig kunnen doen, zodat pedagogisch medewerkers de binnenkomende ouders ook nog te woord kunnen staan) Er wordt water gekookt voor de flessen van die dag In overleg met de pedagogisch medewerker van de andere groep wordt koffie en thee klaargezet voor de ouders Wasmachine / droger wordt aangezet indien nodig, en evt. was opgevouwen Brood wordt uit de vriezer gehaald Bekers en yoghurt worden klaargezet Wanneer er een kindje jarig is / zijn verjaardag viert, wordt vast een feestmuts gemaakt de collega van de late dienst komt Stichting Kinderopvang Harenkarspel / D.2.1.2 Ped. Werkplan KDV Snuffie / januari 2012 / Pagina 2 van 13
alle kinderen zijn in principe aanwezig. In de presentiemap wordt ingevuld welke kinderen aanwezig zijn de voordeur gaat op slot (bezoekers die tussendoor komen moeten aanbellen) De vroege dienst draagt eventuele bijzonderheden over aan de late dienst 9.15 alle kinderen aan tafel yoghurt drinken hierna krijgen de kinderen nog een koekje 10.00 11.15 11.30 12.30 spelen, knutselen, aan de slag met de themaweek (indien van toepassing) pauzes van de pedagogisch medewerker (om de beurt een half uur) er wordt begonnen met het verschonen van een aantal / alle kinderen op maandag: geleverde boodschappen opruimen brood eten (eerst hartig dan pas zoet op brood) Aansluitend tandenpoetsen aan tafel Opruimen Hierna worden de kinderen die nog niet verschoond zijn, verschoond Kinderen die moeten slapen worden in bed gelegd Alle andere kinderen (die niet meer slapen) gaan spelen in de speelruimte Kinderen die alleen de ochtend komen worden na de lunch opgehaald 13.30-14.30 Pauzes van de pedagogisch medewerkers De pedagogisch medewerkers schrijven het dagverslag 1 e (volledige) week van de maand: schriftjes schrijven Overleg / gesprekken. Dit gebeurt in overleg met de andere groep Bij afwezigheid van groepshulp, zetten de pedagogisch medewerkers fruit en drinken klaar De kinderen die niet slapen mogen vrij spelen, of de pedagogisch medewerkers doen met hen een activiteit Er wordt regelmatig met de kinderen van 3 jaar en ouder een zogenaamde 3+ activiteit gedaan: een activiteit die de kinderen stimuleert in hun sociale ontwikkeling (bijv. wachten op je beurt bij spelletjes, samenwerken), taalvaardigheid, tellen, kleuren, motoriek enz. 14.30-15.00 De kinderen die wakker zijn worden uit bed gehaald / verschoond / aangekleed en opgefrist De badkamer wordt door de pedagogisch medewerkers schoongemaakt 15.30 fruit eten en sap drinken, eventueel gevolgd door een activiteit (bijv. boekje lezen) 16.00 16.15 spelen, voorlezen, knutselen enz. vanaf 16.00 kunnen er kinderen worden opgehaald Vroege dienst gaat naar huis. De voordeur gaat van het slot af. De kinderen spelen zelf of doen samen met de pedagogisch medewerkers een activiteit Stichting Kinderopvang Harenkarspel / D.2.1.2 Ped. Werkplan KDV Snuffie / januari 2012 / Pagina 3 van 13
Ouders worden ontvangen en bijzonderheden worden doorgeven. In principe proberen de pedagogisch medewerkers om elke ouder te woord te staan, en te vertellen hoe de dag was, wat het kind gedaan heeft, en eventuele bijzonderheden Lijst met ophaaltijden wordt ingevuld 18.30 Afsluiten De groepen dienen opgeruimd te zijn Alle deuren / ramen worden gesloten en de lichten uitgedaan Alle machines (vaatwasser, wasmachine, droger e.d.) worden uitgezet Luierzak en vuilniszak worden opgeruimd Alarm wordt ingeschakeld en buitendeuren op slot gedaan Voor de baby s geldt een ander ritme: slapen, flesvoeding en fruithapjes, en verschonen gebeurt op basis van de behoeften van de individuele kinderen. 4. Eigen spullen van de kinderen Ieder kind krijgt een eigen mandje Het enige wat ouders zelf mee moeten nemen is een tasje met reservekleding, en evt. speen / knuffel voor het slapen gaan. Deze spullen worden s 'morgens door de ouders in het mandje van hun kind gelegd. Bij het ophalen dient de tas weer meegenomen te worden. Brood, voeding, fruit, drinken en andere levensmiddelen hoeven ouders niet mee te brengen, tenzij het kind speciale voeding krijgt, of tenzij het voor het kinderdagverblijf niet de moeite is om aan te schaffen wat betreft verbruik en bederf. Binnen het kinderdagverblijf wordt een bepaald merk flesvoeding gebruikt. Wanneer hun kind een ander merk gebruikt, dienen ouders dit zelf mee te brengen van huis (in poedervorm, nog niet bereid!). Bij borstvoeding moet de afgekolfde melk gekoeld worden vervoerd naar het KDV. Deze meegebrachte moedermelk wordt alleen gebruikt op dezelfde dag. Eventuele overgebleven melk moet worden weggegooid. Als ouders bederfelijke voedingsmiddelen voor bijvoorbeeld een traktatie meenemen, mogen deze niet langer dan 30 minuten buiten de koeling zijn geweest. Slaapzak, beddengoed en luiers zijn ook aanwezig op het kinderdagverblijf. Post aan de ouders wordt in de mandjes van de kinderen gelegd. Het is dus noodzaak dat zij, ook al hebben zij geen tas mee, ieder keer even in het mandje van het kind kijken of er post ligt. Uitnodigingen aan de ouders voor bepaalde gelegenheden (Sinterklaasfeest etc.), maar ook voor bijv. kindbesprekingen worden door de leidsters zelf gemaakt en uitgedeeld. Uitnodigingen worden in de mandjes van de kinderen gelegd. Nieuwsbrieven: Belangrijke informatie wordt vermeld in de Nieuwsbrief, die ouders via de e- mail ontvangen. 5. Speciale gelegenheden Uiteraard is niet iedere dag op het kinderdagverblijf hetzelfde, er zijn natuurlijk ook speciale gelegenheden die gevierd worden, en er zijn bepaalde weken die duidelijk afwijken. Verjaardag: ouders moeten van tevoren aangeven of dit op de groep gevierd gaat worden, i.v.m. voorbereidingen. De groep wordt versierd met vlaggen, de jarige krijgt een feestmuts, en na de yoghurt wordt gezongen (eventueel met muziek). Hierna mag de jarige trakteren. Afscheid: Wanneer het kind 4 jaar wordt, of om een andere reden het kinderdagverblijf gaat verlaten, wordt hetzelfde ritueel gevolgd als bij verjaardagen. De pedagogisch medewerker die mentor van het kind is, heeft het plakboek met werkstukjes van het kind, wat foto s en wat tekst gemaakt. Deze krijgt het kind mee naar huis. Vader- / moederdag: met de kinderen wordt een cadeautje gemaakt. Deze wordt ingepakt meegegeven. Stichting Kinderopvang Harenkarspel / D.2.1.2 Ped. Werkplan KDV Snuffie / januari 2012 / Pagina 4 van 13
Sint Maarten (11 november): er worden lampionnen gemaakt en liedjes geoefend. Sinterklaas: deze feestdag wordt op of rond 5 december gepland. Sinterklaas zal dan een bezoekje brengen aan de het kinderdagverblijf. Alle kinderen vanaf 1,5 jaar worden uitgenodigd zonder hun ouders. Er wordt per groep een groepscadeau aangeschaft. Kerst: De laatste week voor kerst worden er allerlei lekkere dingen bij AH besteld, zodat er een kleine kerstmaaltijd kan worden gegeten. De laatste dag voor kerst sluit het kinderdagverblijf om 13.00 uur. De pedagogisch medewerkers blijven hierna nog toto ongeveer 16.15 om grote schoonmaak te houden. Opa- en omaweek: in deze week krijgen de grootouders de kans om een ochtendje een kijkje te komen nemen op de groep van hun kleinkind. Onder het genot van een kopje koffie kunnen ze samen met hun kleinkind bijv. een puzzeltje maken of een andere activiteit doen. De ouders krijgen vooraf een uitnodiging met dagen die zij aan kunnen strepen. Aan de hand daarvan maken de groepen een rooster. Fotograaf: de fotograaf bezoekt op een aantal dagen in een bepaalde week het kinderdagverblijf. Er worden foto s gemaakt per groep, per kind, en eventueel broertjes en zusjes bij elkaar. Een pedagogisch medewerker is het aanspreekpunt en de coördinator hiervoor. Thema s: er wordt regelmatig gewerkt rondom een centraal thema dat goed aansluit bij de interesses van de kinderen. Er worden dan diverse activiteiten rondom dit onderwerp georganiseerd (bijvoorbeeld: boerderij, vieze week, sport, water). 6. Breng- en haaltijden Ouders kunnen hun kind brengen van 7.30 uur tot 9.00 uur. Wanneer zij hun kind later willen brengen dan kan dat natuurlijk ook, maar dan pas na 9.45 uur, zodat de groep niet gestoord wordt tijdens het ochtendritueel van het yoghurt drinken. Kinderen die alleen een ochtend komen, kunnen gehaald worden tussen 12.30 en 13.00 uur. Kinderen die alleen een middag komen, kunnen vanaf 13.00 uur gebracht worden. In overleg met de pedagogisch medewerkers kan hier van afgeweken worden. Om 18.25 worden bij de kinderen die nog niet opgehaald zijn, langzaam aan de jas en schoenen aangetrokken, en de spullen bij elkaar gezocht. Wanneer de ouders er om 18.30 nog niet zijn, worden zij gebeld. Ouders die na 18.30 uur komen, kunnen eventueel de volgende dag bellen voor informatie over die dag. Er wordt op de groepen genoteerd wie er te laat was, en hoeveel te laat. Zijn ouders structureel te laat, dan wordt dit besproken op kantoor, en zal deze tijd in rekening worden gebracht. Kinderen die reeds geplaatst zijn, kunnen eventueel extra komen op andere dagen, in overleg met de pedagogisch medewerkers van de groep. Er wordt niet boventallig geplaatst, en er wordt gekeken of de groepssamenstelling het toelaat om extra te plaatsen. Ruilen van dag kan, mits binnen twee weken, in overleg met de pedagogisch medewerkers. Er wordt niet boventallig geplaatst, en er wordt gekeken of de groepssamenstelling het toelaat. Presentielijsten worden goed ingevuld, ook die van de pedagogisch medewerkers. Stichting Kinderopvang Harenkarspel / D.2.1.2 Ped. Werkplan KDV Snuffie / januari 2012 / Pagina 5 van 13
7. Kennismaking en wennen De directeur geeft tijdig aan de groepen door wanneer er een nieuw kindje op de groep komt. De pedagogisch medewerkers gebruiken het formulier We krijgen een nieuw kindje als hulpmiddel bij de voorbereidingen voor het nieuwe kindje. Er wordt een kindsetje (verzameling formulieren die gebruikt zal gaan worden gedurende de tijd dat het kind geplaatst is) voor het kind klaargemaakt. Wanneer er notities worden gemaakt, worden deze bijgevoegd bij het kindsetje. Ruim voor de daadwerkelijke plaatsing, neemt een van de pedagogisch medewerkers van die groep (degene die de mentor gaat worden van dit kind, die het kind/ de ouders / de gesprekken onder haar hoede neemt) telefonisch contact op met de ouders, om een afspraak te maken voor een kennismakingsgesprek. Dit gesprek neemt ongeveer 1 uur in beslag. Het kind is hierbij aanwezig. Het reilen en zeilen van het kinderdagverblijf en de betreffende groep wordt uitgelegd, en vervolgens is er een kleine rondleiding door het pand. De ouders vertellen over het kind, eet-, drink- en slaapgewoontes en eventuele bijzonderheden. Tijdens dit gesprek worden er tevens data afgesproken waarop het kind kan komen wennen zonder ouders. Wij vinden het belangrijk dat het kind komt wennen op het kinderdagverblijf voordat het daadwerkelijk de dag meedraait. Dat gebeurt als volgt: de 1 e keer komt het kindje twee uur alleen (tussen 9 en 16 uur) de 2 e keer komt het kindje de hele dag: d.w.z. na 9 uur gebracht en voor 16 uur weer gehaald (i.v.m. het feit dat dan twee pedagogisch medewerkers aanwezig zijn). Uiteraard wordt er rekening gehouden met de reacties van het kind en de ouders. In overleg kunnen er meerdere dagen afgesproken worden, bijvoorbeeld 2 maal 2 uur, of 2 maal een halve dag. Het kind en zijn ouders worden telkens persoonlijk ontvangen door een van de vaste pedagogisch medewerkers op de groep. 8. Welbevinden Om het welbevinden en de ontwikkeling van de kinderen goed in de gaten te kunnen houden, observeren de pedagogisch medewerkers de kinderen binnen het kinderdagverblijf met een van tevoren vastgestelde regelmaat. Dit gebeurt door middel van observatieformulieren. Deze formulieren worden na de observaties besproken met de ouders tijdens de oudergesprekken. Er zijn observatieformulieren voor de volgende leeftijden: 0-3 maanden, 4-9 maanden, 10-13 maanden, 14-20 maanden, 21-30 maanden, 30-36 maanden, 37-48 maanden. Deze observatieformulieren worden met ouders besproken tijdens de zogenaamde oudergesprekken: Oudergesprek voor kinderen rond de leeftijd van 12 maanden (je vult dit formulier zelf in voor het gesprek met ouders, en je neemt opvallende resultaten van het observatieformulier over. Ouders hoeven niks in te vullen) Oudergesprek voor kinderen rond de leeftijd van 20 maanden / 2 jaar (je vult dit formulier zelf in voor het gesprek, en je neemt opvallende resultaten van het observatieformulier over. Ouders hoeven niks in te vullen) Oudergesprek voor kinderen rond de leeftijd 3 jaar (je vult dit formulier zelf in voor het gesprek met ouders, en je neemt opvallende resultaten van het observatieformulier over. Ouders hoeven niks in te vullen) Oudergesprek / Eindgesprek 4 jaar (je vult dit formulier zelf in voor het gesprek met ouders, en je neemt opvallende resultaten van het observatieformulier over. Ouders hoeven niks in te vullen) Tevens zijn er nog de evaluatiegesprekken, ongeveer 10 weken nadat een kindje geplaatst is op een van de groepen. Dit gebeurt ook aan de hand van een formulier (deels door de pedagogisch medewerker en deels door de ouders ingevuld). Met name de eerste periode op de groep en het aan elkaar wennen wordt besproken. Stichting Kinderopvang Harenkarspel / D.2.1.2 Ped. Werkplan KDV Snuffie / januari 2012 / Pagina 6 van 13
Ouders krijgen na afloop van het gesprek een kopie mee van het formulier Oudergesprekken. Het origineel wordt bewaard in het dossier van het kind (tot 2 jaar nadat het kind het KDV heeft verlaten). Wanneer ouders geen prijs stellen op het houden van een gesprek, vragen wij een bevestiging hiervan middels een handtekening. Tijdens het Eindgesprek 4 jaar komt de overdracht aan de basisschool aan de orde. Het is voor de basisscholen van belang om - voordat het kind 4 jaar wordt - informatie te hebben over de ontwikkeling van het kind, zodat school hier rekening mee kan houden met het samenstellen van de groepen, en de inzet van eventuele extra begeleiding. Ook kan het voor de leerkrachten van de basisscholen van belang zijn om extra informatie te hebben over een bepaalde pedagogische aanpak die goed werkt bij het kind, en om informatie te hebben over de gezondheid en het welbevinden van het kind. De Stichting Kinderopvang Harenkarspel, de Stichting Peuterspeelzalen Harenkarspel en de basisscholen in Warmenhuizen en Tuitjenhorn (St. Barbara, St. Vincentius, Theresia en de Torenven) hebben afspraken gemaakt over de informatieoverdracht over de kinderen. Het gaat om informatie over: de ontwikkeling van de kinderen, het gedrag / afstemmen van de pedagogische aanpak, de gezondheid het welbevinden van de kinderen We maken hierbij onderscheid tussen een koude overdracht (d.m.v. doorsturen van formulieren naar de basisschool) bij kinderen waar we geen of weinig zorgen om hebben en een warme overdracht (d.m.v. mondelinge gesprekken met ouders en de basisschool) bij kinderen waarbij we zorgen hebben over de ontwikkeling en / of gedrag, en die baat kunnen hebben bij extra begeleiding. Wij verstrekken deze informatie alleen aan de basisschool indien ouders hier nadrukkelijk schriftelijk toestemming voor geven tijdens het Eindgesprek 4 jaar. 9. Communicatie met ouders Wij vinden het erg belangrijk dat de pedagogisch medewerkers en de leidinggevende een goed contact met de ouders hebben. Voor de pedagogisch medewerkers is het belangrijk te weten hoe het thuis gegaan is; zij kunnen daar op inspelen. Voor ouders is het belangrijk om te weten hoe de dag van hun kind verlopen is. Informatie kan uitgewisseld worden tijdens de breng- en haaltijden. Een andere belangrijke vorm van communicatie met ouders is het houden van de Oudergesprekken (zie Welbevinden). Verdere contacten met ouders zijn: Schriften: Muurkrant: Nieuwsbrief: Ouderavond: Elke eerste week van de maand schrijven de pedagogisch medewerkers in het schrift van het kind. Er wordt geschreven over de ontwikkeling en het gedrag van het kind, vriendjes, activiteiten enz. Ouders kunnen zelf privézaken in het schrift schrijven. De pedagogisch medewerker kan hier zonodig op reageren. De muurkrant wordt gebruikt als een dagverslag, zodat ouders kunnen lezen wat er zich die dag afgespeeld heeft. De muurkrant hangt bij elke groep. Omdat dit voor elke ouder te lezen is, worden er niet al te persoonlijke zaken vermeld, i.v.m. de privacy. Wanneer hier aanleiding toe is (maar minimaal 3 keer per jaar), wordt er een nieuwsbrief uitgegeven. Deze wordt via de e-mail verstuurd. Drie keer per jaar wordt er een ouderavond georganiseerd (thema-avond, knutselavond voor Sinterklaas, filmavond) Stichting Kinderopvang Harenkarspel / D.2.1.2 Ped. Werkplan KDV Snuffie / januari 2012 / Pagina 7 van 13
Oudercommissie: De taak van de oudercommissie is het behartigen van de belangen van de ouders. Minimaal vijf ouders van kinderen die op het KDV of de BSO geplaatst zijn, maken deel uit van de oudercommissie. De oudercommissie: - denkt mee over het pedagogisch beleid van de Stichting, - kan, gevraagd of ongevraagd, advies geven aan de leiding of het bestuur, - is aanwezig bij bestuursvergaderingen (afvaardiging) - heeft geen beslissingsbevoegdheid, maar heeft een verzwaard adviesrecht op diverse punten, - vergadert eenmaal per zes weken, - stelt in samenwerking met de directie een nieuwsbrief samen, welke ten minste drie keer per jaar uitkomt, - organiseert mede de ouderavonden. Ouders kunnen te allen tijde vragen of suggesties kwijt aan de oudercommissie. Dit kan via de brievenbus in de hal van het kinderdagverblijf, of via: ouders@kinderopvangharenkarspel.nl 10. Interne communicatie Er zijn verschillende manieren van interne communicatie: Overdracht via de overdrachtsmap: Op iedere groep is een overdrachtsmap aanwezig. Hierin wordt aan het einde van de dag de belangrijkste mededelingen voor de collega s die de volgende dag werken vermeld, evenals bijzondere gebeurtenissen van de dag. Wanneer je s morgens begint, wordt van je verwacht dat je eerst de overdracht leest, zodat geen belangrijke zaken vergeten worden. Overdracht via de agenda: Belangrijke gebeurtenissen (verjaardagen, vrije dagen van kinderen, gesprekken, overleggen e.d. worden in de agenda opgeschreven. Kijk altijd na of er die dag iets bijzonders op het programma staat. E-mail: Elke groep heeft zijn eigen e-mailadres, waardoor het mogelijk is om berichten te sturen tussen kantoor en de groep, of tussen de groepen onderling (bijv. overleg over themaweken met kinderdagverblijf Snuffie). Controleer dagelijks of er belangrijke berichten zijn. Pedagogisch overleg: elk kwartaal is er een pedagogisch overleg (PO) waarin telkens 1 van de 4 competenties wordt besproken. Kindbespreking: elk kwartaal is er een kindbespreking, waarin alle kinderen uit de groep uitgebreid besproken worden (gedrag, ontwikkeling e.d.) TOP overleg: elk kwartaal is er een TOP-overleg. TOP staat voor Team Ontwikkelings Plan. Elk team stelt voor zichzelf doelen vast die ze de komende periode willen gaan bereiken. Tijdens deze overleggen wordt besproken op welke manieren deze doelen behaald kunnen worden. Teamvergaderingen: vier keer per jaar is er een teamvergadering waarbij een afvaardiging van de pedagogisch medewerker aanwezig is (twee pedagogisch medewerkers per groep), met als doel kwaliteitsverbetering in de samenwerking en het functioneren. Ook wordt hier de Risico Inventarisatie veiligheid en gezondheid besproken met de pedagogisch medewerkers. Uitgebreide informatieverstrekking is erg belangrijk. Voorafgaand aan de vergadering wordt een agenda gemaakt, met daarin o.a. mededelingen, notulen vorige vergadering (m.n. afsprakenlijst), ingebrachte agendapunten, organisatorische zaken e.d. 11. Huisregels Kinderdagverblijf Snuffie De omgeving (gebouw, meubilair e.d.) is één factor die de veiligheid beïnvloedt, het gedrag van aanwezigen (kinderen, leidsters en ouders) is een tweede factor. Daarom zijn er in overleg met de leidsters huisregels opgesteld, die gelden voor alle aanwezigen (dus ook voor ouders). We willen U vragen deze goed door te lezen, en zich er aan te houden. Want veiligheid staat voorop! Stichting Kinderopvang Harenkarspel / D.2.1.2 Ped. Werkplan KDV Snuffie / januari 2012 / Pagina 8 van 13
Algemeen Wanneer de ouder aanwezig is, ligt de verantwoordelijkheid voor het kind bij de ouder Altijd de deur (zachtjes) achter je dicht doen Alleen eigen kinderen door de deur / hekje laten gaan Kinderen geen kleding met koordje / capuchon laten dragen (zeker niet tijdens slapen) Kinderen dragen liefst schoenen aan met klittenband of rits (veters zijn erg tijdrovend) Kleding en schoeisel liefst voorzien van naam van het kind Het spelen van kinderen gebeurt meestal op de grond. Kijk dus bij het lopen goed uit voor rondkruipende baby's of speelgoed dat op de grond ligt Geen tassen laten rondslingeren of op de grond plaatsen (i.v.m. opeten van mogelijke medicijnen / sigaretten). Bij traktaties wordt geen gevaarlijk snoepgoed (wat verstikkingsgevaar kan opleveren) uitgedeeld aan de kinderen Spenen worden regelmatig gecontroleerd op scheurtjes. Aan ouders wordt gevraagd de speen regelmatig te vervangen. Entree Uitgetrokken schoenen gelijk oppakken en aan de kant zetten om struikelen te voorkomen Kinderwagens, maxi-cosi's e.d. neerzetten in de daarvoor bestemde ruimte Baby s in maxi-cosi bij voorkeur niet op tafel zetten, om te voorkomen dat de maxi-cosi van tafel valt of bijv. wordt gestoten door oudere kinderen Leefruimte Bij voorkeur zwaaien vanaf de grond. Als kinderen toch ergens op staan, dan erbij blijven, en opstapmogelijkheden gelijk na het zwaaien weghalen bij het raam Kinderen jonger dan 3 jaar alleen onder toezicht laten spelen met speelgoed kleiner dan 3,5 cm Speelgoed moet zoveel mogelijk op de groep blijven waar het vandaan komt Laat grotere kinderen zelf hun speelgoed opruimen als ze uitgespeeld zijn Laat kinderen niet rennen op de groep Niet weglopen bij baby s in de box als het deurtje niet dicht is Koffie en thee worden alleen in een thermoskan (dus geen theepot of koffiekan) of tafel geplaatst. Kopjes met hete dranken worden buiten bereik van de kinderen midden op tafel geplaatst. Er worden geen kinderen op schoot genomen wanneer koffie of thee wordt gedronken. Slaapruimte (de maatregelen voor veilig slapen zijn niet van toepassing als huisregels voor ouders, en zijn opgenomen in de Werkinstructies Veiligheid en gezondheid voor de pedagogisch medewerkers). Badkamer Kinderen die nog niet zindelijk zijn mogen alleen onder toezicht in de badkamer komen Begeleid kinderen op het trapje van de aankleedtafel. Gebruik dit trapje zodra een kind zelf kan klimmen Na gebruik van het trapje van de aankleedtafel deze gelijk inschuiven en "op slot" Niet weglopen bij kinderen die op de aankleedtafel liggen Verschoonspullen worden binnen handbereik op de aankleedtafel gelegd, om te voorkomen dat het kind onbeschermd op de aankleedtafel ligt Kinderen mogen niet zelf het trapje van de aankleedtafel bedienen (gevaar voor vingers en tenen!) Keuken Kinderen mogen niet in de keuken komen Buitenterrein Bij de parkeerplaatsen zachtjes rijden i.v.m. overstekende kinderen Geef het goede voorbeeld m.b.t. verkeersregels bijv. bij het oversteken Niet klimmen in / op het hek van de buitenspeelplaats Stichting Kinderopvang Harenkarspel / D.2.1.2 Ped. Werkplan KDV Snuffie / januari 2012 / Pagina 9 van 13
12. Pedagogisch beleid Het pedagogisch beleid is opgesteld voor beide kinderdagverblijven van de Stichting Kinderopvang Harenkarspel: KDV Snoopy en KDV Snuffie. De belangrijkste uitgangspunten van het Pedagogisch Beleidsplan KDV zijn opgenomen in dit Pedagogisch Werkplan. Het Pedagogisch Beleidsplan is uitgebreider, en is eventueel ter inzage op de vestigingen. Met het pedagogisch beleidsplan kinderdagverblijf (KDV) willen wij richting geven aan het handelen van de pedagogisch medewerksters in het belang van het welbevinden van het kind dat het kinderdagverblijf bezoekt. Het pedagogisch beleidsplan is opgesteld om de volgende redenen: het is een leidraad voor de pedagogische medewerksters en biedt houvast bij hun dagelijkse omgang met de kinderen. Het pedagogisch beleid is uitgewerkt in het Pedagogisch Werkplan voor pedagogisch medewerkers. Zonodig kunnen medewerkers worden aangesproken op hun handelen. Het informeert ouders van kinderen die het kinderdagverblijf (gaan) bezoeken over onze werkwijze en de omgang met de kinderen. Andere betrokkenen (bijvoorbeeld gemeente, GGD) kunnen inzicht krijgen in onze pedagogische werkwijze. Wij gaan ervan uit dat ieder kind de drang in zich heeft om zich, in eigen tempo, te ontwikkelen. Elk kind is uniek door zijn eigen aanleg en temperament. Een veilige en stimulerende omgeving is een voorwaarde voor een gezonde en goede ontwikkeling van het kind. Ons uitgangspunt bij het opvoeden is dat wij werken vanuit de basis van gelijkwaardigheid, veiligheid en wederzijds respect. Hierin besloten ligt de taak van de pedagogische medewerksters kinderen te stimuleren bij het ontdekken en ontwikkelen van hun mogelijkheden. De Stichting Kinderopvang Harenkarspel wil kwalitatieve goede en verantwoorde kinderopvang bieden: kinderopvang die bijdraagt aan een goede en gezonde ontwikkeling van het kind in een veilige omgeving (Wet kinderopvang, 2005). De vier pedagogische opvoedingsdoelen die in de Wet kinderopvang genoemd worden, zijn uitgangspunt bij het opstellen van dit pedagogisch beleidsplan. Deze vier pedagogische basisdoelen zijn: het aanbieden aan kinderen van een gevoel van emotionele- veiligheid het bieden van gelegenheid tot het ontwikkelen van persoonlijke competentie het bieden van gelegenheid tot het ontwikkelen van sociale competentie het bieden van de kans om zich waarden en normen eigen te maken A. Emotionele veiligheid Wij zorgen ervoor dat het kind zich emotioneel veilig kan voelen. In het dagelijkse taalgebruik zeggen we dan dat het kind het naar zijn zin heeft, lekker in zijn vel zit. Dit zorgt er niet alleen voor dat het kind zich prettig voelt, het is ook een voorwaarde voor het kind om zich verder te kunnen ontwikkelen. Dit doen we o.a. op de volgende manieren: We hebben interesse en aandacht voor het kind en zijn omgeving, en behandelen het kind met respect. We proberen de kinderen ook te leren om anderen en de omgeving met respect te behandelen. We gaan serieus om met de emoties en mening van de kinderen. De wensen van de kinderen zijn zoveel mogelijk uitgangspunt voor het handelen en de activiteiten die de pedagogisch medewerkers aanbieden. Het KDV kent een vaste dagindeling, omdat dit de kinderen houvast biedt. De eet- en slaaptijden van de baby s zijn aangepast aan het ritme van het kind. Tussen 07:30 en 09:00 Stichting Kinderopvang Harenkarspel / D.2.1.2 Ped. Werkplan KDV Snuffie / januari 2012 / Pagina 10 van 13
uur kunnen de kinderen gebracht worden. Om 09:15 uur drinken de peuters gezamenlijk een beker yoghurt, voorafgegaan door liedjes zingen. Rond 11:30 uur wordt er gegeten. Hierna tanden poetsen, verschonen, nog even spelen en naar bed. Iedere groep beschikt over aparte slaapkamers. Kinderen die niet meer slapen maken gebruik van de speelhal. Rond 15:00 uur komen alle kinderen uit bed, waarna ze fruit gaan eten en wat gaan drinken. Daarna nog wat spelen en vanaf 16:00 uur kunnen de kinderen weer opgehaald worden. In overleg met de pedagogisch medewerkers kan hier van afgeweken worden. Naast de vaste activiteiten als eten en slapen, mogen de kinderen zelf kiezen wat ze gaan doen. De ruimtes zijn zo ingericht dat de kinderen zelf kunnen doen wat ze willen, en zelf het materiaal kunnen pakken wat ze nodig hebben. De pedagogisch medewerkers zullen activiteiten aanbieden, deelname is echter vrijwillig. Buitenspelen zal, zeker bij mooi weer, worden gestimuleerd. Er wordt een (half) open-deurenbeleid gehanteerd. De kinderen ervaren de veiligheid van de eigen groep, maar wanneer het kind er aan toe is, kan het zijn/haar wereld vergroten door naar de buren te gaan, of kan het gaan spelen in de speelzaal. Pedagogisch medewerkers kunnen er ook juist voor kiezen om de groep dicht te houden, om voor meer rust en geborgenheid te zorgen. Uitgelicht Sara (2 maanden) komt binnenkort op een van de babygroepen. Tijdens het intakegesprek met haar ouders vertelt de pedagogisch medewerker over de werkwijze op het kinderdagverblijf, maar ze vraagt ook veel informatie aan de ouders: Hoe lang slaapt Sara? Heeft ze een speentje? Een knuffeltje? Hoe wordt ze het beste getroost? Welke voeding krijgt ze? Tijdens dit informele gesprek kunnen de ouders het kinderdagverblijf en de pedagogisch medewerker leren kennen, maar de pedagogisch medewerker kan ook goed kennismaken met de ouders en het kindje. Er wordt afgesproken wanneer Sara komt wennen. Niet alleen de kinderen, maar ook de ouders worden in de gelegenheid gesteld om te wennen aan het kinderdagverblijf. B. Persoonlijke competentie Het is belangrijk dat kinderen de mogelijkheid krijgen persoonlijkheidskenmerken als zelfstandigheid, zelfredzaamheid, zelfvertrouwen, flexibiliteit en creativiteit te ontwikkelen. Dit stelt hen namelijk in staat allerlei typen problemen adequaat aan te pakken, en zich goed aan te passen aan veranderende omstandigheden. In principe gebeurt het ontwikkelen van de persoonlijke competentie vanuit het kind zelf, door spel en door het ontdekken van de wereld om hem heen. We vinden het belangrijk kinderen te stimuleren dingen zelf te doen om ze op die manier te laten ervaren dat ze veel dingen al zelf kunnen. Dit geeft het kind zelfvertrouwen en kan een kans zijn tot verdere ontwikkeling. Dit doen we o.a. op de volgende manieren: We laten de kinderen zoveel mogelijk zelf doen wat ze al zelf kunnen. Dit geldt voor het omgaan met (spel-)materiaal (bijvoorbeeld zelf bedenken wat je gaat spelen of wat en hoe je gaat knutselen), het omgaan met zichzelf (bijvoorbeeld zelf schoenen aantrekken), maar ook voor het omgaan met anderen (bijvoorbeeld eerst proberen zelf een ruzie op te lossen). De pedagogisch medewerkers bekijken wat het kind al zelf kan, en waar eventueel nog hulp geboden moet worden. Er wordt gezorgd voor spelmateriaal passend bij de ontwikkelingsfase en interesses van de kinderen. De kinderen kunnen dit spelmateriaal in principe zelf pakken (met uitzondering van kwetsbaar spelmateriaal). Eigen initiatief van de kinderen hierin wordt aangemoedigd. De pedagogisch medewerkers bieden activiteiten aan passend bij de ontwikkelingsfase en interesse van de kinderen. De pedagogisch medewerkers proberen hierbij zoveel mogelijk uit te gaan van wat er speelt bij de kinderen. Soms is het voldoende de kinderen een beetje op gang of verder te helpen met hun spel, de kinderen kunnen dan zelfstandig verder spelen. We proberen de creativiteit van de kinderen te stimuleren door zo min mogelijk te werken met voorbeelden van de pedagogisch medewerkers, maar door hen zelf te laten bedenken: wat wil ik maken, hoe ziet dat er uit, wat heb ik hiervoor nodig? Hierbij is Stichting Kinderopvang Harenkarspel / D.2.1.2 Ped. Werkplan KDV Snuffie / januari 2012 / Pagina 11 van 13
het de bedoeling om zo veel mogelijk op initiatieven van de kinderen in te gaan. Bij de jongere kinderen gaat het meestal helemaal niet om het einddoel, maar vooral om het proces van het knutselen, het bezig zijn met materialen (dreumesen vinden het vaak bijvoorbeeld heel interessant om te voelen hoe verf voelt ). Uitgelicht Lotte (2,5 jaar) heeft nog een luier om, maar ze vindt het telkens erg interessant als haar vriendje Tim op het potje gaat. Een van de pedagogisch medewerkers merkt dit op, en vraagt aan de ouders of ze thuis ook interesse heeft in het potje of het toilet. Dit blijkt zo te zijn, en samen met de ouders wordt een start gemaakt met de zindelijkheidstraining. Als Lotte de volgende keer weer komt, en weer aandachtig kijkt hoe Tim op het potje plast, vraagt de pedagogisch medewerker of Lotte dit ook wil. Ze mag een mooie stickerkaart uitkiezen, en krijgt een stickertje als beloning als ze op het potje is geweest. Dit stimuleert de zelfstandigheid en zelfredzaamheid van het kind, en is goed voor het zelfvertrouwen ( Goed dat ik dat al kan! ). C. Sociale competentie Het omgaan met andere leeftijdsgenootjes is een belangrijke manier om sociale competenties te ontwikkelen. Hieronder verstaan we o.a. zich in een ander kunnen verplaatsen, kunnen communiceren, samenwerken, anderen helpen, conflicten voorkomen en oplossen, het ontwikkelen van sociale verantwoordelijkheid. Dit geeft kinderen kansen zich te ontwikkelen als personen die goed functioneren in de samenleving. Dit stimuleren we o.a. op de volgende manieren: Uitgelicht Doordat kinderen zelf kiezen wat ze willen gaan doen, ontstaan er als vanzelf verschillende groepjes, waarin de kinderen sociale contacten kunnen oefenen. Hiernaast worden er verschillende activiteiten georganiseerd, waarin de kinderen betekenisvolle ervaringen met elkaar kunnen opdoen (op de beurt wachten, naar elkaar luisteren e.d.) Hoewel de kinderen veelal zelf mogen kiezen welke activiteit ze gaan doen, zijn er gedurende de dag ook verschillende alledaagse activiteiten waar de hele groep aan mee moet doen. Voorbeelden hiervan zijn: samen aan tafel voor eten en drinken, en het vieren van verjaardagen. Hierdoor ervaren de kinderen dat ze onderdeel uitmaken van een groep, en leren ze sociale vaardigheden als op de beurt wachten, naar elkaar luisteren, belangstelling hebben voor elkaar. Bij ruzie tussen de kinderen onderling grijpen de pedagogisch medewerkers niet direct in, omdat het belangrijk is dat kinderen zelf leren de ruzie op te lossen. Wanneer kinderen er echt samen niet uitkomen, of wanneer de kinderen elkaar pijn doen, grijpen de pedagogisch medewerkers in. Ook de inrichting van de ruimtes zorgt ervoor dat de sociale ontwikkeling van de kinderen gestimuleerd wordt. De verschillende hoekjes op de groepen zorgen ervoor dat kinderen met elkaar gaan spelen, communiceren en samenwerken. Er zijn zowel binnen als buiten verschillende plekken gecreëerd waar de kinderen uit het zicht kunnen spelen, omdat dit de saamhorigheid stimuleert en ervoor zorgt dat de kinderen samen spannende activiteiten kunnen ondernemen. Voor de grotere kinderen worden de zogenaamde 3+ activiteiten georganiseerd, waarbij ze in kleine groepjes onder begeleiding van een pedagogisch medewerker een activiteit doen die echt leerzaam of interessant is. Sociale vaardigheden als op de beurt wachten, reageren op elkaar, rekening houden met elkaar en omgaan met competitie, worden hier geoefend. Vier peuters mogen in het atelier verven. Ze gaan vlinders maken. De pedagogisch medewerker vraagt: Wie weet een mooie kleur voor de vlinders? Om de beurt mogen de kinderen een kleur verf uitkiezen. De pedagogisch medewerker doet deze kleur in een van de vakjes van een eierdoos. De pedagogisch medewerker geeft de kinderen bewust niet ieder een eigen bakje met verschillende kleuren verf, maar de eierdoos met vier kleuren verf erin komt in het midden van de tafel. Stichting Kinderopvang Harenkarspel / D.2.1.2 Ped. Werkplan KDV Snuffie / januari 2012 / Pagina 12 van 13
Op die manier leren de kinderen dat ze de verf / kwast aan een ander kind kunnen vragen, dat ze kunnen ruilen, en dat ze soms even moeten wachten voordat ze zelf weer verder kunnen. D. Waarden en normen Kinderen moeten de kans krijgen om zich waarden en normen, de cultuur van de samenleving waarvan zij deel uitmaken, eigen te maken. Het is van belang dat kinderen leren om op een passende manier met andere kinderen en volwassenen om te gaan. Het kinderdagverblijf wordt gezien als een aanvulling op de eigen gezinssituatie. Hier kan een kind in aanraking komen met andere aspecten en de diversiteit van onze samenleving. Het gedrag van andere volwassenen (en dus ook van de pedagogisch medewerkers) speelt een belangrijke rol bij de morele ontwikkeling van kinderen. Door hun reacties ervaren kinderen de grenzen van goed of slecht, van anders, van mogen en moeten. Wij bieden de kinderen o.a. op de volgende manieren kans om zich waarden en normen eigen te maken: Wij respecteren de kinderen om wie ze zijn en wat ze zijn. Wij verwachten ook van de kinderen dat ze (leren) respect (te) hebben voor anderen. Dit betekent dat zij (en wij!) zich aan een aantal basale omgangsvormen houden, zoals niet schreeuwen, netjes praten, openstaan voor anderen, luisteren naar elkaar, op je beurt wachten, aardig zijn voor elkaar (dus ook elkaar geen pijn doen). Verder moeten de kinderen zich houden aan een aantal regels, zoals niet rennen op de groep, zuinig omgaan met de spullen, respect voor de natuur hebben, speelgoed op de eigen groep houden, samen opruimen e.d. De pedagogisch medewerkers houden hier toezicht op en spreken de kinderen aan wanneer zij zich niet aan de regels houden. We geven de kinderen regelmatig de gelegenheid om hun individuele ervaringen te delen met de groep. Onder andere aan tafel kunnen de kinderen vertellen over wat ze hebben meegemaakt, en hoe het er bij hun thuis aan toe gaat. Op doe manier leren kinderen dat het ergens anders niet altijd hetzelfde gaat als thuis. Bovendien leren de kinderen dat ze naar elkaar horen te luisteren in een gesprek, en respect te hebben voor de ander. Er zijn verschillende manieren om een stukje thuis in het kinderdagverblijf te brengen: het organiseren van een thema-week (bijv. over dieren, waarbij kinderen bijv. foto s mogen meenemen van hun huisdier). Het organiseren van een opa & oma-dag, waarop opa en oma het kinderdagverblijf mogen bezoeken, kinderen laten vertellen over het werk dat hun papa of mama doet, vieren van de geboorte van een broertje of zusje. Verschillen tussen de Nederlandse cultuur en andere culturen worden niet zo uitgediept. Immers, de kinderen in deze leeftijd zijn nog niet zo bezig met cultuurgebonden activiteiten en gewoontes. We leren de kinderen om respect te hebben voor de ander, ongeacht culturele achtergrond. Uitgelicht Selma en Rosanne (beide 3) hebben ruzie. Rosanne heeft de pop van Selma afgepakt. De pedagogisch medewerker heeft dit opgemerkt, maar kijkt de situatie even aan. Het lukt de meisjes niet deze ruzie zelf op te lossen, want Selma trekt op een gegeven moment Rosanne aan haar haren. De pedagogisch medewerker gaat op haar hurken tussen de kinderen in zitten, en pakt beide kinderen bij de hand. Ze legt uit dat het niet goed is om speelgoed van iemand anders af te pakken, en dat het helemaal niet aardig is om iemand aan de haren te trekken. Het is veel leuker om samen te spelen. Ze stelt voor dat Rosanne even de andere pop uit haar poppenbedje haalt, en dat ze dan samen de poppen even in bad gaan doen. Het pedagogisch beleidsplan geeft pedagogisch medewerkers handvatten hoe te handelen in gewone, alledaagse situaties. Hiernaast zijn er specifieke werkinstructies opgesteld. Zoals: Signalering ontwikkelingsproblemen, Meldcode Kindermishandeling, Ziekte en ongevallen, Calamiteiten, Toediening van medicijnen, Voorkoming van Wiegendood e.d.) Stichting Kinderopvang Harenkarspel / D.2.1.2 Ped. Werkplan KDV Snuffie / januari 2012 / Pagina 13 van 13