STATENBRIEF Onderwerp: Beantwoording mondelinge vragen commissie BOC m.b.t. voortgang subsidieregeling Functioneel Erfgoed Portefeuillehouder: Josan Meijers Kerntaak/plandoel: Cultuur en Erfgoed Doel van deze brief: Het college van Gedeputeerde Staten verzoekt de leden van Provinciale Staten om: Te besluiten conform het ontwerpbesluit Over de inhoud van deze brief te overleggen De inhoud van deze brief voor kennisgeving aan te nemen (informatieplicht) HHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHH 1 Inhoud voorstel (beoogd resultaat/doel) Gedeputeerde Staten stellen Provinciale Staten, naar aanleiding van mondelinge vragen in de commissie BOC op de hoogte van de stand van zaken met betrekking tot de voortgang van de subsidieregeling Functioneel Erfgoed. 2 Aanleiding In de commissie BOC van 13 juni werd bij de bespreking van de VJN (PS-308) in de commissie BOC gevraagd naar de voortgang van de subsidieregeling Functioneel Erfgoed en de restauratieopgave voor de komende jaren. Tijdens het vervolg van deze commissie op 20 juni werd bij het agendapunt over de bunker Diogenes (PS-256) de vraag gesteld of een mogelijke restauratie van de bunker in de restauratiebehoefteraming zoals genoemd in het beleidsprogramma Cultuur en Erfgoed -2020 Beleef het mee (PS2016-382), is meegenomen. 3 Bestaand beleid c.q. kader Stand van zaken subsidieregeling Doel van Beleef het Mee is het leveren van een bijdrage aan een bloeiend cultuur-en erfgoedklimaat in Gelderland. Onderdeel van dit bloeiende klimaat is het Gelderse monumentale erfgoed, zowel het gebouwde, het historisch-landschappelijke als het archeologische. De regeling Functioneel Gebruik Erfgoed is bedoeld om de beleving, instandhouding, bescherming en verduurzaming van ons erfgoed te ondersteunen en te bevorderen. Alle Gelderse rijks- en gemeentelijke monumenten -behalve de categorie Woonhuizen- kunnen in aanmerking komen voor deze regeling. In de praktijk betreft het bij gebouwde monumenten restauratie, eventueel in combinatie met verduurzaming en/of herbestemming van monumenten. Dit zijn vaak grotere en kostbare ingrepen. Bij monumentale groenstructuren en archeologische sites betreft het vaak herstel en beter beleefbaar maken. Subsidie voor onderhoud van monumenten is uitgesloten. Naast deze regeling is er de regeling Instandhouding gemeentelijke monumenten. Die regeling verleent subsidies aan gemeenten die daarmee op hun beurt eigenaren van gemeentelijke monumenten onderhoudssubsidie verlenen. Dit zijn relatief kleine subsidiebedragen voor b.v. schilderwerk, kleine reparaties e.d. Inlichtingen bij: dhr. P.J.M. Stein, telefoonnummer (026) 359 97 69 e-mailadres: post@gelderland.nl
De regeling Functioneel Erfgoed kent 2 categorieën van aanvragen: - Onderzoeksaanvragen, in voorbereiding op fysieke maatregelen. Deze onderzoeken variëren van waarden stellende onderzoeken, haalbaarheidsstudies tot energiescans. Ook innovatieve onderzoeken, zowel qua inhoud als procesaanpak kunnen in aanmerking komen. - Uitvoeringsaanvragen. Deze aanvragen betreffen de restauratie van monumenten, eventueel in combinatie met energetische verduurzaming en herbestemming. Ook herstel van monumentale groenstructuren en archeologische sites vallen hieronder. De maximaal te ontvangen subsidie per aanvrager is voor de jaarschijf verhoogd van 500.000,- naar 1 miljoen. Dit om ook middelgrote opgaven te kunnen ondersteunen. Dit vooral in de categorieën religieus erfgoed en landgoederen. Het subsidiebudget voor de regeling voor van 6 miljoen is bij slotwijziging reeds met 4 miljoen euro verhoogd (MTR-middelen). Dit bedrag heeft u met de Voorjaarsnota verhoogd met wederom 4 miljoen. Daarnaast zijn middels begrotingssubsidies bijdragen voor de Vereeniging ( 2 miljoen), het Loo ( 3 miljoen), de Stichting Gelders Landschap en Kastelen ( 1 miljoen) en de gemeente Rheden ( 500.000) beschikbaar gesteld. Totaal is er dus voor de restauratie van monumenten in vanuit de provincie 20,5 miljoen beschikbaar. Ook is er via het Nationaal Restauratiefonds 7,5 miljoen extra beschikbaar gesteld voor leningen uit het Gelders Restauratiefonds. Binnen één week na de openstelling in januari was de subsidieregeling al ruim overtekend met ingediende aanvragen. In voorbereiding op eventuele aanvragen hebben circa 60 vooroverleggen plaatsgevonden. Deze hebben als doel potentiële aanvragers te adviseren of indiening van een aanvraag al of niet zinvol is. Het vooroverleg is ook bedoeld om potentiële aanvragers uitleg te geven over de regeling en de eisen die gesteld worden aan een goede aanvraag. In de periode januari-juni zijn er 40 uitvoeringsaanvragen en 21 onderzoeksaanvragen ingediend. Hiervan konden 21 uitvoeringsprojecten en 12 onderzoeksprojecten binnen het beschikbare budget van 10 miljoen euro gesubsidieerd worden. Een aantal aanvragen is in overleg teruggetrokken. Op het moment dat het subsidieplafond bereikt was en de extra gelden nog niet met de VJN beschikbaar waren lagen er 20 uitvoeringsaanvragen en 1 onderzoeksaanvraag klaar om behandeld te worden. Nu het extra geld beschikbaar is wordt voor een deel hiervan de subsidie nog voor het zomerreces toegekend. De verhouding tussen het in totaal verleende subsidiebedrag en de totale investering (multiplier) lag bij de gehonoreerde aanvragen circa 1 op 2,5. Restauratiebehoefteraming en bunker Diogenes In de beleidsnota Beleef het mee is een restauratie-opgave genoemd van 170 miljoen. Dit bedrag is gebaseerd op de op dat moment beschikbare erfgoedmonitor en een extrapolatie over een periode van 10 jaar. Projecten worden daarin niet met name genoemd, dus ook niet de bunker Diogenes. Wellicht ten overvloede wijzen wij u erop dat het bedrag van 170 miljoen de totale investering betreft, en niet het bedrag dat van de provincie Gelderland wordt gevraagd. Er wordt nu gewerkt aan het actualiseren en verbeteren van de raming op basis van de bij ons bekende projecten. Een deel van de vraag is inmiddels bediend met provinciale subsidies of zal nog dit jaar in aanmerking komen voor provinciale bijdragen dan wel de extra bijdragen van de Rijksoverheid. Als gevolg van de economische opleving zien we dat eigenaren meer mogelijkheden hebben tot cofinanciering. Projecten welke jaren in de wacht hebben gestaan worden nu opgestart. Hierdoor zien we een toename van het aantal aanvragen. De raming blijft dynamisch. Er komen immers nieuwe opgaven bij en door uitvoering van plannen vallen er ook weer af. 2
Bij de begrotingsbehandeling voor 2019 zullen wij u de geactualiseerde raming aanbieden. Een overzicht van de tot 10 juli gehonoreerde projecten ( én ) treft u hierbij aan. 4 Argumenten/afwegingen/risico's N.v.t. 5 Financiële consequenties N.v.t. 6 Proces en evaluatie Bij de begroting 2019 zullen wij u een geactualiseerde restauratiebehoefteraming aanbieden. Arnhem, 12 juli - zaaknummer -008701 Gedeputeerde Staten van Gelderland C.G.A. Cornielje - Commissaris van de Koning P.G.G. Hilhorst - secretaris 3
RRvG, Functioneel erfgoed 7.4.1 Projectnaam Gemeente Regio Monumentstatus/CBS categorie (volgens Erfgoedmonitor) Verleend in het jaar Restauratie Nevelkamp Bronckhorst Achterhoek agrarisch Beleef Hackfort mee!: behoud door beleving Bronckhorst Achterhoek Restauratie Huis te Bemmel Lingewaard Restauratie 's Heerenbergse molen Montferland Achterhoek molens Kasteel ter Horst, restauratie daken Hoofdhuis en 2 Bouwhuizen Restauratie en herstelwerkzaamheden Villa Hartenstein Apeldoorn Stedendriehoek Nieuwstadskerk Zutphen (H.Joh.de Zutphen Stedendriehoek kerkelijke gebouwen Doper) Stadsmuseum Bergh Montferland Achterhoek gebouwen woonhuizen Herbestemming Lutherse kerk Arnhem kerkelijke gebouwen Restauratie Grote Kerk Elburg Elburg Noord Veluwe kerkelijke gebouwen Restauratie Coops Mölle Zelhem Bronckhorst Achterhoek Molen Restauratie oliewerk molen De Hoop Oldebroek Noord Veluwe Molen Oldebroek Herbestemming en restauratie Bronckhorst Achterhoek Gemeentelijk monument kerkje Laag-Keppel Restauratie kerk Nederhemert-zuid Zaltbommel Rivierenland kerkelijke gebouwen Restauratie kap Grote Kerk Nijkerk Nijkerk Food Valley kerkelijke gebouwen Restauratie De Grote Noordijk Voorst Stedendriehoek De Gruyter Hommelseweg Arnhem Gemeentelijk monument Ophaalbrug Kasteel Heukelum Lingewaal Rivierenland Restauratieplan Dorpskerk Ruurlo Berkelland Achterhoek kerkelijke gebouwen Landgoed Staverden te Ermelo - landhuis de Witte Pauwen Ermelo Noord Veluwe Grote of Andreaskerk - Markt 2 - te Hattem Noord Veluwe kerkelijke gebouwen Hattem Bakstenen kapel - R.K. Tiel Rivierenland kerkelijke gebouwen Begraafplaats te Tiel Smeedijzeren toegangshek R.K. Begraafplaats te Tiel Tiel Rivierenland kerkelijke gebouwen Kroonluchters Grote Kerk Apeldoorn Apeldoorn Stedendriehoek kerkelijke gebouwen Herstelproject gracht en brug De Nijenbeek Herstelproject Huize Reuversweerd en omgeving Voorst Stedendriehoek verdedigingswerken Brummen Stedendriehoek Herbestemming gemeentehuis Scherpenzeel Food Valley Gemeentelijk monument Scherpenzeel De Bol - te Culemborg Culemborg Rivierenland Restauratieplan bolwerken Zaltbommel Zaltbommel Rivierenland verdedigingswerken
St. Walburgiskerk Zutphen Zutphen Stedendriehoek kerkelijke gebouwen Beleef de Bourgonjetoren Zutphen Stedendriehoek verdedigingswerken Herstel parkbos Het Bosket Bronckhorst Achterhoek Restauratie/herbestemming Beeckmankazerne Ede Restauratie en herbestemming Pastorie Huis Sevenaer Restauratie ketelhuis met schoorsteen Klarenbeek Vervangen van bestaande roeden en as van de molen Ede Food Valley openbare gebouwen Zevenaar kerkelijke gebouwen Voorst Stedendriehoek losse objecten, e.d. Rijnwaarden molens Dat Bolwerck Zutphen Zutphen Stedendriehoek openbare gebouwen Herstel Bordes en Gewelven Ampsen Lochem Stedendriehoek Restauratie Bastion en kieckmure Harderwijk Noord Veluwe verdedigingswerken Restauratie en herbestemming t Neije Raethuys, s-heerenberg Old Putten restauratie toegangsbrug en hoofdhuis Restauratie De Smederij, tbv Stichting Militaire Historie Ede Restauratie en energetisch verbeteren Oude Bornhof Zutphen Montferland Achterhoek openbare gebouwen Elburg Noord Veluwe Ede Food Valley verdedigingswerken Zutphen Stedendriehoek Liefdadige instellingen Restauratie voormalige Herensociëteit Arnhem Arnhem openbare gebouwen Restauratie schoorsteen Druten Rivierenland industrieel erfgoed steenfabriek Vogelensangh te Deest De Oranjerie weer beleefbaar in Tuin de Lage Oorsprong, Oosterbeek Restauratie en multifunctioneel gebruik molen de Kroon Restauratie & herinrichting De Stakenborg Voorst Restauratie bolwerken Zaltbommel, fase 2 Arnhem molens Voorst Stedendriehoek Gemeentelijk monument Zaltbommel Rivierenland verdedigingswerken Restauratie, herbestemming Huize Reuversweerd, 2e fase Brummen Stedendriehoek Havezathe De Kamp Berkelland Achterhoek Restauratie, herbestemming, verduurzaming boerderij Oude Huis, Reuversweerd Brummen Restauratie Verduurzaming, revitalisering Rijksmonument boerderij Keizershof te Voorst Huis Sevenaer, restauratie Wittenburgstraat 7-9 Brummen Stedendriehoek agrarisch Voorst Stedendriehoek agrarisch Zevenaar Restauratie botter EB 15 Elburg Noord Veluwe Gemeentelijk monument Restauratie Toren Enka, Ede Ede Food Valley industrieel erfgoed Restauratie en herstel van de vijver met fontein gelegen in park Bato s Wijk
Restauratie De Grote Noordijk Voorst Stedendriehoek Restauratie kerkramen en groot onderhoud Dorpskerk Vorden Restauratie poortgebouw Deelerwoud Restauratie en verduurzaming Eusebiuskerk Bronckhorst Achterhoek kerkelijke gebouwen Apeldoorn Stedendriehoek Arnhem Theaterschip Hugo Grotius Arnhem Middachten restauratie boerderij Havikerwaard Rheden kerkelijke gebouwen Gemeentelijk monument agrarisch Renovatie Eekschuur Bronckhorst Achterhoek Gemeentelijk monument Restaureren en herbestemmen monumentale landbouwschuur Hof van Bussloo Voorst Restauratie aanzicht en toegangswegen de Wiersse Voorst Stedendriehoek Gemeentelijk monument Bronckhorst Achterhoek Renovatie Oude Bornhof 2e fase Zutphen Stedendriehoek liefdadige instellingen Restauratie interieur en dakconstructie villa Hartenstein Gewelfschilderingen Grote kerk Harderwijk Restauratie en herbestemming bijgebouwen Willibrords abdij Restauratie muurschilderingen R.K. kerk onze lieve vrouwe hemelvaart Harderwijk Noord Veluwe kerkelijke gebouwen Doetinchem Achterhoek kerkelijke gebouwen Berkelland Achterhoek kerkelijke gebouwen Restauratie orgel en aanbrengen duurzame led verlichting Stevenkerk kerkelijke gebouwen Restauratie Grote kerk Wageningen Wageningen Food Valley kerkelijke gebouwen Restauratie RK kerk te Etten Oude IJsselstreek Achterhoek kerkelijke gebouwen Restauratie toren grote kerk Ede Food Valley kerkelijke gebouwen Totaal verleende subsidie (exclusief onderzoeksubsidies) Totaal verleende subsidie (exclusief onderzoeksubsidies) 12.593.269 11.158.793 Projecten via Statenbesluit Projectnaam Gemeente Regio Monumentstatus/CBS categorie (volgens Erfgoedmonitor) Restauratie paleis T Loo Apeldoorn Stedendriehoek Gelders Landschap en Kastelen Diverse - Gemeente Rheden diverse projecten Rheden Restauratie De Vereeniging 3e fase Verleend in het jaar Diverse categorieën openbare gebouwen Totaal via Statenbesluit 6.500.000