DATACENTER RESTWARMTE & INNOVATIE 2018 Hoe maken we (rest)warmte uit datacenters winstgevend? 10 oktober Amsterdam

Vergelijkbare documenten
Restwarmte als businesscase voor commerciële datacenters. Wim Kessels van Royal HaskoningDHV samen met Jeffrey Siemes van GeoComfort

Warmtenetten: hoe en waarom? Wim Mans 18 april 2018 Arnhem

Waar het elektriciteitsnet stopt, gaat WKO verder! Rob Goes, Liandon Ronald Smit, Installect bedrijven

De Warmtewet, gaan we nu echt voor besparing en verduurzaming of hebben we een bureaucratisch monster?

nergiebesparing in de ICT

Warmte: transitiepad naar een CO2 neutrale wijk

Collectieve warmte naar lage temperatuur Een verkenning van mogelijkheden en routes Edwin van Vliet

LT-warmtenet. Ruimteverwarming. Warmtapwater

Warmtenetten. Agenda. Wat is een warmtenet. Technologie. Projecten. Regulering. Rol Eandis. Visie van een netbeheerder Energik - 28/5/2015

een toekomst zonder aardgas? Warmtepomp Het Warmte Effect

Uitgevoerd door: Caubergh Huygen, Lowexnet

Geothermie in de gebouwde omgeving

De HR-ketel die óók elektriciteit opwekt. De persoonlijke energiecentrale voor warmte, warm water én elektriciteit in huis.

BENG en NTA. Stand van zaken

Ook de zorg van het aardgas af? Frans Rooijers directeur CE Delft

Energievoorziening nieuwbouw. Hans van Wolferen 24 november Wageningen

Themabijeenkomst Warmtewet

een toekomst zonder aardgas? Warmtepomp Het Warmte Effect

Toekomstbestendig, innovatief warmtenet in Amsterdam Zuidoost. Caryl Jonis (programmamanager BU Heat NL) 10 oktober 2018

DUURZAME OPLOSSINGEN VOOR DE WARMTEVRAAG

WARMTE UIT KOUDE. Inzet van warmte uit koude (koelinstallaties) Kansen en rentabiliteit. warmte uit koude is geld waard

De snelste route naar aardgasvrije wijken

Warmte Koude Opslag & De volgende stap in IT-business. Rotterdam, 12 November 2013 Elbert Raben (Rittal) en Ronald Smit (Installect)

Smart Datacenter Services

MIP2 Groene Datacenters

Aardgasloze toekomst, waarom? ecn.nl

Bestaande huizen van het aardgas af? Hans van Wolferen 18 april 2018 KIVI

Alterna(even voor aardgas

een toekomst zonder aardgas? Warmtepomp Het Warmte Effect

Duurzame Energieinfrastructuur en Gebiedsontwikkeling

Duurzame Warmte voor Iedereen

Agenda. Informatieavond. Energieproblemen Beljaart Fase 2. Dongen,

Datacenterkoeling zonder F-gassen: uw data center het gehele (!) jaar compressorloos geklimatiseerd. Spreker: Marius Klerk

Restwarmtevalorisatie bij datacenters

Stand van zaken Stadswarmte in Utrecht

Ypenburg 100% duurzame warmte

Energie uit oppervlaktewater

Kennisdeling. CirculAIR HT150 + CO 2 gestuurde ventilatie USE MINIMUM GET MAXIMUM. Nijkerk

1. Gebouwen en installaties in De toekomst begint nu 3. Benoveren

Duurzame warmtenetten

Stadswarmte en alternatieven Technische Sessie Stadswarmte Gemeenteraad Amsterdam. dr. C. (Cor) Leguijt, CE Delft, 2 juni 2015

Damien Picard, 07/09/2017 DESIGN OPTIMALISATIE TOOL

Hoe kan ik energie besparen en verduurzamen in de eigen woning? Los van het gas? Teus van Eck maart 2019

WELKOM Doorpakken met aardgasvrije wijken Donderdag 6 december, Jaarbeurs Utrecht. 7. De juiste match

Helmonds Energieconvenant

Agenda. Warmtenet Waterloo

Collectieve warmteproductie Systeemkeuze bij renovatie

Platform31 WarmteSprong Businesscase warmtenet

s-gravenland van het gas af? Wat, waar, wanneer en hoe?

Restwarmtebenutting in de vleesverwerkende industrie. Case. A.(Fons)M.G. Pennartz Ir. Manager team Energie KWA Bedrijfsadviseurs B.V.

Nederlands Platform Warmtepompen. Hybride oplossingen. Van de Vaillant-Group Voor renovatie en nieuwbouw. Nederlands Platform Warmtepompen

EEN DUURZAME ENERGIEVOORZIENING VOOR IEDEREEN

Klimaatneutrale gemeenten. Frans Rooijers - directeur CE Delft

Slimme Netten. Martijn Bongaerts: - voorzitter Projectgroep Smart Grids Netbeheer Nederland - manager Innovatie, Liander

Stichting Stimular. Energie positieve bedrijventerreinen Special van het gas af mn. inzet van Warmtepompen. De werkplaats voor duurzaam ondernemen

De warmtemarkt van morgen: rol van gas, elektriciteit en warmtedistributie bij verwarming van woningen.

Er warmpjes bij zitten, dankzij uw interne computerruimte? DE WIT datacenterkoeling, André Zweverink APAC Airconditioning, Martijn Kolk

System integrator. ing. Ad van der Aa Cauberg-Huygen Raadgevende Ingenieurs BV

De rol van thermische opslag voor systeemintegratie en voor stedelijke energievoorziening

SLIM VAN HET GAS AF MET LAGE TEMPERATUUR WARMTE IN DE BESTAANDE BOUW

Cohousing Waasland op zoek naar Circulair. Ervaringen in energietransitie in een cohousinggroep

INDUSTRIËLE SYMBIOSE. Over pitfalls, problemen (en kansen?) 14 mei Moeilijker dan het lijkt?

TEO/WKO WARMTE EN KOUDE NIEUWVEENSE LANDEN

Gasloos: Wie gaan er over en hoe krijgen we ze zo ver?

Aardgasvrije gebouwde omgeving: De opgave, wetgeving, stimuleringsregelingen, en wat zijn de alternatieven?

Warmtetransitie - FlexForward. Frans Rooijers directeur CE Delft

Inspiratiesessie Hybride Warmtepompen in de Sociale Woningbouw

Gijs de Man 12 oktober 2010

Info sessie warmtepompen met bodem energie

Verduurzaming Gebouwde Omgeving Groen Links, Zaanstad dr. C. (Cor) Leguijt, CE Delft, 22 nov. 2015

De klimaatdoelen van Parijs komen met deze aanpak binnen handbereik. SSW Van Houtenweg. Het verhaal SSW Van Houtenweg.

Warmte Nieuwegein Raads Informatie Avond

Samen naar een duurzaam verwarmde gebouwvoorraad zonder aardgas. Hans Schneider (Liander) programma

Opgesteld juli Visie op warmte in bestaande- en nieuwbouw

een toekomst zonder gas Warmtepomp Het Warmte Effect

REFERENTIELIJST Status per: 2e kwartaal 2012

Het Varken als kachel. I r. M a u r i c e O r t m a n s

Verwarmen en koelen met de zon

Vrije koeling versus hergebruik restwarmte, waar plukt u de vruchten van? APAC Airconditioning B.V., Martijn Kolk

Beleid dat warmte uitstraalt. Van warmteopties voor klimaatverbetering naar klimaatverbetering voor warmteopties

Eindrapport. Energie-efficiënte CO2-verwijdering uit biogas

In het hol van de leeuw?

Toekomstbestendige comfortinstallatie in (nieuwbouw)woningen. Een visie van Martijn Bos

Integratie van energie-efficiënte datacenters en smart cities. Alticom - Ed Boerema

Welkom. Stefan Korthout. Stichting Waalwijk CO2 Vrij 29/11/2016

Kees Bakker

Showstoppers & gamechangers Beleid voor gasloze woningen

Nationaal Expertisecentrum warmte (NEW) Maakt duurzame warmte en koude mogelijk

Even voorstellen. De businesscase van bodemenergie in vastgoed. Techniplan Adviseurs bv. Rik Molenaar

Aardgasloos wonen! de ENERGIEVAKMAN wil u graag helpen bij uw zoektocht. Programma: Presentatie in Trefpunt Heeten -- 4 oktober

Functioneren van WKO installaties

Meer wooncomfort. en minder energieverbruik door een warmtepomp. voltalimburg.nl/warmtepomp

Autorijden met 10 zonnepanelen

Duurzame. warmte in uw bedrijf. Tot maar liefst 75% minder CO 2 -uitstoot vergeleken met warmte uit gas. Warmte van HVC comfortabel en duurzaam

Raadsinformatieavond... Warmte in Utrecht. Stan de Ranitz en Ilse van den Breemer. Utrecht 10 maart 2016

Warmte(levering) van de toekomst. Jeroen Roos (BuildDesk, business unit Gebiedsontwikkeling) Jeroen Roos Utrecht, 21 september 2010

Waterstof, het nieuwe gas. Klimaatneutraal is de toekomst Frans Rooijers directeur CE Delft

Van het aardgas af hoe moet dat nu?

Transcriptie:

DATACENTER RESTWARMTE & INNOVATIE 2018 Hoe maken we (rest)warmte uit datacenters winstgevend? 10 oktober 2018 - Amsterdam

Hoe maken we (rest)warmte uit datacenters winstgevend? Case Studies Drivers for Success Lessons Learned Martien Arts Director Mission Critical Facilities M: +31 6 51846333 E: martien.arts@rhdhv.com https://www.royalhaskoningdhv.com/engb/data-centres

Case Studies Proof of Perfect Match! Telia Yandex - Helsinki - Mäntsäla NL DC / Equinix AM3/AM4 Note: projects Royal HaskoningDHV / Detailed information: https://www.royalhaskoningdhv.com/en-gb/data-centres/cases

Datacenter Helsinki Ambition: The most energy efficiënt. secure and sustainable multi-tenant datacenter in Finland (...via HEAT EXCHANGE SV City Helsinki) Client: Telia Finland (Sonera) Location: Helsinki, Finland 15,000 m 2 White Space; 24 MW IT load.

Datacenter Inkoppeling SV Traditioneel Telia 80 oc Doelstelling: 100% Warmte-uitwisseling & Winstgevend!!

Rolverdeling partijen Telia (datacenter): (mede)investeerder in Warmtepompen (WP) Warmtepompen geplaatst in datacenter WP centrale : gefaseerde uitbouw tot max. 24 MW Warmte levering tegen winstgevende vergoeding Fortum (SV bedrijf Helsinki): (mede)investeerder in Infra Connectie na minimaal (rest)warmte vermogen

Warmteuitwisseling Project Provinciestad: +/- 20.000 inwoners Warmtepomp-gebouw (terein Yandex) Client: Yandex Location: Mäntäsäla, Finland Period: 2012-2014 #: 4 x 2,500 m 2 White Space; 4 x 10MW (40 MW) IT load. Type: Greenfield Yandex Datacenter - WTW 1 st fase: > 4MW warmte-uitwisseling

Warmteuitwisseling - Techniek Ventilatorwand WTW-Warmtewisselaars WTW-Leidingsysteem Warmtepompen (industriële uitvoering)

Warmteuitwisseling - Resultaat Yandex fase 2 > 90% CO2 reductie Yandex fase 1 > 40% CO2 reductie CO2 doelstelling 2030 Belastingduurkromme SV Mäntsälä Datacenter kan grotendeels voorzien in de warmtebehoefte van SV-systeem Mäntsälä

Key Drivers for Success (lokale) Samenwerking Best Passend Concept (technisch, financieel- & operationeel) Actief sturen Energie prijzen (rol overheid)

(lokale) Samenwerking Yandex Warmte-leverancier Mäntsälän Sähkö Warmte-distributeur Calefa Equipment-leverancier Mäntsälä (gemeente) Warmte-afnemer

Best Passend Concept (technisch-, financieel- & operationeel) Hoe gaan we het samen doen? Wat is ons verdienmodel? LT of HT én o C? Waar WP opstellen? Uitbouwplanning DC? Uitbouwplanning WP? Dimensionering infrastructuur?..etc. Wie investeert? Wie operate? Bedrijfszekerheid? Wat is de warmteprijs? Gekoppeld aan elektriciteitsprijs?.etc.

Actief sturen Energieprijzen (rol overheid) Gas (grootverbruikers) Stadsverwarmingssysteem Mäntsälä: Gasgestookte centrale Biomassa centrale Datacenter Yandex Elektriciteit Ontwikkeling belasting op Gas Ontwikkeling elektriciteits prijs én subsidies om alternatieven te ondersteunen

Lessons Learned Vergelijking Finland - Nederland Warmtebalans Opwekker & Afnemer Condities Samenvatting

Vergelijking Finland - Nederland Finland Collectief Stadverwarming Goedkope(re) stroom Nucleair/Hydro/Biomass Nederland Individueel Gas (HR ketel) (afscheid van gas trend duurder) Referentie (E = basis voor alle energie trend goedkoper) Gas / Kolen/Wind/Zon

Warmtebalans Opwekker & Afnemer Datacenter Distributie LT (30oC) Warmtepomp Distributie MT (12 & 60 oc) Gebouw Verwarming & Koeling Gemiddelde woning Oppervlak woning 116m2 1600m3 gas = 15MWh warmte Referentie: klein data center: - Data center 2MW IT - Beschikbaarheid: 99,99% - Koelvermogen ca 2400kW - Beschikbare warmte per jaar = 21000MWh - Equivalent aantal woningen ca 1400 - Equivalent met ca 180.000m2 kantoor - Equivalent met ca 90.000m2 hotel LT Warmte uit Datacenter voor Gebouwde omgeving: Altijd Voldoende én vaak Lokaal aanwezig én zéér Bedrijfszeker

Condities Cultuuromslag: warmte zien als een nutsvoorziening Ontzorg de eindgebruikers maximaal (draagvlak) Start Lokale Projecten (ondersteun en/of doén) Data center Warmtepompen in gebouwde omgeving

Samenvatting Data Centre = IT-, én uitstekende Warmteleverancier Warmte uit Data Centre = Volwaardige Warmtebron Data Centre = Onderdeel (stedelijk) Energie Eco-system Warmtevoorziening = Collectieve Nutsvoorziening