EUROPESE COMMISSIE PERSBERICHT Brussel, 5 november 2013 Economische najaarsprognoses 2013: geleidelijk herstel, externe risico's In de afgelopen maanden zijn er een aantal bemoedigende signalen geweest die erop wijzen dat een economisch herstel in Europa gaande is. Na een krimp in het eerste kwartaal van 2013 vertoont de Europese economie in het tweede kwartaal weer groei en zal het reële bbp in de rest van het jaar nog verder toenemen. Voor de tweede helft van 2013 wordt voor de EU een groei van 0,5% ten opzichte van dezelfde periode van vorig jaar verwacht. Op jaarbasis zal het reële bbp dit jaar volgens de prognoses met 0,0% in de EU en met -0,4% in de eurozone groeien. Daarna krijgt de economische groei geleidelijk meer vaart: voor 2014 wordt deze geraamd op 1,4% voor de EU en 1,1% voor de eurozone om in 2015 uit te komen op respectievelijk 1,9% en 1,7%. De interne en externe aanpassing is in Europa nog gaande en wordt in veel gevallen geschraagd door de forse budgettaire consolidatie en ingrijpende structurele hervormingen die in de afgelopen jaren zijn doorgevoerd. Daarmee zijn de omstandigheden verbeterd waarin de binnenlandse vraag geleidelijk kan uitgroeien tot de voornaamste drijvende kracht achter de groei. Omdat de vooruitzichten voor de economieën van de opkomende markten juist zijn versomberd, zal de terugkeer naar een solide groei geleidelijk verlopen. Commissievicevoorzitter Olli Rehn van Economische en Monetaire Zaken en de Euro heeft in dit verband het volgende verklaard: Er zijn steeds meer tekenen dat de Europese economie een keerpunt heeft bereikt. Door de budgettaire consolidatie en de structurele hervormingen die in Europa zijn doorgevoerd, is de basis gelegd voor herstel. Het is echter nog te vroeg om te juichen: de werkloosheid ligt nog op een onaanvaardbaar hoog niveau. Daarom moeten we doorgaan met de modernisering van de Europese economie en met het scheppen van een duurzame groei en werkgelegenheid. Economie trekt geleidelijk aan De macro-economische onevenwichtigheden nemen af en de groei zal in een bescheiden tempo aantrekken. Wel zullen de investeringen en de consumptie nog worden gedrukt door de balansaanpassingen die in een aantal landen gaande zijn. Hoewel de situatie op de financiële markt aanzienlijk is verbeterd en de rente is gedaald in de kwetsbare landen, werkt dit nog niet door in de reële economie omdat de fragmentatie van de financiële markten van hardnekkige aard is en tussen de lidstaten en tussen bedrijven van uiteenlopende omvang aanzienlijke discrepanties bestaan. IP/13/1025
De huidige vooruitzichten lijken op die in eerdere periodes van herstel na een ernstige financiële crisis. Naarmate de noodzaak tot schuldenafbouw afneemt, zal de binnenlandse vraag dankzij de particuliere consumptie en de bruto-investeringen in vaste activa weer langzaam toenemen, hetgeen weer het gevolg is van een verbetering van de algehele financieringssituatie en het economisch sentiment. Gezien de vorderingen die in de afgelopen jaren zijn gemaakt, zal het tempo van budgettaire consolidatie in de prognoseperiode afvlakken. Voor 2014 en 2015 wordt ervan uitgegaan dat de binnenlandse vraag de belangrijkste groeimotor wordt, terwijl de vooruitzichten voor de uitvoer van de EU naar de rest van de wereld zijn versomberd. Omdat de arbeidsmarkt doorgaans pas een half jaar of later reageert op de ontwikkeling van het bbp, vertaalt het herstel van de bedrijvigheid zich slechts geleidelijk in nieuwe banen. Dit jaar ligt de werkloosheid in een aantal landen nog op een zeer hoog niveau en blijft de werkgelegenheid nog dalen. In de afgelopen maanden hebben de omstandigheden op de arbeidsmarkt evenwel een stabilisatiepunt bereikt en voor 2015 wordt uitgegaan van een bescheiden daling van de werkloosheid tot 10,7% in de EU en 11,8% in de eurozone, zij het dat de situatie van land tot land sterk uiteen blijft lopen. In de prognoseperiode blijft de stijging van de consumentenprijzen in zowel de EU als de eurozone met om en nabij 1½% gematigd. Het saldo op de lopende rekening van de kwetsbare lidstaten is de afgelopen jaren continu sterk verbeterd. Door de gestage terreinwinst op het vlak van het prijsconcurrentievermogen en door de versterking van hun exportsector wordt voor een aantal kwetsbare landen zelfs een overschot op de lopende rekening verwacht. Trager consolidatietempo dankzij een vroegtijdig en daadkrachtig ingrijpen De overheidstekorten worden verder teruggedrongen. In 2013 daalt het nominale budgettaire tekort volgens de prognoses tot 3½% van het bbp in de EU en 3% in de eurozone, terwijl de schuldquote uitkomt op bijna 90% in de EU en 96% in de eurozone. Het structurele begrotingstekort, ofwel het overheidstekort gecorrigeerd voor conjuncturele factoren en eenmalige en andere tijdelijke maatregelen, daalt in 2013 in beide gebieden fors, namelijk met meer dan een ½% van het bbp. Deze daling is toe te schrijven aan de consolidatiemaatregelen die in diverse lidstaten zijn getroffen. Volgens de conceptbegrotingen van 2014 die vóór de sluitingsdatum van de prognoses beschikbaar waren, zal deze verbetering in 2014 doorzetten, zij het in een trager tempo. Dit komt deels doordat een aantal lidstaten de middellangetermijndoelstelling voor hun structurele begrotingssaldo inmiddels hebben gehaald. De overheidsschuld zou daardoor een neerwaartse lijn moeten gaan volgen. Risico's meer in evenwicht De prognoses berusten op de aanname dat de op lidstaat- en op EU-niveau overeengekomen maatregelen strikt ten uitvoer worden gelegd en daardoor een positief effect sorteren op het lopende, noodzakelijke aanpassingsproces, op het vertrouwen en op de financiële situatie. 2
Met de doortastende uitvoering van het beleid lijkt de integriteit van de euro na de dreiging die van de staatsschuldcrisis uitging, inmiddels niet meer in gevaar. Omdat de mogelijkheid aanwezig is dat de hervormingen van de afgelopen jaren sneller verdere positieve effecten sorteren dan verwacht, is het aantal "opwaartse risico's" toegenomen. Daar staat tegenover dat de onzekerheid dan wel deels is weggeëbd, maar toch vrij groot blijft en daardoor een wissel dreigt te worden getrokken op de groei. Het gevaar blijft aanwezig dat van de koers wordt afgeweken en daardoor de onzekerheid weer toeneemt en de financiële spanningen weer oplaaien, terwijl het externe klimaat nu ook met meer neerwaartse risico's is omgeven. Meer weten: http://ec.europa.eu/economy_finance/eu/forecasts/2013_autumn_forecast_en.htm Contacts : Simon O'Connor (+32 2 296 73 59) Audrey Augier (+32 2 297 16 07) Vandna Kalia (+32 2 299 58 24) 3
5
6
7
8
9
10
11