Inspectieplan Waterkeringen

Inspectieplan Waterkeringen Primaire en regionale keringen Waterschap Noorderzijlvest Waterschap Noorderzijlvest april 2013

Inspectieplan Waterkeringen

Primaire en regionale keringen Waterschap Noorderzijlvest Waterschap Noorderzijlvest VERSIE: april 2013 inspectieplan Pagina 3

Inspectieplan Waterkeringen Projectgegevens Titel: Inspectieplan Waterkeringen Primaire, Regionale en overige keringen Waterschap Noorderzijlvest Versie: April 2013, Uitgevoerd door: Peter Lalkens, Jos Kleefsman

inspectieplan Pagina 1 Inhoudsopgave 1 Doel van het inspectieplan 1 1.1 Inleiding 1 1.2 Doel van het inspectieplan: integrale sturing 2 1.3 Betrokkenen bij het inspectieplan 2 1.4 Het inspectieplan beschrijft het volledige inspectieproces 3 1.5 Kader van het inspectieplan: het beheerplan 5 1.6 Leeswijzer 6 2 Inspectiestrategie: wat en hoe ga je wanneer inspecteren 7 2.1 Inleiding 7 2.2 Te inspecteren keringen 7 2.3 Informatie-behoefte 8 2.4 Typen inspecties 8 2.5 Planning inspecties 9 2.6 Wijze van inspecteren 3 Inspecties van de Regionale Waterkeringen 11 3.1 Typen en doel inspecties 11 3.2 Inspectieparameters 11 3.3 Werkwijze 13 3.4 Planning en doorlooptijd 15 3.5 Gebruik en vastleggen van informatie 16 3.6 Organisatie 17 3.7 Communicatie 18 4 Primaire waterkeringen 21 4.1 Typen en doel inspecties 21 4.2 Keringen en inspectieparameters 21 4.3 Werkwijze 22 4.4 Planning en doorlooptijd 23 4.5 Gebruik en vastleggen van informatie 23 4.6 Organisatie 23 4.7 Communicatie 24 5 Overige waterkeringen 26 5.1 Typen en doel inspecties 26 5.2 Waterkeringen en inspectieparameters 26 5.3 Werkwijze 26 5.4 Planning en doorlooptijd 26 5.5 Gebruik en vastleggen van informatie 26 5.6 Organisatie 26 5.7 Communicatie 27

inspectieplan Pagina 2 6 Kwaliteitszorg 28 6.1 Kwaliteitszorg 28 6.2 Rapportages 28 6.3 Evaluaties 29 7 Verbeterplan 2011 31 7.1 Toelichting 31 7.2 Verbeterpunten regionale waterkeringen 31 7.3 Verbeterpunten primaire waterkeringen 32 7.4 Vervolg Fout! Bladwijzer niet gedefinieerd. BIJLAGE 1 Inspectieparameters Regionale Waterkeringen 33

inspectieplan Pagina 1 1 Doel van het inspectieplan Dit inspectieplan beschrijft de inrichting en de uitvoering van de inspecties van de primaire, regionale en de overige waterkeringen die in beheer zijn bij Waterschap Noorderzijlvest. Dit inspectieplan is een uitwerking van het Waterbeheerplan 2010-2015, zoals dat door het Waterschap is vastgesteld. Het inspectieplan is een verdere professionalisering van de inspecties van de waterkeringen. 1.1 Inleiding Krachtens de Waterwet en de Provinciale Omgevingsverordening (van de provincie Groningen) heeft Waterschap Noorderzijlvest de taak voor de waterstaatkundige verzorging van het door haar beheerde gebied. Dit betekent dat Waterschap Noorderzijlvest onder andere de zorg heeft voor de waterkeringen in het door haar beheerde gebied. Hoe zij deze zorg invult, is uitgewerkt in het Waterbeheerplan 2010-2015. Verdere professionalisering Met het opstellen van dit inspectieplan geeft het waterschap invulling aan het voornemen, de inspecties van waterkeringen in zijn beheergebied nader te professionaliseren. Dit is in lijn met de provinciale verordening van de toezichthouder, de provincie Groningen, waarin staat dat de waterkeringbeheerder verplicht is om jaarlijks over de stoestand van de regionale waterkeringen te rapporteren. Sinds 2005 wordt aan deze jaarlijkse verplichting invulling gegeven. In de brief van 29 juni 2010 heeft de provincie het waterschap verzocht om een inspectieplan te overleggen, als additionele informatie over de kwaliteit van de inspecties. Het voorliggende inspectieplan geeft hieraan invulling en vormt de gestructureerde en planmatige basis voor alle fasen van het inspectieproces. Conceptversie, inclusief verbeterplan Dit inspectieplan is opgesteld door Waterschap Noorderzijlvest en zal worden gebruikt voor de inspecties van de (primaire, regionale en overige) waterkeringen. Het inspectieplan is gebaseerd op de Blauwdruk Inspecties Waterkeringen zoals deze door STOWA en RWS Waterdienst is ontwikkeld in het kader van het programma Verbeteren Inspecties Waterkeringen. Dit inspectieplan beschrijft: De huidige wijze van inspecteren; Het Verbeterplan met de verbeteringen die vanaf het jaar 2011 zijn doorgevoerd. Deze beschrijvingen sluiten aan op de lopende veranderings-/verbeterprocessen elders in de organisatie, zoals: Opstellen legger; Digitale inrichting beheerregister; Kwaliteitsborging/procesbeschrijvingen;.

inspectieplan Pagina 2 1.2 Doel van het inspectieplan: integrale sturing Doel van het inspectieplan is het beschrijven van de volledige uitvoering en inrichting van het inspectieproces, het benoemen van de verbeter- en ontwikkelpunten en het mogelijk maken om hier gestructureerd en planmatig op te sturen. Daartoe worden de inspecties in de breedte (deelprocessen) en in de diepte (procedures en werk-instructies) beschreven. De integrale sturing van de inspectie vindt op de volgende niveaus plaats: Strategische doelen: Het bestuur van waterschap Noorderzijlvest is verantwoordelijk voor het beheer van de waterkeringen. De directie geeft hier uitvoering aan; Tactische doelen: De procesmanager water is verantwoordelijk voor het organiseren van het beheer (en de inspecties); Operationele doelen: De medewerkers van de Proces Beheer en onderhoud zijn verantwoordelijk voor het realiseren van de inspecties. Zij zijn werkzaam binnen het proces water. Operationele doelen: de teamleiders zijn verantwoordelijk voor het herstellen van onvolkomenheden voortvloeiend uit de inspecties. Zij zijn werkzaam binnen het proces water. Dit betekent dat er voor de inspecties meerdere doelgroepen zijn te onderscheiden. De rapportages omtrent de inspecties dienen zo goed mogelijk afgestemd te zijn op deze doelgroepen. Het is daarbij het streven dat daarvoor gebruik wordt gemaakt van dezelfde basisinformatie. Vanuit het programma Verbetering Inspecties Waterkeringen van STOWA en RWS Waterdienst zijn er een aantal standaardrapportages gedefinieerd in het kader van dit inspectieplan. Deze rapportages en hun doel worden nader uitgewerkt in Hoofdstuk 2.2. 1.3 Betrokkenen bij het inspectieplan 1.3.1 Het inspectieplan kent meerdere gebruikers Het inspectieplan is primair bedoeld voor de medewerkers van het proces water die de inspecties uitvoeren. Voor de overige bij inspecties betrokken medewerkers geeft het informatie over de wijze waarop de inspecties georganiseerd zijn en welke uitkomsten ervan verwacht mogen worden: Het inspectieplan helpt inspecteurs met checklists voor uit te voeren inspecties; Het inspectieplan helpt de schouwcoördinator van de (Primaire en Regionale) Waterkeringen, en de teamleiders: Door structuur te geven aan de uitvoering en mogelijkheden voor bijsturing; Door concreet te maken wat de taken en verantwoordelijkheden zijn; Het inspectieplan helpt de procesmanager Water met het definiëren van concrete verbeteringsvoorstellen voor de inrichting (Hoofdstukken 6 en 7); Het inspectieplan geeft bestuurders van het waterschap en toezichthouder provincie Groningen antwoord op de vraag of de inspecties voldoende zijn toegerust om de maatschappelijke taak van waterschap Noorderzijlvest te waarborgen.

inspectieplan Pagina 3 1.3.2 Uitvoerders van het inspectieplan Eindverantwoordelijke voor het gehele beheerproces is de procesmanager Water. De verantwoordelijkheid voor het actueel houden van het inspectieplan ligt bij het Proces water. De betrokken actoren en hun taken staan weergegeven in Tabel 1.1. Tabel 1.1 Actoren Actoren bij/naar aanleiding van de inspecties waterkeringen Taak Procesmanager water Opdrachtgever waarnemingen primaire, regionale en overige keringen Opdrachtgever tot uitvoeren maatregelen Opdrachtgever voor handhaving Schouwcoördinator waterkeringen Inrichten en organiseren inspecties primaire, regionale en overige keringen Coördinator uitvoering waarnemingen primaire, regionale en overige keringen Specialist waterkeringen Schouwinspecteurs Beoordelaar waarnemingen primaire, regionale en overige keringen Uitvoerder waarnemingen primaire, regionale en overige keringen Proces DIA Opslag inspectieresultaten voortkomend uit inspecties primaire, regionale en overige keringen Beheer en Onderhoud, onderdeel Vergunningverlening en Handhaving Beheer en Onderhoud, onderdeel Teamleiders districten Gebruikt inspectiegegevens voor handhaving Organiseren van werkzaamheden voortvloeiend uit inspecties primaire, regionale en overige keringen Proces Projecten Uitvoeren groot onderhoud voortvloeiend uit inspecties primaire, regionale en overige keringen 1.4 Het inspectieplan beschrijft het volledige inspectieproces Voor de beschrijving van de inspectie wordt de systematiek van de Blauwdruk Inspectieplan gevolgd, die gekenmerkt wordt door het gefaseerd doorlopen van het proces: waarneming, diagnose, prognose en operatie (zie Tabel 1.2). Tabel 1.2 Fase Waarneming Fasering inspectieproces Omschrijving Het inwinnen en vastleggen van informatie over de staat van de

inspectieplan Pagina 4 waterkering (bijv. vastleggen schades aan de grasmat) Diagnose Het toekennen van waarde aan de ingewonnen informatie. (Bijv. zijn de beschadigingen alleen een onderhoudsprobleem of ook een gevaar voor de ) Prognose De staat van de kering in de tijd bepalen (Bijv. het Maatgevend boezempeil wordt in de toekomst hoger, zodat de beschadigingen aan de grasmat in de toekomst een gevaar voor de vormen) Operatie Bepalen welke maatregelen, fysiek en/of administratief, genomen dienen te worden op basis van de voorgaande stappen. (Bijv. Districten opdracht geven tot het uitvoeren van klein onderhoud) De vier delen vormen gezamenlijk het inspectieproces en zijn in een cyclus met elkaar verbonden (zie figuur 1.2). Het inspectieplan beschrijft van al deze onderdelen zowel de wijze van uitvoering (wie doet wat wanneer en hoe), als de organisatorische voorwaarden (opleiding/kennis, procedures, instrumenten, etc.). Figuur 1.2 De cyclus van de vier fasen van het inspectieproces De kwaliteit van het inspectieproces wordt bepaald door de samenhang tussen deze processen, de wijze waarop ze op elkaar zijn afgestemd en de invulling van ieder deelproces afzonderlijk. Om een goed eindresultaat van de inspecties te waarborgen is dan ook sturing op alle deelprocessen noodzakelijk.

inspectieplan Pagina 5 1.5 Kader van het inspectieplan: het waterkeringbeheerplan 2010-2015 Het Waterkeringbeheerplan 2010-2015 Het Waterkeringbeheerplan 2010-2015 vormt de vormt de basis voor alle beheer- en onderhoudsactiviteiten van de waterkeringen en bevat de vertaling van het eterne en interne beleid naar het beheergebied van Waterschap Noorderzijlvest. Het waterkeringbeheerplan is op haar beurt weer het beleidskader voor het inspectieplan. Het theoretisch kader van het inspectieplan en de relatie met andere beheersinstrumenten is weergegeven in figuur 1.3 4 3 2 1 6 5 Figuur 1.3 Kader van het inspectieplan en de relaties met ander beheersinstrumentarium Toelichting relaties 1. Illegale situaties aanleveren, waaronder niet voldoen aan de onderhoudsplicht. 2. Bijstelling van het inspectieplan, na evaluatie van het inspectieproces. 3. Opdracht voor het uitvoeren van (groot) onderhoud 4. Input leveren voor evaluatie van de doelstellingen verwoord in het beheerplan en/of bijstelling beheerplan. 5. Actualisering areaalinformatie 6. Informatie leveren voor het beheerdersoordeel en de toetsing algemeen.

inspectieplan Pagina 6 1.6 Leeswijzer In Diagram 1.1 staan de onderscheiden deelprocessen beschreven, de verwijzing naar de betreffende hoofdstukken en een korte omschrijving per deelproces. Diagram 1.1 Leeswijzer Deelproces Hoofdstuk Beschrijving Voorbereiding 1 2 Inleiding, contet Inspectiestrategie Waarneming Waarnemen zichtbare kenmerken Verzamelen gegevens 3,4 Verzamelen en vastleggen van de kenmerken van een waterkering die een relatie hebben met de onderhouds- en/of stoestand van de waterkering. Opslaan gegevens Diagnose Bewerken gegevens Waarde toekennen aan bewerkte gegevens 3,4 Op basis van de waarneming vindt er een analyse van de gegevens plaats en worden de resultaten verwerkt in een actie (onderhoud, handhaving, nadere waarnemingen, anders) Oordelen over toestand van de kering Prognose Bepalen toestand waterkering in de tijd 3,4 In deze fase worden de verwachte ontwikkeling van de toestand van de waterkering ingeschat. Het resultaat van de analyse kan zijn de verwerking van de resultaten (van de geïnspecteerde objecten) in het onderhoudsprogramma (eventuele actualisatie). Operatie Definieer maatregelen Voer maatregelen uit 3,4 In dit deelproces worden maatregelen gedefinieerd en gepland en overgedragen aan de uitvoerders van het onderhoud, de handhaving of anderen. Tenslotte wordt de oplevering van de uitgevoerde werken vastgelegd en teruggekoppeld Kwaliteit, Evaluatie 5.6 Het inspectieplan geeft sturing aan de inspecties: zowel qua uitvoering als qua voorwaarden. Dit hoofdstuk bevat de beoordeling van de kwaliteit en een voorstel/prioritering voor verbetering.

inspectieplan Pagina 7 2 Inspectiestrategie: wat en hoe ga je wanneer inspecteren 2.1 Inleiding Dit hoofdstuk bevat de inspectiestrategie voor de waterkeringen in beheer bij Waterschap Noorderzijlvest. De inspectiestrategie is gebaseerd op het areaal keringen, geeft inzage in de informatiebehoefte, de (jaarlijkse) uitvoeringsplanning van de deelprocessen en de wijze waarop de inspecties worden uitgevoerd. De specifieke wijze van waarnemen, diagnose, prognose en operationaliseren staat in hoofdstukken 3 (voor de regionale en overige waterkeringen) en 4 (primaire waterkeringen). 2.2 Te inspecteren keringen Waterschap Noorderzijlvest heeft 648 km waterkering in beheer. Daarvan 66 km primaire waterkeringen, 451 km regionale keringen en 131 km overige waterkeringen (zie Figuur 2.1) in het beheergebied. Figuur 2.1 Waterkeringen in beheer bij waterschap Noorderzijlvest: blauw: zeedijken, groen: regionale waterkeringen en rood overige keringen

inspectieplan Pagina 8 In Tabel 2.1 staan de waterkeringen weergegeven. Er wordt in dit hoofdstuk niet verder ingegaan op de verschillende typen keringen. Tabel 2.1 Overzicht keringen in beheer bij Waterschap Noorderzijlvest Soort kering Type Normering Ligging Omvang primair Direct buitenwater 1:4.000 Langs de Waddenzee 66 km kerend en de Eems Voorliggende 1:4.000 Lauwersmeer en 8 km keringen Eemshaven regionaal Boezemkade 1:100 446 km Veenkaden 1:100 5 km overig Diversen Instandhouding 131 km 2.3 Informatie-behoefte De inspecties worden uitgevoerd op basis van één of meer van de volgende informatiebehoeftes: Voorkomen van het falen van de kering Het falen van een waterkering kan grote consequenties hebben voor het achterliggende gebied. Om dit falen te vermijden, is het belangrijk dat tijdens inspecties indicaties die wijzen op een zwakte van de kering zoveel mogelijk worden geconstateerd. Het kan daarbij gaan om duidelijk zichtbare zaken (verzakkingen, beschadigingen aan grasmat, etc.) maar ook om bijvoorbeeld scheurvorming die minder eenvoudig waar te nemen is. Onderhoud van de kering Aan de waterkeringen wordt veel klein onderhoud uitgevoerd dat nodig is om de kering goed te laten functioneren. Vaak kan dit onderhoud direct worden opgepakt op het moment dat tekortkomingen worden gesignaleerd tijdens de inspecties. Handhaving, waaronder naleving onderhoudsplicht Het waterschap dient als handhaver op te treden wanneer zich illegale situaties voordoen op of nabij dewaterkeringen. Tijdens inspecties kunnen deze overtredingen worden geconstateerd. Conform beleidsnotitie schouw worden overtreding opgepakt door de deelproces handhaving in te schakelen. 2.4 Typen inspecties Het proces Water hanteert de volgende uitgangspunten voor de te voeren inspectiestrategie: De informatiebehoefte; Het risicoprofiel en/of historische ontwikkelingen; Bedrijfsmatige inpassing van de inspecties.

inspectieplan Pagina 9 De typen inspecties zijn: Primaire waterkeringen (zie ook Tabel 4.1): Dagelijkse inspectie; Wekelijkse inspectie; Najaar inspectie; Lodingen; Dijkbewaking; Na storm; Profiel- en/of hoogtemetingen. Regionale waterkeringen (zie ook Tabel 3.1): Wekelijkse inspectie Voorjaars inspectie; Najaars inspectie; Hoogwater/calamiteiteninspectie; Droogte-inspectie; Profiel- en/of hoogtemetingen. Overige waterkeringen Hoogwater inspectie. 2.5 Planning inspecties Op basis van het areaal en de inspectie die uitgevoerd worden Tabel 2.2 de planning van de inspecties weer. Tabel 2.2 Soort inspectie Planning inspecties waterkeringen Dagelijkse inspectie Wekelijkse inspectie Voorjaars inspectie Najaars inspecties Bijzondere inspecties Droogte inspectie Calamiteiten inspectie Primaire waterkering X X X Regionaal waterkering - Boezemkaden Risicogevoelig (*) X X X niet risicogevoelig (*) 2 jaarlijks X - Veenkaden Overige waterkeringen na hoog water periode (*) dient nog afgestemd te worden met de provincie Groningen

inspectieplan Pagina 10 2.6 Wijze van inspecteren Voor het uitvoeren van de diverse inspecties zijn diverse methodieken en middelen beschikbaar. In Inspectie waterkering, een overzicht van meettechnieken staan de verschillende methoden beschreven. De keuze voor een techniek is afhankelijk van kosten, frequentie, snelheid etc. etc. De meest voorkomende methode zijn de visuele inspecties. In Tabel 2.3 staan de inspectietechnieken beschreven. Tabel 2.3 Inspectietechnieken van Waterschap Noorderzijlvest Inspectietechniek Inspectie Primaire waterkeringen Inspectie Regionale waterkeringen Visuele inspectie dagelijkse inspecties wekelijkse inspectie wekelijkse inspecties voorjaars inspecties najaars inspectie Dijkbewaking najaars inspectie calamiteiten inspectie droogte inspecties Hoogte, profielen inmeten Gerelateerd aan stoetsing AHN-2

inspectieplan Pagina 11 3 Inspecties van de Regionale Waterkeringen 3.1 Typen en doel inspecties Tabel 3.1 geeft een overzicht van de typen en doelen van de inspecties van de regionale waterkeringen. Tabel 3.1 Typen inspecties Regionale waterkeringen type inspectie nadere omschrijving doel inspectie uitvoering wekelijkse-inspectie inspectie tijdens wekelijkse (algemene) werkzaamheden nagaan of er schades, overtredingen etc. zijn. Dit gebeurt zowel vanaf de kade als vanaf het water Medewerkers water voorjaars-inspectie najaarsinspectie systematische (schouw) van alle regionale waterkeringen herstelwerkzaamheden van de voorjaarsinspectie schouwen bepalen actuele toestand van de regionale waterkeringen bepalen of onvolkomendheden van de voorjaarsinspectie zijn verholpen kade-inspecteurs coordinator schouw droogte-inspectie calamiteiten-inspectie inspectie van droogtegevoeilige keringen inspectie van waterkeringen bij hoge boezemwaterstanden nagaan of er zich risicogevoelige situaties voordoen bij etreem droge perioden en zonodig direct ingrijpen nagaan of er zich risicogevoelige situaties voordoen en zonnodig direct ingrijpen coordinator schouw kade-inspecteurs 3.2 Inspectieparameters 3.2.1 Representatief dwarsprofiel Wanneer schades worden geconstateerd, is de ligging van deze schade op de dijk van belang. Onderstaande afbeelding bevat een voorbeeld voor zo n dwarsprofiel. Op de formulieren die voor de schouw worden gebruikt is eveneens een dwarsprofiel opgenomen. Hierop is het mogelijk de ligging van de schades aan te geven.

inspectieplan Pagina 12 Figuur 3.1 Representatief dwarsprofiel boezemkade 3.2.2 Inspectieparameters De inspectieparameters die bij de inspectie gebruikt worden zijn gebaseerd op het Programma van Eisen dat de provincie Groningen in 2005 heeft opgesteld (zie Figuur 3.2 en Bijlage 1). Figuur 3.2 Inspectieformulier uit het Programma van Eisen van provincie Groningen

inspectieplan Pagina 13 3.2.3 Onderhoudsplicht De inspecteur beoordeelt tijdens de inspectie ook of aan de onderhoudsplicht is voldaan. Deze onderhoudsplicht is beschreven in de Keur. Indien door wildgroei van gewassen en bomen het niet mogelijk is om de waarneming uit te voeren, dient dit ook aangegeven te worden. 3.2.4 Niet waterkerende objecten Naast het constateren van dijktechnische aspecten constateert de inspecteur ook allerlei objecten en situaties op de waterkeringen die niet direct een waterkerende functie hebben maar wel invloed kunnen hebben op het waterkerend vermogen. Voorbeelden hiervan zijn: Bebouwing; Begroeiing; Waterkeringsvreemde objecten in/op/boven de waterkering (zoals lichtmasten, bankjes, windmolens, etc); Bomen. Afwijkingen van de niet waterkerende objecten dienen te worden genoteerd. 3.3 Werkwijze 3.3.1 Waarnemen Er zijn tien (10) schouwploegen van 2 kade-inspecteurs. Elke schouwploeg ontvangt een instructie vooraf van de coördinator schouw. De voorjaarsschouw start in maart en heeft een doorlooptijd van maimaal twee (2) weken. Elk tweetal inspecteert lopend gezamenlijk de waterkering en noteert de bevindingen. Hierbij wordt gebruik gemaakt van handhelds waarbij de te schouwen regionale keringen digitaal beschikbaar zijn en wordt de inspectie uitgevoerd conform het Programma van Eisen van de provincie Groningen. De overall bevinding van een dijkvak worden als volgt weergegeven: Goed: er zijn geen visuele onvolkomenheden; Matig: er zijn visuele onvolkomenheden, maar direct ingrijpen (in het lopend jaar) is niet noodzakelijk; Slecht: direct ingrijpen is noodzakelijk. De schouwploegen inspecteren alle regionale waterkeringen, hierbij worden de kade inspecteurs gerouleerd. Eén lid van de schouwploeg inspecteert daarbij het volgende jaar dezelfde waterkeringen. Het andere lid van de schouwploeg inspecteert een andere waterkering.

inspectieplan Pagina 14 3.3.2 Diagnosticeren De diagnose heeft tot doel conclusies te trekken vanuit de waarnemingen over: De technische (onderhoud) en functionele () staat van de keringen; De noodzaak tot handhaven van de onderhoudsplicht; Illegale situaties. Voor het maken van een diagnose kan gebruik worden gemaakt van de volgende informatiebronnen: Legger en Beheerregister; Inspectieresultaten; Beheer en onderhoudsplannen; Leidraad Toetsen van Boezemkades; Handreiking Inspectie Waterkeringen. Bij waterschap Noorderzijlvest beperkt de diagnose zich tot de beoordeling van de technische en functionele staat van de keringen. Deze vindt in eerste instantie plaats in het veld door de schouwploegen, die het oordeel vellen per kadevak (goed, matig, slecht). De inspecteurs doen dit op basis van een opleiding van de STOWA: Visuele inspectie waterkeringen (dec. 2011), en op basis van hun kennis en ervaring. Daarbij wordt tevens gebruik gemaakt van een eigen fotoarchief met schadebeelden. Vervolgens worden de waterkeringen met de diagnose slecht door de coördinator-schouw en de specialist waterkeringen wederom beoordeeld. 3.3.3 Prognosticeren De aanwezigheid van een schade duidt op een achteruitgang van de toestand van de waterkering. Direct ingrijpen is echter niet altijd noodzakelijk. Dit is het geval wanneer de interventienormen niet overschreden zijn. Om te bepalen wanneer onderhoud noodzakelijk is, wordt een verdere analyse uitgevoerd om de achteruitgang van de waterkering te bepalen. Hierbij kan ondermeer gekeken worden naar verdiepende informatie als historische gegevens en waarnemingen, alsmede naar veranderende eterne omstandigheden, zoals: Hydraulische randvoorwaarden; Hydrologische randvoorwaarden (Peilbesluiten); Eterne ontwikkelingen (Bodemdaling); Veiligheidsnormen. Ook het (plotseling) ontstaan van ernstige schades kan een indicatie geven van de algehele toestand van de dijk en dient meegenomen te worden in een analyse. Bij Noorderzijlvest wordt in deze fase gebruik gemaakt van de inspectieresultaten van de voorgaande jaren. Vanuit die inspectieresultaten (waterkeringen zijn nu (begin 2013) 6 geïnspecteerd), is het in zekere zin mogelijk de ontwikkelingen van schadebeelden in de tijd waar te nemen. De inspectiecoördinator beschikt over de resultaten van de voorgaande jaren. Deze resultaten worden gebruikt bij het opstellen van de plannen van aanpak.

inspectieplan Pagina 15 3.3.4 Operationaliseren De tekortkomingen die verholpen dienen te worden kunnen betrekking hebben op: Onderhoud: Calamiteiteningreep, klein en groot onderhoud; Handhaving, inclusief het aanschrijven van de onderhoudsplichtige; Melding muskusratten; Overig. Op basis van de inspectieresultaten stellen de teamleiders een plan met verbeteringen op. De kleine schades (< 35.000,--) kunnen door de teamleiders binnen de districten zelf worden verholpen. Hiervoor is budget beschikbaar. De grotere schades worden projectmatig verholpen. 3.4 Planning en doorlooptijd De start van de jaarlijkse (voorjaars) schouw is in maart. Om ervoor te zorgen dat de geconstateerde problemen tijdig worden verholpen, is een strakke planning noodzakelijk. De doelstelling is de schouw binnen twee week uit te voeren en vervolgens binnen drie weken de gegevens te verwerken. De geconstateerde tekortkomingen dienen voor 1 oktober te zijn verholpen. In oktober tijdens de (najaars) schouw, worden alleen keringen geschouwd waar problemen tijdens de voorjaars schouw zijn geconstateerd. Na de verwerking vindt rapportage plaats aan het bestuur en de provincie. De toezichthouder, de provincie Groningen, dient deze rapportage voor 1 juli van hetzelfde jaar te ontvangen. Daarnaast wordt de rapportage met de verschillende teamleiders gedeeld, dit gebeurt begin april. Tabel 3.2 geeft de planning en doorlooptijd van de inspecties weer. Tabel 3.2 Inspecties en rapportagemomenten Regionale waterkeringen jan Feb mrt Apr mei Jun jul aug sep okt Nov dec Inspecties Voorjaarsschouw regionale waterkeringen Najaarsschouw regionale waterkeringen Droogte inspectie Veenkaden Calamiteiteninspectie tijdens hoogwater Rapportage schouw Beheer-rapportage Bestuurs-rapportage Rapportage aan toezichthouder (prov.)

inspectieplan Pagina 16 3.5 Gebruik en vastleggen van informatie 3.5.1 Waarnemen De inspectieresultaten worden digitaal vastgelegd met een handheld waarmee de resultaten direct in het iris beheer systeem worden opgeslagen; waarbij gebruik wordt gemaakt van de systematiek gebaseerd op het programma van Eisen van provincie Groningen (2006); en waarbij gebruik gemaakt wordt van, een voor het waterschap Noorderzijlvest aangepaste vorm van, Digispectie. Bij het vastleggen van de waarnemingen worden de volgende stappen doorlopen: 1. Kiezen categorie: schadebeeld, handhaving, onderhoudsplicht; 2. Bepalen urgentie: goed, matig, slecht; 3. Detailgegevens: Coördinaten; Plaats: binnentalud, buitentalud, kruin, voorland, achterland; Afmeting geconstateerde schade: lengte, diepte, oppervlakte; Frequentie: als iets veelvuldig voorkomt; Contact ter plaatse, incl. naam en telefoonnummer (indien inspecteur met iemand gesproken heeft bij bijv. handhavingsituatie); 4. Omgeving: Situatiebeschrijving, overzichtsfoto en detail foto s; 5. Algemene gegevens: opmerkingen. 3.5.2 Diagnosticeren De informatie vanuit de handheld wordt aan GPS coördinaten gekoppeld en kan in IRIS verder worden verwerkt. De coördinator-schouw voert vervolgens een controleslag uit op deze resultaten. Hieruit moet blijken of de keringen met de score slecht echt onvoldoende zijn en ingrijpen noodzakelijk is. Indien nodig treedt hij hierover in overleg met de specialist waterkeringen of gaat hij naar de betreffende locatie toe. Vervolgens stelt de coördinator-schouw het eindoordeel op. 3.5.3 Prognosticeren Bij de diagnose is het mogelijk om de gegevens van de voorgaande inspecties te raadplegen en zo de ontwikkeling van de schade in de tijd te analyseren. Dit wordt regelmatig gedaan. In de rapportage wordt wel een link met de inspectie van het jaar daarvoor gelegd. 3.5.4 Operationaliseren Het plan voor verbetering wordt in overleg tussen de coördinator-schouw en de betreffende teamleider opgesteld door de teamleider. De coördinator-schouw beschikt over de overzichten van benodigde verbeteringen van voorgaande inspecties.

inspectieplan Pagina 17 3.6 Organisatie 3.6.1 Organogram De procesmanager water & calamiteitenzorg is inhoudelijk verantwoordelijk voor o.a. de inspectie van de regionale waterkeringen. Hij stuurt de teamleiders van de drie districten (Zuid, Noordwest, Noordoost) aan. Binnen het proces water zijn er circa 40 medewerkers, waarvan 8 werkzaam zijn voor de primaire keringen en de overige 32 personen verdeeld zijn over de drie districten. Per district worden de medewerkers aangestuurd door een uitvoerder, die weer aangestuurd wordt door een teamleider. Er zijn 4 uitvoerders (3 per district en 1 voor de zeedijk) en 3 beheerders (en 3 districten). De uitvoerder van de zeedijk wordt direct door de Procesmanager water & calamiteitenzorg aangestuurd. Figuur 3.1 geeft de inhoudelijke/procesmatige relaties weer. Figuur 3.1 Procesmatige relaties inspecties van de regionale waterkeringen 3.6.2 Taken en verantwoordelijkheden Procesmanager water & calamiteitenzorg is overall verantwoordelijk; De coördinator-schouw organiseert de jaarlijkse schouw, zorgt voor de rapportage en overlegt de te nemen vervolgacties met de teamleiders; De teamleider heeft de overall verantwoordelijkheid voor het onderhoud van de watergangen en de regionale waterkeringen in zijn district, en koppelt de voortgang van de werkzaamheden terug aan de coördinator-schouw; De uitvoerder coördineert de uitvoering van de werkzaamheden en stuurt het onderhoud aan; De onderhoudsmedewerker draagt zorg voor de uitvoering van de werkzaamheden.

inspectieplan Pagina 18 3.6.3 Opleiding en certificering De betrokken medewerkers hebben in 2011 een opleiding van de STOWA: Visuele inspectie waterkeringen gevolgd. Jaarlijks worden ze door de coördinator-schouw geïnstrueerd. Voor 2016 is een nieuwe training voorzien. 3.7 Communicatie Voorafgaand aan de inspectie wordt opdracht gegeven hiervoor door de procesmanager water & calamiteitenzorg; Er zijn voortgangsoverlegen tussen de proceseigenaar water en de coördinatorschouw. Dit overleg vindt een aantal keren plaats tijdens de uitvoeringsperiode van de inspectie; Er vindt tijdens de schouw regelmatig communicatie tussen inspecteurs en de coördinatorschouw plaats; Hiervan wordt alleen in geval van schade waarbij direct actie nodig is, afgeweken; De procesmanager water & calamiteitenzorg rapporteert aan het DT tijdens en na de schouw en aan het dagelijks bestuur en algemeen bestuur na de schouw om aan te geven wat de resultaten zijn; De procesmanager water & calamiteitenzorg staat de media te woord, in samenspraak met de deelproces communicatie; De deelproces communicatie verzorgt persberichten alleen in overleg met de procesmanager water & calamiteitenzorg; Na afloop van de periode van inspecteren vindt er een evaluatie plaats van het proces. onderwerpen betreffen zowel procesmatige zaken als inhoudelijk zaken. De resultaten worden samengevat in een rapport. Dit wordt door het Dagelijks Bestuur vastgesteld en ter informatie aan het Algemeen Bestuur en aan toezichthouder provincie Groningen aangeboden. De informatie bevat ondermeer een kaart met de inspectieresultaten (zie Figuur 3.2 als voorbeeld hiervan).

inspectieplan Pagina 19 Figuur 3.2 Overzicht van inspectieresultaten, met groen (goed), geel (matig) en slechte kaden (rood) aangegeven.

inspectieplan Pagina 20

inspectieplan Pagina 21 4 Primaire waterkeringen 4.1 Typen en doel inspecties Tabel 4.1 geeft de typen inspecties van de primaire waterkeringen en hun doelen weer. Tabel 4.1 Typen inspecties Primaire waterkeringen Naam inspectie Nadere omschrijving Doel inspectie Uitvoering Dagelijkse inspectie Inspectie tijdens dagelijkse werkzaamheden Wekelijkse inspectie Lodingen Dijkwacht Na storm Profiel- en/of hoogtemetingen Schouw Per tractor of auto de hele waterkeringen inspecteren Inmeten onderwaterprofiel incl bestortingen Inspectie van waterkeringen voor en tijdens een storm Inspectie van de gehele waterkering na storm (zonodig met helikopter) Inmeten van profielen en hoogtes van keringen Systematische schouw van de primaire waterkering Nagaan of er schades, overtredingen etc. zijn. Actuele toestand van de primaire waterkeringen checken Conditie onderwater-profiel, en conditie taludbekleding in kaart brengen Nagaan of er zich risicovolle situaties voordoen en zonodig direct ingrijpen Bij rustiger omstandigheden de staat van de primaire waterkering in kaart brengen, inclusief vloedmerk Nodig voor stoetsing Bepalen actuele stoestand primaire waterkering onderhoudsmedewerkers B&O zeekering onderhoudsmedewerkers B&O zeekering RWS-dienstkring waddenzee STOWA-regeling onderhoudsmedewerkers B&O zeekering 6-jaarlijks etern kade inspecteurs in samenwerking met bestuurders 4.2 Keringen en inspectieparameters Figuur 4.1 geeft in vogelvlucht schematisch een doorsnede van een primaire waterkering en de te inspecteren onderdelen. Figuur 4.1 3D Dwarsdoorsnede van een zeedijk, met daarop de verschillende te inspecteren onderdelen aangegeven.

inspectieplan Pagina 22 De inspectieparameters van de primaire waterkeringen zijn nauw gerelateerd aan de toetsing: Grasmat: open plekken, molshopen, muizen-, konijnen en vossenhollen, soort begroeiing; Asfalt: dagnaden, conditie slijtlaag; Steenbekleding: losse stenen, opvulgrit, zakkingen. 4.3 Werkwijze De beschrijving van de werkwijze vindt plaats aan de hand van de wekelijkse inspectie van de primaire waterkeringen. 4.3.1 Waarnemen De onderhoudsmedewerkers B&O zeekering inspecteert de primaire waterkering aan beide zijden wekelijks visueel. Hierbij wordt gebruik gemaakt van de auto of tractor. 4.3.2 Diagnosticeren De onderhoudsmedewerkers B&O zeekering stelt zelf de diagnose. Tijdens het maandelijks overleg met collega onderhoudsmedewerkers B&O zeekering worden bijzonderheden besproken en worden ervaringen uitgewisseld. 4.3.3 Prognosticeren Deze fase is bij deze intensieve inspectie niet van toepassing. 4.3.4 Operationaliseren Kleine ongeregeldheden worden direct verholpen. Grotere ingrepen worden besproken met de uitvoerder voor de zeedijk, die dit, indien nodig, verder oppakt met de Proces projecten.

inspectieplan Pagina 23 4.4 Planning en doorlooptijd Tabel 4.2 geeft de planning en doorlooptijd van de verschillende inspecties weer. Tabel 4.2 Inspecties en rapportagemomenten primaire waterkeringen jan feb mrt apr mei Jun jul aug sep okt nov dec Inspecties Dagelijkse inspectie Wekelijkse inspectie Dijkbewaking schouw Rapportage schouw Beheer-rapportage Bestuurs-rapportage 4.5 Gebruik en vastleggen van informatie Elke onderhoudsmedewerker heeft zijn eigen aantekeningen. Deze worden niet centraal vastgelegd. De gegevens die nodig zijn geweest voor de Derde toetsing op van de primaire keringen (2006-2011) zijn vastgelegd in IRIS. 4.6 Organisatie 4.6.1 Opleiding De onderhoudsmedewerkers B&O zeekering hebben niet deelgenomen aan de opleiding inspecties die in 2011 is georganiseerd. Wel hebben zij de cursus graslandherkenning gevolgd, die enkele jaren geleden samen met Wetterskip Fryslân is gevolgd. 4.6.2 Organogram De procesmanager water & calamiteitenzorg is inhoudelijk verantwoordelijk voor o.a. de inspectie van de primaire waterkering. Hij stuurt de uitvoerder van de primaire waterkering aan. Binnen het proces water zijn circa 8 onderhoudsmedewerkers voor de primaire waterkeringen. Zij verzorgen het dagelijks onderhoud en de inspecties. Zij worden aangestuurd door de uitvoerder primaire waterkering. Figuur 4.3 geeft de inhoudelijke/procesmatige relaties weer.

inspectieplan Pagina 24 Procesmanager Water & calamiteitenzorg Uitvoerder primaire waterkering 7 Onderhoudsmedewerkers B&O zeekering Figuur 4.3 Procesmatige relaties inspecties van de primaire waterkering 4.7 Communicatie Er is een maandelijks overleg tussen de uitvoerder primaire waterkering en de onderhoudsmedewerkers B&O zeekering waarin de lopende zaken worden besproken. Hier komen ook de aandachtspunten vanuit de schouw naar voren.

inspectieplan Pagina 25

inspectieplan Pagina 26 5 Overige waterkeringen 5.1 Typen en doel inspecties De overigewater keringen worden tijdens de dagelijkse werkzaamheden geïnspecteerd. Er vindt geen gestructureerde inspectie plaats. 5.2 Waterkeringen en inspectieparameters De overige waterkeringen zijn waterkeringen met een zeer laag risicoprofiel. Uitgangspunt is dat de keringen regelmatig worden onderhouden en dat schades worden verholpen wanneer deze worden geconstateerd. 5.3 Werkwijze De districtsmedewerkers inspecteren de keringen tijdens hun inspectie van de watergangen of hun dagelijkse onderhoudswerkzaamheden. De districtsmedewerker stelt zelf de diagnose. Kleine ongeregeldheden worden direct verholpen. Grotere ingrepen worden besproken met de uitvoerder en de teamleider. 5.4 Planning en doorlooptijd Voor deze inspecties is geen planning opgesteld. De inspecties vinden gedurende het hele jaar plaats. 5.5 Gebruik en vastleggen van informatie De resultaten van de inspecties worden niet systematisch vastgelegd. 5.6 Organisatie De organisatie is identiek aan die van de regionale waterkeringen. Een deel van de onderhoudsmedewerkers heeft deelgenomen aan een opleiding van de STOWA: Visuele inspectie waterkeringen (dec. 2011).

inspectieplan Pagina 27 5.7 Communicatie Op het moment dat tekortkomingen worden geconstateerd zoeken de verschillende betrokkenen elkaar op. Er vindt geen structurele afstemming plaats.

inspectieplan Pagina 28 6 Kwaliteitszorg Dit hoofdstuk beschrijft de kwaliteitszorg van het inspectieproces en de wijze waarop deze is ingebed in de uitvoering ervan. Na een algemene beschrijving (Hoofdstuk 6.1) wordt ingegaan op de rapportages (Hoofdstuk 6.2) en de evaluaties (Hoofdstuk 6.3). 6.1 Kwaliteitszorg De basis van de kwaliteitszorg van inspecties ligt in de aanpak door de Proces Beheer en Onderhoud van de inrichting en uitvoering van de inspecties. Het belangrijkste kenmerk is daarbij planmatig en systematisch werken. De volgende onderdelen van het inspectieproces zijn hierin belangrijk: 1 Doelen zijn samenhangend gedefinieerd, evenals aspecten (Plan); 2 Het Waterkeringbeheersplan vormt het kader voor de normering van de kwaliteit (Plan); 3 Het geheel aan activiteiten, afspraken en resultaten is vastgelegd in het Inspectieplan (Plan en Do); 4 Rapportages geven informatie over de gerealiseerde doelen in het inspectieplan. Ze bieden de mogelijkheid om bij te sturen op de resultaten van inspecties uit het inspectieplan (Check en Act). De vergelijking met de Plan-Do-Check-Act cyclus staat in figuur 6.1. Figuur 6.1 De Plan Do Check Act cyclus De basis voor planning, sturing en evaluatie is dit inspectieplan. Het belangrijkste instrument voor evaluatie zijn de rapportages. 6.2 Rapportages Door het toepassen en het rapporteren van meetbare resultaten is het werk van Waterschap Noorderzijlvest transparant en zakelijk. Resultaten en prestaties zijn vastgesteld en over de voortgang en de verschillen tussen het gestelde doel en de werkelijkheid wordt gerapporteerd op basis waarvan de organisatie direct bijgestuurd kan worden.

inspectieplan Pagina 29 De rapportage over de actuele staat van de primaire- en de regionale-keringen vindt plaats aan de hand van de jaarlijkse schouw. Hierbij wordt een rapportage opgesteld. Deze rapportage dient: Ter informatie en bespreking met de teamleiders; Ter informatie voor het DT; Ter vaststelling door het DB; Ter informatie voor het AB; Ter informatie voor de toezichthouder van Provincie Groningen (schouwrapportage van de regionale waterkeringen op basis van provinciale verordening). Over de primaire waterkering vindt een rapportage plaats van de jaarlijkse schouw. De rapportage bevat de volgende onderdelen: Een korte beschrijving van de gehanteerde werkwijze; Een overzicht van de actuele staat van onderhoud van de primaire waterkering; Een terugkoppeling van de resultaten van de vorige schouw, waarbij is aangegeven welke trajecten, die toen verbeterd dienden te worden, inmiddels zijn verbeterd, en welke niet en de reden waarom dit niet is verbeterd. Over de regionale waterkeringen vindt een rapportage plaats van de jaarlijkse schouw. De rapportage bevat de volgende onderdelen: Een korte beschrijving van de gehanteerde werkwijze, die is gerelateerd aan het Programma van Eisen van de Provincie Groningen; Een overzicht van de kwaliteit van de kering (op kaart en in tabel); Een terugkoppeling van de resultaten van de vorige schouw, waarbij is aangegeven welke trajecten die toen een score slecht hadden inmiddels zijn verbeterd en welke niet. De rapportage bevat geen overzicht van geplande werkzaamheden met raming en planning. Dit aspect wordt aansluitend aan de schouw besproken met de teamleiders en vervolgens door de teamleiders uitgevoerd. Bij grote projecten wordt het proces projecten betrokken. Hiervan vindt geen integrale rapportage plaats. 6.3 Evaluaties Het uitvoeren van evaluaties vormt de monitoring van de uitvoering overeenkomstig het voorafgestelde plan. Specifiek dient daarbij gekeken te worden naar de mate waarin: de uitvoering van de inspecties plaatsvindt conform het inspectieplan; de uitvoering van herstel- en onderhoudswerkzaamheden conform planning zijn uitgevoerd; de voorgestelde procesmatige verbetermaatregelen zijn uitgevoerd. De evaluatie vindt plaats over de uitvoering van werkzaamheden aan de primaire en de regionale- keringen. Hierbij wordt gerapporteerd of de te verbeteren dijkvakken (van de primaire kering) van de actielijst zijn en de als slecht beoordeelde (regionale) trajecten daadwerkelijk zijn verbeterd.

inspectieplan Pagina 30

inspectieplan Pagina 31 7 Verbeterplan 7.1 Toelichting Voorafgaand aan het opstellen van dit inspectieplan zijn diverse interviews gehouden met betrokkenen. Uit deze interviews zijn diverse verbeterpunten gehaald. Deze verbeterpunten zijn besproken met de procesmanager water & calamiteitenzorg en de coördinator-schouw. Hierbij is besproken welke verbeterpunten worden meegenomen en welke op een later moment opgepakt zullen worden. Dit hoofdstuk bevat een overzicht van de verbeterpunten voor de komende jaren en kan daarmee als een concrete actielijst worden beschouwd voor de komende jaren. 7.2 Verbeterpunten regionale waterkeringen Onderstaande tabel bevat de verbeterpunten voor de regionale keringen waarvoor het waterschap de ambitie heeft deze in de komende jaren te realiseren. Nr Categorie Beschrijving uitvoering 1 Communicatie Gezamenlijke instructie van inspecteurs schouwcoordinator - eenduidige diagnose in het veld - Uniforme werkwijze van inspecteren - terugblik op resultaten vorig jaar 2 Communicatie Gezamenlijke terugkoppeling van schouw 3 Communicatie Jaarlijkse organisatie schouw regionale keringen 4 Communicatie Snellere doorlooptijd van de jaarlijkse schouw. De planning uit het inspectieplan wordt gehaald (2 week schouwen, 3 weken verwerken resultaten). 5 Communicatie Specialist waterkeringen wordt naar aanleiding van resultaten betrokken bij definiëren van plannen en vervolgacties door teamleiders. 6 Droogte-inspectie Droogteinspectie veenkaden opnemen in het inspectieplan: werkwijze incl. criteria voor ingangzetten, instructie, vastlegging gegevens, en rapportage 7 Opleiding Kennis van de inspecteurs regelmatig opfrissen met herhalingscursus 8 Rapportage In de rapportage van de schouw een duidelijke terugkoppeling geven van de uitgevoerde werkzaamheden naar aanleiding van de vorige rapportage 9 Uitvoering inspectie de inspectie van de regionale waterkeringen wordt door 2 personen uitgevoerd schouwcoordinator procesmanager water schouwcoordinator teamleiders specialist waterkeringen en schouwcoordinator procesmanager water schouwcoordinator schouwcoordinator 10 Uitvoering inspectie Keringen worden lopend geïnspecteerd schouwcoordinator 11 Vastleggen informatie 12 Vastleggen informatie Grote onregelmatigheden structureel vastleggen Volledig overgaan naar digispectie schouwcoordinator procesmanager water

inspectieplan Pagina 32 7.3 Verbeterpunten primaire waterkeringen Onderstaande tabel bevat de verbeterpunten voor de primaire keringen waarvoor het waterschap de ambitie heeft deze in de komende jaren te realiseren. Nr Categorie Beschrijving uitvoering 1 Communicatie Jaarlijkse (bestuurs)schouw 2 Inspectie In tweetallen de jaarlijkse inspectie uitvoeren 3 Rapportage 1 per jaar inspectie zeedijken vastleggen en rapporteren aan portefeuillehouder/db 4 Rapportage centraal vastleggen registraties en eventule vervolgavties schouwcoordinator schouwcoordinator schouwcoordinator schouwcoordinator

inspectieplan Pagina 33 BIJLAGE 1 Inspectieparameters Regionale Waterkeringen Kade onderdeel Waarneming Urgentie t.a.v. waakzaamheid Mogelijk invloed op Actie Zanddijk Klei-/veendijk op dik pakket met klei/veenlagen - geen ingesloten zandlagen Voorland Schade door dieren (holen en gaten) Ontgrondingskuil door omgewaaide bomen Laag Middel Zandmeevoerende wellen, waterstand in dijk Zandmeevoerende wellen, waterstand in dijk, stabiliteit ontwortelde bomen Middel Zandmeevoerende wellen, waterstand in dijk, stabiliteit Herstel valt binnen regulier onderhoud Onderzoeken Onderzoeken schade beschoeiing Laag Erosie Herstel valt binnen regulier onderhoud Buitentalud Beschadigde grasmat (gaten in grasmat, uitspoeling zand) Middel Erosie Onderzoeken schade door dieren Middel Erosie Onderzoeken afkalving vooroever Hoog Erosie Onderzoeken oorzaak en ; te nemen / genomen actie aangeven schade steenzetting (grote spleten, loszittende stenen, lokale verzakking) schade asfaltbekleding (scheuren, verzakking) stortsteen (verzakking, deels verdwenen) verweking van kleibekleding vervorming van het buitentalud (bijv. lokale opbolling of verzakking) zichtbare scheuren in grondlichaam vorming van geultjes / erosie in richting van talud (loodrecht op dijkas) Middel Erosie Onderzoeken Middel Erosie Onderzoeken Middel Erosie Onderzoeken Middel Afschuivingen Onderzoeken Middel Afschuivingen Onderzoeken Hoog Middel Erosie buitentalud, afschuivingen Regulier meten en onderzoeken oorzaak en Erosie buitentalud Onderzoeken

inspectieplan Pagina 34 Kade onderdeel Kruin Waarneming Kruinlijn loopt niet recht Lokale verzakkingen Middel Langs- of dwarsscheuren in grondlichaam Langs- of dwarsscheuren in asfalt (wegdek) Kleine dwarsscheuren in asfalt Grote dwarsscheuren in asfalt (wegdek) eventueel in combinatie met langsscheuren Urgentie t.a.v. waakzaamheid Mogelijk invloed op Middel Afschuivingen Onderzoeken Afschuivingen, overloop / overslag Actie Zanddijk Klei-/veendijk op dik pakket met klei/veenlagen - geen ingesloten zandlagen Regulier meten en onderzoeken oorzaak en Hoog Afschuivingen Regulier meten en onderzoeken oorzaak en Hoog Afschuivingen Regulier meten en onderzoeken oorzaak en Middel Afschuivingen Regulier meten en onderzoeken oorzaak en Hoog Afschuivingen Regulier meten en onderzoeken oorzaak en ; te nemen / genomen actie actie aangeven Binnentalud Verweking en uittredend water / natte plekken Uittredend zandmeevoerend water Vervorming van het buitentalud (bijv. lokale opbolling of verzakking) zichtbare scheuren in grondlichaam Middel Afschuivingen Onderzoeken Hoog Zandmeevoerende wellen of uitspoeling van kernmateriaal Onderzoeken oorzaak en ; te nemen / genomen actie aangeven Middel Afschuivingen Onderzoeken Hoog Afschuivingen regulier meten en onderzoeken oorzaak en schade door dieren Laag Zandmeevoerende wellen Herstel valt binnen regulier onderhoud Achterland Zandmeevoerende wellen Afkalven (kwel)sloot Sterke kwel (kwel)sloot Hoog Middel Middel Zandmeevoerende wellen / piping Opbarsten slootbodem, piping Opbarsten slootbodem, piping Onderzoeken oorzaak en ; te nemen / genomen actie aangeven Onderzoeken Onderzoeken

inspectieplan Pagina 35 Kade onderdeel Waarneming Verweking, "drassige bodem" Onvoorziene ontgrondingen (menselijke activiteit) Ontgrondingskuil door omgewaaide bomen Urgentie t.a.v. waakzaamheid Middel Middel Middel Mogelijk invloed op Afschuivingen (sterke toename waterstand in dijk) Zandmeevoerende wellen, stabiliteit Zandmeevoerende wellen, stabiliteit Actie Zanddijk Klei-/veendijk op dik pakket met klei/veenlagen - geen ingesloten zandlagen Onderzoeken Onderzoeken Onderzoeken