MUZIEK Groep 3 en 4 Korte omschrijving lessenserie: In deze 4 lessen gaan de kinderen verschillende aspecten van muziek verkennen a.d.h. van een thema. Het thema is afhankelijk van de periode ( bv. jaargetijde)waarin de lessen gegeven worden. In deze lessen hebben we gekozen voor het thema: Het weer. Doelgroep: Groep 3 en 4 Aantal leerlingen per groep: Lesduur: 20 30 leerlingen 1 uur per les Beginsituatie: Voorbereiding groepsleerkracht: Leerdoelen in deze lessen: Op school hebben leerlingen wel gezongen maar hebben nog weinig of geen ervaring met andere aspecten van muziek. Van te voren met de klassen leerkracht overleggen over opstelling kinderen( evt. kring)gebruik van digibord of CD speler. Gebruik van speellokaal. Vragen om liedlijst van de gekende liedjes. Les 1 -De kinderen kunnen een liedje zingen en een spreektekst uitvoeren. -De kinderen kunnen een eenvoudig ritme herkennen en uitvoeren en grafisch noteren. Les 2 -De kinderen wordt bewust gemaakt van korte of lange klanken van een instrument. - de kinderen ervaren de maataccenten van een lied. - De kinderen luisteren naar muziekfragmenten en bewegen hierbij. Les 3 - De kinderen kunnen hun eigen muziek van natuurgeluiden ontwerpen en noteren. Les 4 -De kinderen kunnen een liedje zingen over hoog en laag. -De kinderen kunnen hoog - laag grafisch noteren en uitvoeren. Benodigdheden van de school: Benodigdheden die de Scaladocent Bord. Afspeelapparatuur. Muziektas met klein slagwerk. Luistervoorbeelden. Begeleidingsinstrument.
meeneemt: Gewenste inrichting van het lokaal: Paraplu Moet per les overlegd worden. Tips voor de leerlingen: Les 1 Inleiding Laat het geluid van een regenkoker horen of een opname van een regenbui. Waar doet je dit geluid aan denken? Luistervoorbeeld 1 Praat je over het weer van gisteren en vandaag. Wanneer regende het? Enz Regenmuziek maken met de kinderen. Tikken met de nagels op de tafel, de stoel, de grond enz. Zacht beginnen, steeds harder enz. Crescendo/ decrescendoteken gebruiken of kleine stipjes: zachte regen, grote stippen: harde regen. Een spreektekst wordt uitgevoerd met de groep afwisselend met 1 leerling. Re-gen in de plas, re-gen op mijn jas, re-gen in de ton en morgen schijnt de zon. Zie bijlage 1 Wijs de tijdlijn mee en de kinderen laten het geluid horen. Wie kan hier een wijsje op bedenken? Zing zelf het 1 e stukje( regen in de plas) kind maakt het af. Kern Het lied : Rikketikketik Bijlage 2 wordt voorgezongen De kinderen voeren activiteiten uit die in het lied voorkomen. Bij rikke-tikke tik :trommelen ze met de nagels op de stoel of tafel. Bij door de regen daar loop ik: met de handen op de bovenbenen. Bij : stampen in een diepe plas: in de maat met de voeten op de grond. Bij druppels op mijn regenjas: Op de zgn jas tikken( eigen lijf) Bij : door de regen jij en ik: wijst het kind naar een ander kind. De kinderen doen een ritmespel met 2 regels uit het lied: Zeggen, fluisteren, op ritmestokjes,klappen enz. Raadspelletje: Welke regel doe ik? Notatie: Beide regels in grafische notatie op het bord. Punten en streepjes. Kinderen maken zelf een regentekening door klanktekens te gebruiken:stip=kort Streep = lang De kinderen tikken, klappen of spelen in 2 tallen de zelfbedachte regenbui aan elkaar voor of aan de klas. Liedbegeleiding: Het lied wordt door de kinderen zelf begeleidt op ritme instrumenten. Op verschillende woorden klinken verschillende instrumenten. Afsluiting Een aantal kinderen krijgen de opdracht een eigen route te lopen bij het lied als het lied uit is sta je weer bij je stoel. Een kind loopt tijdens het lied met een paraplu, aan het eind van het lied is ze bij een ander kind aangekomen die het overneemt. De kinderen maken in 2 tallen regenmuziek en voeren dit uit voor de hele groep. De anderen kinderen verwoorden hoe de regenbui klonk.
Les 2 Doel: Verkenning van instrumenten. Aanleren van het lied: Een blauwe sneeuwpop. Maat en metrum Inleiding Verkenning van instrumenten. In de kring liggen een metalofoon, een trom, een woodblock en een bekken. Kinderen ontdekken dat er instrumenten zijn waar je hoog en laag op kunt spelen en op andere alleen lang en kort. Welk instrument klinkt het langst? Kinderen bewegen op de klank van de verschillende instrumenten die door de docent bespeeld worden. De kinderen krijgen hierbij opdrachten: Beweeg als een robot, vlinder enz. Wie kan het verschil laten zien tussen het bewegen op de muziek van de trom en het bekken? Laat een goed bekken helemaal uitklinken, hoeveel tellen duurde het? Alle kinderen staan in een kring en iedereen heeft een instrument. Elk kind geeft om de beurt een tikje op z n instrument, maar mag dit pas doen als het voorgaande instrument niet meer te horen is. Kern: Gesprekje over het weer. Wanneer is het heel warm buiten en wanneer heel koud? ( jaargetijde) Als het warm is ga je langzaam lopen anders krijg je het nog warmer, s winters ga je juist heel snel lopen om warm te worden. Stukje laten horen van De zomer uit de 4 jaargetijden van Vivaldi Luistervoorbeeld 2: de kinderen slenteren door het lokaal en vegen zweet van hun hoofd Daarna een stukje wintermuziek uit de 4 jaargetijden Luistervoorbeeld 3: de kinderen lopen snel en bibberend door de ruimte. Alle kinderen krijgen of hebben nog een instrument. Ze spelen op het teken:zweet van je hoofd vegen: langzame muziek. Als je gaat rillen snelle muziek( niet harder). Wanneer de beweging stopt dan stopt ook de muziek. Eén van de kinderen is ook eens dirigent. De kinderen leggen de instrumenten onder hun stoel Lied: Een blauwe sneeuwpop.( Koning van het land van Scala?)Bijlage 3 Met veel expressie voorzingen. Na het 1 e couplet mag één van de kinderen laten horen op een instrument hoe de koning rondloopt. (Maat spelen) alle kinderen nemen dat tempo over.op teken stoppen. 2 e couplet wordt voorgezongen. Tussenspel weer lopen van de koning. 3 e couplet wordt gezongen. Tussenspel korte snelle bewegingen op de instrumentjes( kou). Op teken stop. 4 e couplet voorzingen. Tussenspel statige stappen van de koningin. Eén kind doet voor,rest speelt tot teken zelfde tempo. 5e couplet voorzingen. Slot: O jee waar is mijn man. Allen laten zeggen op verschillende toonhoogten( stemvorming). Kinderen leggen hun instrumenten weer onder hun stoel. Docent zingt nogmaals Blauwe sneeuwpop en geeft op elke 1 e en 4 e tel een tik op de triangel. De kinderen lopen als de koning( maat, maataccent)
De koningin gaat opzoek naar de koning; Eén van de kinderen heeft een bekken en gaat ergens in de klas staan. Hij laat het bekken horen en de rest die de ogen dicht heeft wijst aan waar de koning is. Afsluiting; Nogmaals het lied zingen, kinderen spelen op hun instrument de maataccenten mee. Les 3 Inleiding Zie bijlage 5 les 5 uit Moet je doen groep 4 Gesprekje over onweer. Opname laten horen. Luistervoorbeeld 4 Kern Een liedje over storm en regen wordt aangeleerd. Een verhaal wordt verklankt. Dit gaat over vogelgeluiden, wind, regen en onweer. Het resultaat wordt met de kinderen besproken. Luister naar onweersmuziek en klankkaarten in de goede volgorde zetten Luistervoorbeeld 5 Zelf onweersmuziek maken met verschillende instrumenten en materialen. De tegenstellingen hard/zacht worden hierin verwerkt. Afsluiting Een compositie van een componist die onweersmuziek hebben uitgebeeld. De muziek bespreken en vergelijken met eigen stukje. Nog meer onweersmuziek: Alpensymfonie Richard Srauss. Luistervoorbeeld 6 Verdieping De kinderen bewegen bij Gewitter und storm uit de Pastorale Beethoven.Luistervoorbeeld 7 In het speellokaal. Ieder kind staat in een hoepel. Bij goed weer naar buiten,bij slecht weer naar binnen. In de klas: rondlopen bij mooi weer, klein maken bij onweer en regen. Resultaat met kinderen bespreken. Les 4 Inleiding Vandaag is het mooi weer en we gaan naar de speeltuin. Gesprekje over de speeltuin. Spreektekst: De glijbaan.( bijlage 4) Kern ( zie Moet je doen groep 3) De kinderen leren het lied De glijbaan en beelden de tekst in beweging uit. Aan de hand van de xylofoon wordt omhoog en omlaag beluisterd. Ze verklanken andere speeltoestellen op verschillende manieren. Afsluiting De kinderen tekenen hun eigen speeltoestel. Hoe moet het klinken? Welke instrumenten gebruik je daar voor. De kinderen presenteren hun vondsten en deze worden klassikaal besproken.
Eventuele uitbreiding van lessenserie Bijlagen: Bij een langere lessenserie kan er een ander thema gekozen worden bv. Feest, herfst, Het circus, Sprookjes,Indianen enz. 1 Spreektekst: Regen op mijn jas 2 Lied: Rikketikketik 3 Lied: Blauwe sneeuwpop 4 Lied: De glijbaan Extra: nog andere weerliedjes CD met geluidsfragmenten. Overige opmerkingen