Veilig werken. Duurzaam bodemgebruik in de landbouw

Vergelijkbare documenten
Milieu. Waterkwaliteit: Denk aan: nitraat uitspoeling / erfwater / gewasbeschermingsmiddelen / alles wat oppervlakte- en grondwater kan vervuilen

Kansen voor NKG op zand

VERHOGING ZIEKTEWEERBAARHEID IN LAND- EN TUINBOUWGEWASSEN DOOR GEBRUIK VAN COMPOST. ir. Koen Willekens

Organisch (rest)materiaal als Bodemverbeteraar

Datum 20 januari 2015 Betreft Reactie op verzoek om brief over bodemgezondheid en -vruchtbaarheid

Proosten op het leven in de bodem

VERHOGING ZIEKTEWEERBAARHEID IN LAND- EN TUINBOUWGEWASSEN DOOR GEBRUIK VAN COMPOST. ir. Koen Willekens INHOUD

Bodem en Water, de basis

Opdrachten. Organische bemesting opdrachten 1

Met dit instrument kunt u de bodembiodiversiteit van uw percelen beoordelen en stappen bepalen om deze, als dat nodig mocht zijn, te verbeteren.

DUURZAAM BODEMBEHEER IN DE LANDBOUW

3. Bodem, water en bouwplan. Voedergewassen

De impact van Veldleeuwerik; 15 jaar verder

Organische stof: Impact op bodem en bodemleven

LANDBOUW EN BIODIVERSITEIT. Ledenbijeenkomst 2 februari 2018

Stefan Muijtjens. keukentafel, demo s, studiegroepen & waardenetwerken.

Dienst Landbouw Voorlichting (teruggaand tot voor 1900) Aequator Groen & Ruimte bv 3

Naar een klimaatbestendige bodem

Bodemmonster Bodemmonster

Bodemleven & bodemindicatoren - Effecten van grondbewerking-

Evenwicht in de volkstuin? april 1, 2014 DLV Plant

Minder grondbewerking in de maïsteelt. Technieken & onderzoeksresultaten Joachim Deru

Het belang van een goede bodem

De bodem draagt de bio-economie

Rapport: duurzaamheid van de Vlaams-Brabantse land- en tuinbouw

Rapport: duurzaamheid van de Vlaams-Brabantse land- en tuinbouw

Beter Bodembeheer de diepte in

Rapport Bodemconditie Voedselbospercelen Park Lingezegen

Waarom is de bodem belangrijk voor het waterbeheer?

Groenbedekkers houden grond en mineralen op het perceel en uit de beek

Verbeter de bodem Blijf ervan af!

Landbouwkundig belang van een goede waterhuishouding Everhard van Essen Jan van Berkum

Bodem, dood substraat of levend ecosysteem? Joeke Postma, Wageningen Plant Research Congres Beter Bodembeheer, 4 oktober 2016

Composteren, waar doen we het voor? Gera van Os, Lector duurzaam bodembeheer

Organische stof: stof tot nadenken

Duurzame bemesting: omgeving

De bodem onder de kringloop Hou rekening met organische stof

upspiral randerij -

Handleiding bepaling MijnBodemConditie

De organische stof balans: nuttig instrument voor bouw- èn grasland. NMI, Marjoleine Hanegraaf. Opstellen van een balans. Principe van een OS- balans

Bewerken. Bewerken en inwerken van groenbemesters. Groenbemesters Wageningen University & Research

CONSERVERENDE AKKERBOUW. Saalland. Mts Klein Swormink - Stegeman BIOBEURS

25 jaar biologische teelt op zandgrond: waar staan we nu?

Oosterwold informatiebijeenkomst

Welkom. Importeur voor Nederland en Vlaanderen

Organische stof, de kern van bodemkwaliteit voor de aardappel. Wageningen Potato Centre 20 september 2017 Janjo de Haan

Ecosysteemdiensten. Sleutel tussen ecosysteem en belangen. Annemieke Smit

Bedrijfskaart. Biodiverse Bloembollenteelt

Kennisontsluiting. Bodembiodiversiteit. Voor adviseurs, docenten en bedrijfsbegeleiders. Inhoud van het kennispakket.

van harte welkom Koolstof Kringlopen

Aanleiding project. 2. Opzet project 3. Resultaten eerste. 4. Vervolg. Bodemkwaliteit op zandgrond. Inhoud presentatie

Niet-kerende grondbewerking

Bodembiologie: praktische handvaten voor het behoud van een productieve bodem

Ecologische interacties in agroforestrysystemen

Bodemkunde. Datum: vrijdag 24 juni 2016 V 2.1. V3.1 V4.1

Weerbare productiesystemen

ir. L. Delanote, ir. A. Beeckman PCBT vzw Kruishoutem, 16 maart 2011

Gewasbeschermingsmonitor

ORGANISCH BODEMVERBETEREND

creating dairy intelligence

Wel Goed Watergeven 0

Organische stof in de vollegronds tuinbouw. 4 november 2013, Henk van Reuler

Wat is niet-kerende bodembewerking? Resultaten Interreg-project Prosensols

Wel Goed Watergeven 0

Eiwitgewassen. Voordelen luzerne. Nadelen luzerne 1/14/2016. Luzerne Rode klaver Lupine Veldbonen Soja. Eiwitrijke gewassen

MAISTEELT 2019: DE SUCCESFACTOREN!

Van maaien..tot inkuilen

Chemievrije sportvelden: praktijkervaringen

Bodem & Water. Landbouw & Waterkwaliteit. de rol van bodembeheer voor waterkwaliteit

1.1 Akkerranden voor natuurlijke plaagbeheersing (en méér) Workshopspreker: Frans van Alebeek

Milieukeur/ On the way to PlanetProof Bloembollen en Bolboemen

Weerbaarheid door diversiteit. Studiedag NVTL 2015, Wijnand Sukkel

Het inventariseren van kennisvragen over bodem en bemesting binnen de deelnemers van Vruchtbare Kringloop in de Achterhoek en de Liemers

Bodem, productiefactor onder druk - Verslag

Vrijwilligerswerk in het buitenland

Introductie. Zin en onzin van microbieel verrijkte producten. Onderwerpen. Het bodemleven. Rol van het bodemleven in de grond

Natuurinclusieve landbouw: wat kan het u opleveren? Jan Willem Erisman

Beheerpakketten Agrarisch Natuur- en Landschapsbeheer. Water

Workshop Inunderen. Gerard Korthals, Johnny Visser en Bart Bruin Dronten

Manifest. Organische stof: leven in de Nederlandse bodem

Bodemvruchtbaarheid in de ecologische moestuin

Kansen voor weerbaar telen

Landgebruik en bodemkwaliteit Jan de Wit Nick van Eekeren

Visie op bodemvruchtbaarheid vanuit de landbouwsector. Themadag Nederlandse Bodemkundige Vereniging Vrijdag 8 november 2013 Mark Heijmans

Klimaatneutrale landbouw? Binnen bereik??

Het grote Bodemonderzoek

De bodem is van ons allemaal

Biodiversiteit en netwerken

Joop Kiers Tuinwerk tel: cursus milieuvriendelijk tuinieren

Praktijk: Werken aan organische stof met melkveehouders

Gevolgen van de slechte weersomstandigheden in de herfst van 1974 voor g rond en gewas

VLP Werkstuk Ontbossing van de aarde

Organische stof en bodemleven deel , Nijeholtpade

Vergroening en verduurzamen landbouw

bladrammenas Facelia Incarnaatklaver onkruid Structuur

BIODIVERSITEIT. RECHTSTREEKSE BEDREIGING DOOR DE MENS VERsnippering, VER. ONRECHTSTREEKSE BEDREIGING DOOR DE MENS Klimaatsverandering

Hoe maak je een bemestingsplan binnen de gebruiksnormen

SPNA SPNA. Laboratorium. Directzaai. Directzaai Minimale grondbewerking in het Oldambt Ervaringen SPNA

GEZONDE BODEM, GEZOND VOEDSEL, GEZONDE MENSEN... Bokashi voor professionals

SDG 13 Klimaat Adaptatie Griet Verstraeten Department Omgeving

Transcriptie:

Veilig werken Duurzaam bodemgebruik in de landbouw

Programma voor vandaag: Duurzaam bodemgebruik in de landbouw Kahoot Oefentoets bodemgebruik

Veilig werken & Duurzaam bodemgebruik?

Veilig werken & Duurzaam bodemgebruik? Een kwart van de 's werelds bruikbare bodems zijn al matig of ernstig aangetast! Elk jaar verliezen we 10-12 miljoen hectare vruchtbare bodem in Zuid-Amerika, Afrika, en Azië door landdegradatie en woestijnvorming. Ten minste één miljard mensen hadden hun bestaan en toekomst kunnen bouwen op deze nu verloren gronden. Door de stijgende vraag naar voedsel worden meer dan 1.000 hectare bos per uur gekapt om nieuwe landbouw grond te maken.

People, planet, profit (PPP) benadering Naast ecologische waarden worden evenzeer economische en sociaal culturele aspecten meegewogen en staat het voorkomen van ongewenste afwenteling centraal. 1. Landbouwkundige vormen van bodemgebruiksvormen (profit) leidt tot 2. een aantrekkelijk landschap (people) 3. gemiddeld lage milieudruk en grote mate van biodiversiteit (planet)

Duurzaam bodemgebruik aspecten 1. organische stof, 2. bodembiodiversiteit, 3. bodemstructuur, 4. verontreinigingen, 5. erosie

Organische stofgehalte Het landbouwkundig minimaal vereiste = 0,5 % Het geadviseerde traject is 0,8-1,3% voor duinen en zeezandgronden Veilig werken: voorkomen dat het organische stof daalt tot onder kritisch minimum Bodembiodiversiteit Veilig werken: Behoud, herstel en bevorderen van het benutten van bodembiodiversiteit

Bodembiodiversiteit en bodem-ecosysteem Een ecosysteem wordt gevormd door de wisselwerkingen tussen alle organismen en de abiotische omgeving binnen een zekere geografische of anderszins afgebakende eenheid

Bodemstructuur Veilig werken: Voorkomen van bodemverdichting zowel in als onder de teeltlaag de bodemdruk verminderen en/of bodembelasting onder ongunstige omstandigheden te voorkomen. Maatregelen (onder andere): 1. de juiste bandenkeuze en/of lage bandendruk, 2. grondbewerking in het voorjaar als de grond droog genoeg is, 3. zo mogelijk in het najaar op tijd oogsten of toepassing van een vaste-rijpadensysteem, 4. een goede ont- en afwatering van het perceel van belang.

Verontreinigingen 1. Nutriënten: bereiken van een goede ecologische toestand, zo min mogelijk lekverliezen, balans input en output. 2. Gewasbeschermingsmiddelen: afname van de milieubelasting door geïntegreerde gewasbescherming 3. Zware metalen: voorkomen verliezen naar omgeving en streven naar balans input en output

Erosie

Erosie

Erosie Erosie is het proces van slijtage van een vast oppervlak waarbij materiaal wordt verplaatst of geheel verdwijnt. Op Aarde gebeurt erosie (van de bodem) dagelijks vooral door de werking van wind, stromend water en ijs. Menselijke activiteiten kunnen het erosieproces versterken: 1. het kappen van bossen en 2. het kaal houden van de bodem door ploegen. Veilig werken: Voorkomen bodemerosie

Vruchtopvolging Op een perceel verschillende gewassen na elkaar telen om bodemziekten en plagen te voorkomen Hetzelfde gewas komt pas na een aantal jaren weer op het perceel terug Houdt de bodem gezond en de gewassen productief Nuttig voor de bodemvruchtbaarheid, de bodemstructuur en het onderdrukken van onkruid

Groenbemesting Zorgvuldig mineralenbeheer en het instandhouden van een goede bodemconditie 1. opbouw van organische stof, 2. de bevordering van bodemleven en bodemstructuur, 3. en het vastleggen van voedingsstoffen Goed onderwerken om hergroei te voorkomen. > 25 cm is niet gunstig = afsluiten van zuurstof In plaats van de gewenste afbraak vindt dan conservering plaats, vergelijkbaar met inkuilen.

Maïs zaaien in de graszode

Oefentoets Duurzaam bodemgebruik