Het verloop van de sociaaleconomische indicatoren en de conjunctuur in West-Vlaanderen - Opmaak maart 217 INHOUD Blz. 1. WERKLOOSHEID... 1 2. WERKAANBIEDINGEN... 6 3. TIJDELIJKE WERKLOOSHEID... 9 4. VERGUNDE EN BEGONNEN WONINGEN... 1 5. OMZET EN INVESTERINGEN... 13 6. STARTERS... 16 7. FAILLISSEMENTEN EN VERLOREN JOBS... 19 8. INSCHRIJVINGEN VAN PERSONENWAGENS... 21 9. CONJUNCTUURINDICATOR VAN DE NATIONALE BANK... 23 1. OVERZICHTSTABEL VOOR EN HET VLAAMSE GEWEST... 24 11. BESLUIT... 26 POM West-Vlaanderen - Provinciehuis Olympia - Koning Leopold III-laan 66-82 Sint-Andries/Brugge Tel.:../32/5/14 15 - Fax:../32/5/14 149 - E-mail: info@pomwvl.be Website: www.pomwvl.be De Provinciale Ontwikkelingsmaatschappij is een publiekrechtelijke instelling met rechtspersoonlijkheid erkend door de Vlaamse Regering
1. WERKLOOSHEID BRON: VDAB, RVA Cijfers tot en met februari 217. Indicator: totaal aantal werklozen 1 Figuur 1: Evolutie van het aantal niet-werkende werkzoekenden in West-Vlaanderen en het Vlaamse Gewest 4. 25. 35. 3. 2. 25. 2. 15. 215 217 15. 1. 215 217 1. 5. 5. Februari 217 Aantal: 31.475-4,9% op jaarbasis Aantal: 219.595-4,6% op jaarbasis Januari 217-5,% op jaarbasis -4,6% op jaarbasis Kwartaal 4 - -6,1% op jaarbasis -4,6% op jaarbasis Kwartaal 3 - -5,4% op jaarbasis -2,9% op jaarbasis Kwartaal 2 - -6,2% op jaarbasis -3,4% op jaarbasis Kwartaal 1 - -6,3% op jaarbasis -3,1% op jaarbasis Bron: VDAB, Verwerking: POM West-Vlaanderen. 1 Onder werklozen wordt verstaan: het aantal niet-werkende werkzoekenden. Zij vertegenwoordigen het bij de VDAB ingeschreven arbeidsmarktpotentieel. In deze groep zijn onder meer de schoolverlaters, de vrij ingeschrevenen en een zeer diverse restgroep (met daarin de tijdelijk geschorsten) opgenomen. Een nadeel is wel dat de oudere werklozen met vrijstelling van inschrijving als werkzoekend niet zijn opgenomen. 1
jan feb maa apr mei jun jul aug sep okt nov dec jan feb maa apr mei jun jul aug sep okt nov dec jan feb maa apr mei jun jul aug sep okt nov dec jan feb maa apr mei jun jul aug sep okt nov dec Het verloop van de sociaaleconomische indicatoren en de conjunctuur in West-Vlaanderen Indicator: aantal werklozen naar geslacht Figuur 2: Evolutie van het aantal niet-werkende werkzoekenden naar geslacht in West-Vlaanderen en het Vlaamse Gewest 2. 18. 16. 14. 12. 1. 8. 6. 4. 2. 215 217 14. 12. 1. 8. 6. 4. 2. 215 217 mannen vrouwen mannen vrouwen Mannen Vrouwen Mannen Vrouwen Februari 217 Aantal: 17.389-3,1% op jaarbasis Aantal: 14.86-7,1% op jaarbasis Aantal: 119.121-4,7% op jaarbasis Aantal: 1.474-4,4% op jaarbasis Januari 217-3,6% op jaarbasis -6,6% op jaarbasis -4,5% op jaarbasis -4,7% op jaarbasis Kwartaal 4 - -4,4% op jaarbasis -8,% op jaarbasis -4,5% op jaarbasis -4,8% op jaarbasis Kwartaal 3 - -4,% op jaarbasis -7,% op jaarbasis -3,2% op jaarbasis -2,7% op jaarbasis Kwartaal 2 - -5,7% op jaarbasis -6,7% op jaarbasis -4,2% op jaarbasis -2,5% op jaarbasis Kwartaal 1 - -6,5% op jaarbasis -6,1% op jaarbasis -3,9% op jaarbasis -2,1% op jaarbasis Bron: VDAB, Verwerking: POM West-Vlaanderen. 2
Indicator: aantal jeugdwerklozen Figuur 3: Evolutie van het aantal niet-werkende werkzoekenden jonger dan 25 jaar in West-Vlaanderen en het Vlaamse Gewest 1. 6. 9. 8. 5. 7. 6. 5. 4. 3. 215 217 4. 3. 2. 215 217 2. 1. 1. Februari 217 Aantal: 6.997-5,% op jaarbasis Aandeel in totaal: 22,2% +,%punt op jaarbasis Aantal: 43.63-4,4% op jaarbasis Januari 217-5,2% op jaarbasis -4,% op jaarbasis Kwartaal 4 - -5,8% op jaarbasis -3,5% op jaarbasis Kwartaal 3 - -4,4% op jaarbasis -1,7% op jaarbasis Kwartaal 2 - +,7% op jaarbasis +1,% op jaarbasis Kwartaal 1 - -3,4% op jaarbasis -1,% op jaarbasis Bron: VDAB, Verwerking: POM West-Vlaanderen. Aandeel in totaal: 19,6% +,%punt op jaarbasis 3
Indicator: aantal werklozen van 5 jaar en ouder Figuur 4: Evolutie van het aantal niet-werkende werkzoekenden van 5 jaar en ouder in West-Vlaanderen en het Vlaamse Gewest 12. 7. 1. 6. 8. 6. 4. 215 217 5. 4. 3. 2. 215 217 2. 1. Februari 217 Aantal: 8.78-8,1% op jaarbasis Aandeel in totaal: 27,9% -1,%punt op jaarbasis Aantal: 6.447-5,4% op jaarbasis Januari 217-8,6% op jaarbasis -5,3% op jaarbasis Kwartaal 4 - -8,5% op jaarbasis -4,2% op jaarbasis Kwartaal 3 - -9,2% op jaarbasis -2,5% op jaarbasis Kwartaal 2 - -9,3% op jaarbasis -3,1% op jaarbasis Kwartaal 1 - -5,4% op jaarbasis -,9% op jaarbasis Bron: VDAB, Verwerking: POM West-Vlaanderen. Aandeel in totaal: 27,5% -,2%punt op jaarbasis 4
Indicator: aantal oudere uitgeschreven werklozen van 5 jaar en ouder Figuur 5: Evolutie van het aantal uitgeschreven oudere werklozen in West-Vlaanderen en het Vlaamse Gewest 7. 35. 6. 3. 5. 25. 4. 3. 214 215 2. 15. 214 215 2. 1. 1. 5. December Aantal: 3.339-16,4% op jaarbasis Aantal: 18.5-19,4% op jaarbasis Kwartaal 4 - -17,% op jaarbasis -18,6% op jaarbasis Kwartaal 3 - -16,3% op jaarbasis -14,8% op jaarbasis Kwartaal 2 - -13,8% op jaarbasis -12,1% op jaarbasis Kwartaal 1 - -13,2% op jaarbasis -11,% op jaarbasis Bron: RVA, Verwerking: POM West-Vlaanderen. 5
2. WERKAANBIEDINGEN BRON: VDAB Cijfers tot en met februari 217. Indicator: aantal ontvangen vacatures 2 Figuur 6: Evolutie van het aantal ontvangen werkaanbiedingen voor West-Vlaanderen en het Vlaamse Gewest 4.5 25. 4. 3.5 2. 3. 2.5 2. 1.5 215 217 15. 1. 215 217 1. 5 5. Februari 217 Aantal: 3.614 +26,9% op jaarbasis Aantal: 2.79 +14,4% op jaarbasis Januari 217 +42,9% op jaarbasis +2,5% op jaarbasis Kwartaal 4 - +35,8% op jaarbasis +23,9% op jaarbasis Kwartaal 3 - +33,3% op jaarbasis +24,5% op jaarbasis Kwartaal 2 - +37,7% op jaarbasis +34,5% op jaarbasis Kwartaal 1 - +29,5% op jaarbasis +23,1% op jaarbasis Bron: VDAB, Verwerking: POM West-Vlaanderen. 2 In het Normaal Economisch Circuit (NEC), exclusief interim-vacatures. Wegens te grote niet-conjunctuurgerelateerde schommelingen worden de vacatures voor studentenjobs vanaf januari 214 niet meer meegeteld in het Normaal Economisch Circuit. Vanaf januari 215 worden enkel die vacatures meegenomen die rechtstreeks aan de VDAB worden gemeld. 6
Indicator: aantal openstaande vacatures Figuur 7: Evolutie van het aantal openstaande werkaanbiedingen op het einde van de maand voor West-Vlaanderen en het Vlaamse Gewest 7. 4. 6. 35. 5. 4. 3. 2. 215 217 3. 25. 2. 15. 1. 215 217 1. 5. Februari 217 Aantal: 6.432 +33,4% op jaarbasis Aantal: 35.18 +25,8% op jaarbasis Januari 217 +35,6% op jaarbasis +3,% op jaarbasis Kwartaal 4 - +3,2% op jaarbasis +31,6% op jaarbasis Kwartaal 3 - +24,8% op jaarbasis +2,1% op jaarbasis Kwartaal 2 - +17,6% op jaarbasis +1,8% op jaarbasis Kwartaal 1 - +9,6% op jaarbasis +6,8% op jaarbasis Bron: VDAB, Verwerking: POM West-Vlaanderen. 7
Indicator: aantal niet-werkende werkzoekenden per openstaande vacature 3 Figuur 8: Evolutie van het aantal niet-werkende werkzoekenden per openstaande vacature in West-Vlaanderen en het Vlaamse Gewest, 28-217 (t/m februari 217) 4. 25. 9,3 8,8 8,7 35. 7,8 8,1 7,5 7,1 7, 2. 7,4 7,6 3. 7,1 6,4 6,4 25. 5,7 5,5 15. 5,5 4,8 5, 2. 4,2 4,4 15. 1. 1. 5. 5. 28 29 21 211 212 213 214 215 217* 28 29 21 211 212 213 214 215 217* niet-werkende werkzoekenden openstaande vacatures aantal niet-werkende werkzoekenden per openstaande vacature niet-werkende werkzoekenden openstaande vacatures aantal niet-werkende werkzoekenden per openstaande vacature BRON: VDAB, Verwerking: POM West-Vlaanderen. 3 Een stijgende arbeidsmarktkrapte en een toenemend aantal openstaande vacatures zijn tekenend voor een aantrekkende conjunctuur. 8
3. TIJDELIJKE WERKLOOSHEID BRON: RVA Cijfers tot en met december. Indicator: gemiddeld aantal van de tijdelijke werkloosheid 4 Figuur 9: Evolutie van het gemiddelde aantal van de tijdelijke werkloosheid in West-Vlaanderen en het Vlaamse Gewest 7. 3. 6. 25. 5. 4. 3. 2. 214 215 2. 15. 1. 214 215 1. 5. December Aantal: 2.483 (-2,9% op jaarbasis) Aantal: 9.663-11,4% op jaarbasis Kwartaal 4 - -22,% op jaarbasis -21,6% op jaarbasis Kwartaal 3 - -12,4% op jaarbasis -7,8% op jaarbasis Kwartaal 2 - -8,9% op jaarbasis +5,1% op jaarbasis Kwartaal 1 - -11,2% op jaarbasis -5,% op jaarbasis Bron: RVA, Verwerking: POM West-Vlaanderen. 4 Het gemiddelde aantal van de tijdelijke werkloosheid brengt het aantal vergoedbare dagen van tijdelijke werkloosheid in verhouding tot het aantal potentiële arbeidsdagen in de betrokken maand. Deze cijfers mogen niet gebruikt worden als indicatie van de werklozen, omdat het gaat om personen die nog steeds door een arbeidscontract gebonden zijn, maar om tijdelijke redenen geen werk hebben. De voornaamste oorzaak van tijdelijke werkloosheid is van economische aard, maar ook weersomstandigheden, jaarlijkse vakantie voor beginnende werknemers, overmacht, technische stoornis of stakingen kunnen een oorzaak zijn. 9
4. VERGUNDE EN BEGONNEN WONINGEN BRON: FOD Economie, Algemene Directie Statistiek en Economische Informatie Voorlopige cijfers tot en met november 5 (vergunde woningen). Door laattijdige aangiften en een hoge non-respons op de enquête zijn voor het aantal begonnen woningen geen nieuwe cijfers beschikbaar. De statistiek van de vergunde en begonnen woningen is een statistiek die onderhevig is aan grote schommelingen, waardoor de analyse telkens best gebeurt over een langere tijdspanne en op basis van (voortschrijdende) gemiddeldes. Bovendien werd de evolutie van de statistiek begin 214 en begin grotendeels bepaald door (aangekondigde) wijzigingen in de regelgeving. Hierdoor is het moeilijk om op basis van de evolutie van deze statistiek uitspraken te doen over de conjuncturele evolutie, i.c. het consumentenvertrouwen. Zo daalt bijvoorbeeld iedere twee jaar het toegelaten maximale E-peil voor nieuwbouwwoningen. Er was een verstrenging op 1 januari 214 en er volgde een nieuwe op 1 januari. Om te voldoen aan de strengere eisen zijn meestal investeringen nodig die de bouwkost met ettelijke duizenden euro s verhogen. Bij elke verstrengingsronde stellen we in de statistiek een anticipatie-effect vast. In de maanden direct volgend op de verstrenging zien we een veel sterkere toename van het aantal vergunningen dan normaal. Na deze tijdelijke piek daalt het aantal vergunningen tot historisch lage niveaus (bron: www.vcb.be). 5 Omdat de FOD Economie (Algemene Directie Statistiek en Economische Informatie), niet alle formulieren tijdig ontvangt, worden de ontbrekende cijfers bijgeschat op basis van historische gegevens per arrondissement. Zodra de FOD Economie over de volledige informatie beschikt, worden de voorlopige cijfers vervangen door definitieve cijfers. 1
Indicator: vergunde nieuwbouwwoningen Figuur 1: Evolutie van het aantal vergunde nieuwbouwwoningen in West-Vlaanderen en het Vlaamse Gewest 2. 9. 1.8 1.6 1.4 1.2 1. 8 6 4 2 214 215 8. 7. 6. 5. 4. 3. 2. 1. 214 215 November Aantal: 476-34,9% op jaarbasis Aantal: 1.921-26,2% op jaarbasis Oktober -49,5% op jaarbasis -3,9% op jaarbasis Kwartaal 3 - -28,1% op jaarbasis -8,6% op jaarbasis Kwartaal 2 - +54,8% op jaarbasis +46,3% op jaarbasis Kwartaal 1 - +124,5% op jaarbasis +56,5% op jaarbasis Kwartaal 4-215 +15,5% op jaarbasis +12,4% op jaarbasis Bron: FOD Economie (Algemene Directie Statistiek en Economische Informatie), Verwerking: POM West-Vlaanderen. 11
Indicator: vergunde renovatiebouwwoningen Figuur 11: Evolutie van het aantal vergunde renovatiewoningen in West-Vlaanderen en het Vlaamse Gewest 6 2.5 5 2. 4 3 2 214 215 1.5 1. 214 215 1 5 November Aantal: 31-15,2% op jaarbasis Aantal: 1.192-22,1% op jaarbasis Oktober +9,7% op jaarbasis -5,9% op jaarbasis Kwartaal 3 - +1,% op jaarbasis +1,1% op jaarbasis Kwartaal 2 - +33,2% op jaarbasis +15,1% op jaarbasis Kwartaal 1 - -8,7% op jaarbasis -14,4% op jaarbasis Kwartaal 4-215 +9,4% op jaarbasis +8,8% op jaarbasis Bron: FOD Economie (Algemene Directie Statistiek en Economische Informatie), Verwerking: POM West-Vlaanderen. 12
5. OMZET EN INVESTERINGEN BRON: FOD Economie, Algemene Directie Statistiek en Economische Informatie Cijfers tot en met het vierde kwartaal van. Indicator: omzet 6 Figuur 12: Evolutie van de omzet (in miljoen euro) van de grote ondernemingen met zetel in West-Vlaanderen en het Vlaamse Gewest 25. 16. 2. 14. 12. 15. 214 1. 214 215 8. 215 1. 6. 5. 4. 2. Kw 1 Kw 2 Kw 3 Kw 4 Kw 1 Kw 2 Kw 3 Kw 4 Kwartaal 4 - +6,6% op jaarbasis +4,2% op jaarbasis Kwartaal 3 - +3,7% op jaarbasis +2,7% op jaarbasis Kwartaal 2 - +5,% op jaarbasis +2,4% op jaarbasis Kwartaal 1 - +2,6% op jaarbasis +1,8% op jaarbasis Bron: FOD Economie (Algemene Directie Statistiek en Economische Informatie), Verwerking: POM West-Vlaanderen. 6 Het feit dat de registratie gebeurt naar vestiging van de hoofdzetel betekent dat men niet noodzakelijk de economische activiteit in het betrokken arrondissement meet. Dit nadeel wordt afgezwakt omdat het hier over een evolutie doorheen de tijd gaat. Trimestriële procentuele veranderingen zijn dan belangrijker dan absolute gegevens. Een tweede nadeel is dat enkel bedrijven met een omzet van 5. euro of meer aangifte doen. Het kan zijn dat een bedrijf nu eens wel en dan weer niet beantwoordt aan dit criterium. Om dit nadeel te ondervangen is het aangewezen op provinciaal niveau te werken. Toetreders en uittreders vallen dan minder op en kunnen elkaar meer compenseren dan als men werkt op het arrondissementeel niveau. 13
Indicator: omzet in de kleinhandel Figuur 13: Evolutie van de omzet (in miljoen euro) van de grote ondernemingen in de kleinhandel met zetel in West-Vlaanderen en het Vlaamse Gewest 2. 16. 1.8 1.6 1.4 1.2 214 14. 12. 1. 214 1. 215 8. 215 8 6 4 2 6. 4. 2. Kw 1 Kw 2 Kw 3 Kw 4 Kw 1 Kw 2 Kw 3 Kw 4 Kwartaal 4 - +1,8% op jaarbasis +7,% op jaarbasis Kwartaal 3 - -1,7% op jaarbasis +6,9% op jaarbasis Kwartaal 2 - -6,8% op jaarbasis +7,% op jaarbasis Kwartaal 1 - -5,7% op jaarbasis +3,2% op jaarbasis Bron: FOD Economie (Algemene Directie Statistiek en Economische Informatie), Verwerking: POM West-Vlaanderen. 14
Indicator: investeringen Figuur 14: Evolutie van de investeringen (in miljoen euro) van de grote ondernemingen met zetel in West-Vlaanderen en Vlaams Gewest 1.4 7. 1.2 6. 1. 5. 8 6 214 215 4. 3. 214 215 4 2. 2 1. Kw 1 Kw 2 Kw 3 Kw 4 Kw 1 Kw 2 Kw 3 Kw 4 Kwartaal 4 - +12,4% op jaarbasis +1,7% op jaarbasis Kwartaal 3 - +2,4% op jaarbasis +1,4% op jaarbasis Kwartaal 2 - +14,4% op jaarbasis +14,7% op jaarbasis Kwartaal 1 - +13,7% op jaarbasis +2,3% op jaarbasis Bron: FOD Economie (Algemene Directie Statistiek en Economische Informatie), Verwerking: POM West-Vlaanderen. 15
6. STARTERS BRON: FOD Economie, Algemene Directie Statistiek en Economische Informatie Cijfers tot en met december. Indicator: starters 7 Figuur 15: Evolutie van het aantal starters in West-Vlaanderen en het Vlaamse Gewest 2.5 16. 2. 14. 12. 1.5 1. 214 215 1. 8. 6. 214 215 5 4. 2. December Aantal: 533 +18,4% op jaarbasis Aantal: 2.722 +6,5% op jaarbasis Kwartaal 4 - +8,% op jaarbasis +4,9% op jaarbasis Kwartaal 3 - +17,4% op jaarbasis +14,1% op jaarbasis Kwartaal 2 - +31,7% op jaarbasis +32,8% op jaarbasis Kwartaal 1 - +11,4% op jaarbasis +14,1% op jaarbasis Bron: FOD Economie (Algemene Directie Statistiek en Economische Informatie), Verwerking: POM West-Vlaanderen. 7 Het aantal starters wordt gedefinieerd als de som van het aantal nieuwe btw-plichtige en het aantal wederonderwerpingen van btw-plichtige ondernemingen. Niet-btw-plichtige ondernemingen worden niet opgenomen (zoals sommige handelsvennootschappen of non-profitorganisaties). De statistiek is gebaseerd op administratieve gegevens, wat noopt tot omzichtigheid bij de interpretatie van de cijfers. Een deel van het waargenomen verloop heeft immers een administratieve oorsprong die niet noodzakelijk beantwoordt aan een economische realiteit. 16
Indicator: stopzettingen en schrappingen Figuur 16: Evolutie van het aantal stopzettingen en schrappingen in West-Vlaanderen en het Vlaamse Gewest 1.2 6. 1. 5. 8 6 4 214 215 4. 3. 2. 214 215 2 1. December Aantal: 63 +12,7% op jaarbasis Aantal: 3.64 +16,8% op jaarbasis Kwartaal 4 - +1,8% op jaarbasis +1,% op jaarbasis Kwartaal 3 - +6,1% op jaarbasis -5,9% op jaarbasis Kwartaal 2 - -12,8% op jaarbasis -14,5% op jaarbasis Kwartaal 1 - -5,8% op jaarbasis -6,9% op jaarbasis Bron: FOD Economie (Algemene Directie Statistiek en Economische Informatie), Verwerking: POM West-Vlaanderen. 17
Indicator: nettogroei 8 Januari-december Aantal: 4.355 +6,2% op jaarbasis Aantal: 22.616 +73,2% op jaarbasis Bron: FOD Economie (Algemene Directie Statistiek en Economische Informatie), Verwerking: POM West-Vlaanderen. 8 Saldo van starters en stopzettingen/schrappingen. 18
7. FAILLISSEMENTEN EN VERLOREN JOBS BRON: FOD Economie, Algemene Directie Statistiek en Economische Informatie, GRAYDON, VDAB Cijfers tot en met februari 217. Indicator: faillissementen Figuur 17: Evolutie van het aantal faillissementen in West-Vlaanderen en het Vlaamse Gewest 9 6 8 7 5 6 5 4 3 215 217 4 3 2 215 217 2 1 1 Februari 217 Aantal: 65 +6,6% op jaarbasis Aantal: 427 +1,9% op jaarbasis Januari 217-1,5% op jaarbasis +9,1% op jaarbasis Kwartaal 4 - -9,3% op jaarbasis -2,1% op jaarbasis Kwartaal 3 - -5,1% op jaarbasis +12,2% op jaarbasis Kwartaal 2 - +3,4% op jaarbasis +,6% op jaarbasis Kwartaal 1 - -2,% op jaarbasis -7,4% op jaarbasis Bron: FOD Economie (Algemene Directie Statistiek en Economische Informatie), Verwerking: POM West-Vlaanderen. 19
Indicator: verloren jobs ten gevolge van faillissementen Februari 217 Aantal: 76-27,6% op jaarbasis Aantal: 777-2,9% op jaarbasis Januari 217 +11,7% op jaarbasis +16,5% op jaarbasis Kwartaal 4 - +27,% op jaarbasis +8,7% op jaarbasis Kwartaal 3 - -1,6% op jaarbasis -15,9% op jaarbasis Kwartaal 2 - +9,5% op jaarbasis +23,2% op jaarbasis Kwartaal 1 - +43,8% op jaarbasis +,% op jaarbasis Bron: Graydon, Verwerking: POM West-Vlaanderen. De grootste faillissementen in West-Vlaanderen in de periode januari-februari 217 waren Structo+ uit Brugge (januari, 127 jobs), De Grande Projects uit Roeselare (januari, 19 jobs) en Albert Desmet uit Ardooie (januari, 12 jobs). Indicator: collectieve ontslagen 9 Januari-februari 217 Aantal bedrijven: -1 op jaarbasis Aantal ontslagen: -47 op jaarbasis Bron: VDAB, Verwerking: POM West-Vlaanderen. Volledig uitgevoerd Intentie 1 Volledig uitgevoerd Intentie 11 Aantal bedrijven: + op jaarbasis Aantal ontslagen: + op jaarbasis Aantal bedrijven: 1-1 op jaarbasis Aantal ontslagen: 558 +69 op jaarbasis Aantal bedrijven: 6 +6 op jaarbasis Aantal ontslagen: 693 +693 op jaarbasis 9 De statistiek van de collectieve ontslagen bevat twee onderdelen, met name deel 1: de intenties tot collectief ontslag en deel 2: de effectief uitgevoerde collectieve ontslagen. De intenties tot collectief ontslag werden gemeld aan de sociale interventieadviseur maar de sociale onderhandelingen moeten nog starten of zijn nog bezig. Bij de effectief uitgevoerde collectieve ontslagen is het collectief ontslag volledig beschreven en werden alle te doorlopen procedures voltooid. Het aantal collectieve ontslagen in de oorspronkelijke intentie kan dus nog afwijken van het uiteindelijke aantal collectieve ontslagen. Alle collectieve ontslagen komen slechts één keer voor in de statistiek: ofwel bij het eerste deel (de intenties) ofwel later bij deel twee (de effectieve collectieve ontslagen). 1 In oktober meldde ING de intentie tot collectief ontslag van 1.7 personen, verspreid over heel België. De uitvoering van dit collectief ontslag zal wellicht gevolgen hebben voor werknemers in West-Vlaanderen en Vlaanderen. 11 Cfr voetnoot 1. 2
8. INSCHRIJVINGEN VAN PERSONENWAGENS BRON: FEBIAC Cijfers tot en met februari 217. Indicator: inschrijvingen van nieuwe personenwagens Figuur 18: Evolutie van het aantal inschrijvingen van nieuwe personenwagens in West-Vlaanderen en het Vlaamse Gewest 4.5 35. 4. 3.5 3. 2.5 2. 1.5 1. 5 215 217 3. 25. 2. 15. 1. 5. 215 217 Februari 217 Aantal: 3.762 -,8% op jaarbasis Aantal: 29.89 +6,7% op jaarbasis Januari 217 +27,2% op jaarbasis +24,7% op jaarbasis Kwartaal 4 - -1,4% op jaarbasis +5,5% op jaarbasis Kwartaal 3 - +6,2% op jaarbasis +15,2% op jaarbasis Kwartaal 2 - +1,7% op jaarbasis +16,1% op jaarbasis Kwartaal 1 - -,7% op jaarbasis +3,6% op jaarbasis Bron: FEBIAC, Verwerking: POM West-Vlaanderen. 21
Indicator: inschrijvingen van tweedehandspersonenwagens Figuur 19: Evolutie van het aantal inschrijvingen van tweedehandspersonenwagens in West-Vlaanderen en het Vlaamse Gewest 6.5 6. 5.5 5. 4.5 4. 3.5 3. 2.5 2. 1.5 1. 5 215 217 4. 35. 3. 25. 2. 15. 1. 5. 215 217 Februari 217 Aantal: 5.554 +,3% op jaarbasis Aantal: 31.87 +3,2% op jaarbasis Januari 217 +28,9% op jaarbasis +24,4% op jaarbasis Kwartaal 4 - -11,4% op jaarbasis -9,1% op jaarbasis Kwartaal 3 - -5,8% op jaarbasis -3,4% op jaarbasis Kwartaal 2 - -,9% op jaarbasis -1,7% op jaarbasis Kwartaal 1 - -11,2% op jaarbasis -1,1% op jaarbasis Bron: FEBIAC, Verwerking: POM West-Vlaanderen. 22
Saldo van positieve en negatieve antwoorden Saldo van positieve en negatieve antwoorden mei 15 jun 15 jul 15 aug 15 sep 15 okt 15 nov 15 dec 15 jan 16 feb 16 mrt 16 apr 16 mei 16 jun 16 jul 16 aug 16 sep 16 okt 16 nov 16 dec 16 jan 17 feb 17 mei 15 jun 15 jul 15 aug 15 sep 15 okt 15 nov 15 dec 15 jan 16 feb 16 mrt 16 apr 16 mei 16 jun 16 jul 16 aug 16 sep 16 okt 16 nov 16 dec 16 jan 17 feb 17 Saldo van positieve en negatieve antwoorden Saldo van positieve en negatieve antwoorden mei 15 jun 15 jul 15 aug 15 sep 15 okt 15 nov 15 dec 15 jan 16 feb 16 mrt 16 apr 16 mei 16 jun 16 jul 16 aug 16 sep 16 okt 16 nov 16 dec 16 jan 17 feb 17 mei 15 jun 15 jul 15 aug 15 sep 15 okt 15 nov 15 dec 15 jan 16 feb 16 mrt 16 apr 16 mei 16 jun 16 jul 16 aug 16 sep 16 okt 16 nov 16 dec 16 jan 17 feb 17 Het verloop van de sociaaleconomische indicatoren en de conjunctuur in West-Vlaanderen 9. CONJUNCTUURINDICATOR VAN DE NATIONALE BANK BRON: NBB Cijfers tot en met februari 217 12. Figuur 2: Conjunctuurcurven voor West-Vlaanderen afgevlakt bruto 5 afgevlakt bruto -5-5 -1-1 -15-15 INDUSTRIE -2 RUWBOUW -5-1 -15 afgevlakt bruto 2 15 1 afgevlakt bruto -2 5-25 -3-35 -5-4 Bron: NBB, Verwerking: POM West-Vlaanderen. HANDEL -1 DIENSTVERLENING AAN BEDRIJVEN 12 Aan de hand van een maandelijkse enquête bij bedrijfsleiders gaat de Nationale Bank na hoe het gesteld is met een aantal facetten van de activiteit, de vraag en de vooruitzichten. Er zijn drie antwoordmogelijkheden: stijgend (positief), gelijkblijvend of dalend (negatief). De indicator is het saldo van de positieve en de negatieve antwoorden op deze vragen. 23
1. OVERZICHTSTABEL VOOR EN HET VLAAMSE GEWEST Tabel 1: Evolutie van de sociaaleconomische indicatoren en de conjunctuur in West-Vlaanderen en het Vlaamse Gewest (1) Indicator Eenheid Datum West-Vlaanderen Vlaams Gewest Waarde Wijziging op jaarbasis Waarde Wijziging op jaarbasis Arbeidsmarkt - nwwz totaal aantal feb 217 31.475-4,9% 219.595-4,6% - nwwz mannen aantal feb 217 17.389-3,1% 119.121-4,7% aandeel 55,2% +1,%punt 54,2% -,1%punt - nwwz vrouwen aantal feb 217 14.86-7,1% 1.474-4,4% aandeel 44,8% -1,%punt 45,8% +,1%punt - nwwz <25 jaar aantal feb 217 6.997-5,% 43.63-4,4% aandeel 22,2% +,%punt 19,6% +,%punt - nwwz >5 jaar aantal feb 217 8.78-8,1% 6.447-5,4% aandeel 27,9% -1,%punt 27,5% -,2%punt - nwnwz aantal dec 3.339-16,4% 18.5-19,4% - ontvangen vacatures (2) aantal feb 217 3.614 +26,9% 2.79 +14,4% - lopende vacatures einde maand (2) aantal feb 217 6.432 +33,4% 35.18 +25,8% - tijdelijke werkloosheid gem. aantal dec 2.483-2,9% 9.663-11,4% Consumenten - vergunde woningen (nieuwbouw) (3) aantal nov 476-34,9% 1.921-26,2% - vergunde woningen (renovatie) (3) aantal nov 31-15,2% 1.192-22,1% - omzet kleinhandel mio euro kw 4-1.865 +1,8% 14.851 +7,% - inschrijvingen nieuwe personenwagens aantal feb 217 3.762 -,8% 29.89 +6,7% - inschrijvingen tweedehandspersonenwagens aantal feb 217 5.554 +,3% 31.87 +3,2% 24
Indicator Eenheid Datum West-Vlaanderen Vlaams Gewest Waarde Wijziging op jaarbasis Waarde Wijziging op jaarbasis Producenten - omzet mio euro kw 4-23.769 +6,6% 155.79 +4,2% - investeringen mio euro kw 4-1.248 +12,4% 6.612 +1,7% - starters aantal dec 533 +18,4% 2.722 +6,5% - faillissementen aantal feb 217 65 +6,6% 427 +1,9% - banen verloren door faillissementen aantal feb 217 76-27,6% 777-2,9% - conjunctuurindicator brutowaarde feb 217-1,5 +5,1 punten - - (1) Indicatoren die ongunstig evolueerden zijn gemarkeerd. (2) NEC, exclusief interim-vacatures. (3) Voorlopige cijfers. Bron: VDAB, RVA, FOD Economie (Algemene Directie Statistiek en Economische Informatie), FEBIAC, NBB, Graydon, Verwerking: POM West-Vlaanderen. 25
11. BESLUIT Alle arbeidsmarktindicatoren toonden de voorbije maanden duidelijk een gunstige evolutie in West-Vlaanderen. Bij de indicatoren die het producenten- en consumentenvertrouwen weerspiegelen waren er overwegend positieve signalen. De afgevlakte synthetische conjunctuurcurve (zie figuur 21) is sinds april duidelijk opwaarts gericht. De positieve evolutie van de brutowaarden laat vermoeden dat de afgevlakte synthetische conjunctuurcurve deze trend voorlopig zal aanhouden. Figuur 21: Synthetische conjunctuurcurve voor West-Vlaanderen Bron: NBB, Verwerking: POM West-Vlaanderen. Hieronder vatten we nog even samen welke indicatoren gunstig (+) of ongunstig (-) evolueerden. Onvolledige kwartalen werden gemarkeerd. Arbeidsmarktindicatoren Indicator West-Vlaanderen Vlaams Gewest Kw 2 - Saldo van positieve en negatieve antwoorden, 29 21 211 212 213 214 215 217-5, -1, -15, -2, -25, -3, -35, afgevlakt bruto Kw 3 - Kw 4 - Kw 1-217 Kw 2 - Kw 3 - Kw 4 - Niet-werkende werkzoekenden totaal + + + + + + + + Niet-werkende werkzoekenden mannen + + + + + + + + Niet-werkende werkzoekenden vrouwen + + + + + + + + Niet-werkende werkzoekenden <25 jaar - + + + - + + + Niet-werkende werkzoekenden >5 jaar + + + + + + + + Niet-werkende niet-werkzoekenden + + + + + + Ontvangen vacatures + + + + + + + + Openstaande vacatures + + + + + + + + Tijdelijke werkloosheid + + + - + + Kw 1-217 Het aantal niet-werkende werkzoekenden in West-Vlaanderen blijft verder dalen, en dit zowel bij mannen als bij vrouwen en zowel bij -25-jarigen als bij 5-plussers. Met uitzondering van de -25-jarigen waren de afnames op jaarbasis in januari en februari 217 telkens iets kleiner dan in de voorgaande maanden van. In elke maand van (behalve in september en december) daalde het aantal jeugdwerklozen sterker dan het totale aantal werklozen, waardoor het aandeel jeugdwerklozen toenam. In januari en februari 217 daalde het aantal jonge 26
werklozen op jaarbasis nagenoeg even sterk als het totale aantal werklozen, waardoor hun aandeel status quo bleef. Het aantal oudere uitgeschreven werklozen van 5 jaar en ouder kende in de loop van steeds grotere afnames op jaarbasis. De VDAB ontving in gemiddeld een derde meer vacatures dan in 215 en ook in de eerste twee maanden van 217 zette deze trend zich voort. Ook het aantal openstaande vacatures evolueerde duidelijk positief in de loop van en in januari en februari 217, al waren de toenames op jaarbasis iets beperkter dan bij de ontvangen vacatures. Een dalend aantal niet-werkende werkzoekenden in combinatie met een stijgend aantal openstaande vacatures zorgt voor een stijgende arbeidsmarktkrapte, wat typerend is voor een verbeterende conjunctuur. In het laatste kwartaal van daalde de tijdelijke werkloosheid op jaarbasis sterker dan in de eerste drie kwartalen van. Producentenvertrouwen Indicator West-Vlaanderen Vlaams Gewest Kw 2 - Kw 3 - Kw 4 - Kw 1-217 Kw 2 - Kw 3 - Kw 4 - Omzet + + + + + + Investeringen + + + + + + Starters + + + + + + Stopzettingen en schrappingen + - - + + - Faillissementen - + + - - - + - Verloren jobs - + - - - + - - Kw 1-217 De omzet en de investeringen van grote ondernemingen met zetel in West-Vlaanderen kenden in elk kwartaal van toenames op jaarbasis. In lag het aantal starters in West-Vlaanderen elke maand hoger dan in de overeenkomstige maanden van 215; in het laatste kwartaal van was de gemiddelde toename op jaarbasis wel kleiner dan in de voorgaande kwartalen. Ondanks een toename op jaarbasis in het laatste halfjaar van, telde West-Vlaanderen in iets minder stopzettingen en schrappingen dan in 215. In combinatie met een toename van het aantal starters leidde dit tot een grotere nettogroei van het aantal ondernemingen in in vergelijking met 215. De afnames op jaarbasis van het aantal faillissementen in het laatste kwartaal van en januari 217 gingen gepaard met aanzienlijke toenames van het aantal verloren jobs, terwijl de toename van het aantal faillissementen in februari 217 gepaard ging met een sterke afname van het aantal verloren jobs door faillissementen. Consumentenvertrouwen Indicator West-Vlaanderen Vlaams Gewest Kw 2 - Kw 3 - Kw 4 - Kw 1-217 Kw 2 - Kw 3 - Kw 4 - Vergunde woningen (nieuwbouw) + - - + - - Vergunde woningen (renovatie) + + - + + - Omzet kleinhandel - - + + + + Inschrijvingen nieuwe personenwagens + + - + + + + + Inschrijvingen tweedehandspersonenwagens - - - + - - - + Kw 1-217 Als gevolg van de nieuwe verstrenging van het toegelaten maximale E-peil op 1 januari en het ermee gepaard gaande anticipatie-effect, waren er in West-Vlaanderen in de eerste vijf maanden van aanzienlijke toenames op jaarbasis van het aantal vergunde nieuwbouwwoningen. Met uitzondering van juli waren er in de daaropvolgende maanden echter grote afnames op jaarbasis. Bij de vergunde renovatiewoningen waren er in de 27
periode januari-november overwegend toenames op jaarbasis. Na afnames in de eerste drie kwartalen was er in het laatste kwartaal van een toename op jaarbasis van de omzet bij West-Vlaamse bedrijven in de kleinhandel. In werden iets meer nieuwe personenwagens ingeschreven en iets minder tweedehandspersonenwagens in vergelijking met 215. In januari 217 werden duidelijk meer nieuwe en tweedehandspersonenwagens ingeschreven dan in januari, terwijl er in februari een minieme afname was bij de nieuwe personenwagens en een minieme toename bij de tweedehandspersonenwagens. De diamant van West-Vlaanderen 13 (zie figuur 22) tot slot toont de evolutie van de verschillende indicatoren in ten opzichte van 215 14. Van de 13 sociaaleconomische indicatoren in de diamant evolueerden er negen in positieve richting. Bij drie van de vier indicatoren die ongunstig evolueerden - omzet kleinhandel, vergunde renovatiewoningen en inschrijvingen van tweedehandspersonenwagens - bleef de negatieve evolutie vrij beperkt; bij de verloren arbeidsplaatsen door faillissementen was de negatieve evolutie groter. Figuur 22: Evolutie van de sociaaleconomische indicatoren in West-Vlaanderen in ten opzichte van 215 verloren arbeidsplaatsen stopzettingen starters werkloosheid 3,% 2,% 1,%,% -1,% -2,% -3,% tijdelijke werkloosheid omzet omzet kleinhandel aantal faillissementen investeringen tweedehands personenwagens nieuwe personenwagens vergunde nieuwbouwwoningen vergunde renovatiewoningen Bron: VDAB, RVA, FOD Economie (Algemene Directie Statistiek en Economische Informatie), FEBIAC, Graydon, Verwerking: POM West-Vlaanderen. 13 De diamant van West-Vlaanderen bestaat uit een assenstelsel waarop met een stip de waarden van verschillende indicatoren zijn weergegeven. De stippen zijn verbonden met een lijn. Zij vormen de diamant. Op de verticale as staat de schaalindeling ingetekend, die in feite de procentuele verbetering of verslechtering van de indicatoren weergeeft. Bij een stationaire toestand (% groei) wordt een figuur verkregen zoals aangeduid door de centrale veelhoek. Bij een verbetering van de indicator liggen de waarden buiten de centrale veelhoek. Bij een verslechtering vallen de stippen binnen de centrale veelhoek. Als alle waarden in gunstige zin evolueren, dan is de diamant groter dan de centrale veelhoek. 14 De cijfers van vergunde nieuwbouw- en renovatiewoningen hebben betrekking op de periode januari-november. 28