Saneringsplan - N.a.v. bodemverontreiniging met olie en vluchtige aromaten - Deellocatie B, Bennebroekerweg 880 Zwaanshoek Projectnummer: B-17056 Rapportversie: 2 Rapportdatum: 25 april 2017 Opdrachtgever: JDB Groep Contactpersoon: De heer D. Smit Uw adviseur: R. Lexmond info@blgm.nl T: 06-30901315 Gecontroleerd en akkoord: J. Bos info@blgm.nl M: 06-26698277 B&L Grondmanagement Wiekenweg 56D 3815 KL Amersfoort t: 033-7074108 f: 084-4387538 e: info@blgm.nl i: www.blgm.nl KvK Amersfoort nr. 6537855 BTW nr. 8524.24.747B01 Rek. nr. NL76 INGB 0007 5783 29 Pagina 1 van 11 B-17056 SPv2 25 april 2017
Inhoudsopgave 1. Inleiding... 3 2. Uitgangssituatie... 4 2.1 Locatie... 4 2.2 Bodemopbouw en geohydrologie... 5 2.3 Verontreinigingssituatie... 5 3. Saneringsvariant... 7 3.1 Keuze... 7 3.2 Aanvullende afspraken... 7 4. Uitwerking van de bodemsanering... 8 4.1 voorbereidende werkzaamheden... 8 4.2 ontgravingswerkzaamheden... 9 4.3 milieukundige begeleiding... 10 4.4 overige aspecten... 11 4.5 Beheer, nazorg en terugvalscenario... 11 4.6 Algemene bepalingen... 11 Bijlagen 1. Topografische ligging, gevalsdefinitie en kadastrale informatie 2. Saneringstekening Pagina 2 van 11 B-17056 SPv2 25 april 2017
1. Inleiding In opdracht van JDB Groep heeft B&L Grondmanagement BV een saneringsplan opgesteld voor het geval van ernstige bodemverontreiniging op de locatie Bennebroekerweg 880 te Zwaanshoek. Ter plaatse is de bodem van 1 tot circa 4,5 m-mv verontreinigd met brandstoffen (stookolie, huisbrandolie). Er is sprake van een geval van ernstige bodemverontreiniging waarbij sanering van een het geval niet spoedeisend is. Het betreft een oud geval (historische verontreiniging) van vóór 1987. Het saneringsplan is gebaseerd op resultaten van eerder onderzoek: - Nader onderzoek, A950229.106551, De Ruiter Milieutechnologie, 1995 - Actualisatie Nulonderzoek, BAM/De Ruiter, A001202.541179, 2000 - actualisatie onderzoek, BAM/De Ruiter, 17357.3700413-2002 - Actualisatie onderzoek en saneringsplan (concept), BAM/De Ruiter, 17466.3700480-2002 - Actualiserend bodemonderzoek, B&L Grondmanagement BV, B-17056, 2017 De locatie wordt momenteel niet gebruikt en is bestemd voor de functie wonen. Op termijn zal woningbouw worden gerealiseerd. Aanleiding voor het saneringsplan is de noodzaak tot het treffen van sanerende maatregelen als gevolg van de geplande ontwikkeling. In hoofdstuk 2 van de rapportage is de uitgangssituatie beknopt beschreven en is een overzicht van de verontreinigingssituatie opgenomen. In de hoofdstukken 3 en 4 is de sanering verder uitgewerkt. De te kiezen saneringsvariant is vooraf besproken met de opdrachtgever. Hierdoor is slechts één saneringsvariant uitgewerkt. Deze variant betreft ontgraving en afvoer van licht en sterk met olie en aromaten verontreinigde grond onder bronbemaling en na sloop van de gebouwen. Vrijkomende grond is grotendeels extractief reinigbaar (zandig) en een deel is thermisch reinigbaar (kleiig). Uitgangspunt bij deze bodemsanering is dat het geval van ernstige bodemverontreiniging wordt opgeheven en dat in de toekomstige de uit te geven bouwkavels vrij zijn van niet toepasbare grond. Op basis van een risico quick-scan kan gesteld worden dat er sprake is van een stabiele verontreinigingssituatie waarbij geen contactmogelijkheden met de bodemverontreiniging bestaan in de huidige situatie. Pagina 3 van 11 B-17056 SPv2 25 april 2017
2. Uitgangssituatie 2.1 Locatie Locatiegegevens Adres: Bennebroekerweg 880 Zwaanshoek Gebruik: Voedingsmiddelenindustrie Kadaster: Haarlemmermeer, sectie AE, nr 216 (ged) en 220 Oppervlakte: ca. 1 ha gehele kavel, ca. 600 m 2 saneringsgebied X-coördinaat: 102460 meter Y-coördinaat: 480470 meter Maaiveldhoogte: circa 3,8 m-nap Figuur 1, ligging van het object. De kadastrale informatie van dit object is in bijlage 1 gevoegd. De verontreiniging bevindt zich in de rode contour/ellips. Pagina 4 van 11 B-17056 SPv2 25 april 2017
2.2 Bodemopbouw en geohydrologie De informatie die hieronder volgt is grotendeels afgeleid uit de Grondwaterkaart van Nederland, Dinoloket, TNO (www.dinoloket.nl) en van Altera uit Wageningen (www.bodemdata.nl). Fig 1 Dwarsdoorsnede geologisch Tabel 2 Regionale bodemopbouw Diepte in Hoofdbestanddeel eenheid grondwaterstand Landelijk model, formatie m-mv 0-13 Klei, zand, veen Deklaag 1 m-mv Holoceen (Naaldwijk) 13-80 Zand/leem Eerste en tweede 0 m-mv Pleistoceen (Kreftenheye) watervoerende pakket 80-90 Leem, klei Eerste scheidende laag 0 m-mv Op de onderzoekslocatie is sprake van lichte kwel. De stromingsrichting van het freatische grondwater kan op basis van de beschikbare informatie niet op voorhand worden voorspeld als gevolg van afwatering naar riolering en oppervlaktewater. De grondwaterstroming in het eerste watervoerende pakket is globaal noordoostelijk gericht. 2.3 Verontreinigingssituatie Deellocatie B Bij deellocatie B is sprake van een olieverontreiniging, veroorzaakt door het gebruik van stookolie. Beide (afgevulde) tanks zijn vermoedelijk in de bodem aanwezig, al meldt De Ruiter Milieutechnologie dat in 1997 de tanks zijn verwijderd en er een onttrekkingssysteem voor grondwater is aangelegd. Bij eerder actualiserend bodemonderzoek is vastgesteld dat de olieverontreiniging in de kern van de verontreiniging nog tot circa 4,5 m-mv nog in lichte mate aanwezig is. Het grondwater in de kern van de verontreiniging was in 2002 nog sterk verontreinigd met olie en aromaten. De omvang van de verontreiniging is met actualiserend onderzoek in 2017 gecontroleerd. Tevens is de in eerder onderzoek vermelde drijflaag bij peilbuis 18 gecontroleerd. Pagina 5 van 11 B-17056 SPv2 25 april 2017
Uit het actualiserend onderzoek is gebleken dat de drijflaag niet is teruggekeerd na afpompen van de peilbuis. Dat betekent dat olie in de peilbuis is opgehoopt omdat deze niet snijdend is geplaatst. Het gehalte olie bij boring 224 en 226 overschrijdt de interventiewaarde. Bij boring 225 is de bodem licht verontreinigd met olie. Het grondwater bij boring 224 is sterk verontreinigd met olie. Bij boring 226 is sprake van een matige olieverontreiniging. Ten opzichte van 2002 is er het contour van de olieverontreiniging niet significant gewijzigd. Gehalten zijn in algemene zin afgenomen. In bijlage 1.2 is het contour opgenomen. Op basis van de gecombineerde onderzoeksresultaten (De Ruiter, B&L Grondmanagement) is er sprake van circa 200 m3 sterk met olie verontreinigde grond (overschrijding i-waarde) en circa 700 m3 licht tot matig verontreinigde grond (overschrijding achtergrondwaarde). Binnen circa 500 m3 bodem is het grondwater sterk verontreinigd met olie. In de kern zijn tevens aromaten aanwezig (2002). Aan de randen zijn slechts licht verhoogde gehalten aan aromaten in het grondwater aangetroffen. Overige stoffen Met uitzondering van incidentele geringe overschrijdingen van de achtergrondwaarden voorpak, PCB en zink, zijn er geen nevenverontreinigingen aangetroffen in de grond. In het grondwater is barium en dichlooretheen als lichte nevenverontreiniging aangetroffen. Pagina 6 van 11 B-17056 SPv2 25 april 2017
3. Saneringsvariant 3.1 Keuze De opdrachtgever wenst het doel te bereiken dat na sanering er geen sprake meer is van een geval van ernstige bodemverontreiniging binnen het plangebied en dat de bodem op de uit te geven bouwkavels gekwalificeerd wordt als AW of Wonen, waarbij onder een meter diepte enige restverontreiniging aanvaardbaar is zolang in het grondwater de waarde ½ (SI) niet wordt overschreden en voor de grond de maximale waarde Industrie niet wordt overschreden. Hiermee worden alle risico s door de bodemverontreiniging duurzaam opgeheven en kan de bodem zich verder herstellen met achtergrondwaarde/streefwaarde op termijn als resultaat. Het verwijderen van de bodemverontreiniging is alleen mogelijk binnen de gewenste termijn door de verontreinigde grond af te graven en de grond af te voeren. Deze werkzaamheden worden onder bronbemaling uitgevoerd waarmee ook het grondwater van onder en buiten de vlek wordt verwijderd. Er zijn dan ook geen alternatieve saneringsmethoden behandeld in dit plan. 3.2 Aanvullende afspraken Op dit moment zijn geen aanvullende afspraken bekend die een relatie hebben met de bodemsanering. Pagina 7 van 11 B-17056 SPv2 25 april 2017
4. Uitwerking van de bodemsanering 4.1 voorbereidende werkzaamheden Toegang en veiligheid Het terrein zal worden afgesloten van de omgeving door een hekwerk waar dat nodig is. Het terrein en de toegang worden volgens CROW132 (of CROW400 zodra die van kracht is) ingericht. De aan-/afvoerroute, toegang worden uitgevoerd met stalen rijplaten. De autos' moeten schoon het terrein verlaten. De aannemer stelt een V&G-plan op en legt dat voor aan de directie. De sanering kan alleen plaatsvinden na goedkeuring van het V&G-plan door de directie. De voorlopige klasse volgens CROW132 is 1T. In het V&G-plan is o.a. duidelijk omschreven: - Inrichting van het terrein - Ruimte voor gronddepots - Transportroute - Ontgravingsvolgorde - Definitieve T- en F-klasse, vast te stellen door een veiligheidskundige De aannemer inspecteert de locatie, beplanting en eventueel te slopen objecten en de omgeving voorafgaand aan het uitbrengen van een offerte voor de sanering. De aannemer zorgt voor een depotruimte op het terrein voor de opslag van de niet verontreinigde bovengrond plaats kan vinden. Deze grond is bedoeld om mee aan te vullen. Sloop en vrijmaken van het terrein Op het te saneren terrein bevinden zich bij start van de sanering geen objecten die worden gesloopt. Indien blijkt dat dit tijdens de werkzaamheden wel aanwezig is dan zal dit verwijderd dienen te worden. Vaststellen van de ontgravingsdiepte De ontgraving vindt plaats tot een diepte van 4,5 m beneden maaiveld onder veilig talud en onder bemaling. Bemaling en afvalwater Er zal worden bemalen met een bronbemaling met inhangers die de grondwaterstand tot 5 m-mv verlagen. Het afvalwater dient te worden geloosd waarbij er watermonsters worden genomen van het effluent. De aannemer verzorgt een lozingstoestemming en stemt de zuiveringsmethode af op de lozingsnorm die dan geldt (Lozingenbesluit, besluit lozen buiten inrichtingen). Verwacht wordt dat 5 à 10 m3/uur zal worden onttrokken in aanvang en <5 m3/uur bij het in stand houden van de verlaging. Het ijzergehalte van het grondwater bedraagt 2,5-12,5 mg/l. Het chloridegehalte bedraagt <200 mg/l. Pagina 8 van 11 B-17056 SPv2 25 april 2017
Geldende lozingsvoorschriften bij lozing op een aangewezen oppervlaktewater Bij lozing op niet aangewezen oppervlaktewater Lozen op de vuilwaterriolering kan alleen met een maatwerkovereenkomst met de rioolbeheerder. Overige beperkende factoren Er bevinden zich twee waterputten op de locatie die bij sloop en voor sanering gedicht moeten worden wanneer deze zich binnen de invloedssfeer van de ontgraving bevinden. Omdat sprake is van enige kwel is het noodzakelijk dat deze bronnen, wanneer die zich binnen de ontgraving bevinden, tijdig zijn gedicht met bentoniet of beton. 4.2 ontgravingswerkzaamheden Functievrij maken kabels In de te saneren bodem liggen voor zover bekend geen functionele kabels en leidingen. De aannemer checkt dit middels een KLIC-melding en proefsleuven. Gezien de ontgravingsdiepte is het noodzakelijk dat alle kabels en leidingen vooraf functievrij zijn gemaakt. Ontgraving verontreinigde grond en aanvullen Er vindt gescheiden ontgraving plaats van grond op basis van de resultaten van bodemonderzoek. De verontreinigde bodem kan vanaf 1 m-mv worden aangetroffen. De milieukundig begeleider stelt de exacte diepte vast. De schone toplaag wordt in depot gezet, evenals de taluds buiten de contour. De olie- en aromatenhoudende grond wordt direct geladen en afgevoerd naar een grondreiniger. De aannemer houdt in het logboek bij welke grond naar het depot is verplaatst en welke naar de grondreiniger en deelt dat dossier met de milieukundig begeleider. Alle grond die van elders wordt aangevoerd dient te voldoen aan de kwalificatie Wonen of AW. Pagina 9 van 11 B-17056 SPv2 25 april 2017
Grond uit depot kan worden teruggeplaatst in de ontgravingen indien uit indicatieve keuring in depot blijkt dat sprake is van toepasbare grond met kwalificatie AW en Wonen op basis van olie en vluchtige aromaten. Laden en transport De verontreinigde grond wordt geladen. Gemorste grond wordt na elke vracht verzameld en met de volgende vracht geladen. Er mag geen verontreinigde grond tot buiten de locatie verspreiden. Vrachtwagens dienen met gesloten bakken, zonder aanhangende grond en met schone banden het terrein te verlaten om elke verspreiding van verontreinigde grond te voorkomen. De rijplatenbaan wordt daarom schoon gehouden en achterblijvende grond op de rijplaten mag nooit opzij worden geschoven van de platenbaan af, maar dient te worden opgenomen en toegevoegd aan de af te voeren grond. Aanvullen Op de bodem van de ontgraving wordt een ringdrain geplaatst in een zandbedomstorting die wordt gekoppeld aan een drainput. De geschikte grond in depot kan op dit zandbed worden toegepast, waarna wordt aangevuld met grond met kwalificatie AW of wonen. Deze drainage kan worden gebruikt indien uit verificatie van het grondwater blijkt dat er gehalten olie/btexn boven de waarde ½ (SI) aanwezig zijn. Er kan dan intermitterend worden bemalen vanuit deze drainageput met als doel de gehalten in het grondwater te verlagen. Grondbalans In onderstaande tabel is de globale grondbalans gegeven. Tabel 2 Grondbalans deel Oppervl. In m 2 Volume In m 3 vast Laagdikte In m bestemming Aanvoeren In m 3 vast toplaag 600 600 1 Depot 1 0 600 Taluds 300 560 3,5 Depot 2 0 560 Verontreinigde grond >industrie 260 900 3.5 Reiniger 900 0 Depot Het is niet uit te sluiten dat er uit verificatie van putbodems zal blijken dat er plaatselijk minder diep of wellicht dieper gegraven moet worden waarbij er meer grond vrijkomt dan hierboven geschetst. Grond voor aanvulling wordt zo veel mogelijk betrokken uit het gebied en uit geschikte (toepasbare) depots die blijken te voldoen aan AW/Wonen. 4.3 milieukundige begeleiding De start van de sanering wordt gemeld binnen de in de beschikking gestelde termijn bij Omgevingsdienst Noordzeekanaalgebied. De milieukundig begeleider is erkend voor protocol 6001 van de BRL6000. De milieukundig begeleider verifieert of de aannemer beschikt over de juiste erkenningen en controleert of alle benodigde toestemmingen voorhanden zijn en er binnen deze informatie, waar ook het V&G-plan toe behoort, geen onderling conflicterende zaken staan. Indien die worden aangetroffen of dreigen, neemt de milieukundige maatregelen om voorafgaand aan de start van de sanering deze omissies op te lossen. Speciale aandacht dient uit te gaan naar de melding Besluit Bodemkwaliteit van de toe te passen grond en zand en naar de kwaliteit van deze toe te passen materialen. De milieukundig begeleider hanteert protocol 6001 bij processturing en verificatie van deze bodemsanering. De uitkeuring van de ontgravingen wordt uitgevoerd op basis van het VKB-protocol 6001 van het SIKB uitgaande van een niet mobiele en niet-vluchtige verontreiniging en op basis van opschaling: Pagina 10 van 11 B-17056 SPv2 25 april 2017
De milieukundig begeleider verzorgt de meldingen aan Omgevingsdienst Noordzeekanaalgebied: - Start sanering - Diepste punt sanering - Einde sanering - Afwijkingen van het beschikte saneringsplan De milieukundig begeleider stelt een evaluatierapport op dat ter goedkeuring wordt voorgelegd aan de directie voordat deze wordt ingediend bij het bevoegde gezag. 4.4 overige aspecten o De aannemer is erkend volgens protocol 7001 van BRL 7000 o Transport is uitsluitend toegestaan voor bedrijven die een VIHB-nummer bezitten o De grondreiniger dient erkend te zijn volgens BRL7510 o Bevoegd gezag is Omgevingsdienst Noordzeekanaal Gebied o Er wordt water geloosd na zuivering o De milieukundige begeleider is voor zowel processturing als procesverificatie erkend volgens protocol 6001 van SIKB-BRL 6000 4.5 Beheer, nazorg en terugvalscenario Beheer Na uitvoering van de sanering volgens dit saneringsplan is er geen beheermaatregel van toepassing. Nazorg Na uitvoering van de sanering, geldt geen nazorg Terugvalscenario De functionele bodemsanering is sober en doelmatig. Door verwijdering van alle verontreinigde grond die de maximale waarde Industrie overschrijdt onder bemaling worden alle gebruiksbeperkingen weggenomen. Omdat de kwaliteit van het grondwater na saneren altijd een onzekerheid oplevert, wordt een ringdrain in de ontgraving aangebracht. Vanuit deze drain kan naar wens grondwater worden onttrokken totdat ook het grondwater voldoet aan de terugsaneerwaarde. Het is niet waarschijnlijk dat er gebruik zal worden gemaakt van deze drain. 4.6 Algemene bepalingen Het voornemen van saneren moet worden aangemeld bij de Omgevingsdienst Noordzeekanaalgebied. Het voorliggende saneringsplan, inclusief de rapportages van de uitgevoerde bodemonderzoeken, dienen ter beoordeling, middels een melding beschikking ernst en spoedeisendheid en beschikking op het saneringsplan, digitaal te worden ingediend. Op basis van de beschikbare bodemrapportages neemt de Omgevingsdienst Noordzeekanaal Gebied een beschikking inzake ernst/spoed en een beschikking inzake het saneringsplan. Zonder deze beschikkingen is het niet toegestaan om de bodem te saneren. Minimaal twee weken voor de uitvoering van de sanering dient de start hiervan te worden gemeld bij de Omgevingsdienst Noordzeekanaalgebied. Naast de startmelding dienen het bereiken van het diepste punt van de ontgraving, eventuele afwijkingen op de verontreinigingssituatie en hoe daarmee wordt omgegaan en de afronding van de sanering te worden gemeld. Binnen 13 weken nadat de afronding is gemeld dient een evaluatierapport te worden ingediend bij de Omgevingsdienst Noordzeekanaal Gebied. Pagina 11 van 11 B-17056 SPv2 25 april 2017
Bijlage 1 Kaarten B-17056 SPv1 21 april 2017
204 205 206 210 209 207 211 130 slootdemping C 212 213 25 208 203 container 131 202 214 24A 164 122A 122 163 162 226 154 21 227 153 18 158 157 155 B 225 224 156 26A contour olieverontreiniging (2002/2017) 133 romneyloods 132 120 216 160 159 215 100 223 16 11 134 222 10 A 218 217 201 220 3 219 D 13 150 151 152 12 boringen/peilbuizen project: Enthoven Zwaanshoek bijlagenummer: 1.2 boringen peilbuizen eerder onderzoek relevante boringen eerder onderzoek omschrijving: situatie boringenkaart datum: 147 mrt 2017 getekend / controle RL 0 5 10 15 20 meter schaal: A3: 1 : 500 projectnummer: B-15056
Bijlage 2 Ontgravingskaart B-17056 SPv1 21 april 2017
204 205 206 210 209 207 211 130 slootdemping C 212 213 25 208 203 container 131 202 214 24A 164 122A 122 163 162 226 21 154 227 153 18 158 157 155 B 225 224 156 26A ontgravingscontour voor veilig talud maaiveld ontgravingscontour putbodem contour olieverontreiniging (2002/2017) 133 romneyloods 132 120 216 160 159 215 100 223 16 11 134 222 10 A 218 217 201 220 3 219 D 13 150 151 152 12 boringen/peilbuizen project: Enthoven Zwaanshoek bijlagenummer: 2 boringen peilbuizen eerder onderzoek relevante boringen eerder onderzoek omschrijving: ontgravingstekening datum: 21 april 2017 getekend / controle RL 0 5 10 15 20 meter schaal: A3: 1 : 500 projectnummer: B-15056