Reizen zonder spoorboekje Programma Hoogfrequent Spoorvervoer
Reizen zonder spoorboekje Programma Hoogfrequent Spoorvervoer
Reizen zonder spoorboekje Zes intercity s en zes sprinters per uur in de drukste delen van het land en meer ruimte voor goederenvervoer. Dat is de kern van het Programma Hoogfrequent Spoorvervoer (PHS). Een megaklus van 4,4 miljard euro. In 2010 nam het kabinet het besluit over dit enorme project. Het kabinet Rutte heeft dit besluit opgenomen in zijn regeerakkoord. Voor de diverse trajecten start met ingang van 2012 het werk, te beginnen met uitbreiding van fietsenstallingen en seinen. Stap voor stap zullen er meer passagierstreinen rijden en krijgt het PHS meer en meer vorm. In 2020 is het PHS klaar en kunnen de extra treinen rijden. Op de bonnefooi naar het station Dankzij deze hoge frequentie heeft u geen spoorboekje meer nodig. Sterker nog, u hoeft niet eens op de klok te kijken. Wanneer het u uitkomt fietst u naar het station, langer dan tien minuten zult u niet hoeven wachten. Reizen met de trein wordt aantrekkelijker en makkelijker. Reizen zonder spoorboekje - PHS 3
Welke trajecten? Schiphol - Utrecht - Arnhem/Nijmegen: 6 intercity s per uur, waarvan er 4 doorrijden naar Nijmegen. Op dit traject rijdt ook de internationale trein (ICE) van Amsterdam via Utrecht en Arnhem naar Duitsland. Tussen Arnhem en Nijmegen is er straks, naast de 4 intercity s vanuit Utrecht, ook ruimte voor 2 intercity s van Zwolle naar Roosendaal en. Tussen Breukelen en het station Driebergen/Zeist kunnen straks 6 sprinters per uur rijden. Tussen Alkmaar - Amsterdam - Utrecht - Den Bosch - Eindhoven rijden straks 6 intercity s. Op de Zaanlijn (tussen Uitgeest en Amsterdam) en tussen Geldermalsen en Utrecht gaan er dan ieder uur 6 sprinters rijden. Tussen Den Haag en Rotterdam rijden straks, inclusief de HSA shuttle die naar Brussel gaat, 8 intercity s per uur; 4 vanuit Leiden en 4 vanuit Den Haag. In de volgende fase van PHS wordt bepaald hoe de 4 intercity s komend van Den Haag Centraal na Rotterdam verder rijden. Tussen Breda en Eindhoven (op de Brabantroute) gaan een extra 3e en 4e intercity rijden. Sprinters reizen in de toekomst 6 keer per uur tussen Den Haag en Dordrecht. Het traject Schiphol - Amsterdam - Almere - Lelystad, ook wel: OV SAAL. Dit project heeft een eigen studie- en besluitvormingstraject. De eerste schop is al in 2011 de grond in. Reizen zonder spoorboekje - PHS 7
Alkmaar Zwolle Lelystad Amsterdam Almere Schiphol Deventer Hengelo Zutphen Den Haag Utrecht Arnhem Rotterdam Nijmegen Dordrecht 's-hertogenbosch Breda Tilburg Eindhoven Corridors en goederenroutering Programma Hoogfrequent Spoorvervoer
Frequenties personentreinen Indicatie van het aantal treinen per uur en per richting op de verschillende deeltrajecten in het land. De genoemde frequenties gelden op werkdagen van ca. 6.30 uur 20.00 uur. Dienstregeling 2010 Voorkeursbeslissing 2020 1 Uitgeest - Amsterdam 4 intercity s 6 intercity s 6 sprinters 2 Breukelen - 3 Utrecht - 4 Gelderm. - Utrecht * Gelderm * Den Bosch 8 intercity s 12 intercity s 6 sprinters 4 intercity s 6 intercity s 6 sprinters 4 intercity s 2 sprinters 6 intercity s 2 sprinters 5 Boxtel - Eindhoven 6 Utrecht - Maarn * 7 Elst - Arnhem 8 Leiden - Den Haag Dienstregeling 2010 6 intercity s 4 intercity s 4 intercity s 8 intercity s Voorkeursbeslissing 2020 10 intercity s 6 intercity s 6 sprinters 6 intercity s 10 intercity s 6 sprinters 9 Den Haag - 10 Breda - Rotterdam ** Tilburg Dienstregeling 2010 Voorkeursbeslissing 2020 7 intercity s 8 intercity s 6 sprinters 4 intercity s 2 sprinters 6 intercity s * excl. 1 ICE Amsterdam - Duitsland ** incl. 1 HSA Den Haag - Brussel Reizen zonder spoorboekje - PHS 11
En het goederenvervoer? Voor de goederenvervoerders zijn de wijzigingen ook een verbetering, zij kunnen dankzij efficiënter gebruik van het spoor meer vervoeren. De meeste goederen komen ons land binnen via de Rotterdamse haven. Het PHS-plan dat een verdere uitbreiding van het goederenvervoer mogelijk moet maken voorziet in een optimaal gebruik van de Betuweroute. De goederentreinen tussen Rotterdam en Oldenzaal - Bentheim rijden straks niet meer via Amsterdam, maar over de Betuweroute en de IJssellijn. Goederentreinen tussen Rotterdam en Venlo rijden via de Betuweroute en Den Bosch in plaats van de Brabantroute. En treinen in noord-zuid richting worden gespreid over drie routes: Gouda, Utrecht en Arnhem. 1 Uitgeest - Amsterdam 2 Leiden - Den Haag 3 Den Haag - Rotterdam 4 Utrecht - Gelderm. Dienstregeling 2010 1 goederen 1 goederen 1 goederen 3 goederen Voorkeursbeslissing 2020 0 goederen 0 goederen 0 goederen 2 goederen De tabel geeft aan hoeveel goederentreinen kunnen rijden bij de nieuwe goederenroutes. Een goederenpad is een patroonmatige reservering voor 1 goederentrein per uur per richting. 0 Goederenpaden wil niet zeggen dat er geen goederentrein rijdt, maar dat er alleen incidenteel (niet-patroonmatig) goederenvervoer is. 5 Breda - Tilburg 6 Breukelen - Utrecht 7 Utrecht - Maarn 8 Arnhem - Zutphen Dienstregeling 2010 5 goederen 2 goederen 2 goederen 0 goederen Voorkeursbeslissing 2020 2 goederen 2 goederen 0 goederen 2 goederen 9 Elst - Arnhem 10 Gelderm. - Den Bosch 11 Boxtel - Eindhoven Dienstregeling 2010 0 goederen 2 goederen 5 goederen Voorkeursbeslissing 2020 2 goederen 4 goederen 5 goederen 12 Ministerie van Infrastructuur en Milieu Reizen zonder spoorboekje - PHS 13
Zwolle Deventer Zutphen Arnhem Hengelo Werkzaamheden Om al deze extra treinen te kunnen laten rijden moet er flink aan het spoor worden gesleuteld. Sporen, perrons, seinen en wissels moeten worden aangepast en ook het aantal fietsenstallingen dient te worden uitgebreid. Ook komen er maatregelen ten aanzien van bijvoorbeeld geluid en veiligheid. Een uitbreiding naar vier sporen tussen Schiphol en Duivendrecht, fly-overs en nieuwe aansluitingen daar waar het nodig is. Nieuwe bruggen over de Schinkel en de Amstel. Een betere benutting van de Betuweroute voor het goederenvervoer. Om maar een aantal voorbeelden te noemen. Het maakt allemaal deel uit van het PHS, een megaklus van 4,4 miljard euro. Zoals gezegd heeft het traject tussen Schiphol, Amsterdam, Almere en Lelystad (OV SAAL) een andere planning dan de rest van de corridors in het PHS. In 2011 zijn voor dit traject de werkzaamheden gestart. Van de 4,4 miljard euro is 1,4 miljard euro bestemd voor OV SAAL. Voor alle andere PHS corridors start met ingang van 2012 het werk. Te beginnen met de uitbreiding van het aantal fietsenstallingen en de aanpassing van de seinen. Stap voor stap zullen er meer passagierstreinen rijden. In 2020 is het PHS klaar. Nijmegen Reizen zonder spoorboekje - PHS 15
Wat nu? Voor het definitieve ontwerp van maatregelen van het PHS gelden de gebruikelijke wettelijke procedures. Dit zijn procedures die ProRail en het Ministerie van Infrastructuur en Milieu bij de aanleg van nieuwe spoorwegen of bij uitbreiding van bestaande spoorwegen moeten doorlopen. Inspraak op het definitieve ontwerp is mogelijk. Op basis van analyses en de uitkomsten van de wettelijke procedures, neemt de minister van Infrastructuur en Milieu uiteindelijk een tracébesluit of een projectbeslissing. Reizen zonder spoorboekje - PHS 17
Wie doet wat? ProRail, NS en KNV Spoorgoederenvervoer zorgen met het Ministerie van Infrastructuur en Milieu voor de realisatie van het programma. ProRail zorgt in opdracht van het ministerie voor de infrastructuur, NS voor het rijden van de extra treinen en KNV vertegenwoordigt de goederenvervoerders. De minister van Infrastructuur en Milieu draagt de eindverantwoordelijkheid. Speciale aandachtspunten Leefbaarheid en veiligheid De kwaliteit van uw leefomgeving mag niet de dupe worden van al deze verbeteringen aan het spoorvervoer. Onder meer als het gaat om de goederentreinroutes door Oost-Nederland. Daarom willen we de Betuweroute en de binnenvaart nog meer gaan gebruiken. Overlast is niet overal hetzelfde. Er moet dus per locatie worden bepaald welke maatregelen het meest effectief de overlast van geluid en trillingen beperken en welke de veiligheid ten goede komen. Veiligheid, geluid en trillingen De veiligheid van u, de reiziger of omwonende van een spoorlijn of -overgang heeft de hoogste prioriteit. Voor Reizen zonder spoorboekje - PHS 19
spoorovergangen hanteren we de gebruikelijke veiligheidseisen. In het PHS is als uitgangspunt genomen dat de treinen de komende jaren stiller worden. Op bepaalde plekken moeten raildempers geïnstalleerd worden en laten we extra gevelisolatie aanbrengen daar waar het nodig is. Geluidswetgeving bepaalt het maximum aantal toegestane decibellen op een spoorlijn. Zolang deze maxima niet overschreden worden, mogen er meer treinen rijden. Zie hier het voordeel van stillere treinen. Voor de overlast van trillingen bestaan nog geen wettelijke normen. Wel zijn er streefwaarden om de overlast voor mensen en de schade aan gebouwen te voorkomen. Het ministerie onderzoekt in hoeverre het mogelijk is hiervoor normen vast te stellen. Transport gevaarlijke stoffen Het zogeheten Basisnet Spoor stelt wettelijke eisen aan het vervoer van gevaarlijke stoffen. Deze eisen gelden voor de vervoerders van deze stoffen en voor gemeenten bij nieuwe bouwplannen in de buurt van het spoor. Ze gelden ook bij het aanpassen van de routering van goederenvervoer. 20 Ministerie van Verkeer en Waterstaat Reizen zonder spoorboekje - PHS 21
Tot slot Het Programma Hoogfrequent Spoorvervoer is erop gericht het openbaar vervoer te verbeteren en groei mogelijk te maken in zowel personen- als goederenvervoer. Zonder daarbij de leefbaarheid in de omgeving van het spoor aan te tasten. Zo blijft Nederland duurzaam bereikbaar. Meer informatie: zie www.rijksoverheid.nl/phs Reizen zonder spoorboekje - PHS 23
Colofon Uitgegeven door Ministerie van Infrastructuur en Milieu Directoraat-generaal Mobiliteit Directie Spoorvervoer Opmaak Studio Guido van der Velden B.V., Rijswijk Fotografie Beeldarchief ministerie van Infrastructuur en Milieu Beeldbank Studio Guido van der Velden B.V., Rijswijk Datum September 2011 24 Ministerie van Infrastructuur en Milieu
Dit is een uitgave van het Ministerie van Infrastructuur en Milieu Postbus 20901 2500 ex Den Haag www.rijksoverheid.nl/phs September 2011