Diagnose van bladvlekken De rol van Alternaria solani, A. alternata & ozon LeafSpot Alumni bijeenkomst 2016-10-27 Rozemarijn de Vries Jan Spoelder Lo Turkensteen Renate Ellens
Bladziekten in aardappel Phytophthora Alternaria Ozon Magnesiumgebrek
Welk symptoom is dit? Mangaan & ozon Ozon A. solani Ozon & A. solani
A B A. Ozonschade Alternaria alternata B. Alternaria solani Ozonschade C. Ozonschade Ozonschade D. Alternaria solani Alternaria alternata
Bladvlekken in aardappelen Elke vlek maakt nog geen Alternaria; fysiologische bladvlekken Bemesting Externe oorzaken Ozon, zonlicht Beschadigingen, luizen, cicaden etc Spuitschade, minerale olie Interacties, meerdere (onderliggende) oorzaken Alternaria solani en Alternaria alternata
LeafSpot In 2009 begonnen als diagnosesysteem voor bladvlekken in aardappelen Herkenning van ziekten en gebreken Opbrengst verhoging Kostprijs verlaging Duurzame teelt Gericht advies en juiste timing Ozon schade Gebrekziektes Schimmelziektes
Bladvlekken in aardappel: 2009-2016 Bemonstering van bladeren met vlekken; >14.000 vlekken geanalyseerd in het lab d.m.v. LeafSpot Diverse gebreksziekten & schade van gewasbeschermingsmiddelen zijn geobserveerd Meeste vlekken veroorzaakt door schimmels en ozon Alternaria alternata A. solani Ozon
Labproef
Alternaria solani & A. alternata A. solani A. alternata Controle A. alternata maakt geen vlekken, zelfs niet bij verwonden van blad Lijkt geen ziekteverwekker te zijn! wordt vaak in ozon-vlekken gevonden en als oorzaak genoemd.
Labproef 2x 160 Vlekken Geen effect A. alternata op grootte van de vlekken
A. solani vs A. alternata A. solani Ziekteverwekker Groen vitaal gewas Direct schimmel aanwezig Chemische bestrijding Epidemisch verloop A. alternata Geen ziekteverwekker Geen nieuwe lesies Eerste instantie geen schimmel Infecteert geen gezond blad Geen schade
Percentage Resultaten LeafSpot Verzonden uitslagen 2011-2015 (monster basis) 100 90 80 70 60 50 40 30 20 10 0 2013 2012 2011 2014 2015 Uitslag Ozon & Alternaria solani omvatten de meeste bladvlekken. Waarbij 60-80% van de lesies veroorzaakt is door ozon.
Bladvlekken 2009-2015
Alternaria & ozon 2011-2014 65%
Alternaria solani 2009-2015
Ozon & Alternaria In 2009 begonnen met inventarisatie bladvlekken aardappelen Rode lijnen: 50% van alle ozon vlekken in 2014 zijn gevonden voor week 27. Terwijl 50% van alle Alternaria vlekken zijn gevonden voor week 33. (Zelfde resultaten in 2013 en 2015) Ozon doorgaans vroeg in het seizoen, Alternaria (early blight) laat
Alternaria solani 2009-2015
Ozon schade en 8 juni ziek Ozon als oorzaak van bladvlekken (65%); geen ziekteverwekkers aanwezig Veel verwarring in de praktijk, ondanks dat ozon als probleem al decennia lang onderzocht is (lijkt op Mg/Mn gebrek en Alternaria, groeiringen) > correcte diagnostiek is belangrijk Radicaal reactief gas (O 3 ), vernietigt organisch materiaal Verliezen in tientallen procenten
Ozonschade & ozon onderzoek Europees graan lijdt onder luchtvervuiling VS Geplaatst op maandag 06-02-2012 Klimaatverandering, meer CO 2 maar ook ozon Veel kennis aanwezig (ruim 150 publicaties, referenties) Luchtvervuiling in Noord-Amerika heeft directe gevolgen voor de oogsten in andere delen van de wereld. Onderzoek van de Universiteit van Leeds toont aan dat door ozonvervuiling in de VS de tarweproductie in Europa met 1,2 miljoen ton is verminderd. Interessante literatuur
Ozonschade Schattingen opbrengstverliezen Europa 6,7 miljard EUR / jaar Wereldwijd 14-26 miljard EUR / jaar Vroegtijdige sterfte in Europa 21.400 mensen / jaar Concentratie sinds 1900 met 100% toegenomen Waarvan meeste in de laatste 20 jaar Geen oplossingen bekend (hoe voorkomen? En hoe bepalen dat bladvlek veroorzaakt is door ozon?)
Ozonschade Ontstaat door luchtverontreiniging en zonlicht Beinvloed door temperatuur, zonlicht en luchtvochtigheid Piekconcentraties worden minder tot 2000, daarna afvlakking Gemiddelde concentraties nemen nog steeds toe Hoogste concentraties mei, juni, juli 17.00h Schade in plant door effect op: Fotosynthese, sluitcellen, suikerproductie Sterke oxidant (fenolen)
Ozon proeven 2012-2016 Doelen: Demonstreren schade symptomen voor boeren, bedrijven, adviseurs etc. Verschillen in gewas gevoeligheid onderzoeken Verschillen in ras gevoeligheid onderzoeken Effect middelen, timing, interval, toepassingen Invloed bemesting (basis- en bijmestsystemen) Invloed irrigatie Geconditioneerd en veldomstandigheden Dit moet leiden tot: Beslissingsondersteunend systeem voorspelbaarheid en preventie ozonschade
Uitvoering tot op heden Literatuurstudie Diagnose LeafSpotmonsters Herhaalbare reproductie symptomen onder geconditioneerde en veldomstandigheden Gewassen: eerst aardappel, later andere gewassen Rasgevoeligheid Invloed meststoffen, middelen, irrigatie Demodag op 3 juli 2014 (film)
Ozon 2013 Ozon toegediend met ozon generator. Wat gebeurt er? Professioneel beoordeeld:
https://www.youtube.com/watch?v=epvf4zgqcrq
Rasgevoeligheid (20 rassen)
Ozongevoeligheid rassen A G Beoordeling na 7 dagen (beoordeeld op 1, 4, 7 en 13 dgn)
Conclusie Ozon reageert snel met organisch materiaal Veroorzaakt geforceerde vroege afrijping (acute chlorose, vergeling en uiteindelijk bladval) Is een serieus te nemen schadepost Herkenning symptomen is bijzonder lastig Weten waar je mee te maken hebt: gebreksziekten, aaltjes, schimmelziekten, etc. Diagnostiek is essentieel LeafSpot
Bedankt voor de aandacht Vragen?