Instituut voor Landbouw en Visserijonderzoek Eenheid: Dier - Visserij Ankerstraat 1 B-8400 Oostende, België Tel.: +32 59 342250 Fax: +32 59 330629 www.ilvo.vlaanderen.be WERKGROEP LANGOUSTINEVISSERIJ Sectie Technisch Visserijonderzoek Hans Polet (Coördinator) hans.polet@ilvo.vlaanderen.be Eddy Buyvoets (Vistuig - Zeereizen) eddy.buyvoets@ilvo.vlaanderen.be Fernand Delanghe (Technische ondersteuning - Zeereizen) fernand.delanghe@ilvo.vlaanderen.be Jochen Depestele (Ecologie - Dataverwerking) jochen.depestele@ilvo.vlaanderen.be Kris Van Craeynest (Adviesverlening - Dataverwerking) kris.vancraeynest@ilvo.vlaanderen.be Norbert Van Craeynest (Vistuig - Schipper) norbert.vancraeynest@ilvo.vlaanderen.be Christian Vanden Berghe (Meetapparatuur - Zeereizen) christian.vandenberghe@ilvo.vlaanderen.be Els Vanderperren (Strategie - Visserijtechniek) els.vanderperren@ilvo.vlaanderen.be Kevin Vanhalst (Databeheer - Mediabeheer) kevin.vanhalst@ilvo.vlaanderen.be Johny Vanhee (Visserijtechniek - Zeereizen) johny.vanhee@ilvo.vlaanderen.be Dirk Verhaeghe (Projectondersteuning - Zeereizen) dirk.verhaeghe@ilvo.vlaanderen.be Bart Verschueren (Technologie - Meetapparatuur) bart.verschueren@ilvo.vlaanderen.be VERSLAG EERSTE VERGADERING (17 JUNI 2011 ILVO-VISSERIJ) Aanwezig : Johan Van de Steene Vlaamse Visveiling Eddy Landuyt Vlaamse Visveiling Luc Huysmans VLAM Willy Versluys Brevisco/0.51/Reder Emiel Brouckaert Rederscentrale Jan Ackx Schipper/Reder Z.63 Pieter Kramer Reder Z.525 Veroniek Denys Provincie West-Vlaanderen Hans Polet ILVO-visserij Dirk Verhaeghe ILVO-visserij
Overzicht directe actiepunten : Deadline Wie Taak 22/06/11 ILVO/Vl.Visv. Bespreking meerstappenplan met relevante actiepunten, contributie werkgroep, afspraken inzake gereduceerde veilkosten ASAP Vl.Visveiling Gesprek met alle betrokken reders inzake opstart en uitwerking van het pilootproject inzake aanvoer (Z.575,Z.525,Z.402,Z468,N.350) 01/07/11 ILVO Contact opnemen 0.15 en Z.59 inzake mogelijke interesse voor de langoustinevisserij 22/06/11 ILVO Doorgeven websitelink Kenniskring Noorse kreeft 01/08/11 ILVO Behandelen investeringsdossier van de geïnteresseerde reders 01/08/11 ILVO Opmaak infofiche werkgroep/pilootproject langoustinevisserij 15/08/11 ILVO Opmaak projectvoorstel EVF-ondersteuning via zwaartepunt 4 15/08/11 ILVO Verkennende gesprekken met de eindverantwoordelijk van de plaatselijk groep inzake EVF-zwaartepunt 4 26/08/11 ILVO Vergadering van de werkgroep inzake de opmaak en concretisering van het EVF-projectvoorstel Agenda : 1. Overlopen actiepunten vergadering 8 april laatstleden 2. Presentaties : - Update activiteiten Nederlandse kenniskring Noorse kreeft - Kennisdocument langoustines - Project levende kreeft - Onderzoek naar conserveermiddelen : stand van zaken (NL) - Catch locator - Korte presentatie DVD kreeftvissen met een megagoed resultaat als toonvoorbeeld voor de beoogde resultaten van deze werkgroep 3. Feed-back interesse Vlaamse reders na oproep via de Rederscentrale 4. Ondersteuningsmogelijkheden : EVF (AS 4), VLAM,. 5. Discussiepunten : - Officiële werkgroep Vlaamse langoustinevisserij (ondersteuning Vlaamse visveiling, secretariaat, financiële middelen voor deze werkgroep, aanstellen voorzitter, doelstellingen, taken, bevoegdheden, officiële erkenning Rederscentrale, vermarkting, afzet,.) - Visie en aanpak langoustinevisserij (Vlaamse Visveiling) - Actieplan vermarkting en afzet - Noodzaak en haalbaarheid afzet levende kreeft - Gerichte info via opmaak ILVO-infofiche (bestaande en potentiële afnemers, sector, media,..) - Selectie bestaande klanten Vlaamse Visveiling als kandidaat afnemers/verwerkers van langoustines 6. Vragen, suggesties, opmerkingen, aanbevelingen,. 2
Overhandigde documenten/dvd : - kennisdocument Noorse kreeft (IMARES) - informatie inzake de catch locator - artikels Visserijblad/Blad Rederscentrale - verslag vergadering Kenniskring Noorse kreeft (14 mei jongstleden)kopij DVD Kreeftvissen met een megagoed resultaat (kenniskring Noorse kreeft) Overlopen actiepunten vergadering 8 april jongstleden - Feed-back oproep Vlaamse reders (via het blad van de Rederscentrale) Tot op heden hebben hebben zich enkel de 0.51 en Z.63 aangeboden als geïnteresseerde (mogelijks ook de Z.15 van Michel Vandierendonck alsook de Z.59 van Rudi Schiltz?) Pieter Kramer raadt aan om enkel met quadrig netten te vissen en haalt een indicatieve minimum investering aan van 200.000 euro aan om met de langoustinevisserij te starten. Beide vaartuigen hebben nog geen nettenrol De duur van de langoustinevisserij bedraagt momenteel volgens Pieter 22 weken, zeker rekening mee te houden als investeerder. Er kan tevens gerust aan combi-visserij worden gedaan, t.t.z. s nachts op langoustines en overdag op schol - Artikel blad Rederscentrale Zowel in het blad van de Rederscentrale als het Visserijblad werd via een artikel de nodige ruchtbaarheid gegeven aan de opstart van deze werkgroep (een kopij werd aan de leden van de werkgroep overhandigd) - Prospectie mogelijke kopers en afzet Eddy Landuyt (Vlaamse Visveiling) bevestigt dat een contractverkoop met vaste prijzen mogelijk wordt in onderling overleg met kopers en reders. Er is duidelijk terug een stijgende vraag naar langoustines. Nor pesca en Day Sea Day blijken grote geïnteresseerde kopers te zijn (Norpesca beschikt over klantenbestand van Huysseune, detijds grote afnemer van langoustines). Ook Revi Food is geïnteresseerd (Carrefour), Gadus blijkt een zeer gegadigde koper(makro, Delhaize,ISPC) te zijn en Pittman Seafoods kan overweg met het diepvries assortiment. Verder zijn er mogelijkheden via Veeakker (contact ILVO, www.veeakker.be). Ook dient voldoende aandacht te worden geschonken aan de lokale handel (10-20 sortering). De sortering 20-30 is de meest gevraagde, er dient een duidelijk onderscheid gemaakt te worden tussen de vers- en diepvriesmarkt (diepvries minder qua hoeveelheid voor de lokale handel). Dayseaday bijvoorbeeld koopt reeds langoustines van de N.350, de firma Oromar uit Urk is dè topspeler met zo n 1500 mt op jaarbasis (de moeite om verder contacten te leggen hiermee, ook ifv de verwerkings- en verpakkingswijze). Deze bedrijven hebben een snelvriezer ifv verdere export. Woensdag en donderdag blijken de ideaal dagen qua aanvoer ifv de weekendbehoefte van de retail. Hiervoor dient duidelijk verder overleg gepleegd te worden met alle betroken reders (cfr ook één van de belangrijkste actiepunten). Levende langoustines kunnen op termijn ook aangevoerd worden (vb restaurants met bestaande homaria), doch eerst de resultaten in Nederland afwachten en beoordelen, dit via de kenniskring Noorse kreeft. Actieplan Tijdens de vergadering werd unaniem overeengekomen om reeds te starten met een pilootproject in afwachting van een mogelijke financiële ondersteuning via het EVF (zwaartepunt 4). Er dienen niet alleen inspanningen te worden gedaan op gebied van vermarkting doch inzake netinnovatie (minder discards en minder brandstofverbruik). Hiervoor is de opvolging van de activiteiten van de kenniskring Noorse kreeft van groot belang Het belang van een erkende werkgroep is groot, op korte termijn dient de overheid en beleid overtuigd te worden inzake de haalbaarheid van revitalisering van de Vlaamse langoustinevisserij. De Vlaamse Visveiling kan hierdoor extra omzet en marktaandeel genereren, 3
Concreet samengevat kan dit een mogelijk 10-stappen plan zijn : Partners - Vlaamse visveiling - Rederscentrale en reders van de vaartuigen Z 525, Z 575, Z 402, Z 468, N 350 - ILVO Organisatie en opvolging tijdens de opstart en de try-out 2011 wordt verzorgd door ILVO Stappen- actieplan 1. Overlegvergadering tussen reders en Vlaamse Visveiling voor de opstart van de try-out 2011 (basisinformatie over doel en opzet van het project; timing en planning van aanvoer en verkoop; logistieke aspecten) Timing: asap Wie: Vlaamse Visveiling, ILVO, Rederscentrale, reders 2. Planning, engagement en opstart try-out 2011 : aanvoerplan met een selectie vaartuigen met schatting aanvoervolumes. Timing: asap Wie: Vlaamse Visveiling, ILVO, Rederscentrale, reders 3. Na het concretiseren van deze afspraken wordt contact gelegd met potentiële kopers, mogelijks op contractbasis aan vaste prijzen. Timing: voor 10 juli Wie: Vlaamse Visveiling (Nordpesca, Dayseaday, Oromar, Pittman Seafoods, Gadus, Revi Foods, Neptunus, Simons Decru, ) 4. Assistentie bij de opmaak van investeringsaanvragen voor de deelnemende reders Timing: 15 juli Wie: ILVO i.s.m. Rederscentrale en Dienst Zeevisserij 5. Promotie via vakpers (Visaktua, Visserijnieuws, ), culinaire pers en infofiche over deze try-out Timing: vanaf 15 juli tot einde project Wie: ILVO, Rederscentrale, VLAM 6. Bedrijfsbezoek OROMAR (Urk), gespecialiseerd in de verwerking, verpakking en afzet van langoustines Timing: voor 1 augustus Wie: ILVO i.s.m. Vlaamse Visveiling 7. Planningsvergadering en brainstorming met oog op de opmaak van een EVF-projectaanvraag binnen As 4, ondersteund door de eerste ervaringen met de aanvoer binnen het pilootproject 4
Timing: 24 augustus 8. Afleveren projectvoorstel AS Timing: 15 september als deadline 9. Bespreking van de resultaten van het pilootproject, overleg met VLAM over een eventuele promotiecampagne in 2012 rond de culinaire aspecten Timing: september 10. Feedback over de eerste resultaten naar potentieel geïnteresseerde Vlaamse reders Timing: november Benodigde middelen Voor de opstart en verdere organisatie en in afwachting van projectfinanciering is de Vlaamse Visveiling bereid te prefinancieren. Hiertoe worden drie manmaanden voorzien met een totale kost van 10.500 verspreid over de periode juni-december 2011. De tegemoetkoming in de veilkosten voor de deelnemende reders dient nog concreter gedefinieerd te worden. Presentaties - Updaten activiteiten Nederlandse kenniskring Noorse kreeft Een kopij van het verslag van de laatste vergadering van 14 mei van deze kenniskring werd aan de leden van de werkgroep overhandigd. Het ILVO woonde deze vergadering bij, een belangrijke basis voor de verdere activiteiten van onze eigen werkgroep - Kennisdocument Noorse kreeft (Imares Tessa van der Hammen en Josien Steenbergen) Dit kennisdocument is geschreven op verzoek van de Kenniskring Noorse kreeft en werd gefinancierd door het de Nederlandse overheid. De kennis voor dit document is verkregen door middel van literatuuronderzoek en analyse van gegevens uit logboeken van vissers en bemonsteringsprogramma s van IMARES Een kopij werd overhandigd aan de leden van de werkgroep - Project levende kreeft Binnenkort worden aan boord van de WR 108 testen gedaan inzake de aanvoer van levende kreeft, later dit jaar aan boord van de UK 158. Dit wordt opgevolgd door het ILVO. Levende kreeft zou eventueel geleverd kunnen worden aan de betere restaurants/groothandels waar zich nu reeds homaria bevinden - Zeereis UK 158 Eind juli gaat Dirk Verhaeghe een week mee aan boord van de UK 158 (studiereis). Er werd gevraagd door Jacob van Urk (reder UK 158) om vergelijkend discards te registreren (Belgische collega en UK 158). Dit past in het kader van hun LFD-project (Langoustines Fuel and Discards) gekoppeld aan diverse netinnovaties. 5
Een dergelijk resultaatgericht vooronderzoek is beslist interessant als onderbouw voor het EVF-projectvoorstel in het kader van zwaartepunt 4 - Onderzoek conserveermiddelen Het product Melacide SC 20 blijkt het meest efficiënte, veilige en milieuvriendelijke conserveringsmiddel te zijn ter vervanging van het schadelijke Natriumbisulfiet. Gecombineerd met het gebruik van de dipkoeltank kan de houdbaarheid van de langoustines met twee dagen verlengd worden - Catch locator De VCU heeft aan het bestaande catch managementsysteem een catch locator toegevoegd die toelaat om via een systeem van barcode de vangst te retraceren. Op termijn wordt in Nederland uitgekeken om dit systeem verplicht aan boord te plaatsen. Aanvullende informatie kan gevonden worden op : http://www.catchlocator.nl Ondersteuningsmogelijkheden - Steun via het Europees Visserijfonds (zwaartepunt 4) De inspanningen en doelstellingen van deze werkgroep werden reeds gemeld aan de verantwoordelijke voor de projectverdeling van zwaartepunt 4, met name Stefanie Maes. Binnen dit zwaartepunt zijn de belangrijkste criteria vermarkting, promotie, afzet, socio-economische meerwaardes, verwerking en bijkomende tewerkstelling Er wordt reeds een positieve feed-back gegeven inzake de ontvankelijkheid van de opzet en werkwijze van deze werkgroep. Het projectvoorstel moet binnen zijn voor 15 september, doch op voorhand kan met meer concrete ideeën op voorhand overleg gepleegd worden (Stefanie Maes en/of de plaatselijke groep van zwaartepunt 4). Binnen zwaartepunt 4 beschikt men over een budget van 4 miljoen euro Hans Polet (ILVO) bevestigt om in augustus het projectvoorstel te schrijven in overleg met alle leden van deze werkgroep. - Ondersteuning door de VLAM Luc Huysmans haalt aan dat de VLAM bereid is de nodige promotie- en marketing ondersteuning te verlenen mits onderling overleg en goede afspraken op voorhand - Aanvraag investeringsteun Binnen het EVF kan per vaartuig en voor een minimum bedrag van 25.00 euro een investeringsteun bekomen worden. Pieter Kramer vroeg het ILVO om hem hierbij te helpen en begeleiden waar nodig In bijlage vinden jullie een kopij van de infofiche met omschrijving en contactpersoon hieromtrent. We raden de leden/reders van deze werkgroep dan ook sterk aan om hier doelgericht gebruik van te maken. Diverse - Verdere publiciteit Eens het pilootproject van start gaat, dient verdere promotie te worden gemaakt (vb magazine Visaktua, Visserijnieuws, etc ) - Betrokkenheid van de N.350 bij het project De reders Jan Smidt is terminaal ziek, zijn zoon kan eventueel op termijn toetreden tot project en werkgroep. Pieter Kramer houdt ons verder op de hoogte, de N.350 is het enige vaartuig dat tot op heden langoustines afzette op de veiling in Oostende 6
- Quotumbeleid langoustine Pieter Kramer haalt ook aan om het quotumbeleid van de langoustines zelf zeker ook in het project te plaatsen - Bijvangst Er wordt veel schol gevangen als bijvangst en meer en meer witte heilbot. s Nachts wordt er bijna gen vis gevangen, overdag wel. De trekken duren gemiddeld 4 uur - Secretariaat werkgroep langoustinevisserij officieel orgaan binnen de Rederscentrale Er werd afgesproken om deze werkgroep te officialiseren en als officiële werkgroep door de Rederscentrale te laten erkennen. Het ILVO (Dirk Verhaeghe) zou de verdere taken van het secretariaat en sturing op zich nemen. De Vlaamse Visveiling beloofde hiervoor een contributie Volgende vergadering van deze werkgroep : nader te bepalen Voor aanvullende informatie, suggesties en/of opmerkingen graag een seintje : Dirk Verhaeghe Afdeling Visserijtechniek/Fishing gear Technology section Instituut voor Landbouw- en Visserijonderzoek / Institute for Agricultural and Fisheries Research Ankerstraat 1 B-8400 Oostende België/Belgium Tel +32 (0)59.34.22.50 (operator) Tel +32 (0)59.56.98.81 (direct) Fax +32 (0)59.33.06.29E-mail : dirk.verhaeghe@ilvo.vlaanderen.be 7