Workshop moreel beraad

Vergelijkbare documenten
Moreel beraad en veiligheid: is er een connectie? Swanny Kremer

Moreel Beraad. Roelie Dijkman, specialist ouderengeneeskunde SHDH

Stilstaan bij morele dilemma s. Prof. Dr. Guy Widdershoven Afdeling Metamedica

Filosofie in de forensische psychiatrie

38 Tijdschrift Geestelijke Verzorging jaargang 16 nr 71

3 daagse cursus: Train de Trainer Morele Dilemma s

Over de grens bij (on)toerekeningsvatbaarheid, slachtoffer- en daderschap in de forensische psychiatrie. Swanny Kremer

Kwetsbaarheid delen in de zorg

Deze vraagstelling is nader toegespitst op de volgende sub-vragen:

Mensen en naasten. Over de vervlochtenheid van individuen. Dr. Dorothea Touwen Ethiek en Recht LUMC 20 MEI 2016

Morele dilemma s in de tandheelkundige zorg voor ouderen

Methode voor moreel beraad uit het moresprudentieproject

Leren van je eigen mores Spreken over waarden en normen met verpleegkundigen

Ethische Dilemma s. Zorgboogberaad 11 januari 2010 Lea Peen specialist ouderengeneeskunde

Cursusinformatie Moreel beraad

192 Samenvatting 193. Samenvatting

Op weg naar een reflectieve organisatie over professionaliteit, ethiek en moreel leiderschap

Kwaliteit van zorg door georganiseerde reflectie en dialoog

2017 was voor FPC Dr. S. van Mesdag een pittig jaar. De verwachting was dat het aantal bij ons geplaatste patiënten zou afnemen.

APOG Noordwijkerhout 5 maart 2015

Gewetensvol handelen: Wat houdt dat in? Op zoek naar goede zorg. Claudicatiocongres 10 maart 2016 Mirjam Kleinveld

SAMENWERKING TUSSEN MOREEL BERAAD IN HET SOCIALE TEAM PROFESSIONALS EN VRIJWILLIGERS

Symposium Meten is weten 14 oktober 2011

voor patiënten in de Langdurige Forensisch Psychiatrische Zorg

Meldcode bij signalen van huiselijk geweld en kindermishandeling

Ethiek bij dementie. Wat is ethiek? Ethiek bij dementie. Wat is ethiek? Wat is ethiek? Bespreekbaar maken ethische vraagstukken.

Dilemma s: op gevoel of met verstand

GRENZEN IN HET BIEDEN VAN ZORG : DE PRAKTIJK..

Dierenbescherming Lectoraat Welzijn van Dieren Ministerie van Economische Zaken, Landbouw & Innovatie. 13 oktober 2011

Klinisch ethisch overleg voor artsen van oppositie naar wederzijds begrip

Studiedag MIO 24 juni Handleiding Workshop. Ethische reflectie

Een situatie kan lastig worden indien. - voor de bedrijfsarts als arts sommige waarden zwaarder wegen dan voor de bedrijfsarts als adviseur

DIAMANT: 7 stappenplan Interculturele Morele Oordelen. Wieken en Wegen. Welke. argumenten. zijn traditioneel of religieus? Welke. eruit?

Dilemmamethode. Formuleer het dilemma:

Kenniscafe ethiek 19 januari 2017

PROCESDOEL 2 MOREEL DENKEN TEGEN ONVERSCHILLIGHEID, VOOR BETROKKENHEID

Dwang(reductie) in de psychiatrie

Ethiek op de kaart zetten. Isala

Informatie over de landelijke training gespreksleiders Moreel Beraad van de Moreel Beraad Groep VUmc

Abstineren Morele overwegingen bij het staken van levensverlengend medisch handelen

VOORBEELD VAN EEN MOREEL BERAAD op socratische wijze

Ethische adviezen bemoeizorg en vrijheidsbeperking in de ggz

ERGOTHERAPIE BIJ ROUW EN PALLIATIEVE ZORG

Spanningsvelden bij toegankelijkheid van zorg : We hebben gezocht naar een titel die meteen naar de kern van de zaak gaat en die omvattend is voor de

Meldcode Cibap vakschool & ontwerpfabriek

P R O J U S T I T I A

Euthanasie bij psychisch lijden: Een ethische visie

Meldcode bij signalen van huiselijk geweld en kindermishandeling

reflectieopdrachten en door middel van het toepassen van het analysemodel in praktijkcases.

Meldcode Intelecto huiselijk geweld en kindermishandeling

Cijfers & bijzonderheden 2018

Informatie over de landelijke training gespreksleiders Moreel Beraad van de Moreel Beraad Groep VUmc: Start 14 september 2016

Moreel Beraad in de ouderenzorg

Veranderende rollen in de afstemming van zorg tussen cliënten met NAH, mantelzorgers en zorgprofessionals

DRAAIBOEK DEBAT MENSEN MET DEMENTIE Met stellingen over het sociaal netwerk, voeding, migrantenouderen

Congres: de AVG bent u er klaar voor? Workshop privacy en Sociaal Domein

Inhoud. Deel 1: Enkele filosofische kaders m.b.t. handicaps en rechtvaardigheid 15

Dilemmics. Morele Oordeelsvorming. Werkboek. voor medewerkers van het Ministerie van Buitenlandse Zaken

a. Welke van die vier principes wordt door de huidige politiek van de medische sector een beetje verwaarloosd?

Toetsverslag van ethisch redeneren (onderdeel van verpleegkundige beroepsethiek)

betreft: [klager] datum: 13 februari 2017

Ervaringen van een specialist ouderengeneeskunde Verenso regiodag NBZO Lea Peen

Zelfmanagementondersteuning: HOE doe je dat?

workshop: waardengericht leidinggeven mbv een socratische dialoog als intervisiemodel

Inhoudsopgave. Inleiding 4. Les 1. Denken Kunnen dieren denken? 10. Les 2. Geluk Wat is het verschil tussen blij zijn en gelukkig zijn?

KLINISCH REDENEREN EN GEDEELDE BESLUITVORMING

Goed verplegen. Kernelementen van een verpleegkundige beroepsethiek. Een voorstel. Oostende 19 maart 2018

Reflectie op besluitvorming en handelen

Destigmatisering bij incidenten. Werkdocument voor communicatieprofessionals

Ethische reflectie Moreel beraad. Axel Liégeois KU Leuven Broeders van Liefde

Meldcode/Werkwijze bij (vermoedens van) huiselijk geweld, kindermishandeling en ouderenmishandeling bij SZZ

Gedeelde besluitvorming bij de oncologische behandeling: een multidisciplinaire focus. Workshop NVPO congres 2019

MVO in het beroepsonderwijs

Inhoud. Voorwoord 11 Inleiding 17. Deel I Ethische reflectie 19

Handreiking ethische dilemma s in de zorg voor asielzoekers

Ethisch redeneren. Ofwel: ethische reflectie. Cok den Hertog. Instructiecollege voor verpleegkundigen i.o. (versie sept. 2014)

PLATFORM IZO 21 OKTOBER 2016

Integraal coachen. Meedenken en faciliteren bij ambities, dilemma s of problemen op de werkvloer

Maak kennis. met GGZ Friesland

IN DE GEZONDHEIDSZORG

Meldcode bij signalen van huiselijk geweld en kindermishandeling

Naar betere samenwerking huisartspraktijk-buurtteams: de Utrechtse Proeftuin Basiszorg Jeugd GGZ

Door behandelen op de IC

Hoofdstuk 4 Preventie 67 1 Inleiding 67 2 Praktijkoverwegingen 69 3 Wetenschappelijke onderbouwing 78 4 Aanbevelingen 87 Noten 90 Literatuur 90

Pas op de plaats. Een visie op dagelijkse ethiek in de zorg

Beroepscode en tuchtrecht: doorwerking in de praktijk?

Integriteit Prof. Dr. Ronald Jeurissen

SOVOR. Meldcode huiselijk geweld en kindermishandeling

Ethische dilemma s en veiligheidskundig handelen Gerard I.J.M. Zwetsloot

Het voorwaardelijk gedeeld beroepsgeheim

Kwaliteit van leven en de plaats van het ziekenhuis in 2036

Keinemans, S., & Kanne, M. (2010). Morele wegwijzers. De morele dimensie van de hulpver- lening aan adolescente moeders.

Invitational Conference Lectoraat Acute Intensieve Zorg

Ethisch leiderschap ethiek en dilemma s

Er volledig naast zitten

Ethisch redeneren Ofwel: ethische reflectie

Medisch ethische dilemma s in de zorg voor ongedocumenteerden. Manik Djelantik aios psychiatrie Anouk Remmelzwaal aios psychiatrie Equator Foundation

Workshop Integriteit & Financiën Jaarcongres Controlling Alex van Groningen

Inhoud. Inleiding Inleiding in de sociotherapie Het werkterrein van de sociotherapeut Sociotherapie in Nederland 61

Meldcode Huiselijk geweld en Kindermishandeling

Transcriptie:

Workshop moreel beraad Swanny Kremer Maart 2009 Forensisch Psychiatrisch Centrum Dr. S. van Mesdag 1

Maart 2009 Forensisch Psychiatrisch Centrum Dr. S. van Mesdag 2

Programma Uitleg Moreel beraad Bespreking dilemma dader/slachtoffer Forensisch Psychiatrisch Centrum Dr. S. van Mesdag 3

Moreel beraad Gestructureerd Onderzoeksgesprek Dialoog Concrete casus Gespreksleider Ethiek van de werkvloer! Maart 2009 Forensisch Psychiatrisch Centrum Dr. S. van Mesdag 4

Moreel beraad: Stappenplan Bauduin Om ethisch denken te structureren Denkproces beter achterhalen en vergelijken. Doel: kwaliteit van de afweging verbeteren. Bewustwording van morele dilemma's. Bijdragen aan klimaat en cultuur in kliniek Bejegening Deskundigheidsbevordering EIGEN denkproces. Maart 2009 Forensisch Psychiatrisch Centrum Dr. S. van Mesdag 5

Moreel beraad: Stappenplan Bauduin Stap 1. Voor welke morele beslissing sta ik? Stap 2. Wie zijn de betrokkenen met wiens rechten en belangen ik rekening hoor te houden? Stap 3. Heb ik meer informatie nodig om mijn beslissing op een verantwoorde wijze te nemen? Stap 4. Welke argumenten kunnen worden aangevoerd? Stap 5. Wat is mijn conclusie? Maart 2009 Forensisch Psychiatrisch Centrum Dr. S. van Mesdag 6

Moreel beraad: Zelfonderzoek Maart 2009 Forensisch Psychiatrisch Centrum Dr. S. van Mesdag 7

Aan het werk, dilemma bespreking Maart 2009 Forensisch Psychiatrisch Centrum Dr. S. van Mesdag 8

Situatie (dilemma) Een recidiverende verkrachter zou graag een prostituee bezoeken in zijn resoctraject. Ga je dit ondersteunen of niet? Maart 2009 Forensisch Psychiatrisch Centrum Dr. S. van Mesdag 9

Toelichting Patiënt is vanuit de longstay teruggekeerd naar de behandelsetting / Mesdag. Hij heeft nu 1 jaar verlof, en de lijn is positief. Hij heeft geen ervaring met een normale seksuele relatie, en zou graag op een normale manier seksualiteit ervaren. Maart 2009 Forensisch Psychiatrisch Centrum Dr. S. van Mesdag 10

Stappenplan Bauduin Stap 1. Voor welke morele beslissing sta ik? Stap 2. Wie zijn de betrokkenen met wiens rechten en belangen ik rekening hoor te houden? Stap 3. Heb ik meer informatie nodig om mijn beslissing op een verantwoorde wijze te nemen? Stap 4. Welke argumenten kunnen worden aangevoerd? Stap 5. Wat is mijn conclusie? Maart 2009 Forensisch Psychiatrisch Centrum Dr. S. van Mesdag 11

Maart 2009 Forensisch Psychiatrisch Centrum Dr. S. van Mesdag 12

Stap 1 Voor welke morele beslissing sta ik? Behoor ik handeling X of Y (of zelfs Z) te doen? Maart 2009 Forensisch Psychiatrisch Centrum Dr. S. van Mesdag 13

Formulering als dilemma Behoor ik als professional in de forensische psychiatrie patiënt X toestemming te geven om een prostituee te bezoeken, of behoor ik geen toestemming te verlenen aan deze patiënt? Maart 2009 Forensisch Psychiatrisch Centrum Dr. S. van Mesdag 14

Wat is je morele intuïtie? Maart 2009 Forensisch Psychiatrisch Centrum Dr. S. van Mesdag 15

Stap 2 Wie zijn de betrokkenen met wiens rechten en belangen ik rekening behoor te houden? Zoveel mogelijk recht doen aan de perspectieven van alle betrokkenen Maart 2009 Forensisch Psychiatrisch Centrum Dr. S. van Mesdag 16

Verschillende betrokkenen Ik (BC, DGB, andere behandelaren) Expliciet ook ST Patiënt X Prostituee Medepatiënten Maart 2009 Forensisch Psychiatrisch Centrum Dr. S. van Mesdag 17

Stap 3 Heb ik meer informatie nodig om mijn beslissing op een verantwoorde wijze te nemen? Welke feitelijke informatie mist er nog? Maart 2009 Forensisch Psychiatrisch Centrum Dr. S. van Mesdag 18

Stap 4 Welke argumenten kunnen worden aangevoerd? Welke morele waarden en normen zijn in het geding? Welke argumenten pleiten voor doen en welke voor nalaten? Maart 2009 Forensisch Psychiatrisch Centrum Dr. S. van Mesdag 19

Stap 5 Wat is mijn conclusie? Argumenten voor en tegen afwegen. Welke bezwaren blijven overeind? Welke keuze doet zoveel mogelijk recht aan de betrokkenen? Maart 2009 Forensisch Psychiatrisch Centrum Dr. S. van Mesdag 20

Stap 5 Op welke wijze kun je aan een bezwaar tegemoet komen? Vraag je af of je achter de conclusie staat, hoe je je daarbij voelt en of je die ook daadwerkelijk uit gaat voeren. Maart 2009 Forensisch Psychiatrisch Centrum Dr. S. van Mesdag 21

Stap 5 Morele intuïtie? Maart 2009 Forensisch Psychiatrisch Centrum Dr. S. van Mesdag 22

Maart 2009 Forensisch Psychiatrisch Centrum Dr. S. van Mesdag 23

Vragen? s.kremer@fpcvanmesdag.nl Maart 2009 Forensisch Psychiatrisch Centrum Dr. S. van Mesdag 24