De meerwaarde van Integrative Medicine in de kinderoncologie Inès von Rosenstiel, kinderarts Slotervaartziekenhuis Ede, 16 april 2009 1
Integrative Medicine Wat is Integrative Medicine? Voorbeelden en toepassingen in de kinderoncologie Suggesties en aanbevelingen 2
Integrative Medicine Integrative Medicine is geneeskunde waarbij een groot belang wordt gehecht aan de relatie tussen hulpverlener en zorgdrager, is gericht op de hele persoon, is gebaseerd op onderzoek en maakt op multidisciplinaire wijze gebruik van alle geschikte therapeutische benaderingen, inclusief alternatieve en complementaire, met als doel optimale gezondheid en welbevinden bereiken. (Consortium of Academic Health Centers for Integrative Medicine) 3
Opgericht in 2000 Academische universiteiten (Harvard, Yale, Duke, Stanford, WFUSM ) Internationale Research Conferenties Samenwerking in research Ontwikkeling van Best practices Training en opleiding http://www.imconsortium.org/cahcim/about/home.html 4
Definitie 4 peilers 1) Patiënt-arts relatie is gebaseerd op partnership ( arts als coach) Zelfmanagement is uitgangspunt, patiënt is en blijft verantwoordelijk voor eigen gezondheid 2) Preventie en welzijn 3) Aandacht voor gezonde omgeving Er is een wisselwerking tussen lichaam, geest en omgeving 4) Combineert reguliere geneeskunde met aanvullende technieken die bewezen effectief en veilig zijn 5
Integratieve Aanpak Bioenergetische therapieën: Acupunctuur/ acupressuur, homeopathie, magnestiseren Biomechanische therapieën: Operaties, osteopathie, chiropraxie, massages betrokken zorg waarbij patiënt centraal staat Biochemische therapieën: medicijnen, kruiden, voedingssupplementen Leefstijl therapieën: Inspanning/rust, lichaam en geest, omgevingsinvloeden, dieetmaatregelen 6
CAM gebruik in de kinderoncologie 35% 45% 35% 27% 10% 8% CAM Homeopathie Voedingssupplementen Antroposofische medicatie Bachbloesem Massage A. Laengler el al, Eur J of Cancer 44(2008) 233-2240 7
Dr. K. Kelly, Prof Pediatrics Director Integrative Medicine Therapy Program 8
Patiëntenzorg Kruiden/voedingsadvies Aromatherapie/verneveling Acupunctuur Massage/reflexologie Meditatie Yoga/bewegingsprogramma s 9
Scholingsactiviteiten Carol Ann s Library (New York) - 1000 boeken - DvD s CAM - Tijdschriften Staff Classes / Grand rounds 10
Consensus uitspraak CAM kinderoncologie Weinig bewijslast werkzaamheid CAM als geheel 11
Consensus uitspraak CAM kinderoncologie Echter: Wetenschappelijke onderbouwing Symptoom management Kwaliteit van leven 12
Symptoom management Braken/misselijkheid Moeheid Gedragsproblemen/somberheid Pijn (mond/aanraken) Angst/stress 13
Lichaam/Geest interventies Afleiding Ademhalingsoefeningen Relaxatietechnieken 14
Lichaam/Geest interventies Massage Muziektherapie Hypnose 15
Lichaam/Geest interventies Mindfulness 16
Healing environments Proefschrift Karin Dijkstra, Universiteit Twente 2009 UNDERSTANDING HEALING ENVIRONMENTS: Effects of physical environmental stimuli on patients Health and Well-Being Karin Dijkstra 17
Bronnen Wetenschap Children s Oncology Group, NIH www.integrativetherapies.columbia.edu www.integrativeonc.com/research 18
Klinische CAM Trials Mariadistel bij ALL onderhoudsbehandeling Preventief/leverschade Therapeutisch/leverschade Carnitine Postbehandeling cardioprotectie Moeheid Glutamine Bij perifere neuropathie Bij mucositis 19
Klinische CAM Trials Acupunctuur Braken Aromatherapie Braken 20
21
Kinderadviespoli IM Sinds oktober 2007 Deskundig advies o.b.v. wetenschappelijke onderbouwing Kaf van koren! Verwijzingscircuit 22
23
Ethisch raamwerk Effectief Ja Veilig Ja Nee Nee Aanbevelen Nauwkeurig monitoren Nauwkeurig monitoren Sterk afraden Cohen M. Pediatrics, 2005 24
Suggesties en aanbevelingen Open communicatie arts/patient 50% v/d patiënten vertelt CAM gebruik niet aan arts Negatieve interacties en bijwerkingen 25
Communicatie arts patiënt Verantwoordelijkheid van arts om te vragen naar CAM gebruik: Expliciteer behoefte Erken behoefte Toon begrip zonder oordeel Geef deskundig advies 26
Suggesties en aanbevelingen Bij/nascholing oncologen/verpleegkundigen Wetenschappelijk onderzoek en samenwerking klinische trials 27
Suggesties en aanbevelingen Kennis en beschikbaarheid Integrative Medicine in Kinderoncologische Centra VOKK Beleid 28
Meerwaarde van IM in de kinderoncologie Kwaliteitsverbetering Gezondere overleving Verbeterde end-of-life care Verbreding aanbod therapeutische mogelijkheden 29
Meerwaarde van IM in de kinderoncologie Belevingsgerichte aanpak Geïntegreerde menselijke zorg Integrale benadering Aandacht voor ervaringsperspectief Experience-based medicine Evidence-based medicine 30
Focus op thema s Zorg als relatie (dialoog) Bevorderen van zelfzorg Menslievende zorg binnen en buiten het ziekenhuis 31
www.nikim.nl Ines.vonrosenstiel@slz.nl Tijdschrift Attent 32