Zaak : 00528272 Onderwerp Portefeuillehouder Verruiming openingstijden winkels De heer T.A.H.M. Blankers Datum raadsvergadering 19 december 2017 Samenvatting Zowel de ondernemers als inwoners zijn blij met de huidige openstelling op zondag. De afgelopen periode hebben we verzoeken gehad om ruimer open te mogen. Op basis van de huidige verordening kan dit alleen om heel bijzondere redenen. Dit terwijl we vanuit Dromen. Doen. Heusden graag mee willen denken met ondernemers. We zien ook de trends en ontwikkelingen binnen de detailhandel en de zondagsopenstellingen in omliggende gemeenten. Daarmee is er reden om de zondagsopenstelling voor alle winkels in de gemeente Heusden te verruimen naar 06.00-22.00 uur. Toetsing bij het inwonerpanel en ondernemers(verenigingen) leert dat er geen bezwaren zijn tegen een dergelijke zondagsopenstelling van winkels. Het voorstel is verder om deze aanpassing van de winkeltijdenverordening na een jaar te evalueren. Aanleiding Een behoorlijk aantal ondernemers, waaronder vooral supermarkten, heeft een verzoek gedaan om op zondag langer open te mogen. Over het algemeen willen grotere detailhandelsondernemers graag nog ruimere openingstijden op zondag, terwijl kleinere detailhandelszaken vaak geen gebruik maken van de mogelijkheid tot zondagsopenstelling. Met dit voorstel leggen wij nieuw beleid tot verruiming van de winkelopenstelling op zon- en feestdagen aan u voor. Feitelijke informatie Voorgeschiedenis Het Rijk heeft sinds 1 juli 2013 de Winkeltijdenwet verruimd. Gemeenten kunnen daardoor zelf bepalen in hoeverre zij vrijstellingen of ontheffingen willen verlenen van het wettelijk verbod om winkels: op zon- en feestdagen open te stellen; op werkdagen voor 6 uur en na 22 uur open te stellen. Hierop besloot u op 17 december 2013 dat het voor alle winkels in de gemeente is toegestaan tussen 12:00-18:00 uur op zondagen, tweede paasdag, Hemelvaartsdag, tweede pinksterdag en tweede kerstdag open te zijn. Kaders(beleid en wettelijk) De Winkeltijdenwet en de door u vastgestelde Winkeltijdenverordening gemeente Heusden 2014 vormen het kader voor dit voorstel. Overige informatie Omliggende gemeenten De gemeenteraad van s-hertogenbosch heeft op 10 september 2013 besloten dat winkeliers in de binnenstad van s-hertogenbosch iedere zondag open mogen. Voor andere winkelcentra in s- Hertogenbosch is het aantal koopzondagen verruimd van twaalf naar achttien per jaar. Bouwmarkten en tuincentra in de stad mogen 30 zon- en feestdagen per jaar open. In de gemeente Loon op Zand kunnen winkels, vanwege het toerisme, al sinds 1 januari 2013 alle zondagen open tussen 11.00-18.00 uur.
De gemeenteraad van Waalwijk heeft op 19 december 2013 besloten om voor de kernen Waalwijk en Waspik geen restricties op te leggen en het aan de winkels over te laten hoe zij wensen om te gaan met de openstelling op de zondagen. Voor Sprang-Capelle blijft een beperkt koopzondagenregime van kracht. Varianten voor de winkeltijden Er zijn diverse varianten mogelijk wat betreft de winkeltijden, bijvoorbeeld: het behouden van de huidige regels en koopzondagen; het verlenen van een volledige vrijstelling van de Winkeltijdenwet waardoor alle winkels alle zondagen en/of avonden open kunnen; tal van tussenvarianten met ontheffingen voor bepaalde feestdagen. Om tot een nieuwe winkeltijdenverordening te komen is de stem van ondernemers en inwoners meegewogen. Aan het inwonerpanel zijn vragen gesteld over hoe om te gaan met de winkeltijden en bij ondernemers is gepeild wat zij met de openingstijden wensen te doen. Uitkomsten inwonerpanel Het inwonerpanel bestaat uit ruim 400 personen met een gelijke verdeling per leeftijdscategorie en geeft hiermee een representatief beeld van de mening van de inwoners. 348 personen hebben gereageerd op de vragen over de winkeltijden. De belangrijkste bevindingen zijn: 92% van de respondenten heeft het afgelopen jaar wel eens gebruik gemaakt van de zondagsopenstelling; van de respondenten die gebruik maken van de zondagsopenstelling geeft 40% aan geen tijd op andere dagen te hebben en 30% juist vergeten boodschappen op zondag te halen; van de respondenten die geen gebruik maken van de zondagsopenstelling geeft meer dan de helft aan voldoende tijd te hebben op andere dagen om boodschappen te doen; 86 % van de respondenten ziet voordelen van zondagsopenstelling, waarbij met name gemak en ideaal voor werkenden en gezinnen met kinderen als reden wordt aangegeven; de helft van de panelleden ziet geen nadeel in zondagsopenstelling, de andere helft die wel nadelen ziet, geeft als belangrijkste reden dit niet prettig te vinden voor winkeliers en werknemers; 74% van de respondenten vindt de openingstijden van de winkels op zondag ruim genoeg, terwijl 9% ruimere openingstijden wil en 13% juist bij evenementen ruimere openingstijden op zondag. In een bijlage bij dit voorstel zijn de uitkomsten van het inwonerpanel uitgebreider beschreven. Peiling van ondernemers Ondernemers in verschillende branches zijn telefonisch benaderd met de vraag wat zij vinden van de huidige openingstijden. Met name supermarkten en bouwmarkten wensen een ruimere zondagsopenstelling. Andere winkels maakt het minder uit hoe lang zij op zondag open mogen zolang de vrijstellingen maar uniform gelden voor de hele gemeente. In een bijlage bij dit voorstel is de uitkomst van deze gesprekken op hoofdlijnen samengevat. Verder is bij ondernemersverenigingen en centrummanagers een vergelijkbare vraag neergelegd. Ondernemersverenigingen zijn tevreden over de zondagsopenstelling die er nu is. Voorstel van de ondernemersverenigingen is om ook 1 e feestdagen vrij te geven waarbij met name wordt gewezen op de vesting met haar vele toeristen. Overlast wordt niet verwacht aangezien ondernemers alleen opengaan als het loont. De verschillende detailhandelsverenigingen geven aan dat zij zo goed mogelijk zullen afstemmen en communiceren over de zondagsopenstelling. Inzet van middelen Dit voorstel heeft geen financiële gevolgen. Zaak: 00528272 2
Risico's Dit voorstel heeft geen risico's. Afweging Eventuele verruiming van openingstijden van winkels heeft een effect op inwoners én ondernemers. Verschillende belangen van verschillende ondernemers en inwoners moeten in de besluitvorming worden gewogen. Er zijn diverse argumenten die pleiten voor verruiming van openingstijden: een behoorlijke groep consumenten/inwoners stelt het op prijs om ook op zondag boodschappen te kunnen doen; het volgen van de maatschappelijke trend waarbij minder regels vanuit de overheid worden gesteld en meer vrijheid aan ondernemers en inwoners wordt gelaten (schaalverdieping); ruimere openingstijden kan de concurrentiekracht van de winkels/winkelcentra van Vlijmen, Drunen en Oudheusden versterken; het voldoen aan het verzoek van supermarktondernemers en ondernemers van grootschalige detailhandel (doe-het-zelf zaken et cetera) om verruiming van openingstijden; ruimere openingstijden kunnen de consumptie enigszins stimuleren en daardoor wellicht een impuls zijn voor de (lokale) economie. Er is een trend waarneembaar van vergeten boodschappen naar wekelijkse boodschappen op zondag; voor bepaalde specialistische ondernemers (bijvoorbeeld autoverkopers) biedt dit betere mogelijkheden om shoppende consumenten uit andere landsdelen aan te trekken (combinatie van adverteren op internet en verkopen). Er is een trend zichtbaar dat in de 24-uurs economie de zondag steeds vaker wordt gebruikt voor een doelgerichte aankoop. Er bestaan ook argumenten die tegen verruiming van toegestane openingstijden pleiten, namelijk: er is geen waarborg meer voor de zondagsrust en avondrust van burgers (in het bijzonder ook de direct omwonenden van winkels) en het bedrijfsleven (met name kleine zelfstandige ondernemers); bij verruiming van openingstijden treden mogelijk inkomensverdelingseffecten op ten gunste van grotere ondernemers (zoals bijvoorbeeld een supermarkt). Voor kleine zelfstandige ondernemers gaat dit ten koste van inkomen en/of ten koste van vrije tijd; Alle wensen, voor en nadelen in ogenschouw genomen is ons voorstel om de openingstijden te verruimen. Hierbij is in eerste instantie gekeken naar verruiming van openingstijden naar 10.00 tot 18.00 uur. Daarnaast zou een ontheffingsmogelijkheid opgenomen kunnen worden om van deze tijden af te wijken. Hierbij moet om af te wijken steeds opnieuw een afweging gemaakt worden. Vanuit de filosofie Dromen.Doen.Heusden wordt hierin vrijwel altijd meegedacht. Om onnodige regeldruk te voorkomen is daarom ook gekeken naar ervaringen met nog ruimere openingstijden, waarbij we ondernemers de vrijheid en het vertrouwen geven om zelf de openingstijden te bepalen zoals ze dit ook op andere dagen doen. De ervaringen hiermee in Waalwijk zijn heel positief. Het voorstel is om, rekening houdend bovenstaande, een algehele verruiming van de zondagsopenstelling tussen 06.00-22.00 uur toe te staan. Ter uitwerking van dit nieuwe beleid is de winkeltijdenverordening aangepast. Het voorstel is om de bijgevoegde verordening vast te stellen. Deze verordening sluit goed aan bij de gemeentelijke filosofie van Dromen. Doen. Heusden, de gewenste deregulering en de andere gemeenten in De Langstraat. Het voorstel is verder om de aangepaste verordening na een jaar te evalueren om te bekijken wat de resultaten en effecten zijn. Procedure / vervolgstappen De verordening treedt na voorafgaande bekendmaking op 1 januari 2018 in werking. De gemeente is verplicht de algemeen verbindende voorschriften (zoals verordeningen en beleidsregels) bekend te maken door publicatie in een elektronisch gemeenteblad. Dit gebeurt via een gemeenschappelijke voorziening voor Zaak: 00528272 3
officiële publicaties op de website www.officielebekendmakingen.nl. Uw besluit wordt verder ook bekendgemaakt op de gemeentelijke informatiepagina in de Heusdense Courant. Na een jaar zal de nieuwe winkeltijdenverordening door ons worden geëvalueerd en het resultaat daarvan zal aan u worden voorgelegd. Voorgenomen besluit Wij stellen u voor bijgaand besluit vast te stellen. Het college van Heusden, de secretaris, de wnd. burgemeester, mr. H.J.M. Timmermans drs. R.H. Augusteijn Zaak: 00528272 4
De raad van Heusden in zijn openbare vergadering van 19 december 2017; gezien het voorstel van het college van 14 november 2017; gelet op artikel 3 Winkeltijdenwet; gelet op de beraadslaging; b e s l u i t : de Winkeltijdenverordening gemeente Heusden 2018 vast te stellen; deze verordening na een jaar te evalueren. de griffier, mw. drs. F.E.H.M. Backerra Zaak: 00528272 5