Symposium Onderzoeksresultaten 2016 2017
Mensen met verward gedrag Mensen met verward gedrag, wat weten we eigenlijk over hen en wat vraagt dit van professionals in zorg en welzijn? Wietske Dijkstra 19-10-2017
Mensen met verward gedrag Het lectoraat werkt in dit onderzoek samen met Politie Fryslân, VNN, ZIENN, GGZ Friesland, Kenniskring Welzijn Nieuwe Stijl Aanleiding signalering van toename problematiek verwarde personen Zichtbaar gemaakt door de politie E33 code
E33 code (overlast door verwarde personen) Friesland 2015 4700 incidenten gemeld Door 2164 personen Gemiddeld anderhalf tot drie personen per dag: 32% is 1 melding per persoon 30% is 2-5 meldingen per persoon 38% melding per 1-2 maand 11% door 3 personen (> 100 meldingen)
Mensen met verward gedrag Onderzoek is gestart in september 2016 Werd uitgevoerd door tien studenten Social Work en vier studenten van HBO-V 100 respondenten, waaronder medewerkers van ZIENN, GGZ Friesland, VNN, FACT team, wijkteam, wijkverpleegkundigen, ervaringsdeskundigen, naasten, sleutelfiguren in de wijk
Mensen met verward gedrag, wat weten we eigenlijk over hen? We hanteren definities, maar geen daarvan is sluitend Terminologie verandert gedurende de periode van onderzoek Verwarde personen Mensen met verward gedrag Mensen met een acute zorgnood Mensen met onbegrepen gedrag
Kwalitatief onderzoek onder professionals 1 28 interviews met zorgprofessionals & beleidsmakers van GGZ, ZIENN en VNN. Resultaten Behoefte aan kennis van de verschillende achtergronden van mensen met verward gedrag Indruk is een toename frequentie en intensiteit verwarde personen ambulantisering en systeemwereld Veelal verschillende partijen betrokken Goede samenwerking, behoefte aan creatieve oplossingen en ontschotting
Kwalitatief onderzoek onder professionals 1 Conclusie en aanbevelingen Meer verwarde personen Behoefte aan meer mogelijkheden om samen te werken in de keten Behoefte aan meer creativiteit m.b.t. schotten in samenwerking en privacy Vervolg Verbeterde registratie Verbeterde beschrijving achtergrond verwarde personen Onderzoek binnen wijk- en gebiedsteams Onderzoek naar ervaringskennis
Verward gedrag kijkend door de ogen van ervaringsdeskundigen (13), naasten (3) en sleutelfiguren(6) Onderzoek Kenniskring Welzijn Nieuwe Stijl Na ingrijpende verlieservaringen wordt een reguliere woonwijk door mensen met een psychische kwetsbaarheid vaak als onveilig ervaren Aan incidenten gaat vaak een periode van geleidelijke verwijdering tot de sociale omgeving vooraf; een zelfgezocht isolement De omgeving ervaart verward gedrag als lastig vanwege de onmogelijkheid tot normaal contact met de betreffende persoon Op noodkreten, meldingen en signalen uit het informele sociale netwerk in de wijk wordt door professionals niet altijd adequaat gereageerd. Terugkoppeling blijft uit.
Mensen met verward gedrag, ondersteuningsvraag Zowel mensen met verward gedrag als hun naasten zouden graag over een lange periode een vast contactpersoon willen hebben, iemand die naast ze staat.
Kwalitatief onderzoek onder professionals 2 Wijk- en gebiedsteams Interviews met twee wijkteams Leeuwarden en met drie gebiedsteams elders in Friesland Resultaten Psychosociale factoren die een belangrijke rol spelen bij verward gedrag worden gekenmerkt door verlieservaringen Gebiedsteam is sterk wanneer het een diversiteit aan expertise heeft. Signaleren, preventief werken, sluit nauw aan bij de outreachend werken binnen gebiedsteams, ondanks dat zijn zorgmijders moeilijk zijn te bereiken Er is voldoende samenwerking met woningcorporaties, politie, FACT. AVE aanpak is helpend m.b.t. verantwoordelijkheid en regie Mogelijkheid voor meer beschermde woonplekken in wijken/ gebieden is wenselijk
Kwalitatief onderzoek onder professionals 2 Wijkverpleegkundigen Interviews 9 met wijkverpleegkundigen binnen gebiedsteam of ketenpartner van een gebiedsteam Friesland en Groningen Resultaten Signaleren complexe zorg thuis, ook mensen met psychische problemen, taak in vroegsignalering Behoefte aan bredere gebiedsteams waar medische beroepen beter in vertegenwoordigd zijn Hebben aanvullende medische kennis die diagnostisch van betekenis is Hebben een kort lijntje met medische zorg, zowel huisarts, is laagdrempelig Ervaren financiële beperking m.b.t. uitvoeren van preventieve zorg Behoefte aan 1 regiehouder juist bij verwarde personen
Kwalitatief onderzoek onder professionals 2 FACT teams Leeuwarden gericht op rol in samenwerking met wijkteams interviews met 10 HBO V verpleegkundigen en SPV Resultaten Onderscheid tussen overlast gevend en niet -overlast gevend verward gedrag Sociale wijkteam hebben vooral signalerende functie bij niet-overlast gevende verwarde personen. FACT expertise diagnostiek en kennisoverdracht psychiatrie naar partners FACT signaleert financiële beperking m.b.t. bemoeizorg, zes weken is kort. Wijkteam regiefunctie wanneer meerdere partijen zijn betrokken Korte lijnen als samenwerkingspartners is krachtig, elkaar kennen
Knelpunten Participanten benoemen dat kennis van signalen 'verward gedrag' versnipperd aanwezig is. In wijkteams afhankelijk van ervaring vanuit moederorganisatie, verpleegkundigen afhankelijk van de setting en doelgroep waarmee wordt gewerkt Contact maken met zorg-mijders achter de voordeur is lastig, Zorgen over niet-overlastgevende personen met verward gedrag, deze raken buiten beeld FACT signaleert beperking bemoeizorg: zes weken is te kort Gescheiden financieringsstromen voor vrijwillige en gedwongen hulp, waardoor continuïteit en slagvaardigheid kan worden belemmerd Geen toestemming verlenen voor behandeling door persoon zelf waardoor pas bij escalatie kan worden ingegrepen. Belemmeringen worden ervaren door strikte hantering privacyrichtlijnen door ketenpartners
Conclusie en aanbevelingen Meerdere factoren spelen een belangrijke rol bij het ontwikkelen en in stand houden van verward gedrag; verslaving, lichte verstandelijke beperkingen, psychiatrische aandoeningen of dementie. Dit in combinatie met levensproblemen, zoals schulden, dakloosheid, werkloosheid, verlies van dierbaren Onze maatschappij doet veel appèl op cognitieve structuren, mensen met (latent)verward gedrag kunnen daar niet aan voldoen Mensen met verward gedrag zijn kwetsbaar en zouden baat kunnen hebben bij sociale steunstructuren in dorpen en steden Creëer meer ruimte voor creatieve en alledaagse oplossingen
Conclusie en aanbevelingen Ken elkaar Waken voor brede samengestelde expertise in en rondom wijk- en gebiedsteams Zorg voor continuïteit in contact en organiseer vaste aanspreekpunten, communiceer helder en koppel keuzes over aanpak terug naar betrokkenen. De ACT teams die nu ontwikkeld worden zouden daar een goede laagdrempelige rol in kunnen vervullen Zorg voor minder schotten in financiering en hantering van privacy Maak effectiever gebruik van informele signaleringsnetwerken, denk aan naasten maar ook aan mensen die in de wijk of in het dorp wonen Benut ervaringsdeskundigheid in de alledaagse aanpak van verward gedrag
Opleiding Zorg in opleidingen dat studenten oog leren krijgen voor de context waarin mensen leven Zorg dat studenten vaardigheden ontwikkelen om op een laagdrempelige manier netwerken te motiveren en organiseren Netwerken die die organisatie- overstijgend zijn en steunend zijn voor kwetsbare mensen en ook netwerken die steunend zijn voor de professional zelf Blijf aandacht houden voor de balans tussen expert en generalist
Onderzoek, vervolg 2017-2018 In hoeverre heeft de beeldvorming van burgers m.b.t. verward gedrag invloed op de ontwikkeling van verward gedrag Welke factoren beïnvloeden de beeldvorming van burgers Dit onderzoek is gestart in september 2017 met vier HBO V studenten en één student Social Work
Onderzoeksteam Mw dr. N. Boonstra Dhr dr. D. Postma Dhr dr. H. Barf Mw W. Dijkstra MA Mw. J. Brouwer Mw R. de Jong Mw N. Kooistra Mw. M. Yntema MsC Mw M. Loots Mw A. de Swarte Mw M. Bouman Dhr M. Wittlox Mw A. Visser Mw A. Postma Mw A. Lont Mw N. Koppers Mw M. Meijering Mw. B Mellema Mw J. Bouius In samenwerking met Politie Fryslân, VNN, ZIENN, GGZ Friesland