5.2.4 Rhizoctonia De ziekte. In deze paragraaf wordt verwezen naar foto s. Deze kunt u vinden op de website als bijlage bij
|
|
- Pepijn van der Meer
- 8 jaren geleden
- Aantal bezoeken:
Transcriptie
1 5.2.4 Rhizoctonia AUTEUR EN CONTACTPERSOON: HANS SCHNEIDER De bodemschimmel Rhizoctonia solani veroorzaakt wortelbrand en wortelrot in suikerbieten. Bij zware aantasting gaan hele percelen verloren. Rotte bieten hebben een laag suikergehalte en zijn tarrabieten. De ziekte zorgt dus voor fors inkomensverlies voor de teler. De volle omvang van de schade wordt dikwijls pas bij het rooien van de bieten duidelijk. De teler kan dan niets anders doen dan de rotte bieten in het zwad uitzoeken. Aangetaste bieten leiden tot problemen bij de verwerking in de fabriek. Een chemische bestrijding is niet mogelijk. Bij een te verwachten rhizoctoniaschade in het volgend jaar kan de keuze voor een resistent ras de schade beperken IRS-advies Zorg voor een optimale ph, bodemstructuur en bemesting van de bodem. Bedenk dat teelt van bieten na maïs of gras een verhoogde kans op rhizoctonia geeft. Teel geen suikerbieten na schorseneren of waspeen met rhizoctoniaschade. Kies voor een rhizoctoniaresistent ras. Zorg voor een vlotte veldopkomst. Onkruiden kunnen een waardplant zijn. Bestrijd daarom alle onkruiden in alle gewassen in de rotatie met suikerbieten. Vermijd waar mogelijk verspreiding van de ziekte door aanaarden of mechanische onkruidbestrijding op percelen waar de besmetting zichtbaar is Beperk problemen bij de levering! Op percelen met rotte bieten dient de oogst in twee fasen te gebeuren en moet de teler de rotte bieten in het zwad uitzoeken. Rhizoctoniarotte bieten zijn meestal ook door andere schimmels en bacteriën aangetast, waardoor de bieten verder rotten tijdens de opslag. De bieten moet u zo snel mogelijk verwerken; opslag betekent nog meer opbrengstverlies! In geval van twijfel: raadpleeg uw bietenagent! De ziekte In deze paragraaf wordt verwezen naar foto s. Deze kunt u vinden op de website als bijlage bij Symptomen Wortelrot door rhizoctonia is sinds het eind van de jaren tachtig vooral in Nederland, maar ook in andere Europese landen, in betekenis toegenomen. De ziekte wordt veroorzaakt door de bodemschimmel Rhizoctonia solani (Kühn). In Nederland veroorzaakt de schimmel wortelbrand (foto 1), verwelking (foto 2), wortelrot (foto 3) en koprot (foto 4). De suikerbiet en andere waardgewassen, zoals waspeen en onkruiden, activeren de schimmel. Warm en vochtig weer bevorderen de mate van aantasting. De schimmel kan de wortel op elk willekeurig punt binnendringen. In het veld is de aantasting meestal het eerst zichtbaar vlakbij het grondoppervlak (foto 5). Lichte tot donkerbruine ingezonken plekken kunnen verspreid op de wortel voorkomen (foto 6). Ook kan de wortel scheuren vertonen ter hoogte van het grondoppervlak. Deze scheuren kunnen gevuld zijn met bruin mycelium (schimmelweefsel), wat volop is ontwikkeld tussen juli en eind augustus (foto 7). Na begin september is het moeilijker om de schimmel op de wortels te zien. De schimmel is dan lastig te isoleren van het IRS Betatip 17
2 geïnfecteerde materiaal. Het onderste gedeelte van de bladstengels kan ook aangetast zijn door rhizoctonia. Dikwijls zijn dan zwarte plekken zichtbaar. - Grillig ziekteverloop De ziekte veroorzaakt grote problemen op de lichte zandgronden in het oosten van Nederland, maar er is ook een toename op zware kleigronden (50-60% lutum). Op ongeveer 80% van de suikerbietenpercelen in Oost-Brabant, de Achterhoek en in Limburg komt rhizoctonia voor (figuur 1). Gewoonlijk worden slechts een paar aangetaste bieten, verspreid over het perceel of op de kopakkers, gevonden. Echter op 12-15% van de percelen in dit gebied veroorzaakt rhizoctonia zware schade. Deze kan variëren van 25 tot 100% verlies van het gewas. De ziekte heeft een grillig karakter. Aangetaste bieten komen vaak in een perceel voor. Meestal op de kopakkers, maar ook her en der verspreid over het veld. Het komt vaak voor dat de ziekte begint met enkele wegvallende bietenplantjes in het voorjaar, waarna deze plekken uitgroeien gedurende het seizoen. Soms zijn deze plekken rond met duidelijke grenzen (foto 8). Bij zware besmettingen groeien de verschillende plekken uit, soms tot het totale perceel (foto 9). Hoge temperaturen (>18 C) en een hoge vochtigheid bevorderen de ziekte. De zandgronden in het oosten van Nederland warmen in het voorjaar snel op, wat de infectie van kiemplanten bevordert. Bij warme omstandigheden en zware bodembesmettingen kan het kiemplantje al gedood zijn voordat het bovenkomt. Vroeg zaaien van bieten kan het verlies van kiemplanten in de toekomst mogelijk verminderen. Omdat de resistente rassen nu nog schietergevoelig zijn, deze rassen niet bij te verwachten vorst zaaien. Tijdens koele en vochtige zomers is de schade pas zichtbaar tijdens het rooien van het gewas. Rotte bieten kunnen toch een goed ontwikkeld bladapparaat hebben, wat de ziekte verbergt. Teler en loonwerker dienen, zeker bij gebruik van een éénfaserooisysteem, alert te zijn, opdat er geen rotte bieten aan de hoop komen. Rotte bieten hebben een zeer laag suikergehalte, zijn tarrabieten en zorgen voor problemen tijdens de bewaring en verwerking De rhizoctoniaschimmel - Verschillende anastomosengroepen Rhizoctonia solani is een complex van groepen van isolaten die gezamenlijke morfologische kenmerken hebben. De verschillende R. solani-groepen zijn te onderscheiden door het al of niet versmelten van schimmeldraden (=anastomoseren). Dit is zichtbaar onder een microscoop. Het samensmelten van schimmeldraden is een herkenningsreactie van de schimmel. Wanneer schimmeldraden van een onbekend isolaat samensmelten met schimmeldraden van een bekend isolaat, rekenen wetenschappers deze tot dezelfde anastomosengroep (AG). Wanneer schimmeldraden niet samensmelten, zijn het verschillende anastomosengroepen. De verschillende AG s hebben een nummer. Tot op dit moment zijn er dertien verschillende AG s bekend. Binnen anastomosengroepen onderscheiden we ondergroepen met behulp van biochemische en DNA-technieken. Het is belangrijk om de verschillende groepen te herkennen en te onderscheiden, omdat dit onder meer informatie over waardplanten oplevert. De veroorzaker van stolonaantasting en lakschurft in aardappelen duiden we aan met AG 3. Deze rhizoctonia veroorzaakt geen schade in bieten. Verschillende AG s infecteren suikerbieten (tabel 1), maar de belangrijkste ziekteverwekker is R. solani AG 2-2IIIB. Deze bietenrhizoctonia veroorzaakt geen schade in aardappelen. - Waar komt de schimmel vandaan? Rhizoctonia solani is een echte bodemschimmel en goed aangepast aan het leven in de grond. De schimmel heeft voor zijn voortbestaan de bietenplant niet nodig, maar kan langdurig in de bodem overleven: IRS Betatip 18
3 1. door de vorming van ruststructuren, zogenaamde sclerotiën; 2. op of in organisch materiaal; 3. op de wortels van waardplanten. Een perceel blijft dan ook gedurende een groot aantal jaren besmet Maatregelen om de schade te beperken - Chemische bestrijding Natte grondontsmetting bestrijdt rhizoctonia niet efficiënt. Dit komt waarschijnlijk voor een groot gedeelte door een snelle herbesmetting van de grond en een snelle vermeerdering na de ontsmetting. Natte grondontsmetting is sterk afgenomen in Nederland. Grondbehandelingen met fungiciden waren niet erg succesvol in de bestrijding van de ziekte in het veld. Pillenzaadbehandelingen kunnen de aantasting van kiemplanten door rhizoctonia in de toekomst wellicht bestrijden. Op dit moment zijn er nog geen effectieve fungiciden met een toelating tegen rhizoctonia. Hoge temperaturen in het voorjaar zorgen voor een snelle ziekte-ontwikkeling. Daarom kan vroeg zaaien, bij voldoende schieterresistentie, op zandgronden de schade in het kiemplantstadium beperken. Ook kan een bodembedekkend gewas door verlaging van de bodemtemperatuur wellicht de aantasting enigszins beperken. - Resistente rassen Een groot deel van beheersing van rhizoctoniarot moet komen uit de inzet van resistente rassen. In het bietenseizoen 2000 zijn er voor het eerst zo'n 2000 eenheden uitgezaaid in de praktijk (1% van landelijke areaal). Het totale aandeel van de rhizoctonia- en rhizomanieresistente rassen was in 2007 gestegen tot ruim 18%. Er zijn grote regionale verschillen, in Gelderland, Oost-Brabant en Limburg lag het aandeel op 55% of meer (zie Bietenstatistiek). Wonderen mogen we echter nog niet verwachten van rhizoctoniaresistente rassen; immuniteit tegen de rhizoctoniaschimmel bestaat niet. Jonge planten van resistente rassen zijn gevoelig voor rhizoctonia-aantasting en vallen daardoor weg. De wegval is echter minder dan bij een gevoelig ras. Aantasting van jonge planten komt vooral voor op de snel opwarmende zandgronden. Het IRS onderzoekt de mogelijkheden van pillenzaadbehandeling en methoden om de besmetting van de grond terug te dringen, zodat resistente rassen optimaal kunnen presteren. - Beperkingen aan resistente suikerbietenrassen De grootste invloed op de bestrijding van de ziekte moet komen van rhizoctoniaresistente suikerbietenrassen. Maar er zijn nog een tweetal beperkingen: 1. resistente rassen zijn niet immuun voor de ziekte. Dit komt omdat meerdere genen (wetenschappers weten niet precies hoeveel) de resistentie bepalen. Het is daarom voor de veredelaars moeilijk om alle genen in alle planten in een pak zaad te krijgen. Hierdoor zullen er, althans voorlopig, nog planten in het veld komen die in meer of mindere mate door rhizoctonia zijn aangetast. Een bijkomend effect is dat omgevingsfactoren deze zogenaamde polygene resistentie sterk beïnvloeden. De prestatie van de resistente rassen varieert daardoor van perceel tot perceel en zal tussen jaren verschillen. Het is dus zaak voor de teler het gewas optimaal te verzorgen! Polygene resistentie is moeilijker te kweken, maar het voordeel is dat de resistentie duurzamer is dan monogene resistentie; 2. kiemplanten en jonge planten van resistente rassen zijn tot het zes- à achtbladstadium nog steeds gevoelig voor rhizoctonia. De ziekte ontwikkelt heel snel bij hoge temperaturen. Vroeg zaaien op zandgronden kan in de toekomst bij voldoende schieterresistentie, wortelbrandsymptomen of rot door rhizoctonia verminderen. IRS Betatip 19
4 Bouwplan Rhizoctonia heeft een grote waardplantenreeks (tabel 1). Hierdoor zijn de mogelijkheden voor beheersing via het bouwplan beperkt. De schimmel kan op de wortels van maïs en gras voorkomen zonder dat de plant bovengronds groeivermindering of andere symptomen laat zien. Zo komt de schade in bieten na maïs dan ook meestal als een onaangename verrassing. Een rotatie met alleen maïs en gras verhoogt dus de kans op schade door rhizoctonia. Een ander probleem kan zijn dat het oogsten van maïs onder ongunstige omstandigheden structuurbederf veroorzaakt. Dit bevordert rhizoctonia-aantasting in suikerbieten in het volgende teeltseizoen. Hou daar dus rekening mee! Dezelfde rhizoctonia veroorzaakt ook grote problemen in de vollegrondsgroenten schorseneren (foto 11) en waspeen (foto 12). Teelt van suikerbieten na schorseneren met rhizoctoniaproblemen is dus vragen om moeilijkheden! Ook lelies behoren tot de waardplanten van dezelfde rhizoctonia die suikerbieten aantast. Rooien van deze gewassen onder ongunstige weersomstandigheden veroorzaakt vaak ernstig structuurbederf. Waar rhizoctoniarot zware verliezen veroorzaakt, moet de rotatie tussen bieten niet nauwer zijn dan 1 op 4. Voorlopige resultaten laten zien dat het verbouwen van gele mosterd of bladrammenas als een braakgewas de rhizoctonia-aantasting vermindert en de opbrengst verbetert ph en bodemstructuur Rhizoctonia heeft geen waardplant nodig om te overleven. De schimmel maakt echter wel gebruik van de gelegenheid om een biet te infecteren. Bijvoorbeeld als een plant bij een slechte ph of een slechte structuur van de grond groeit, is de biet gevoeliger voor rhizoctonia. Maar, een goede ph en een goede structuur voorkomen de ziekte niet! Bemesting Telers moeten het perceel bemesten volgens de adviezen die gelden voor suikerbieten op die grondsoort. Zowel een overschot als een tekort aan nutriënten maken de bieten gevoeliger voor rhizoctoniawortelrot Onkruidbestrijding Sommige onkruiden zijn waardplanten voor R. solani. De schimmel is geïsoleerd van onkruidbieten, aardappelopslag en melganzevoet Insecten en aaltjes Insecten en aaltjes kunnen wondjes op de wortel veroorzaken, deze kunnen een invalspoort zijn voor rhizoctonia en andere schimmel- en bacterieziekten Verspreiding van de ziekte Door mechanische onkruidbestrijding en aanaarden van suikerbieten kan besmette grond in de bladkoppen van de biet komen. Dit is een ideaal klimaat voor ziekteontwikkeling. Vermijd daarom, waar mogelijk, verspreiding van de ziekte op percelen met zichtbare aantasting door deze teeltmaatregelen achterwege te laten. Grond die aan de bieten zit, kan deze ziekte verspreiden. Beperk alleen al om deze reden tarragrond. Verspreiding van de schimmel via machines is waarschijnlijk niet van groot belang. Beregening, bespuiting of irrigatie zijn waarschijnlijk evenmin van praktisch belang voor verspreiding van de schimmel. IRS Betatip 20
5 Tabel 1. Anastomosengroepen van Rhizoctonia solani die voorkomen in suikerbieten en hun waardplanten. AG en subgroepen geïsoleerd in NL (%) land opmerkingen over de ziekte andere waardplanten 1-IB 0 Japan kiemplantziekte kool, sla, maïs, rijst, bonen, sojabonen 1-IC 1 NL, USA kiemplantziekte, verschijnt zelden in suikerbieten wortelen, vlas, sojabonen NL, USA kiemplantziekte, zeldzaam in suikerbieten kruisbloemigen, tulpen, sla, aardappelen, kousenband, koolzaad, radijs, tarwe 2-2IIIB 91 NL, S, B, Au, It, Gr, F, USA, Japan, Chili, Hu kiemplantziekte, kop- en wortelrot maïs, gladiolen, raaigras, wortelen, schorseneren, aardappelopslag, bonen, gras, rijst 2-2IV 0 Japan, USA wortelrot, bladvlekken in Japan gras 3 1 NL, USA, Japan zeldzaam op kiemplanten, hymenia en sclerotiën op volwassen planten aardappelen, andere nachtschaden 4 0 USA, Iran, Chili, Es, Japan kiemplantziekte, zeldzaam en weinig agressief op bladstengels en volwassen bieten kiemplantziekte in bijna ieder gewas onder hoge temperaturen, infecteert in kassen verbouwde irissen, tulpen en sla in NL 5 4 NL, USA zeldzaam op kiemplanten, weinig agressief op volwassen bieten, hymenia op bladstengels niet geïdentificeerd 2 kiemplantziekte in Ierland, maar normaal een zwakke ziekteverwekker op een brede waardplantenreeks Isolaten zijn verzameld in de periode 1997 tot Tekst en cijfers in blauw slaan op de Nederlandse situatie. Foto 1. Rhizoctonia solani veroorzaakt wortelbrandsymptomen bij oplopende temperaturen in het voorjaar. IRS Betatip 21
6 Foto 2. Verwelking van bieten kan duiden op wortelrot door Rhizoctonia solani. Foto 3. Wortelrot door Rhizoctonia solani betekent suikerverlies. Foto 4. Koprot veroorzaakt door Rhizoctonia solani. Foto 5. De rhizoctonia-aantasting is vaak al bij de grens grond/lucht te zien zonder dat de bladeren verwelken. IRS Betatip 22
7 Foto 6. Bietenwortels kunnen bedekt zijn met licht ingezonken, licht- tot donkerbruine plekken. Dit betekent al snel suikerverlies. Foto 7. Scheuren in de biet, gevuld met het bruine mycelium van de rhizoctoniaschimmel. In 2000 werden dergelijke scheuren vaak waargenomen op percelen met rhizoctonia-aantasting. Het is nog onduidelijk wat er eerst was: de schimmel of de scheur. Deze scheuren op de foto werden niet veroorzaakt door schoffelen. Foto 8. Duidelijk afgetekende valplekken door rhizoctonia. Foto 9. Een perceel met zware rhizoctoniaschade; slechts 1/3 kon worden geleverd. gevoeligheid resistent Foto 10. Een praktijksituatie. Links een gevoelig ras met rhizoctoniaaantasting. Rechts een resistent ras met veel minder aantasting. IRS Betatip 23
8 Foto 11 en 12. Schorseneren (links) en waspeen (rechts) worden ook door de rhizoctonia aangetast. Figuur 1. Verspreiding van rhizoctonia in Nederland. De blauwe punten geven de plaatsen aan waar rhizoctonia is geïsoleerd van aangetaste bieten ( ). IRS Betatip 24
Teelthandleiding bodemschimmels
Teelthandleiding 10.5 bodemschimmels 10.5 Bodemschimmels... 1 2 10.5 Bodemschimmels Versie: februari 2017 In de suikerbietenteelt spelen zeer veel bodemschimmels een rol. De belangrijkste bodemschimmels
Nadere informatieBODEMGEBONDEN SCHIMMELZIEKTEN Beheersen van Rhizoctonia solani met resistente rassen, fungiciden, vanggewassen en antagonisten
Project No. 12-04 BODEMGEBONDEN SCHIMMELZIEKTEN Beheersen van Rhizoctonia solani met resistente rassen, fungiciden, vanggewassen en antagonisten Projectleider: J.H.M. Schneider 1. Inleiding De bodemschimmel
Nadere informatieversie: maart 2012 9. Diagnostiek CONTACTPERSONEN: ELMA RAAIJMAKERS EN BRAM HANSE
9. Diagnostiek CONTACTPERSONEN: ELMA RAAIJMAKERS EN BRAM HANSE Het verricht diagnostisch onderzoek naar ziekten, plagen en gebreksverschijnselen in suikerbieten. Telers kunnen via de medewerkers van de
Nadere informatieRhizoctonia solani insuikerbieten
PRAKTIJ KDNDERZDEK PLANT OMGEVING Rhizoctonia solani insuikerbieten Inzetgroenbemesters beperkt schade :. ir. CE. Westerdijk (PPO)endr. ir.j.h.m.schneider(1rs) Hoewel de bodemschimmel Rhizoctonia solani
Nadere informatieWorkshop Voorjaarsproblemen
Workshop Voorjaarsproblemen Hoe stel ik de juiste diagnose? Bram Hanse, Peter Wilting, Ellen van Oorschot en Marco Bom Valthermond, 24 juni 2015 Workshop Korte uitleg: hoe stel ik de juiste diagnose? Aan
Nadere informatieOvervloedige neerslag tijdens het groeiseisoen
Overvloedige neerslag tijdens groeiseizoen - Bemesting en verslemping - Wortelrot Peter Wilting en Bram Hanse SID Heerenveen en Tilburg, 7/8 december 2016 Overvloedige neerslag tijdens het groeiseisoen
Nadere informatieIn dit document zijn de belangrijkste ziekten en plagen opgenomen, die een risico kunnen vormen voor de productie van bollen van goede kwaliteit
Risico s in de productie In dit document zijn de belangrijkste ziekten en plagen opgenomen, die een risico kunnen vormen voor de productie van bollen van goede kwaliteit Schimmels Bewaarrot (Penicillium)
Nadere informatieValse meeldauw in zonnebloemen. Marjan de Boer, Suzanne Breeuwsma, Jan van der Bent, Rik de Werd en Frank van der Helm
Valse meeldauw in zonnebloemen Marjan de Boer, Suzanne Breeuwsma, Jan van der Bent, Rik de Werd en Frank van der Helm Probleem in zonnebloemen Valse meeldauw (Plasmopara halstedii) > oomyceet In Nederland,
Nadere informatieTeelthandleiding. 3.1 vroeg of laat zaaien
Teelthandleiding 3.1 Vroeg of laat zaaien?... 1 2 3.1 Vroeg of laat zaaien? versie: maart 2018 Het IRS adviseert suikerbieten te zaaien zodra de grond bekwaam is, maar niet vóór 1 maart. Vroeg zaaien levert
Nadere informatieNaar een oplossing voor onbekend wortelrot in lelie
Naar een oplossing voor onbekend wortelrot in lelie Praktijkproef Hans Kok, Peter Vink, PPO Anton Dingemans en Arjan de Vries, BAB Praktijkonderzoek Plant & Omgeving B.V. Bloembollen, Boomkwekerij en Fruit
Nadere informatieTeelthandleiding. 9 diagnostiek
Teelthandleiding 9 diagnostiek 9 Diagnostiek... 1 2 9 Diagnostiek Versie: december 2015 Het IRS verricht diagnostisch onderzoek naar ziekten, plagen en gebreksverschijnselen in suikerbieten. Medewerkers
Nadere informatieValse meeldauw in Zonnebloem laatste resultaten Auteur: Marjan de Boer, Suzanne Breeuwsma, Roselinde Duyvesteijn
Valse meeldauw in Zonnebloem laatste resultaten 2009 Auteur: Marjan de Boer, Suzanne Breeuwsma, Roselinde Duyvesteijn Probleem in zonnebloemen Valse meeldauw (Plasmopara halstedii) > oömyceet In Nederland,
Nadere informatieWorkshop Najaarsproblemen bieten en cichorei
Workshop Najaarsproblemen bieten en cichorei Hoe stel ik de juiste diagnose? Elma Raaijmakers, Peter Wilting, Ellen van Oorschot, Bram Hanse en Marco Bom Rolde, 2 september 2014 Workshop Korte uitleg:
Nadere informatieRassenkeuze Noud van Swaaij, Elma Raaijmakers, Hans Schneider. Rassenlijstcijfer: gemiddelde van onderzoek
SUIKERBIETENINFORATIEDAGEN IRS Postbus 3 400 AA Bergen op Zoom www.irs.nl / vanswaaij@irs.nl Rassenkeuze 009 Noud van Swaaij, Elma Raaijmakers, Hans Schneider Rassenkeuze 009 Rassenkeuze en rhizomanieresistente
Nadere informatieSchimmels in maïs Kiemschimmels Wortelverbruining Builenbrand Stengelrot Kolfsteelrot Bladvlekkenziekte Rhizoctonia Roest
Schimmels in maïs Er zijn verschillende schimmels die schade kunnen veroorzaken in maïs. Tot nu toe bestrijdt men alleen de kiemschimmels met chemische middelen. Bij de schimmelziekten stengelrot, kolfsteelrot
Nadere informatieLG-BROCHURE voor voederbieten
LG-BROCHURE voor voederbieten 2017 Voederbieten, enkel voordelen: 120-130 ton opbrengst per ha 18-20 ton drogestofopbrengst per ha 1100 VEM per kg drogestof 2 VOEDERBIETEN Inleiding Voederbieten: de smakelijkste
Nadere informatieWorkshop Najaarsproblemen bieten en cichorei. Hoe stel ik de juiste diagnose?
Workshop Najaarsproblemen bieten en cichorei Hoe stel ik de juiste diagnose? Elma Raaijmakers, Bram Hanse, Peter Wilting, Ellen van Oorschot en Marco Bom Bergen op Zoom, 15 oktober 2015 Workshop Korte
Nadere informatieTrichodorideaaltje: beheersbaar?
Vrijlevende wortelaaltjes ((Para)Trichodorus soorten) Trichodorideaaltje: beheersbaar IRS Suikerbieteninformatiedagen 5 Evert Brommer, PPO AGV Lelystad! ectoparasiet! alle stadia mobiel! zeer veel waardplanten!
Nadere informatieThuis bestuderen Aardappelen signalen blz. 52 t/m 85
Aardappelteelt Programma voor vandaag: De belangrijke aardappelziekten PowerPoint presentaties Thuis bestuderen Aardappelen signalen blz. 52 t/m 85 Planning Toets deel 2 Woe, 9. november (ziekten, plagen,
Nadere informatieEAG COVERMENGSELS TIJDELIJKE WEIDEMENGSELS
EAG COVERMENGSELS EN TIJDELIJKE WEIDEMENGSELS 2015 VOORDELEN COVERMENGSELS Principe : Het samenvoegen van soorten groenbedekkers met de bedoeling er landbouwkundige voordelen uit te halen zoals : Voldoen
Nadere informatieBLADZIEKTEN IN DE BIET IN EEN IPM PERSPECTIEF
BLADZIEKTEN IN DE BIET IN EEN IPM PERSPECTIEF Juni 2016 Barbara Manderyck & Françoise Vancutsem - KBIVB IPM= 3 basisprincipes 2 PREVENTIE of schade vermijden MONITORING = WAARNEMINGEN INTERVENTIE= BESTRIJDING
Nadere informatieGenetisch gewijzigde aardappelen ter bestrijding van de aardappelziekte. met de medewerking van
Genetisch gewijzigde aardappelen ter bestrijding van de aardappelziekte met de medewerking van De aardappelziekte De aardappelziekte wordt veroorzaakt door Phytophthora infestans, een schimmelachtig organisme.
Nadere informatieTeelt Voederbieten en eiwithoudende gewassen
Teelt en eiwithoudende gewassen Alex De Vliegher Studiedag : het nieuwe GLB- Vergroening: wat zijn passende keuzes voor uw melkveebedrijf? Meerhout 28 juni 2016 Oostkamp 30 juni 2016 Inhoud Vlinderbloemigen
Nadere informatieTeelthandleiding. 1.3.schietergevoeligheid
Teelthandleiding 1.3.Schietergevoeligheid... 1 2 1.3.Schietergevoeligheid versie: november 2018 Een suikerbiet is een tweejarige plant. In het eerste jaar verkeert zij in de vegetatieve fase en vormt reservevoedsel
Nadere informatieversie: februari Rhizomanie CONTACTPERSOON: BRAM HANSE
5.2.3 Rhizomanie CONTACTPERSOON: BRAM HANSE 5.2.3.1 Bietenrhizomanievirus Rhizomanie is een virusziekte, veroorzaakt door het bietenrhizomanievirus (Beet Necrotic Yellow Vein Virus (BNYVV)). Dit virus
Nadere informatieGroenbemesters i.h.k.v de PPS groen Van GLB plicht naar bodemkans!
Groenbemesters i.h.k.v de PPS groen Van GLB plicht naar bodemkans! 22 mei 2017 PPS groen Leendert Molendijk, Johnny Visser, Elma Raaijmakers, Thea van Beers, Michaela Schlathölter Aaltjes Beheersings Strategie
Nadere informatieGewasbeschermingsplan 2014
Gewas: Consumptie aardappelen 1. Grondgebonden ziekten / plagen. 2. Goed uitgangsmateriaal. Aardappelcysteaaltjes, graslandschurft. Rhizoctonia op zandkavel. Pootgoed met NAK certificaat en behandeling
Nadere informatieMengsels van groenbemesters vereisen verstand van zaken
Mengsels van groenbemesters vereisen verstand van zaken thema middag CBAV 30 november, Putten Leendert Molendijk & Johnny Visser Vele doelen van een groenbemester! Organische stof Nutriënten Bodem en structuur
Nadere informatieHet begint met ons.
www.kws.com KWS Benelux BV Einsteinstraat 33 3281 NJ Numansdorp tel.: 0186-657506 fax: 0186-657507 E-mail J. Buis@kws.de www.kws.com Het begint met ons. Inhoudsopgave Inleiding Rhizoctonia solani Oorsprong,
Nadere informatiePrimair diagnostisch onderzoek aan een onbekende wortelrot bij de bollenteelt van lelies op dekzandgronden
Primair diagnostisch onderzoek aan een onbekende wortelrot bij de bollenteelt van lelies op dekzandgronden Voortgezet diagnostisch onderzoek 2007 Peter Vink en Hans Kok Praktijkonderzoek Plant & Omgeving
Nadere informatieActualiteiten Emeltenbestrijding Elma Raaijmakers
Actualiteiten SID, 9/10 december 2014 Emeltenbestrijding Elma Raaijmakers 1 Emelten veroorzaken plantwegval Emeltenbestrijding bestaat uit meerdere stappen + Laat eieren en + Voorkom eileg larven uitdrogen
Nadere informatiePROJECTVERSLAG 2005 NAAR EEN OPLOSSING VOOR ONBEKEND WORTELROT IN LELIE
PROJECTVERSLAG 2005 NAAR EEN OPLOSSING VOOR ONBEKEND WORTELROT IN LELIE Naar een oplossing voor onbekend wortelrot in lelie Projectverslag fase 3 Uitgevoerd door: DLV Facet DLV Facet: Peter Graven DLV
Nadere informatielandbouw en natuurlijke omgeving 2011 plantenteelt open teelten CSPE BB minitoets bij opdracht 17
landbouw en natuurlijke omgeving 2011 plantenteelt open teelten CSPE BB minitoets bij opdracht 17 variant a Naam kandidaat Kandidaatnummer Meerkeuzevragen Omcirkel het goede antwoord (voorbeeld 1). Geef
Nadere informatieSebastiaan ten Napel Wimjan Brasser Klaske Frietema
Sebastiaan ten Napel 06-13049002 Wimjan Brasser 06-20768559 Klaske Frietema 06-20473486 Stroken, banen en plekken...? Voorkomen en genezen Allemaal aaltjes..? Stroken banen en plekken Waar gaan we het
Nadere informatieRAPPORT. Gevoeligheid van aardappelrassen voor schade door stengelaaltje (Ditylenchus dipsaci) Ing. Egbert Schepel
RAPPORT Gevoeligheid van aardappelrassen voor schade door stengelaaltje (Ditylenchus dipsaci) Ing. Egbert Schepel rapport 711 project 9071 december 2010 RAPPORT titel Gevoeligheid van aardappelrassen voor
Nadere informatieSchadewijzer. Vrijlevende- en wortelknobbelaaltjes in de akkerbouw
Schadewijzer Vrijlevende- en wortelknobbelaaltjes in de akkerbouw Inhoudsopgave: 1. Inleiding schadedrempels... 2 2. Verschillende vormen van schade... 2 3. Factoren die van invloed zijn op schade... 3
Nadere informatieVOEDERBIETEN OPNIEUW IN BEELD TEELTTECHNISCHE TIPS EN KNELPUNTEN
VOEDERBIETEN OPNIEUW IN BEELD TEELTTECHNISCHE TIPS EN KNELPUNTEN Alex De Vliegher Vlaamse overheid, Instituut voor Landbouw- en Visserijonderzoek (ILVO) Eenheid Plant: Teelt en Omgeving Sam De Campeneere
Nadere informatieAlternariain in aardappel: een ziektecomplex? Prof. Geert Haesaert Faculteit Bio-ingenieurswetenschappen Vakgroep Toegepaste Biowetenschappen
Alternariain in aardappel: een ziektecomplex? Prof. Geert Haesaert Faculteit Bio-ingenieurswetenschappen Vakgroep Toegepaste Biowetenschappen Meer Alternaria? Alternaria -aantastingen worden als een toenemend
Nadere informatieMeervoudige resistentie
Meervoudige resistentie in opmars Noud van Swaaij SID Heerenveen en Tilburg, 7/8 december 2016 100 90 Groei aandeel resistente rassen 1996-2016 zonder resistentie aandeel in zaadbestelling (%) 80 70 60
Nadere informatieFor information only content must not be duplicated. Grasziekten. Lebrun Benjamin
Grasziekten Lebrun Benjamin Grasziekten : introductie 1) Oorzaak grasziekten : Virussen Bacteriën Fungus 2) Ziekten veroorzaken een aantal problemen : Vermindering van de groei van de plant Vermindering
Nadere informatiebladrammenas Facelia Incarnaatklaver onkruid Structuur
bladrammenas Facelia Incarnaatklaver Wikken afspoeling onkruid doorlaatbaarheid Structuur Naar de diepere grondlagen Gele mosterd Japanse haver Facelia Wikken afspoeling Organisch materiaal onkruid VOORDELEN
Nadere informatieZiekten en plagen ERWINIA. Veroorzaakt door: Bacterie.
Ziekten en plagen ERWINIA Veroorzaakt door: Bacterie. Erwinia Carotovora: bovengrondse delen of knollen verslijmen en vertonen rotte plekken (stinkend zachtrot). De knollen rotten geheel weg en verspreiden
Nadere informatieTrichodoriden: maatregelen om schade te. Elma Raaijmakers. Diverse soorten aaltjes
IRS Van Konijnenburgweg 24 4611 HL Bergen op Zoom The Netherlands e-mail: raaijmakers@irs.nl http://www.irs.nl Trichodoriden: maatregelen om schade te beperken Elma Raaijmakers Diverse soorten aaltjes
Nadere informatieSUIKERBIETEN. Wereld productie suiker? Wereldproductie van suiker. Productie: ton 20% uit Riet 80% uit Suikerbieten
SUIKERBIETEN Wereld productie suiker? Wereldproductie van suiker Productie: 180.000.000 ton 20% uit Riet 80% uit Suikerbieten 1 Waar komt de suiker vandaan? Arealen Europa Waar komt de suiker vandaan?
Nadere informatieProgramma voor vandaag: Bespreking toets Graanteelt deel 1 Ziekten in wintergranen Plagen en legering Werkopdracht Ziekten, plagen en legering
Plantenteelt Graan Programma voor vandaag: Bespreking toets Graanteelt deel 1 Ziekten in wintergranen Plagen en legering Werkopdracht Ziekten, plagen en legering Huiswerk Werkopdracht Ziekten, plagen en
Nadere informatieReken af met duist in stappen
Reken af met duist in stappen Zo blijft resistente duist beheersbaar Duist is een lastig onkruid in wintertarwe. Dat komt met name doordat het een directe concurrent is voor het gewas. Het ontneemt voedsel
Nadere informatieActualiteiten. Suikerbieten voor bio-energie?! Suikerbieten voor bio-energie. Voorwaarden. Waarom? Toon Huijbregts
IRS Van Konijnenburgweg 24 4611 HL Bergen op Zoom The Netherlands email: irs@irs.nl http://www.irs.nl Suikerbieten voor bio-energie?! Actualiteiten Toon Huijbregts Suikerbieten voor bio-energie waarom
Nadere informatieEnkele bodemgebonden schimmelziekten op aardappelen. 13 maart 2014, Jan Lamers
Enkele bodemgebonden schimmelziekten op aardappelen 13 maart 2014, Jan Lamers Presentatie Vruchtwisselings gebonden ziekten. Oorzaken lagere opbrengsten nauwe bouwplannen Wat is er bekend over de oorzaken?
Nadere informatieGeeft bodemziekten geen ruimte!
Geeft bodemziekten geen ruimte! Een gezonde plant begint bij een gezond wortelstelsel Trianum is een nieuw middel dat de wortels van tal van gewassen versterkt en beschermt tegen ziekten als Fusarium,
Nadere informatieDe rol van Phytophthora bij scheut- en stengelrot in pioenroos
De rol van Phytophthora bij scheut- en stengelrot in pioenroos Casper Slootweg en Peter Vink (PPO) Henk van den Berg (Henk van den Berg Teelt- en bedrijfsadvies) Praktijkonderzoek Plant & Omgeving, Sector
Nadere informatieTeelthandleiding virussen
Teelthandleiding 10.7 Virussen... 1 2 10.7 Virussen Versie: mei 2015 10.7.1 Rhizomanie 10.7.1.1 Bietenrhizomanievirus Rhizomanie is de aanduiding voor de symptomen van een virusziekte. De symptomen zijn:
Nadere informatievan harte welkom Koolstof Kringlopen
van harte welkom Koolstof Kringlopen 1 Programma 13:30 Opening met lezing 14:00 Instructie geleide rondgang 14:15 Geleide rondgang 16:45 Actieve demonstratie machines Afsluiting met drankje & snack Koolstof
Nadere informatieRaseigenschappen biologische aardappelen. Vermeerdering Biologisch Uitgangsmateriaal (VBU) KW0826 Door: Douwe Werkman
Raseigenschappen biologische aardappelen. Vermeerdering Biologisch Uitgangsmateriaal (VBU) KW0826 Door: Douwe Werkman Inleiding In opdracht van VBU (Vermeerdering Biologisch Uitgangsmateriaal) werd in
Nadere informatieDiagnose van bladvlekken
Diagnose van bladvlekken De rol van Alternaria solani, A. alternata & ozon LeafSpot Alumni bijeenkomst 2016-10-27 Rozemarijn de Vries Jan Spoelder Lo Turkensteen Renate Ellens Bladziekten in aardappel
Nadere informatieGewasbeschermingsmonitor
Gewasbeschermingsmonitor Algemene informatie Gewasbeschermingsmonitor vervangt gewasbeschermingsplan Bij de gewasbeschermingsmonitor gaat het om diverse teeltmaatregelen. Denk hierbij aan teeltfrequentie
Nadere informatieGewasbeschermingsplan 2011
Preventie Gewas: Logboek 1. Grondgebonden ziekten / plagen. 2. Goed uitgangsmateriaal. 3. Rassenkeuze. 4. Bedrijfshygiëne Afdekken afvalhopen Reinigen machines 5. Aaltjes beheersstrategie. 6. Vrucht- en
Nadere informatieGeïntegreerde gewasbescherming (IPM)
1 Geïntegreerde gewasbescherming (IPM) Update i.v.m. het verbod op neonicotinoïden De plaaginsecten De rol van de waarnemingsdienst 23/01/2019 Zaaizaadbehandelingen met NNI: waarom is (was) dit een goede
Nadere informatieDe biologische biet. Ontwikkelingsmogelijkheden. Technische dagen KBIVB 2019 Antoons K., Vandergeten JP.
De biologische biet. Ontwikkelingsmogelijkheden Technische dagen KBIVB 2019 Antoons K., Vandergeten JP. 2 Bio bieten : een nieuwe teelt? Vruchtwisseling Rassenkeuze Zaai Bemesting Bestrijding tegen plaaginsecten
Nadere informatieHet begint met ons. www.kws.com
www.kws.com KWS Benelux BV Einsteinstraat 33 3281 NJ Numansdorp tel.: 0186-657506 fax: 0186-657507 E-mail J. Buis@kws.de www.kws.com Het begint met ons. Inleiding Inhoudsopgave Bladgezondheid is een belangrijk
Nadere informatieBacterieziekten. Bacterieziekten. Bacterieziekten. Bacterieziekten. Pseudomonas. Bacterieziekten. Klein en steenfruit
Klein en steenfruit Diverse soorten in groot- en kleinfruit: Rob Derikx Boekel, 17 februari 2016 Xanthomonas (o.a. aardbeien, kersen, pruimen) Erwinia (o.a. peren, ook wel bacterievuur genoemd) (o.a. kersen,
Nadere informatieKENNISBUNDEL. Biologische aardappelen. Mei 2013 ZIEKTEN EN PLAGEN / VIRUSZIEKTEN. www.dlvplant.nl
KENNISBUNDEL Biologische aardappelen Mei 2013 TEELTTECHNISCHE ASPECTEN LOOFDODEN ZIEKTEN EN PLAGEN / INSECTEN ZIEKTEN EN PLAGEN / PHYTOPHTHORA INFESTANS ZIEKTEN EN PLAGEN / RHIZOCTONIA SOLANI DE SMAAK
Nadere informatieBodemziekten in prei van dichtbij bekeken
Bodemziekten in prei van dichtbij bekeken Studieavond PREI - 07/03/2017 Frederik De Witte // Crop Specialist Vegetables Verband? Fusarium spp. Page 2 Studieavond PREI - 07/03/2017 Eerst wit mycelium, later
Nadere informatie8 Onkruidbestrijding. 8.1 Preventie
8 Onkruidbestrijding Maïs heeft een vrij trage beginontwikkeling. De perioden tussen zaaien en een volledige grondbedekking is gemiddeld 8 weken. Onkruiden vormen dan een bedreiging voor het gewas door
Nadere informatie1. Voorkomen 2. Signaleren 3. Ketenbescherming
Inwendige vruchtkwaliteit paprika Plan van aanpak Voorlopige resultaten fase 2 15 mei 2013, Frank van der Helm (WUR), Jantineke Hofland-Zijlstra (WUR), Jeroen Zwinkels (DLV-plant), Jaap Bijdevaate (DLV
Nadere informatieGroenbemesters 2015-2016. Een vruchtbare investering
Groenbemesters 2015-2016 Een vruchtbare investering Beste akkerbouwer, Gezondheid, structuur en een goed bodemleven van de bodem verbeteren de opbrengst van teeltgewassen en hiermee ook uw bedrijfsresultaat.
Nadere informatieVerbetering rendement suikerbietenteelt
IRS Postbus 3 600 AA Bergen op Zoom www.irs.nl / hanse@irs.nl Op naar 3 x Verbetering rendement suikerbietenteelt Bram Hanse jaar suiker kostprijs 0 ton/ha /ton biet Ligging van deelnemende bedrijfsparen
Nadere informatieAantasting van Alliumbollen door Fusarium
Aantasting van Alliumbollen door Fusarium Voortgezet diagnostisch onderzoek 2006/2007 Peter Vink, Trees Hollinger, Paul van Leeuwen en Khanh Pham Praktijkonderzoek Plant & Omgeving B.V. Bloembollen Augustus
Nadere informatielandbouw en natuurlijke omgeving 2011 plantenteelt gesloten teelten CSPE KB minitoets bij opdracht 3
landbouw en natuurlijke omgeving 2011 plantenteelt gesloten teelten CSPE KB minitoets bij opdracht 3 variant a Naam kandidaat Kandidaatnummer Meerkeuzevragen Omcirkel het goede antwoord (voorbeeld 1).
Nadere informatieGroenbemesters in het bouwplan. Wiepie Haagsma Wouter Klaasse Bos
Groenbemesters in het bouwplan Wiepie Haagsma Wouter Klaasse Bos Groenbemesters: een goede keuze! Groenbemesters in het bouwplan Wiepie Haagsma, Leendert Molendijk Kennisdag 4 februari 2019 Hoe selecteer
Nadere informatie5. Gewasbescherming INHOUD
versie: februari 2011 5. Gewasbescherming INHOUD 5.1 ALGEMEEN... 3 5.1.1 VOORLICHTINGSBOODSCHAP... 3 5.1.2 MILIEUMEETLAT... 3 5.1.3 LOZINGENBESLUIT... 3 5.1.4 MENGEN VAN GEWASBESCHERMINGSMIDDELEN... 4
Nadere informatieOPTIMALE BEWARING: WELKE FACTOREN ZIJN BELANGRIJK?
WORTELZIEKTEN EN WORTELROT: IDENTIFICEREN EN VERMINDEREN DRUK OPTIMALE BEWARING: WELKE FACTOREN ZIJN BELANGRIJK? 25/01/2017 Françoise Vancutsem KBIVB-IRBAB Waarom wortelrot identificeren? 2 om hun ontwikkeling
Nadere informatiePresentatie. Afsterven steenfruitbomen. Klantendag Stonefruitconsult. Echteld Donderdag 7 maart. Met medewerking van Marcel Wenneker van PPO
oetermeer Presentatie Afsterven steenfruitbomen Klantendag Stonefruitconsult Echteld Donderdag 7 maart Met medewerking van Marcel Wenneker van PPO Boomuitval Grotere verliezen aan bomen binnen steenfruit
Nadere informatieKansrijke teelt van vlas voor een gezonde bodem
Kansrijke teelt van vlas voor een gezonde bodem www.vandebiltzadenvlas.com Langeweg 26 4541 PC Sluiskil info@vandebiltzadenvlas.com The Netherlands Tel. +31 115 471922 Fax. +31 115 472229 1. Introductie
Nadere informatielandbouw en natuurlijke omgeving 2010 landbouw-breed CSPE KB minitoets bij opdracht 17
landbouw en natuurlijke omgeving 2010 landbouw-breed SPE KB minitoets bij opdracht 17 variant a Naam kandidaat Kandidaatnummer Meerkeuzevragen Omcirkel het goede antwoord (voorbeeld 1). Geef verbeteringen
Nadere informatieAaltjes in de bollenteelt
Aaltjes in de bollenteelt Gera van Os Peter Vreeburg De volgende onderwerpen komen aan de orde: Aaltjesziekten in de teelt Wortellesieaaltje Stengelaaltje Vrijlevend wortelaaltje Krokusknolaaltje Wortelknobbelaaltje
Nadere informatieRelatie bodemstructuurbodemschimmels
Relatie bodemstructuurbodemschimmels? PCS Destelbergen 30 november 2011 Fons Vanachter Schimmels : wat? Wat zijn schimmels of zwammen? Microscopische organismen : micro-organismen Vruchtlichamen soms zichtbaar
Nadere informatieKENNISBUNDEL. Biologische aardappelen. Mei 2013 ZIEKTEN EN PLAGEN / INSECTEN. www.dlvplant.nl TEELTTECHNISCHE ASPECTEN LOOFDODEN
KENNISBUNDEL Biologische aardappelen Mei 2013 TEELTTECHNISCHE ASPECTEN LOOFDODEN ZIEKTEN EN PLAGEN / VIRUSZIEKTEN ZIEKTEN EN PLAGEN / PHYTOPHTHORA INFESTANS ZIEKTEN EN PLAGEN / RHIZOCTONIA SOLANI DE SMAAK
Nadere informatieAardappelteelt. Docent: Muhtezan Brkić
Aardappelteelt Docent: Muhtezan Brkić Programma voor vandaag: Belangrijke plagen en knolgebreken. Oogst / rooien van aardappelen. Opdrachten aardappelteelt Thuis zelf bestuderen en leren Aardappelen signalen
Nadere informatieOrganische stof: daar draait het om! Gouden Grond 26 januari 2018 Wim Stegeman. Saalland Advies 1
Organische stof: daar draait het om! Gouden Grond 26 januari 2018 Wim Stegeman Saalland Advies 1 Wat ga ik vertellen? Wie ben ik? Wat is het? Eigen stappen Tips Vragen Saalland Advies 2 Introductie Akkerbouwbedrijf
Nadere informatieGroenbemesters en ziekten en plagen
Groenbemesters en ziekten en plagen Elma Raaijmakers SID, 9/10 december 2014 Verliezen in suikeropbrengst door ziekten en plagen Suikeropbrengst (t/ha) 23,0 18,2 13,9 11,6 maximale suikeropbrengst (De
Nadere informatieWRATZIEKTE & FYTOPLASMEN. Kürt Demeulemeester
WRATZIEKTE & FYTOPLASMEN Kürt Demeulemeester WRATZIEKTE FOD project POWADIS (RT-13/06) Symptomen 3 4 Wat is wratziekte? Schimmel Synchitrium endobioticum Quarantaine-organisme (A2-lijst EPPO) Overleven
Nadere informatieGroenbemester als vervanging vals zaaibed
Groenbemester als vervanging vals zaaibed Onkruidonderdrukking door groenbemesters 24 januari 2019, Wiepie Haagsma Onkruidbeheersing in de praktijk Vruchtwisseling en gewaskeuze Hoofdgrondbewerking Teeltwijze
Nadere informatieBronnen van de veroorzaker van de gele bladvlekkenziekte in wintertarwe
Bronnen van de veroorzaker van de gele bladvlekkenziekte in wintertarwe Door: Pieter Kastelein, Wim van den Brink en Jürgen Köhl, (Plant Research International) Ko Blok, (SPNA) De gele bladvlekkenziekte
Nadere informatieEiwitgewassen. Voordelen luzerne. Nadelen luzerne 1/14/2016. Luzerne Rode klaver Lupine Veldbonen Soja. Eiwitrijke gewassen
Eiwitgewassen Eiwitrijke gewassen Luzerne Rode klaver Lupine Veldbonen Soja Voordelen luzerne Nadelen luzerne Positief effect op bodemstructuur Droogteresistent door diepe beworteling Nalevering N: 60
Nadere informatieINFO 205 JULI 2009 2011. Signum, dé standaard in de teelt van kool. Signum in koolgewassen. Signum
205 JULI 2009 2011 INFO Signum, dé standaard in de teelt van kool In Nederland kennen we verschillende koolteelten. Iedere teelt met zijn specifieke problemen. In de ene teelt is het makkelijker met gewasbeschermingsmiddelen
Nadere informatieZaaien en planten. Wat is er nodig om een zaadje te laten groeien?
Stap 1 de tuin opruimen, vrijmaken van onkruid en omspitten Stap 2 de moestuin bemesting geven volgens het grondonderzoek Stap 3 de moestuin indelen in percelen Stap 4 Zaaien en planten Wat is er nodig
Nadere informatieVoorbeelden Combinatie - Wisselteelt
Vruchtwisseling Wie zelf groenten en kruiden wil verbouwen moet weten dat het succes hiervan voor het overgrote deel wordt bepaald door de bodem. De meeste groenten eisen een bodem die op de juiste manier
Nadere informatieKWS Suikerbieten Rassenoverzicht 2017 SEEDING THE FUTURE SINCE 1856
KWS Suikerbieten Rassenoverzicht 2017 SEEDING THE FUTURE SINCE 1856 KWS BENELUX B.V. Postbus 137 4870 AC Etten-Leur Tel: 076-50 333 05 E-mail: info.bieten@kws.com www.kwsbenelux.nl Voorwoord Het jaar loopt
Nadere informatieDOPERWT vergelijking efficiëntie fungiciden tegen valse meeldauw
DOPERWT vergelijking efficiëntie fungiciden tegen valse meeldauw Vergelijking van de efficiëntie van fungiciden tegen valse meeldauw in groene erwt - eigen onderzoek 1 Efficiëntie van middelen tegen valse
Nadere informatieINFO 204 JUNI 2009 2011. Signum, dé standaard in de teelt van wortelen. Signum in wortelen. Signum
204 JUNI 2009 2011 INFO Signum, dé standaard in de teelt van wortelen Voor een geslaagde wortelenteelt is een goede bescherming van het loof van groot belang, maar zeker voor bewaarpeen moet de bescherming
Nadere informatieONKRUIDEN. Barbara Manderyck KBIVB-IRBAB. Onkruiden. Cuscuta Knolcyperus Fluweelblad Uitstaande melde 27/01/2017
ONKRUIDEN 2017 Barbara Manderyck KBIVB-IRBAB 2 Onkruiden Cuscuta Knolcyperus Fluweelblad Uitstaande melde 1 Cuscuta of Warkruid: een gemelde vaststelling in België 3 Cuscuta campestris een gekend probleem
Nadere informatieSchimmels. Schimmelziektes in sportvelden en gazons
Schimmelziektes in sportvelden en gazons Brown patch Brown Patch Symptomen: Donkere ringen van afstervend gras Droogte plekken Wit verkleuring van het aangetaste gras Brown Patch Infectie: Juni tot september
Nadere informatieBodemweerbaarheid & bodemleven
Bodemweerbaarheid & bodemleven Joeke Postma, Mirjam Schilder, Johnny Visser 29-11-2018, CBAV - Putten Bodemweerbaarheid Ziektegevoelig Ziektewerend Een ziektewerende grond = grond waarin weinig of geen
Nadere informatieOfficiële uitgave van het Koninkrijk der Nederlanden sinds 1814. De Staatssecretaris van Economische Zaken, Landbouw en Innovatie,
STAATSCOURANT Officiële uitgave van het Koninkrijk der Nederlanden sinds 1814. Nr. 6208 28 maart 2012 Besluit van de Staatssecretaris van Economische Zaken, Landbouw en Innovatie van 21 maart 2012, nr.
Nadere informatielandbouw en natuurlijke omgeving 2010 plantenteelt open teelten CSPE BB
landbouw en natuurlijke omgeving 2010 plantenteelt open teelten CSPE BB minitoets bij opdracht 5 variant a Naam kandidaat Kandidaatnummer Meerkeuzevragen Omcirkel het goede antwoord (voorbeeld 1). Geef
Nadere informatieBLADZIEKTEN IN DE BIET IN EEN IPM PERSPECTIEF
BLADZIEKTEN IN DE BIET IN EEN IPM PERSPECTIEF Juni 2016 Barbara Manderyck & Françoise Vancutsem - KBIVB IPM= 3 basisprincipes 2 PREVENTIE of schade vermijden MONITORING = WAARNEMINGEN INTERVENTIE= BESTRIJDING
Nadere informatieKoolzaadbericht nr 03 mei 2013 Koolzaadsnuitkever -Sclerotinia
Koolzaadbericht nr 03 mei 2013 Koolzaadsnuitkever -Sclerotinia 1. Stand van het gewas (observatie 7mei) Op vandaag zijn alle percelen volop in bloei. Op de percelen met een egale gewasstand, behalen we
Nadere informatieBurkholderia in gladiolen
Burkholderia in gladiolen Voortgezet diagnostisch onderzoek 2007 Peter Vink en Trees Hollinger Praktijkonderzoek Plant & Omgeving B.V. Bloembollen maart 2008 PPO nr. 3234036700-2 2008 Wageningen, Praktijkonderzoek
Nadere informatieBodemmonster Bodemmonster
Evenwicht in de volkstuin? Evenwichtige bemesting Bodemmonster Bodemmonster Belangrijk om te weten: Fosfaat laag: voldoende bemesten Kali laag: voldoende bemesten of bijsturen Magnesium laag: bijsturen
Nadere informatieKnolcyperus: Van quarantaine naar onkruid N 1
Knolcyperus: Van quarantaine naar onkruid N 1 Indeling presentatie 1. Wat is knolcyperus? Indeling Herkenning Levenscyclus en onkruidpotentieel 2. Knolcyperus en quarantaine? Algemeen Situatie België Situatie
Nadere informatie