COBc-dag 5 november 2015 Private Kwaliteitsborging
Stand van zaken 2008: rapport Commissie Dekker juli 2014 concept wetsvoorstel 13 mei 2015 heeft de ministerraad ingestemd met het wetsvoorstel Advies Raad van State is augustus binnengekomen. wetsvoorstel is aangepast. Wetsvoorstel nog niet naar 2 e Kamer. Is uitgesteld tot na oplevering nieuwe MKBA Tekst aangepaste wetsvoorstel nog niet bekend Invoering risicoklasse 1 op 1 januari 2017 nog mogelijk maar
nieuwe balans Er moet sprake zijn van twee communicerende vaten: Schrappen preventieve toets Bouwbesluit Aansprakelijkheid beter regelen Positie van de consument versterken Vertrouwen en verantwoordelijkheid in het bouwproces 3
Keuze is gemaakt voor volledig privaat: maar markt is niet gereed. Onderzoek calamiteiten bouw Te weinig bewustzijn opdrachtgevers Regie- en communicatieproblemen Versnippering Bezuinigingen Uitvoeringsproblemen Winst boven kwaliteit Onvoldoende controle Onvoldoende risicoanalyses Onvoldoende verantwoordelijkheid nemen. Dagelijkse praktijk Veel niet ontvankelijke aanvragen Slechte kennis bouwregelgeving Fouten in plannen Veel improvisatie tijdens uitvoering (Te)late aanlevering van nader in te dienen bescheiden Laks met aandragen bewijsmateriaal..
Wijze van invoering Er komt een gefaseerde invoering: Groepen bouwwerken worden in fasen onder private kwaliteitsborging gebracht Er wordt begonnen met bouwwerken met beperkt maatschappelijk risico
Wijze van invoering Het Olvarit proces
Instrumenten per risico-klasse Klasse 1 (CC1 Eurocodes) Eisen instrument Eisen kwaliteitsborger Klasse 2 (CC2 Eurocodes) Eisen instrument + Eisen kwaliteitsborger + Klasse 3 (CC3 Eurocodes) Eisen instrument ++ Eisen kwaliteitsborging ++
Afbakening gevolgklasse 1 (CC1) Vergunningsplichtige bouwwerken Zonder vergunning of melding brandveilig gebruik Die maximaal 20m hoog zijn Er geen gelijkwaardigheid wordt toegepast Onderscheid in instrumenten tussen woningbouw en utiliteitsbouw Binnen CC1 wel afhankelijk van soort bouwwerk andere eisen aan instrumenten
Voorbeelden gevolgklasse 1 (CC1) Woonfuncties tot en met maximaal 3 bouwlagen (grondgebonden woningen) Agrarische bouwwerken Lichte industriefunctie (met kantoor tot max 10 pers.) Bedrijfshallen Kleine infrastructurele werken (voetgangersbrug e.d.) Blok voor Blok renovatie van corporatiewoningen Verbouwingen buiten eerdere categorieen waarbij hoofddraagconstructie niet wordt gewijzigd.
Politieke druk Doordat de minister heeft toegezegd niet te gaan voor duaal meer gefaseerd is de druk voor de markt een stuk hoger komen te liggen Na overleg tussen de minister en bouwbaas (Maxime Verhagen met elkaar gesproken met als resultaat Aanpassing wetsvoorstel: Naar aanleiding van overleg met marktpartijen is in de memorie van toelichting aangegeven dat bij de introductie van het nieuwe stelsel eerst van start wordt gegaan met de eenvoudige bouwwerken in het kader van nieuwbouw en seriematige verbouwprojecten. Kleinere bedrijven zonder veel ervaring met kwaliteitsborging hebben zo wat langer de tijd om zich op het nieuwe stelsel voor te bereiden.
Onduidelijke afbakening? Of niet. Begonnen wordt met eenvoudige nieuwbouw en seriematige verbouw Er wordt dus nog niet begonnen met: verandering aan een bouwwerk indien de constructie wijzigt. Wijzigingen van de constructie in combinatie met een vergunningvrije activiteit zijn en blijven vergunningvrij. een verbouwing waarbij de indeling in brandcompartimenten wordt gewijzigd. het meerlaags bijbehorende bouwwerk het bijbehorende bouwwerk hoger dan 5 meter het niet op de grond staande bijbehorende bouwwerk (zoals bijvoorbeeld een dakopbouw)
Contouren nieuw stelsel
Nieuw stelsel Ruimtelijke vergunning wordt afgegeven door gemeente: Bestemmingsplan, welstand en omgevingsveiligheid Bouwkwaliteit wordt geborgd via Kwaliteitssystemen te gebruiken door opdrachtgever: Afhankelijk van maatschappelijk afbreukrisico eisen aan personen, proces en product. Afhankelijk van risico door erkenning, certificering, verzekering en/of verplicht privaat toezicht (TIS)
Opdrachtgever bouwwerk Bevoegd gezag Kwaliteitsborger Vaststellen gevolgklasse Keuze instrument Keuze kwaliteitsborger Register Definitie gevolgklasse Vergunningaanvraag: melden instrument en kwaliteitsborger Toetsing juiste instrument en kwaliteitsborger Ontwerpen / bouwen Toezicht volgens instrument Bouwwerk gereed / oplevering Ingebruikname bouwwerk Toets aanwezigheid verklaring / gegevens en bescheiden Verklaring bij oplevering
Belangrijkste wijzigingen Valt weg Bouwtechnische inhoudelijke beoordeling aanvraag Toezicht op bouwtechnische uitvoering Komt erbij Check op toepassing juist kwaliteitsborgingsinstrument Check op aanwezigheid juiste kwaliteitsborger Check op verklaring bouwwerk conform Bouwbesluit Check ontvankelijkeheid asbuilt dossier
Het private stelsel Toelatingsorganisatie (landelijke ZBO organisatie) Instrumenten voor kwaliteitsborging (diverse instrumenten afhankelijk van risicocategorie) Instrumentbeheerders (branche-organisaties, certificerende instellingen) Kwaliteitsborgers (zelfkeurende aannemers, architecten als bouwheer, TIS-bureaus)
PUBLIEK Toelatingsorganisatie Instrumentbeheerder Kwaliteitsborger PRIVAAT Toelating Instrument voor kwaliteitsborging Toegelaten instrument KB wil instrument toepassen Register Erkenning / certificering door instrumentbeheerder KB erkend / gecertificeerd voor instrument Toezicht op het stelsel Toezicht KB past instrument toe Steekproefsgewijze controles Bouwwerk
Landelijke toelatingsorganisatie Het beslissen op aanvragen om toelating van een instrument voor kwaliteitsborging Het wijzigen, schorsen of intrekken van een toelating Het steekproefsgewijs controleren van de werking van de toegelaten instrumenten voor kwaliteitsborging Het geven van voorlichting over de toepassing van de voorschriften met betrekking tot de instrumenten voor kwaliteitsborging En meer zoals beoordeling gelijkwaardigheid
Criteria instrumenten Algemene criteria Productcriteria Procescriteria Persoonscriteria Communicatie criteria Beschreven in advies 8 van de kwartiermakers Becommentarieerd door de werkgroep PKB van de vereniging BWT Nederland
Eisen aan instrumenten Wet kwaliteitsborging voor het bouwen werkwijze voldoen Bouwbesluit kwaliteitsbewaking kwaliteitscontroles tijdens bouw Transparant en reproduceerbaar Risicoanalyse en inspectieplan Integrale beoordeling Samenhang borgen Toezicht en sancties Eind 2015 Tweede Kamer Wet Kwaliteitsborging voor het bouwen Artikel 7ac AMvB Kwaliteitsborging Regeling Kwaliteitsborging Beleidsregels Toelatingsorganisatie
Eisen aan instrumenten Besluit Kwaliteitsborging, eisen aan instrumenten Nadere uitwerking eisen Welke informatie beschikbaar Inhoud opleverdossier Opleidingseisen Gereed begin 2016 Wet Kwaliteitsborging voor het bouwen Artikel 7ac AMvB Kwaliteitsborging Regeling Kwaliteitsborging Beleidsregels Toelatingsorganisatie
Criteria instrumenten advies 8 1.3 Het instrument schrijft voor op welke wijze de kwaliteitsborger voorafgaand aan de bouw zich ervan vergewist dat de voor realisatie bedoelde uitwerkingsgegevens van het bouwplan (tekeningen, berekeningen, beschrijvingen, voorgeschreven attesten, etc.) kunnen leiden tot een gebruiksgereed bouwwerk dat voldoet aan de bouwtechnische voorschriften in hoofdstuk 2 t/m 6 van Bouwbesluit 2012.
Eisen aan instrumenten Regeling Kwaliteitsborging Inhoudelijk invulling eisen Verplichte onderdelen inspectieplan Minimale inspanning toezicht Minimale eisen opleiding Vergelijk: Kwaliteitscriteria 2.1 Onafhankelijkheid Alleen voor bepaalde bouwwerken? Wet Kwaliteitsborging voor het bouwen Artikel 7ac AMvB Kwaliteitsborging Regeling Kwaliteitsborging Bodem in het stelsel noodzakelijk? Tot een minimum beperken Politieke wensen Beleidsregels Toelatingsorganisatie
Eisen aan instrumenten Wet Kwaliteitsborging voor het bouwen Artikel 7ac Beleidsregels Toelatingsorganisatie Wanneer voldoet een instrument? Procedure toetsing Werkwijze inhoudelijke beoordeling Welke tools zijn voldoende? Toelatingsorganisatie stelt vast, minister keurt goed AMvB Kwaliteitsborging Regeling Kwaliteitsborging Beleidsregels Toelatingsorganisatie
Impactanalyse
Doel impactanalyse Inzicht krijgen in hoeveelheid werk (percentage) dat bij invoering van gevolgklasse 1 wet kwaliteitsverbetering voor het bouwen wegvalt bij het bevoegd gezag (aan)deel van de legesinkomsten van nieuwbouw grondgebonden woningen en seriematige verbouw binnen gevolgklasse 1
Samenstelling werkgroep Een groep leden vanuit de Vereniging BWT Nederland Werkzaam bij gemeenten, omgevingsdiensten en samenwerkingsverbanden Vanuit grote en kleine organisaties Van manager tot medewerker, van generalist tot specialist
Impactanalyse model
Opzet impactanalyse Verdeling productie in bouwwerkcategorieën Aantal aanvragen per bouwwerkcategorie Percentage bouwwerkcategorie onder CC1 Normuren behandeling aanvraag per bouwwerkcategorie Normuren toezicht vergunning per bouwwerkcategorie..
Vervolg Uren Bouwbesluit behandeling per aanvraag in een bouwwerkcategorie Uren Bouwbesluit toezicht per vergunning in een bouwwerkcategorie Uren Bouwbesluit specialisten toetsing en toezicht per plan in een bouwwerkcategorie
Model impactanalyse Bouwkosten categorien aantal aanvragen op jaarbasis percentage onder CC1 normuren behandeling per gemiddeld plan in categorie normuren toezicht per gem plan in categorie uren bouwbesluit behandeling per gemiddeld plan in categorie uren bouwbesluit toezicht per gemiddeld plan in categorie uren bouwbesluit specialisten (constructeur, bouwfysicus) behandeling en toezicht per gemiddeld plan in categorie lager dan 5.000 140 100% 13 2 0 0 0 tussen 5.000 en 50.000 650 100% 13 7 2 2 5 tussen 50.000 en 100.000 70 70% 38 12 4 4 13 tussen 100.000 en 400.000 70 50% 53 21 5 10 30 tussen 400.000 en 1.000.000 30 10% 89 30 7 15 56 tussen 1,000,000 en 2.000.000 10 0% 140 56 11 29 100 tussen 2.000.000 en 5.000.000 20 0% 140 56 11 29 100 meer dan 5.000.000 10 0% 270 130 11 45 288
Uitkomst impactanalyse Totaal normuren per jaar Totaal uren Bouwbesluit per jaar onder CC1
Lokale variabelen impactanalyse Basis is toepassen bouwwerkcategorie uit model Als gemeente andere bouwwerkcategorieën heeft dan deze toepassen Basis is het toepassen van de normuren Als gemeente zelf uren per categorie heeft dan deze toepassen
Resultaten impactanalyse Impact van volledige invoering CC1: Minimaal 11% Maximaal 33 % Gemiddeld 20%
Het achterliggende verhaal Rolinvulling Type opgave Type bouwwerken en omvang gemeente Specialisten
Voorbeeld 1: impact laag gemeente met regierol, relatief veel grote bouwprojecten, weinig uitbreiding en een gemiddeld aantal specialisten Rol Bouwwerk Opgave Specialist
Voorbeeld 2: impact gemiddeld gemeente met regierol, relatief weinig grote bouwprojecten, vinexontwikkelingen en een gemiddeld aantal specialisten Rol Bouwwerk Opgave Specialist
Voorbeeld 3: impact hoog gemeente met opvoedende rol, weinig grote bouwprojecten, geen groeikernen en veel specialisten Rol Bouwwerk Opgave Specialist
Wijze van invoering Het Olvarit proces
Bouwtechnisch vergunningvrij 1. een op de grond staand bijbehorend bouwwerk als bedoeld in artikel 1, eerste lid, van bijlage II bij het Besluit omgevingsrecht, mits niet hoger dan 5 meter; 2. een dakkapel; 3. een dakraam, daklicht, lichtstraat of soortgelijke daglichtvoorziening in een dak; 4. een collector voor warmteopwekking of een paneel voor elektriciteitsopwekking; 5. een kozijn, kozijninvulling of gevelpaneel; 6. een zonwering, rolhek, luik of rolluik aan of in een gebouw; tuinmeubilair; 7. een sport- of speeltoestel voor uitsluitend particulier gebruik, mits uitsluitend functionerend met behulp van de zwaartekracht of de fysieke kracht van de mens; 8. een erf- of perceelafscheiding; 9. een vlaggenmast
Fyra nooit door inspectie gecontroleerd De Inspectie Leefomgeving en Transport (ILT) heeft niet zelf naar de Fyra gekeken toen er een besluit over een vergunning voor de trein moest worden genomen. Daarvoor bestond geen aanleiding, zei inspecteur Krijn van Herwaarden tegen de parlementaire enquêtecommissie die het debacle met de trein onderzoekt. Van Herwaarden was de inspecteur die toestemming gaf om de Fyra toe te laten op het spoor.